ДӘСТҮРЛІ ҚАЗАҚ КОСТЮМІ НЕГІЗІНДЕ ЗАМАНАУИ КИІМДЕРДІ ЖОБАЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

Жұмыс түрі: Диссертация
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе.

Тақырыптың өзектілігі. Өткен ғасыр ішінде Қазақстан Республикасы халқының өмір салты түбегейлі өзгерді, құндылықтардың сапалы жаңа жүйесі және адами қатынастардың жаңа түрі құрылды. Президент Қ. К. Тоқаевтің стратегиясында нақты айқындаған басты міндетіміз - тәуелсіз, гүлденген және саяси тұрақты Қазақстанды құру. Бұл ауқымды міндетті ең заманауи технологияларға негізделген ұлттық өндірістік секторды дамытпай, негізінен шикізаттық экономикадан жоғары технологиялық және ғылымды қажет ететін экономикаға біртіндеп көшпей шешу мүмкін емес.

Қазіргі кезеңде нарықтық қатынастар мен қатаң бәсекелестік жағдайында тігін өнеркәсібінің алдында тұрған маңызды міндеттер-өнімдер ассортиментін кеңейту және олардың сапасын жақсарту.

Тігін бұйымдарына қатысты халықтың бір жағынан түпнұсқа заманауи киімге деген қажеттілігін барынша қанағаттандыру міндеті туындайды.

Қазақстан Республикасының аумағында 100-ден астам халықтар мен ұлыстар тұрады, олардың әрқайсысының өзіндік тарихы, әдет-ғұрыптары, салт-дәстүрлері бар, ішінара дәстүрлі ұлттық костюм элементтерінде сақталған. Соңғы онжылдықта ұлттық костюм сарқылмас көздердің біріне айналды, онда материал, пішін, құрылыс, декор, техника және орындау тәсілі, дәстүрлі технология заманауи киім үлгілерінің мүлдем жаңа көркемдік-конструкторлық және технологиялық шешімдерін жасаудың шығармашылық идеясы болып табылады.

Қазіргі заманғы костюмнің жетекші коллекцияларында бай халықтық мұраға жүгіну барған сайын байқалады. Сонымен қатар, заманауи киімдерде әртүрлі халықтардың дәстүрлі костюмі, "эклектика"стиліндегі мәдениеттер элементтерінің үйлесімі байқалады.

Қазіргі уақытта өндірістің жалпы көлемінде заманауи Ұлттық киім шығару үлесі едәуір өсті, бұл шағын және орта мамандандырылған кәсіпорындардың құрылуымен расталады.

Киімді жобалаудың қолданыстағы әдістерін талдау көрсеткендей, қазіргі кезеңде киім ассортиментінің құрылымын кеңейтудің негізгі бағыттарының бірі дәстүрлі ұлттық костюм негізінде жобалау шешімдерін жасау болып табылады.

Киімді жобалау әдіснамасын әзірлеудің негізгі бағыты шығармашылық көздің пайда болуынан бастап жобалық шешімнің жобалық - конструкторлық құжаттамасын әзірлеуге дейінгі өндірістік циклды қысқарту болып табылады.

Әлемдік тәжірибеде дәстүрлі ұлттық костюм негізінде киімді модельдеуге бірінші болып қазіргі заманғы киімді жобалаудың негізгі принциптерін әзірлеген Н. П. Ламанова жүгінді.

Қазіргі уақытта ұлттық киімді жобалау және оны қазіргі заманғы дизайн процесінде өзгерту саласында бірқатар жұмыстар белгілі.

Пармон Ф. М. бірқатар теориялық және эксперименттік зерттеулер жүргізді және заманауи модельдер мен коллекцияларды құру кезінде халық костюмін шығармашылық түрлендіру жолдарын анықтады. Сонымен қатар, ол орыс халық костюмінің элементтерін жүйелендірді, киімді автоматтандырылған жобалау жүйесіндегі орыс халық костюмі (РНҚ) элементтерінің дизайны мен композициясының ақпараттық базасын, сондай-ақ заманауи костюмді жобалау аспектісіндегі орыс халық костюмін талдау мен жіктеуді жасады [1] .

Жобалау процесінің тұжырымдамалық моделін, сондай-ақ тарихи-генетикалық контексте және қазіргі заманғы технологияларда жүргізілген ұлттық костюмнің пәнаралық жүйелік зерттеулерін ескере отырып, ұлттық дәстүрлер, Якутия халықтары негізінде заманауи киім өндірісін жобалау әдістемесін әзірлеу саласында талпыныстар жасалды. Бұл ретте заманауи киім үлгілерін жасау жолдары айқындалып, ұлттық дәстүрлер негізінде заманауи киім үлгілері әзірленді [2] .

Солтүстік Кавказ халықтарының дәстүрлі әйелдер киімдерінің ассортиментін, сыртқы түрін, дизайнын және сәндік мотивтерін киім ассортиментінің ұтымды құрылымын қалыптастыру әдістемесінің көмегімен жіктеу ұсынылды, оның негізінде Солтүстік Кавказ халықтарының сыртқы келбетін, дене бітімінің ерекшеліктерін және ұлттық дәстүрлерін ескере отырып, заманауи әйелдер киімдерінің тұтынушылық ассортименттік коллекциясы жасалды [3] .

Ұлттық костюмді қалыптастыруды зерттеу барысында біз дәстүрлі қазақ костюмі негізінде заманауи киімдерді жобалау әдістемесін әзірледік [4] .

Өнімдерді жобалау кезінде оңтайлы конструкциялар мен технологияларды әзірлеу процесіне әсер ететін факторлардың алуан түрлілігін ескере отырып, дәстүрлі ұлттық костюм элементтерінің де, қазіргі заманғы киімнің де функцияларын ескере отырып, Заманауи киімдерді жобалаудың ғылыми негіздерін құру тиімді.

Әр түрлі мақсаттағы киімдерді жобалауға байланысты мәселелерді шешуге айтарлықтай үлес

Олар әртүрлі мақсаттағы бұйымдарды жобалаудың теориялық және әдіснамалық негіздерін тұжырымдады, жобалау процесінің оңтайлы параметрлеріне қол жеткізудегі мәселелерді шешудің жолдарын белгіледі, әзірлеу әдістері мен әдістемелерін ұсынды, сондай-ақ әртүрлі пайдалану жағдайларында киімді бағалауды ұсынды, халықтық костюмді жүйелі көзқарас тұрғысынан шығармашылық түрлендіру жолдарын анықтады.

Алайда, қазіргі заманғы киімдерді жобалау саласындағы қолданыстағы әзірлемелер дәстүрлі ұлттық костюм мен заманауи киімнің функцияларын бір уақытта өзара әрекеттесу арқылы ассортимент құрылымын кеңейту мүмкіндігін ескермейді, бұл тікелей тұтынушылық қасиеттері жоғары мүлдем жаңа дизайн шешімдерін жасауға әкеледі.

Сондықтан дәстүрлі қазақ костюмі негізінде заманауи киімдерді жобалаудың ғылыми негізделген әдістерінің болмауы дәстүрлі қазақтың элементтерінің бастапқы көзі мен негізгі функциялары туралы ақпараттық қасиеттерді есепке алмай, киім өндірісіне алып келеді.

Тиісінше, бұл жаңа тәсіл тұрғысынан Заманауи киімдерді жобалаудың теориялық және әдіснамалық негіздерін әзірлеуді талап етеді.

Ұлттық киімге негізделген заманауи дизайндағы негізгі қиындық-дәстүрлі ұлттық костюмнің утилитарлық, ақпараттық және семантикалық функцияларын, сондай-ақ заманауи киімнің функцияларын кешенді есепке алу қажеттілігі, өйткені қазіргі уақытта барлық функцияларды бірдей орындаудағы қиындықтарға байланысты бір және бірнеше қасиеттер негіз ретінде қабылданады.

Осылайша, арнайы, тұрмыстық киімдерді, оның ішінде дәстүрлі ұлттық костюмді, сондай-ақ оның негізінде қазіргі заманғы киімдерді жобалау саласында жүргізілген ғылыми зерттеулер негізінде дәстүрлі қазақ костюмі негізінде қазіргі заманғы киімдерді жобалауға теориялық-әдіснамалық тәсілді әзірлеу қажеттігі туындайды.

Демек, ДҰК негізінде заманауи киімдерді жобалаудың ғылыми принциптерін әзірлеу әртүрлі тәсілдер, соның ішінде әртүрлі халықтардың ұлттық костюмі тұрғысынан арнайы, тұрмыстық киімдерді жобалау саласында орындалған теориялық және әдіснамалық зерттеулерге, сондай-ақ заманауи киімнің композициялық және конструкторлық шешімдерінің құрылымын әзірлеудің теориялық және әдіснамалық принциптеріне негізделуі керек.

Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Диссертациялық жұмыстың негізгі мақсаты ассортимент құрылымын кеңейтетін және бәсекеге қабілетті заманауи киімдегі тұтынушыларды барынша қанағаттандыратын әртүрлі мақсаттағы киімнің жаңа көркемдік-конструкторлық шешімдерін жасауға ықпал ететін шығармашылық ойлау тетіктері мен танымның ғылыми әдістерін пайдалануға негізделген дәстүрлі қазақ костюмі негізінде заманауи киімдерді жобалаудың ғылыми принциптерін әзірлеу болып табылады.

Осы мақсатқа жету үшін жұмыста келесі ғылыми және техникалық міндеттер шешілді:

дәстүрлі қазақ костюмі негізінде заманауи киімдерді жобалаудың әдіснамалық негіздерін әзірлеу;

дәстүрлі ұлттық костюмнің айрықша белгілерін трансформациялау негізінде заманауи киімдерді жобалаудың негізгі принциптерін белгілеу; халықтың мәдениеті мен өркениетін сипаттайтын күрделі жүйенің маңызды элементі ретінде Заманауи киімдерді жобалаудың шығармашылық көзі ретінде дәстүрлі қазақ костюмін зерттеу;

шығармашылық дереккөзге тарихи және картографиялық зерттеу жүргізу, дәстүрлі қазақ костюмінің элементтерін жүйелеу және жыныстық жас ерекшелігіне қарай жиынтық бұйымдарының құрамын белгілеу;

дәстүрлі қазақ костюмі элементтерінің нысандары мен конструкцияларын зерттеу, оның қалыптасуының негізгі кезеңдерін белгілеу және фольклорлық стильдің дамуына ықпал ету;

дәстүрлі қазақ костюмі элементтерінің көркемдік-сәндік шешімін талдау;

ою-өрнекті дәстүрлі қазақ костюмі элементтерінің көркемдік-сәндік шешімінің эстетикалық белгісі ретінде зерттеу;

дәстүрлі қазақ костюмі элементтерін көркемдік-сәндік және сәндік шешу негізінде заманауи киімдерді жобалаудың теориялық қағидаттарын әзірлеу;

Зерттеу нысандары дәстүрлі ұлттық костюмнің даму тарихы саласындағы тарихи-этнографиялық және картографиялық зерттеулер; тұрмыстық киімдерді, оның ішінде Ұлттық, сондай-ақ арнайы киімдерді жобалаудың теориялық және әдіснамалық ережелері мен принциптері; қолданыстағы ассортимент бұйымдары, мұражай экспонаттары және дәстүрлі қазақ костюмі элементтерінің эксперименттік үлгілері болды.

Зерттеу әдістері мен құралдары. Жұмыста: киімді жобалауға жүйелік тәсілдің жалпы әдістемесі, Ақпараттық және интеллектуалды жүйелер теориясы қолданылады. Танымның ғылыми әдістері: ассоциация, аналогия, формализация, синтез, талдау, Алгоритмдеу, модельдеу, бақылау, салыстыру, өлшеу және санау; ретроспективті, тарихи-этнографиялық және картографиялық талдау. Киім бөлшектерін сыпырудың инженерлік әдістері, композиция теориялары, киім ассортиментін қалыптастыру әдістері, кодтау және модификациялау классификациясы теориялары, аналитикалық, эксперименттік әдістер мен комбинаторикалар, Microsoft Word, Microsoft Excel, Corel DRAW 11, Visual Fox Pro, Turbo Paskal, CUAT компьютерлік бағдарламалары.

Диссертациялық жұмыстың ғылыми жаңалығы мынада: дәстүрлі қазақ костюмі элементтерінің декоры мен сыртқы пішініне байланысты дәстүрлі қазақ костюміне тән ерекше белгілердің трансформациясын ескере отырып, қазіргі заманғы киімді жобалаудың негізгі қағидаттары әзірленді, сондай-ақ оның қазіргі заманғы киімді модельдеу кезінде шығармашылық қайнар көзі ретінде маңыздылығы белгіленді;

утилитарлық функцияларға байланысты тарихи және картографиялық зерттеулер негізінде дәстүрлі қазақ костюмінің элементтері жүйеленді;

ою-өрнектің ою-өрнек мотивтерінің пішіні мен символизмімен байланысы, сондай-ақ оның пішіндеу, орындау түрі, тәсілі мен техникасы, киімнің жылжымалы бетінің шекарасы, мотивтер мен олардың туындыларының ықтимал үйлесімі, түс композициясы, сондай-ақ бөлшектерде бұрыштық, бүйірлік, орталық және үздіксіз орналасуы сияқты қасиеттерінің арқасында оңай өзгеруге қабілеттілігі анықталды;

дәстүрлі қазақ костюмін безендірудің композициялық, композициялық-технологиялық және композициялық-утилитарлық түрлерін жіктеудің ұсынылған жүйесі негізінде қолданыстағы ассортименттің әртүрлі мақсаттағы бұйымдарының базалық конструкцияларын өзгерту қағидаттары әзірленді;

танудың белгілі өзара байланысты жалпы ғылыми әдістерінің, сондай-ақ шығармашылық ойлау тетіктерінің: байқау, есте сақтау, қиял, Шабыт, түйсігі, қабылдау және тарихи-картографиялық, инверсияны танудың ұсынылған ғылыми әдістерінің, жаңа комбинациялар мен фокустық объектілердің әдістері тұрғысынан дәстүрлі қазақ костюмі негізінде заманауи киімдерді жобалауға теориялық-әдіснамалық тәсіл әзірленді; дәстүрлі ұлттық костюмнің пайда болу мәнін зерттеуді, оны дәстүрлі ұлттық костюмнің элементтерін жүйелеуге және оларды жіктеу мен кодтау жүйесін жасауға мүмкіндік беретін хронологиялық дәйектілікпен қалыптастыруды және дамытуды көздейтін тарихи-картографиялық таным әдісі ұсынылды;

зияткерлік-ақпараттық әдіс әзірленді,

тұжырымдамалық және ақпараттық модельдеуді, жіктеу және кодтау жүйесін, операциялық және қосымша мәліметтер базасын құруды, сондай-ақ мәліметтер базасын басқару жүйесінің көмегімен бағдарламаны әзірлеуді қамтитын операциялардың дәйекті орындалуын көздейді;

"дәстүрлі қазақ костюмі (ДКК) -киімнің қазіргі заманғы базалық конструкциясы (БК) - бастапқы модельдік конструкциясы (ИМК) - модельдің Графикалық дизайны (ГДМ) - аналогтық модельдер (МА) - модельдік конструкциясы" (МК) схемасы бойынша көп сатылы автоматтандырылған жобалау режимінде ТКК негізінде қазіргі заманғы киімді жобалау процесінің құрылымдық схемасы жетілдірілді) ;

"білім базасы - алгоритм-процесс құрылымы-деректер банкі" жүйесінде дәстүрлі қазақ костюмі негізінде заманауи киімдерді жобалаудың ақпараттық моделі әзірленді;

ұсынылған жүйенің негізгі белгілерін формализациялау және кодтау, дәстүрлі қазақ костюмінің элементтерін жіктеу негізінде массивтер бойынша ақпараттық деректер базасы әзірленді.

Жұмыс нәтижелерінің практикалық маңыздылығы мен іске асырылуы: дәстүрлі қазақ костюмі негізінде заманауи киімдерді жобалау әдістемесі әзірленді;

дәстүрлі қазақ костюмінің жиынтығына кіретін бұйымдардың құрамы жыныстық-жас ерекшелігіне қарай әзірленді, сондай-ақ элементтердің ең аз және ең көп саны белгіленді, бұл "бастапқы көз" каталогын жасауға мүмкіндік берді;

дәстүрлі қазақ және қазіргі заманғы костюм элементтерінің конструкциясы, композициясы, декоры массивтері бойынша операциялық және қосымша деректер базасы әзірленді;

Visual Fox Pro Интеллектуалды-ақпараттық әдісі мен дерекқорды басқару жүйесін қолдана отырып, ТКК негізінде заманауи киімдерді жобалау бағдарламалары жасалды;

"базалық конструкция", "қазақ ою-өрнегі және оның туындылары", "модель-аналогтар", "бастапқы модельдік конструкция", "Модельдік конструкция", "көркем-сәндік лекалдар", "ТКК негізіндегі заманауи киім"каталогтары түрінде ТКК негізінде заманауи киімдерді жобалау үшін ақпараттық база әзірленді;

дәстүрлі материалдарды, декор қағидаттарын, дәстүрлі қазақ костюмі элементтерінің пішіндері мен конструкцияларын пайдалану негізінде әртүрлі ассортименттегі заманауи киімнің 30 тәжірибелік үлгісі әзірленді, оларға өнеркәсіптік үлгілерге 24 патент және 6 оң шешім алынды.

Жүргізілген зерттеулердің дұрыстығы. Ғылыми ережелердің, тұжырымдар мен ұсыныстардың дұрыстығы дәстүрлі ұлттық костюм негізінде заманауи киімдерді жобалаудың дұрыс теориялық және әдіснамалық принциптерін қолдануға негізделген, теориялық-әдіснамалық тәсілді, алынған патенттер мен өнеркәсіптік үлгілерге оң шешімдерді әзірлеумен расталған.

1 ДӘСТҮРЛІ ҚАЗАҚ КОСТЮМІ НЕГІЗІНДЕ ЗАМАНАУИ КИІМДЕРДІ ЖОБАЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Дәстүрлі ұлттық костюм негізінде киімді жобалаудың қазіргі жағдайын талдау

Әлемдік тәжірибеде дәстүрлі ұлттық костюм негізінде киімді модельдеуге бірінші болып Н. П. Ламанова жүгінді, ол негізгі принциптерді ұсынды:

1. Халық костюмінің формаларын қайталамаңыз, оның негізінде уақыт талаптарына сәйкес келетін жаңа бейнелі шешімдер жасаңыз;

2. Модель жасау кезінде тек халықтық костюмнің дәстүріне ғана емес, халықтың сәндік - қолданбалы өнерінің барлық байлығына сүйену керек [5] .

Халықтық костюмге ерекше қызығушылық Тәуелсіз мемлекеттер одағының құрылу кезеңінде, әр халық ұлттық костюм (ҰК) элементтерін киімде пайдалану арқылы дәстүрлерді, әдет-ғұрыптар мен әдет-ғұрыптарды жандандыруға ұмтылған кезде көрінеді. Алайда, қазіргі заманғы киім үлгілеріндегі ҰК элементтері көрінгеннен гөрі көбірек байланысты. Алайда, 30 - жылдардан бастап қазіргі уақытқа дейінгі кезеңде ұлттық мәдениеттердің дамуы мен өзін-өзі растауы аясында таза этнографиялық сипатта болатын және негізінен салтанатты іс-шараларды (Наурыз, концерттер, конкурстар, көрмелер) өткізу кезінде пайдаланылатын киім үлгілері жасалады.

Ұлттық бірегейліктің негізгі белгілері ежелгі тамбур кестесі шығармашылықпен өңделген маталардан жасалған модельдерде немесе үйдегі қолмен тоқуға (киізге) жақын құрылымда көрінеді. Осыған байланысты, қазіргі заманғы киім элементтердің сыртқы пішініне, Қазақ ұлттық костюміне (ҚНК) тән әрлеу түріне байланысты салынады: бас киімдер (кимешек), аяқ киім (ичиги), ою-өрнек, оның түрі мен орындалу сипаты (аппликация немесе дәстүрлі тамбурлық кесте), камзол, бешмет. Бұл нұсқада ТКК элементтерінің формалары суретшіге заманауи өнімдердің жаңа шешімдерін ұсынады. Сондықтан қазіргі уақытта ТКК элементтері, сондай-ақ декор: көйлек, көкірекше, бұралмалы юбка, аяқ киім, бас киім, белбеу, зергерлік бұйымдар, ою-өрнек заманауи киім үлгілерін жасау үшін қолданылады. Заманауи киімнің жаңа модельдерін жасау процесінде костюм құрамының негізгі принциптерінің бірі - элементтердің сыртқы формасы, әрлеудің (ою-өрнектің) түрі мен әдісі, сондай-ақ қабаттылық пен толықтығы қолданылады. ТҰК әр бөлшегінде халықтың ғасырлар бойғы даналығын бейнелейтіндіктен, эстетика мен утилитарлықты, шығармашылық принцип пен ақпараттылықты біріктіретіндіктен, суретші дәстүрлі костюмнің сипаттамалық белгілерін анықтап, оларды қазіргі кезеңдегі сән талаптарына сәйкес заманауи киімде көрсете алады.

Әр коллекциядағы ТКК элементтерінің көріну сипаты ерекше. Костюмдердің бейнелі шешімі күрделене түседі, ассоциативті болады. Шлицалар, кесінділер контрастты кескішпен ерекшеленеді, бұл халықтық пішіннің сұлулығы мен функционалдығын анықтайды, мақта тігісі оны пластикалық түрде байытады. Дәстүрлі материал кеңінен қолданылады-мақта, мата, киіз, атлас, брокад, түйе жүні, Былғары және жүн шикізаты, ал әрлеуде былғары, металл. Ұлттық стильдегі мельхиор мен күмістен жасалған зергерлік бұйымдар кешкі киімдерге керемет қосымша болды. Ашық бас сүйектер, тоғалар, бекіткіштер, білезіктер мен алқалар дизайнның батылдығымен, жеңілдігімен және әсемдігімен ерекшеленді. Әшекейлердің стильдік бірлігі көне қазақ ою-өрнегі үшін дәстүрлі композициялық қабылдауда сақталды. Көкірекше ұлттық киіммен жұмыс істейтін сән дизайнерлерінің сүйікті заты болып шықты. Шұңқыр тәрізді жеңдері бар Жібек силуэт көйлегі және барқыт немесе брокадтың кішкене кеудешесі, алынбалы сәндік қапсырма ілгектерімен толықтырылған.

Кең белбеулер қарама-қарсы жиектері бар қатты классикалық курткаларды, көшпенділердің шапандарына ұқсас көрпе курткаларды алады, түзу, тар шалбармен үйлескенде өте утилитарлық қалалық киімге ұқсайды. Шығыс рухындағы өрнектер, ою-өрнектер-бұл тек бөлшектер, киімді безендіретін батыл бөлшектер [6] .

Ең бастысы, олар этнографиялық түпнұсқалықты талап етпейді. Бүгін тағы бір маңызды. Бір бөлек заттың ішіндегі аралас стильдер. Эклектика-бүгінгі сәннің ұраны. Шығыс пен Батыстың өзара әрекеті, ұлттық және халықаралық. Иката маусымының сықырлауы-боялған Түркістан халаттары. Олар Орта Азияда, қазір подиумда киілді.

ХХІ ғасырдың сәні біртіндеп тәуелсіз болады. Ол әлі күнге дейін өткен ғасырдағы киімнің әрлеу бөлшектерін алады, бірақ қазірдің өзінде ХХ ғасырдың кез-келген дәстүрлі стиліне жатқызуға болмайтын жаңа стильдер жасай отырып, өзінше түсіндіреді.

Постмодернизмнің эстетикасы-заманауи киімде өз ізін қалдырды. Қазіргі уақытта модельдеу "дәйексөз" әдісін кеңінен қолданады, мұнда "дәйексөз" кесу, сәндік мотив, декор элементі немесе киімнің түс схемасы болуы мүмкін. Дизайнерлердің модельдерін жасау кезінде сәндік шешім әдістері кеңінен қолданылады, бірақ ұлттық кесте элементтері (ою-өрнек) және басқа декор әдістері түрінде. ТКК-нің тән белгілері-бұл жиынтық, ұтымдылық және кесудің бірлігі, декор. Декор материалдың құрылымын және өнімнің пішінін ерекше көрсетеді. 70-ші жылдардың екінші жартысында фольклорлық мотивтер кеңінен танымал болды. 80-ші жылдардағы киімдерде жұмсақ сызықтар мен үлкен көлем, халықтық кесу принциптері және халықтық стильдегі маталарды безендіру сәнді, толықтығы өзекті болып қала береді.

Алайда, ставка костюмнің декорына емес, оның сындарлы шешіміне арналған. Сәннің маусымдық өзгеруімен суретшілер кесу техникасын, декор принципі, қызықты деталь, бірақ сонымен бірге осы элементтерге назар аудармай. Сәнгерлер орыс, қазақ және басқа халықтардың костюмдерінің мұраларын қайта өңдеп, тар тарихи және этнографиялық шеңберлерді ұстануды тоқтатты. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында көптеген тігін кәсіпорындары Ұлттық киім жасауға маманданған. Бұл кәсіпорындарда жасалған шапандар, камзолдар, жеңсіз жейделер, бас киімдерде дәстүрлі кесте, негізінен алтын тігу және кесу бар, олар өте қымбат және негізінен бір жағынан кәдесыйлар мен сыйлықтар ретінде әрекет етеді. Бұл ретте олардың негізгі тұтынушылары шетелдіктер болып табылады.

Екінші жағынан, дәстүрлерді, әдет-ғұрыптар мен әдет-ғұрыптарды жандандыру өндірушілерден үйлену тойлары, Ұлттық мерекелер мен рәсімдер кезінде қолдануға болатын ұлттық костюмнің композициялық және көркемдік-сәндік шешімін сақтайтын бұйымдар шығаруды талап етеді.

Осыған байланысты халықтың әртүрлі топтарының Ұлттық киім сатып алу қажеттілігі артып келеді. Тігін кәсіпорындары күнделікті және талғампаз (концерттер, ұлттық мерекелер, үйлену рәсімдері) ретінде арналған ТКК негізінде заманауи киім шығаруға мүдделі.

Бүгінгі таңда сәнде даралықты бағалау, жаңа идеяны өзіңізге бейімдеу мүмкіндігі бар.

Сәнде екі бағыт бар, олардың бірі болашаққа бағытталған, ал екіншісі өткенге бағытталған. Біріншісі өнеркәсіптің жаңа өнімдерін - жаңа жасанды материалдарды пайдаланады, бұл әдетте модельдеуде түбегейлі жаңа шешімдердің пайда болуына серпін береді. Сәнгерлердің идеялары көбінесе таңқаларлық жаңалықпен және дәстүрмен ерекшеленбейді. Сән болашақты болжайды, сондықтан серпімді металдандырылған жарқыраған материалдардың пайда болуы қазіргі китчтің дамуына ықпал етті.

Сәннің екінші бағыты уақыттың көңіл-күйін көрсетеді: дәстүрлі элементтердің жандануы, өткенге оралу, оны өз халқының дәстүрлеріне, әдет-ғұрыптары мен әдет-ғұрыптарына жүгіну арқылы қалпына келтіруге болады. Бұл бағыт көптеген идеялардың, жаңа стильдің пайда болуына ықпал етеді: этникалық.

Қазіргі уақытта көптеген сәнгерлер модельдерді жасау кезінде дәстүрлі материалдарды, ҰК-да қолданылған түсті композицияны, тамбур тігісімен немесе "тегіс" қолмен кестелеудің әр түрлі түрлерін, сондай-ақ аппликация мен инкрустацияны қолдануға жүгінеді. Сонымен қатар, ою-өрнек, ұлттық костюм элементтері: көкірекше, көйлек, шалбар кеңінен қолданылады. Яғни, бүгінгі таңда фольклорлық стиль-бұл киімді көркемдік және сәндік безендіру әдістерін - әрлеу техникасы мен әдісін ғана емес, сонымен қатар ұлттық киімнің құрамын, құрылымын, әрлеуі мен технологиясын алу.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.