Бұзауды күту

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Курстық жұмыс

Тақырыбына:300 басқа арналған төлдерді өсіру фермасы

Пән:Зоогигиена с основами проектирования животноводческих объектов

Орындаған: Асқарова Аяжан

ЖОСПАР

1.Кіріспе
Негізгі бөлім
2. Етке арналған төлдерді өсіру
3. Мал шаруашылығы обьектісін жобалауға тапсырма
3.1 Құрылысқа арналған участкіні таңдауға қойылатын зоогигиеналық талаптар
3.2.Жобаланған обьектінің сипаттамасы
3.3 Өнімнің сипаттамасы.
3.4 300 жемдік сиырға арналған мал шаруашылығы фермасын салу бойынша жоба алдындағы ұсыныстар
3.5.Жануарларды орналастыру бойынша схемалық шешімдерді әзірлеу
4. Есептеу бөлігі
5.Қортынды
6. Биографиялық тізім

300 басқа арналған төлдерді өсіру фермасы
1.Кіріспе
300 сиырға арналған фермасының жобасын құру идеясы үйде сәтті жүзеге асырылуы мүмкін. Ең бастысы - негізгі талаптарды, құрылымды салу процедурасын зерттеу. Салынған сиырларға арналған үйде жануарлар жайлы, құрғақ және жылы болуы керек. Сонда нәтиже шығатыны сөзсіз: сүттің үнемі сауылуы, салмақтың өсуі және мал басының өсуі. Және санитарлық гигиеналық талаптарға сай болуы.
Табынның көбеюінің күшеюі сүт өндірісін ұлғайту бойынша жұмыстың негізгі бөлігі болып табылады. Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру көлемінің өсуі азықтандыру, күту және күтумен қатар, бірінші кезекте табынның өсімін молайтуды ұйымдастыру деңгейіне байланысты. Сондықтан әр шаруашылықта ірі қара малдың көбеюін жеделдетуді қамтамасыз ететін база құрылады. Көбеюдің қарқындылығын қамтамасыз ету үшін фермаларда толыққанды тамақтандыру, кешенді механикаландыру, фермаларды білікті кадрлармен қамтамасыз етумен қатар келесі мәселелерді шешу қажет: 3
● Аналық мал басын қолдан ұрықтандыруды енгізуді қамтамасыз ету;
● Сүт өндірісі мен Табынның көбеюінің ағынды-цехтық жүйесін енгізу. Әрбір фермада перзентхана бөлімшелері мен бұзау-профилакторий болуы тиіс;
● Сиырлар мен құнажындарды қонақ үйге дайындау бойынша шараларды жүзеге асыру, пайда болған төлдің сақталуын қамтамасыз ету;
● Сүт өнімділігінің көзделген өсуін ескере отырып, жарамсыз сиырларды ауыстыру үшін жөнделген төлдерді мақсатты өсіруді ұйымдастыру;
● Жұмыста прогрессивті технологиялар мен шаруашылықтардың табынның көбеюін ұйымдастырудағы озық тәжірибелерін қолданыңыз. Ірі қара малдың өнімділік сапасын арттырудың негізгі шарты-Бұл ескі және өнімділігі төмен жануарларды бір уақытта қабылдамау кезінде табынды жоғары өнімді адамдармен уақтылы толтыру. Қазіргі уақытта ірі қара мал өнімділігінің артуына байланысты мал басын көбейту және мал денсаулығының жай-күйін жақсарту міндеті ерекше маңызды. Ірі қара малын өсіру үлкен маңызға ие. Өсіру ұтымды еңбек шығындары мен жемді тұтыну кезінде жас жануарлардың оңтайлы өсуі мен дамуын қамтамасыз етіп, ересек жануарлардың одан әрі жоғары өнімділігі үшін негіз қалайтындай етіп ұйымдастырылуы керек. Жас жануарларды дұрыс өсіру жануарлардың өсуі мен дамуының бірінші кезеңінде генетикалық тұрғыдан анықталған өнімділік мүмкіндіктерінің оңтайлы көрінісін анықтайды. Дәл осы кезең маңызды және осы кезеңде жіберілген кемшіліктерді өтеу мүмкін емес. Көптеген фермаларда бұзау өнімділігін арттыру бойынша белгілі бір ісшараларға қарамастан, көбею мәселесі шешілмеген. Төларалық интервалы 12 айдан асатын сиырлардың саны. 33-47% құрайды, сиырларды бракқа шығару - 26-35%. Іріктеудің негізгі себебі-бірнеше рет нәтижесіз ұрықтандыру немесе репродуктивті қабілеттің толық жоғалуы салдарынан қызмет көрсету кезеңінің өсуіне байланысты сүт өнімділігінің төмендеуі. Сауым көбейген сайын сиырларды мерзімінен бұрын іріктеу 2 еседен астам артады. Екінші лактациядан бастап ең өнімді адамдар табыннан шығарылады. Жалпы, сиырларды пайдалану ұзақтығы орташа есеппен 3,5 лактацияны құрайды, ал сиырға 4,3 бұзау алынды. Сиырлардың ұзақ өмір сүруінің төмендеуімен және қашарлардың ұрықтануының орташа жасын ескере отырып, сиыр өсіру шығындарының өтелуі өте проблемалы болады. Репродуктивті функциялардың төмендеуінің негізгі себептері: метаболикалық бұзылулар, босанғаннан кейінгі асқынулар және сиырлардың аурулары, өндірісті ұйымдастырудағы және ұрықтандырудағы кемшіліктер.
Осы шаруашылықтарға болашақ бордақыланатын малдар, осы аймақтарға басқа ұсақ шаруашылықтардан әкелінуі және осы жұмыс келісім шарт бойынша іске асады. Көптеген тәжірибелер бойынша, әсіресе Ресей, Украина, Балтық теңізі бойындағы республикалардың шаруашылықтары осы тәсілді қолданып үлкен нәтижеге жетті. Шаруашылық ұжымдары қант және вино зауыттарының маңайында ұйымдастырған, ол шаруашылықтар, потока және барданы пайдаланып, малдарды бордақылайды.
Негізгі бөлім
Ірі қара етінің тағамдылығы және дәмділігі өте жоғары, себебі оның құрамында белоктар, майлар, минералды заттар, тағы да витамин топтары А, Д, В бар. Еттің тағамдылық құндылығы оның құрамындағы белоктарына байланысты. Оған: глобулин, альбумин, миозин және т.б. кіреді. Ірі қара етінің адам организміне сіңуі өте жоғары - 95 пайыз. Әр түрлі тұқымға жататын ірі қара етінің сапасы оның морфологиялық және физиологиялық ерекшеліктеріне де байланысты. Ол ерекшеліктері тұқымдылығына, азықтандыруына, бағып - күтуіне, өсіп - жетілуіне тығыз байланысты. Ірі қара етінің көрсеткішіне, оның сапасы мен ұшасының салмағы жатады. Әсіресе тірідей салмағы, сойыс салмағы және ет шығымы. Сапасының көрсеткішіне ұшаның шеміршегі, тағы да химиялық құрамы мен ет калориясы жатады. Ірі қара етін бағалағанда 12 кг қосқан салмағына қанша азық өлшемі жұмсалды және төлдердің өсіп - даму қарқыны қандай екені анықталды. Ірі қара етінің салмағына азықтандырудың және өсіп дамуының ерекшеліктері де көп әсер етеді, ал соның сапалығына ірі қараның тұқымының, жынысының және жасының да әсері зор.
Малды сойғанда таза ет және іш май алумен қатар, қосымша көптеген тағамда алады. Тағамдылығына қарай қосымшалары екі топқа бөлінеді. Біріншісіне: бауыр, бүйрек, тіл, жүрек, желін тағы басқалары жатса, екіншісіне: қарын, өкпе, ішек-қарын т.б. жатады. Ірі қараны союдың нәтижесінде, жеңіл өнеркәсібінде пайдаланылатын: тері, мүйіз, сүйек, жүн т.б. алса, ішінен әр түрлі фармацевтикалық көптеген бездер алады.
Ірі қара қанынан: қан ұнтағын және альбумин дайындаса, ал сүйгінен: сүйек, етті - сүйекті ұнтақтарын және клейді дайындайды. Ірі қара майын тағам өнеркәсібінде пайдаланса, соныменг қатар, глицерин т.б. жасау үшін де пайдаланады.
Ірі қараның ет өнімі, оның тұқымына, тұқымдылығына, азықтандыру деңгейіне, бордақылауына, жасына және жынысына да байланысты. Осы аталған көрсеткіштердің, әрқайсысының тұқым қуалаушылық қасиеттері бар. Әрине, әр көрсеткіштердің тұқым қуалаушылық қасиеті әр түрлі.Әсіресе, ол малдардың тұқымына көп байланысты.
Туғаннан кейінгі алғашқы айларда төлдер қоршаған ортаға, оларды күтіп-бағып, ұстауға, азықтандыруға өте сезімтал келеді. Осы кезеңде олардың арасында жоғары аурушаңдық және өлім-жітім көп байқалады. Төлдердің денсаулығы мен амандығы бірінші кезекте адамдарға байланысты. Амандықты жоғары сақтау негізі - гигиенаның қарапайым талаптарына байланысты, яғни малды ерекше мейірмен күтіп, көңіл бөлу керек.
Бұзауды күту. Сиыр бұзаулағаннан кейін олардың желіндерін жуып және залалсыздандырғыш ерітіндіні орамалға сіңіріп алып сүрту керек. Алғашқы уызы 1-2 рет басқа ыдысқа сауып алынады, оларды микробтар саны көп болады.
Бұзау өз еркімен аяқтанған соң, оған анасының емшектерін табуға көмек береді. Туғаннан кейін 1,5 сағат өткен соң уызын төлге емізу қажет. Олар осыдан уыз сүтімен жоғары сапалы өнім алуымен қатар, микроорганизмдерге қарсы иммунитетке ие болып, солармен бірге, гаммаглобулин және басқа да қорғаныс заттарын алады.
Уыздың беруін кешеуілдету ішек-қарын жолының бұзылуына әкеп соғады. Бұзаудың уызды аз-аз порциямен баяу ішуін қадағалау керек, сонда ол тура жұмыршық қарынға түседі де, қорытылу процесі жақсы жүреді. Аз мөлшермен қарынға түсіп, уыз сілекеймен араласып және жұмыршақта жұмсақ , жылдам қорытылатын қойыртпаққа айналады. Ал, уызды төл жұтімдап ішкен кезде (шелекпен ішкізгенде) жұмыршақта ас қорыту процесінің бұзылуына әкелетін қатты және қиын қорытылатын қойыртпаққа айналады. Сүттің іріп-шіріген өнімі ішек-қарын ауруларын тудырады. Сондықтан сүтті, әсіресе бұзаудың өмірінің алғашқы күндерінде емшектен емізген жөн. Осы жағдайда бұзау 9-10 минут ішінде 2 л сүт ішіп, 700-900г-ға дейінгі сору қозғалысын жасайды. Ал қолмен шелек арқылы сүтті ішкізгенде 9-10 минут ішінде 2 л сүт ішіп, 40-50-ге дейін жұту қозғалысын жасайды.
Емізіктер болмаған кезед сүтті бұзауға шелекке құйып береді. Беру тәртібі: шелекті бұзаудың алдына қойып, оған шамалап сүт құйып, сүтке сұқ саусақты батырады (қолды жақсылап сабындап жуу керек) және саусақты бұзаудың аузына салады, осы кезде бұзау саусақты сора бастайды. Сол уақытта бұзаудың тұмсығын сүтке салады, саусақты тартып сорған кезде сүттi бірге сорып емеді. Сүтті үзіліспен ішкен дұрыс. Егерде бұзау сүтті зауықсыз ішсе, қалған барлық сүт порциясын ішкізуді тоқтатып, 15-20 мин. откен соң қайтадан ішкізеді.
Алгашқы бес күн бойы уызды 4-5 рет береді, ал содан соң күн сайын тәулігіне 3 рет, 1,5-2 л ішеді.Әлсіреген бұзауға уызды алғашқы рет 1 л-ден тәулігіне 5-6 рет ішкізеді.Егер де бұзау емшекті нашар сорса, онда таза ыдысқа құйылған сүтке саусақты салып сорғызу арқылы үйретеді. Бұзау күнiнe 8-9 л сүт ішеді.Уызын бұзау болған соң қалған уызды сиырдан сауып алып, қайнатып, адамдар тамақ ретінде пайдаланады. Уыз кезеңі 5-7 күнге созылады, ал 7-10 күннен бастап уыз толық сүтке айналады.Бұзау қорада бұзауларды жеке шарбақтарда орналастырады, шарбақтың ұзындығы 1,4м, ені 1,2 және биіктігі 1 м шарбақ еденнен 20 см биіктікте тұру керек. Ағаштан жасаған жақсы болады. Ал, 8-күнi бұзауларды топтап, 10 бастан топтық шарбаққа ауыстырады, мұнда олар 2 айлық болған жасқа дейін күтіліп бағылады.
Төлдерді өсірудің осы кезеңінде қажетті температура мен ылғалдылық режимін ұстап тұру қажет. Бұзау қорада температура -- 16-18 [о]С, ылғалдылық кем дегенде 75% -ға дейін болуы керек.
Бұзауға 3 күндік жасынан бастап уызын ішкеннен соң бір сағаттан кейін қайнатылған су (20-25 [о ]С), ал 10 күннен соң әдеттегі ішетін суды береді. 10 күндік жасынан бастап бұзауды шөп жеуге үйретеді. Ұсақ сабақты көк шөпті таңдау керек. 20 күндік жасынан бұзау рационына сулы және шөп ұнын кіргізіп, ал екінші айдың соңында кебек (50-100 г) береді. Кебекті алғашқы күндері сүтпен араластырады, кейіннен бұзауларды құрғақ концентрат жеуге үйретеді. Сәбізді eкi айлық жасынан бастап ұсақ туралған түрінде береді, ал сүрдемді рационға 3-4 айлық жасында қосады.
Бұзау астаушаларында минералдық үстеме - бор, тұз, сүйек ұны, үш кальцийлі фосфаттар міндетті түрде болуы керек.
Су ішетін және басқа да ыдыстарды қолданып болғаннан соң жуып, залалсыздандырады.

2. Әдебиетке шолу
Етке арналған төлдерді өсіру
Етті ірі қара мал шаруашылықтарында туған бұзаулар 6-8 айлығына дейін енесінің бауырында болып, енесінің сүтін еміп өседі. Етті ірі қара мал шаруашылықтары жайылымы мол жерлерге орналасқан, оның малды жайып семіртуге әсері мол, ал бордақылайтын шаруашылықтар егісті жақсы дамыған аумақтарға шоғырланған. Жалпы шаруашылықтардың мамандандырылуына, шоғырландыруына, шаруашылық бағытына, бордақылау ерекшеліктеріне, әрі мал азығымен қамтамасыз етілуіне байланысты төмендегідей арнайы комплекстер мен фермалар бар:
- бұзауларды 10-20 тәулігінен бастап өсіріп 13,5 - 14 айлығында тірідей салмағы 420 - 450 кг жеткенде етке өткізеді;
* төлдерді 15-18 айлығына дейін бордақылап тірідей салмағы 400 - 450 кг жеткенде етке өткізеді; ал бұл шаруашылықтар сүтті және сүтті - етті шаруашылықтардан бұзауларды 4-6 айлығында қабылдаса, етті ірі қара мал шаруашылықтарынан 7-10 айлығынан бастап қабылдайды;
* төлдерді 10-12 айлықтарына дейін өсіріп, тірідей салмағы 260 - 300 кг жеткенде, оны басқа арнайы мамандандырылған бордақылау шаруашылықтарына, немесе бордақылау алаңына өткізеді;
* төлдерді және бракқа шыққан малдарды бордақылау алаңында және кешендерде бордақылайды.
Мамандандырылған етті ірі қара мал шаруашылықтары мен фермалары көптеген топқа бөлінеді.Оған:
- мамандандырылғн етті асыл тұқымды шаруашылықтар, негізгі міндеті төлдерін өсіріп, бордақылау; бұл шаруашылықтарда бұзауларды енесінің бауырында 8-10 айлығына дейін өсіріп, мамандандырылған бордақылау шаруашылықтарына өткізеді;
* мамандандырылған етті шаруашылықтарда төлдерін өсіріп, 15-20 айлықтарында тірідей салмақтары 400 - 450 кг жеткенде етке өткізеді;
* етті ірі қара мал фермаларында бұзауларын 6-8 айлықтарына дейін енелерінен бауырында өсіріп, бордақылдау шаруашылықтарына өткізеді;
* асыл тұқымды мал зауыттары мен фермаларының негізгі мақсаты етті тұқымды ірі қара малын одан әрі асылдандыру және басқа фермалардың табынын толықтыратын асыл тұқымды төл өсіру.
3.Мал шаруашылығы обьектісін жобалауға тапсырма
1.Құрылысқа арналған участкіні таңдауға қойылатын зоогигиеналық талаптар.
Жобаның бастамашысы етті бағыттағы ІҚМ өсіруді жоспарлап отыр. Бизнесті Ақтөбе облысында орналастыру жоспарлануда, Ақтөбе қаласында ет өндірісі ҚР барлық нормалары мен талаптарына сәйкес келеді. Кәсіпорынның мақсаты-қатысушының материалдық әл-ауқатын жақсарту үшін кіріс алу. Жоспарланған кәсіпорынның мақсатты тобы қызметтерді тұтынушылар облыс және жақын аудандар тұрғындары болып табылады. Сиырлар мен аналық мал басын сатып алу жоспарлануда.
1.2 Санитарлық қорғаныш аймақтары
Техникалық қауіпсіздік және өндірістік - санитарлық шаралар жиынтығы ірі қара шаруашылығын зооантропозды аурулардан сақтауды, еңбек өнімділігін жоғарылатуды және жоғары сапалы өнім алуды қамтамасыз етуі керек.
Ірі қара шаруашылығында еңбек қорғау ережелерімен танысуы үшін әкімшілік оларға алғашқы, жұмыс орнындағы кезеңді нұсқауларды беруі тиіс.
Алғашқы нұсқаумен барлық жұмысқа жаңадан келген адамдар танысады. Оның мақсаты жұмысқа келген адамдарды еңбек қорғау ережелері және кәсіпорынның ішкі тәртібімен таныстыру.
Жұмыс орнындағы нұсқауды топ жетекшісі жүргізеді.Бұл нұсқау жұмыстың қауіпсіз тәсілдерін практикада игерудің бастамасы болып табылады.ірі қарамен тікелей жұмыс істейтін адамдарды жеке бастың гигиенасымен таныстырады.
Кезеңі нұсқау іріқара шаруашылығы жұмысшылары үшін 6 айда бір рет жүргізіледі. Жазатайым жағдай болу фермада қосымша нұсқау жүргізіледі, оған барлық арашылар қатысады.
Ірі қара шаруашылығында еңбек шарты қора - жай ауасының зиянды газдармен, шаң-тозаңмен және микроорганизмдермен ластануына, температураның тез өзгеруіне, шуға және физикалық ауыртпашылыққа байланысты болады. Соған байланысты ірі қара шаруашылығындағы жұмысшылар көп жағдайда мамандық ауруына ұшырайды. Ірі қара шаруашылығының еңбегі бұлшық ет күшін қажет ететін физикалық жұмыстар. Шаруашылықтарды механикаландыру және автоматтандыру, азықты дайындау және тарату, суару, сауу, көңді жинау сияқты жұмыстар кезінде физикалық ауыртпалықты жеңілдетер еді. Дегенмен де, мұндай шаруашылықтарта да кейбір қолайсыз факторлар сақталады, мысалы: ұзақ уақыт бойы қора - жайларда жүру, малдың тығыз орналасуы, ауаның бактериялармен ластануы, бұлардың барлығы ірі қара шаруашылығындағы жұмысшылардың денсаулығына зиянды әсерін тигізеді.Сондықтан да ірі қара қора - жайларында оптимальді микроклиматты сақтау қызмет көрсетушілерді аурудан сақтаудың маңызды факторы болып табылады.
Ірі қара шаруашылығыдағы жұмысшылар арнайы және санитарлық киімдермен қамтамасыз етіледі. Арнайы киім - бұл жұмысшыларды физикалық, химиялық және биологиялық факторлардың әсерінен қорғайтын құрал. Арнайы киімге кеудеше, комбинезон, алжапқыш, қолғап, етік, резеңке шұлықтар жатады.
Химиялық дезинфектанттардың зиянды әсерінен қорғану үшін жұмысшыларға алжапқыш, қалпақ, резеңке етік және қолғап беріледі.
Санитарлық киім - бұл ет және ет өнімдерінің, сүттің жұмысшылар киімі арқылы микробпен ластану мүмкіндігінің алдын алушы құралдың бірі.Санитариялық киімге ақ, тегіс мақта - матадан тігілген халат, қалпақ, орамал жатады.
Ауру ірі қарамен , өлексемен, қимен жанасу нәтижесінде жұмысшыларға кейбір антропозоонозды аурулардың жұғу қаупі төнеді.Аса қатерлі ауруларға топалаң, маңқа, туберкулез, бруцеллез, құтырық, бұзаутаз және т.б. жатады. Мұндай аурулар кезінде сақтық шаралар негізіне нақты ветеринариялық қадағалау, уақтылы балау, ауру малдарды емдеу жатады, сонымен қатар қызмет көрсетушілер де сақтық шараларды қолдануы керек.
Ірі қарамен жұмыс істеуге 18 - ге толмағандар, жүкті және бала емізетін әйелдер жіберілмейді. Қызмет көрсетушілерге арнайы киімнің сыртынан басқа киім киюге, мал қора - жайларында тамақ жеуге және ауру ірі қарадан алынған шикі сүтті ішуге тыйым салынады.Қызмет көрсетушілер ауру ірі қараны күту барысында міндетті түрде арнайы киім кию керек, бұл киім жұмыс біткен соң зарасыздандырылады. Жұмыс аяқталған соң, қызмет көрсетушілер душқа түсіп, өз киімдерін киеді.Жұмысшылар қолдарын құрамында 100 - 150 мгл белсенді хлоры бар ерітіндімен зарасыздандырады. Бұл ерітінді күн сайын ауыстырылады.
Зараданған қи мен өлекселерді резеңке етік, қолғап, комбинезон киіп жинайды. Бұл жұмыстан кейін арнайы киімдерді әбден зарарсыздандырады. Халат, алжапқыш, орамалдарды аптасына 1 рет 1 пайыз сілтілі ерітіндіге немесе 2 пайыз сода ерітіндісіне салып қояды, соңынан 30 мин қайнатып, сабынмен жуады.
2.Жобаланған обьектінің сипаттамасы.
Жоба тұжырымдамасы облыста ет алу үшін ірі қара мал өсіретін ферма ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.