Газ өндіру техникасы мен технологиясы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 50 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан республикасы ғылым және білім министрлігі

Қ. И. Сатбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті

Қ. Тұрысов атындағы геология және мұнай-газ ісі институты

Мұнай инженериясының кафедрасы

Тақырыбы:” Х кен орнында газ көтергіш ұңғымаларының жұмыс режимін талдау және есептеу ”

Дипломдық жобаға

Түсініктемелік жазба

5В070800-Мұнай-газ ісі

Алматы 2023

Қазақстан республикасы ғылым және білім министрлігі

Қ. И. Сатбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті

Қ. Тұрысов атындағы геология және мұнай-газ ісі институты

Мұнай инженериясының кафедрасы

Қорғауға жіберілді

Кафедра меңгерушісі

Г. Ж. Елигбаева

<<__>>2023ж

Х кен орнында газ көтергіш ұңғымаларының жұмыс режимін талдау және есептеу

Дипломдық жобаға

Түсініктемелік жазба

5В070800-Мұнай-газ ісі

Орындаған:

Керімжанов Ақансері, Әбжал Еркебұлан

Ғылыми жетекші:

Ғылыми жетекші, канд.

Физ. -мат. наук, доцент

Баймухаметов. М. А

Алматы 2023

Аңдатпа

Біз бұл жобада Қарашығанақ мұнай-газ конденсатты кен орнын жан-жақты зерттей отырып, ондағы ұңғылардың игеру режимдерін қарастырамыз. Барынша тиімділікті іздей отырып, жаңа техника-технологиялық көрсеткіштерді есептейміз. Сонымен қоса кен орынның геологиялық бөлімін қарастыра отырып, игерудің қазіргі кездегі жағдайын толық зерттейміз. Жабдықтардың тиімді нұсқасын таңдау арқасында көптеген кері әсерін тигізетін негізгі қиыншылықтардың алдын ала отырып, шығынды азайтуға болады. Қарашығанақ кен орнын пайдалану ерекшеліктері ескеріле отырып, көтергіш лифті, сағалық және құбыр іші жабдықтар таңдалады. Сондықтан Қарашығанақ кен орнында ұңғының оптималды режимін орнату мен жабдығын таңдау - негізгі мәселе болып табылады. Осыған орай, ұңғыманың жұмыс режимін талдау мен қолданыстағы жабдықтардың тиімділігін арттыру жолдарын ұсыну маңызды.

Аннотация

В данном проекте мы рассмотрим режимы разработки скважин на Карачаганакском нефтегазоконденсатном месторождении, всесторонне изучив его. В поисках максимальной эффективности рассчитываем новые технико-технологические показатели. Вместе с тем, рассматривая геологическую часть месторождения, мы полностью изучаем текущее состояние разработки. Благодаря выбору выгодного варианта оборудования, можно снизить затраты, предвидя основные неприятности, которые могут привести к многочисленным негативным последствиям. С учетом особенностей эксплуатации Карачаганакского месторождения выбирается подъемное, Устьевое и трубопроводное оборудование. Поэтому установка оптимального режима и выбор оборудования скважины на Карачаганакском месторождении - ключевой вопрос. В этой связи важно проанализировать режим работы скважины и предложить пути повышения эффективности существующего оборудования.

Annotation

In this project, we will consider the modes of well development at the Karachaganak oil and gas condensate field, having thoroughly studied it. In search of maximum efficiency, we calculate new technical and technological indicators. At the same time, considering the geological part of the field, we fully study the current state of development. Thanks to the choice of an advantageous equipment option, it is possible to reduce costs, anticipating the main troubles that can lead to numerous negative consequences. Taking into account the specifics of the operation of the Karachaganak field, lifting, wellhead and pipeline equipment is selected. Therefore, the installation of the optimal mode and the choice of well equipment at the Karachaganak field is a key issue. In this regard, it is important to analyze the operating mode of the well and suggest ways to improve the efficiency of existing equipment.

Мазмұны

Кіріспе

1 Геологиялық бөлім

Кен орын бойынша жалпы мәлімет
Стратиграфия
Тектоника
Мұнайгаздылығы
Газ, конденсат және мұнайдың физикалық, химиялық қасиеттері

2 Технологиялық бөлім

2. 1 Игеру жүйесінің технологиялық көрсеткіштері

2. 2 Газ өндіру техникасы мен технологиясы

2. 3 Өндіру техникасын таңдау және тағайындау

2. 4 Игерудің қазіргі кездегі жағдайы

2. 5 Жаңа техника және технологияны қолдану

3 Экономикалық бөлім

3. 1 Қарашығанақ кен орнын игерудің технико-экономикалық көрсеткіштері

3. 2 Енгізілген жаңа техника мен технологияның экономикалық тиімділігін анықтау әдісі

4 Еңбекті қорғау

4. 1 Қарашығанақ кен орнындағы қауіпті және зиянды факторлар

4. 2 Еңбек қауіпсіздігін қорғау шаралары

5 Қоршаған ортаны қорғау

5. 1 Атмосфералық ауаны қорғау

5. 2 Су ресурстарын қорғау

5. 3 Қоршаған ортаны қорғауды анықтайтын негізгі нормативтік және құқықтық құжаттар

5. 4 Кәсіпшілік қалдықтар, қалдықтар көлемі және оларды жою шаралары

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Мұнай және газ өндірісі қазіргі таңда Қазақстан Республикасының ең маңызды салаларының бірі болып табылады. Энергетикалық және химиялық өндіріс саласы үшін мұнай, табиғи газ және конденсат бағалы шикі зат болып табылады. Қарашығанақ газконденсатты кен орыны Оралдың мұнайбарлау экспедициясының көмегімен ең бірінші барлау ұнғымасын бұрғылау барысында 1979 жылы ашылды. Ол дүние жүзіндегі ең ірі газоконденсаты кен орындарының бірі болып табылады. Кеніш 280 шаршы километр аумақты алып жатыр, оның қойнауында 1, 2 миллиард тонна мұнай мен конденсат және 1, 35 триллион текше метр газ бар.

Қазіргі таңда Қарашығанақ игерудің барлық кезеңін сәтті жүріп отыр, өндіріс көлемі жылдан жылға кең өріс алуда. Игерудің технологиялық сызбасы Қазақстан Республикасының нормативті құжаты және жобалаудың техникалық тапсырмасына сәйкес КИО және НИПО мұнай және газ мамандарымен жүзеге асырылды.

Барлық кен орындарға тиеселі маселенің бірі ол - өнім көлемінің азаюы. Қарашығанақ кен орнында да ең негізгі мәселенің бірі - өнім көлемінің азаюы. Осыған орай, «Карачиганак Петролеум Оперейтинг Б. В. » компаниясы ұңғыма дебитін арттырудың альтернативті шараларын жургізеді және шет елдік компаниялармен біріге отырып осы мәселеге ерекше көңіл бөледі. Яғни негізгі шаралардың бірі ұңғының оптималды жұмыс режимін орнату және жабдықтарды таңдау болып табылады.

Технологиялық режим газ бен конденсаттың оптималды дебиттері, сонымен қатар шектеуші факторларды және жер қойнауын қорғау, қауіпсіздік техника ережелерін ескере жүргізілетін ұңғымалар мен ұңғымалар жабдықтарының дұрыс пайдаланылуын қамтамасыз ететін өндіру ұңғымаларының жұмыс шарттарын анықтайды. Технологиялық режимнің оптималды нұсқасы - қабат энергиясының минималды шығындары кезінде конденсаттың максималды үлестік шығуын алу.

Жабдықтардың тиімді нұсқасын таңдау арқасында көптеген кері әсерін тигізетін негізгі қиыншылықтардың алдын ала отырып, шығынды азайтуға болады. Қарашығанақ кен орнын пайдалану ерекшеліктері ескеріле отырып, көтергіш лифті, сағалық және құбыр іші жабдықтар таңдалады.

Сондықтан Қарашығанақ кен орнында ұңғының оптималды режимін орнату мен жабдығын таңдау - негізгі мәселе болып табылады. Осыған орай, ұңғыманың жұмыс режимін талдау мен қолданыстағы жабдықтардың тиімділігін арттыру жолдарын ұсыну маңызды.

1 Геологиялық бөлім

Кен орын бойынша жалпы мәлімет

Қарашығанақ МГККО Батыс - Қазақстан облысының батысында, Бөрлі ауданының территориясында, Ақсай қаласынан солтүстік-батысқа қарай 30 км және Орал қаласынан шығысқа қарай 150 км қашықтықта орналасқан. Кен орын 1979 жылы ашылып, 1984 жылы игеріле бастады.

Қарашығанақ мұнай-газконденсатты кен орнын игеру жоба бойынша төрт халықаралық серіктестер - әр біреуі акциялардың 32, 5 % иеленетін «Бритиш Газ» (Англия) және «Аджип Карачиганак б. в. » (Италия), 20 % иеленетін «Шеврон Тексако Интернэшнл Петролеум Компани» (АҚШ) және 15 % иеленетін ААҚ Мұнай Компаниясы «Лукойл» компаниялары басшылығымен жүргізіледі. Бұл компаниялар Қарашығанақ Интегралданған Мекемесіне (ҚИМ) біріккен. Қазақстанда ҚИМ өзінің іскерлігін «Карачиганак Петролеум оперейтинг б. в. » ЖТАҚ («КПО б. в. ») ретінде жүзеге асырады.

Аудан климаты континентальды. Температура қыста -400С-қа дейін жазда +400С арасында тербеліп тұрады. Оңтүстік - шығыс және солтүстік - батыс бағытындағы желдер басым. Орташа жылдық жауын - шашын мөлшері 300 - 350 мм. Кен орыннан Оралға дейінгі арақашықтық 160 км., Орынборға дейін 155 км., ОГӨЗ дейін 158 км. ОГӨЗ дейінгі газ құбырларының орташа ұзындығы 140 км. Ең жақын тұрғылықты пункттар: Қарашығанақ ауылы 10 км., Тұңғыш ауылы 2 км., Березовка ауылы 3 км. Бөрлі ауданының территориясы 5, 6 мың. км2 құрайды. Ауданда 1 қала, 1 аудандық кент және 35 ауылдық елді мекендері орналасқан. Бөрлі ауданынын халық саны 01. 01. 2010 жылғы мәліметтерге сәйкес 56452 адам құрады, соның ішінде Ақсай қаласында - 31983 адам [13] .

Гидрографиялық жүйе кен орыннан солтүстікке қарай Орал өзенімен, солтүстік-шығысқа қарай Ілек өзенімен, батысқа қарай Утва өзенімен келтірілген. Ауданда шағын табиғи су қоймалары кездеседі. Техникалық түрде сумен қамтамасыз ету негізінен жер асты сулары арқылы жүзеге асырылады. 5-110м тереңдіктегі сулы горизонттар жарықшақты мергельдерге және әктастарға, сонымен бірге құмтастарға ұштастырылған.

Оңтүстік-шығыс және солтүстік-батыс бағыттағы желдер басым болады. Негізінде жазда, күзде және қыста жауатын жауын-шашынның орта жылдық мөлшері 0, 3-0, 35м құрайды. Қар жабыны әдетте елеусіз, көтеріңкі жерлерде мүлдем жоқ болады. Грунттың қату тереңдігі қар жабынының қалыңдығына байланысты 1-1, 5 м аралығында болады. Жылыту маусымының ұзақтығы 176 күн, 15 қазаннан бастап 15 сәуірге дейін. Орфографиялық қатыста аудан сирек кездесетін аңғарлар мен арқалықтар жүйесі бар жазық болып табылады. Жер бедерінің абсолютті белгілері 80-130м аралығында өзгереді. Құрғақ далаларға тән өсімдіктер өседі.

Ақсай - Орынбор, Орал - Орынбор секілді үлкен қатты жабынды автомабильді жол тораптары жане Ақсай қаласынан өтетін Батыс Қазақстан темір жолы орналасқан.

Стратиграфия

1988 жылғы қорды есептеу кезіндегі, есеп беруде қиманың литологиялық-стратиграфиялық мінездемесі палентология, литология және гамма-термолюминисценция мәліметтері негізіндегі кәсіпшілік-геофизикалық сипаттамалармен байланысты барлау процессінде алынған бөлу сұлбасына сәйкес келтірілген. Ары қарай каротажды реперлер 1988 жылдан кейін бұрғыланған, 140-қа жуық ұңғымамен ашылған қиманы ыдыратуға арналды. Бұл ерте стратиграфиялық бөлімдерде байқалған қабаттардың қалыңдық диапазонын анықтауға мүмкіндік берді.

Қарашығанақ кен орнында бұрғылау арқылы кайнозой, мезозой және палеозой топтарының шөгінділері ашылған [4] .

Қарашығанақ кен орнының литологиялық-стратиграфиялық қимасы 2-суретте келтірілген. Суреттен төменгідевон шөгінділері ең көне шөгінді екенін көрсек болады, ал 3-суретте кен орынның схемалық геологиялық профилі келтірілген.

Палеозой тобы - PZ

Девон жүйесі -D

Бұрғылау арқылы ашылған ең көне шөгінділер - төменгі, орта және жоғарғы бөлімдерімен келтірілген девон шөгінділері болып табылады.

Төменгі бөлім - D ₁

Д3, ДР7 және ДР8 ұңғымаларының салынуын негіздеу кезіндегі «Оралмұнай-газгеология» өнеркәсіптік-геологиялық бірлестігінің мамандары (Матлошинский Н. Г., Марченко О. Н., Бахтиаров Р. Б. ) жүргізген бөлшекті корреляция негізінде девон шөгінділерінің литологиялық-стратиграфиялық тілімделуі жүргізілді. Бұл зерттеулерге сәйкес Д5 ұңғымасында 6219м тереңдігінен және 6245м тереңдіктегі түпке дейін төменгі девонның эмс ярусының сазды-карбонатты жыныстары ашылады. Кейін бұрғыланған Д4 және ДР6 ұңғымаларында төменгі девон шөгінділері сәйкесінше 6169м және 6028м тереңдіктерде ашылған. Жыныстар күңгірт, тіпті қара әкті аргиллиттермен келтірілген.

Бұрғылау арқылы ашылған төменгі девон шөгінділерінің максималды қалыңдығы 430м жетеді (ДР6 ұңғымасы) .

Орта бөлім - D ₂

Орта девон шөгінділері эйфель және живет жікқабаттары көлемінде анықталған және 15, Д1, Д2, Д4, Д5, ДР6 ұңғымаларымен ашылған.

Эйфель жікқабаты - D ₂ ef

Төменгі, дифференциалданбаған афон, жарым-жартылай бий және койвен горизонттарының құрамында келтірілген. Қиманың төменгі бөлігі карбонатты-сынықты айырмалардың қабаттасуымен келтірілген. Терең сулы шөгінділер тығыз, микро- және жұқа қабатты, күңгірт, тіпті қара аргиллиттердің пелоидтары, балдырлы құрылымдары және онколиттері бар әктастармен кезектесуімен сипатталады. Эйфель жікқабатының шөгінділерінің қалыңдығы 315 м-ден (Д5 ұңғымасы) 380 м-ге (Д4 ұңғымасы) дейін жетеді.

Живе жікқабаты - D ₂ g

Жиі органогенді, кониконхилді күңгірт, тіпті қара әктастардан, сирек жерлерде, сонымен бірге қиманың жоғарғы бөлігінде боз сұр микрокристалды әктастардың қабатшалары кездесетін алевролиттерден құралған. Живе шөгінділерінің қалыңдығы №15 ұңғымадағы 64м мен Д2 ұңғымасындағы 92м аралығында өзгеріп отырады. Қарашығанақ құрылымының оңтүстік еңісіндегі Д5 ұңғымасында живе шөгінділері табылмаған.

Жоғарғы бөлім - D ₃

Жоғарғы девон шөгінділері фран және фамен жікқабаттарымен келтірілген.

Фран жікқабаты - D ₃ f

Д1 және Д2 ұңғымаларында сәйкесінше 5701-5916м және 5934-6093м интервалдарында фран шөгінділері анықталған. Кейін бұрғыланған Д4 және ДР6 ұңғымаларында фран жікқабатының жыныстары сәйкесінше 5503-5722м және 5498-5595м интервалдарында ашылды. Жікқабаттың төменгі бөлігі негізінен қима бойынша жоғарыда таяз сулы фациалды келбетті әктастармен алмастырылатын аргиллитер мен құмтастар қабатшалары бар алевролиттерден құрылған. Фран жікқабатының шөгінділерінің қалыңдығы 159м (Д2 ұңғымасы) және 219м (Д4 ұңғымасы) аралығында өзгереді.

Фамен жікқабаты - D ₃ fm

Фамен жыныстары кен орнында көптеген ұңғымалармен ашылған, бірақ түгел қалыңдыққа тек №15, Д1, Д2, Д4, Д5 және ДР6 ұңғымаларымен өткен. Фамен шөгінділері негізінен органогенді-детритті сферолитті әктастардан, екінші ретті доломиттардан және доломиттендірілген әктастардан құралған. Толық көлемде ашылған фамен шөгінділерінің қалыңдығы 293м (ДР6 ұңғымасы) және 386м (Д4 ұңғымасы) аралығында өзгереді.

Таскөмір жүйесі - С

Таскөмір жүйесінің шөгінділері кен орынның барлық территориясында ашылған және төменгі және орта бөлімдерімен келтірілген.

Төменгі бөлім - С ₁

Төменгі таскөмір түзілімдеріне турне , визе және серпухов жікқабаттары кіреді.

Турне жікқабаты - С ₁ t

Турне жікқабатының жыныстары литологиясы бойынша біршама ғана өзгешеліктері бар фамен жікқабатының жайылатын шөгінділерінде жатады. Оның төменгі шекарасы фораминифер және конодонт қосылулары бойынша белгіленеді және анық құрылмаған. Палеонтологиялық анықтамалары жоқ ұңғымалардың көбісінде таскөмір жүйесінің төменгі бөліміндегі турне жікқабаты мен жоғарғы девонның фамен жікқабаты арасындағы шекара жүргізілмейді және сонда бұл түзілімдер тілімделмеген турне-фамен түзілімдерінің көлемінде бөлінеді. Турне жікқабатының қалыңдығы 2м (№26 ұңғыма) және 108м (№7 ұңғыма) аралығында өзгереді.

Визе жікқабаты - C ₁ v

Визе жікқабаты балдырлы-сферолитті әктастардың органогенді-сынықты немесе қошқыл түсті сазды-битумды доломиттендірілген әктастармен кенетттен алмастырылуы бойынша ерекшеленеді. Жікқабат табанына қалыңдығы бірліктен 32 м-ге дейінгі аргиллит қабатының бар болуы тән. Аргиллит қара, тақталы, кей жерлерде әлсіз әкті болып келеді. Жалпы алғанда визе жікқабатына жоғары гамма-белсенділігі бар, негізінен аргиллиттерде жататын, қалыңдығы 5-235м болатын буда сәйкес болады.

Серпухов жікқабаты - C ₁ s

Ол таяз сулы, кедертастық және салыстырмалы терең сулы қималар түрлерінің карбонатты жыныстарынан құралған. Шөгінділердің таяз сулы түрі биоморфты-детритті, қайта кристалданған, ангидриттелген әктастармен келтірілген. Серпухов жікқабатының таяз сулы шөгінділерінің қалыңдығы 400-700м құрайды. Қиманың кедертастық түрі құрылымның шеткі бөліктерінде ерекшеленеді және боз, мшан-балдырлы, стромалитті, доломиттелген әктастармен келтірілген. Кедертас түрлі шөгінділерінің қалыңдығы 244м (№44 ұңғыма) және 872м (№804 ұңғыма) аралығында өзгереді. Қиманың салыстырмалы терең сулы түрі қошқыл түске боялған тақталы және микроқабатты әктастар мен доломиттер айырмасымен келтірілген. Салыстырмалы терең сулы шөгінділер қалыңдығы 15м (№47 ұңғыма) және 63м (№48 ұңғыма) аралығында өзгереді.

Орта бөлім - C ₂

Башқұрт жікқабаты - С ₂ b

Орта бөлімінің шөгінділері тек башқұрт жікқабатымен келтірілген. Бұрғылау арқылы бұл шөгінділердің құрылымның тек шеткі бөліктерінде дамығаны анықталды, күмбезді бөлікте олар шайылған. Башқұрт жыныстарының құрамында доломиттер қабатшалары бар биоморфты-детритті, органогенді-кесекті, сонымен қатар балдырлы әктастармен келтірілген таяз сулы-теңізді түрлі қиманың шөгінділері басым болады. Олардың қалыңдығы 4м (№28 ұңғыма) және 55м (№17 ұңғыма) аралығында өзгереді. Құрылымның шығыс бөлігінде 21 ұңғымасымен депрессионды шөгінділер - қабатты құрылымның сазды материал қосылған терең сулы қошқыл түсті әктастар мен доломиттер. Бұл шөгінділер қалыңдығы 38 м-ге дейін жетеді.

Пермь жүйесі - P

Пермь шөгінділері кен орнында бұрғыланған тіпті барлық ұңғымалар қималарында ерекшеленеді және литологиялық-формациялы құрамның ең үлкен әр түрлілігімен сипатталады. Пермь жүйесі екі бөлімдермен келтірілген.

Төменгі бөлім - P ₁

Пермь жүйесінің төменгі бөлімінің құрамында ассель, сақмар, артин және кунгур жікқабаттары ерекшеленеді. Бірінші үш жікқабаттардың карбонатты жыныстары қималардың үш түрін құрайды - биогермді, беткейлі және салыстырмалы терең сулы.

Ассель жікқабаты - P ₁ a

Ассель жасты биогермді әктастар, сирек кездерде доломиттер мен олардың биоморфты-детритті айырмалары негізінен үлкен рифогенді массивтің орталық күмбезді бөлігінде кездеседі. Шөгінділердің бұл түрінің максималды қалыңдығы 728 м-ге дейін жетеді (№180 ұңғыма) . Кедертастық беткейдің шөгінділері негізінен долмиттендірілген биоморфты-детритті, сирек кездерде биохемогенді мен кесекті жыныстардың қабатшалары бар биогермді және биоморфты айырмаларының дамуымен сипатталады. Беткейлі түрлі шөгінділердің қалыңдығы 42-216м аралығында өзгереді. Салыстырмалы терең сулы ассель шөгінділері сазды және кремнийлі материал қоспасы бар қошқыл, тіпті қара түсті жұқа және микроқабатты битумды карбонатты жыныстармен келтірілген.

Сақмар жікқабаты - P ₁ s

Кедертастық фикцияда балдырлы, мшанды, тубифитті және криноидті-балдырлы боз әктастардың түрлерімен келтірілген. Шөгінділер бұл түрінің қалыңдығы 23м (№10 ұңғыма) және 90м (№6 ұңғыма) аралығында өзгереді. Қиманың беткейлі түрі қалыңдығы 15-56м аралығында өзгеретін органогенді-детритті, брекчия түрлі, жұқа кристалды және пелитоморфты әктастарынан құрылған.

Артин жікқабаты - P ₁ ar

Қиманың кедертастық түрінде биоморфты-детритті әктастармен, сирек кездерде екінші ретті биогермді, балдырлы доломиттермен келтірілген. Бұл түрдің артин шөгінділерінің қалыңдығы 90 м-ге дейін жетеді (№2 ұңғыма) . Қиманың беткейлі түрі негізінен екінші ретті доломиттермен, сирек кездерде биоморфты-детритті, органогенді-кесекті әктастармен келтірілген. Беткейлі түрлі қималарда жікқабат қалыңдығы кенеттен кішірейеді және бірінші бірліктер (№ 1, 27 ұңғымалар) мен 217м (№7 ұңғыма) аралығында өзгереді.

Кунгур жікқабаты - P ₁ k

Кен орын шегінде барлық жерлерде дамыған. Палеонтологиялық және палинологиялық мәліметтер бойынша онда филипп және ирень горизонттары ерекшеленеді.

Филлипов горизонты - P ₁ k ^f

Филлипов горизонтының шөгінділері кен орында бұрғыланған барлық ұңғымалармен ашылған. Одан әрі толық қималарда олар екі литологиялық қатқабаттардан құралады - карбонатты және карбонатты-сульфатты қатқабаттарынан. Карбонатты қатқабат негізінен қайта кристалданған, ангидридтелген доломиттермен келтірілген. Филлипов горизонтының карбонатты-сульфатты қалыңдығы негізінен доломиттер қабатшалары бар сұр, боз сұр және көкшіл түсті ангидриттармен келтірілген. Филлипов горизонтының қалыңдығы рифогенді құрылымның одан әрі батырылған бөліктерінде бірнеше метрден палеорифтің орталық бөлігінде 150-300 м-ге дейін өзгереді.

Ирень горизонты - P ₁ k ^ir

Терригенді қабатшалары бар тұздылы шөгінділермен келтірілген. Горизонт қалыңдығы кең аралықта өзгереді. Мульданың орталық бөлігінде горизонт қалыңдығы әдетте бірнеше бірлік және 250м аралығында өзгереді, ал № 18, 102, 111, 215 және 913 ұңғымаларда ирень шөгінділері мүлдем жоқ.

Жоғарғы бөлім - P ₂

Пермь жүйесінің жоғарғы бөлімінің шөгінділері уфа, қазан және татар жікқабаттарының көлемінде ерекшеленеді.

Уфа жікқабаты - P ₂ u

Ұңғымалармен күмбезаралық мульданың шегінде ашылады және литологиялық қатыста аргиллиттер, саздар, алевролиттер, тұздар және ангидридтер кезектесуімен келтірілген. Жікқабат қалыңдығы 48м (№433 ұңғыма) және 1284м (№24 ұңғыма) аралығында, кейбір жағдайларда 1630 м-ге дейін (№8 ұңғыма) мульданың солтүстік қанатының Қарашығанақ күмбезімен жанасу аймағының бағытында үлкейе отырып өзгереді.

Қазан жікқабаты - P ₂ kz

Күмбезаралық мульданың даму шегінде әр түрлі жерлерде таралған. Литологиясы бойынша қазан жікқабаты калиналық және гидрохимиялық пен қарағай свиталарының тілімделмеген шөгінділеріне бөлінеді. Калиналық свитаның шөгінділері қызыл-қоңыр, қоңыр-сұр түсті, тығыздалған, алевритті, ангидридтер мен тас тұзының ұсақ ұяшықтары бар, сазды әктастар мен доломиттердің қабатшалары бар саздармен келтірілген. Свита қалыңдығы 25м (№1000 ұңғыма) және 300м (№913 ұңғыма) аралығында өзгереді. Тілімделмеген гидрохимиялық және қарағай свиталарына тас тұзының және ангидриттердің, сирек кездерде алевролиттер, әктастар мен доломиттердің қабатшалары бар қошқыл қою қызыл түсті, қатты тығыздалған саздар жатады. Бұл шөгінділердің қалыңдығы 152-742м аралығында өзгереді.

Татар жікқабаты - P ₂ t

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.