Жалға берушінің және жалға алушының міндеттері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының ғылым және жоғарғы білім министрлігі

Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті

Экономика және құқық факультеті

Курстық жұмыс

Пәні: Азаматтық құқық

Тақырыбы: Жалға алу шарты және оның басты түрлері

Орындаған: Акылбаева А

Тексерге:С. Маликовна

2023-2024

Мазмұны

1. Кіріспе 3

Жалға алу шартының түсінігімен ерекшелігі. . 5Мүлік жалдау шартының ұғымы мен элементтері . 5Жалға алу шартының мазмұны. Жалға берушінің және жалға алушының міндеттері9
Жалға алу шартының түрлері . . . 16Лизинг ұғымы және оның ерекшеліктері . 16Мемлекеттік тұрғын үй қорындағы тұрғын үйді жалдау шарты. 19

Қорытынды. 22

Қолданылған әдебиеттер тізімі . 24

Кіріспе

Нарыктык экономика жагдайында кәсіпорындардың дамуы, жекешелен пен кезеңнен өтіп, кәсіпкерліктің көбі толықтай жекеленіп кызм твору түрлері қоғамда кеңінен таралып келеді. Енді жеке кәсіпкерлік бірлескен несе бір-бірімен алыс-беріс ретінде жұмыс жасау дамып келеді. Соларды бірі- аренда шартының көздерінен қамтамасыз ету. Кәсіпорын мен ұйымдар, сондай-ақ халыққа қызмет көрсетудің бір түрі мүлік жалдау қызметі дәстүрлі түрлеріне жатады. Қазақстан Республикасының әкімшілік-зміршіл экономикадан нарықтық экономикаға көшу процесінде мүлік жалдаудың бүл түрі заңды тұлғалар арасында да, жеке тұлғалар арасында да кең таралуда. Бүгінгі танда негізінен "аренда" және гүлікті жалдау" бір-біріне синоним болып келетін ұғымдар. Заңнамаға бет бурсақ, олардың арасында айтарлықтай айырмашылық жоқ екенін байқаймыз. Аталмыш терминдерді қолдану мундай шарттардын арасындағы озгешеліктермен емес, белгілі бір салалардағы атауының калыптаскан тэжірибесімен байланысты. күнделікті өмірдегі жоғары ролі оның тиімділігімен түсіндіршен. Оны жасауға екі тараптың да ықыласы бар. Себебі кеп жагдайларда жалға алушы шартта көзделген мүлікті уакытша гана керек етеді немесе оны сатып алуға жағдайы келмейді. Жалға берушіде мүлікті біреуге уақытша пайдалануға беру арқылы пайда кіргізу мақсаты болуы мүмкін. Мундай жагдайда жалға алушы мүлікті пайдаланғаны үшін ақы төлейді. Мүлік жалдау (аренда) шарты бойынша жалға беруші жалға алушыға мүлікті акы телеп уакытша иеленуге және пайдалануға беруге міндеттенеді. Демек, бұл жұмыс жазуға таңдалған бұл тақырып өзекті, өйткені шағын және орташа бизнестердің мүлікті жалға беру жолымен сатып ала алмаган мүліктерін пайдалана отырып өз қаржылық деңгейін қаржыландыра отырып, экономиксын накты секторын дамытуға жанама түрде қатысады. дарга, ұйымдарга мүлік жалдау (аренда) шартының қазіргі жүйесі шыдан кеп айырықшаланады. Ол жалдап алушы каржы тапшылығына байланбай, қызметін пайдаланғысы келетін жалдау мүлкін езі тандай алады. Қазір біздің республиканың экономикасы әлі нарықтық катынастарга кошу барысында. Осы кезеңге дейін, әкімшілік-әміршілік экономикада кәсіпкерлік саясат түп төркінімен болған емес, оның ішінде жеке адамдардын кажеттілігін ескермеген директивалар мен қаулылар арқылы жүзеге асырылып келді. Дамыған нарыққа көшу жағдайында анықтаушы фактор экономика субьектілерінің еркін эрекет етуі. Өтпелі кезеңдегі шаруашылықтың қызмет ету негізінде орталыктандырылған және нарықтық экономикага тэн Занд БОЛИ қалыптастыру емес келді. Бұл өтпелі

кезеңдегі кәсіпкерлік саясатының мэселелерін, тұтынушылардың өзара

қатынастағы коммерциялық саясатын қалыптастырудың жаңа әдістерімен механизмдерінің қалыптасу мәселелерін зерттеу, сондай-ақ осы бағытта белсенді тәжірибелік қызмет жүргізу қажеттілігін тудырады. Бұл жұмыстың мақсаты Казакстандык коммерциялық ұйымдардың немесе жеке тұлғалардың мүлік жалдау (аренда) шарты бойынша жалға беруші жалға алушыға мүлікті ақы төлеп уакытша иеленуге және пайдалануга беруге міндеттен артүрлі формаларына талдау жасау болып табылады. тамын мақсаттарға жету үшін төмендегі міндеттер алга койылып, шешіледі. Казакстандык мүлік жалдау (аренда) шарты бойынша механизмін толығымен игеру;

- Казакстандағы мүлік жалдау (аренда) шарты нарығының ерекшеліктерін, оның жағдайын қарастыру; - шетелдік мүлік жалдау (аренда) шарты бойынша қарастыру; - мүлік жалдау (аренда) шартының жол, рын анықтау.

1 Жалға алу шартының түсінігі мен ерекшелігі

1. 1 Мүлік жалдау шартының ұғымы мен элементтері

Аренда шартының сатып алу, сату рента шарттарынан айыр-машылығы, ол мүлікті уа иеленуге беруге байланысты қатынасты реттейді. Мүлік жалдау шарты Римде кеңінен таралған еді. Оның анықтамасы казіргі кезде жүзеге асырылып отырган анықтамадан елеулі ерекшеленген жоқ. Аренданы заттық құқықтарға жатқызу немесе жаткызбау сауалы ұзақ мерзім бойы даулы болып келді. Заттың құқықтарга (олардың мэселелеріне) арналган сонғы Қазақстандық жұмыстарда аренда заттық құқықтардың катарына жатқызылады. Бұл кезқарас заңнамалық анықтамасында да қолдау абри турганымыздай аренданын иеленуде бірге қарастырылады. Бұл ягни онда пайдалану мен қоса заңнамалык шешім арендалык қатынастарға бұрынғыдан көрі жоғарылау (көбірек) тұрақтылық береді, олардын саны котереді. Осының нәтижесінде мүлікті меншік құқығы негізінде иемденуге мүсіншілік жок бөтен біреудің мүлкін пайдаланган кезде, мүлікті жалда тиісті қатынастарды тыйымды реттетуге мүмкіншілік береді. Кейбір жағдайларда аренда (мыс, жер арендасы) тіпте меншік құқығына балама ретінде карастырылатын 99 жылға дейінгі ұзақ мерзімді жер арендасы Казакстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 22 желтоқсанда қабылданған "Жер туралы" заң күші бар Жарлығының, 41 бабында қарастырылған еді. Аренда белгілі мөлшерде жерге меншік құқығының баламасы деген түсінік қазіргі (күшінде заңнамада да сақталып түр. Казакстан Республикасының 2001 ж қантардан "Жер туралы" заңының 28 бабымен 49 жылға дейінгі жердің үзақ мерзімді арендасы қарастырылған. Аренда тек жалдаушының қажетін, мүддесін қамтамасыз етіп қоймайды. Онын нормаларында жалға берушінің мүдделерінде есепке алу бар мен иесі ретінде ол бәрібір жалға алушыға қарағанда артықшылық жағдайында болып келеді. Арендалык шарттан туындайтын міндеттемелік құқықтық қатынастарды және заттық құқықтық қатынастарды ажыратып қарау қажет. Әрине, міндеттемелік құқық шеңберінде бірінші кезекте аталған қатынастардың бірінші тобын қарау керек. Аренданың заттық құқығы желілікті дэрежеде жан- жакты және толык заттық құқық мэселелеріне арналған енбектерде талданған. Сонымен қатар, аренданын заттык кұкығы ескерілмесе жалға алушының да жалға берушінің де құқықтық жағдайының сипаттамасы толық болмайды. Жалдаушы мен

жалға берушінің заттық құқық қатынастар негізінде катысуын (олар сыртта шарттық болып көрінгенімен) жокка шыгаруга болмайды. Біздін айты менше нымыз арендаға берілетін мүлікті күтіи үхтау ауырталығына, (жалға берушінің) және жалдаушының заттық құқықтарының бэсекесине тағы баска уксас нэрселерге қатысты. Мүлікті жалдау шартының тараптары жалға алушы және жалга беруші, жалға беруші және жалға алушы ретінде кез келген тұлға, занды және жеке тұлға бола алады. Егер шарт мемлеке атынан не әкімшілік - аумақтық бірлестік атынан жасалса мүлікті жалга беруші болып өкілетті мемлекеттік орган, КР Каржы министрлігінің Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру бойынша комитетінің аз аумақтық органдары келеді. Жаберуші - бұл пайдалануға берілген мүліктің иесі, ал заңды тұлғаоқшауланған мүлікке меншік, шаруашылық жүргізу, оралымды басқару құқығы бар субьект. Кейбір жағдайларда немесе заңды тұлғалар келуі мүмкін, олар мүлікті жалға беруге заңмен немесе шартпен өкілденуі тиіс. Жалдаушы (арендатор) мүлікті уақытша иелену және пайдалануға, немесе тек пайдалануға алған жеке немесе заңды тұлға. Мысалы, станокты жалдаушыға онда белгілі сағаттарда немесе күндерде қажетті жұмыстарды жасау мүмкіншілігі берілуі мүмкін. Мүлкіне оралымды басқару құқығы бар коммерциялық емес заңды тұлғалар, олардың мүлкінің меншік иесімен мүлікті жалдау құқығында шектеулі мүмкін. Тараптар құқықтары мен міндеттерінің өзге тұлғаларға ауысуы ішінара және до комбебап құқықтық мирасқорлық негізінде болуы мүмкін. Жалға берілме меншік құқықтарының өзге тұлғаға ауысуы мүлікті жалдау шартын озгерту немесе бұзу үшін негіз болмайды. Басқаша айтатын болсақ аренда құқығы жалға берілген мүлікке ауыртпалық тудырады. Азамат өлуімен жалға алушының құқықтарына қатыст трансмиссия егер заң актілерінде немесе шартта өзгеше қарастырылмаса жалпы. Аренда шарты бойынша (негізінде берілетін заттар жеке сипаттары мен анықталатын, тұлынылмайтын заттарға жатады, олар оларды пайдалану барысында ездерінің тынушылық қасиеттерін бірте-бірте табиғи тозу негіну керек кайта кур салдарына жоғалтады. Кейбір объектілер пайдалану тэртібі дұрыс болса тіпті өздерінің қасиеттерін жоғалтпауы мүмкін, оларға жер бөлшектері, көп жылдык егістер с. с. жатады. АК 541-бабына сәйкес, мүліктік жалдауға, кәсіпорындар мен басқа да мүліктік кешендер, жер учаскелері, үйлер, ғимараттар, жабдықтар, көлік құралдары берілуі мүмкін. өзге де заттар бола алады. Калдаудың обьектісі тәртіп бойынша болады. Заңды тұлғалар кезде де әмбебап мирасқорлықтың бұл тәртібін қолдану керек. Заннамада оларды мүліктік жалдауға беруге тый тынған, немесе жалдау мүмкіншілігі шектелген мүлік түрлері анықталуы мүмкін. Бірінші кезекте шектеулер азаматтық айналымнан алынып тасталған, немесе азаматтық айналымы шектеулі заттарға қатысты болып келеді. Әрине, азаматтық айналымнан алынып тасталған заттар жалға берілуі мүмкін емес. Ал азаматтық айналымы шектеулі заттар жалга оларды пайдалану төртібі, жалпылама оларға меншік құқығын жүзеге асырудың барлық тэртібі сакталып кала берілуі мүмкін. Мысалы, тұлға азаматтық айналымы шектеулі бір немесе озге мүлікті иеленуге рұқсат алмаса, ол өзінде бар сондай (азаматтық айналымы шектеулі) мүлікті иелігінен шығаруы керек. Заңның (ҚР АК 252 бабы 2 тармағы) тікелей нұсқауына сәйкес көрсетілгендей мүлікке меншік құқығы тоқтатылуы қажет. Яғни ондай мүлікте иеліктен шығаруға багытталган шарттар болып сатып алу-сату, сыйға тарту, айырбас шарттары келеді деп болжам жасаймыз. Бір маселен тым шектеулі шешуге болмайды. Сілтеме жасалған азаматтык кодекстің нормасы өмірде оны эртүрлі жағдайларға лайықтап колдануды илеп етеді. Мысалы, айналымы шектеулі мүліктің иегері болашақта оган руксат аламын деп үміттенетін болса оған оны жалға беруге тыйым салынбауы керек. Немесе мүлікті иеленуге руксаты жок айналымы шектеулі заттың меншік иесі бірден сатып алушыны таппаған соң оны болашақта сатып алу жағдайы карастырылатын жалдау шарты негізінде бере алады. Қаралғандай косымша шешімдер меншік иесі жағдайын жақсартады. Қандай да болсын мүлікке меншіктің заң бойынша кепілдіктерін нь айтады. Кейбір обьектілерді (негізінен табиги объектілерді) жалға тапсырған кезде шарт ерекшеліктері пайда болады (ерекшеліктер шарт мазмұнына және т. б. катысты болуы мүмкін) . Аілатын болсақ, Қазақстан Республикасының "Жер турал Запыный 48 бабына сәйкес, жер пайдаланушылары жерді жер учаске беру актісіне немесе аренда шартына (уақытша ақысыз жер пайдалану артына) сәйкес пайдалануы тиіс. Осымен бірге жалға алушыға тағы да бірқатар міндеттер жүктеледі. Бүл міндеттер жалға алушының жалға берілген мүлікті тиісті пайдалану бойынша азаматтық құқықтық міндетімен тығыз байланысты, кейбір көріністерінде оларды мүлікті тиісті пайдалану бойынша міндеттің нақтылануы ретінде бағалауға болады. Жер пайдаланушыға мы-надай міндеттер жүктеледі: олады. Жер

- тиісті санитарлық және экологиялы алаптарға сейкес келетін өндіріс технологиясын колданудың, халықтың денсаулығы мен қоршаған ортаға зиян келтірілуіне жол бермеу;

топырақтың унарлығын нашарлатпаудың жер қорғау жөніндегі шараларды жүзеге асырудың, орман, су ресурстары мен басқа да табиғи ресурстарды пайдалану тэртібін сақтаудың, жер учаскесінде орналасқан, зандар кес мемлекет коргайтын тарих, сэулет ескерткіштері, археологияльщ мүра мен басқа да объектілердің қорғалуын қамтамасыз ету; -баска меншік иелері мен жер пайдаланушылардың құқықтарын бұзбау; топырактын кунарлы қабатын сыдырып алу оның біржола жоғалуын болғызбау үшін қажет болған жағдайларды қоспағанда, басқа тұлғаларға сатға ғне беру максатымен құнарлы қабатты сыдырып алуға жол бермеу; - сервитуттары зандарда көзделген тәртіпте ұсынуды қамтамасыз ету. Өз ерекшеліктері тұрғын үйді жер қойнауының учаскелерін және басқа обьектілерді жалдауда орын және баска келісімдер Жер қойнауының учаскілері концессиялык пайдалануға беріледі, олар АК 541-6, 4-т. сәйкес озиш занды табиғаты бойынша мүлікті жалдауға түбірлес болып келеді және ол жалпы (негізгі) ережелеріне негізделеді. Мүндай кең түсінік кр азаматтықнамасында шарттардың бұрынғы кеңестік кезендегі азаматтық құқыққа таныс емес тәртіптенген жүйесі қалыптасып келетінін сипаттайды. Бүл белек шарттардың құрылысын өңдеуде бүкіл шарттык кукык жүйесін ендеуде де өз көрінісін тауып отыр. Жер қойнауын пайдаланумен байланысты және өзге де шарттардын жана түрлеріне касты пайда болған айқынсыздық ақырындап жойылып келеді. М жалдау шарты нақты анықталған мерзімге жасалуы мүмкін. (КР АК. 545-6. Қаз. КСР-ң Азаматтық кодексімен, жалға берілетін мүлік түріне қарамастан мүліктік жалдаудың мерзімі 10 жылдан аспауы тиістігі қарастырылған еді. ҚР АК аренданың ақырғы мерзімін тек онын бөлек түрлері үшін, немесе бөлек мүлік арендасы үшін қарастырады. Айтыл андай жердін арендасы 49 жылдан аспауы керек. Прокат шарты бір жылдан аспайтын мерзімге ғана жасалуы мүмкін бір Мүлік жалдау шарты нақты анықтамлаган мерзімге жасалуы мүмкін, бұл үшін ол күшінде болып келетін мерзім шартта көрсетілмейді. Нақты анықталмаған мерзімге жасалған мүлікті жалдау шартында эрбір тарап, шарт млаган мерзімге қозғалмайтын мүлік жөнінде болғанда екінші тарапқа үш ай бұрын ескертіп, ал шарт кохалихын мүлік жөнінде болғанда бір ай бурын ескертіп, кез келген уақытта шартан бас тарта алады. Өзгеше тэртіп заң актілерімен немесе шартпен карастырылуы мүмкін. Мысалы шартта тараптар нақты анықталмаған мерзімі жасалған мүлікті жалдау шартын бір жақты тэртіпте бұруға тиым салуы мүмкін. Егер мүлікті жалдаудың ақырғы мерзім заңнамада қарастырылса, ал шарттың өзі нақты анықталмаған мерзімге жас лса, мүлікті жалдаудың ақырғы мерзімі өтуімен ол күшін өзімен өзі жоғалтады. Яғни, мүлікті жалдау шартының мерзімі заңнама бойынша қарастырылған ең үлкен (акырғы) мерзімнен асып кетсе де шарт берібір заңнамалық мерзімнен аспайтын (оған тең) мерзімге жасалған саналады.

1. 2 Жалға алу шартының мазмұны. Жалға берушінің және жалға алушының міндеттері

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.