Қонақжайлылық индустриясындағы инновацияның түрлері
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
1 ИННОВАЦИЯЛАРДЫ ЕНГІЗУДІҢ ҒЫЛЫМИ-ТЕОРИЯЛЫҚ
ТӘСІЛДЕРІН ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ МЕЙМАНХАНА БИЗНЕСІНДЕГІ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІН ЗЕРТТЕУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
Инновациялардың мәнін және олардың мейманхана бизнесіндегі
ерекшеліктерін анықтаудың ғылыми тәсілдері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .12
1.2 Қонақжайлылық индустриясындағы инновацияның түрлері ... ... ... ... 13
2 RAHAT PALACE HOTEL МЕЙМАНХАНАСЫНДА ҚЫЗМЕТТІ
ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ҚОЛДАНУ
ДЕҢГЕЙІНЕ ТАЛДАУ БЕРУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.1 Rahat Palace Hotel мейманханасының жалпы сипаттамасы,
тарихы мен ерекшелігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
2.2 Rahat Palace Hotel мейманханасында инновацияны қолдану
ерекшеліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25
3 ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕ МЕЙМАНХАНАДА ҚЫЗМЕТТІ
ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ЖЕТІЛДІРУ
ЖОЛДАРЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...28
3.1 Робототизация туризм және қонақжайлылық индустриясындағы
инновациялық тренд ретінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..28
3.2 Болашақ мейманханалардың тұжырымдамалық шешімдері ... ... ... ... .42
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .50
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..52
ҚОСЫМШАЛАР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .56
КІРІСПЕ
Қонақжайлылық индустриясы - бұл қонақтарға деген достық пен жомарттықты сипаттайтын қонақжайлылық заңдарына негізделген қызмет түрлерінен тұратын кәсіпкерлік саласы. Осылайша, қонақжайлылық индустриясы қонақтарға сапалы қызмет көрсетуді қабылдаумен және ұсынумен байланысты қызметтер нарығында мамандандырылған кәсіпкерліктің алуан түрі ретінде қарастырылады. Қонақжайлылық индустриясы тарихи түрде мейманхана компанияларының әртүрлі түрлерімен ұсынылған орналастыру секторынан дамыды және өсті.
Классикалық мағынада мейманхана - бұл қонаққа келетін адамдарға арналған жиһаздалған бөлмелері бар мейманхана. Қазіргі жағдайда мейманхана - бұл азаматтарға, сондай-ақ ұйымдасқан топтар мен жеке туристерге мейманханаға қызмет көрсету үшін анықталған кәсіпорын. Қазіргі уақытта мейманхана кәсіпорны келушілерге тек тұру және тамақтану қызметтерін ғана емес, сонымен қатар байланыс, тарту, көлік, медициналық және экскурсиялық қызметтер, сұлулық салондарының қызметтері, спорттық қызметтер және т. б. қызметтердің үлкен таңдауын ұсынады. Шын мәнінде, туризм және қонақжайлылық индустриясының құрамындағы мейманхана кәсіпорындары негізгі функцияларды орындайды, өйткені олар тұтынушыларға кешенді мейманхана өнімін жасайды және ұсынады, оны дамыту мен ілгерілетуге туризм мен қонақжайлылық индустриясының барлық секторлары мен элементтері қатысады.
Бұл негізінен экономикалық, саяси және әлеуметтік прогреске байланысты соңғы жылдары туризм қоғамның кең салаларына қол жетімді болды. Туристер санының өсуімен қатар туризм инфрақұрылымы және оның негізгі компоненті - мейманхана секторы дамыды. Соңғы жылдары мейманхана бизнесі әртүрлі модельдерден өтті: отбасылық меншіктен бастап халықаралық мейманхана желілеріне қатысуға дейін.
Қонақжайлылық индустриясының дамуында мейманхана тізбектері маңызды: орталықтандырылған басқаруы бар және экономикалық кешенді құрайтын мейманханалардың бірлестіктері. Олар әлемдік туристік нарыққа қызмет көрсетудің жоғары стандарттарын ілгерілетеді, сондай-ақ туристерге мейманхана қызметін қолдауға жәрдемдеседі.
Жұмыстың өзектілігі мейманхана индустриясын немесе мейманхана бизнесін туризм мен қонақжайлылық индустриясының ең ірі кешенді құрамдас бөлігі ретінде мақсатты аудиторияны тартудың барлық жаңа түрлерін қолдана отырып дамыту керек екендігіне байланысты. Туризм және қонақжайлылық индустриясы қызмет көрсету саласының ажырамас бөлігі болғандықтан, бүгінгі таңда инновациялық қызмет маңызды және қарқынды дамып келе жатқан компоненттердің біріне айналуда.
Бұл саладағы инновациялар туристердің өндірісі мен қызмет көрсету дең-
гейінің таралуы мен жоғарылауына ықпал етеді, басқа елде турист өзін үйде, таныс және ыңғайлы жағдайда сезінетін мейманханаға қызмет көрсетудің белгілі бір бейнесін жасайды. Нарық жағдайында кез-келген кәсіпорынның, соның ішінде туристік-мейманхана қызметінің негізгі аспектілерінің бірі кәсіпорынның инновациялық қызметі болып табылады, оны қазіргі жағдайда сәтті жүзеге асыру жаңа тәсілдерді қолдануды талап етеді.
Дипломдық жұмыстың пәні мейманхана сервисі индустриясындағы инновациялық қызмет болып табылады.
Дипломдық жұмыстың нысаны - Алматы қаласындағы Rahat Palace Hotel мейманхана кешенінің инновациялық қызметі.
Бұл жұмыстың мақсаты Алматы қаласындағы Rahat Palace Hotel мейманханасында инновациялық шараларды әзірлеу болып табылады.
Қойылған мақсатқа жету үшін жұмыста келесі міндеттер белгіленген:
- қонақжайлылық саласындағы инновациялық қызметтің теориялық аспектілерін ашу;
- Rahat Palace Hotel мейманханадағы инновациялық технологиялардың қалыптасу ерекшеліктерін сипаттау;
- Rahat Palace Hotel мейманханасында инновациялық қызметті енгізу бойынша әдістемелік ұсыныстар әзірлеу.
Дипломдық жұмыста отандық, ресейлік және шетелдік авторлардың (әлеуметтанушылар, менеджмент теоретиктері мен практиктері) туризмнің мәні мен технологиясы, мерзімді басылымдардың мақалалары, Мемлекеттік қызмет көрсету саласындағы еңбектері, нормативтік құжаттар мен кәсіби стандарттар қолданылды.
Дипломдық жұмысының ғылыми жаңалығы кәсіпорындағы иннова-циялық процестерді басқаруды жетілдіру бойынша тәжірибелік ұсыныстарды әзірлеуден тұрады.
Тәжірибелік маңыздылығы - бұл жұмыстың материалдарын Rahat Palace Hotel мейманханасында инновацияларды басқару кезінде пайдалану мүмкіндігі.
Дипломдық жұмыстың мақсаты мен логикасына сәйкес жұмыс құрылымы кіріспеден, 3 тараудан, қорытындыдан, қосымшадан және библиографиялық тізімнен тұрады.
1 ИННОВАЦИЯЛАРДЫ ЕНГІЗУДІҢ ҒЫЛЫМИ-ТЕОРИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ МЕЙМАНХАНА БИЗНЕСІНДЕГІ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІН ЗЕРТТЕУ
1.1 Инновациялардың мәнін және олардың мейманхана бизнесіндегі ерекшеліктерін анықтаудың ғылыми тәсілдері
Мейманхана саласындағы инновациялардың рөлі маңызды, өйткені бұл нарықта бәсекелестік артықшылыққа қол жеткізуге және көшбасшы болуға мүмкіндік беретін инновациялар. Инновацияларды енгізу көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыруға мүмкіндік береді, нәтижесінде мейманхананың тұтынушылар арасында танымалдығы артады. Сонымен қатар, мейманханалар шығындарды азайтуға және кірісті арттыруға мүмкіндік алады, соның ішінде мейманхана өнімінің инновациясына үстеме ақы қосу.
Әрі қарай, инновация ұғымының мәнін анықтаудың негізгі ғылыми тәсілдерін қарастырайық (кесте 1).
Кесте 1.
Инновация ұғымын анықтаудың негізгі ғылыми-теориялық тәсілдері
№
Ұғымның анықтамасы
1
2
1
Инновация - жаңа немесе айтарлықтай жақсартылған өнім (тауар, қызмет) немесе процесс, сатудың жаңа әдісі немесе іскерлік тәжірибеде, жұмыс орындарын ұйымдастыруда немесе сыртқы байланыстарда жаңа ұйымдастырушылық әдіс [1].
2
Инновация - бұл кез-келген жаңалық немесе жаңалық емес, тек қолданыстағы жүйенің тиімділігін едәуір арттыратын жаңалық [2].
3
Инновация - жаңа немесе айтарлықтай жақсартылған өнім (тауар, қызмет) немесе процесс, сатудың жаңа әдісі немесе іскерлік тәжірибеде, жұмыс орындарын ұйымдастыруда немесе сыртқы байланыстарда жаңа ұйымдастырушылық әдіс [3].
4
Инновация - бұл өндіріс құралдарының жаңа үйлесімі, яғни өнімді өндіру үшін өндіріс факторларының өзгеруі (кіріс) (шығыс) [4].
5
Инновация - бұл оған деген қажеттілікті сезіну, инновациялық даму стратегиясын таңдау, іздеу және сатып алу, оған бейімделу, күнделікті өмір, яғни технологияға және оның мәдениетіне ену, пайдалану, құзыреттілікті арттыру және пайда табу нәтижесінде пайда болған жаңалық [5].
Ескерту - [1, 2, 3, 4, 5] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Осылайша, 1-кестеге сәйкес, негізінен, аталған дереккөздер инновациялар-ды жаңа немесе айтарлықтай жақсартылған өнім (тауар, қызмет) немесе процесс, сатудың жаңа әдісі немесе іскерлік тәжірибеде, жұмыс орындарын ұйымдастыруда немесе сыртқы байланыстарда жаңа ұйымдастырушылық әдіс ретінде қарастырады. жаңашылдықтың түрлері. Қазіргі уақытта ғылыми қоғамдастықта кеңірек, бірінші тәсілді қарастыру әдеттегідей. Сондықтан мақалада инновация ұғымының келесі анықтамасы қолданылады - бұл жаңа немесе едәуір жақсартылған өнім (тауар, қызмет) немесе процесс, сатудың жаңа әдісі немесе іскерлік тәжірибеде, жұмыс орындарын ұйымдастыруда немесе сыртқы байланыстарда жаңа ұйымдастырушылық әдіс.
Мейманханаларда инновацияларды құру және енгізу бойынша стратегия-лық басқару шешімдерінің тиімділігін арттыру үшін олардың мейманхана бизнесіндегі ерекшеліктеріне және олардың мейманханалердегі рөліне терең және жан-жақты талдау жүргізу қажет. Сондықтан, әрі қарай, мейманхана бизнесіндегі инновация ұғымының мәнін анықтаудың негізгі ғылыми тәсілдерін қарастырыңыз (2-кесте).
Кесте 2.
Мейманхана бизнесіндегі инновация ұғымын анықтаудың негізгі ғылыми-теориялық тәсілдері
№
Ұғымның анықтамасы
1
2
1
Мейманхана бизнесіндегі инновацияларды қабілеттер мен ұйымаралық кооперациялар-ға негізделген инновацияның жұмсақ түрі ретінде қарастыруға болады [6].
2
Мейманхана бизнесіндегі инновациялар нарықтық экономикада-ғы өзгерістермен бірге кез-келген басқа кәсіпорындар сияқты мейманхана индустриясын анықтайды [7].
3
Мейманхана бизнесіндегі инновациялар келесідей: мейманханаға, брендіңізге қызығушылық таныту арқылы мүмкіндігінше көп клиенттерді тарту; қонақты өзіңізге орналастыру және осылайша оны тұрақты ету [8].
4
Мейманхана бизнесіндегі инновациялар, ең алдымен, көптеген компьютерлік технологияларды кеңінен қолдану болып табылады [9].
5
Мейманхана бизнесіндегі инновация - бұл мейманхана кәсіпорнының бәсекеге қабілеттілігін арттырудың шарты, сонымен қатар қызметкерлер санын азайту кезінде қызмет көрсету сапасын жақсарту мүмкіндігі [5].
6
Мейманхана бизнесіндегі инновациялар өндіріс секторына қара-ғанда әлеуметтік және ұйымдастырушылық құрамдас бөлікке ие [10].
Ескерту - [5, 6, 7, 8, 9, 10] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Осылайша, 2-кестеге сәйкес, негізінен аталған ғалымдар мейманхана бизнесіндегі инновацияларды қабілеттер мен ұйымаралық кооперацияларға негізделген инновацияның неғұрлым жұмсақ түрі немесе мейманхана кәсіпорнының бәсекеге қабілеттілігін арттыру шарты, сондай-ақ қызметкерлер санын азайту кезінде қызмет көрсету сапасын жақсарту мүмкіндігі ретінде қарастыратыны анық. Бірінші тәсілді неғұрлым ғылыми тұрғыдан қарастырған жөн. Сондықтан, мақалада мейманхана бизнесіндегі инновация ұғымының ке-
лесі анықтамасы қолданылады - бұл қабілеттер мен ұйымаралық кооперацияларға негізделген инновацияның жұмсақ түрі.
1.2 Қонақжайлылық индустриясындағы инновацияның түрлері
Кең мағынада мейманхана индустриясындағы инновациялар деп жаңа қызметтер, өнімдер, процестер немесе идеялар, сондай-ақ жаңа жағдайларда қолданылатын қолданыстағы қызметтер, процестер мен идеялар түсініледі [11]. Зерттеушілер инновациялар ұсынылатын мейманхана қызметтерінің сапасын жақсартуға, Еңбек өнімділігі мен тұтынушылардың қанағаттанушылығын арттыруға, нарықтың үлкен үлесін алуға және бәсекелестік артықшылықты қалыптастыруға мүмкіндік береді деп келіседі [12, 13]. Туристік-рекреациялық қызметтер саласындағы инновацияларды пайдалану мәселелеріне арналған әдебиеттерге шолу ғылыми ізденістің кең ауқымды бағыттарын анықтауға мүмкіндік береді.
Атап айтқанда, қонақжайлылық инновациясының теориялық негіздері Джонсон П. [14], Оттенбахер М. [15], Хялагер А. [16] еңбектерінде көрініс тапты. Мейманхана кәсіпорындарының бәсекеге қабілеттілігін арттырудағы инновациялардың рөлі [17-20] жұмыстарында қамтылған. Қонақжайлылық индустриясында инновацияларды қолдану ерекшелігі бірқатар отандық, ресейлік және шетелдік авторлардың зерттеулерінде ұсынылған [21-24].
Сонымен бірге, зерттелген әдебиеттерді талдау қонақжайлылық индустриясындағы инновацияларды жіктеу мәселесінің шешілмегендігін, бірнеше көп бағытты тәсілдердің болуын анықтауға мүмкіндік береді.
Мысалы В.Н. Рудченко қонақжайлылық индустриясындағы инновацияларды төрт классификациялық белгілер спектрінде қарастырады: технологиялық, институционалдық, маркетингтік, басқарушылық [24].
А.А. Игнатьевтің жұмысында қонақжайлылық саласындағы инновация-лардың жеткілікті кең тізімі ұсынылған, бірақ сонымен бірге оларды біріктіретін сипаттамалар немесе топтар бөлінбейді [21].
Похомчикова Е.О., Тарханова Е.Г. тек екі белгіні қамтитын кеңейтілген жіктеуді ұсынады: өндірістік процестерді қолдау және оңтайландыру және клиенттердің үнемі өсіп келе жатқан сұраныстарын қанағаттандыруға бағытталған және қызмет тұтынушыларымен ұзақ мерзімді қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді [19].
Сонымен қатар, ғаламдық ғаламтор және ақпараттық технологиялар желісінің дамуы инновацияның жаңа формалары мен түрлерінің пайда болуын алдын-ала анықтайды, бұл олардың қҚонақжайлылық индустриясы кәсіпорын-дарының инновациялық қызметіндегі орны мен рөлін объективті түрде түсінуді талап етеді.
Біздің дипломдық жұмысымыздың мақсаты мейманхана индустриясының заманауи кәсіпорындарының қызметінде инновацияларды пайдалануды көрсету болды. Жұмыстың гипотезасы мейманхана индустриясындағы инновацияларды дамытудың негізгі тенденциясы ресурстарды үнемдейтін технологиялар мен қоршаған ортаны қорғау болып табылады деген болжам болды.
Жұмыстың ғылыми жаңалығы мейманхана индустриясындағы инновация түрлерінің жіктелуін нақтылаудан тұрады.
Мейманхана индустриясындағы инновациялық қызмет тақырыбын зерттеу мейманхана кәсіпорындарының өздері инновацияларды құру процесіне қатыспайды деген қорытындыға келеді. Бірқатар зерттеушілердің пікірінше, мейманхана бизнесінің инновацияларын әзірлеушілер әдетте тауарлар мен қызметтерді жеткізушілер болып табылады, ал мейманхана кәсіпорындарының көпшілігі инновацияны жеткізушілерден технологияларды, жабдықтарды, компоненттер мен материалдарды сатып алу деп түсінеді [21]. Сонымен қатар, мейманхана кәсіпорнының қызметінде ұйымдық құрылымның, басқару әдістері мен принциптерінің өзгеруіне байланысты инновациялар қолданылуы мүмкін, бұл тауарлар мен қызметтерді жеткізушілерге жүгінуді білдірмейді. Осылайша, сыртқы және ішкі инновацияларды бөліп көрсете отырып, мейманхана индустриясындағы инновацияларды және олардың пайда болу көзі тұрғысынан қарастырған жөн.
Қонақжайлылық индустриясындағы инновацияларды жіктеу мақсатын көздейтін қолда бар әзірлемелерді зерттеу жұмыстарда ұсынылған классифика-цияларға қатысты инновациялардың түпкілікті қолдану орнына көп көңіл бөлінетінін айтуға мүмкіндік береді [19, 21, 24].
Сонымен қатар, соңғы жылдардағы қонақжайлылық индустриясындағы инновациялық қызметтің трендтері көбінесе цифрлық технологияларды қолдануға, сондай-ақ қоршаған ортаны қорғау, ресурстарды үнемдеу және адам денсаулығын сақтау идеясын жүзеге асыруға негізделген (кесте 3).
Кесте 3.
Қонақжайлылық индустриясындағы инновациялық қызмет трендтері
Бағыт
Инновация түрлері
Мысал
Цифрландыру
Ақылды айналар
Теледидар экраны мен айнаны біріктіретін будандар. Қыры-ну немесе щеткамен тазалау кезінде қонақтар жаңалықтарды көре алады, ауа-райын біле алады және консьерж функциясы арқылы мейманхана қызметтеріне тапсырыс бере алады
Гаджеттерге арнал-ған сымсыз зарядтау
Зарядтау кілемшесінен құрылғыға (смартфон немесе құлаққап) электр энергиясын беру
Ақылды (smart) Нөмірді басқару
Бөлмедегі температураны, жарықтандыруды және оның қуа-тын смартфоннан сандық басқару
Ақылды POS материалдары
Мейрамхананың жұмыс уақыты, мәзірі, бөлме бағалары, спа қызметтері, экскурсиялық маршруттар және көрікті жерлер туралы ақпаратты қамтитын планшет, бөлмедегі смартфон немесе мейманхананың мобильді қосымшасы
Дыбыс оқшаулау
Көшедегі шуды азайтуға мүмкіндік беретін терезе өндірісіндегі акустикалық технология
Кілтсіз нөмірге кіру
Енгізілген кодты пайдаланып нөмірге кіруге мүмкіндік беретін смартфондағы қосымша
Консьержбен бейне чат
Консьерждермен нақты уақыт режимінде бейне чатта немесе мессенджерде сөйлесу
Smart-теледидар
Ғаламторға қосылған теледидар қонаққа қолданбалар ка-талогынан сүйікті ағындық қызметтерді таңдауға мүмкіндік береді
Роботтандыру
Белгілі бір тапсырмаларды орындауға бағдарламалан-ған роботтық консьерждер немесе батлерлер (қонақ-тарды қарсы алу, бірнеше тілде жүзеге асырылатын мейманхана туралы ақпарат беру)
3-кестенің жалғасы
Цифрландыру
3D принтерлер
Трансфер роботтары және пилотсыз көлік құралдары
Нейропрограммалау
Жеке тұрмыстық заттарды, киімдерді, жиынтықтауыштарды басып шығару
Виртуалды шындық
Армандауды бағдарламалау
Ішкі процестерді цифрландыру
Мейманхана қызметтерін және мейманхана қонақта-рының бос уақытын жылжыту үшін виртуалды шын-дық технологияларын пайдалану
Ресурстарды үнемдеу техно-логиялары, қоршаған ортаны қорғау, әлеуметтік жауапкершілік және адам денсаулығы
LEED сертификаты
LEED - энергетикалық және экологиялық дизайндағы көшбасшылық деген сөздің қысқасы, жалпы ғимараттың тұрақтылығын сипаттайтын халықаралық сертификат. Суды пайдалану тиімділігі және үй ішіндегі қоршаған ортаның сапасы сияқты аспектілер бағаланады
Күн энергиясын пайдалану
Мейманхана күн энергиясын ғимарат бетіне оның айналасына орнатылған жеке панельдер арқылы да, жеткізушіден электр отынын сатып алу арқылы да ала алады
Суды үнемдеу
Жуынатын бөлмелерде су шығындарын азайтуға мүмкіндік беретін диффузоры бар су құятын ыдыстар-ды пайдалану, үнемді кір жуғыш машиналар, суды қайта пайдалану (мысалы, мейманхана аумағындағы өсімдіктерді суару үшін жаңбыр суын жинау)
Пластмассаны тұтынудан бас тарту
Пластикалық сабандардан, бөтелкелерден, стакандар-дан, бір реттік ас құралдарынан, коктейль зергерлік бұйымдарынан, жуынатын бөлмелердегі гигиеналық керек-жарақтары бар шағын бөтелкелерден бас тарту (үлкен диспенсерлер мен диспенсерлерге ауыстыру)
Қозғалыс сенсорлары
Пайдалану электр қуатын үнемдеуге мүмкіндік береді
Қалдықтарды кәдеге жарату
Қоқысты сұрыптау
Жасыл қозғалыс
Бөлмені қосымша тазалаудан немесе сүлгілер мен кірді ауыстырудан бас тартқаны үшін жеңілдіктер мен қосымша ұпайлар беру
SPA-ұзақ өмір сүру бағдарламалары
Денсаулық пен тіршілікті қалпына келтіруге ғана емес, сонымен қатар өмірді ұзартуға бағытталған Spa-бағдарламалар
Ескерту - [25] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Соңғы жылдардағы мейманхана индустриясының инновацияларында жасыл технологияларға ерекше орын беріледі. Бұл ретте қоршаған ортаны қорғау идеясын іске асыру қонақтар үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету аспектісінде ғана емес, сонымен қатар мейманхана кәсіпорнының барлық өмір кезеңдерінде: инженерлік ізденістерден, жобалаудан, құрылыстан және пайдаланудан күрделі жөндеуге, реконструкциялауға және толық жоюға дейін жүреді.
Жасыл технологияны қолданудың ең көрнекті мысалдарының бірі - Сингапурдағы JW Marriott мейманхансы. Мейманханаға іргелес 3 гектарға жуық аумақты жабатын шатыр мұхит толқынының қисығына еліктейді. Бұл жағдайда алюминий құрылымының көлбеу бұрыштары ауа ағыны кез-келген кондиционерлеу жүйелерін пайдаланбай аумақты 1-2 градусқа салқындатуды қамтамасыз ететіндей етіп жасалған. Шатырдың құрылымы жаңбыр суын жинауға арналған және ғимараттың қасбетін жарықтандыруға көмектесетін күн панельдерімен жабдықталған. Спектрлік әйнек инфрақызыл толқындарды шектеуге көмектеседі, бұл жарықтың өтуін шектемей, жылу мөлшерін азайтады, сондықтан интерьерлер салқындату шығындарынсыз салқын болып қалады [26].
Осылайша, қонақжайлылық индустриясындағы инновациялардың заманауи шындықтары негізінен әртүрлі технологияларды қолдануға негізделген: цифрлық, ресурстарды үнемдейтін, қоршаған ортаны қорғауға, әлеуметтік жауапкершілікке және адам денсаулығын қорғауға бағытталған.
Қазақстанда және шетелде заманауи мейманхана кәсіпорындарының қызметінде инновацияларды қолданудың қолданыстағы теориялық тәсілдерін және қарастырылған тәжірибесін жалпылау мейманхана индустриясындағы инновациялардың қолданыстағы жіктемелерін нақтылауға, қонақжайлылық индустриясындағы инновациялардың келесі жіктеу белгілері мен түрлерін анықтауға мүмкіндік берді (кесте 4).
Кесте 4.
Қонақжайлылық индустриясындағы инновация түрлерінің жіктелуі
Жіктеу белгісі
Инновация түрлері
1
2
Пайда болған жері бойынша
Сыртқы, ішкі
Пайдалану орны бойынша
Технологиялық, институционалдық, маркетингтік, басқарушылық
Бағыты бойынша
Тұрақты, тауашалық, революциялық, сәулеттік
Мазмұны бойынша
Инновация - өнім, инновация-процесс, басқарудағы инновация, бизнес-модель инновациясы
Технологиялық мазмұны бойынша
Цифрландыру, ресурс үнемдеу, қоршаған ортаны қорғау, әлеуметтік жауапкершілік, адам денсаулығын қорғау
Ескерту - [19, 24] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Сонымен қатар, мейманхана кәсіпорнының қызметіне инновацияларды ен-гізу бірқатар мәселелірімен байланысты, олардың негізгілерін атауға болады:
- басшылық пен қызметкерлердің жаңа технологияларды қолданудан қорқуы немесе құлықсыздығы;
- басшылық пен қызметкерлердің технологияларды пайдалана алмауы;
- жаңа технологияларды енгізу мен пайдалануды бақылаудың болмауы;
- белгіленген жұмыс рәсімдеріне технологиялардың қайшылығы;
- мейманхана кәсіпорнының қызметкерлеріне қызмет көрсету процесінде инновацияларды қабылдамау.
Аталған мәселелерді шешу жолдары инновацияларды жеткізуші мен мейманхана кәсіпорнының басшылығының қызметкерлерді тиімді енгізуді, баптауды, оқытуды бақылауды жүзеге асырудағы жауапкершілігін бөлісу және бірлесіп жұмыс істеу болып табылады. Сонымен қатар, ұйымның қызметіне инновациялық технологияларды енгізу туралы шешім қабылдаған мейманхана кәсіпорындарының басшылары кәсіпорынның қызметіне инновацияны толық енгізу, барлық жұмыс процестерін жөндеу үшін қосымша уақыт пен ресурстар қажет болатынын түсінуі керек.
Мейманхана индустриясындағы инновациялық қызметтің заманауи тренд-тері қолданыстағы теориялық әзірлемелерді нақтылауды анықтайды. Мақалада мейманхана индустриясындағы инновациялар түрлерінің жіктелуі нақтыланды, инновацияларды енгізу процесінде туындайтын негізгі мәселелер верификацияланды және оларды жою жолдары анықталды. Алынған нәтижелер қызмет көрсету процесін модернизациялау және жетілдіру кезінде мейманхана кәсіпорындарының практикалық қызметінде қолданыла алады.
2 RAHAT PALACE HOTEL МЕЙМАНХАНАСЫНДА ҚЫЗМЕТТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ҚОЛДАНУ ДЕҢГЕЙІНЕ ТАЛДАУ БЕРУ
2.1 Rahat Palace Hotel мейманханасының жалпы сипаттамасы, тарихы мен ерекшелігі
ЖШС Central City Properues, Rahat Palace Hotel мейманхана Алматы қаласы, Бостандық ауданы, Сәтбаев көшесі, 296 мекен-жайында орналасқан.
Rahat Palace Hotel мейманханасы - бұл жай ғана мейманхана емес, Алматы қаласының нағыз аңызы. Оңтүстік астананың қақ ортасында орналасқан мейманхананың терезелерінен әйгілі Алатау тауларының керемет көрінісі ашылады.
Rahat Palace Hotel мейманханасы -1996 жылы ашылған алғашқы бес жұлдызды халықаралық деңгейдегі қонақ үй. Ашылған сәттен бастап бүгінгі күнге дейін Rahat Palace Hotel мейманханасы өз қонақтарын жоғары халықара-лық қызмет көрсету деңгейімен, мінсіз қызмет көрсетумен, дәмді тағамдармен және әр қонаққа қамқорлықпен қуантады. Мейманхана өзінің іскерлік стилімен сән-салтанатымен және қазақ мәдениетінің элементтерімен тартады.
Rahat Palace Hotel мейманханасы Алматы қаласының қақ ортасында орналасқан. Бұл Батыс талғампаздығы мен Шығыс қонақжайлылығын біріктіретін Орталық Азиядағы алғашқы мейманхана. Алатау таулары мен жа-зықтар арасындағы аумақта көптеген бөлмелер терезеден керемет көрініске ие.
Rahat Palace Hotel мейманханасында Health Club эксклюзивті спа-кешені орналасқан, ол жерден фитнес-клубтың қызметтерін пайдалана аласыз және жабық бассейнге бара аласыз. Іс-шараларды өткізу үшін конференц-залдар мен тегін Wi-Fi бар. Мейманханада әр түрлі талғамға арналған 4 мейрамхана және қаладағы ең жақсы барлар бар.
Люкс класс нөмірлері сізді корольдік кереуетпен және қалаға немесе Алатау тауларына керемет көрінісі бар балконмен таң қалдырады. Бай безендіру, жылытылатын едені бар ванна, 3 телефон желісімен жұмыс істеуге арналған аймақ, жоғары жылдамдықты интернет.
Rahat Palace Hotel мейманханасы тіпті ең жоғары талаптарды қанағаттандыру үшін қызметтің кең спектрін ұсынады. Қызмет көрсету салаларының бірнешеуін атап өтсек: сұлулық салоны, дүкендер, сіз болу уақытында ақпаратпен қамтамасыз ету үшін толық жабдықталған бизнес-орталық. Алматы қаласында ат спорты, тікұшақтармен ұшу, қайықпен жүзу, мұз айдынында сырғанау, театрларға бару үшін барлық мүмкіндіктер бар.
Мейрамханалар мен барлар:
Dzhambyl мейрамханасы;
Wine and Gril мейрамханасы;
Yourt кафе-бары.
Қонақтарға арналған қызметтер.
Әуежай - мейманхана - әуежай (VIP қызмет), бизнес орталық, сұлулық са-
лоны, лимузинді жалға алу және жүргізушісі бар автокөлікті жалға алу.
Демалыс және ойын-сауық.
Rahat Palace Spa СПА орталығы, жүзу бассейні, тренажер залы, сауна қызметтері.
Конференциялар мен банкеттер.
8 мәжіліс залы, 1 банкет залы, әлеуметтік іс-шараларға арналған кеңістіктер.
Жайлы тұру үшін бөлмелерде барлық қажеттіліктер бар - мини-бар, плазмалық теледидар және танымал спутниктік теледидар арналары, сейфтер және стандартты керек-жарақтардың барлығы (сусын, кофе-шай, жуынуға арналған заттар, халат, үтік және т.б.).
Мейманхана жалпы қаланың орталығында орналасқан бұл фактор келуші қонақтар, яғни туристер, бизнесмендер мен қала тұрғындары арасында сұранысқа ие болады. Сондай-ақ, мейманханада ұсынылған кең нөмірлерін атап өтуге болады: жалпы алғанда, мейманханада әр түрлі санаттағы 285 нөмір бар: стандартты бөлме, екі кісілік керуетті нөмір, жартылай-люкс, люкс нөмір, сонымен қатар мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған бөлме. Бұл мейманхананың ең үлкен ерекшеліктерінің бірі - мейманхана бөшке тәріздес болып салынған, сондықтан әр қабаттағы нөмерлердің өлшемі әртүрлі болып келеді. Мейманханадағы бөлмелерге екі көрініс ашылады: қалаға және тауларға.
Rahat Palace Hotel мейманханасында бірнеше тамақтану орындары ұсынылған, олар: лаундж-бар Yourt (келушілер арнайы ұсыныс береді, қалауына қарай шай немесе кофе тегін), бірінші қабатта орналасқан Жамбыл мейрамханасы (соның негізінде мейманхана қонақтары үшін таңғы ас беріледі), сондай-ақ Wine and Grill мейрамханасы бар . Мейманхананың қосымша қызметтері мен инфрақұрылымының ішінен іс-шаралар өткізуге арналған үлкен аумақты конференц-залдар мен банкет залы, сондай-ақ спортзал, бассейн және спа аймақты атап өтуге болады. Жабдықтар мен ұсынылатын қызмет түрлері қонақтардың жақсы демалуы мен жұмыс істеулеріне бағытталған.
Rahat Palace Hotel мейманханасының 1-қабатында мейманханалар және жалға берілген орындар орналасқан, оның ішінде Natures sunshine космтикалық дүкені, L aroush әшекей бұйымдар дүкені, Invento жылжымайтын мүлікке инвестиция салу орталығы және т.б. орналасқан.
Халықаралық деңгейдегі сервис, қол жететін баға бойынша үйдегідей жайлы жағдай бизнес-комфортпен бірлесіп, қонақтардың мейманханада болуың жағымды етеді. Іскерлік стилі, ойластырылған ішкі көрініс пен қажетті инфрақұ-рылым кездесулер, мәжілістер, конференциялар, семинарлар, тренингтерді, мастер класстарды тікелей мейманхананың аумағында өткізуге мүмкіндік береді. Мейманханада 285 нөмір бар, оның ішінде 10 люкс, 1 президенттік бөлме.
Орналастыру бойынша:
- 120 стандартты нөмір, 20 президенттік жартылай люкс, 109 стандартты екі орынды номер,1 президенттік, 10 люкс және 25 жартылай люкс;
- барлық бөлмелері кондиционерлермен жабдықталған;
- ванна бөлмесі, джакузи, халаттар, фен, сусабын, тіс жинағы;
- спутниктік теледидар;
- шағын бар;
- телефон;
- балкон;
- электр қуаты-220 В;
- 24 сағаттық бөлме қызметі.
Сервис бойынша:
жеке автотұрақ;
лобби-бар;
120 адамға арналған мейрамхана.;
таңғы ас (швед үстелі);
кір жуатын бөлме;
орталықтан жылыту;
кондиционер;
VIP қызметтері;
телефон факс;
жоғары қосылу жылдамдығы сымсыз интернет;
50250 адамға арналған 8 Конференц-зал;
Кесте 5.
Rahat Palace Hotel мейманханасындағы нөмірлер құны:
Нөмірлер дәрежесі
Бағасы ( тг.)
1
2
Стандарт (King Size)
64000 тг.
стандартты екі орынды
64000 тг.
люкс
95000тг.
жартылай люкс
72000тг.
президенттік жартылай люкс
104000тг
президенттік
250000тг
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
130 кеңсесі бар жоғарғы қабаттар залындағы бизнес-орталық;
Нөмір бағасы және оның ақысын төлеу жолдары орындаушымен белгіленеді, яғни администратормен. Әр мейманхана секілді, бұл мекеме де тұрақтану кезінде көрсетілетін қызмет түрлеріне қарай қоныстануға қосымша ақы қосылады. Бұл жиын қонақүйлердің тиісті санатына қойылатын стандарттармен белгіленген талаптармен анықталады. Кейбір қызметтер бір қонақ үйге қосымша қызмет болып есептелінсе, ал екіншісіне міндетті болып саналады. Сомен, мейманхана дәрежесіне қарай орындаушы нөмір құнына кіретін қызметтерге бағаны белгілейді.
Rahat Palace Hotel мейманханасында тұрақтану үшін ақы бірегей есеп айырысу уақытымен алынады - ағымдағы күні, жергілікті уақытпен 12-ден бастап. Қонақтарды төлем уақытына дейін қоныстандырса, ақы алынбайды. Мысалы, адам түнгі 3-терде қоныстанатын болса, одан ақы түскі 12-де қабылданады. Мейманхана нөмірін босататын күні қонақ оны сағат 12-де тапсырып кетуі керек. Қонақ нөмірін босатуды кешіктіріп жатқан жағдайда, онда тұрақтану үшін ақы мерзімін өткізу уақытына қарай алынады:
- есептеу уақытынан кейін 6 сағаттан кеш емес - сағаттық тариф;
- есептеу уақытынан 6 сағаттан 12 сағатқа дейін - жарты күн үшін төлемақы;
- есептеу уақытынан 12 сағаттан 24 сағатқа дейін - бір күнге толық төлемақы.
Rahat Palace Hotel мейманханасының бөлме сатылымдарына назар аударсақ сұранысқа ие бөлмелер - стандартты екі орынды номер және де президенттік номер. Осы жерден тағы бір мейманхананың мәселесі туындайды, 285 бөлменің 110-нан астамы ғана қолданысқа берілген. Себебі, ғимараттың ескі болуы және қазіргі стильді мейманхана талаптарына сай жасалмауы. Қолданылмайтын бөлмелер бос номер немесе қойма қызметтерін атқарады. Бұл да қонақ үйге үлкен шығындар алып келеді.
Rahat Palace Hotel мейманханасындағы конференциялық залдар:
- әр түрлі іскерлік іс-шараларды өткізу үшін ең жоғары стандарттар бойынша жабдықталған жайлы конференц-зал.
- ең керемет іс-шараларды өткізу үшін қолайлы панорамалық терезелері мен бірегей интерьері бар жалпы ауданы 282 шаршы метр бірегей кеңістік.
- ғаламторға жоғары жылдамдықты қатынау және заманауи аудио және бейне жабдықтар.
Rahat Palace Hotel мейманханасында әр бөлімді басқаратын менеджерлер және олардың көмекшілері бар. Әр бөлімнің жұмыстары мен міндеттері әртүрлі. Мысалыға, қонақтарды орналастыруға жауапты бөлімнің өз бас менеджерлері, ал сату бөліміне басқа менеджер жауапты (менеджермен қоса алғанда бір бөлімде 2 адамнан 8 немесе оданда көп қызметкерлер жұмыс істейді), мейманхана тазалығына жауап беретін бөлімнің де бас менеджері және супервайзерлері бар. Көбісіміз ойланбаған болармыз, бірақ мейманхана - өте үлкен құрылыс, көптеген адамдардың жұмысы мен бірлестігін қажет ететін, осы бірлестіктін арқасында қонақ үйлер сапалы, әлемдік стандарттарға сәйкес деңгейде қала қонақтары мен келушілерге қызмет көрсетеді.
Мейманханаға келген күні менің ең негізгі байқағаным ұжымның мейрімділігі. Мейманхана адамдар қызет көрсететін үлкен комплекс болғандық-тан, қонақтарға деген мейрімділік ұжымның ішінен басталады деген оймен жұмысты жүзеге асырады. Менің ойымша, бұл ең керемет ой адамдардың бір-біріне деген жылы қатынастан басқа адамдарға деген қатынас мейрімді лебізде сезілетін болады.
Мейманханада тәжірибе өту барысында байқаған ерекшеліктер - мейманхана әрқашан жұмыс істейтін, күні-түні жұмысын тоқтатпайтын сала, сондықтан ұжымдық мәдениетте бұл кәсіпорындарда мықтырақ болуы тиіс. Rahat Palace Hotel мейманханасы ұжымдық мәдениетті жоғарғы сапада ұстайды, яғни тренингтар арқылы, бонустық өтемақы арқылы және тимбилдинг-тар арқылы. Бұл ұжымдық күшті жоғалтпай, мықты ұстауға көмектеседі, сәйкесінше қонақтарға да жоғары сапада қызметтер көрсетілетін болады.
Орындалған жұмысқа байланысты мейманхана қызметкерлері келесі қызметтерге бөлінеді:
- нөмірлік қорды басқару қызметі;
- әкімшілік қызмет (хатшылық, қаржы қызметі, кадр қызметі, өрт қауіпсіздігі және қауіпсіздік техникасы жөніндегі инспекторлар және т.б.);
- қоғамдық тамақтану қызметі (ас үй, мейрамхана, банкет қызметі, мейрамхана қызметкерлерінің қызметі және т. б.);
- инженерлік-техникалық қызметтер (бас инженер, ағымдағы жөндеу қызметі, байланыс қызметі, электрик, сантехник және т.б.);
- көмекші қызметтер (кір жуу, кір жуу, үй-жайларды тазалау қызметтері және т.б.);
- қосымша қызметтер.
Директор
Қауіпсіздікті қамтамасыз ететін менеджер
Фронт-кеңсе менеджері
Әкімшілік-шаруашылық қосалқы бөлім
Фронт-
кеңсе
Кір жуу қызметкерлері
Тазартушы жинаушы
Тіркеу және резервтеу бөлімі
Консержлік бөлім
Касса
Тамақтанды-ру қызметі
Ғимаратты жинау
Әкімшілік-шаруашы-лық қосалқы бөлімі-нің менеджерінің көмекшісі
Сурет 1 - Rahat Palace Hotel мейманханасының үйінің ұйымдық құрылымы
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Rahat Palace Hotel мейманханасының ұйымдық құрылысы ретімен көрсетілген, барлық қызметкерлер лауазымы бойынша бас директордан келісімде отырған такси компаниясына дейін.
Мейманханасының әрбір қызметкері үшін, міндетті түрде орындалатын, қызметтік ереже бар.
Қызмет жұмыскері болуы керек:
- нысанды киінуі;
- қонақтармен ашық, пайдасын тигізетін болуы керек;
- мейманханаға және оның айналасына қатысты мәліметтерді білу;
- қонақты атын атап қарату (атын қабылдау қызметінен немесе қонақ жүгі-
нің этикеткасынан білу керек);
- мейрамханалардың, демалу құралдарының және т. б. орналасу жағдайын түсіндіру;
- қонақтың киімін шкафқа ілуі;
- жүкті орналастыру;
- жарықтанудың, теледидардың және кондиционердің әрекеттену принциптерін түсіндіру;
- қосалқы шығатын жерлерді көрсету;
- нөмірдегі кез-келген ерекшелікті түсіндіру;
- қосымша қызмет көрсетуді ұсыну
Негізгі қызметтер және олардың атқаратын міндеттері:
- Бас директор кәсіпорынның жалпы мақсатына байланысты шешім қабылдайды, соның ішінде - қызметкерлерге кеткен шығын лимиттерін, әкімшілік және шаруашылық қажеттіліктерінің ескеріп; қаржы саясатын жүргізеді; сатып алу саясатының мәселелерін шешеді және т.б. Мейманханада бас директордан кейін оның орынбасары, ал одан кейінгі лауазымдар жоғарғы менеджерлер, яғни әр бөлімнің жеке менеджері.
- Қабылдау және орналастыру бөлімі мейманханадағы ең маңызды және ең күрделі бөлімдердің бірі болып табылады. Келушілермен тікелей қарым-қатынасқа түсетіндіктен, мейманхана жайлы ең алғашқы әсер қалдыратын жауапты бөлім деп есептеймін. Қабылдау және орналастыру бөлімін тағы бірнеше бөлімдерге бөлсе болады, олар: бірінші - оператор бөлімшесі, екінші - броньдау бөлімі, үшінші және маңыздысы - ресепшн бөлімшесі. Қабылдау және орналастыру бөлімінің ұйымдық құрылымына - бас менеджер, менеджердің көмекшісі, ресепшионист, оператор, белбойшвейцар кіреді.
-Тағам және сусындар бөлімі мейманханадағы тағы да бір маңызды бөлімдердің бірі. Директор міндеті - мейрамханалар жұмысын бақылау, қажет құрал-жабдықтарды жалдау және аспазшылармен біріге отырып меню құрастыру. Директор орынбасары немесе жоғарғы менеджердің міндеті - кіші менеджерлердің жұмысын ұйымдастыру, жұмыс графигін жасау және т.б. Кіші менеджерлер және банкет менеджерлерінің жұмысы даяшылар жұмысын ұйымдастыру және бақылау.
- Қаржы директоры мейманхананың қаржы шаруашылығын жүргізеді, оның қол астында бухгалтерлар және кассирлер жұмыс атқарады. Әр бухгалтер-дің өзінің атқаратын қызметтері бар, мысалы, жұмысшылардың айлығын, бонустарын тағайындау бухгалтері, ұйымның шаруашылық қажеттіліктерін алумен айналысатын бухгалтер және т.б.
- Қауіпсіздік бөлімі де иерархиялық жүйе арқылы жұмыс істейді. Күзетші-лер бөлімі жайлы айтатын болсақ, мейманхана ішіндегі қауіпсіздік қызметкерле-рі, мейманхана сыртындағы және служебті кіру күзетшісі болып бөлінеді.
- Ас үй бөлімі де өте үлкен құрылыс, оларда иерархиялық жүйе арқылы жұмыс істейді, бас аспазшыдан қатардағы аспазшыға дейін. Бас аспазшы жұмыс барысына көп ат салыспайды, көбінесе ас үй жұмысын бақылап, жаңа ас мәзірін,
тағамдарды ойластырады.
Тамақтандыру қызметі жұмыскерлеріне қойылатын жалпы талаптар:
- Аспазшылар, даяшылар, метрдотельдер конкурстық негізде кәсіптік-біліктілік сынақтар мен тесттеулер нәтижелері бойынша қабылданады.
- Даяшылар, бармендер кем дегенде бір еуропалық тілді білуі қажет. Бригадаға әртүрлі тілдерде сөйлейтін даяшыларды енгізеді.
- Тұрақты түрде, бірақ бес жылда бір реттен кем емес, өндірістік, қызмет көрсетуші, әкімшіл-басқару және техникалық қызметкерлерді қайта аттестаттау жүргізіледі, бұл біліктілік разрядын бекіту немесе жоғарылату мақсатында жасалады.
- Барлық жұмыскерлер берілген кәсіпорын үшін белгіленген үлгідегі нысандық, арнайы немесе санитарлық киімдер мен аяқ киімдер киінуі керек және ол ақаусыз, таза , жақсы күйде болуы қажет.
- Туристерге қызмет көрсететін тамақтандыру кәсіпорынының нысанды киімдегі жұмыскерлерінің, кәсіпорын эмблемасы бар, қызметі мен фамилиясы, аты жазылған жеке белгісі болады
- Әкімшілік - шаруашылық бөлімде бөлім басшысы, супервайзерлер, бөлме тазалаушылары, химиялық тазалау бөлімінің жұмысшылары, үтіктеу бөлімінің жұмысшылары қызмет атқарады. Міндеттері - мейманхана тазалығын санитарлық нормаларға сәйкес ұстау.
2.2 Rahat Palace Hotel мейманханасында инновацияны қолдану ерекшеліктері
Rahat Palace Hotel мейманханасының негізгі қызметі - қонақтарды орналастыру, алайда басқада қосымша қызметтері бар. Мысалы, тамақтандыру орындары, әшекей бұйымдарды сату дүкені, бассейн, СПА орталығы, такси жалдау, киім тазалау және т.б. Жылдық кірісті бағалау - 11 575 036 526 ₸ (2022).
Rahat Palace Hotel мейманханасында бөлмеге кіру үшін карталық кілттер қолданылады. Бұл негізінен қазіргі уақытта өте кең таралған түрі болып табылады. Сонымен қатар карталық кілт өте ыңғайлы, әрі қауіпсіз әдіс болып табылады. Себебі кілттік жүйеде қонақтар жоғалтып алған жағдайда біреулердің пайдалану мүмкіндігі болады,ал карталық жүйеде егер клент кілтін жоғалтып алған жағдайда оны жарамсыз етіп басқа картаы алуға болады. Бұл мейманхана үшінде өте тиімді болып келеді. Rahat Palace Hotel мейманханасында 285 номер бар соның жылына 50-і жоғалды деп есептесек кілттік жүйеде 1 кілтті жасату - 300 тг., ал карталық кілтті жасату - 120 тг. болса кілттік жүйеде 15 000 тг, ал карталық жүйеде 7500 тг. құрайды.
Алматы қаласындағы көптеген мейманханалер бизнестік бағытта жұмыс істейді. Rahat Palace Hotel мейманханасының қонақтарыда көбінесе бизнес-саяхатпен келгендер. Бизнес кездесулер, конференциялар, оқыту, мастер класстар бұлардың барлығы қонақтар санының динамикасына әсер етеді. Осы факторларды зерттей отырып, мейманханадағы қонақтар санының күрт өсуі мен төмендеуін байқауға болады.
Сурет 2 - Номерге кіруге арналған карта кілті
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Rahat Palace Hotel мейрамханасында барлық қызметкерлер арнайы рация құрылғысын пайдаланады. Рация ол қызметкерлер үшін өте ыңғайлы, әрі қызметті ұйымдасқан және тез түрде жасауға мүмкіндік береді.
Сурет 3 - Rahat Palace Hotel мейрамханасында қолданатын рация
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Рацияны пайдалану арқылы барлық іште болып жатырған жағдайлардын менеджерлерде хабардар болып отыра алады.
Мейманхана қызметіндегі нағыз жетістік Wi-Fi сымсыз ғаламтор болды. Әзірлеушілердің пікірінше, оның жылдамдығы әдеттегі Wi-Fi-ға қарағанда ондаған есе жылдам болады. Технология арнайы жарық диодтары арқылы өтетін жарық ағыны арқылы сандық сигнал беруді қамтиды. Бөлмелерді брондау ыңғайлы болуы мүмкін. Нөмірді таңдау және онда тұру ақысын төлеу мүмкіндігі интернетте ұсынылуы мүмкін. Арнайы резервтік жүйе Сізге қолайлы бөлмені, уақыт аралығын таңдауға мүмкіндік береді, бағаларды көрсетеді. Сонымен қатар, төлемді кейінірек кейінге қалдырып, Нөмірді біраз уақытқа бекіту мүмкіндігі ыңғайлы.
Инновациялық өзгерістер негізгі табыс көзі және мейманхананың оң имиджін құру, тұрақты қонақтардың көп санын тарту ретінде қарастырылады. Инновациялық шешімдерді қолданудың артықшылықтары мейманханаға бұрын мейманхана қызметіне жүгінбеген демалушыларды тартуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, мұндай жаңартулар бәсекелестердің тұрақты қонақтарды азғыруына жол бермеу үшін қажет. Инвестицияның бұл түрі қызмет көрсету сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.
Rahat Palace Hotel мейманханасындағы маусымдық ауытқуларды реттеу жұмыстары кешенді жасалған стратегиялық жоспарлар негізінде іске асады. Мысалы, мейманханаде көптеген іс-шаралар жүргізіледі. Сату бөлімі конференц залдардың, банкет залдарының көптеп сатылуына мүмкіндік жасайды. Сонымен қатар мейманханадағы мұндай мәселерді шешуге арналған, қонақтарға бонустық карта жүйесі, мейрамдарда жасалған жеңілдіктер, қосымша қызметтердің болуы, мейманхана бөлмелерінің жалға берілуі де маусымдық ауытқулар кезіңдегі қаржылық жағдайды біршама қалыпты жағдайда ұстауды қамтамасыз етеді. Екі айлық диплом алды тәжірибесінен байқағаным мейманханадағы мәжіліс залдар мейманхананың дамуында үлкен үлес қосады. Атап айтсақ, Rahat Palace Hotel мейманханасында 8 мәжіліс залы бар (Ыбырай, Абай, Махамбет, Кездесу, Ынтымақ, Астана, Алматы және Rahat Club). Конференц-залдарда арнай жабдықталған лед экрандармен және қажетті құрылғылармен жабдықталған.
Сурет 4 - Конференц зал көрінісі
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
3 ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕ МЕЙМАНХАНАДА ҚЫЗМЕТТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1 Робототизация туризм және қонақжайлылық индустриясындағы инновациялық тренд ретінде
Аналитикалық қызмет нәтижесінде мейманхана инновациясының негізгі ұстанымдары анықталды.
Мейманхана кәсіпорындары өз сайттарында және кәсіби журналдардың мақалаларында ұсынған әртүрлі инновациялар мен инновациялар туралы ақпаратты зерттей отырып, біз мейманхана қызметінде жүзеге асырылатын заманауи инновациялық технологияларды ұсына аламыз.
Тұтастай алғанда қоғамның қазіргі заманғы дамуын және атап айтқанда мейманхана бизнесін түсінуді негізге ала отырып, инновацияларды әзірлеу және енгізу тұрғысынан дамудың екі балама бағыты бар, олардың арасындағы таңдауды мейманхана кәсіпорындарының иелері мен операторлары үнемі жүзеге асыруы керек.
Бірінші бағыт өткір бәсекелестіктің дамуымен және тұтынушылардың назары мен қалауы үшін күреспен байланысты және процестерді, қызметтерді және жалпы мейманхана өнімін тұрақты модернизациялаудан тұрады.
Екінші бағыт инновацияларды дамытудың жоғары жылдамдығымен және оларды сатып алу мен қызмет көрсетудің жоғары шығындарымен байланысты және ресурстарды үнемдеу стратегиясын таңдаудан және модернизациялау үшін нысандарды мақсатты таңдаудан тұрады. Мейманхана басшылығы өз кәсіпорын-дарында инновацияларды пайдалану стратегиясын таңдауда қабылдаған әрбір шешім кейде бизнесті одан әрі табысты дамыту үшін шешуші болып табылады.
Экономиканы дүниежүзілік цифрландыру және роботтандыру идеяларын белсенді ілгерілету жағдайында туризм және қонақжайлылық индустриясында-ғы түрлі технологиялық процестерді трансформациялау мәселесі өзекті болып отыр. Соңғы онжылдықта роботтар қонақжайлылық кәсіпорындарында, сондай-ақ туристік қызмет көрсету саласында тамақтану және орналастыру қызметтерін көрсету кезінде көптеген коммуникативтіктехнологиялық процестерді роботтан-дыру мен цифрландырудың ерекше құбылысын көрсете отырып, әртүрлі тамақтану кәсіпорындары мен қонақүйлердің жарнамалық чипіне айналды.
Туризм және қонақжайлылық индустриясындағы технологиялық циклдің ерекшеліктерін, сондай-ақ робототехника саласындағы кәсіпорындардың қызметі туралы ақпаратты зерделеу қолданыстағы ақпаратты жүйелеуге және туризм мен мейманхана кешендерінде қызмет көрсету сапасын арттыруға ықпал ететін туризм және қонақжайлылық индустриясында роботтық технологияларды енгізу перспективаларын анықтауға мүмкіндік береді (кесте ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
1 ИННОВАЦИЯЛАРДЫ ЕНГІЗУДІҢ ҒЫЛЫМИ-ТЕОРИЯЛЫҚ
ТӘСІЛДЕРІН ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ МЕЙМАНХАНА БИЗНЕСІНДЕГІ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІН ЗЕРТТЕУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
Инновациялардың мәнін және олардың мейманхана бизнесіндегі
ерекшеліктерін анықтаудың ғылыми тәсілдері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .12
1.2 Қонақжайлылық индустриясындағы инновацияның түрлері ... ... ... ... 13
2 RAHAT PALACE HOTEL МЕЙМАНХАНАСЫНДА ҚЫЗМЕТТІ
ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ҚОЛДАНУ
ДЕҢГЕЙІНЕ ТАЛДАУ БЕРУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.1 Rahat Palace Hotel мейманханасының жалпы сипаттамасы,
тарихы мен ерекшелігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
2.2 Rahat Palace Hotel мейманханасында инновацияны қолдану
ерекшеліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25
3 ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕ МЕЙМАНХАНАДА ҚЫЗМЕТТІ
ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ЖЕТІЛДІРУ
ЖОЛДАРЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...28
3.1 Робототизация туризм және қонақжайлылық индустриясындағы
инновациялық тренд ретінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..28
3.2 Болашақ мейманханалардың тұжырымдамалық шешімдері ... ... ... ... .42
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .50
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..52
ҚОСЫМШАЛАР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .56
КІРІСПЕ
Қонақжайлылық индустриясы - бұл қонақтарға деген достық пен жомарттықты сипаттайтын қонақжайлылық заңдарына негізделген қызмет түрлерінен тұратын кәсіпкерлік саласы. Осылайша, қонақжайлылық индустриясы қонақтарға сапалы қызмет көрсетуді қабылдаумен және ұсынумен байланысты қызметтер нарығында мамандандырылған кәсіпкерліктің алуан түрі ретінде қарастырылады. Қонақжайлылық индустриясы тарихи түрде мейманхана компанияларының әртүрлі түрлерімен ұсынылған орналастыру секторынан дамыды және өсті.
Классикалық мағынада мейманхана - бұл қонаққа келетін адамдарға арналған жиһаздалған бөлмелері бар мейманхана. Қазіргі жағдайда мейманхана - бұл азаматтарға, сондай-ақ ұйымдасқан топтар мен жеке туристерге мейманханаға қызмет көрсету үшін анықталған кәсіпорын. Қазіргі уақытта мейманхана кәсіпорны келушілерге тек тұру және тамақтану қызметтерін ғана емес, сонымен қатар байланыс, тарту, көлік, медициналық және экскурсиялық қызметтер, сұлулық салондарының қызметтері, спорттық қызметтер және т. б. қызметтердің үлкен таңдауын ұсынады. Шын мәнінде, туризм және қонақжайлылық индустриясының құрамындағы мейманхана кәсіпорындары негізгі функцияларды орындайды, өйткені олар тұтынушыларға кешенді мейманхана өнімін жасайды және ұсынады, оны дамыту мен ілгерілетуге туризм мен қонақжайлылық индустриясының барлық секторлары мен элементтері қатысады.
Бұл негізінен экономикалық, саяси және әлеуметтік прогреске байланысты соңғы жылдары туризм қоғамның кең салаларына қол жетімді болды. Туристер санының өсуімен қатар туризм инфрақұрылымы және оның негізгі компоненті - мейманхана секторы дамыды. Соңғы жылдары мейманхана бизнесі әртүрлі модельдерден өтті: отбасылық меншіктен бастап халықаралық мейманхана желілеріне қатысуға дейін.
Қонақжайлылық индустриясының дамуында мейманхана тізбектері маңызды: орталықтандырылған басқаруы бар және экономикалық кешенді құрайтын мейманханалардың бірлестіктері. Олар әлемдік туристік нарыққа қызмет көрсетудің жоғары стандарттарын ілгерілетеді, сондай-ақ туристерге мейманхана қызметін қолдауға жәрдемдеседі.
Жұмыстың өзектілігі мейманхана индустриясын немесе мейманхана бизнесін туризм мен қонақжайлылық индустриясының ең ірі кешенді құрамдас бөлігі ретінде мақсатты аудиторияны тартудың барлық жаңа түрлерін қолдана отырып дамыту керек екендігіне байланысты. Туризм және қонақжайлылық индустриясы қызмет көрсету саласының ажырамас бөлігі болғандықтан, бүгінгі таңда инновациялық қызмет маңызды және қарқынды дамып келе жатқан компоненттердің біріне айналуда.
Бұл саладағы инновациялар туристердің өндірісі мен қызмет көрсету дең-
гейінің таралуы мен жоғарылауына ықпал етеді, басқа елде турист өзін үйде, таныс және ыңғайлы жағдайда сезінетін мейманханаға қызмет көрсетудің белгілі бір бейнесін жасайды. Нарық жағдайында кез-келген кәсіпорынның, соның ішінде туристік-мейманхана қызметінің негізгі аспектілерінің бірі кәсіпорынның инновациялық қызметі болып табылады, оны қазіргі жағдайда сәтті жүзеге асыру жаңа тәсілдерді қолдануды талап етеді.
Дипломдық жұмыстың пәні мейманхана сервисі индустриясындағы инновациялық қызмет болып табылады.
Дипломдық жұмыстың нысаны - Алматы қаласындағы Rahat Palace Hotel мейманхана кешенінің инновациялық қызметі.
Бұл жұмыстың мақсаты Алматы қаласындағы Rahat Palace Hotel мейманханасында инновациялық шараларды әзірлеу болып табылады.
Қойылған мақсатқа жету үшін жұмыста келесі міндеттер белгіленген:
- қонақжайлылық саласындағы инновациялық қызметтің теориялық аспектілерін ашу;
- Rahat Palace Hotel мейманханадағы инновациялық технологиялардың қалыптасу ерекшеліктерін сипаттау;
- Rahat Palace Hotel мейманханасында инновациялық қызметті енгізу бойынша әдістемелік ұсыныстар әзірлеу.
Дипломдық жұмыста отандық, ресейлік және шетелдік авторлардың (әлеуметтанушылар, менеджмент теоретиктері мен практиктері) туризмнің мәні мен технологиясы, мерзімді басылымдардың мақалалары, Мемлекеттік қызмет көрсету саласындағы еңбектері, нормативтік құжаттар мен кәсіби стандарттар қолданылды.
Дипломдық жұмысының ғылыми жаңалығы кәсіпорындағы иннова-циялық процестерді басқаруды жетілдіру бойынша тәжірибелік ұсыныстарды әзірлеуден тұрады.
Тәжірибелік маңыздылығы - бұл жұмыстың материалдарын Rahat Palace Hotel мейманханасында инновацияларды басқару кезінде пайдалану мүмкіндігі.
Дипломдық жұмыстың мақсаты мен логикасына сәйкес жұмыс құрылымы кіріспеден, 3 тараудан, қорытындыдан, қосымшадан және библиографиялық тізімнен тұрады.
1 ИННОВАЦИЯЛАРДЫ ЕНГІЗУДІҢ ҒЫЛЫМИ-ТЕОРИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ МЕЙМАНХАНА БИЗНЕСІНДЕГІ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІН ЗЕРТТЕУ
1.1 Инновациялардың мәнін және олардың мейманхана бизнесіндегі ерекшеліктерін анықтаудың ғылыми тәсілдері
Мейманхана саласындағы инновациялардың рөлі маңызды, өйткені бұл нарықта бәсекелестік артықшылыққа қол жеткізуге және көшбасшы болуға мүмкіндік беретін инновациялар. Инновацияларды енгізу көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыруға мүмкіндік береді, нәтижесінде мейманхананың тұтынушылар арасында танымалдығы артады. Сонымен қатар, мейманханалар шығындарды азайтуға және кірісті арттыруға мүмкіндік алады, соның ішінде мейманхана өнімінің инновациясына үстеме ақы қосу.
Әрі қарай, инновация ұғымының мәнін анықтаудың негізгі ғылыми тәсілдерін қарастырайық (кесте 1).
Кесте 1.
Инновация ұғымын анықтаудың негізгі ғылыми-теориялық тәсілдері
№
Ұғымның анықтамасы
1
2
1
Инновация - жаңа немесе айтарлықтай жақсартылған өнім (тауар, қызмет) немесе процесс, сатудың жаңа әдісі немесе іскерлік тәжірибеде, жұмыс орындарын ұйымдастыруда немесе сыртқы байланыстарда жаңа ұйымдастырушылық әдіс [1].
2
Инновация - бұл кез-келген жаңалық немесе жаңалық емес, тек қолданыстағы жүйенің тиімділігін едәуір арттыратын жаңалық [2].
3
Инновация - жаңа немесе айтарлықтай жақсартылған өнім (тауар, қызмет) немесе процесс, сатудың жаңа әдісі немесе іскерлік тәжірибеде, жұмыс орындарын ұйымдастыруда немесе сыртқы байланыстарда жаңа ұйымдастырушылық әдіс [3].
4
Инновация - бұл өндіріс құралдарының жаңа үйлесімі, яғни өнімді өндіру үшін өндіріс факторларының өзгеруі (кіріс) (шығыс) [4].
5
Инновация - бұл оған деген қажеттілікті сезіну, инновациялық даму стратегиясын таңдау, іздеу және сатып алу, оған бейімделу, күнделікті өмір, яғни технологияға және оның мәдениетіне ену, пайдалану, құзыреттілікті арттыру және пайда табу нәтижесінде пайда болған жаңалық [5].
Ескерту - [1, 2, 3, 4, 5] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Осылайша, 1-кестеге сәйкес, негізінен, аталған дереккөздер инновациялар-ды жаңа немесе айтарлықтай жақсартылған өнім (тауар, қызмет) немесе процесс, сатудың жаңа әдісі немесе іскерлік тәжірибеде, жұмыс орындарын ұйымдастыруда немесе сыртқы байланыстарда жаңа ұйымдастырушылық әдіс ретінде қарастырады. жаңашылдықтың түрлері. Қазіргі уақытта ғылыми қоғамдастықта кеңірек, бірінші тәсілді қарастыру әдеттегідей. Сондықтан мақалада инновация ұғымының келесі анықтамасы қолданылады - бұл жаңа немесе едәуір жақсартылған өнім (тауар, қызмет) немесе процесс, сатудың жаңа әдісі немесе іскерлік тәжірибеде, жұмыс орындарын ұйымдастыруда немесе сыртқы байланыстарда жаңа ұйымдастырушылық әдіс.
Мейманханаларда инновацияларды құру және енгізу бойынша стратегия-лық басқару шешімдерінің тиімділігін арттыру үшін олардың мейманхана бизнесіндегі ерекшеліктеріне және олардың мейманханалердегі рөліне терең және жан-жақты талдау жүргізу қажет. Сондықтан, әрі қарай, мейманхана бизнесіндегі инновация ұғымының мәнін анықтаудың негізгі ғылыми тәсілдерін қарастырыңыз (2-кесте).
Кесте 2.
Мейманхана бизнесіндегі инновация ұғымын анықтаудың негізгі ғылыми-теориялық тәсілдері
№
Ұғымның анықтамасы
1
2
1
Мейманхана бизнесіндегі инновацияларды қабілеттер мен ұйымаралық кооперациялар-ға негізделген инновацияның жұмсақ түрі ретінде қарастыруға болады [6].
2
Мейманхана бизнесіндегі инновациялар нарықтық экономикада-ғы өзгерістермен бірге кез-келген басқа кәсіпорындар сияқты мейманхана индустриясын анықтайды [7].
3
Мейманхана бизнесіндегі инновациялар келесідей: мейманханаға, брендіңізге қызығушылық таныту арқылы мүмкіндігінше көп клиенттерді тарту; қонақты өзіңізге орналастыру және осылайша оны тұрақты ету [8].
4
Мейманхана бизнесіндегі инновациялар, ең алдымен, көптеген компьютерлік технологияларды кеңінен қолдану болып табылады [9].
5
Мейманхана бизнесіндегі инновация - бұл мейманхана кәсіпорнының бәсекеге қабілеттілігін арттырудың шарты, сонымен қатар қызметкерлер санын азайту кезінде қызмет көрсету сапасын жақсарту мүмкіндігі [5].
6
Мейманхана бизнесіндегі инновациялар өндіріс секторына қара-ғанда әлеуметтік және ұйымдастырушылық құрамдас бөлікке ие [10].
Ескерту - [5, 6, 7, 8, 9, 10] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Осылайша, 2-кестеге сәйкес, негізінен аталған ғалымдар мейманхана бизнесіндегі инновацияларды қабілеттер мен ұйымаралық кооперацияларға негізделген инновацияның неғұрлым жұмсақ түрі немесе мейманхана кәсіпорнының бәсекеге қабілеттілігін арттыру шарты, сондай-ақ қызметкерлер санын азайту кезінде қызмет көрсету сапасын жақсарту мүмкіндігі ретінде қарастыратыны анық. Бірінші тәсілді неғұрлым ғылыми тұрғыдан қарастырған жөн. Сондықтан, мақалада мейманхана бизнесіндегі инновация ұғымының ке-
лесі анықтамасы қолданылады - бұл қабілеттер мен ұйымаралық кооперацияларға негізделген инновацияның жұмсақ түрі.
1.2 Қонақжайлылық индустриясындағы инновацияның түрлері
Кең мағынада мейманхана индустриясындағы инновациялар деп жаңа қызметтер, өнімдер, процестер немесе идеялар, сондай-ақ жаңа жағдайларда қолданылатын қолданыстағы қызметтер, процестер мен идеялар түсініледі [11]. Зерттеушілер инновациялар ұсынылатын мейманхана қызметтерінің сапасын жақсартуға, Еңбек өнімділігі мен тұтынушылардың қанағаттанушылығын арттыруға, нарықтың үлкен үлесін алуға және бәсекелестік артықшылықты қалыптастыруға мүмкіндік береді деп келіседі [12, 13]. Туристік-рекреациялық қызметтер саласындағы инновацияларды пайдалану мәселелеріне арналған әдебиеттерге шолу ғылыми ізденістің кең ауқымды бағыттарын анықтауға мүмкіндік береді.
Атап айтқанда, қонақжайлылық инновациясының теориялық негіздері Джонсон П. [14], Оттенбахер М. [15], Хялагер А. [16] еңбектерінде көрініс тапты. Мейманхана кәсіпорындарының бәсекеге қабілеттілігін арттырудағы инновациялардың рөлі [17-20] жұмыстарында қамтылған. Қонақжайлылық индустриясында инновацияларды қолдану ерекшелігі бірқатар отандық, ресейлік және шетелдік авторлардың зерттеулерінде ұсынылған [21-24].
Сонымен бірге, зерттелген әдебиеттерді талдау қонақжайлылық индустриясындағы инновацияларды жіктеу мәселесінің шешілмегендігін, бірнеше көп бағытты тәсілдердің болуын анықтауға мүмкіндік береді.
Мысалы В.Н. Рудченко қонақжайлылық индустриясындағы инновацияларды төрт классификациялық белгілер спектрінде қарастырады: технологиялық, институционалдық, маркетингтік, басқарушылық [24].
А.А. Игнатьевтің жұмысында қонақжайлылық саласындағы инновация-лардың жеткілікті кең тізімі ұсынылған, бірақ сонымен бірге оларды біріктіретін сипаттамалар немесе топтар бөлінбейді [21].
Похомчикова Е.О., Тарханова Е.Г. тек екі белгіні қамтитын кеңейтілген жіктеуді ұсынады: өндірістік процестерді қолдау және оңтайландыру және клиенттердің үнемі өсіп келе жатқан сұраныстарын қанағаттандыруға бағытталған және қызмет тұтынушыларымен ұзақ мерзімді қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді [19].
Сонымен қатар, ғаламдық ғаламтор және ақпараттық технологиялар желісінің дамуы инновацияның жаңа формалары мен түрлерінің пайда болуын алдын-ала анықтайды, бұл олардың қҚонақжайлылық индустриясы кәсіпорын-дарының инновациялық қызметіндегі орны мен рөлін объективті түрде түсінуді талап етеді.
Біздің дипломдық жұмысымыздың мақсаты мейманхана индустриясының заманауи кәсіпорындарының қызметінде инновацияларды пайдалануды көрсету болды. Жұмыстың гипотезасы мейманхана индустриясындағы инновацияларды дамытудың негізгі тенденциясы ресурстарды үнемдейтін технологиялар мен қоршаған ортаны қорғау болып табылады деген болжам болды.
Жұмыстың ғылыми жаңалығы мейманхана индустриясындағы инновация түрлерінің жіктелуін нақтылаудан тұрады.
Мейманхана индустриясындағы инновациялық қызмет тақырыбын зерттеу мейманхана кәсіпорындарының өздері инновацияларды құру процесіне қатыспайды деген қорытындыға келеді. Бірқатар зерттеушілердің пікірінше, мейманхана бизнесінің инновацияларын әзірлеушілер әдетте тауарлар мен қызметтерді жеткізушілер болып табылады, ал мейманхана кәсіпорындарының көпшілігі инновацияны жеткізушілерден технологияларды, жабдықтарды, компоненттер мен материалдарды сатып алу деп түсінеді [21]. Сонымен қатар, мейманхана кәсіпорнының қызметінде ұйымдық құрылымның, басқару әдістері мен принциптерінің өзгеруіне байланысты инновациялар қолданылуы мүмкін, бұл тауарлар мен қызметтерді жеткізушілерге жүгінуді білдірмейді. Осылайша, сыртқы және ішкі инновацияларды бөліп көрсете отырып, мейманхана индустриясындағы инновацияларды және олардың пайда болу көзі тұрғысынан қарастырған жөн.
Қонақжайлылық индустриясындағы инновацияларды жіктеу мақсатын көздейтін қолда бар әзірлемелерді зерттеу жұмыстарда ұсынылған классифика-цияларға қатысты инновациялардың түпкілікті қолдану орнына көп көңіл бөлінетінін айтуға мүмкіндік береді [19, 21, 24].
Сонымен қатар, соңғы жылдардағы қонақжайлылық индустриясындағы инновациялық қызметтің трендтері көбінесе цифрлық технологияларды қолдануға, сондай-ақ қоршаған ортаны қорғау, ресурстарды үнемдеу және адам денсаулығын сақтау идеясын жүзеге асыруға негізделген (кесте 3).
Кесте 3.
Қонақжайлылық индустриясындағы инновациялық қызмет трендтері
Бағыт
Инновация түрлері
Мысал
Цифрландыру
Ақылды айналар
Теледидар экраны мен айнаны біріктіретін будандар. Қыры-ну немесе щеткамен тазалау кезінде қонақтар жаңалықтарды көре алады, ауа-райын біле алады және консьерж функциясы арқылы мейманхана қызметтеріне тапсырыс бере алады
Гаджеттерге арнал-ған сымсыз зарядтау
Зарядтау кілемшесінен құрылғыға (смартфон немесе құлаққап) электр энергиясын беру
Ақылды (smart) Нөмірді басқару
Бөлмедегі температураны, жарықтандыруды және оның қуа-тын смартфоннан сандық басқару
Ақылды POS материалдары
Мейрамхананың жұмыс уақыты, мәзірі, бөлме бағалары, спа қызметтері, экскурсиялық маршруттар және көрікті жерлер туралы ақпаратты қамтитын планшет, бөлмедегі смартфон немесе мейманхананың мобильді қосымшасы
Дыбыс оқшаулау
Көшедегі шуды азайтуға мүмкіндік беретін терезе өндірісіндегі акустикалық технология
Кілтсіз нөмірге кіру
Енгізілген кодты пайдаланып нөмірге кіруге мүмкіндік беретін смартфондағы қосымша
Консьержбен бейне чат
Консьерждермен нақты уақыт режимінде бейне чатта немесе мессенджерде сөйлесу
Smart-теледидар
Ғаламторға қосылған теледидар қонаққа қолданбалар ка-талогынан сүйікті ағындық қызметтерді таңдауға мүмкіндік береді
Роботтандыру
Белгілі бір тапсырмаларды орындауға бағдарламалан-ған роботтық консьерждер немесе батлерлер (қонақ-тарды қарсы алу, бірнеше тілде жүзеге асырылатын мейманхана туралы ақпарат беру)
3-кестенің жалғасы
Цифрландыру
3D принтерлер
Трансфер роботтары және пилотсыз көлік құралдары
Нейропрограммалау
Жеке тұрмыстық заттарды, киімдерді, жиынтықтауыштарды басып шығару
Виртуалды шындық
Армандауды бағдарламалау
Ішкі процестерді цифрландыру
Мейманхана қызметтерін және мейманхана қонақта-рының бос уақытын жылжыту үшін виртуалды шын-дық технологияларын пайдалану
Ресурстарды үнемдеу техно-логиялары, қоршаған ортаны қорғау, әлеуметтік жауапкершілік және адам денсаулығы
LEED сертификаты
LEED - энергетикалық және экологиялық дизайндағы көшбасшылық деген сөздің қысқасы, жалпы ғимараттың тұрақтылығын сипаттайтын халықаралық сертификат. Суды пайдалану тиімділігі және үй ішіндегі қоршаған ортаның сапасы сияқты аспектілер бағаланады
Күн энергиясын пайдалану
Мейманхана күн энергиясын ғимарат бетіне оның айналасына орнатылған жеке панельдер арқылы да, жеткізушіден электр отынын сатып алу арқылы да ала алады
Суды үнемдеу
Жуынатын бөлмелерде су шығындарын азайтуға мүмкіндік беретін диффузоры бар су құятын ыдыстар-ды пайдалану, үнемді кір жуғыш машиналар, суды қайта пайдалану (мысалы, мейманхана аумағындағы өсімдіктерді суару үшін жаңбыр суын жинау)
Пластмассаны тұтынудан бас тарту
Пластикалық сабандардан, бөтелкелерден, стакандар-дан, бір реттік ас құралдарынан, коктейль зергерлік бұйымдарынан, жуынатын бөлмелердегі гигиеналық керек-жарақтары бар шағын бөтелкелерден бас тарту (үлкен диспенсерлер мен диспенсерлерге ауыстыру)
Қозғалыс сенсорлары
Пайдалану электр қуатын үнемдеуге мүмкіндік береді
Қалдықтарды кәдеге жарату
Қоқысты сұрыптау
Жасыл қозғалыс
Бөлмені қосымша тазалаудан немесе сүлгілер мен кірді ауыстырудан бас тартқаны үшін жеңілдіктер мен қосымша ұпайлар беру
SPA-ұзақ өмір сүру бағдарламалары
Денсаулық пен тіршілікті қалпына келтіруге ғана емес, сонымен қатар өмірді ұзартуға бағытталған Spa-бағдарламалар
Ескерту - [25] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Соңғы жылдардағы мейманхана индустриясының инновацияларында жасыл технологияларға ерекше орын беріледі. Бұл ретте қоршаған ортаны қорғау идеясын іске асыру қонақтар үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету аспектісінде ғана емес, сонымен қатар мейманхана кәсіпорнының барлық өмір кезеңдерінде: инженерлік ізденістерден, жобалаудан, құрылыстан және пайдаланудан күрделі жөндеуге, реконструкциялауға және толық жоюға дейін жүреді.
Жасыл технологияны қолданудың ең көрнекті мысалдарының бірі - Сингапурдағы JW Marriott мейманхансы. Мейманханаға іргелес 3 гектарға жуық аумақты жабатын шатыр мұхит толқынының қисығына еліктейді. Бұл жағдайда алюминий құрылымының көлбеу бұрыштары ауа ағыны кез-келген кондиционерлеу жүйелерін пайдаланбай аумақты 1-2 градусқа салқындатуды қамтамасыз ететіндей етіп жасалған. Шатырдың құрылымы жаңбыр суын жинауға арналған және ғимараттың қасбетін жарықтандыруға көмектесетін күн панельдерімен жабдықталған. Спектрлік әйнек инфрақызыл толқындарды шектеуге көмектеседі, бұл жарықтың өтуін шектемей, жылу мөлшерін азайтады, сондықтан интерьерлер салқындату шығындарынсыз салқын болып қалады [26].
Осылайша, қонақжайлылық индустриясындағы инновациялардың заманауи шындықтары негізінен әртүрлі технологияларды қолдануға негізделген: цифрлық, ресурстарды үнемдейтін, қоршаған ортаны қорғауға, әлеуметтік жауапкершілікке және адам денсаулығын қорғауға бағытталған.
Қазақстанда және шетелде заманауи мейманхана кәсіпорындарының қызметінде инновацияларды қолданудың қолданыстағы теориялық тәсілдерін және қарастырылған тәжірибесін жалпылау мейманхана индустриясындағы инновациялардың қолданыстағы жіктемелерін нақтылауға, қонақжайлылық индустриясындағы инновациялардың келесі жіктеу белгілері мен түрлерін анықтауға мүмкіндік берді (кесте 4).
Кесте 4.
Қонақжайлылық индустриясындағы инновация түрлерінің жіктелуі
Жіктеу белгісі
Инновация түрлері
1
2
Пайда болған жері бойынша
Сыртқы, ішкі
Пайдалану орны бойынша
Технологиялық, институционалдық, маркетингтік, басқарушылық
Бағыты бойынша
Тұрақты, тауашалық, революциялық, сәулеттік
Мазмұны бойынша
Инновация - өнім, инновация-процесс, басқарудағы инновация, бизнес-модель инновациясы
Технологиялық мазмұны бойынша
Цифрландыру, ресурс үнемдеу, қоршаған ортаны қорғау, әлеуметтік жауапкершілік, адам денсаулығын қорғау
Ескерту - [19, 24] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Сонымен қатар, мейманхана кәсіпорнының қызметіне инновацияларды ен-гізу бірқатар мәселелірімен байланысты, олардың негізгілерін атауға болады:
- басшылық пен қызметкерлердің жаңа технологияларды қолданудан қорқуы немесе құлықсыздығы;
- басшылық пен қызметкерлердің технологияларды пайдалана алмауы;
- жаңа технологияларды енгізу мен пайдалануды бақылаудың болмауы;
- белгіленген жұмыс рәсімдеріне технологиялардың қайшылығы;
- мейманхана кәсіпорнының қызметкерлеріне қызмет көрсету процесінде инновацияларды қабылдамау.
Аталған мәселелерді шешу жолдары инновацияларды жеткізуші мен мейманхана кәсіпорнының басшылығының қызметкерлерді тиімді енгізуді, баптауды, оқытуды бақылауды жүзеге асырудағы жауапкершілігін бөлісу және бірлесіп жұмыс істеу болып табылады. Сонымен қатар, ұйымның қызметіне инновациялық технологияларды енгізу туралы шешім қабылдаған мейманхана кәсіпорындарының басшылары кәсіпорынның қызметіне инновацияны толық енгізу, барлық жұмыс процестерін жөндеу үшін қосымша уақыт пен ресурстар қажет болатынын түсінуі керек.
Мейманхана индустриясындағы инновациялық қызметтің заманауи тренд-тері қолданыстағы теориялық әзірлемелерді нақтылауды анықтайды. Мақалада мейманхана индустриясындағы инновациялар түрлерінің жіктелуі нақтыланды, инновацияларды енгізу процесінде туындайтын негізгі мәселелер верификацияланды және оларды жою жолдары анықталды. Алынған нәтижелер қызмет көрсету процесін модернизациялау және жетілдіру кезінде мейманхана кәсіпорындарының практикалық қызметінде қолданыла алады.
2 RAHAT PALACE HOTEL МЕЙМАНХАНАСЫНДА ҚЫЗМЕТТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ҚОЛДАНУ ДЕҢГЕЙІНЕ ТАЛДАУ БЕРУ
2.1 Rahat Palace Hotel мейманханасының жалпы сипаттамасы, тарихы мен ерекшелігі
ЖШС Central City Properues, Rahat Palace Hotel мейманхана Алматы қаласы, Бостандық ауданы, Сәтбаев көшесі, 296 мекен-жайында орналасқан.
Rahat Palace Hotel мейманханасы - бұл жай ғана мейманхана емес, Алматы қаласының нағыз аңызы. Оңтүстік астананың қақ ортасында орналасқан мейманхананың терезелерінен әйгілі Алатау тауларының керемет көрінісі ашылады.
Rahat Palace Hotel мейманханасы -1996 жылы ашылған алғашқы бес жұлдызды халықаралық деңгейдегі қонақ үй. Ашылған сәттен бастап бүгінгі күнге дейін Rahat Palace Hotel мейманханасы өз қонақтарын жоғары халықара-лық қызмет көрсету деңгейімен, мінсіз қызмет көрсетумен, дәмді тағамдармен және әр қонаққа қамқорлықпен қуантады. Мейманхана өзінің іскерлік стилімен сән-салтанатымен және қазақ мәдениетінің элементтерімен тартады.
Rahat Palace Hotel мейманханасы Алматы қаласының қақ ортасында орналасқан. Бұл Батыс талғампаздығы мен Шығыс қонақжайлылығын біріктіретін Орталық Азиядағы алғашқы мейманхана. Алатау таулары мен жа-зықтар арасындағы аумақта көптеген бөлмелер терезеден керемет көрініске ие.
Rahat Palace Hotel мейманханасында Health Club эксклюзивті спа-кешені орналасқан, ол жерден фитнес-клубтың қызметтерін пайдалана аласыз және жабық бассейнге бара аласыз. Іс-шараларды өткізу үшін конференц-залдар мен тегін Wi-Fi бар. Мейманханада әр түрлі талғамға арналған 4 мейрамхана және қаладағы ең жақсы барлар бар.
Люкс класс нөмірлері сізді корольдік кереуетпен және қалаға немесе Алатау тауларына керемет көрінісі бар балконмен таң қалдырады. Бай безендіру, жылытылатын едені бар ванна, 3 телефон желісімен жұмыс істеуге арналған аймақ, жоғары жылдамдықты интернет.
Rahat Palace Hotel мейманханасы тіпті ең жоғары талаптарды қанағаттандыру үшін қызметтің кең спектрін ұсынады. Қызмет көрсету салаларының бірнешеуін атап өтсек: сұлулық салоны, дүкендер, сіз болу уақытында ақпаратпен қамтамасыз ету үшін толық жабдықталған бизнес-орталық. Алматы қаласында ат спорты, тікұшақтармен ұшу, қайықпен жүзу, мұз айдынында сырғанау, театрларға бару үшін барлық мүмкіндіктер бар.
Мейрамханалар мен барлар:
Dzhambyl мейрамханасы;
Wine and Gril мейрамханасы;
Yourt кафе-бары.
Қонақтарға арналған қызметтер.
Әуежай - мейманхана - әуежай (VIP қызмет), бизнес орталық, сұлулық са-
лоны, лимузинді жалға алу және жүргізушісі бар автокөлікті жалға алу.
Демалыс және ойын-сауық.
Rahat Palace Spa СПА орталығы, жүзу бассейні, тренажер залы, сауна қызметтері.
Конференциялар мен банкеттер.
8 мәжіліс залы, 1 банкет залы, әлеуметтік іс-шараларға арналған кеңістіктер.
Жайлы тұру үшін бөлмелерде барлық қажеттіліктер бар - мини-бар, плазмалық теледидар және танымал спутниктік теледидар арналары, сейфтер және стандартты керек-жарақтардың барлығы (сусын, кофе-шай, жуынуға арналған заттар, халат, үтік және т.б.).
Мейманхана жалпы қаланың орталығында орналасқан бұл фактор келуші қонақтар, яғни туристер, бизнесмендер мен қала тұрғындары арасында сұранысқа ие болады. Сондай-ақ, мейманханада ұсынылған кең нөмірлерін атап өтуге болады: жалпы алғанда, мейманханада әр түрлі санаттағы 285 нөмір бар: стандартты бөлме, екі кісілік керуетті нөмір, жартылай-люкс, люкс нөмір, сонымен қатар мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған бөлме. Бұл мейманхананың ең үлкен ерекшеліктерінің бірі - мейманхана бөшке тәріздес болып салынған, сондықтан әр қабаттағы нөмерлердің өлшемі әртүрлі болып келеді. Мейманханадағы бөлмелерге екі көрініс ашылады: қалаға және тауларға.
Rahat Palace Hotel мейманханасында бірнеше тамақтану орындары ұсынылған, олар: лаундж-бар Yourt (келушілер арнайы ұсыныс береді, қалауына қарай шай немесе кофе тегін), бірінші қабатта орналасқан Жамбыл мейрамханасы (соның негізінде мейманхана қонақтары үшін таңғы ас беріледі), сондай-ақ Wine and Grill мейрамханасы бар . Мейманхананың қосымша қызметтері мен инфрақұрылымының ішінен іс-шаралар өткізуге арналған үлкен аумақты конференц-залдар мен банкет залы, сондай-ақ спортзал, бассейн және спа аймақты атап өтуге болады. Жабдықтар мен ұсынылатын қызмет түрлері қонақтардың жақсы демалуы мен жұмыс істеулеріне бағытталған.
Rahat Palace Hotel мейманханасының 1-қабатында мейманханалар және жалға берілген орындар орналасқан, оның ішінде Natures sunshine космтикалық дүкені, L aroush әшекей бұйымдар дүкені, Invento жылжымайтын мүлікке инвестиция салу орталығы және т.б. орналасқан.
Халықаралық деңгейдегі сервис, қол жететін баға бойынша үйдегідей жайлы жағдай бизнес-комфортпен бірлесіп, қонақтардың мейманханада болуың жағымды етеді. Іскерлік стилі, ойластырылған ішкі көрініс пен қажетті инфрақұ-рылым кездесулер, мәжілістер, конференциялар, семинарлар, тренингтерді, мастер класстарды тікелей мейманхананың аумағында өткізуге мүмкіндік береді. Мейманханада 285 нөмір бар, оның ішінде 10 люкс, 1 президенттік бөлме.
Орналастыру бойынша:
- 120 стандартты нөмір, 20 президенттік жартылай люкс, 109 стандартты екі орынды номер,1 президенттік, 10 люкс және 25 жартылай люкс;
- барлық бөлмелері кондиционерлермен жабдықталған;
- ванна бөлмесі, джакузи, халаттар, фен, сусабын, тіс жинағы;
- спутниктік теледидар;
- шағын бар;
- телефон;
- балкон;
- электр қуаты-220 В;
- 24 сағаттық бөлме қызметі.
Сервис бойынша:
жеке автотұрақ;
лобби-бар;
120 адамға арналған мейрамхана.;
таңғы ас (швед үстелі);
кір жуатын бөлме;
орталықтан жылыту;
кондиционер;
VIP қызметтері;
телефон факс;
жоғары қосылу жылдамдығы сымсыз интернет;
50250 адамға арналған 8 Конференц-зал;
Кесте 5.
Rahat Palace Hotel мейманханасындағы нөмірлер құны:
Нөмірлер дәрежесі
Бағасы ( тг.)
1
2
Стандарт (King Size)
64000 тг.
стандартты екі орынды
64000 тг.
люкс
95000тг.
жартылай люкс
72000тг.
президенттік жартылай люкс
104000тг
президенттік
250000тг
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
130 кеңсесі бар жоғарғы қабаттар залындағы бизнес-орталық;
Нөмір бағасы және оның ақысын төлеу жолдары орындаушымен белгіленеді, яғни администратормен. Әр мейманхана секілді, бұл мекеме де тұрақтану кезінде көрсетілетін қызмет түрлеріне қарай қоныстануға қосымша ақы қосылады. Бұл жиын қонақүйлердің тиісті санатына қойылатын стандарттармен белгіленген талаптармен анықталады. Кейбір қызметтер бір қонақ үйге қосымша қызмет болып есептелінсе, ал екіншісіне міндетті болып саналады. Сомен, мейманхана дәрежесіне қарай орындаушы нөмір құнына кіретін қызметтерге бағаны белгілейді.
Rahat Palace Hotel мейманханасында тұрақтану үшін ақы бірегей есеп айырысу уақытымен алынады - ағымдағы күні, жергілікті уақытпен 12-ден бастап. Қонақтарды төлем уақытына дейін қоныстандырса, ақы алынбайды. Мысалы, адам түнгі 3-терде қоныстанатын болса, одан ақы түскі 12-де қабылданады. Мейманхана нөмірін босататын күні қонақ оны сағат 12-де тапсырып кетуі керек. Қонақ нөмірін босатуды кешіктіріп жатқан жағдайда, онда тұрақтану үшін ақы мерзімін өткізу уақытына қарай алынады:
- есептеу уақытынан кейін 6 сағаттан кеш емес - сағаттық тариф;
- есептеу уақытынан 6 сағаттан 12 сағатқа дейін - жарты күн үшін төлемақы;
- есептеу уақытынан 12 сағаттан 24 сағатқа дейін - бір күнге толық төлемақы.
Rahat Palace Hotel мейманханасының бөлме сатылымдарына назар аударсақ сұранысқа ие бөлмелер - стандартты екі орынды номер және де президенттік номер. Осы жерден тағы бір мейманхананың мәселесі туындайды, 285 бөлменің 110-нан астамы ғана қолданысқа берілген. Себебі, ғимараттың ескі болуы және қазіргі стильді мейманхана талаптарына сай жасалмауы. Қолданылмайтын бөлмелер бос номер немесе қойма қызметтерін атқарады. Бұл да қонақ үйге үлкен шығындар алып келеді.
Rahat Palace Hotel мейманханасындағы конференциялық залдар:
- әр түрлі іскерлік іс-шараларды өткізу үшін ең жоғары стандарттар бойынша жабдықталған жайлы конференц-зал.
- ең керемет іс-шараларды өткізу үшін қолайлы панорамалық терезелері мен бірегей интерьері бар жалпы ауданы 282 шаршы метр бірегей кеңістік.
- ғаламторға жоғары жылдамдықты қатынау және заманауи аудио және бейне жабдықтар.
Rahat Palace Hotel мейманханасында әр бөлімді басқаратын менеджерлер және олардың көмекшілері бар. Әр бөлімнің жұмыстары мен міндеттері әртүрлі. Мысалыға, қонақтарды орналастыруға жауапты бөлімнің өз бас менеджерлері, ал сату бөліміне басқа менеджер жауапты (менеджермен қоса алғанда бір бөлімде 2 адамнан 8 немесе оданда көп қызметкерлер жұмыс істейді), мейманхана тазалығына жауап беретін бөлімнің де бас менеджері және супервайзерлері бар. Көбісіміз ойланбаған болармыз, бірақ мейманхана - өте үлкен құрылыс, көптеген адамдардың жұмысы мен бірлестігін қажет ететін, осы бірлестіктін арқасында қонақ үйлер сапалы, әлемдік стандарттарға сәйкес деңгейде қала қонақтары мен келушілерге қызмет көрсетеді.
Мейманханаға келген күні менің ең негізгі байқағаным ұжымның мейрімділігі. Мейманхана адамдар қызет көрсететін үлкен комплекс болғандық-тан, қонақтарға деген мейрімділік ұжымның ішінен басталады деген оймен жұмысты жүзеге асырады. Менің ойымша, бұл ең керемет ой адамдардың бір-біріне деген жылы қатынастан басқа адамдарға деген қатынас мейрімді лебізде сезілетін болады.
Мейманханада тәжірибе өту барысында байқаған ерекшеліктер - мейманхана әрқашан жұмыс істейтін, күні-түні жұмысын тоқтатпайтын сала, сондықтан ұжымдық мәдениетте бұл кәсіпорындарда мықтырақ болуы тиіс. Rahat Palace Hotel мейманханасы ұжымдық мәдениетті жоғарғы сапада ұстайды, яғни тренингтар арқылы, бонустық өтемақы арқылы және тимбилдинг-тар арқылы. Бұл ұжымдық күшті жоғалтпай, мықты ұстауға көмектеседі, сәйкесінше қонақтарға да жоғары сапада қызметтер көрсетілетін болады.
Орындалған жұмысқа байланысты мейманхана қызметкерлері келесі қызметтерге бөлінеді:
- нөмірлік қорды басқару қызметі;
- әкімшілік қызмет (хатшылық, қаржы қызметі, кадр қызметі, өрт қауіпсіздігі және қауіпсіздік техникасы жөніндегі инспекторлар және т.б.);
- қоғамдық тамақтану қызметі (ас үй, мейрамхана, банкет қызметі, мейрамхана қызметкерлерінің қызметі және т. б.);
- инженерлік-техникалық қызметтер (бас инженер, ағымдағы жөндеу қызметі, байланыс қызметі, электрик, сантехник және т.б.);
- көмекші қызметтер (кір жуу, кір жуу, үй-жайларды тазалау қызметтері және т.б.);
- қосымша қызметтер.
Директор
Қауіпсіздікті қамтамасыз ететін менеджер
Фронт-кеңсе менеджері
Әкімшілік-шаруашылық қосалқы бөлім
Фронт-
кеңсе
Кір жуу қызметкерлері
Тазартушы жинаушы
Тіркеу және резервтеу бөлімі
Консержлік бөлім
Касса
Тамақтанды-ру қызметі
Ғимаратты жинау
Әкімшілік-шаруашы-лық қосалқы бөлімі-нің менеджерінің көмекшісі
Сурет 1 - Rahat Palace Hotel мейманханасының үйінің ұйымдық құрылымы
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Rahat Palace Hotel мейманханасының ұйымдық құрылысы ретімен көрсетілген, барлық қызметкерлер лауазымы бойынша бас директордан келісімде отырған такси компаниясына дейін.
Мейманханасының әрбір қызметкері үшін, міндетті түрде орындалатын, қызметтік ереже бар.
Қызмет жұмыскері болуы керек:
- нысанды киінуі;
- қонақтармен ашық, пайдасын тигізетін болуы керек;
- мейманханаға және оның айналасына қатысты мәліметтерді білу;
- қонақты атын атап қарату (атын қабылдау қызметінен немесе қонақ жүгі-
нің этикеткасынан білу керек);
- мейрамханалардың, демалу құралдарының және т. б. орналасу жағдайын түсіндіру;
- қонақтың киімін шкафқа ілуі;
- жүкті орналастыру;
- жарықтанудың, теледидардың және кондиционердің әрекеттену принциптерін түсіндіру;
- қосалқы шығатын жерлерді көрсету;
- нөмірдегі кез-келген ерекшелікті түсіндіру;
- қосымша қызмет көрсетуді ұсыну
Негізгі қызметтер және олардың атқаратын міндеттері:
- Бас директор кәсіпорынның жалпы мақсатына байланысты шешім қабылдайды, соның ішінде - қызметкерлерге кеткен шығын лимиттерін, әкімшілік және шаруашылық қажеттіліктерінің ескеріп; қаржы саясатын жүргізеді; сатып алу саясатының мәселелерін шешеді және т.б. Мейманханада бас директордан кейін оның орынбасары, ал одан кейінгі лауазымдар жоғарғы менеджерлер, яғни әр бөлімнің жеке менеджері.
- Қабылдау және орналастыру бөлімі мейманханадағы ең маңызды және ең күрделі бөлімдердің бірі болып табылады. Келушілермен тікелей қарым-қатынасқа түсетіндіктен, мейманхана жайлы ең алғашқы әсер қалдыратын жауапты бөлім деп есептеймін. Қабылдау және орналастыру бөлімін тағы бірнеше бөлімдерге бөлсе болады, олар: бірінші - оператор бөлімшесі, екінші - броньдау бөлімі, үшінші және маңыздысы - ресепшн бөлімшесі. Қабылдау және орналастыру бөлімінің ұйымдық құрылымына - бас менеджер, менеджердің көмекшісі, ресепшионист, оператор, белбойшвейцар кіреді.
-Тағам және сусындар бөлімі мейманханадағы тағы да бір маңызды бөлімдердің бірі. Директор міндеті - мейрамханалар жұмысын бақылау, қажет құрал-жабдықтарды жалдау және аспазшылармен біріге отырып меню құрастыру. Директор орынбасары немесе жоғарғы менеджердің міндеті - кіші менеджерлердің жұмысын ұйымдастыру, жұмыс графигін жасау және т.б. Кіші менеджерлер және банкет менеджерлерінің жұмысы даяшылар жұмысын ұйымдастыру және бақылау.
- Қаржы директоры мейманхананың қаржы шаруашылығын жүргізеді, оның қол астында бухгалтерлар және кассирлер жұмыс атқарады. Әр бухгалтер-дің өзінің атқаратын қызметтері бар, мысалы, жұмысшылардың айлығын, бонустарын тағайындау бухгалтері, ұйымның шаруашылық қажеттіліктерін алумен айналысатын бухгалтер және т.б.
- Қауіпсіздік бөлімі де иерархиялық жүйе арқылы жұмыс істейді. Күзетші-лер бөлімі жайлы айтатын болсақ, мейманхана ішіндегі қауіпсіздік қызметкерле-рі, мейманхана сыртындағы және служебті кіру күзетшісі болып бөлінеді.
- Ас үй бөлімі де өте үлкен құрылыс, оларда иерархиялық жүйе арқылы жұмыс істейді, бас аспазшыдан қатардағы аспазшыға дейін. Бас аспазшы жұмыс барысына көп ат салыспайды, көбінесе ас үй жұмысын бақылап, жаңа ас мәзірін,
тағамдарды ойластырады.
Тамақтандыру қызметі жұмыскерлеріне қойылатын жалпы талаптар:
- Аспазшылар, даяшылар, метрдотельдер конкурстық негізде кәсіптік-біліктілік сынақтар мен тесттеулер нәтижелері бойынша қабылданады.
- Даяшылар, бармендер кем дегенде бір еуропалық тілді білуі қажет. Бригадаға әртүрлі тілдерде сөйлейтін даяшыларды енгізеді.
- Тұрақты түрде, бірақ бес жылда бір реттен кем емес, өндірістік, қызмет көрсетуші, әкімшіл-басқару және техникалық қызметкерлерді қайта аттестаттау жүргізіледі, бұл біліктілік разрядын бекіту немесе жоғарылату мақсатында жасалады.
- Барлық жұмыскерлер берілген кәсіпорын үшін белгіленген үлгідегі нысандық, арнайы немесе санитарлық киімдер мен аяқ киімдер киінуі керек және ол ақаусыз, таза , жақсы күйде болуы қажет.
- Туристерге қызмет көрсететін тамақтандыру кәсіпорынының нысанды киімдегі жұмыскерлерінің, кәсіпорын эмблемасы бар, қызметі мен фамилиясы, аты жазылған жеке белгісі болады
- Әкімшілік - шаруашылық бөлімде бөлім басшысы, супервайзерлер, бөлме тазалаушылары, химиялық тазалау бөлімінің жұмысшылары, үтіктеу бөлімінің жұмысшылары қызмет атқарады. Міндеттері - мейманхана тазалығын санитарлық нормаларға сәйкес ұстау.
2.2 Rahat Palace Hotel мейманханасында инновацияны қолдану ерекшеліктері
Rahat Palace Hotel мейманханасының негізгі қызметі - қонақтарды орналастыру, алайда басқада қосымша қызметтері бар. Мысалы, тамақтандыру орындары, әшекей бұйымдарды сату дүкені, бассейн, СПА орталығы, такси жалдау, киім тазалау және т.б. Жылдық кірісті бағалау - 11 575 036 526 ₸ (2022).
Rahat Palace Hotel мейманханасында бөлмеге кіру үшін карталық кілттер қолданылады. Бұл негізінен қазіргі уақытта өте кең таралған түрі болып табылады. Сонымен қатар карталық кілт өте ыңғайлы, әрі қауіпсіз әдіс болып табылады. Себебі кілттік жүйеде қонақтар жоғалтып алған жағдайда біреулердің пайдалану мүмкіндігі болады,ал карталық жүйеде егер клент кілтін жоғалтып алған жағдайда оны жарамсыз етіп басқа картаы алуға болады. Бұл мейманхана үшінде өте тиімді болып келеді. Rahat Palace Hotel мейманханасында 285 номер бар соның жылына 50-і жоғалды деп есептесек кілттік жүйеде 1 кілтті жасату - 300 тг., ал карталық кілтті жасату - 120 тг. болса кілттік жүйеде 15 000 тг, ал карталық жүйеде 7500 тг. құрайды.
Алматы қаласындағы көптеген мейманханалер бизнестік бағытта жұмыс істейді. Rahat Palace Hotel мейманханасының қонақтарыда көбінесе бизнес-саяхатпен келгендер. Бизнес кездесулер, конференциялар, оқыту, мастер класстар бұлардың барлығы қонақтар санының динамикасына әсер етеді. Осы факторларды зерттей отырып, мейманханадағы қонақтар санының күрт өсуі мен төмендеуін байқауға болады.
Сурет 2 - Номерге кіруге арналған карта кілті
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Rahat Palace Hotel мейрамханасында барлық қызметкерлер арнайы рация құрылғысын пайдаланады. Рация ол қызметкерлер үшін өте ыңғайлы, әрі қызметті ұйымдасқан және тез түрде жасауға мүмкіндік береді.
Сурет 3 - Rahat Palace Hotel мейрамханасында қолданатын рация
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
Рацияны пайдалану арқылы барлық іште болып жатырған жағдайлардын менеджерлерде хабардар болып отыра алады.
Мейманхана қызметіндегі нағыз жетістік Wi-Fi сымсыз ғаламтор болды. Әзірлеушілердің пікірінше, оның жылдамдығы әдеттегі Wi-Fi-ға қарағанда ондаған есе жылдам болады. Технология арнайы жарық диодтары арқылы өтетін жарық ағыны арқылы сандық сигнал беруді қамтиды. Бөлмелерді брондау ыңғайлы болуы мүмкін. Нөмірді таңдау және онда тұру ақысын төлеу мүмкіндігі интернетте ұсынылуы мүмкін. Арнайы резервтік жүйе Сізге қолайлы бөлмені, уақыт аралығын таңдауға мүмкіндік береді, бағаларды көрсетеді. Сонымен қатар, төлемді кейінірек кейінге қалдырып, Нөмірді біраз уақытқа бекіту мүмкіндігі ыңғайлы.
Инновациялық өзгерістер негізгі табыс көзі және мейманхананың оң имиджін құру, тұрақты қонақтардың көп санын тарту ретінде қарастырылады. Инновациялық шешімдерді қолданудың артықшылықтары мейманханаға бұрын мейманхана қызметіне жүгінбеген демалушыларды тартуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, мұндай жаңартулар бәсекелестердің тұрақты қонақтарды азғыруына жол бермеу үшін қажет. Инвестицияның бұл түрі қызмет көрсету сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.
Rahat Palace Hotel мейманханасындағы маусымдық ауытқуларды реттеу жұмыстары кешенді жасалған стратегиялық жоспарлар негізінде іске асады. Мысалы, мейманханаде көптеген іс-шаралар жүргізіледі. Сату бөлімі конференц залдардың, банкет залдарының көптеп сатылуына мүмкіндік жасайды. Сонымен қатар мейманханадағы мұндай мәселерді шешуге арналған, қонақтарға бонустық карта жүйесі, мейрамдарда жасалған жеңілдіктер, қосымша қызметтердің болуы, мейманхана бөлмелерінің жалға берілуі де маусымдық ауытқулар кезіңдегі қаржылық жағдайды біршама қалыпты жағдайда ұстауды қамтамасыз етеді. Екі айлық диплом алды тәжірибесінен байқағаным мейманханадағы мәжіліс залдар мейманхананың дамуында үлкен үлес қосады. Атап айтсақ, Rahat Palace Hotel мейманханасында 8 мәжіліс залы бар (Ыбырай, Абай, Махамбет, Кездесу, Ынтымақ, Астана, Алматы және Rahat Club). Конференц-залдарда арнай жабдықталған лед экрандармен және қажетті құрылғылармен жабдықталған.
Сурет 4 - Конференц зал көрінісі
Ескерту - [27] әдебиеттердің мәліметтері негізінде автормен құрастырылған
3 ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕ МЕЙМАНХАНАДА ҚЫЗМЕТТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1 Робототизация туризм және қонақжайлылық индустриясындағы инновациялық тренд ретінде
Аналитикалық қызмет нәтижесінде мейманхана инновациясының негізгі ұстанымдары анықталды.
Мейманхана кәсіпорындары өз сайттарында және кәсіби журналдардың мақалаларында ұсынған әртүрлі инновациялар мен инновациялар туралы ақпаратты зерттей отырып, біз мейманхана қызметінде жүзеге асырылатын заманауи инновациялық технологияларды ұсына аламыз.
Тұтастай алғанда қоғамның қазіргі заманғы дамуын және атап айтқанда мейманхана бизнесін түсінуді негізге ала отырып, инновацияларды әзірлеу және енгізу тұрғысынан дамудың екі балама бағыты бар, олардың арасындағы таңдауды мейманхана кәсіпорындарының иелері мен операторлары үнемі жүзеге асыруы керек.
Бірінші бағыт өткір бәсекелестіктің дамуымен және тұтынушылардың назары мен қалауы үшін күреспен байланысты және процестерді, қызметтерді және жалпы мейманхана өнімін тұрақты модернизациялаудан тұрады.
Екінші бағыт инновацияларды дамытудың жоғары жылдамдығымен және оларды сатып алу мен қызмет көрсетудің жоғары шығындарымен байланысты және ресурстарды үнемдеу стратегиясын таңдаудан және модернизациялау үшін нысандарды мақсатты таңдаудан тұрады. Мейманхана басшылығы өз кәсіпорын-дарында инновацияларды пайдалану стратегиясын таңдауда қабылдаған әрбір шешім кейде бизнесті одан әрі табысты дамыту үшін шешуші болып табылады.
Экономиканы дүниежүзілік цифрландыру және роботтандыру идеяларын белсенді ілгерілету жағдайында туризм және қонақжайлылық индустриясында-ғы түрлі технологиялық процестерді трансформациялау мәселесі өзекті болып отыр. Соңғы онжылдықта роботтар қонақжайлылық кәсіпорындарында, сондай-ақ туристік қызмет көрсету саласында тамақтану және орналастыру қызметтерін көрсету кезінде көптеген коммуникативтіктехнологиялық процестерді роботтан-дыру мен цифрландырудың ерекше құбылысын көрсете отырып, әртүрлі тамақтану кәсіпорындары мен қонақүйлердің жарнамалық чипіне айналды.
Туризм және қонақжайлылық индустриясындағы технологиялық циклдің ерекшеліктерін, сондай-ақ робототехника саласындағы кәсіпорындардың қызметі туралы ақпаратты зерделеу қолданыстағы ақпаратты жүйелеуге және туризм мен мейманхана кешендерінде қызмет көрсету сапасын арттыруға ықпал ететін туризм және қонақжайлылық индустриясында роботтық технологияларды енгізу перспективаларын анықтауға мүмкіндік береді (кесте ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz