Оқу практиканың бағдарламасы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ЕУРАЗИЯ ГУМАНИТАРЛЫҚ ИНСТИТУТЫ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ПӘНДЕР КАФЕДРАСЫ
6В04108, 5В050900- Қаржы білім беру бағдарламасы бойынша
практикаларды
өткізу жөніндегі әдістемелік нұсқаулықтар
Нұр-Сұлтан 2020
6В04108, 5В050900 – Қаржы білім беру бағдарламасы бойынша
практикаларды өткізу жөніндегі әдістемелік ұсыныстар мен бағдарламалар
21.11.2019 ж. Еуразия гуманитарлық институтының кәсіптік практиканы
ұйымдастыру мен өткізу қағидалары және практика базалары ретінде ұйымдарды
айқындау қағидалары негізінде жасалды.
Әзірлеушілер: Тажбенова Г. Д., т. ғ. к., доцент
Мәжитова Б. Б. – э. ғ. м., доцент
Экономикалық және математикалық пәндер кафедрасының әдістемелік
секциясының отырысында 2020 жылғы 14 қыркүйекте №2 хаттама мақұлданды.
Ғылыми-әдістемелік кеңестің отырысында бекітілді, 2020 жылғы 25
қыркүйек №1 хаттама
Мазмұны
1 Нормативтік сілтемелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2 Жалпы ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
3 Ұйымдастырушылық-әдістемелік жұмыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
3.1 Практиканы өткізуді 4
3.2 ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... .. 4
3.3 Студенттің міндеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
3.4 Есептілік талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
3.5 Практикадан өту нәтижелері бойынша студентті аттестациялау 6
3.6. рәсімі ... ..
Практика үшін баға қою критерийлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
6В04108, 5В050900 – Қаржы білім беру бағдарламасының
студенттеріне арналған практика
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4 Оқу практиканың бағдарламасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
4.1 Оқу практикасының міндеттері мен ұйымдастырылуы ... ... ... ... ... ... .. 7
4.2 Практикаға жетекшілік жасау 8
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.3 Студент-практиканттың міндеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 8
4.4 Оқу практикасының мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 8
4.4.1 Коммерциялық банктерде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
4.4.2 Салық органдарында ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 10
4.4.3 Шаруашылық субъектілерінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 13
4.4.4.Сақтандыру 14
компанияларында ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
4.4.5 Мемлекеттік қаржылық ұйымдар мен 15
қазынашылықтарда ... ... ... ... .. ... ... ...
4.5 Оқу практикасы бойынша есепті әзірлеу және қорғау ... ... ... ... ... ... ... 16
5 Өндірістік практика бағдарламасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 17
5.1 Өндірістік практиканың міндеттері мен 17
5.2 ұйымдастырылуы ... ... ... ... ... .. ... ... 18
5.3 Практикаға жетекшілік 18
5.4 жасау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
5.4.1 Студент-практиканттың міндеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
5.4.2 Өндірістік практиканың мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 20
5.4.3 Коммерциялық банктерде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 23
5.4.4 Салық органдарында ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... .. 25
5.4.5 Шаруашылық субъектілерінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 26
5.5 ҚР сақтандыру компанияларында ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 26
6 Мемлекеттік қаржылық ұйымдар мен қазынашылық ұйымдарда 28
6.1 Өндірістік практикасы бойынша есепті әзірлеу және қорғау
... ... ... ... ... 28
6.2 Диплом алды практика бағдарламасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 30
6.2.1 Дипломалды практиканы ұйымдастыру, мақсаты және 30
6.2.2 міндеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...31
6.2.3 ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .. 31
6.3 Диплом алды практика мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
6.4 Дайындау кезеңі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 34
Негізгі кезең ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қорытынды кезең ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Диплом алдындағы практиканы жүргізу тәртібі және оған
жетекшілік ету...
Диплом алды практикасы бойынша есепті әзірлеу және қорғау
... ... ... ...
1. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Білім туралы 27.07.2007.ж. ҚР Заңының 5- бабының 46-11 тармақшасы
(өзгертулер және толықтырулармен).
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 ж.
31қазанындағы №604 бұйрығымен бекітілген Жоғары білім берудің мемлекеттік
жалпыға міндетті стандарты.
Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары
қызметінің үлгілік қағидалары, 2018 ж. 30 қазандағы №595 бұйрық.
Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастырудың
қағидалары, 2018 ж. 30 қазандағы №595 бұйрық.
2. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
Кәсіптік практика білім беру бағдарламасының міндетті компоненті болып
табылады. Кәсіптік практика оқу, өндірістік және дипломалды болып бөлінеді.
Кәсіптік практиканың әрбір түрінің мақсаттары, міндеттері мен
бағдарламасы болады, оларды негізге ала отырып, кәсіптік практиканың тиісті
базасы айқындалады.
Еуразия гуманитарлық институты студенттерінің кәсіптік практикасы
студенттердің кәсіптік жұмыс дағдыларын игеру, теориялық оқыту процесінде
алған білімдерін тереңдету және бекіту мақсатында бекітілген оқу жұмыс
жоспарлары мен академиялық күнтізбеге сәйкес жүргізіледі.
Білім алушыларды практиканың барлық түрлеріне жіберу практикадан өту
мерзімдері, практика базасы және практика жетекшілері көрсетіле отырып,
бұйрықпен ресімделеді. Практика жетекшілері ретінде кәсіптің ерекшелігін
және практика базаларының қызметін жақсы білетін профессорлар, доценттер,
тәжірибелі оқытушылар тағайындалады.
3. ҰЙЫМДАСТЫРУШЫЛЫҚ-ӘДІСТЕМЕЛІК ЖҰМЫС
1. Практиканы өткізуді ұйымдастыру
Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып күндізгі бөлімде
оқитын студенттер білім беру бағдарламасының бейіні бойынша жұмыс істеген
жағдайда оқу және өндірістік (Білім беру білім беру бағдарламаларының
тобы үшін – педагогикалық) практикадан босатылады. Бұл жағдайда олар
кафедраға жұмыс орнынан анықтама және олардың кәсіби қызметін көрсететін
мінездеме ұсынады.
Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, білім беру
бағдарламасының бейіні бойынша жұмыс істемейтін күндізгі нысанда білім
алушылар белгіленген тәртіппен практикаға жіберіледі.
Кәсіптік практиканың қорытындысы бойынша одан сәтті өткен білім
алушылар кафедраға есептік құжаттаманы (есеп, күнделік, пікірлер, мінездеме
және практика бағдарламасында көрсетілген басқа да құжаттама) ұсынады, оны
кафедраның практика жетекшісі тексереді және қорғауға рұқсат береді.
3.2. Студенттің міндеттері
Студент практикадан өту кезінде міндетті:
- практика бағдарламасын толық орындау, институт белгілеген нысан
бойынша практика күнделігін жүргізу;
- қолданыстағы практика базасына сәйкес келмейтін ішкі тәртіп
ережелеріне бағыну;
- еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өндірістік санитария
ережелерін оқып қатаң сақтау;
- практика аяқталғаннан кейін бір апта ішінде практика жетекшісіне
жазбаша есеп, барлық тапсырмаларды орындағаны туралы практика базасының
жетекшісі қол қойған күнделік ұсынады.
3.3. Есептілік талаптары
1 Практика аяқталғаннан кейін студент практика жетекшісіне есеп тапсырады.
Студентті практика бойынша аттестациялауға жіберу үшін толық және ұқыпты
(түзетусіз) ресімделген құжаттама негіз болып табылады:
2 Студент қол қойған практика туралы есеп (Қосымша).
3 Практика күнделігі (Қосымша)
4 Оқу процесінің күнтізбелік кестесіне сәйкес ұсынылған құжаттардың
негізінде студентті аттестациялау жүргізіледі. Бағалау кезінде практика
орнынан шолу - мінездеме, мазмұны және студенттің практика туралы есепті
дұрыс дайындауы ескеріледі, күнделік жүргізу сауаттылығы ескеріледі.
1 Практика есебінде практика кезеңіндегі тәжірибеден өтушінің барлық жұмысы
көрсетілуі керек:
- функциялары мен кәсіби міндеттері;
- практикалық психологиялық-педагогикалық іс-шаралардың атауы, олардың
мазмұны;
- практиканың оң және теріс жақтары;
- практиканы ұйымдастыруды жақсарту бойынша студенттердің тілектері;
2 Практика күнделігі, онда практиканттың күнделікті жұмысы көрсетілуі
керек.
3 Сыналушылардың жұмыстарын қоса бере отырып, пилотаждық зерттеу
хаттамалары.
4 Практика базасының педагог-психолог маманының пікірі мінездемесі
(ұйымның бірінші басшысының қолымен және мөрімен расталуы тиіс).
3.4. Практикадан өту нәтижелері бойынша студентті аттестациялау рәсімі
Практика бойынша есептерді қорғауды кафедра меңгерушісі тағайындаған
комиссия жүзеге асырады. Практикадан өту нәтижелері 4 балдық (100 балдық)
жүйе бойынша бағаланады және студенттің курстан курсқа ауысуы кезінде GPA
есептеу кезінде ескеріледі.
Практика бағдарламасын орындамаған, жұмысы туралы теріс пікір алған
немесе есепті қорғау кезінде қанағаттанарлықсыз баға алған студент қосымша
семестр кезеңінде қайта практикаға жіберіледі немесе институттан
шығарылады.
Дәлелді себептермен практикаға келмеген жағдайда студент келесі
академиялық кезеңде практиканы ақысыз өтеді және тапсырады. Дәлелді
себептерсіз практикаға келмеген немесе келесі академиялық семестрге немесе
курсқа ауысу үшін қажетті практика бойынша балл жинамаған, яғни қорытынды
бақылау бойынша қанағаттанарлықсыз баға алған студент қосымша (жазғы)
семестр немесе келесі академиялық кезең ішінде ақылы негізде практикадан
өтуге және оны тапсыруға құқылы.
Практика бойынша бір жетекшіні тағайындау кезінде баға көрсетілген
білімге және есептің ресімделуіне сәйкес ұсынылған есепті қорғау
қорытындылары бойынша қойылады.
Практика бойынша екі жетекшіні тағайындау кезінде үлес салмағы
қорытынды бағаның 40% - ын құрайтын практика базасындағы жетекшінің бағасын
және үлес салмағы қорытынды бағаның 60% - ын құрайтын институттағы жетекші
ұсынған есепті қорғау жөніндегі бағаны ескере отырып, қорытынды баға
қойылады.
Практиканың қорытынды нәтижелері мен талдауы қорытынды конференцияда
шығарылады, ол бітіртуші кафедра отырысында практика нәтижелері
талқыланғаннан кейін 1 аптадан кешіктірілмей өткізіледі.
Практика нәтижелерін бағалау кезінде келесі факторлар ескеріледі:
Студенттің теориялық дайындық деңгейі (мамандық және аралас пәндер
бойынша білімді меңгеру).
Практика нәтижелерін талдау келесі критерийлер бойынша жүргізіледі:
1) атқарылған жұмыс көлемі;
2) талдамалық есептің, қорытындылар мен ұсыныстардың сапасы;
3) жұмысты белгіленген мерзімде орындау;
4) дербестік, бастамашылдық, жұмысқа шығармашылық көзқарас;
5) есеп беру құжаттамасының уақтылы және сапалы ұсынылуы.
3.5. Практика үшін баға қою критерийлері
Әріптік БаллдарБаллдықДәстүрлі Құзыреттіліктерді қалыптасу дәрежесін
жүйедегідың (%-құражүйедегі бағалау критерийлері
баға сандық м) баға
эквивал
енті
Үздік Студент мерзімінде, толық көлемде және
А 4.0 95-100 жоғары деңгейде практика бағдарламасын
орындады, бұл ретте дербестік,
бастамашылдық, шығармашылық көзқарас
танытты. Есептік құжаттама мерзімінде
толық көлемде ұсынылды, оның
ресімделуі мен мазмұны бойынша
ескертулер жоқ.
Есеп практиканың мақсаттары мен
міндеттерін ашуды, практика
орындарының жалпы сипаттамасын,
практиканың мазмұны мен
ұйымдастырылуы, практика бағдарламасын
жетілдіру бойынша қорытындылар мен
ұсыныстарды қамтиды.
А- 3.67 90-94
В+ 3.33 85-89 Жақсы Студент практика бағдарламасын
мерзімінде, толық көлемде орындады,
бұл ретте дербестік, бастамашылдық,
шығармашылық көзқарас танытты. Есеп
практиканың мақсаттары мен міндеттерін
ашуды, практика орындарының жалпы
сипаттамасын, практиканың мазмұны мен
ұйымдастырылуы бойынша қорытындылар
мен ұсыныстарды қамтиды. Фактілерді
психологиялық талдауда, құжаттаманы
рәсімдеу мен тапсыруда кемшіліктер
бар.
В 3.0 80-84
В- 2.67 75-79
С+ 2.33 70-74
С 2.0 65-69 ҚанағаттанСтудент практика бағдарламасын толық
арлық көлемде орындамады. Есеп беру
құжаттамасы толық емес және мерзімінен
кеш ұсынылған, оның ресімделуі мен
мазмұны бойынша пысықтауды талап еткен
елеулі ескертулер бар.
С- 1.67 60-64
D+ 1.33 55-59
D- 1.0 50-54
FX 0.5 25-49 ҚанағаттанПрактика бағдарламасын орындамаған
арлықсыз студентке қойылады. Есептік құжаттама
ұсынылмаған
F 0 0-24
3.6. 6В04108, 5В050900 – Қаржы білім беру бағдарламасының
студенттеріне арналған практика түрлері
Практикалардың ұзақтығы 30 сағатқа (5 күндік жұмыс аптасы кезінде
күніне 6 сағат) тең апта ішінде практикада білім алушының нормативтік жұмыс
уақытына сүйене отырып аптамен айқындалады.
Практиканың барлық түрлерінде 1 кредит 1 аптаға тең.
Практика оқудың барлық кезеңінде өткізіледі және өзіне мыналарды
қамтиды:
- оқу практикасы (2 курстың 3 семестрі, 2 кредит көлемінде 2 аптадан
кем емес, 60 сағат);
- өндірістік-педагогикалық практика (4 курстың 8 семестрі, 10 кредит
көлемінде 10 аптадан кем емес, 300 сағат);
- диплом алдындағы практика (4 курстың 8 семестрі, 5 аптадан кем
емес).
4. оқу практикасы
4.1 Оқу практикасының міндеттері мен ұйымдастырылуы
Оқу практикасы 2018 жылдың 31 қазанындағы №604 нұсқасымен бекітілген
Қазақстан Республикасының жоғарғы оқу орындарындағы жалпыға міндетті білім
берудің мемлекеттік стандартына сәйкес жүргізіледі.
Студенттердің оқу практикасы – жоғары білікті мамандарды дайындаудағы
маңызды кезең болып табылады. Практиканың басты міндеті студенттердің білім
алу үдерісіндегі алған теориялық білімдерін бекітіп және болашақ
мамандықтарын практикалық жағынан үйреніп, теория мен шаруашылық жүргізу
практикасін байланыстыра білу тиіс.
Оқу практикасының базасы студенттің ғылыми қызығушылығына сәйкес
таңдалады. Студенттер оқу практикасын салық, кедендік және қаржылық
органдарда, қазынашылық, сақтандыру ұйымдарында, банктік жүйе
мекемелерінде, сонымен қатар кәсіпорындардың қаржы бөлімдерінде өтуіне
болады.
Практиканың мақсаты болып, білім алып жатқан мамандығы бойынша кәсіби
қызметі жағынан практика жинақтап, теориялық білімін бекіту болып табылады.
Оқу практикасын өту кезеңінде студенттер сол немесе басқа бөлімдегі
қаржылық жұмыстарды ұйымдастыруға байланысты практикалік материалдарды
терең зерттеулері тиіс. Жинақталған алғашқы құжаттары, есеп беру
материалдары, бухгалтерлік құжаттардың бланктері, қолдану материалдары оқу
практика есебіне тігіліледі.
Оқу практикасын өтудің алдында практика өтілетін базаның жетекшісі,
кафедрадан тағайындалған жетекшімен бірлесе отырып, жұмыс тізімі мен
орындау уақыты және жұмыс орны көрсетілген күнтізбелік жоспарды
құрастырады.
Оқу практикасінің міндеттеріне кіреді:
- студенттердің білім алу үдерісіндегі алған теориялық және машықтану
білімдерін бекітіп, алған білімдерін мамандығы бойынша нақты қаржылық
экономикалық міндеттерді шешуде пайдалана білу;
- таңдаған мамандығы бойынша практика жинақтап, оны дамыта білу;
- оқу практикасы бойынша есепті құрастыруда нақты материалдарға талдау
жасап, қол жетерлік ақпараттарды жүйеге келтіріп, жинау;
- өз бетімен жұмыс жасауда практикасын дамытып, зерттеу әдістемелерін
үйрену, ұйымдардың қаржылық ресурстарын басқаруда және есептегі
мәселелердің шешімін табуда эксперименттер жасау;
- студенттердің практикалық жұмыстарға дайындығын анықтау.
Оқу практика бағдарламасын орындамаған және есепті қорғау кезінде
қанағаттанарлықсыз баға алған студент келесі курсқа көшірілмейді.
4.2 Практикаға жетекшілік жасау
Практикаге жалпы оқу әдістемелік жетекшілік етуді Еуразия гуманитарлық
институтының Экономикалық және математикалық пәндер кафедрасы жүргізеді.
Оқу практикасінің кафедрадан тағайындалған жетекшісінің міндетіне
кіретін:
- күнтізбелік жоспарды құрудағы сұрақтарға, практиканің өтілу жоспары
мен оның ұйымдастырылуына кеңес беру;
- практиканің өтілу уақытындағы күнделікті толтыру барысындағы
туындағын сұрақтарға кеңес беру;
- оқу практикасінің нәтижесі бойынша есепті дайындап, жазудағы
материалдарға талдау жасап, жинауда әдістемелік көмек;
- оқу практиканің өтілуіне байланысты студенттің есебіне қысқаша пікір
жазып беру.
Практиканің өту орнында практика жетекшісі болып сол кәсіпорындағы
білікті маманға жүктеледі:
Практиканің өту орнындағы мамандар арасындағы жетекші:
1.Осы бағдарлама көлемінде өндірістік практикані ұйымдастырады.
2.Практика сұрақтары бойынша кеңестер береді.
3.Практиканің соңында студентке қысқаша пікір (мінездеме) береді, онда
оқу практикасінің бағдарламасын қалай орындағаны, практикаленуші студенттің
еңбек тәртібін сақтағаны және кәсіби дайындығы жайында көрсетіледі.
4.3 Студент -практиканттың міндеттері
Оқу практикасін өту барысында студент міндетті:
1. практикані өту орнындағы ішкі тәртіп, ережені сақтауға;
2. кәсіпорыннан тағайындалған практика жетекшісінің өкімдерін
орындауға;
3. практиканің өту жоспары мен күнтізбелік жоспарды өз уақыты мен толық
көлемде орындауға;
4. көрсетілген нұсқада күнделікті толтыруға;
5. практика нәтижесі бойынша, кафедра бекіткен уақыт пен нұсқада есепті
ұсынып, қорғау.
4.4 Оқу практикасінің мазмұны
Жұмыс орындарында практикані өту барысында студент өз бетімен жұмыс
істеуді, мамандардың экономикалық әдістерді қолдануын, барлық бөлімдерде
инструкциялық материалдарды терең зерттеп, келесі көлемдегі жұмыстарды
орындауы қажет: қаржылық ұйымдардың құрылымымен жалпылама танысу (банктер,
шаруашылық субъектілері) және оқу практика базасының ерекшеліктеріне
сәйкес, оның қаржылық экономикалық қызметтерін зерттеу.
4.4.1 Коммерциялық банктерде
Коммерциялық банктердің қызмет ету аясы ерекше. Оқу практикасін екінші
деңгейлі банктерде өтетін студент, банктің бүкіл бөлімдерінің қызметін
тізбектеп, зерттеуі қажет.
Банк қызметін зерттеуді оның қызметінің негізін анықтайтын, Банк
Жарғысымен танысудан бастау керек. Сонымен қатар, банк құрылымын, барлық
бөлімшелердің қызметі мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерін
түгелдей зерттеу керек. Банк қызметіндегі келесі жақтарды зерттеу
ұсынылады:
Қызмет етудің құқықтық және экономикалық негіздерінен
• банктік қызмет ету облысындағы банктік қызмет етудің құқықтық
негіздерін көрсететін, заңнамалық актілер мен инструктивті
материалдарды зерттеу;
• банк құрылымы мен бөлімше қызметкерлерінің функционалдық
міндеттемелерімен танысу;
Банктік пассивтерді қалыптастыру
• Жарғылық, Резервтік және басқа да қорларды біріктіретін, банктің
меншікті капиталын , сонымен қатар бөлінбеген пайданы талдау;
• оның жеткіліктілігін бағалау;
• банктің қаржылық қорларының қалыптастыру ерекшеліктерін;
• пассивтік операциялар тізімін зерттеу;
• депозиттік операцияларды талдау (әр түрлілігіне байланысты –
салымшыларына байланысты, валютаға байланысты, табыстылығына
байланысты және т.б.);
• банк пассивтерінің құрамы мен құрылымы;
• банк аралық несиелерді зерттеу;
• банктің эмиссиялық операцияларды пайдалануы (қосымша акцияларды
эмиссиялау, қарыздық құнды қағаздарды шығару);
• ресурстарды басқа да әдістермен тарту.
Активті операциялар
• банк активтерінің құрамы мен құрылымы;
• несиелік оерацияларды талдау (әр түрлілігіне байланысты –
клиенттерге байланысты, валютаға байланысты, уақытына байланысты,
табыстылығына байланысты, қамтамасыз етуіне байланысты және т.б.);
• несиелік үдерісті талдау;
• құжат айналымын зерттеу (несиелік өтініштер, несие беру
қажеттілігін дәлелдейтін есептер мен құжаттар, несиелік істер);
• несие төлеу қабілеттілігін анықтайтын әдістерді оқу;
• несие беру ісімен танысу;
• несиелік келісім шартты құру практикасін үйрену;
• несиені қайтарып алуды қамтамасыз ететін, әр түрлі нұсқаларды
пайдалану практикасімен түгелдей танысу (кепілдік механизмі,
гарант, несиелік тәуекелділікті сақтандыру және т.б.);
• берілген ссудаларды мақсатты пайдалануды бақылаудың тиімділігін
бағалау;
• құнды қағаздар нарығындағы банк қызметтерін зерттеу;
• кассалық және есеп айырысу операцияларының іске асу тәртібімен
танысу;
• банктің инвестициялық қызметімен танысу;
• банктің жүргізетін валюталық операцияларымен танысу;
Банктің көрсететін қаржылық қызметтері
• банктік қызмет көрсетудегі банктің мүмкіндігі;
• лизингтік операцияларды пайдалану;
• банктің форфейтингтік және факторингтік қызметтері;
• заңды және жеке тұлғаларға көрсетілетін трасталық операцияларды
зерттеу;
• сейфтік қызметтер;
• банктік инновациялар;
• төлем карталарымен жұмыс істеу.
Банктің Ұлттық Банкпен байланысы
• пруденциялық нормативтерді есептеу;
• бірнеше жыл көрсеткіштер динамикасын зерттеу;
• коммерциялық банктердің өтімділігі мен төлем қабілеттілігі;
• есеп беру материалдары мен бухгалтерлік құжаттарды зерттеу.
Қызмет көрсетудің қаржылық көрсеткіштері
• Банк шығыстарын қарастыру ( пайыздық, әкімшілік және басқалай)
• банк шығыстарының құрамы мен құрылымы;
• табыстарды талдау және оны қалыптастыру көздері;
• табыстарды бөлу тәртібін қарастыру;
• банктік табыстардың қаржылық экономикалық көрсеткіштерінің есебі;
• банктің жұмыс істеу тиімділігін бағалау;
Банктік практикадегі тәуекелділіктер
• тәуекелділіктер түрі және олардың банктің қызмет етуіне әсері;
• осы банкте қолданылатын тәуекелдерді басқару әдістері;
• банктің жұмысының қорытындыларына түрлі тәуекелдердің әсер етуін
бағалау;
• банктік тәуекелдер мониторингі және оларды төмендету жолдары.
Практика аяқталғаннан кейін, студент оқу практика бағдарламасына сай
және күнтізбелік кестедегі нақты жұмыс түрін атқарғаны бойынша есеп жазады.
4.4.2 Салықтық органдарда
Студент танысуы тиіс:
- бөлім құрылымымен және бөлім қызметкерлерінің функционалдық
міндеттерімен;
- салықтық есепте тұрған салық төлеушілер тізімі мен салық салу
объектісімен;
- салық төлеушілердің арыз, хаттары мен өтініштерін қарастыру
тәртібімен;
- СТН табыс ету және лицензиялар мен патенттерді беру тәртібімен;
- салық төлеушілер есебі мен оларды кітапқа тіркеу тәртібімен танысып,
есеп беру нұсқалары мен қатаң есеп беру бланктерін зерттеу;
- карточкалар мен шоттарды ашу тәртібімен, төлем тапсырмасы және
квитанцияларды ендіру ережесімен танысу.
Аудит бөлімінің жұмыс орнында: салықтық есепте тұрған салық төлеушілер
тізімі мен салық салу объектісімен танысып, сонымен қатар осы бөлімнің
жұмысында пайдаланатын бланктік материалдармен есеп берудің негізгі
нұсқаларымен танысу. Осы бөлімде практикаден өту кезеңінде студент дұрыс
аударымдар жасаудың практикалік әдістемесін қарастырып, заңды тұлғалардың
бюджетке төленетін салықтары мен міндетті төлемдерінің толық және уақытында
төленуін үйренуі керек. Осы мақсатта материалдарды қарастырып, салық салу
сұрақтары бойынша, кәсіпорындар мен ұйымдардың хаттары мен өтініштерімен
танысу керек.
Студент салық инспекторларымен бірге кәсіпорындар мен ұйымдардың қаржы
шаруашылық қызметін тексеруге қатысуы тиіс;
- салықтық тексеріс қорытындысы бойынша жоғары тұрған ұйымдарға есептер
мен ақпараттарды жеткізу тәртібімен танысу керек,
- салықтардың түсуін есептеп, талдау жасау бөліміне берілетін,
тексерісті жүргізу материалдарымен танысу;
- әкімшілік құық бұзушылық хаттамалары мен тексеріс актілерін жасауды.
Қазіргі кезде қолданып жүрген салықтық заңнамашылықтарды бұзушыларға,
қаржылық және салықтық санкцияларды қолдану тәртібін бақылау іс шараларының
қорытындылары бойынша талдау жүргізу, берілген район бойынша жеке
тұлғалардың табысынан түскен салықтардың сандық көрсеткіштерін, бақылау
жұмыстарының жағдай бойынша бөлім есептерін талдау.
Есептеу, талдау және ақпараттық технологияларбөлімінің жұмыс орнында:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен
танысу,
- салық төлеушілердің есепте тұрған тізімімен;
- түсіндірме материалдарымен, тұлғалардың шоттарын жүргізу тәртібіне
реттеу жүргізетін жоғарғы ұйымдардың хаттарымен танысу;
- декларацияларды қабылдау жүргізу әдістері мен талаптарын оқып, жеке
және заңды тұлғалардың қаржылық есеп беру мен басқа да есептерінің
материалдарымен танысу;
- декларация қабылдау тәртібімен, шағын бизнес субъектілері болып
табылатын заңды тұлғалардың есептерімен;
- жеке шоттар мен карточкаларды ашып, оларды жүргізу тәртібімен танысу;
- жеке және заңды тұлғалардың балансын қабылдау негізінде жүргізілетін
құжаттар мен инструкциялық материалдармен танысу;
- салық органдарының қызметінде қолданылатын ақпараттық жүйелер
практикасімен танысу: ИНИС, ИСИД, ИСНДС, ЭФНО, ЭКНА, РНиОН, СГДС.
Өндіріп алу бөлімінің жұмыс орнында:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен
танысу;
- ағымдағы аванстық төлемдерді төлеу уақыты мен тәртібін және бюджет
табысындағы салықтардың қорытынды соммасын;
- салықтық заңнаманы бұзушыларға өсімпұл мен штрафтарды аудару
тәртібін;
- салықтық міндеттемелерді орындаудағы, салық төлеушінің мүлігін
өндіріп алуда қолданатын әдістердің жүргізілу тәртібін;
- салық төлеушіге тиесілі соманы алып қоюда шектеулі мүлікті иемденуді
жүзеге асыру тәртібімен, сонымен қатар экспорттық операцияларды тоқтату
тәртібімен танысу;
- бюджетке салықтық қарыздарды өтеу тәртібімен,
- салықтық заңнамалықты бұзудағы жауаптыларға қолданылатын амалдармен
және таластарды шешуде, сонымен қатар сот тәртібіндегі тексеріс актісі
бойынша,салықтарды өндіріп алу тәртібімен танысу.
Төленбеген төлемдер бөлімінің жұмыс орнында студент танысуға тиіс:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен және
салық төлеушілерді есепке қою тәртібімен танысу;
- районның экономикалық картасын жасаудағы, жеке меншік құқықтағы
мүліктерге салық төлеу бойынша, салық инспекторларымен бірге түсіндірме
жұмыстарға қатысу;
- заңнамалық актілерді оқу;
- жергілікті салықтарға дұрыс аударым жасауды бақылауда практикалік
жаңашылдықты үйрену
Жанама салықтар бөлімінің жұмыс орнында практикаші танысуы тиіс:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен
танысып, жанама салықтарды өндіріп алу мен аударудың практикалік
әдістемесін үйрену,
- ҚҚС пен акциз бойынша декларацияны қабылдау тәртібін және шот
фактураны толтыру тәртібімен танысу,
- ойын бизнесі саласындағы жұмыс істеп тұрған салық салу практикасімен
танысу,
- нольдік пайыз бойынша, ҚҚС айналысы мен қайтару тәртібі және ҚҚС
толық, өз уақытында аударым жасау бойынша заңдық құжаттармен танысу.
Салық төлеушілерді тіркеу бөлімінде студент танысуы тиіс:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен,
- салық төлеушілерді мемлекеттік тіркеу тәртібімен,
- салық төлеушілерді тіркеу есебіндегі практикалік әдістемелермен,
- бөлек қызмет түрлерін көрсететін, салық төлеушілерді есепке алу
тәртібімен,
- салық төлеушілерді есепке алудағы қажетті құжаттармен танысу.
Салық төлеушілермен жұмыс жасау бөлімінде студент танысуы тиіс:
• есепте тұрған салық төлеушілер тізімімен салықсалу объектілірін;
• салықтөлеушілердің арыздары және хаттарымен қарастыру тәртібін;
• СТН тапсыру және лицензия мен патенттерді беру тәртібімен;
• салық төлеушілер есебі мен оларды кітапқа тіркеу тәртібімен
танысып, есеп беру нұсқалары мен есеп беру бланктерімен танысу;
• карточкалар мен шоттарды ашу тәртібімен, төлем тапсырмасы және
квитанцияларды ендіру ережесімен танысу.
Бухгалтерлік есеп пен аудит бөлімінде студент түсіндірме
материалдарымен, салықтарды өндіріп алу және аударым жүргізетін жоғарғы
ұйымдардың хаттарымен танысады.
Оперативті бухгалтерлік есепті жүргізу әдістері мен талаптарын үйреніп,
заңды және жеке тұлғалардың қаржылық есептілігі мен басқада материалдарының
есебі мен , декларациялармен танысады. Практикаші декларацияларды, заңды
тұлғалардың есептерін, патенттерді, жеке кәсіпкерлердің куәліктерін
қабылдау тәртібімен танысуы тиіс. Жеке және заңды тұлғалардың балансын
қабылдау негізінде жүргізілетін құжаттар мен инструкциялық материалдармен
танысады.
Тексеріс бөлімінде студент салықсалу объектілері мен есепте тұрған
салық төлеушілердің тізімімен танысуы тиіс. Бұл бөлімде практикані өту
кезінде студент заңды тұлғалардың төлейтін барлық салық түрлеріне
аударымдар жасаудың практикалік әдістемесін үйренуі тиіс. Осы мақсатта
түсіндерме материалдармен бірге, салықсалу сұрақтары бойынша кәсіпорындар
мен ұйымдардың хаттары және өтініштерімен танысуы керек.
Практикаші салық инспекторларымен бірге, түрлі нұсқадағы жеке меншік
кәсіпорындардың қаржылық шаруашылық қызметтерін тексеруге қатыса алады.
Тексеріс нәтижесі бойынша жоғарыда тұрған ұйымдарға, ақпараттар мен есеп
беру тәртібімен танысады. Студент білу керек :
• салықтардың түсуін есептеп, талдау жасау бөліміне берілетін,
тексерісті жүргізу материалдарымен танысу;
• жүргізілетін құжаттық тексерістерге қатысуға;
• коммерциялық дүкендер мен базарда сатылып жатқан, кәсіпкердің
тауарларының қалғандарын жинау тәртібімен танысу;
• әкімшілік штрафтар жайында хаттамалар мен тексеріс актілерін жазуды
үйрену;
• тексеріс жұмыстарының жағдайы туралы есептерді талдай білу;
• берілген район бойынша бюджетке міндетті төлемдер мен салықтардың
түсуін сандық көрсеткіштермен талдай алуды үйрену;
• бөлімдер жүргізетін кезекшіліктер мен рейдтарға қатысу;
• осы бөлімдегі практика нәтижесі бойынша материалдарды рәсімдеп,
есеп дайындау.
Күштеп өндіріп алу бөлімінде студентке қажетті:
• бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен
танысу;
• салық төлеу уақыты мен тәртібін білу;
• салықты төлеуді қамтамасыз ету тәртібімен танысып, салық төлеушінің
мүлкін өндіріп алумен танысу;
• салық төлеушіге тиесілі соманы алып қоюда шектеулі мүлікті
иемденуді жүзеге асыру тәртібімен, сонымен қатар экспорттық
операцияларды тоқтату тәртібімен танысу;
• бюджет алдындағы қарыздарды жабу тәртібімен танысып, таластарды
шешу мен салықтық заңнамалықты бұзудағы жауапкершілікті, сонымен
қатар сот тәртібімен тексеріс актісі бойынша салықтарды өндіріп
алумен танысу;
• салық қызметінің шешімін қайта қарау тәртібімен және сотқа арыз
беруді қарастыру.
Оқу практика бағдарламасын орындау туралы есепті студент әрбір жұмыс
орнынан кейін жазып отырады.
4.4.3 Шаруашылық субъектілерінде
Оқу практикасі түрлі шаруашылық субъектілерінде де ұйымдастырылады.
Практикаден өту кезінде студент қаржылық менеджмент элементтерін, ағымдағы
активтерді басқару мен қорларды пайдалану бағытын таңдауды, сонымен қатар
фирманың нақты мәселелерін шешумен танысады:
• қаржылық шешімдерді қабылдау талаптарын;
• кәсіпорынның мақсатты дивиденттік және инвестициялық саясатын жасау
және табысты өсіру әдістерімен танысу;
• кәсіпкерлік тәуекелділікті төмендету мен бағалауды жүргізу.
Практикаге кірісуден бұрын, студент фирманың қаржылық экономикалық
көрсеткіштерімен толық танысып, фирманың қаржылық жағдайы мен даму
болашағын бағалайды.
Практикаші міндетті тәртіпте қаржылық қызметтің құрылымымен танысып,
әрбір бөлімнің қызметтерімен және міндеттерді бөлу тәртібімен танысады.
Оқу практикасі уақытында студент фирманың қаржы менеджерінің қызметіне
қатысып, кәсіпорынның қаржылық шаруашылық қызметіне талдау жасайды.
Практика бойынша барлық жинақталған материал есеп ретінде тігіледі.
Оқу практикасі басталмас бұрын, жұмыс орындарында жетекші күнтізбелік
кестені жасайды, онда студенттің атқаруы тиіс жұмыстардың уақыты мен
тізілімі, нақты анықталған міндеттері көрсетіледі.
Оқу практикасін түрлі меншік нұсқасындағы кәсіпорындарда өтудегі
қарастырылатын сұрақтар тізімі
1.Шаруашылық субъектісінің атқаратын қызметтерімен және құрылымымен
танысу.
2.Кәсіпорын жарғысымен, қызметтік міндеттерімен танысу.
3.Қаржылық бөлімнің ұйымдастыру жұмысымен танысу.
4.Кәсіпорынның қаржы ресурстарының динамикасы және құрылымымен танысу:
А) меншікті капиталды талдау;
Б) тартылған және заемдық қорларды талдау.
5.Кәсіпорынның қаржылық қорларымен танысу (Жарғылық, резервтік және
т.б.)
6.Кәсіпорынның негізгі қорларының құрамы мен динамикасымен танысу.
7.Айналым құралдарын талдау, олардың құрамы мен динамикасы.
8.Кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижелерін бағалаумен танысу:
А) өнімді өндіру мен шығару бойынша кәсіпорын шығындарын бағалау мен
талдау (жұмысты орындау мен қызмет көрсету);
Б) жалпы табысты бағалау мен талдау ( негізгі қызметтен, жеткізіп
беруден тыс операциялар және т.б.)
В) табысты реттеу механизмі және таза табысты пайдалану мен бөлу
тәртібімен танысу.
9.Кәсіпорынның бюджетке төлейтін салықтар мен басқа да міндетті
төлемдерді төлеу бойынша сұрақтармен танысу.
10.Кәсіпорынның төлемқабілеттілігі мен өтімділік көрсеткіштерін талдау.
11.Кәсіпорынның инвестициялық саясатын талдау.
1. Бизнес жоспардың қаржылық есептерін есептеу.
Студент есепте келесі кезеңдерге көңіл бөліп, көрсетуі тиіс:
1. Ағымдағы активтер мен пассивтерді оперативті басқару.
2. Дебиторлық қарыздардың нақты жағдайын бағалау.
3. Табысты жоғарылату әдістерін талдау.
4. Фирманың дивиденттік саясатымен танысу.
5. Инвестициялық жобаларды бағалау мен талдау.
6. Кәсіпкерлік тәуекелділікті және оларды басқару тәсілдерін зерттеу.
7. Қаржылық ағын қозғалысын және оның тиімділігін жалпы бағалау.
Практика аяқталғаннан кейін, студент оқу практика бағдарламасына сай
және күнтізбелік кестедегі нақты жұмыс түрін атқарғаны бойынша есеп жазып (
онлайн нұсқасында ZOOM және OES платформасында ) қорғайды. Есепте
атқарған жұмыстарының түрін толық көрсетіп, кәсіпорынның алғашқы
құжаттарын, балансын, есептіліктерін тіркеп қояды. Есептерді шығаруда
көрсеткіштерді есептеу әдістерін көрсетеді.
4.4.4 ҚР сақтандыру компанияларында
Практикаленуші студент оқу практикасін өту барысында, сақтандыру
компаниясының ұйымдастырушылық құрылымымен танысып, кемінде күнтізбелік
соңғы үш жыл бойындағы аналитикалық ақпараттарды жинаумен айналысады.
Сақтандыру компаниясының ұйымдастырылу құрылымының түрлі мүмкіндіктерін
ескере отырып, практикаленуші студент компанияның барлық құрылымдық
бөлімшелерімен танысып, есепті ұсынуы тиіс.
1.Қаржылық департамент
Бұл Департамен бойынша студенттің өндірістік практика есебінде
компанияның төлем қабілеттілігі мен тұрақтылығын сипаттайтын қаржылық
есептіліктің түрлері мен нұсқалары көрсетілуі тиіс (қаржылық көрсеткіштері,
активтері, динамикадағы инвестициялық қоржындары).
2.Сақтандыру департаменті
Бұл Департамент бойынша практикаленуші студенттің есебінде болуы тиіс:
1) жүргізілетін сақтандыру түрлері;
2) қайта сақтандырудың жағдайы мен дамуы;
3) осы сақтандыру компаниясының даму болашағы жайында.
Сақтандырудың құрылымын, нұсқалары мен сыныпталуын, сала бойынша
сақтандыру бойынша төлемдер мен сақтандыру сыйақыларының түсуін көрсетілуі
тиіс.
Қайта сақтандыруға жіберілген сақтандыру сый ақыларының құрылымын
көрсету керек.
3.Сату департаментінде
Бұл Департамен бойынша студент сақтандыру компаниясының маркетингтік
саясатын, оның мақсаты мен міндеттерін зерттеу керек. Тұтынушыларға
сақтандыру қызметтерінің қозғалысы тәсілдері мен әдістерін анықтау керек.
1.Заң бөлімінде:
Компанияның нормативтік және заңнамалық актілердің сақталуын алып,
талдап және ұсынуы тиіс. ҚР сақтандырудың заңнамалық базасын жетілдірудің
мүмкін болатын бағытын келесі сұрақтар бойынша зерттеу:
- сақтандыру төлемдерінің кепілдендірілген жүйесі;
- міндетті сақтандыру жүйесі;
- сақтандыру нарығын реттеу мен бақылау жүйесі.
Оқу практика бойынша есеп (мүмкіндігінше) сақтандыру компаниясының
келесі құжаттарын мазмұндау керек: (бухгалтерлік баланс, сақтандыру келісім
шарттары, сақтандыру ережелері, табыстар мен шығыстар есебі, сақтандыру
полистері және т.б.)
4.4.5 Мемлекеттік қаржылық ұйымдар мен
қазынашылық ұйымдарда
Мемлекеттік қаржылық ұйымдарда оқу практика мазмұны мемлекеттік басқару
деңгейі мен оқу практика базасына сәйкес ерекшеленеді. Есепте қаржылық
ұйымдардың міндеттері мен беделі сипатталып, оның Ережелері, оперативтік
және стратегиялық сипаттағы мазмұны мен міндеттері көрсетіледі. Мемлекеттік
қаржылық ұйымдардың практикалік қызметін зерттеу оның құрылымы мен әрбір
бөлімшелердің қызметкерлерінің функционалдық міндеттерін қарастырудан
басталады. Оқу практиканің және жұмыс түрлерінің жалпы мазмұны келесі
сұрақтарды қарастырумен көрсетіледі.
Қазынашылық комитетінің және территориялық қазынашылық ұйымдардың
қызметтері мен өкілеттілігімен танысу.Қазынашылық ұйымдардың бөлімдерімен
танысу: құрылымы, тағайындалуы, қызметкерлер міндеттері, қызметтік
инструкциялар.
Қызметкерлердің функционалдық міндеттерін қарастыру: мемлекеттік
бюджеттің орындалуын басқару, түсімдерді басқару, міндеттемелерді тіркеуді
басқару, төлем ақы шотын енгізуді басқару, төлемдерді бақылауды басқару,
мемлекеттік мекемелермен жұмысты басқару, ішкі бақылауды басқару,
мердігерлермен анықтамалар жүргізу және есеп жүргізу, қаржылық қамтамасыз
ету бөлімімен, қазыналық жүйені техникалық жүргізу мен ақпараттық
қауіпсіздік бөлімі.
Зерттеу жүргізу объектілері бойынша материалдарды жинап, оқып, талдау.
Ұлттық валютадағы бюджетке түсімдердің орындалуын ұйымдастырумен
танысу.
ҚР ЕБК бекітілген табыстардың сыныптама кодымен сәйкес біріңғай
қазынашылық шоттың жұмыс істеуімен танысу.
Бюджеттік алымдарды төменгі тұрған бюджеттен жоғарғы тұрған бюджетке
аударудың кезеңділігі мен тәртібі және бюджеттік субвенцияларды төменгі
тұрған бюджеттен жоғарғы тұрған бюджетке аударумен танысу.
Мемлекеттік мекемелермен жасалатын, азаматтық құқықтық келісім
шарттарды, мемлекеттік тіркеуді жүргізетін тәртіппен танысу. Қолма қолсыз
нұсқадағы ұлттық валютамен төленетін төлемдерді жүргізу.
Мемлекеттік мекемелердің жүргізетін депозиттік шоттарымен, демеушілік
және қайырымдылық көмек көрсетудегі төлемдерді жүргізу тәртібімен танысу.
Олардың қол астында қалған, тауарларды жеткізіп беруден (жұмыстан, қызмет
көрсетуден) түскен ақшаны қолдану тәртібімен танысу.
Бюджеттік несиелерді ұсынудағы қаржылық қызметтерді сипаттау мен
бюджеттік несиелеу тәртібімен танысу. Қазақтан Республикасының Үкіметінен
қарыз алу тәртібі. Қазақстан Республикасы Үкіметінің тартылған қаражаттары
есебінен қаржыландырылатын инвестициялық жобаларды іске асыру. Мемлекетпен
кепілдендірілген заемды иемденген, қаражат алушының қаржылық жағдайын
мониторингтау тәртібі. Мемлекеттік мекемелер үшін қазынашылық ұйымдардың
бюджет ақшасын басқару тәртібі.
4.5 Есепті жазып және қорғау
Оқу практикасі студенттің қорытынды жұмысы болып табылады. Ол практика
бағдарламасының негізінде, күнтізбелік кестеге сәйкес жасалады. Онда
студент барлық қарастырылған сұрақтары бойынша жасалған жұмысын көрсетіп,
экономикалық жұмыстарды орындағанынынша дәлелдейтін құжаттарды және
есептерін тігеді.
Есепті жазуда, қаржы несиелік салада жұмыс істейтін маманның жұмысын
көрсететін құжаттарды тікелей көшіріп алуға болмайды. Есепте қызметкердің
құқықтары мен міндеттеріне жалпы сипаттама беріледі. Әсіресе, жұмысты
орындау тәсілдері мен нақты есептерге көңіл бөлінеді. Осыған байланысты,
жасалған жұмысты көрсету мен тігілген құжаттар, есептер бір бірімен
байланысты болуы керек.
Есептің мазмұнында болуы тиіс:
1. Сыртқы беті (титулды парақ)
2. Мазмұны
3. Кіріспе
4. Өндірістік практика күнделігі
5. Шаруашылық субъектісіне жалпы сипаттама
6. Шаруашылық субъектісінің бөлімдерінің жұмыстарына сипаттама және
талдау
7. Кәсіпорын (ұйым) қызметінің қаржылық экономикалық көрсеткіштерін
талдау
8. Кәсіпорынның қаржылық ресурстарын басқаруды жетілдіруге ұсыныстар
9. Қорытынды
10. Қолданылған әдебиеттер тізімі (ақпарат көздері)
11. Қосымшалар
Есепке қосымша тігіледі:
1. . Практикані өту күнделігі.
2. . Кәсіпорынның нақты құжаттары (қаржылық есептілік, кәсіпорынның және
қаржылық экономикалық бөлімдердің ұйымдық құрылымы, зерттеу тақырыбы
бойынша материалдар)
Барлық жиналған материалдар тиянақты түрде папкаға тігіледі.
Есептің жалпы көлемі қосымшаларды қосқанда 30-40 парақ бет болу керек.
Мәтінді жазған кезде шетінен: сол жақтан 3 см, оң жақтан- 1,5 см, жоғарғы
және төменгі жақтан 2 см қалдыру керек. Есептегі парақ беттерінің номері
сыртқы беттен (титулды) басталып, тізбектеліп, араб сандарымен белгіленіп,
парақтың жоғарғы оң жақ бетіне қойылады.
Сыртқы бет (титулды) номерленбейді және бірыңғай нұсқада болуы тиіс,
қосымша 1 көрсетілгендей.
.Есепті қорғау арнайы комиссиямен онлайн нұсқасында (ZOOM және OES
платформасында) бір студентке 7-10 минут уақыт аралығында қабылданады.
Есепті қорғау кезінде оқу практикасы уақытында үйренген практика мен
білімді көрсету керек. Практиканің нәтижесі бойынша баға талаптарға сай
болып, студенттің Қаржы білім беру бағдарламасы бойынша практикалық
жұмысқа дайындық деңгейін көрсетеді.
5. Өндірістік практика
5.1 Өндірістік практиканың міндеттері мен ұйымдастырылуы
Студенттердің өндірістік практикасы – жоғары білікті мамандарды
дайындаудағы маңызды кезең болып табылады. Практиканің басты міндеті
студенттердің білім алу үдерісіндегі алған теориялық білімдерін бекітіп
және болашақ мамандықтарын практикалік жағынан үйреніп, теория мен
шаруашылық жүргізу практикасін байланыстыра білу
Өндірістік практиканің базасы студенттің ғылыми қызығушылығы мен
дипломдық жұмыс тақырыбына сәйкес таңдалады. Студенттер өндірістік
практикані салық, кедендік және қаржылық органдарда, қазынашылық,
сақтандыру ұйымдарында, банктік жүйе мекемелерінде, сонымен қатар
кәсіпорындардың қаржы бөлімдерінде өтуіне болады.
Практиканің мақсаты болып, білім алып жатқан мамандығы бойынша кәсіби
қызметі жағынан практика жинақтап, теориялық білімін бекіту болып табылады.
Өндірістік практикані өту кезеңінде студенттер сол немесе басқа
бөлімдегі қаржылық жұмыстарды ұйымдастыруға байланысты практикалік
материалдарды терең зерттеулері тиіс. Жинақталған алғашқы құжаттары, есеп
беру материалдары, бухгалтерлік құжаттардың бланктері, қолдану материалдары
өндірістік практика есебіне тігіліп, дипломдық жұмысты жазуда
пайдаланылуына болады.
Өндірістік практиканы өтудің алдында практика өтілетін базаның
жетекшісі, кафедрадан тағайындалған жетекшімен бірлесе отырып, жұмыс тізімі
мен орындау уақыты және жұмыс орны көрсетілген күнтізбелік жоспарды
құрастырады.
Практикані өтіп болғаннан кейін студенттер, нақты жинақталған
материалдарға сүйене отырып, жоғарғы оқу оындарындағы соңғы кезең –
дипломдық жұмысты жазып, қорғауға кіріседі.
Өндірістік практиканің міндеттеріне кіреді:
- студенттердің білім алу үдерісіндегі алған теориялық және машықтану
білімдерін бекітіп, алған білімдерін мамандығы бойынша нақты қаржылық
экономикалық міндеттерді шешуде пайдалана білу;
- таңдаған мамандығы бойынша практика жинақтап, оны дамыта білу;
- дипломдық жұмысты жазып, өндірістік іс- практика бойынша есепті
құрастыруда нақты материалдарға талдау жасап, қол жетерлік ақпараттарды
жүйеге келтіріп, жинау;
- Өз бетімен жұмыс жасауда практикасін дамытып, зерттеу әдістемелерін
үйрену, ұйымдардың қаржылық ресурстарын басқаруда және есептегі
мәселелердің шешімін табуда эксперименттер жасау;
- студенттердің практикалік жұмыстарға дайындығын анықтау.
Өндірістік практика бағдарламасын орындамаған және есепті қорғау
кезінде қанағаттанарлықсыз баға алған студент Мемлекеттік емтихан тапсыруға
жіберілмейді.
5.2 Практикаға жетекшілік жасау
Практикаге жалпы оқу әдістемелік жетекшілік етуді Еуразия гуманитарлық
институтының Экономикалық және математикалық пәндер кафедрасы жүргізеді.
Өндірістік практиканің кафедрадан тағайындалған жетекшісінің міндетіне
кіретін:
- күнтізбелік жоспарды құрудағы сұрақтарға, практиканің өтілу жоспары
мен оның ұйымдастырылуына кеңес беру;
- практиканің өтілу уақытындағы күнделікті толтыру барысындағы
туындағын сұрақтарға кеңес беру;
- өндірістік практиканің нәтижесі бойынша есепті дайындап, дипломдық
жұмыс жазудағы материалдарға талдау жасап, жинауда әдістемелік көмек;
- өндірістік практиканің өтілуіне байланысты студенттің есебіне қысқаша
пікір жазып беру.
Практиканің өту орнында практика жетекшісі болып сол кәсіпорындағы
білікті маманға жүктеледі:
Практиканің өту орнындағы мамандар арасындағы жетекші:
1. Осы бағдарлама көлемінде өндірістік практикані ұйымдастырады.
Практика сұрақтары бойынша кеңестер береді.
Практиканің соңында студентке қысқаша пікір (мінездеме) береді, онда
өндірістік практиканің бағдарламасын қалай орындағаны, практикаші
студенттің еңбек тәртібін сақтағаны және кәсіби дайындығы жайында
көрсетіледі.
5.3 Практикаленуші - студенттің міндеттері
Өндірістік практикані өту барысында студент міндетті:
1. практикані өту орнындағы ішкі тәртіп, ережені сақтауға;
2. кәсіпорыннан тағайындалған практика жетекшісінің өкімдерін орындауға;
3. практиканің өту жоспары мен күнтізбелік жоспарды өз уақыты мен толық
көлемде орындауға;
4. көрсетілген нұсқада күнделікті толтыруға;
5. практика нәтижесі бойынша, кафедра бекіткен уақыт пен нұсқада есепті
ұсынып, қорғау.
Өндірістік практика бағдарламасын орындамаған студент, дипломдық
жұмысты қорғау мен мемлекеттік емтиханға жіберілмейді
5.4 Өндірістік практиканің мазмұны
Жұмыс орындарында практикані өту барысында студент өз бетімен жұмыс
істеуді, мамандардың экономикалық әдістерді қолдануын, барлық бөлімдерде
инструкциялық материалдарды терең зерттеп, келесі көлемдегі жұмыстарды
орындауы қажет: қаржылық ұйымдардың құрылымымен жалпылама танысу (банктер,
шаруашылық субъектілері) және өндірістік практика базасының ерекшеліктеріне
сәйкес, оның қаржылық экономикалық қызметтерін зерттеу.
5.4.1 Коммерциялық банктерде
Коммерциялық банктердің қызмет ету аясы ерекше. Өндірістік практикасін
екінші деңгейлі банктерде өтетін студент, банктің бүкіл бөлімдерінің
қызметін тізбектеп, зерттеуі қажет. Осыған байланысты, негізгі көңілді
тікелей дипломдық жұмыс тақырыбының объектісіне бөлу керек.
Банк қызметін ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
ЕУРАЗИЯ ГУМАНИТАРЛЫҚ ИНСТИТУТЫ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ПӘНДЕР КАФЕДРАСЫ
6В04108, 5В050900- Қаржы білім беру бағдарламасы бойынша
практикаларды
өткізу жөніндегі әдістемелік нұсқаулықтар
Нұр-Сұлтан 2020
6В04108, 5В050900 – Қаржы білім беру бағдарламасы бойынша
практикаларды өткізу жөніндегі әдістемелік ұсыныстар мен бағдарламалар
21.11.2019 ж. Еуразия гуманитарлық институтының кәсіптік практиканы
ұйымдастыру мен өткізу қағидалары және практика базалары ретінде ұйымдарды
айқындау қағидалары негізінде жасалды.
Әзірлеушілер: Тажбенова Г. Д., т. ғ. к., доцент
Мәжитова Б. Б. – э. ғ. м., доцент
Экономикалық және математикалық пәндер кафедрасының әдістемелік
секциясының отырысында 2020 жылғы 14 қыркүйекте №2 хаттама мақұлданды.
Ғылыми-әдістемелік кеңестің отырысында бекітілді, 2020 жылғы 25
қыркүйек №1 хаттама
Мазмұны
1 Нормативтік сілтемелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2 Жалпы ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
3 Ұйымдастырушылық-әдістемелік жұмыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
3.1 Практиканы өткізуді 4
3.2 ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... .. 4
3.3 Студенттің міндеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
3.4 Есептілік талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
3.5 Практикадан өту нәтижелері бойынша студентті аттестациялау 6
3.6. рәсімі ... ..
Практика үшін баға қою критерийлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
6В04108, 5В050900 – Қаржы білім беру бағдарламасының
студенттеріне арналған практика
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4 Оқу практиканың бағдарламасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
4.1 Оқу практикасының міндеттері мен ұйымдастырылуы ... ... ... ... ... ... .. 7
4.2 Практикаға жетекшілік жасау 8
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.3 Студент-практиканттың міндеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 8
4.4 Оқу практикасының мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 8
4.4.1 Коммерциялық банктерде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
4.4.2 Салық органдарында ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 10
4.4.3 Шаруашылық субъектілерінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 13
4.4.4.Сақтандыру 14
компанияларында ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
4.4.5 Мемлекеттік қаржылық ұйымдар мен 15
қазынашылықтарда ... ... ... ... .. ... ... ...
4.5 Оқу практикасы бойынша есепті әзірлеу және қорғау ... ... ... ... ... ... ... 16
5 Өндірістік практика бағдарламасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 17
5.1 Өндірістік практиканың міндеттері мен 17
5.2 ұйымдастырылуы ... ... ... ... ... .. ... ... 18
5.3 Практикаға жетекшілік 18
5.4 жасау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
5.4.1 Студент-практиканттың міндеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
5.4.2 Өндірістік практиканың мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 20
5.4.3 Коммерциялық банктерде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 23
5.4.4 Салық органдарында ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... .. 25
5.4.5 Шаруашылық субъектілерінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 26
5.5 ҚР сақтандыру компанияларында ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 26
6 Мемлекеттік қаржылық ұйымдар мен қазынашылық ұйымдарда 28
6.1 Өндірістік практикасы бойынша есепті әзірлеу және қорғау
... ... ... ... ... 28
6.2 Диплом алды практика бағдарламасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 30
6.2.1 Дипломалды практиканы ұйымдастыру, мақсаты және 30
6.2.2 міндеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...31
6.2.3 ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .. 31
6.3 Диплом алды практика мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
6.4 Дайындау кезеңі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 34
Негізгі кезең ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қорытынды кезең ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Диплом алдындағы практиканы жүргізу тәртібі және оған
жетекшілік ету...
Диплом алды практикасы бойынша есепті әзірлеу және қорғау
... ... ... ...
1. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Білім туралы 27.07.2007.ж. ҚР Заңының 5- бабының 46-11 тармақшасы
(өзгертулер және толықтырулармен).
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 ж.
31қазанындағы №604 бұйрығымен бекітілген Жоғары білім берудің мемлекеттік
жалпыға міндетті стандарты.
Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары
қызметінің үлгілік қағидалары, 2018 ж. 30 қазандағы №595 бұйрық.
Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастырудың
қағидалары, 2018 ж. 30 қазандағы №595 бұйрық.
2. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
Кәсіптік практика білім беру бағдарламасының міндетті компоненті болып
табылады. Кәсіптік практика оқу, өндірістік және дипломалды болып бөлінеді.
Кәсіптік практиканың әрбір түрінің мақсаттары, міндеттері мен
бағдарламасы болады, оларды негізге ала отырып, кәсіптік практиканың тиісті
базасы айқындалады.
Еуразия гуманитарлық институты студенттерінің кәсіптік практикасы
студенттердің кәсіптік жұмыс дағдыларын игеру, теориялық оқыту процесінде
алған білімдерін тереңдету және бекіту мақсатында бекітілген оқу жұмыс
жоспарлары мен академиялық күнтізбеге сәйкес жүргізіледі.
Білім алушыларды практиканың барлық түрлеріне жіберу практикадан өту
мерзімдері, практика базасы және практика жетекшілері көрсетіле отырып,
бұйрықпен ресімделеді. Практика жетекшілері ретінде кәсіптің ерекшелігін
және практика базаларының қызметін жақсы білетін профессорлар, доценттер,
тәжірибелі оқытушылар тағайындалады.
3. ҰЙЫМДАСТЫРУШЫЛЫҚ-ӘДІСТЕМЕЛІК ЖҰМЫС
1. Практиканы өткізуді ұйымдастыру
Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып күндізгі бөлімде
оқитын студенттер білім беру бағдарламасының бейіні бойынша жұмыс істеген
жағдайда оқу және өндірістік (Білім беру білім беру бағдарламаларының
тобы үшін – педагогикалық) практикадан босатылады. Бұл жағдайда олар
кафедраға жұмыс орнынан анықтама және олардың кәсіби қызметін көрсететін
мінездеме ұсынады.
Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, білім беру
бағдарламасының бейіні бойынша жұмыс істемейтін күндізгі нысанда білім
алушылар белгіленген тәртіппен практикаға жіберіледі.
Кәсіптік практиканың қорытындысы бойынша одан сәтті өткен білім
алушылар кафедраға есептік құжаттаманы (есеп, күнделік, пікірлер, мінездеме
және практика бағдарламасында көрсетілген басқа да құжаттама) ұсынады, оны
кафедраның практика жетекшісі тексереді және қорғауға рұқсат береді.
3.2. Студенттің міндеттері
Студент практикадан өту кезінде міндетті:
- практика бағдарламасын толық орындау, институт белгілеген нысан
бойынша практика күнделігін жүргізу;
- қолданыстағы практика базасына сәйкес келмейтін ішкі тәртіп
ережелеріне бағыну;
- еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өндірістік санитария
ережелерін оқып қатаң сақтау;
- практика аяқталғаннан кейін бір апта ішінде практика жетекшісіне
жазбаша есеп, барлық тапсырмаларды орындағаны туралы практика базасының
жетекшісі қол қойған күнделік ұсынады.
3.3. Есептілік талаптары
1 Практика аяқталғаннан кейін студент практика жетекшісіне есеп тапсырады.
Студентті практика бойынша аттестациялауға жіберу үшін толық және ұқыпты
(түзетусіз) ресімделген құжаттама негіз болып табылады:
2 Студент қол қойған практика туралы есеп (Қосымша).
3 Практика күнделігі (Қосымша)
4 Оқу процесінің күнтізбелік кестесіне сәйкес ұсынылған құжаттардың
негізінде студентті аттестациялау жүргізіледі. Бағалау кезінде практика
орнынан шолу - мінездеме, мазмұны және студенттің практика туралы есепті
дұрыс дайындауы ескеріледі, күнделік жүргізу сауаттылығы ескеріледі.
1 Практика есебінде практика кезеңіндегі тәжірибеден өтушінің барлық жұмысы
көрсетілуі керек:
- функциялары мен кәсіби міндеттері;
- практикалық психологиялық-педагогикалық іс-шаралардың атауы, олардың
мазмұны;
- практиканың оң және теріс жақтары;
- практиканы ұйымдастыруды жақсарту бойынша студенттердің тілектері;
2 Практика күнделігі, онда практиканттың күнделікті жұмысы көрсетілуі
керек.
3 Сыналушылардың жұмыстарын қоса бере отырып, пилотаждық зерттеу
хаттамалары.
4 Практика базасының педагог-психолог маманының пікірі мінездемесі
(ұйымның бірінші басшысының қолымен және мөрімен расталуы тиіс).
3.4. Практикадан өту нәтижелері бойынша студентті аттестациялау рәсімі
Практика бойынша есептерді қорғауды кафедра меңгерушісі тағайындаған
комиссия жүзеге асырады. Практикадан өту нәтижелері 4 балдық (100 балдық)
жүйе бойынша бағаланады және студенттің курстан курсқа ауысуы кезінде GPA
есептеу кезінде ескеріледі.
Практика бағдарламасын орындамаған, жұмысы туралы теріс пікір алған
немесе есепті қорғау кезінде қанағаттанарлықсыз баға алған студент қосымша
семестр кезеңінде қайта практикаға жіберіледі немесе институттан
шығарылады.
Дәлелді себептермен практикаға келмеген жағдайда студент келесі
академиялық кезеңде практиканы ақысыз өтеді және тапсырады. Дәлелді
себептерсіз практикаға келмеген немесе келесі академиялық семестрге немесе
курсқа ауысу үшін қажетті практика бойынша балл жинамаған, яғни қорытынды
бақылау бойынша қанағаттанарлықсыз баға алған студент қосымша (жазғы)
семестр немесе келесі академиялық кезең ішінде ақылы негізде практикадан
өтуге және оны тапсыруға құқылы.
Практика бойынша бір жетекшіні тағайындау кезінде баға көрсетілген
білімге және есептің ресімделуіне сәйкес ұсынылған есепті қорғау
қорытындылары бойынша қойылады.
Практика бойынша екі жетекшіні тағайындау кезінде үлес салмағы
қорытынды бағаның 40% - ын құрайтын практика базасындағы жетекшінің бағасын
және үлес салмағы қорытынды бағаның 60% - ын құрайтын институттағы жетекші
ұсынған есепті қорғау жөніндегі бағаны ескере отырып, қорытынды баға
қойылады.
Практиканың қорытынды нәтижелері мен талдауы қорытынды конференцияда
шығарылады, ол бітіртуші кафедра отырысында практика нәтижелері
талқыланғаннан кейін 1 аптадан кешіктірілмей өткізіледі.
Практика нәтижелерін бағалау кезінде келесі факторлар ескеріледі:
Студенттің теориялық дайындық деңгейі (мамандық және аралас пәндер
бойынша білімді меңгеру).
Практика нәтижелерін талдау келесі критерийлер бойынша жүргізіледі:
1) атқарылған жұмыс көлемі;
2) талдамалық есептің, қорытындылар мен ұсыныстардың сапасы;
3) жұмысты белгіленген мерзімде орындау;
4) дербестік, бастамашылдық, жұмысқа шығармашылық көзқарас;
5) есеп беру құжаттамасының уақтылы және сапалы ұсынылуы.
3.5. Практика үшін баға қою критерийлері
Әріптік БаллдарБаллдықДәстүрлі Құзыреттіліктерді қалыптасу дәрежесін
жүйедегідың (%-құражүйедегі бағалау критерийлері
баға сандық м) баға
эквивал
енті
Үздік Студент мерзімінде, толық көлемде және
А 4.0 95-100 жоғары деңгейде практика бағдарламасын
орындады, бұл ретте дербестік,
бастамашылдық, шығармашылық көзқарас
танытты. Есептік құжаттама мерзімінде
толық көлемде ұсынылды, оның
ресімделуі мен мазмұны бойынша
ескертулер жоқ.
Есеп практиканың мақсаттары мен
міндеттерін ашуды, практика
орындарының жалпы сипаттамасын,
практиканың мазмұны мен
ұйымдастырылуы, практика бағдарламасын
жетілдіру бойынша қорытындылар мен
ұсыныстарды қамтиды.
А- 3.67 90-94
В+ 3.33 85-89 Жақсы Студент практика бағдарламасын
мерзімінде, толық көлемде орындады,
бұл ретте дербестік, бастамашылдық,
шығармашылық көзқарас танытты. Есеп
практиканың мақсаттары мен міндеттерін
ашуды, практика орындарының жалпы
сипаттамасын, практиканың мазмұны мен
ұйымдастырылуы бойынша қорытындылар
мен ұсыныстарды қамтиды. Фактілерді
психологиялық талдауда, құжаттаманы
рәсімдеу мен тапсыруда кемшіліктер
бар.
В 3.0 80-84
В- 2.67 75-79
С+ 2.33 70-74
С 2.0 65-69 ҚанағаттанСтудент практика бағдарламасын толық
арлық көлемде орындамады. Есеп беру
құжаттамасы толық емес және мерзімінен
кеш ұсынылған, оның ресімделуі мен
мазмұны бойынша пысықтауды талап еткен
елеулі ескертулер бар.
С- 1.67 60-64
D+ 1.33 55-59
D- 1.0 50-54
FX 0.5 25-49 ҚанағаттанПрактика бағдарламасын орындамаған
арлықсыз студентке қойылады. Есептік құжаттама
ұсынылмаған
F 0 0-24
3.6. 6В04108, 5В050900 – Қаржы білім беру бағдарламасының
студенттеріне арналған практика түрлері
Практикалардың ұзақтығы 30 сағатқа (5 күндік жұмыс аптасы кезінде
күніне 6 сағат) тең апта ішінде практикада білім алушының нормативтік жұмыс
уақытына сүйене отырып аптамен айқындалады.
Практиканың барлық түрлерінде 1 кредит 1 аптаға тең.
Практика оқудың барлық кезеңінде өткізіледі және өзіне мыналарды
қамтиды:
- оқу практикасы (2 курстың 3 семестрі, 2 кредит көлемінде 2 аптадан
кем емес, 60 сағат);
- өндірістік-педагогикалық практика (4 курстың 8 семестрі, 10 кредит
көлемінде 10 аптадан кем емес, 300 сағат);
- диплом алдындағы практика (4 курстың 8 семестрі, 5 аптадан кем
емес).
4. оқу практикасы
4.1 Оқу практикасының міндеттері мен ұйымдастырылуы
Оқу практикасы 2018 жылдың 31 қазанындағы №604 нұсқасымен бекітілген
Қазақстан Республикасының жоғарғы оқу орындарындағы жалпыға міндетті білім
берудің мемлекеттік стандартына сәйкес жүргізіледі.
Студенттердің оқу практикасы – жоғары білікті мамандарды дайындаудағы
маңызды кезең болып табылады. Практиканың басты міндеті студенттердің білім
алу үдерісіндегі алған теориялық білімдерін бекітіп және болашақ
мамандықтарын практикалық жағынан үйреніп, теория мен шаруашылық жүргізу
практикасін байланыстыра білу тиіс.
Оқу практикасының базасы студенттің ғылыми қызығушылығына сәйкес
таңдалады. Студенттер оқу практикасын салық, кедендік және қаржылық
органдарда, қазынашылық, сақтандыру ұйымдарында, банктік жүйе
мекемелерінде, сонымен қатар кәсіпорындардың қаржы бөлімдерінде өтуіне
болады.
Практиканың мақсаты болып, білім алып жатқан мамандығы бойынша кәсіби
қызметі жағынан практика жинақтап, теориялық білімін бекіту болып табылады.
Оқу практикасын өту кезеңінде студенттер сол немесе басқа бөлімдегі
қаржылық жұмыстарды ұйымдастыруға байланысты практикалік материалдарды
терең зерттеулері тиіс. Жинақталған алғашқы құжаттары, есеп беру
материалдары, бухгалтерлік құжаттардың бланктері, қолдану материалдары оқу
практика есебіне тігіліледі.
Оқу практикасын өтудің алдында практика өтілетін базаның жетекшісі,
кафедрадан тағайындалған жетекшімен бірлесе отырып, жұмыс тізімі мен
орындау уақыты және жұмыс орны көрсетілген күнтізбелік жоспарды
құрастырады.
Оқу практикасінің міндеттеріне кіреді:
- студенттердің білім алу үдерісіндегі алған теориялық және машықтану
білімдерін бекітіп, алған білімдерін мамандығы бойынша нақты қаржылық
экономикалық міндеттерді шешуде пайдалана білу;
- таңдаған мамандығы бойынша практика жинақтап, оны дамыта білу;
- оқу практикасы бойынша есепті құрастыруда нақты материалдарға талдау
жасап, қол жетерлік ақпараттарды жүйеге келтіріп, жинау;
- өз бетімен жұмыс жасауда практикасын дамытып, зерттеу әдістемелерін
үйрену, ұйымдардың қаржылық ресурстарын басқаруда және есептегі
мәселелердің шешімін табуда эксперименттер жасау;
- студенттердің практикалық жұмыстарға дайындығын анықтау.
Оқу практика бағдарламасын орындамаған және есепті қорғау кезінде
қанағаттанарлықсыз баға алған студент келесі курсқа көшірілмейді.
4.2 Практикаға жетекшілік жасау
Практикаге жалпы оқу әдістемелік жетекшілік етуді Еуразия гуманитарлық
институтының Экономикалық және математикалық пәндер кафедрасы жүргізеді.
Оқу практикасінің кафедрадан тағайындалған жетекшісінің міндетіне
кіретін:
- күнтізбелік жоспарды құрудағы сұрақтарға, практиканің өтілу жоспары
мен оның ұйымдастырылуына кеңес беру;
- практиканің өтілу уақытындағы күнделікті толтыру барысындағы
туындағын сұрақтарға кеңес беру;
- оқу практикасінің нәтижесі бойынша есепті дайындап, жазудағы
материалдарға талдау жасап, жинауда әдістемелік көмек;
- оқу практиканің өтілуіне байланысты студенттің есебіне қысқаша пікір
жазып беру.
Практиканің өту орнында практика жетекшісі болып сол кәсіпорындағы
білікті маманға жүктеледі:
Практиканің өту орнындағы мамандар арасындағы жетекші:
1.Осы бағдарлама көлемінде өндірістік практикані ұйымдастырады.
2.Практика сұрақтары бойынша кеңестер береді.
3.Практиканің соңында студентке қысқаша пікір (мінездеме) береді, онда
оқу практикасінің бағдарламасын қалай орындағаны, практикаленуші студенттің
еңбек тәртібін сақтағаны және кәсіби дайындығы жайында көрсетіледі.
4.3 Студент -практиканттың міндеттері
Оқу практикасін өту барысында студент міндетті:
1. практикані өту орнындағы ішкі тәртіп, ережені сақтауға;
2. кәсіпорыннан тағайындалған практика жетекшісінің өкімдерін
орындауға;
3. практиканің өту жоспары мен күнтізбелік жоспарды өз уақыты мен толық
көлемде орындауға;
4. көрсетілген нұсқада күнделікті толтыруға;
5. практика нәтижесі бойынша, кафедра бекіткен уақыт пен нұсқада есепті
ұсынып, қорғау.
4.4 Оқу практикасінің мазмұны
Жұмыс орындарында практикані өту барысында студент өз бетімен жұмыс
істеуді, мамандардың экономикалық әдістерді қолдануын, барлық бөлімдерде
инструкциялық материалдарды терең зерттеп, келесі көлемдегі жұмыстарды
орындауы қажет: қаржылық ұйымдардың құрылымымен жалпылама танысу (банктер,
шаруашылық субъектілері) және оқу практика базасының ерекшеліктеріне
сәйкес, оның қаржылық экономикалық қызметтерін зерттеу.
4.4.1 Коммерциялық банктерде
Коммерциялық банктердің қызмет ету аясы ерекше. Оқу практикасін екінші
деңгейлі банктерде өтетін студент, банктің бүкіл бөлімдерінің қызметін
тізбектеп, зерттеуі қажет.
Банк қызметін зерттеуді оның қызметінің негізін анықтайтын, Банк
Жарғысымен танысудан бастау керек. Сонымен қатар, банк құрылымын, барлық
бөлімшелердің қызметі мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерін
түгелдей зерттеу керек. Банк қызметіндегі келесі жақтарды зерттеу
ұсынылады:
Қызмет етудің құқықтық және экономикалық негіздерінен
• банктік қызмет ету облысындағы банктік қызмет етудің құқықтық
негіздерін көрсететін, заңнамалық актілер мен инструктивті
материалдарды зерттеу;
• банк құрылымы мен бөлімше қызметкерлерінің функционалдық
міндеттемелерімен танысу;
Банктік пассивтерді қалыптастыру
• Жарғылық, Резервтік және басқа да қорларды біріктіретін, банктің
меншікті капиталын , сонымен қатар бөлінбеген пайданы талдау;
• оның жеткіліктілігін бағалау;
• банктің қаржылық қорларының қалыптастыру ерекшеліктерін;
• пассивтік операциялар тізімін зерттеу;
• депозиттік операцияларды талдау (әр түрлілігіне байланысты –
салымшыларына байланысты, валютаға байланысты, табыстылығына
байланысты және т.б.);
• банк пассивтерінің құрамы мен құрылымы;
• банк аралық несиелерді зерттеу;
• банктің эмиссиялық операцияларды пайдалануы (қосымша акцияларды
эмиссиялау, қарыздық құнды қағаздарды шығару);
• ресурстарды басқа да әдістермен тарту.
Активті операциялар
• банк активтерінің құрамы мен құрылымы;
• несиелік оерацияларды талдау (әр түрлілігіне байланысты –
клиенттерге байланысты, валютаға байланысты, уақытына байланысты,
табыстылығына байланысты, қамтамасыз етуіне байланысты және т.б.);
• несиелік үдерісті талдау;
• құжат айналымын зерттеу (несиелік өтініштер, несие беру
қажеттілігін дәлелдейтін есептер мен құжаттар, несиелік істер);
• несие төлеу қабілеттілігін анықтайтын әдістерді оқу;
• несие беру ісімен танысу;
• несиелік келісім шартты құру практикасін үйрену;
• несиені қайтарып алуды қамтамасыз ететін, әр түрлі нұсқаларды
пайдалану практикасімен түгелдей танысу (кепілдік механизмі,
гарант, несиелік тәуекелділікті сақтандыру және т.б.);
• берілген ссудаларды мақсатты пайдалануды бақылаудың тиімділігін
бағалау;
• құнды қағаздар нарығындағы банк қызметтерін зерттеу;
• кассалық және есеп айырысу операцияларының іске асу тәртібімен
танысу;
• банктің инвестициялық қызметімен танысу;
• банктің жүргізетін валюталық операцияларымен танысу;
Банктің көрсететін қаржылық қызметтері
• банктік қызмет көрсетудегі банктің мүмкіндігі;
• лизингтік операцияларды пайдалану;
• банктің форфейтингтік және факторингтік қызметтері;
• заңды және жеке тұлғаларға көрсетілетін трасталық операцияларды
зерттеу;
• сейфтік қызметтер;
• банктік инновациялар;
• төлем карталарымен жұмыс істеу.
Банктің Ұлттық Банкпен байланысы
• пруденциялық нормативтерді есептеу;
• бірнеше жыл көрсеткіштер динамикасын зерттеу;
• коммерциялық банктердің өтімділігі мен төлем қабілеттілігі;
• есеп беру материалдары мен бухгалтерлік құжаттарды зерттеу.
Қызмет көрсетудің қаржылық көрсеткіштері
• Банк шығыстарын қарастыру ( пайыздық, әкімшілік және басқалай)
• банк шығыстарының құрамы мен құрылымы;
• табыстарды талдау және оны қалыптастыру көздері;
• табыстарды бөлу тәртібін қарастыру;
• банктік табыстардың қаржылық экономикалық көрсеткіштерінің есебі;
• банктің жұмыс істеу тиімділігін бағалау;
Банктік практикадегі тәуекелділіктер
• тәуекелділіктер түрі және олардың банктің қызмет етуіне әсері;
• осы банкте қолданылатын тәуекелдерді басқару әдістері;
• банктің жұмысының қорытындыларына түрлі тәуекелдердің әсер етуін
бағалау;
• банктік тәуекелдер мониторингі және оларды төмендету жолдары.
Практика аяқталғаннан кейін, студент оқу практика бағдарламасына сай
және күнтізбелік кестедегі нақты жұмыс түрін атқарғаны бойынша есеп жазады.
4.4.2 Салықтық органдарда
Студент танысуы тиіс:
- бөлім құрылымымен және бөлім қызметкерлерінің функционалдық
міндеттерімен;
- салықтық есепте тұрған салық төлеушілер тізімі мен салық салу
объектісімен;
- салық төлеушілердің арыз, хаттары мен өтініштерін қарастыру
тәртібімен;
- СТН табыс ету және лицензиялар мен патенттерді беру тәртібімен;
- салық төлеушілер есебі мен оларды кітапқа тіркеу тәртібімен танысып,
есеп беру нұсқалары мен қатаң есеп беру бланктерін зерттеу;
- карточкалар мен шоттарды ашу тәртібімен, төлем тапсырмасы және
квитанцияларды ендіру ережесімен танысу.
Аудит бөлімінің жұмыс орнында: салықтық есепте тұрған салық төлеушілер
тізімі мен салық салу объектісімен танысып, сонымен қатар осы бөлімнің
жұмысында пайдаланатын бланктік материалдармен есеп берудің негізгі
нұсқаларымен танысу. Осы бөлімде практикаден өту кезеңінде студент дұрыс
аударымдар жасаудың практикалік әдістемесін қарастырып, заңды тұлғалардың
бюджетке төленетін салықтары мен міндетті төлемдерінің толық және уақытында
төленуін үйренуі керек. Осы мақсатта материалдарды қарастырып, салық салу
сұрақтары бойынша, кәсіпорындар мен ұйымдардың хаттары мен өтініштерімен
танысу керек.
Студент салық инспекторларымен бірге кәсіпорындар мен ұйымдардың қаржы
шаруашылық қызметін тексеруге қатысуы тиіс;
- салықтық тексеріс қорытындысы бойынша жоғары тұрған ұйымдарға есептер
мен ақпараттарды жеткізу тәртібімен танысу керек,
- салықтардың түсуін есептеп, талдау жасау бөліміне берілетін,
тексерісті жүргізу материалдарымен танысу;
- әкімшілік құық бұзушылық хаттамалары мен тексеріс актілерін жасауды.
Қазіргі кезде қолданып жүрген салықтық заңнамашылықтарды бұзушыларға,
қаржылық және салықтық санкцияларды қолдану тәртібін бақылау іс шараларының
қорытындылары бойынша талдау жүргізу, берілген район бойынша жеке
тұлғалардың табысынан түскен салықтардың сандық көрсеткіштерін, бақылау
жұмыстарының жағдай бойынша бөлім есептерін талдау.
Есептеу, талдау және ақпараттық технологияларбөлімінің жұмыс орнында:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен
танысу,
- салық төлеушілердің есепте тұрған тізімімен;
- түсіндірме материалдарымен, тұлғалардың шоттарын жүргізу тәртібіне
реттеу жүргізетін жоғарғы ұйымдардың хаттарымен танысу;
- декларацияларды қабылдау жүргізу әдістері мен талаптарын оқып, жеке
және заңды тұлғалардың қаржылық есеп беру мен басқа да есептерінің
материалдарымен танысу;
- декларация қабылдау тәртібімен, шағын бизнес субъектілері болып
табылатын заңды тұлғалардың есептерімен;
- жеке шоттар мен карточкаларды ашып, оларды жүргізу тәртібімен танысу;
- жеке және заңды тұлғалардың балансын қабылдау негізінде жүргізілетін
құжаттар мен инструкциялық материалдармен танысу;
- салық органдарының қызметінде қолданылатын ақпараттық жүйелер
практикасімен танысу: ИНИС, ИСИД, ИСНДС, ЭФНО, ЭКНА, РНиОН, СГДС.
Өндіріп алу бөлімінің жұмыс орнында:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен
танысу;
- ағымдағы аванстық төлемдерді төлеу уақыты мен тәртібін және бюджет
табысындағы салықтардың қорытынды соммасын;
- салықтық заңнаманы бұзушыларға өсімпұл мен штрафтарды аудару
тәртібін;
- салықтық міндеттемелерді орындаудағы, салық төлеушінің мүлігін
өндіріп алуда қолданатын әдістердің жүргізілу тәртібін;
- салық төлеушіге тиесілі соманы алып қоюда шектеулі мүлікті иемденуді
жүзеге асыру тәртібімен, сонымен қатар экспорттық операцияларды тоқтату
тәртібімен танысу;
- бюджетке салықтық қарыздарды өтеу тәртібімен,
- салықтық заңнамалықты бұзудағы жауаптыларға қолданылатын амалдармен
және таластарды шешуде, сонымен қатар сот тәртібіндегі тексеріс актісі
бойынша,салықтарды өндіріп алу тәртібімен танысу.
Төленбеген төлемдер бөлімінің жұмыс орнында студент танысуға тиіс:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен және
салық төлеушілерді есепке қою тәртібімен танысу;
- районның экономикалық картасын жасаудағы, жеке меншік құқықтағы
мүліктерге салық төлеу бойынша, салық инспекторларымен бірге түсіндірме
жұмыстарға қатысу;
- заңнамалық актілерді оқу;
- жергілікті салықтарға дұрыс аударым жасауды бақылауда практикалік
жаңашылдықты үйрену
Жанама салықтар бөлімінің жұмыс орнында практикаші танысуы тиіс:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен
танысып, жанама салықтарды өндіріп алу мен аударудың практикалік
әдістемесін үйрену,
- ҚҚС пен акциз бойынша декларацияны қабылдау тәртібін және шот
фактураны толтыру тәртібімен танысу,
- ойын бизнесі саласындағы жұмыс істеп тұрған салық салу практикасімен
танысу,
- нольдік пайыз бойынша, ҚҚС айналысы мен қайтару тәртібі және ҚҚС
толық, өз уақытында аударым жасау бойынша заңдық құжаттармен танысу.
Салық төлеушілерді тіркеу бөлімінде студент танысуы тиіс:
- бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен,
- салық төлеушілерді мемлекеттік тіркеу тәртібімен,
- салық төлеушілерді тіркеу есебіндегі практикалік әдістемелермен,
- бөлек қызмет түрлерін көрсететін, салық төлеушілерді есепке алу
тәртібімен,
- салық төлеушілерді есепке алудағы қажетті құжаттармен танысу.
Салық төлеушілермен жұмыс жасау бөлімінде студент танысуы тиіс:
• есепте тұрған салық төлеушілер тізімімен салықсалу объектілірін;
• салықтөлеушілердің арыздары және хаттарымен қарастыру тәртібін;
• СТН тапсыру және лицензия мен патенттерді беру тәртібімен;
• салық төлеушілер есебі мен оларды кітапқа тіркеу тәртібімен
танысып, есеп беру нұсқалары мен есеп беру бланктерімен танысу;
• карточкалар мен шоттарды ашу тәртібімен, төлем тапсырмасы және
квитанцияларды ендіру ережесімен танысу.
Бухгалтерлік есеп пен аудит бөлімінде студент түсіндірме
материалдарымен, салықтарды өндіріп алу және аударым жүргізетін жоғарғы
ұйымдардың хаттарымен танысады.
Оперативті бухгалтерлік есепті жүргізу әдістері мен талаптарын үйреніп,
заңды және жеке тұлғалардың қаржылық есептілігі мен басқада материалдарының
есебі мен , декларациялармен танысады. Практикаші декларацияларды, заңды
тұлғалардың есептерін, патенттерді, жеке кәсіпкерлердің куәліктерін
қабылдау тәртібімен танысуы тиіс. Жеке және заңды тұлғалардың балансын
қабылдау негізінде жүргізілетін құжаттар мен инструкциялық материалдармен
танысады.
Тексеріс бөлімінде студент салықсалу объектілері мен есепте тұрған
салық төлеушілердің тізімімен танысуы тиіс. Бұл бөлімде практикані өту
кезінде студент заңды тұлғалардың төлейтін барлық салық түрлеріне
аударымдар жасаудың практикалік әдістемесін үйренуі тиіс. Осы мақсатта
түсіндерме материалдармен бірге, салықсалу сұрақтары бойынша кәсіпорындар
мен ұйымдардың хаттары және өтініштерімен танысуы керек.
Практикаші салық инспекторларымен бірге, түрлі нұсқадағы жеке меншік
кәсіпорындардың қаржылық шаруашылық қызметтерін тексеруге қатыса алады.
Тексеріс нәтижесі бойынша жоғарыда тұрған ұйымдарға, ақпараттар мен есеп
беру тәртібімен танысады. Студент білу керек :
• салықтардың түсуін есептеп, талдау жасау бөліміне берілетін,
тексерісті жүргізу материалдарымен танысу;
• жүргізілетін құжаттық тексерістерге қатысуға;
• коммерциялық дүкендер мен базарда сатылып жатқан, кәсіпкердің
тауарларының қалғандарын жинау тәртібімен танысу;
• әкімшілік штрафтар жайында хаттамалар мен тексеріс актілерін жазуды
үйрену;
• тексеріс жұмыстарының жағдайы туралы есептерді талдай білу;
• берілген район бойынша бюджетке міндетті төлемдер мен салықтардың
түсуін сандық көрсеткіштермен талдай алуды үйрену;
• бөлімдер жүргізетін кезекшіліктер мен рейдтарға қатысу;
• осы бөлімдегі практика нәтижесі бойынша материалдарды рәсімдеп,
есеп дайындау.
Күштеп өндіріп алу бөлімінде студентке қажетті:
• бөлім құрылымы мен қызметкерлердің функционалдық міндеттерімен
танысу;
• салық төлеу уақыты мен тәртібін білу;
• салықты төлеуді қамтамасыз ету тәртібімен танысып, салық төлеушінің
мүлкін өндіріп алумен танысу;
• салық төлеушіге тиесілі соманы алып қоюда шектеулі мүлікті
иемденуді жүзеге асыру тәртібімен, сонымен қатар экспорттық
операцияларды тоқтату тәртібімен танысу;
• бюджет алдындағы қарыздарды жабу тәртібімен танысып, таластарды
шешу мен салықтық заңнамалықты бұзудағы жауапкершілікті, сонымен
қатар сот тәртібімен тексеріс актісі бойынша салықтарды өндіріп
алумен танысу;
• салық қызметінің шешімін қайта қарау тәртібімен және сотқа арыз
беруді қарастыру.
Оқу практика бағдарламасын орындау туралы есепті студент әрбір жұмыс
орнынан кейін жазып отырады.
4.4.3 Шаруашылық субъектілерінде
Оқу практикасі түрлі шаруашылық субъектілерінде де ұйымдастырылады.
Практикаден өту кезінде студент қаржылық менеджмент элементтерін, ағымдағы
активтерді басқару мен қорларды пайдалану бағытын таңдауды, сонымен қатар
фирманың нақты мәселелерін шешумен танысады:
• қаржылық шешімдерді қабылдау талаптарын;
• кәсіпорынның мақсатты дивиденттік және инвестициялық саясатын жасау
және табысты өсіру әдістерімен танысу;
• кәсіпкерлік тәуекелділікті төмендету мен бағалауды жүргізу.
Практикаге кірісуден бұрын, студент фирманың қаржылық экономикалық
көрсеткіштерімен толық танысып, фирманың қаржылық жағдайы мен даму
болашағын бағалайды.
Практикаші міндетті тәртіпте қаржылық қызметтің құрылымымен танысып,
әрбір бөлімнің қызметтерімен және міндеттерді бөлу тәртібімен танысады.
Оқу практикасі уақытында студент фирманың қаржы менеджерінің қызметіне
қатысып, кәсіпорынның қаржылық шаруашылық қызметіне талдау жасайды.
Практика бойынша барлық жинақталған материал есеп ретінде тігіледі.
Оқу практикасі басталмас бұрын, жұмыс орындарында жетекші күнтізбелік
кестені жасайды, онда студенттің атқаруы тиіс жұмыстардың уақыты мен
тізілімі, нақты анықталған міндеттері көрсетіледі.
Оқу практикасін түрлі меншік нұсқасындағы кәсіпорындарда өтудегі
қарастырылатын сұрақтар тізімі
1.Шаруашылық субъектісінің атқаратын қызметтерімен және құрылымымен
танысу.
2.Кәсіпорын жарғысымен, қызметтік міндеттерімен танысу.
3.Қаржылық бөлімнің ұйымдастыру жұмысымен танысу.
4.Кәсіпорынның қаржы ресурстарының динамикасы және құрылымымен танысу:
А) меншікті капиталды талдау;
Б) тартылған және заемдық қорларды талдау.
5.Кәсіпорынның қаржылық қорларымен танысу (Жарғылық, резервтік және
т.б.)
6.Кәсіпорынның негізгі қорларының құрамы мен динамикасымен танысу.
7.Айналым құралдарын талдау, олардың құрамы мен динамикасы.
8.Кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижелерін бағалаумен танысу:
А) өнімді өндіру мен шығару бойынша кәсіпорын шығындарын бағалау мен
талдау (жұмысты орындау мен қызмет көрсету);
Б) жалпы табысты бағалау мен талдау ( негізгі қызметтен, жеткізіп
беруден тыс операциялар және т.б.)
В) табысты реттеу механизмі және таза табысты пайдалану мен бөлу
тәртібімен танысу.
9.Кәсіпорынның бюджетке төлейтін салықтар мен басқа да міндетті
төлемдерді төлеу бойынша сұрақтармен танысу.
10.Кәсіпорынның төлемқабілеттілігі мен өтімділік көрсеткіштерін талдау.
11.Кәсіпорынның инвестициялық саясатын талдау.
1. Бизнес жоспардың қаржылық есептерін есептеу.
Студент есепте келесі кезеңдерге көңіл бөліп, көрсетуі тиіс:
1. Ағымдағы активтер мен пассивтерді оперативті басқару.
2. Дебиторлық қарыздардың нақты жағдайын бағалау.
3. Табысты жоғарылату әдістерін талдау.
4. Фирманың дивиденттік саясатымен танысу.
5. Инвестициялық жобаларды бағалау мен талдау.
6. Кәсіпкерлік тәуекелділікті және оларды басқару тәсілдерін зерттеу.
7. Қаржылық ағын қозғалысын және оның тиімділігін жалпы бағалау.
Практика аяқталғаннан кейін, студент оқу практика бағдарламасына сай
және күнтізбелік кестедегі нақты жұмыс түрін атқарғаны бойынша есеп жазып (
онлайн нұсқасында ZOOM және OES платформасында ) қорғайды. Есепте
атқарған жұмыстарының түрін толық көрсетіп, кәсіпорынның алғашқы
құжаттарын, балансын, есептіліктерін тіркеп қояды. Есептерді шығаруда
көрсеткіштерді есептеу әдістерін көрсетеді.
4.4.4 ҚР сақтандыру компанияларында
Практикаленуші студент оқу практикасін өту барысында, сақтандыру
компаниясының ұйымдастырушылық құрылымымен танысып, кемінде күнтізбелік
соңғы үш жыл бойындағы аналитикалық ақпараттарды жинаумен айналысады.
Сақтандыру компаниясының ұйымдастырылу құрылымының түрлі мүмкіндіктерін
ескере отырып, практикаленуші студент компанияның барлық құрылымдық
бөлімшелерімен танысып, есепті ұсынуы тиіс.
1.Қаржылық департамент
Бұл Департамен бойынша студенттің өндірістік практика есебінде
компанияның төлем қабілеттілігі мен тұрақтылығын сипаттайтын қаржылық
есептіліктің түрлері мен нұсқалары көрсетілуі тиіс (қаржылық көрсеткіштері,
активтері, динамикадағы инвестициялық қоржындары).
2.Сақтандыру департаменті
Бұл Департамент бойынша практикаленуші студенттің есебінде болуы тиіс:
1) жүргізілетін сақтандыру түрлері;
2) қайта сақтандырудың жағдайы мен дамуы;
3) осы сақтандыру компаниясының даму болашағы жайында.
Сақтандырудың құрылымын, нұсқалары мен сыныпталуын, сала бойынша
сақтандыру бойынша төлемдер мен сақтандыру сыйақыларының түсуін көрсетілуі
тиіс.
Қайта сақтандыруға жіберілген сақтандыру сый ақыларының құрылымын
көрсету керек.
3.Сату департаментінде
Бұл Департамен бойынша студент сақтандыру компаниясының маркетингтік
саясатын, оның мақсаты мен міндеттерін зерттеу керек. Тұтынушыларға
сақтандыру қызметтерінің қозғалысы тәсілдері мен әдістерін анықтау керек.
1.Заң бөлімінде:
Компанияның нормативтік және заңнамалық актілердің сақталуын алып,
талдап және ұсынуы тиіс. ҚР сақтандырудың заңнамалық базасын жетілдірудің
мүмкін болатын бағытын келесі сұрақтар бойынша зерттеу:
- сақтандыру төлемдерінің кепілдендірілген жүйесі;
- міндетті сақтандыру жүйесі;
- сақтандыру нарығын реттеу мен бақылау жүйесі.
Оқу практика бойынша есеп (мүмкіндігінше) сақтандыру компаниясының
келесі құжаттарын мазмұндау керек: (бухгалтерлік баланс, сақтандыру келісім
шарттары, сақтандыру ережелері, табыстар мен шығыстар есебі, сақтандыру
полистері және т.б.)
4.4.5 Мемлекеттік қаржылық ұйымдар мен
қазынашылық ұйымдарда
Мемлекеттік қаржылық ұйымдарда оқу практика мазмұны мемлекеттік басқару
деңгейі мен оқу практика базасына сәйкес ерекшеленеді. Есепте қаржылық
ұйымдардың міндеттері мен беделі сипатталып, оның Ережелері, оперативтік
және стратегиялық сипаттағы мазмұны мен міндеттері көрсетіледі. Мемлекеттік
қаржылық ұйымдардың практикалік қызметін зерттеу оның құрылымы мен әрбір
бөлімшелердің қызметкерлерінің функционалдық міндеттерін қарастырудан
басталады. Оқу практиканің және жұмыс түрлерінің жалпы мазмұны келесі
сұрақтарды қарастырумен көрсетіледі.
Қазынашылық комитетінің және территориялық қазынашылық ұйымдардың
қызметтері мен өкілеттілігімен танысу.Қазынашылық ұйымдардың бөлімдерімен
танысу: құрылымы, тағайындалуы, қызметкерлер міндеттері, қызметтік
инструкциялар.
Қызметкерлердің функционалдық міндеттерін қарастыру: мемлекеттік
бюджеттің орындалуын басқару, түсімдерді басқару, міндеттемелерді тіркеуді
басқару, төлем ақы шотын енгізуді басқару, төлемдерді бақылауды басқару,
мемлекеттік мекемелермен жұмысты басқару, ішкі бақылауды басқару,
мердігерлермен анықтамалар жүргізу және есеп жүргізу, қаржылық қамтамасыз
ету бөлімімен, қазыналық жүйені техникалық жүргізу мен ақпараттық
қауіпсіздік бөлімі.
Зерттеу жүргізу объектілері бойынша материалдарды жинап, оқып, талдау.
Ұлттық валютадағы бюджетке түсімдердің орындалуын ұйымдастырумен
танысу.
ҚР ЕБК бекітілген табыстардың сыныптама кодымен сәйкес біріңғай
қазынашылық шоттың жұмыс істеуімен танысу.
Бюджеттік алымдарды төменгі тұрған бюджеттен жоғарғы тұрған бюджетке
аударудың кезеңділігі мен тәртібі және бюджеттік субвенцияларды төменгі
тұрған бюджеттен жоғарғы тұрған бюджетке аударумен танысу.
Мемлекеттік мекемелермен жасалатын, азаматтық құқықтық келісім
шарттарды, мемлекеттік тіркеуді жүргізетін тәртіппен танысу. Қолма қолсыз
нұсқадағы ұлттық валютамен төленетін төлемдерді жүргізу.
Мемлекеттік мекемелердің жүргізетін депозиттік шоттарымен, демеушілік
және қайырымдылық көмек көрсетудегі төлемдерді жүргізу тәртібімен танысу.
Олардың қол астында қалған, тауарларды жеткізіп беруден (жұмыстан, қызмет
көрсетуден) түскен ақшаны қолдану тәртібімен танысу.
Бюджеттік несиелерді ұсынудағы қаржылық қызметтерді сипаттау мен
бюджеттік несиелеу тәртібімен танысу. Қазақтан Республикасының Үкіметінен
қарыз алу тәртібі. Қазақстан Республикасы Үкіметінің тартылған қаражаттары
есебінен қаржыландырылатын инвестициялық жобаларды іске асыру. Мемлекетпен
кепілдендірілген заемды иемденген, қаражат алушының қаржылық жағдайын
мониторингтау тәртібі. Мемлекеттік мекемелер үшін қазынашылық ұйымдардың
бюджет ақшасын басқару тәртібі.
4.5 Есепті жазып және қорғау
Оқу практикасі студенттің қорытынды жұмысы болып табылады. Ол практика
бағдарламасының негізінде, күнтізбелік кестеге сәйкес жасалады. Онда
студент барлық қарастырылған сұрақтары бойынша жасалған жұмысын көрсетіп,
экономикалық жұмыстарды орындағанынынша дәлелдейтін құжаттарды және
есептерін тігеді.
Есепті жазуда, қаржы несиелік салада жұмыс істейтін маманның жұмысын
көрсететін құжаттарды тікелей көшіріп алуға болмайды. Есепте қызметкердің
құқықтары мен міндеттеріне жалпы сипаттама беріледі. Әсіресе, жұмысты
орындау тәсілдері мен нақты есептерге көңіл бөлінеді. Осыған байланысты,
жасалған жұмысты көрсету мен тігілген құжаттар, есептер бір бірімен
байланысты болуы керек.
Есептің мазмұнында болуы тиіс:
1. Сыртқы беті (титулды парақ)
2. Мазмұны
3. Кіріспе
4. Өндірістік практика күнделігі
5. Шаруашылық субъектісіне жалпы сипаттама
6. Шаруашылық субъектісінің бөлімдерінің жұмыстарына сипаттама және
талдау
7. Кәсіпорын (ұйым) қызметінің қаржылық экономикалық көрсеткіштерін
талдау
8. Кәсіпорынның қаржылық ресурстарын басқаруды жетілдіруге ұсыныстар
9. Қорытынды
10. Қолданылған әдебиеттер тізімі (ақпарат көздері)
11. Қосымшалар
Есепке қосымша тігіледі:
1. . Практикані өту күнделігі.
2. . Кәсіпорынның нақты құжаттары (қаржылық есептілік, кәсіпорынның және
қаржылық экономикалық бөлімдердің ұйымдық құрылымы, зерттеу тақырыбы
бойынша материалдар)
Барлық жиналған материалдар тиянақты түрде папкаға тігіледі.
Есептің жалпы көлемі қосымшаларды қосқанда 30-40 парақ бет болу керек.
Мәтінді жазған кезде шетінен: сол жақтан 3 см, оң жақтан- 1,5 см, жоғарғы
және төменгі жақтан 2 см қалдыру керек. Есептегі парақ беттерінің номері
сыртқы беттен (титулды) басталып, тізбектеліп, араб сандарымен белгіленіп,
парақтың жоғарғы оң жақ бетіне қойылады.
Сыртқы бет (титулды) номерленбейді және бірыңғай нұсқада болуы тиіс,
қосымша 1 көрсетілгендей.
.Есепті қорғау арнайы комиссиямен онлайн нұсқасында (ZOOM және OES
платформасында) бір студентке 7-10 минут уақыт аралығында қабылданады.
Есепті қорғау кезінде оқу практикасы уақытында үйренген практика мен
білімді көрсету керек. Практиканің нәтижесі бойынша баға талаптарға сай
болып, студенттің Қаржы білім беру бағдарламасы бойынша практикалық
жұмысқа дайындық деңгейін көрсетеді.
5. Өндірістік практика
5.1 Өндірістік практиканың міндеттері мен ұйымдастырылуы
Студенттердің өндірістік практикасы – жоғары білікті мамандарды
дайындаудағы маңызды кезең болып табылады. Практиканің басты міндеті
студенттердің білім алу үдерісіндегі алған теориялық білімдерін бекітіп
және болашақ мамандықтарын практикалік жағынан үйреніп, теория мен
шаруашылық жүргізу практикасін байланыстыра білу
Өндірістік практиканің базасы студенттің ғылыми қызығушылығы мен
дипломдық жұмыс тақырыбына сәйкес таңдалады. Студенттер өндірістік
практикані салық, кедендік және қаржылық органдарда, қазынашылық,
сақтандыру ұйымдарында, банктік жүйе мекемелерінде, сонымен қатар
кәсіпорындардың қаржы бөлімдерінде өтуіне болады.
Практиканің мақсаты болып, білім алып жатқан мамандығы бойынша кәсіби
қызметі жағынан практика жинақтап, теориялық білімін бекіту болып табылады.
Өндірістік практикані өту кезеңінде студенттер сол немесе басқа
бөлімдегі қаржылық жұмыстарды ұйымдастыруға байланысты практикалік
материалдарды терең зерттеулері тиіс. Жинақталған алғашқы құжаттары, есеп
беру материалдары, бухгалтерлік құжаттардың бланктері, қолдану материалдары
өндірістік практика есебіне тігіліп, дипломдық жұмысты жазуда
пайдаланылуына болады.
Өндірістік практиканы өтудің алдында практика өтілетін базаның
жетекшісі, кафедрадан тағайындалған жетекшімен бірлесе отырып, жұмыс тізімі
мен орындау уақыты және жұмыс орны көрсетілген күнтізбелік жоспарды
құрастырады.
Практикані өтіп болғаннан кейін студенттер, нақты жинақталған
материалдарға сүйене отырып, жоғарғы оқу оындарындағы соңғы кезең –
дипломдық жұмысты жазып, қорғауға кіріседі.
Өндірістік практиканің міндеттеріне кіреді:
- студенттердің білім алу үдерісіндегі алған теориялық және машықтану
білімдерін бекітіп, алған білімдерін мамандығы бойынша нақты қаржылық
экономикалық міндеттерді шешуде пайдалана білу;
- таңдаған мамандығы бойынша практика жинақтап, оны дамыта білу;
- дипломдық жұмысты жазып, өндірістік іс- практика бойынша есепті
құрастыруда нақты материалдарға талдау жасап, қол жетерлік ақпараттарды
жүйеге келтіріп, жинау;
- Өз бетімен жұмыс жасауда практикасін дамытып, зерттеу әдістемелерін
үйрену, ұйымдардың қаржылық ресурстарын басқаруда және есептегі
мәселелердің шешімін табуда эксперименттер жасау;
- студенттердің практикалік жұмыстарға дайындығын анықтау.
Өндірістік практика бағдарламасын орындамаған және есепті қорғау
кезінде қанағаттанарлықсыз баға алған студент Мемлекеттік емтихан тапсыруға
жіберілмейді.
5.2 Практикаға жетекшілік жасау
Практикаге жалпы оқу әдістемелік жетекшілік етуді Еуразия гуманитарлық
институтының Экономикалық және математикалық пәндер кафедрасы жүргізеді.
Өндірістік практиканің кафедрадан тағайындалған жетекшісінің міндетіне
кіретін:
- күнтізбелік жоспарды құрудағы сұрақтарға, практиканің өтілу жоспары
мен оның ұйымдастырылуына кеңес беру;
- практиканің өтілу уақытындағы күнделікті толтыру барысындағы
туындағын сұрақтарға кеңес беру;
- өндірістік практиканің нәтижесі бойынша есепті дайындап, дипломдық
жұмыс жазудағы материалдарға талдау жасап, жинауда әдістемелік көмек;
- өндірістік практиканің өтілуіне байланысты студенттің есебіне қысқаша
пікір жазып беру.
Практиканің өту орнында практика жетекшісі болып сол кәсіпорындағы
білікті маманға жүктеледі:
Практиканің өту орнындағы мамандар арасындағы жетекші:
1. Осы бағдарлама көлемінде өндірістік практикані ұйымдастырады.
Практика сұрақтары бойынша кеңестер береді.
Практиканің соңында студентке қысқаша пікір (мінездеме) береді, онда
өндірістік практиканің бағдарламасын қалай орындағаны, практикаші
студенттің еңбек тәртібін сақтағаны және кәсіби дайындығы жайында
көрсетіледі.
5.3 Практикаленуші - студенттің міндеттері
Өндірістік практикані өту барысында студент міндетті:
1. практикані өту орнындағы ішкі тәртіп, ережені сақтауға;
2. кәсіпорыннан тағайындалған практика жетекшісінің өкімдерін орындауға;
3. практиканің өту жоспары мен күнтізбелік жоспарды өз уақыты мен толық
көлемде орындауға;
4. көрсетілген нұсқада күнделікті толтыруға;
5. практика нәтижесі бойынша, кафедра бекіткен уақыт пен нұсқада есепті
ұсынып, қорғау.
Өндірістік практика бағдарламасын орындамаған студент, дипломдық
жұмысты қорғау мен мемлекеттік емтиханға жіберілмейді
5.4 Өндірістік практиканің мазмұны
Жұмыс орындарында практикані өту барысында студент өз бетімен жұмыс
істеуді, мамандардың экономикалық әдістерді қолдануын, барлық бөлімдерде
инструкциялық материалдарды терең зерттеп, келесі көлемдегі жұмыстарды
орындауы қажет: қаржылық ұйымдардың құрылымымен жалпылама танысу (банктер,
шаруашылық субъектілері) және өндірістік практика базасының ерекшеліктеріне
сәйкес, оның қаржылық экономикалық қызметтерін зерттеу.
5.4.1 Коммерциялық банктерде
Коммерциялық банктердің қызмет ету аясы ерекше. Өндірістік практикасін
екінші деңгейлі банктерде өтетін студент, банктің бүкіл бөлімдерінің
қызметін тізбектеп, зерттеуі қажет. Осыған байланысты, негізгі көңілді
тікелей дипломдық жұмыс тақырыбының объектісіне бөлу керек.
Банк қызметін ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz