Жұмысты жетекшіге қол қоюға ұсыну

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 40 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Экономика факультеті
Туризм кафедрасы

БЕКІТЕМІН
Экономика факультетінің
Деканы э.ғ.д.,профессор
_________ С.Б.Мақыш

6В11102-Туристік қызметті ұйымдастыру (Туризм)
6В11103-Қонақ үй және мейрамхана ісі
Білім беру бағдарламасы бойынша студенттердің
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫ (ЖОБАНЫ) ОРЫНДАУ БОЙЫНША
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛЫҒЫ

АСТАНА 2022
Диплом жұмысын орындау бойынша әдістемелік нұсқаулықты ҚР МЖМБС №1080
23.08.2012ж. Жоғары білім беру. Бакалавриат. Негізгі ережелер және
05.01.2018ж. П ЕҰУ 33-18 Дипломдық жұмыс туралы ереже негізінде э.ғ.к.,
профессор Л.М. Муталиева, э.ғ.д., профессор Б.Ұ.Сыздықбаева, аға
оқытушылар, магистр Е.К.Акишева, К.А.Омарова құрастырған.

Рецензент: э.ғ.к., профессор м.а. А.Б.Баймбетова

Әдістемелік нұсқаулық Туризм кафедрасы отырысында
№___ хаттамасы ____________2022ж. бекітілді.

Әдістемелік нұсқаулық Экономика факультетінің Ғылыми кеңесінде
№___ хаттамамен ____________2022ж. бекітілді.

Туризм кафедрасының меңгерушісі Л.М.Муталиева

Экономика факультетінің оқу-
әдістемелік комиссия төрағасы
А.М.Бержанова

Мазмұны

Бет
1 Жалпы ережелер 4
2 Дипломдық жұмысты орындау кезеңдері 6
2.1 Дипломдық жұмыс тақырыптарына қойылатын талаптар 6
2.2 Дипломдық жұмыстың ғылыми жетекшілерін тағайындау 7
2.3 Дипломдық жұмысты орындауға арналған тапсырма 7
2.4 Дипломдық жұмыстың құрылымы 9
3 Дипломдық жұмысты рәсімдеуге қойылатын талаптар 15
4 Дипломдық жұмысты қорғауға ұсыну 21
5 Дипломдық жұмысты қорғау тәртібі 23
6 Дипломдық жұмысты сақтау тәртібі 25
Қосымшалар 26

1 Жалпы ережелер

1.1 Дипломдық жұмыс – білім алудың соңғы кезеңінде мамандықтың оқу
жоспарына сай орындалатын түлектің жазбаша жұмысы, ол бітірушінің
білімділігін, кәсіби білімін, технологиялық тәжірибесін және бітірушінің
шығармашылық қасиеттерін көрсетеді.
Дипломдық жұмыс – бұл жоғарғы оқу орнында оқудың, сонымен қатар
студенттің ғылыми-ізденушілік және практикалық жұмысының нәтижесі болып
табылады, оны дайындау үрдісінде студент туризм саласының, сервис
қызметінің, қонақ үй және мейрамхана ісінің, ойын-сауық индустриясының
кәсіби-теориялық, әдістемелік және ұйымдастырушылық мәселелерін шешеді.
Білім алушылардың диплом жұмысын орындауы оның білім алуының қорытынды
кезеңі, ал оның қорғалуы 6В11102-Туристік қызметті ұйымдастыру (Туризм),
6В11103-Қонақ үй және мейрамхана ісі Білім беру бағдарламасы бойынша
білім алатын түлектің мемлекеттік аттестациядан өтудің құрамдас бөлігі
болып табылады.
1.2 Білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылау, аралық және
қорытынды мемлекеттік аттестаттау жүргізудің үлгі ережесін бекіту туралы
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18
наурыздағы № 125 бұйрығына өзгеріс енгізу туралы бұйрығына сәйкес Қазақстан
Республикасы Әділет министрлігінде 2010 жылғы 17 мамырда № 6236 тіркелген
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2010 жылғы 13 сәуірдегі
№ 168 бұйрығында дипломдық жұмысты жазуға және қорғауға бітіртуші кафедра
шығарған шешімі негізде өте жақсы немесе жақсы және өте жақсыға
үлгеретін студенттер жіберіледі.
Жекелеген жағдайларда кафедра дипломдық жұмысты жазуға және қорғауға
қанағаттанарлық бағасы бар, бірақ ғылыми-зерттеу жұмыстарында
қабілеттілік танытқан, базалық және бейіндік пәндер бойынша өте жақсы
және жақсы бағалары бар студентті де жібереді.
Дипломдық жұмысты қорғаудың орнына мамандықтың бейіндік пәндері
бойынша мыналар екі мемлекеттік емтихан тапсырады (білім беру
бағдарламасы):
1)қанағаттанарлық немесе аралас бағаға үлгеруші студенттер;
2)денсаулық жағдайы туралы медициналық анықтамасының негізінде
стационарда ұзақ емделуде (бір айдан артық) болған студенттер;
3)баланың тууы туралы куәлігінің негізінде 2 жасқа дейінгі балалары
бар студенттер;
4)ата-аналарының денсаулық жағдайы туралы медициналық анықтамасының
негізінде ауру ата-анасын күтуші студенттер.
1.3 Дипломдық жұмыстың мақсаты – жоғары оқу орнының туризм бакалавры
біліктілігімен диплом алуға рұқсат беретін туризм, қонақ үй және мейрамхана
ісінің теориясын, әдістемесін және ұйымдастырылуын жетілдіруге өзіндік үлес
қосу болып табылады. Оған келесілер жатады:
- студенттердің білім алу үрдісінде алған теориялық және практикалық,
кәсіби білімдерін бекіту, кеңейту және жүйелендіру;
- нақты сұрақтар мен мәселелерді шешуде тәжірибелік әдістерді қолдана алу
және өзіндік ғылыми зерттеу әдістерін игеру;
- студенттердің туризм индустриясында, қызмет көрсету саласында, қонақ үй
мен мейрамхана ісінде, ойын-сауық индустриясында өзіндік жұмыс жасауға
мүмкіндік беретін кәсіби құзыреттілігін, тәжірибелік дағдыларды игеруін,
дайындық деңгейін анықтау.
1.4 Дипломдық жұмыс келесі талаптарға жауап беруі тиіс:
- ғалымдардың, сарапшылардың, практикалық мамандардың, экономистердің
жүргізген зерттеу нәтижелері мен жобалық шешімдерін зерттеу және
жинақтау;
- зерттеу объектісі бойынша ғылыми негізделген теориялық қорытынды мен
ұсыныстарды қамту;
- нақты міндеттер, сұрақтар мен мәселелерді шешуге бағытталған ғылыми
негізделген нәтижелерді қамту.
1.5 Студент қойылған мақсаттарға жету үшін келесі міндеттерді шешуі
керек:
- туризм индустриясы және сервис кәсіпорындарында нақты қызмет түрлерін
(сервистік, өндірістік-технологиялық, ұйымдастырушылық және басқарушылық)
іске асыру үшін таңдалған тақырыптың өзектілігін, оның құндылығы мен
маңызын негіздеу;
- таңдалған тақырып бойынша теориялық жағдайларды, нормативтік-техникалық
құжаттамаларды, статистикалық материалдарды, ақпараттық және ғылыми
әдебиеттерді қарастыру;
- нақты талдау жасау үшін қажетті статистикалық материалдарды жинау;
- қажетті ақпараттарды жинау арқылы зерттеу нысанының (пән) жағдайына
талдау жасау және мәліметтерді өңдеу мен талдаудың лайықты әдістерін
қолдана отырып, кемшіліктері мен мәселелерін анықтау (мысалы, туризм
индустриясындағы кәсіпорын қызметінде);
- зерттеу барысында алынған нәтижелерді жинақтау негізінде қорытынды жасау
және нақты ұсыныстар әзірлеу;
- алынған нәтижелерді қорытындылау негізінде зерттеу объектісінің қызметін
жетілдіру жолдарын немесе нақты мәселелерді, сұрақтар мен міндеттерді
шешу жолдарын ұсыну;
- ұсынылған іс-шараларды енгізе отырып, әлеуметтік-экономикалық тиімділік
есебін орындау;
- диплом жұмысын нормативтік талаптарға сай рәсімдеу.
1.6 Диплом жұмысында келтірілген мәліметтердің нақтылығы мен
дұрыстығына, мазмұнына, қабылданған шешімдерге жауапкершілікті бітіруші
студент дипломдық жұмыстың авторы ретінде өзіне алады.

2 Дипломдық жұмысты орындау кезеңдері

2.1 Дипломдық жұмыс тақырыптарына қойылатын талаптар
2.1.1 Дипломдық жұмыс тақырыптарын қатаң түрде даярлау бағдары бойынша
мамандық сай келетін мамандарды кафедра дайындайды.
2.1.2 Дипломдық жұмыстардың тақырыбы өзекті болуы керек, туристік
саланың теориясы мен практикасын дамытудың жағдайы мен перспективаларына
сәйкес келуі керек, туризмнің, қызмет көрсетудің, қонақ үй мен мейрамхана
ісінің, ойын-сауық индустриясының нақты міндеттері мен мәселелерін ескеруі
керек.
Диплом жұмысының тақырыбын таңдаған кезде студенттер:
- өзінің кәсіби дайындық деңгейін ескеруі;
- өзінің практикалық тәжірибесіне сүйенуі;
- белгіленген жұмыстың нақты орындалуын, көлемін, мерзімін, ресурстарының
қол жетімділігін сезінуі қажет.
2.1.3 Диплом жұмыстарының тақырыптары дипломдық жұмысқа жетекшілік ету
оқу жүктемесінде көрсетілген ПОҚ құрамы тарапынан Platonus.ENU
автоматтандырылған ақпараттық жүйесіне (бұдан әрі – ААЖ) енгізілуі тиіс.
Диплом жұмысының тақырыбындағы жалпы тақырыптар тізімі бітіруші
студенттердің санынан 2-3 есе көп болып және жыл сайын кем дегенде 50%-ға
жаңартылуы тиіс.
2.1.4 Студент Platonus.ENU ААЖ-де дипломдық жұмыс тақырыбын және
жетекшісін таңдауы және ПОҚ Platonus.ENU ААЖ-де келісімін беруі керек.
Студент факультет деканының атына жазған жеке өтінішінің негізінде
бекітілген тақырыптардан диплом жұмысының тақырыбын бекітуді өтінеді.
Бітіруші студент өтініште диплом жұмысын жазу үшін өзіне нақты тақырыпты
бекітуін сұрайды және кафедраның ПОҚ құрамынан таңдалған тақырып бағытына
сәйкес ғылыми жетекші тағайындалады. Студенттің өтініш үлгісі A
қосымшасында келтірілген.
2.1.5 Студент бекітілген тақырыпта көрсетілмеген өз тақырыбын ұсына
алады. Ол үшін студент өз шешімін, жеке ғылыми және тәжірибелік қызығушылық
тұрғысынан жазбаша негіздеуі тиіс.
2.1.6 Студенттер диплом жұмыстарының тақырыптарын мүдделі шаруашылық
жүргізуші субъектілердің жазбаша тапсырысы (келісімшарт) негізінде орындай
алады.
2.1.7 Дипломдық жұмыстың тақырыбы мен әрбір студентке тағайындалған
ғылыми жетекшілер тізімі ағымдағы жылдың бітіруші курс басында Ғылыми
кеңестің шешімі негізінде Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық
университеті КеАҚ Басқарма төрағасы – ректордың бұйрығымен бекітіледі.
2.1.8 Дипломдық жұмыстың тақырыбын диплом алды практика аяқталғаннан
кейін қажет болған жағдайда өзгертуге немесе түзетуге, нақтылауға болады,
оған кафедраның дәлелді ұсынысы негіз болады.

2.2 Дипломдық жұмыстың жетекшілерін тағайындау
2.2.1 Жетекші ретінде атқаратын қызметіне қарамастан тәжірибелі
оқытушылар тағайындалады.
2.2.2 Дипломдық жұмыс жетекшісінің міндеті:
- диплом жұмысының жетекшісін тағайындау туралы бұйрық шыққаннан кейін
дипломдық жұмысты орындау үшін студентке тапсырма беру;
- дипломдық жұмысты орындаудың барлық кезеңдері көрсетілген уақытты
қамтитын күнтізбелік жоспарды әзірлеу;
- дипломдық жұмыс терең әрі жан-жақты ізденісті талап ететіндіктен ғылыми
әдебиеттерді ұсыну, оның ішінде, монографиялар, заңнамалық-нормативтік
актілер, анықтамалық және мұрағат ақпараттары, мерзімді ғылыми
басылымдардағы мақалалар, нұсқаулықтар, ережелер, дәріс курстары,
журналдар (оның ішінде шет тілдерінде);
- дипломдық жұмысты орындауға қатысты студенттердің күнтізбелік жоспарын
ұстануына бақылау жүргізу;
- белгіленген уақытта дипломдық жұмысты орындау бойынша консультациялық
және әдістемелік көмек көрсету.
2.2.3 Кафедра меңгерушісі дипломдық жұмысты орындау бойынша
әдістемелік нұсқаулықпен қамтамасыз етуі тиіс, дипломдық жұмысты орындаудың
күнтізбелік жоспарына сәйкес студенттердің дипломдық жұмысты орындауы
бойынша мерзімді есеп беру уақытын орнатуы керек және дипломдық жұмыстың
дайындық дәрежесі туралы аралық есебін ғылыми жетекшімен бірге қабылдауы
тиіс.
Кафедра студенттердің дипломдық жұмыстарының дайындығы туралы ақпарат
кафедрамен факультет деканына ұсынылады. Дипломдық жұмыстың тапсырмасына
сәйкес студент дипломдық жұмыстың дайындық дәрежесі туралы үш есеп тапсыруы
тиіс:
- I тараудың орындалуына қатысты бірінші аралық есеп диплом алдындағы
практикаға кеткенге дейін тапсырылады;
- II жәненемесе III тараулардың орындалуы туралы екінші аралық есеп
тәжірибе аяқталғаннан кейін тапсырылады;
- дипломдық жұмыстың аяқталуы туралы үшінші есеп – алдын ала қорғаудан
бұрын, академиялық күнтізбеге сәйкес МАК жұмысының басталуына 1 ай
қалғанда тапсырылады.
Дипломдық жұмысты орындау бойынша графикті ұстанбаған және дипломдық
жұмыстың дайындық дәрежесі туралы есеп тапсырмаған жағдайда жетекші кафедра
меңгерушісіне шара қолдану туралы жазбаша түрде ақпарат береді.

2.3 Дипломдық жұмысты орындауға арналған тапсырма
2.3.1 Дипломдық жұмысты орындауға арналған тапсырма студент дайындаған
бастапқы материал мен дереккөздерден, сұрақтар тізімінен, ұсынылған
әдебиеттер тізімінен, графикалық материалдар тізімінен (кесте, диаграмма,
сызба, суреттер және т.б.), дипломдық жұмысты жазу бойынша толық
күнтізбелік графиктен тұрады. Дипломдық жұмысты орындауға арналған
тапсырманың формасы Б қосымшасында келтірілген.
2.3.2 Дипломдық жұмысты орындауға арналған тапсырма кафедра
меңгерушісімен бекітіледі, тапсырмада міндетті түрде жұмысты аяқтау мерзімі
көрсетіледі және титулдық беттен кейін нөмірленбей дипломдық жұмысқа
тігіледі, бірақ, жалпы бет санына кіреді.
2.3.3 Жекелеген жағдайларда дипломдық жұмыстың жеке тараулары бойынша
тапсырма ғылыми жетекшілікке бөлінген сағат көлемінің шегінде (24 сағ.)
кеңесшілер шақыртылуы мүмкін.
2.3.4 Күнтізбелік жоспар әдебиетті іріктеуден бастап, алдын ала
қорғаудан өткенге дейінгі дипломдық жұмысты орындаудың барлық реттелген
кезеңдерін қамти отырып, бүкіл мерзімге құрастырылады (Б қосымшасын
қараңыз).
Студенттерге дипломдық жұмысты әзірлеудің келесі күнтізбелік жоспарын
ескеру ұсынылады:
Диплом жұмысының тақырыбын таңдау және оны кафедрада бекіту.
Әдебиеттерді таңдау, оны зерттеу және өңдеу. Негізгі дереккөздері бойынша
библиография әзірлеу және оны дипломдық жұмыс жетекшісіне көрсету.
Дипломдық жұмыстың жоспарын құрып, жетекшімен келісу, ақылдасу.
Жұмыстың кіріспесін, теориялық бөлігін дайындау және оны тексеруге ұсыну.
Практикалық материалдарды жинау, жүйеге келтіру, талдау жүргізу.
Жұмыстың сараптамалық бөлімін дайындау және ұсыну.
Жұмыстың ұсыныс бөлігін дайындау және ұсыну.
Жұмыс бойынша қорытынды дайындау және ұсыну.
Ғылыми жетекшімен қорытынды мен ұсыныстарды келісу.
Жетекшінің ескертулеріне сәйкес диплом жұмысын қайта жөндеу (толықтыру).
Диплом жұмысын алдын-ала қорғау комиссиясына ұсыну.
Диплом жұмысын алдын-ала қорғау бойынша комиссияның ескертулеріне сәйкес
толықтыру.
Жұмысты жетекшіге қол қоюға ұсыну.
Нормалық бақылаудан өту.
Диплом жұмысын пікір дайындау үшін жетекшіге тапсыру.
Жұмысты кафедра жетекшісіне қол қойдыруға ұсыну.
Кафедра жетекшісінің ескертулеріне сәйкес диплом жұмысын толықтыру.
Сыртқы кәсіби маманнан диплом жұмысына пікірлеме алу.
Ғылыми жетекшінің сын-пікірі және рецензенттің пікірлемесі бар диплом
жұмысын есеп журналына тіркеу үшін МАК-тың техникалық хатшысына тапсыру.
Таратпа (иллюстрациялық) материалдарды, диплом жұмысының электронды
презентациясын және оның мазмұнымен бірге МАК-ға ұсыну.
2.3.5 Студенттердің дипломдық жұмыстары практика үшін қызығушылық
тудыра отырып, мүмкіндігінше туристік және қызмет көрсету кешендерін, қонақ
үй және мейрамхана шаруашылығын, ойын-сауық индустриясын дамытудың
республикалық, аудандық және муниципалды бағдарламаларымен шешілетін
мәселелер шеңберін көрсетуі қажет.
2.3.6 Дипломдық жұмыстың негізгі бөлімі қолданылған есеп-әдістердің
негізінде жұмыстың мақсаты мен міндетін ашып көрсетуі қажет, жүргізілген
ғылыми тәжірибелердің сипаттамасы мен салыстырмалы талдау жүргізіліп,
суреттер, графиктер, эскиздер, диаграммалар және сызбалар, компьютерлік
технология қолданылуы шарт.
2.3.7 Студент дипломдық жұмысты жоғары оқу орнында және зерттеу
объектісі мен пәніне сәйкес өзге кәсіпорындар мен ұйымдарда орындауына
болады.

2.4 Дипломдық жұмыстың құрылымы
2.4.1 Дипломдық жұмыс 40-50 беттен тұратын қолжазба түрінде осы
мамандық бойынша студенттің өз бетінше дайындаған зерттеу жұмысы болуы
керек. Қосымшалар дипломдық жұмыстың көрсетілген көлеміне енгізілмейді,
бірақ оларға нөмір қойылады.
2.4.2 Дипломдық жұмыстың құрылымдық элементтеріне мыналар жатады:
- мұқабасы;
- титул беті;
- дипломдық жұмысты орындауға арналған тапсырма;
- мазмұны;
- кіріспе;
- негізгі бөлім (теориялық, сараптамалық және ұсыныс бөлімдері);
- қорытынды (тұжырымдар мен ұсыныстар);
- пайдаланылған әдебиеттер тізімі;
- қосымша (лар).
2.4.3 Диплом жұмысының бірінші беттері мұқабасы мен титул беті құжатты
өңдеу және іздестіру үшін қажет болып табылатын ақпараттық дереккөзі
ретінде қызмет етеді.
Мұқаба мен титул беті нөмірленбейді, бірақ беттердің жалпы санында
есептеледі. Мұқаба мен титул бетінің үлгілері В мен Г қосымшаларында
келтірілген.
2.4.4 Диплом жұмысының мазмұны кіріспе, реттік нөмірлер және барлық
тараулардың (бөлімдер мен бөлімшелер) атауларын, қорытындыны, пайдаланылған
әдебиеттер тізімін, қосымшалар атауын қамтиды.
Диплом жұмысының мазмұнында әр бір элементтің (бөлімдер мен
бөлімшелер) қарама-қарсы жағына сол бөлімнің басталатын бет нөмірі
қойылады.
Диплом жұмысының мазмұны келесі шарттарға жауап беруі керек:
- материалдың ретті логикалық жүйемен мазмұндалуы;
- зерттеудің нақты мақсаттылық бағыты;
- жұмыс қорытындысын нақты келтіру;
- қорытынды, нәтижелердің дәлелділігі және ұсынылатын шешімдер мен
ұсыныстардың негізделуі.
Мазмұны үлгісі Д Қосымшасында келтірілген.
2.4.5 Кіріспе дипломдық жұмыс тақырыбының өзектілігінің негіздемесін,
шешілетін мәселенің қазіргі жағдайын бағалауды қамтуы тиіс; дипломдық
зерттеудің мақсаты, міндеттері, объектісі мен пәні тұжырымдалуы тиіс;
зерттеудің теориялық және әдіснамалық негізі, дипломдық жұмыстың жаңалығы
мен практикалық маңыздылығы сипатталуы тиіс.Кіріспенің көлемі 1-2 баспа
бетін құрайды.
Таңдалған тақырыптың өзектілігі зерттеудегі мәселенің маңыздылығы мен
мәнін, сондай-ақ оның әртүрлі қызмет салаларына, көрсеткіштерге әсерін
көрсетуі керек. Сонымен, өзектілікті негіздеу – жұмыста туындаған мәселені
неге қазір шешуге болатындығын түсiндiру (нелiктен жаңа бiлiм практика үшін
керек, диплом жазушының пікірінше туризм индустриясының тәжiрибесiндегi
қандай мәселе өз шешімін талап етеді, зерттеудің негізгі мәселесі қандай,
мәселені шешу үшін басқа зерттеушілер не істеді және диплом жазушыға не
істеу керек).
Зерттеу мақсаты – бұл диплом жазушы зерттеу басында анықтаған және оны
орындау үрдісінде жететiн шектi нәтиже. Қонақжайлылық индустриясындағы
корпоративтік мәдениет тақырыбындағы диплом жұмысы алдына келесідей мақсат
қоюы мүмкін: Нұр-Сұлтан қаласындағы қонақжайлылық индустриясындағы
корпоративтік мәдениеттiң күйiн талдау және оны жетілдіру бойынша ұсыныстар
әзiрлеу.
Зерттеу міндеттері – бұл зерттеудiң мақсатқа жетудегі кезеңдi
қозғалысы. Әрбiр міндет диплом жұмысының нақты бөлiгiн анықтайды: теориялық
негiздердi зерттеу (мысалы, туризмдегі кроссмәдениет факторын ескеру);
қажеттiлiгін негіздеу (мысалы, араб елдеріне шығу туризміне керекті
құжаттарды қалыптастыруда кроссмәдениет факторын ескеру); дайындау (мысалы,
... .. бойынша іс-шаралар); анықтау (мысалы, ... бойынша іс-шараны
ендіруден тиімділікті арттыруға әсер ету); iске асыру (мысалы, ... іс-шара
бойынша экономикалық талдау).
Зерттеу объектісі – бұл зерттелетiн мәселенi тудырған үрдіс немесе
құбылыс. Зерттеу объектілері ретінде келесілер бола алады:
- туризм және қонақжайлылық индустриясы кәсiпорындарының ұйымдық
құрылымы (диплом жұмысы үшін, нақты кәсiпорынның ұйымдық құрылымын
жетiлдiруге бағытталған);
- мониторинг, маркетинг, жарнама, қоғаммен байланыс жүйесі және т.б.
(мониторинг, маркетинг, жарнама, қоғаммен байланыс жүйесін жетілдіру
бойынша зерттеуге және ұсыныстарды жетілдіруге бағытталған жұмыстар);
- туризмнің нақты түрінің немесе нақты аумағының туристiк қорлары
(дипломдық жұмыстар үшін нақты туризм түрі немесе аумақтағы туристік
ресурстарды талдауға немесе салыстыруға арналған);
- нақты түрі үшін қолданбалы туроперейтинг, туризм бағыттары (мысалы,
Бурабайдағы отбасылық демалыс үшiн жаңа турөнімді қалыптастыру
тақырыбындағы диплом жұмысы үшін зерттеу объектісі болып жаңа турөнім
алынады);
- туризм индустриясы кәсiпорындарының қызметiнiң, туриндустрия
кәсiпорындарының бірлестіктерінің, туриндустрияны реттеу жүйесiнің
(диплом жұмыстары үшін талдауға, салыстыруға, туриндустрия
кәсіпорындарының қызметінің нақты аспектісін әзірлеу мен жетілдіру,
туриндустрия жүйесін реттеу жүйесі) нақты аспектісі.
Мысалы, Қонақжайлылық индустриясындағы корпоративтік мәдениет
тақырыбындағы диплом жұмысы үшiн зерттеу объектісі ретінде Нұр-Сұлтан
қаласының қонақ үйлерiнiң корпоративтік мәдениетi алынады.
Зерттеу құралы – бұл зерттеу объектісінің қасиеттерiн нақты белгiлеу.
Мысалы, Қонақжайлылық индустриясындағы корпоративтік мәдениет
тақырыбындағы диплом жұмысы үшiн зерттеу құралы ретінде қонақжайлылық
индустриясындағы корпоративтік мәдениеттi жетiлдiру үдерісі (процесс)
қарастырылады.
Әдістемелік зерттеу – бұл негізгі қағидалар, әдістер, әдістемелер,
тәсілдер және ұйымдарда оларды іске асыру құралдары және зерттеу қызметін
құру жүйесі. Әдіснамалық зерттеу келесідей тәсілдерге негізделуі мүмкін:
- жүйелік – оны құраушы бөліктерінің біріккен зерттеу құбылысы ретінде
(мысалы, Бурабайдағы отбасылық демалыс үшiн жаңа турөнімді
қалыптастыру зерттеуінде турөнімді құру құбылысын талдауға жүйелік
әдіс қолданылады, себебі турөнімді құру – бұл турөнімді құрастыруға
қажетті жүйе (немесе кешен) құраушыларының іс-шараларының, сондай-ақ
өзара байланысқан және өзара тәуелді құбылыстарының кешені: өнімнің
өзі мақсат сияқты, қолданбалы туроперейтингтің жолдары мен әдістері,
турөнімді тұтынушы, турөнімді жасаушы – туроператор, турөнімнің
жағдайы – жүру бағыты, қызметті жабдықтаушылар және т.б.) сипаттау;
- мазмұнды немесе формальды – оқылып жатқан құбылыстардан тек тұрақты және
өзгермейтін мезеттерді алу (мысалы, Алматы қаласында спорттық туризмнің
ресурстық қамтамасыз етілуін бағалау зерттеуінде, формальды тәсіл
қолданылуы мүмкін, оның көмегімен спорттық туризмнің қамтамасыз етілуіне
қажетті ресурс құраушылары туралы жалпы түсініктердің негізінде Алматы
қаласының спорттық туризм жүйесінің қажетті құраушыларының бар болуы
жоқ болуы, растайтын теріске шығаратын фактілер жалпыланады және
жүйеленеді).
Дипломдық жұмыстың жаңалығы, әдетте, жеке ұғымдарды, экономикалық
процестердің құрамдас бөліктерін нақтылаудан тұрады және автордың
зерттелетін мәселенің дамуына қосқан үлесін сипаттайды (ұғымдарды
түсіндіруге, жіктелімдерді жүйелеуге, маркетингтік зерттеулер жүргізу
әдістемесіне, нарықты сегментациялауға және т.б. қатысты авторлық
көзқарастар). Диссертацияның жаңалығы автордың мәселені зерттеу және ерекше
шешімдерді табу қабілетін бағалауға, қолданыстағы тәсілдер мен
әдістемелерді жетілдіруге мүмкіндік береді. Оған жаңа пайдалы нәтижелерді,
зерттеудің жаңа объектісін, зерттеудің жаңа әдістерін, объектінің жаңа
жағдайларда қарастырылуын жатқызуға болады.
Жұмыстың практикалық маңыздылығы таңдалған тақырыптың рөлін және
мәселені шешу үшін автор ұсынған әрекеттерді, туристік индустрияның нақты
практикалық мәселелерін шешу үшін зерттеудің пайдалылығын көрсетеді.
Тәжірибелік маңыздылықтың сипатталуы зерттеу нәтижесінің мүмкін
тұтынушыларының нақты мақсатты тобына бағытталуымен түсіндіреді (мысалы,
Бурабайдағы отбасылық демалыс үшiн жаңа турөнімді қалыптастыру тақырыбы
бойынша зерттеу нәтижесінің мақсатты тобына, ішкі туризмінің
туроператорлары кіруі мүмкін).
2.4.6 Дипломдық жұмыстың негізгі бөлімінде орындалған жұмыстың мәнін
көрсететін мәліметтер, мазмұны, әдістемесі және негізгі нәтижелері
қамтылады. Дипломдық жұмыстың негізгі бөлімі бөлімшелерге (тараулар мен
параграфтар) бөлінеді. Дипломдық жұмыс 3 бөлімнен тұрады.
Бірінші бөлім – теориялық бөлім әрі негізгі бөлімнің бірінші тарауы, 2-
3 бөлімшеден тұрады. Берілген бөлімде ғылыми, заңнамалық, статитистикалық,
практикалық және басқа да әдеби көздерде зерттелетін мәселенің теориялық
аспектілері мен сұрақтары қарастырылады. Берілген бөлімде әдеби көздерді
шолу нәтижесінде түсініктер аппараты, қарастырылатын мәселенің әдістемелік
негіздері ашылып, алдыңғы қатарлы отандық және шетелдік ғалымдардың зерттеу
тақырыбы бойынша түрлі көзқарастарын салыстыру және қойылған міндеттерді
зерттеу мен шешуде жеке әдісі мен үлесі анықталуы керек. Берілген бөлімнің
көлемі 5-10 бетті құрауы мүмкін. Теориялық бөлімнің мөлшерлі мазмұны:
- зерттелетін объектінің даму тарихы;
- анықтамаларды нақтылау;
- зерттеу құбылысының мәнін сипаттау;
- зерттелетін мәселенің зерттелу деңгейі мен
дұрыс жолға қойылып, қолданылуына талдау
жасау. Сонымен қатар теориялық білім, озық
тәжірибелер, әдістер мен әдістемелерді
қарастыруға болады.
Мысалы:
1 Туроперейтингті ұйымдастырудың теориялық негіздері
1. Туроператорлық қызметтің ұғымы, мазмұны және функциясы
2. Туроперейтингтің экономикалық тиімділігіне ықпал ететін негізгі
факторлар
3. Туроператорлық қызметті дамытудың шетелдік тәжірибесі
Екінші бөлім – сараптау бөлімі, ол 2-3 бөлімшеден тұрады. Бұл бөлімде
арнайы ақпараттарды (ғылыми, анықтамалық, нормативтік-заңнамалық,
статистикалық, тәжірибелік және т.б.) зерттеу негізінде зерттеу объектісіне
жан-жақты кешенді талдау жүргізіледі, зерттеу объектісі мен пәніне толық
сипаттама беріледі, зерттеу объектісінің факторлары мен заңдылығы, даму
үрдісі, тәжірибеде орын алатын кемшіліктер мен оларды шешу жолдары
анықталады, яғни, мәселенің қазіргі жағдайына талдау жасалады. Дипломдық
жұмыстың бұл бөлімі 15-20 бет көлемде болуы мүмкін және ол келесілерді
қамтуы керек:
- қызметті зерттеу аспектісінің нәтижелерін
жүйелеу (мысалы, туроператор);
- жүргізілген зерттеу нәтижелері бойынша
шешімдер ұсыну, мәселенің болуы;
- қойылған міндетті шешудің жаңа тәсілдерін
әзірлеудің болашағын бағалау (бөлімдердің
біреуінің жұмысын жаңадан ұйымдастыру, жаңа
тур, мониторинг жүйесі, жарнама компаниясы,
құжат айналысының жүйесі және т.б.)
- жаңа қызметті дайындау және жүзеге асырудың
мүмкіндігі мен қажеттілігі туралы
маркетингтік зерттеулердің нәтижесі;
- сараптау бөлімі бойынша негізгі
қорытындылар.
Мысалы:
2 Қазақстан Республикасындағы туроперейтингтің қазіргі жағдайы
2.1 Туроператорлық қызметтің қазіргі жағдайы
2.2 Жетекші туроператорлардың туристік өнімдерді құрастыру, жылжыту
мен жүзеге асырылуына талдау жасау
2.3 Туроператорлық қызмет дамуының негізгі мәселелері
Үшінші бөлім – түйіндеуші, ұсыныс беруші. Бұл бөлім 2-3 бөлімшеден
тұрады, онда зерттелетін мәселені теориялық және тәжірибелік талдау
негізінде зерттеу объектісінің кемшіліктері, осы саладағы шешілмеген
мәселелері, даму болашағы анықталып, жетілдіру жолдары ұсынылады, сол
сияқты жеке қызметті ұйымдастырудың және зерттеу объектісін басқарудың жеке
бағыттарын жетілдірудің мүмкін болатын жолдары ұсынылады. Бұл бөлімнің
көлемі 15-20 бетті құрайды.
Диплом жұмысының тәжірибелік бөлімі келесілерді қамтуы керек:
- туроператорлықтурагенттік фирмалар қызметін жетілдіру, жаңа турөнімді
құру, қызмет көрсетудің жаңа формаларын ұсыну, туристік кәсіпорынның
ұйымдық құрылымын жетілдіру, туристік ресурстарды қолдану бойынша
ұсыныстар дайындау және т.б. шаралар. Тәжірибелік бөлім диплом жұмысын
жазушының алдыңғы бөлімдегі тұжырымдалған мәселені шешу және нақты жоба
бойынша (мысалы, жаңа турөнімді құру технологиясы, құжат айналымды реттеу
бойынша ұсынылған шараларды жүзеге асыру жолдары және т.б.) зерттеу
ізденістерінің нәтижелері;
- дипломдық жұмыстың ақпараттық қамтамасыз етілуі.
Диплом жұмысының ақпараттық қамтамасыз етілуі бойынша мөлшерлі
сұрақтар тізімі:
- турөнімді қалыптастыруда турагенттіктің
жұмысын жетілдіру бойынша ұсыныстарды
әзірлеуде, туристік ресурстарды зерттеуде
қолданылатын ақпараттық көздерге талдау;
- ақпараттық технологияларды (деректер
базасы, электронды пошта, сайт және т.б.)
қолдануды бағалау және оларды жетілдіру
бойынша ұсыныстар.
Мысалы:
3 Қазақстан Республикасында бәсекелестік жағдайда туроператорлық
қызметті дамыту жолдары
1. Бәсекелестік жағдайда туроперейтингтің даму болашағы
2. Туристік кәсіпорындардың туроператорлық қызметті жүргізу әдісі мен
түрлерін жетілдіру бойынша экономикалық тиімділігі
3. Туроператорлық қызметті жетілдіру жолдары
Дипломдық жұмыстың үшінші бөлімінде ұсынылған шаралардың (шешімдердің)
тиімділігін анықтау қажет, яғни диплом жұмысының тәжірибелік бөлімінде
студентпен ұсынған шаралар мен ұсыныстарды енгізу нәтижесінде қол
жеткізілген кәсіпорынның шаруашылық қызметінің негізгі қаржы-экономикалық
көрсеткіштерінің есебін жүргізу.
Тәжірибелік бөлімде ұсынылған шаралардың экономикалық тиімділігі
нәтиже (Н) мен шығындарды (Ш) есептеумен анықталады.
Э = Н – Ш
Кез келген шараны ендірудің нәтижесі не пайданың өсуі, не өндіріс
шығындарының төмендеуі (айналым) ретінде көрінуі мүмкін.
Әлеуметтік тиімділік халықтың бос уақытының үнемділігімен сипатталады,
ол сағатпен немесе төлемдік мағынада бағалануы мүмкін.
Шаралардың тиімділігін есептеудің нақты шешімдері таңдалынған диплом
жұмысының зерттеу бағытына байланысты болады.
Егер жұмыста жаңа қызмет түрлерін жәненемесе оларды жылжыту
формаларын ендіру, бағалық стратегияны жетілдіру (жеңілдіктерді, дисконт
карталарын қолдану және т.б.), жарнамалық шараларды өткізу, тұтынушыларға
қосымша қызмет түрлерін ұсыну және т.б. бойынша шешімдер ұсынса, онда
қабылданған шешімдерді іске асыру нәтижесінде алынған қосымша табыс көлемі
мен қосымша пайда соммасын есептеу маңызды болып табылады.
Мысалы:
3.3 Ұсынған шаралардың тиімділігін есептеу (немесе Құнның салыстырмалы
сипаттамасы)
Әрбір бөлімді бөлім мазмұнынан шығатын қорытындылармен аяқтаған жөн.
2.4.7 Жұмыстың қорытындысында жүргізілген зерттеудің нәтижесінен
шыққан қысқаша қорытындыларды, қойылған міндеттердің шешімінің толықтығын
бағалай отырып, талданған зерттеу объектісі бойынша нақты ұсыныстар беру
керек. Қорытынды бөлім көлемі 1-2 бетті құрайды.
2.4.8 Пайдаланылған әдебиеттер тізімі жұмыс жасау барысындағы
пайдаланылған ғылыми, оқу, периодты, заңнамалық-нормативтік, статистикалық,
электрондық және басқа да көздерден құрастырылады. Ол ғылыми жұмысқа
қойылатын талапқа сай болуы шарт және кем дегенде 30
дереккөзден тұруы керек. Олардың ішіндегі дереккөздердің кем дегенде 30%-ы
2016 жылдан ерте шығарылмауы тиіс, яғни, дереккөздің шыққан жылы жаңа болуы
тиіс. Отандық ғалымдардың ғылыми еңбектеріне сілтеме жасау орынды болады.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімін рәсімдеу үлгісі
Е қосымшасында келтірілген.
2.4.9 Қосымшаларда дипломдық зерттеуді орындаумен байланысты, негізгі
бөлімде көрсетілмеген материалдар ұсынылады және кестелер, суреттер,
нұсқаулықтар, техникалық сипаттама, бағдарламалық өнімдер, есептеулер және
т.б. түрінде ұсынылады.
2.5.1 Дипломдық жұмыстар Білім алушылардың (бакалавриат, магистратура)
бітіруші жұмыстарын 20-17 ЕҰУ Н плагиат тексерісінен өткізу тәртібіне
сәйкес плагиатқа тексеріледі.
2.5.2 Дипломдық жұмысты плагиатқа тексеру графигі берілген мамандықтың
академиялық күнтізбесіне сәйкес кафедраның шешімімен ұсынылады.

3 Дипломдық жұмысты рәсімдеуге қойылатын талаптар

3.1.1 Әрбір студент дипломдық жұмысты рәсімдеуге қойылатын талаптарға
сәйкес дипломдық жұмыс нормалық бақылау процедурасынан өтеді. Дипломдық
жұмыстың талаптарға сай болуы нормалық бақылаушы мен студент қол қойған
нормалық бақылау қағазымен рәсімделеді және дипломдық жұмыстағы конвертке
салынады (Ж қосымшасы).
3.1.2 Нормалық бақылаушыларды кафедраның ПОҚ құрамының қатарынан
кафедра меңгерушісі тағайындайды.
3.2 Нормалық бақылау қағазының үлгісі Ж қосымшасында көрсетілген.
Нормалық бақылаушының міндеті – дипломдық жұмыстың рәсімделуінің МЖМБС
талаптарына сәйкес рәсімделгенін тексеру.
3.3 Дипломдық жұмыс компьютер мен принтер арқылы баспа түрде, А4
форматындағы ақ қағаздың бір жақ бетіне бірлік интервалды (аралық) сақтай
отырып орындалады. Шрифт – Times New Roman, кегль – 14. Міндетті түрде
бүкіл жұмыс бойынша біркелкі тығыздықты, контраст және суреттің бірдей
айқындығын сақтау қажет. Дипломдық жұмыс қатты (кітаптық) қаптамада болуы
керек.
3.4 Беттің келесі параметрлерін міндетті түрде сақтау керек: жиегі –
сол жағы – 30 мм, оң жағы – 10 мм, жоғары жағы – 20 мм, төменгі жағы – 25
мм. Қайтарма (абзац) шегінісі – 12,5 мм.
3.5 Дипломдық жұмысты әзірлеу барысында көрінген қателерді, графикалық
дәлсіздіктерді, өшіргішпен немесе ақ бояумен бояуға, сол жерге машинамен
басылған әдіспен жазып немесе қолжазба түрінде (қара сиямен, қара тушь
немесе гельдік қаламмен) түзетуге рұқсат беріледі.
3.6 Дипломдық жұмыста аты-жөн, мекеменің, ұйымның, фирманың атаулары,
өнімнің аталуы және басқа жалқы есімдер түпнұсқа тілінде келтіріледі.
3.7 Әрбір бөлім және әрбір параграф (бөлімше) аяқталған ақпараттан
тұруы керек және диплом жұмысының тақырыбын ашуы керек.
3.8 Тарау атауларын (бөлім) қайтарма (абзацтық) шегіністен бас
әріппен, соңына нүкте қоймай, астын сызбай жазу керек. Егер бөлімше
атаулары екі сөйлемнен құралса, онда олар нүкте арқылы бөлінеді.
3.9 Бүкіл мәтін бойынша беттер араб сандарымен нөмірленеді. Беттің
нөмірі, беттің төменгі жағының ортасында нүктесіз 12 шрифтпен жазылады.
3.10 Мұқаба, титул беті және диплом жұмысына берілген тапсырма беттері
нөмірленбейді, бірақ жалпы беттердің нөмірленуінде қосылады.
3.11 Мазмұны және кіріспенің алғашқы беті нөмірленбейді, бірақ жалпы
беттердің нөмірленуінде саналады. Беттерді нөмірлеу кіріспенің екінші
бетінен басталады және 6 санымен нөмірленеді, әрі қарай жұмыстың соңғы
бетіне дейін жалғасады, қосымшалар да нөмірленеді.
3.12 Жекелеген беттерге орналастырылған иллюстрациялар және кестелер
дипломдық жұмыстың беттерінің жалпы нөмірленуіне кіреді. Сонымен қатар, А3
форматы бір бет болып саналады.
3.13 Жалпы дипломдық жұмыста жұмыстың барлық тараулары (бөлімлері)
нүктесіз, араб сандарымен және қайтарма (абзацтық) шегіністен кейін ретпен
нөмірленуі керек. Параграфтар (бөлімшелер) әрбір тарау (бөлімде) шеңберінде
нөмірленуді қажет етеді және олар нүктемен ажыратылады. Параграф (бөлімше)
нөмірінің соңында нүкте қойылмайды.
Мысалы:
1. Туроперейтингті ұйымдастырудың теориялық негіздері
1. Туроператорлық қызметтің ұғымы, мазмұны және функциясы
2. Туроперейтингтің экономикалық тиімділігіне ықпал ететін негізгі
факторлар
3. Туроператорлық қызметті дамытудың шетелдік тәжірибесі

Дипломдық жұмыстың әр бөлімі (тарау) жаңа парақтан (беттен) басталады.
Мәтін бөлім және бөлімше атауынан кейін бір жолды аралықпен (интервалмен)
ажыратылады (бір Enter). Бір тарау ішіндегі бөлімшелердің атаулары мәтіннен
бір жолды аралықпен (интервалмен) ажыратылады (бір Enter). Тараулардың
(бөлімдердің) және бөлімшелердің (параграфтардың) атаулары бас әріптен
жазылады, тырнақшаға алынбайды, соңында нүкте қойылмайды.
Мысал:

(қайтарма шегінісі) Кіріспе
(бөлім атауы мен мәтін арасындағы аралық-1 жол)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... (мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... (мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... (мәтін)
(Жаңа бөлім жаңа беттен басталады)
(қайтарма шегінісі) 1 Туроперейтингті ұйымдастырудың теориялық
негіздері
(аралық - 1жол)
(қайтарма шегінісі) 1.1 Туроператорлық қызметтің ұғымы, мәні және
функциясы
(аралық - 1 жол)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..(мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... (мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . (мәтін)
(аралық -1 жол)
(қайтарма шегінісі) 1.2 Туроперейтингтің экономикалық тиімділігіне
ықпал ететін негізгі факторлар
(аралық – 1 жол)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..(мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... (мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . (мәтін)
(аралық - 1 жол)
(қайтарма шегінісі) 1.3 Туроператорлық қызметті дамытудың шетелдік
тәжірибесі
(аралық - 1 жол)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..(мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... (мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . (мәтін)
(Жаңа бөлім жаңа беттен басталады)
(қайтарма шегінісі) 2 Қазақстан Республикасындағы туроперейтингтің
қазіргі жағдайы
(аралық - 1 жол)
(қайтарма шегінісі) 2.1 Қазақстан Республикасындағы туроператорлық
қызметтің қазіргі жағдайы
(аралық - 1 жол)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... (мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... (мәтін)
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... (мәтін)

3.14 Иллюстрацияларды (сызбалар, карталар, графиктер, схемалар,
диаграммалар, фотосуреттер) мәтінде алғаш айтылғаннан кейін немесе келесі
бетке ортасына орналастыру қажет. Иллюстрациялардың түрлі түсті болуы
мүмкін және олар араб сандарымен ретімен нөмірлене алады. Нөмірді тарау
(бөлім) шеңберінде де қоюға рұқсат беріледі. Барлық иллюстрацияларға
сілтемелер болуы қажет. Иллюстрациялардың, суреттердің қажет болған
жағдайда, атаулары және түсіндірме мәліметтері (сурет астындағы мәтін)
болуы мүмкін. Иллюстрацияға дейін және кейін бір аралық жол (пробел) қою
керек. Сурет сөзі, оның нөмірі және сызықша (тире) арқылы — суреттің
атауы түсіндірме мәліметтерден кейін орналастырылады және соңында нүктесіз
суреттің астына орналастырылады.
Ескертпе сөзін суреттен кейін және оның атауынан кейін, қайтарма
шегінісінен орналастырады:

Сурет 1– Туристік агенттіктердің 2016-2019 жылдар аралығындағы қаржы-
шаруашылық қызметі
Ескертпе – Мәліметтер [3] негізінде автормен құрастырылған

3.15 Кестелер тікелей мәтінде алғаш айтылғаннан кейін немесе келесі
бетке орналасуы қажет. Барлық кестелерге сілтемелер болуы қажет. Кестеге
дейін және кестеден кейін бір аралық жол қалдыру керек. Кестенің атауы оның
мазмұнын көрсетуі керек және дәл, қысқа болуы керек. Атау кестенің үстіне
сол жақта, шегініссіз ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.