Бенчмаркинг әдістемесінің талдау кезеңдері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 31 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ МИНИСТРЛІГІ
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық- техникалық университеті

Экономика және аудит жоғарғы мектебі
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Кәсіпорындағы бенчмаркинг әдісі

Тексерген: доцент Хусаинов Б.М.
Орындаған: БМУ-31 топ студенті Досалиева А.

Орал, 2021 ж.

МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
I-тарау. Бенчмаркинг әдісінің теориялық негіздері
Бенчмаркингтің мәні және мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
Бенчмаркингтің кезеңдері және принциптері ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
Бенчмаркингтің артықшылықтар пен кемшілігі ,түрлері ... ... ... ... 12
II-тарау. Бенчмаркинг әдістемесін жетілдіру жолдары
2.1 Бенчмаркинг әдістемесі әлемдік арена бойынша ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.2 Бенчмаркинг әдістемесі Қазақстанда ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...31
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..3 2

КІРІСПЕ
Еліміздің жаңа экономикалық жүйеге көшуі, әрине, кәсіпорындарға да әсер етті. Қазіргі заманда технологиялардың тоқтаусыз дамуының нәтижесінде, яғни инновациялық жүйе бойынша барлық нарықтардағы бәсекелестік күшейе түсуде.. Нақтырақ айтқанда, кәсіпорын саясаты мүлде өзгеріп, менеджмент маркетингтік қызметті басқару жүйесіне қосуға мәжбүр болды. Маркетинг қызметі компанияның тактикасын жасаумен және өнімнің бағасы, сату саясаты мен стратегиясын жүзеге асырумен айналысады. Маркетинг кәсіпкерлік саласындағы ең маңызды функция ретінде ішкі нарықтың жағдайын ескере отырып, тауарлар мен қызметтер нарығында маркетинг жүйесінің сол немесе басқа субъектілерінің тұрақты, бәсекеге қабілетті жұмыс істеуін және дамуын қамтамасыз етуі тиіс.
Курстық жұмыстың тақырыбы: Кәсіпорындағы бенчмаркинг әдісі.
Бенчмаркинг Бәсекелестіктің жаңа заманауи құралы және бизнесті басқару әдісі ретінде бенчмаркинг кәсіпорындарға нарықтың басқа ойыншыларымен өзара әрекеттесу, жетілу құралдарын анықтау, оларды өз қызметіне мақсатты түрде енгізу және олардың өсу әлеуетін жақсырақ пайдалану арқылы жақсартуға мүмкіндік береді. Бенчмаркинг маркетингтік барлау тұжырымдамасына өте жақын, алайда маркетингтік барлау-бұл маркетингтің сыртқы ортасының өзгеруі туралы құпия немесе жартылай ресми ақпарат жинау. Ал бенчмаркинг, өз кезегінде, компания жұмысының тиімділігін, оның бөлімшелерін салыстырмалы талдау әдіснамасын және өз саласында ең жақсы болып табылатын басқа компаниялардан жетістіктерді, білімді алуды қамтиды;
Курстық жұмыстың өзектілігі: Бенчмаркинг кез келген кәсіпорындар мен ұйымдардың қызметін жақсартудың тиімді әдісі ретінде әлемдік дәрежедегі орында.Бенчмаркинг әдісін қолдану арқасында бәсекелестерге қарағанда өнімнің, қызметтің және күнделікті тәжірибенің үздіксіз жақсартылып отыруына қол жеткізуге болады.
Курстық жұмыстың мақсаты: бенчмаркинг дегеніміз не, ол қалай жұмыс істейді, не үшін қажет, ол қалай жүреді және оны іс жүзінде қалай қолдану керек деген сұрақтарға жауап табу. Бенчмаркинг саласындағы бұл зерттеу жұмысы бенчмаркинг қызметін барынша жан-жақты талдауға арналған.
Курстық жұмыстың міндеті: бенчмаркинг саласындағы бұл зерттеу жұмысы бенчмаркинг қызметін барынша жан-жақты талдауға арналған.

Бенчмаркинг - алғашында мең қою, кейінірек үздік мағынасына ие болды. Тәжірибе жүзінде, өндірісті жүргізудің жаңа идеалары мен үлгілерін жүйелі түрде іздеу, бағалау, таңдау мен қолдану болып табылады. Басты ерекшелігі - ол тәжірибе алған адамдармен серіктестік негізінде құрылады.
Бенчмаркинг - стратегиялық жоспарлаудың балама әдісі. Ондағы мақсат жеткен жетістікке емес, жоспарды жүзеге асырғаннан кейінгі бәсекелестердің өнімділік, тиімділік, табыстылық көрсеткіштеріне негізделеді.
Жалпы мағынада Бенчмаркинг дегеніміз - басқа объектілермен салыстырғанда белгілі бір саны, сапасы және стандарт немесе эталон ретінде пайдалану мүмкіндігі бар нәрсе. Салыстырмалы жұмыс көлеміне, бизнес аймағына немесе географиялық орналасуына қарамастан ең жақсы үлгілерді табуға, бағалауға және үйренуге бағытталған жүйелі әрекет. Бенчмаркинг -- басқалардың бізден жақсырақ не істеп жатқанын анықтау және үйрену, жақсарту және қолдану өнері. олардың жұмыс әдістері.

I-тарау. Бенчмаркинг әдісінің теориялық негіздері
1.1 Бенчмаркингтің мәні және мазмұны
Қарапайым тілмен айтқанда, салыстырмалы талдау - бенчмаркингті компаниялар көбінесе дағдарыс туындағанда немесе өзгерту қажеттілігі жетілген кезде пайдаланады. Бірақ бұл, егер сізде бәрі бар болса, сізге қажет емес дегенді білдірмейді.
Ең алдымен, бенчмаркинг терминін анықтап алайық. Көптеген дереккөздерді талдағаннан кейін мен келесі үш анықтаманы таңдадым, олар менің ойымша, бұл құбылысты нақты, толық және нақты сипаттайды.
Бенчмаркинг (ағыл.benchmarking-салыстыру) - ұйым жұмысына ұқсас ұйымдардың жұмыс стандарттарын, әдістері мен технологияларын енгізудің ерекше басқарушылық тәсілі. Яғни, қазіргі процесті, технологияны, қызметтерді, өнімдерді нарықтағы ұқсас технологиялармен, процестермен, өнімдермен, қызметтермен салыстыру процесі.
Бұл терминге жаңалық пен қызығушылықты бизнес-кеңесшілер әкелді, олар әртүрлі пішіндегі және көлемдегі көптеген фирмалар оларды ұйымның кірістерін сол компаниялардың кірістеріне теңестіруді үйрету үшін шақырады.
Бенчмаркинг - бизнесті дамытудың жаңа бағыты, нарықты талдау әдістерінің жиынтығы ретінде қарастыруға болады. Бұл компанияның мақсаттарын әлемдік нарық талаптарына сәйкестендірудің ең жақсы әдісі болып табылады.
Ол мынадай сұрақтарға жауап табуға мүмкіндік береді:
Компания қазіргі уақытта қай жерде орналасқан?
Ол не қалайды?
Келесі деңгей қандай болады?
Бәсекедегі көш бастаушы кім ?
Неліктен сіздің жеке компанияңыз ең жақсы емес?
Жақсырақ болу үшін компанияда нені өзгерту керек?
Бенчмаркинг әдісінің мақсаты мен міндеттері:
Мақсаты - компанияны одан да жақсырақ ету және оның бәсекелестер арасындағы жоғары орнын ұзақ уақыт бойы нығайту.
Яғни, бенчмаркинг техникасы екі тармаққа түседі:
Стандарттық көрсеткіштерді өз көрсеткіштерімен салыстыру;
Басқа біреудің тәжірибесін талдау және өз тәжірибесіне енгізу.
Сіз, әрине, бенчмаркингте басқа ішкі мақсаттарды пайдалана аласыз, мысалы, Персонал жұмысын бағалау. Бірақ бұл жерде сіз өзіңіздің қиындықтарыңызды менен жақсы білесіз.
Міндеті. Кез келген зерттеу сияқты, егер салыстыру тапсырмалары нақты болса, міндеті анықталаы. Төменде негізгілерінің тізімі берілген.
Тапсырмалар тізімі:
нарықты мұқият талдау;
көшбасшыларды зерттеу;
бәсекелестердің жұмыс тәжірибесін өз брендімен салыстыру;
бар стратегияларды қайта қарау;
әртүрлі елдердегі бір брендтің өнімділігін салыстыру ;
Ал ең бастысы - алынған ақпарат негізінде компанияны дамытудың жалпы жаңа стратегиясын әзірлеу.
Бенчмаркинг дұрыс және ойластырылған ұйымдастыруды және енгізуді талап ететін өте күрделі процесс. Бенчмаркинг жүргізу үшін көп жағдайда арнайы жұмыс тобы құрылады.
Бенчмаркинг функциялары ең алдымен өнім саясаты, баға белгілеу, коммуникация, маркетинг және сату болып табылады. Сызба бойынша функцияларға тоқталсақ:
Кесте - 1. Бенчмаркинг функциялары
Түрлері
Сипаттама
Тауар саясаты
өнім түрін және сатып алушының мәселелерін анықтау. Ол үшін нарықты зерттеу және мақсатты аудиторияны анықтау қажет.
Баға белгілеу
өнімнің оңтайлы құнын таңдау. Бұл сату жолындағы ең қиын мәселелердің бірі. Көбінесе өнім бағасын белгілеу тәжірибелік жолмен жүреді. Баға белгілеудің маңызды құралдары, ең алдымен, үстемелер, акциялар, жеңілдіктер және т.б.

Коммуникациялар
әртүрлі арналар арқылы тауарлар мен қызметтерді жарнамалық жылжыту: жеке байланыстар (пошта, телефон, клиентпен сөйлесу), Интернет, презентациялар, көрмелер және т.б.
Сату функциясы
сату арналарын басқару, ол мақсаттарды белгілеуді, өкілеттіктерді беруді, қызметкерлер арасында жауапкершілікті бөлуді, шағымдармен жұмыс істеуді және қақтығыстарды шешуді қамтиды.
1 - кесте бойынша Бенчмаркинг функциялары 4 түрлі функцияны қамтыды.
Бенчмаркинг сонымен қатар екі қосымша функцияға ие:
- Аналитикалық функция маркетингтік ортаны зерттеуді, жаңа нарықтарды игеруді, мақсатты аудиторияны және нарық жағдайын зерттеуді қамтиды.
- Өндірістік функция тауар өндірісін ұйымдастыруға және олардың сапасын бағалауға, бәсекелестерді, оның ішінде олардың өнімдері мен бизнес-процестерін зерттеуге әсер етеді.
Бенчмаркинг құралдары
Бенчмаркингтік құралдары көп, олардың қолданылуы қандай тапсырмалар қойылғанына байланысты. Көптеген адамдар негізгі сәтсіздікке бой алдырмайды - бұл әдіс бір уақытта емес, үздіксіз, себебі жағдай өзгереді және олармен бірге - бизнестегі қарсыластар қызметінің ерекшеліктері де. Сондықтан сіз қолыңызды серпінге ұстап, икемді болуыңыз керек. Бенчмаркинг әдісі мыналарды қамтиды:
:: тәжірибе алмасу шеңберінде жұмыс істеу;
:: компьютерлік болжау;
:: жарнамалық және қоғамдық қатынастарды талдау;
:: сауалнамалар, сауалнама, фокус-топтарды жүргізу.
Бенчмаркингтік талдауларда осындай көрсеткіштерге назар аудару қажет:
:: тауарлардың бағасы, сапасы, әртүрлілігі;
:: қызмет көрсету деңгейі;
:: әлеуетті клиенттермен байланыс;
:: жеңілдіктер жүйесі, жарнамалық акциялар, жаңа өнімдер.
Бенчмаркингте көбінесе көрсеткіштерді қарапайым салыстырумен немесе бәсекелестікті талдаумен анықталады. Көрсеткіштерді әдеттегі салыстыру кезінде бір уақыттық нүктеге қатысты мәліметтер салыстырылады, ал салыстыру белгілі бір уақыт аралығында жүзеге асырылады. Бәсекелестікті талдау аясында тек бәсекелестермен салыстыру жасалады. Салыстыру арқылы қандай компания белгілі бір салада жетекші орын алатындығын және бұл позицияны қалай алуға болатындығын білуге болады. Осы позицияға әкелетін әрекеттер мен процестер содан кейін сіздің жеке кәсіпорныңызда енгізіледі.
1.2 Бенчмаркингтің кезеңдері және принциптері
Бенчмаркинг дұрыс және ойластырылған ұйымдастыруды және енгізуді талап ететін өте күрделі процесс. Бенчмаркинг жүргізу үшін көп жағдайда арнайы жұмыс тобы құрылады.
- Бенчмаркингтің негізгі кезеңдері:
1-кезең. Проблемалық бизнес-процестерді анықтау
Бенчмаркингтің түріне қарамастан, алдымен компания қызметіндегі қандай элементтер проблемалы екенін және нақты нені жақсарту қажет екенін анықтау керек. Баға саясаты мен тауардың өзіндік құнын қалыптастыруда шешуші рөл атқаратын процестерге ерекше назар аудару керек. Келесі санат - жақсарту үшін үлкен әлеуетті көрсететін элементтер. Бенчмаркинг кезінде нақты не салыстырылады? Бұл тауарлар мен қызметтер, маркетинг стратегиясы және сату, тұтынушылармен жұмыс істеу және сатудан кейін олармен әрекеттесу, персоналды басқару болуы мүмкін.
2-кезең. Сандық және сапалық көрсеткіштерді таңдау.
Әрі қарай, маңызды көрсеткіштерді анықтау үшін бизнес-жоспарды талдау қажет:
Еңбек (қызметкерлердің жалақысы және үстеме шығындар).
Ерекше көрсеткіштер (сіздің өнімдеріңізді бәсекелестердің ұсыныстарынан нақты немен ерекшелендіреді).
Компанияның нарықтағы орны және үлесі.
Қаржылық стратегияның нәтижелері.
Сатудан түскен табыс.
Еңбек ресурстарымен қамтамасыз ету.
Таза табыс.
Бенчмаркингпен айналысатын мамандар командасына компаниялардың әртүрлі бөлімдерінен менеджерлерді тарту қажет. Бұл қызмет нәтижелерін барлық жағынан бағалауға мүмкіндік береді.
3-кезең. Салыстыру үшін компанияларды іздеу.
Тек тікелей және айқын бәсекелестерді таңдаумен шектелмеңіз. Көбінесе танымал емес ұйымдарды немесе басқа салалардағыларды зерттеу де пайдалы болуы мүмкін. Болашақта ең табысты нарық қатысушылары жетекші орындарға ие болуы мүмкін. Жаһандық компаниялардың тәжірибесі де олардың жеке бизнесін жақсартуға әсер етуі мүмкін. Стандарттар тізімі 10-нан көп емес компанияны қамтуы керек немесе одан да азырақ болуы керек. Бұл тізім әртүрлілік принципіне негізделуі керек. Салыстыру үшін неғұрлым әртүрлі компаниялар таңдалса, бенчмаркинг нәтижесі соғұрлым тиімді болады. Стандартты таңдау STC-анализ арқылы жүзеге асырылады: S - беттік талдау. Т - егжей-тегжейлі талдау. C - ең жақсы үміткерді таңдау.
4-кезең. Жиналған көрсеткіштерді талдау.
Ішкі талдауға келетін болсақ, қажетті ақпаратты табуда қиындықтар болмайды. Деректерді жеткізушілер, тұтынушылар, қызметкерлер және т.б. үшін ресми немесе бейресми сауалнамалар жүргізу арқылы алуға болады. Егер бәсекелестер туралы ақпаратты табу қажет болса, онда екі нұсқа бар: өзара келісім немесе тыңшылық. Өзара келісім ынтымақтастық туралы келісімдерді орындауды, конференциялар мен көрмелерге қатысуды, сауалнамаларды, сұхбаттарды және т.б. қамтиды. Бенчмаркингтегі шпиондық ашық көздерден ақпарат жинау, жұмбақ сатып алушы, бұрынғы қызметкерлермен байланыс сияқты әдістердің жиынтығы.
5-кезең.Кәсіпорын жұмысын жақсарту бойынша өзгерістерді енгізу.
Cоңғы қадам - алынған деректерді өз бизнесіңіздің жұмысына біріктіру. Осы ақпарат негізінде дамудың жаңа стратегиясын әзірлеу қажет, ол мыналарды қамтуы керек: Эталондық компаниялардың қандай тәжірибесі ең тартымды. Алынған деректердің нақты қайсысы бизнесте жүзеге асырылады. Бастапқыда қойылған мақсаттарға жету үшін қандай әрекеттерді орындау қажет.

Сызба - 1. Бенчмаркинг әдістемесінің талдау кезеңдері
Біз жоғарыда Бенчмаркингтің негізгі кезеңдерін қарастырған болсақ, 1 - сызбада талдаудың кезеңдерін көрсеттім.
Мүмкін қателер
Сәтсіздікке ұшыраған көптеген талдаушылардың тағдырын қайталамау үшін:
Сіз бәсекелестердің идеяларын таза көшіре алмайсыз. Бар үлгі міндетті түрде нақты сәтті үлгі емес. Сыни тұрғыдан ойлап, бизнесіңізде жаңа идеяларды таңдап енгізу керек.
Сіз әрқашан мақсатты аудиторияны есте ұстауыңыз керек. Оның қызығушылықтары мен тілектері туралы..
Жаңа идеяларды жаппай емес, біртіндеп енгізу керек. Түбегейлі қайта құрулар болмайтындай процестен кейін процесті өзгерту. Жаһандық өзгерістер жұмыс істеуді қиындатады және қалыптасқан тұрақтылыққа қауіп төндіреді.
Ақпарат алудың әдепсіз әдістерін қолданбау керек. Бұны есте сақтау маңызды.
Бенчмаркинг тұжырымдамасының бөлігі ретінде компаниядағы кез келген бизнес-процестің табыстылығын анықтауға және компанияның бизнесті жақсартудағы болашақ жетістіктерін қадағалай алатын қажетті өзгерістерді енгізуді жоспарлауға болатындай құрылымдалу керек.
Бенчмаркинг көмегімен ұйым серіктес неліктен белгілі бір салада оң нәтижелерге қол жеткізгенін және қандай әрекеттер табыспен байланысты болғанын анықтау мүмкіндігін алады. Бенчмаркинг нәтижелерінен алынған деректердің екі санаты бар:
ұйымның тиімділік көрсеткіштері, яғни қол жеткізілген нәрсе
қандай әдістер мен технологиялар арқылы қол жеткізілді
Бенчмаркинг әдістемесінің негізгі принциптері

ЕКІЖАҚТЫ КЕЛІСІМ СЕНІМДІЛІК

enchmarking
принциптері

ҰҚСАСТЫҚ ӨЛШЕМ

Сызба-2. Бенчмаркинг негізгі принциптері.
2-сызба бойынша көрсетілген принциптерді ашып айтсақ:
Екіжақты келісім - Ұйым басшыларының келіссөз жүргізуі
Сенімділік- компания туралы нақты ақпараттардың болуы
Ұқсастық-зерттелетін объектілердің ұқсас болуы
Өлшем - талдау объектілері және көрсеткіштері өлшенетін болуы тиіс.
Бұл механизмдердің барлығы салыстыру кезінде орындалуы керек. Бірақ Екіжақты келісім қазірдің өзінде үлкен мәселе. Барлық компаниялар тек мейірімділікпен бөліскісі келмейді. Сондықтан біз екіжақты келісім принципіне баса мән беруіміз қажет.
Бенчмаркингтің сапасына төрт негізгі қағиданы ұстану әсер етуі мүмкін:
Іскерлік зерттеулерді ортақ көзқарастар тобы жүргізуі керек. Әзірленіп жатқан өнімқызметбренд ақыр соңында қалай көрінетіні туралы келіспеушілік болмауы керек. Бұл айқын мақсаттарды анықтаудың және оларға жетудің жалғыз жолы.
Бәсекелестерді талдау кезінде бірдей процестер мен бизнес ерекшеліктерін (немесе кем дегенде ең ұқсастарын) ескеру маңызды. Бұл жағдайды объективті бағалаудың және түптеп келгенде компанияға пайда әкелетін қорытындыға келудің жалғыз жолы.
Сіздің компанияңыз бен бәсекелестеріңіздің өнімділігін қарастырған кезде дерексізден аулақ болу керек. Үйрену және салыстыру үшін анық, нақты және өлшенетін деректерді таңдау керек, содан кейін олар жаңа стратегияларды қалыптастыру үшін сілтеме жасай алады.
Ешқандай негізі жоқ дәл емес ақпаратты талдауға болмайды.

1.3 Бенчмаркингтің артықшылықтары пен кемшіліктері ,түрлері
Бенчмаркинг (зерттеу әдісі ретінде) компанияларға бірқатар маңызды артықшылықтар береді, сонымен қатар кемшілік тұстары та жоқ емес. Төменгі сызбаға назар аударсақ:
Кесте - 2. Бенчмаркинг әдістемесінің артықшылықтары пен кемшіліктері.
Артықшылықтары
Кемшіліктері

Бәсекелестердің артықшылықтарын сауатты талдаудың арқасында өнім сапасын жылдам жақсарту.
Біреудің жаман тәжірибесін зерттеу арқылы қиындықтардың туындауын және пайданың жоғалуын болдырмау мүмкіндігі.
Бизнесті кеңейту үшін ақпараттық, техникалық және қаржылық базаны құру.
Бәсекелестердің ең жақсы шешімдерін енгізу арқылы бизнестің барлық функционалдық құрамдастарын оңтайландыру.
Бюджетті бөлуді қайта қарастыру және сол арқылы қаржылық бәсекеге қабілеттілікке қол жеткізу.
Алынған деректерді талдау және қолдану үшін ең аз қаржылық және уақыт шығындары.

бәсекелес компаниялардың көпшілігі ашылмайды, керісінше, табысты жұмыс технологияларын жасырады;
бәсекелестердің тәжірибесін қолдана отырып, біз технологияларды көшіреміз және осылайша өз дамуымыздың даралығын жоғалтамыз.
бәсекелестердің нақты технологияларын қабылдай отырып, біз олардың табысты дамуын мойындаймыз, ал бұл бәсекелестің нарықтағы орнын нығайтады.

Ең бастысы, қай деректердің шынымен пайдалы екенін және оны пайдалану бизнеске нақты артықшылықтар бермейтінін түсінетін жақсы мамандар қажет. Сондай-ақ, бәсекелестердің кейбір стратегиялары қазіргі жағдайда маңызды болмауы мүмкін екенін түсіну керек. Сондықтан, персоналдардың қолайлы даму стратегияларын таңдай алатын және әдейі жұмыс істемейтін схемаларды жоя алатын құзыретті талдаушы болуы маңызды.
Бенчмаркингтің түрлері
Теориялық бөлімде көрсетілген келесі аспект өте маңызды және ерекше назар аударуды талап етеді - бұл салыстыру түрлері. Өзгерістердің қажеттілігін сезінетін әрбір компания болашақ әдістеме мен бенчмаркинг түрін таңдау алдында тұрады.
Тұтастай алғанда, бенчмаркингтің екі негізгі түрі бар: ішкі және сыртқы, содан кейін олардың әрқайсысын қолдану ерекшеліктерін қарастырамыз.
Ішкі Бенчмаркинг. Бұл жағдайда бір кәсіпорынның әртүрлі бөлімшелерінің қызметі бір-бірімен салыстырылады.
Мысалы, нарықтағы позициясын сақтау үшін Hewlett-Packard ғылыми зерттеу жұмыстары бойынша бөлімдерінде талдау жүргізді. Нәтиже - жаңа 6 Sigma әдістемесі.
Өз кезегінде, ішкі салыстыру бірнеше кіші түрлерден тұрады:
Кесте - 3. Ішкі бенчмаркинг түрлері.
Түрлері
Сипаттама
Мысал
Тарихи
Өткен және қазіргі уақыттағы меншікті кәсіпорын қызметінің көрсеткіштері мен нәтижелерін салыстыру
Жағдай әрбір компанияға таныс: мысалы, 2018 және 2019 жылдардағы көрсеткіштерді салыстыру
Жалпы

Бір бөлімшеніңбөлімшеніңфилиалдың көрсеткіштері мен қызмет нәтижелерін басқасымен салыстыру
Компанияның Қазақстан филиалы Ресей филиалымен салыстырғанда айтарлықтай табысқа жетті. Содан кейін Ресей Қазақстанда не жақсы екенін біліп, тәжірибені пайдаланады.
Іскерлік процесс

Бизнес-процестерді салыстыру және озық тәжірибені енгізу
Көтерме сауда бөлімінде транзакция процесін жеңілдететін CRM жүйесі бар. Оң тәжірибе бөлшек саудаға жақындады, салыстыру технологиясын қолдану арқылы (яғни CRM енгізу), транзакцияларды қадағалау және талдау процесі оңайырақ болды.

Сыртқы Бенчмаркинг.
Ол сіздің компанияңыздың өнімділігін бәсекелестердің өнімділігімен салыстырады.
Мәселен, мысалы, миллиондаған адамдар YouTube сайтында iPhone-ның қорабын ашу туралы бейнелерді көретінін анықтаған кейбір кәсіпкерлер мен өндірушілер ұзақ уақыт бойы қаптамадан шығаруға болатын өнімдер жасады. Және олар тіпті тұтынушыға ұнады десек те болады.
Ішкі салыстыруға ұқсас, салыстырудың бұл түрі әртүрлі фронттарда жұмыс істейді:
Кесте - 4. Сыртқы бенчмаркинг түрлері.
Түрлері
Сипаттама
Мысал
Өнеркәсіп (немесе функционалдық)
Бір саладағы компаниялардың қызметін салыстыру
мысалы ретінде мұнай өндіруші компаниялардың қызметін талдауға болады. Олар үшін ұңғымаларды бұрғылау қызметін бөгде ұйымдар атқаратыны белгілі болды. Сондықтан бұл бағыты аутсорсингке әкелді.
Стратегиялық
Табысты стратегияларды салыстыру, серіктес компаниялардың күшті және әлсіз жақтарын талдау
Маркетинг директоры Dell былай дейді: Біз жаһандық бәсекені бақылаймыз, өйткені біз болашақта қазіргі шалғай аймақтағы шағын ойыншы болып табылатын фирмамен күресетін боламыз.
Бәсекеге қабілеттілік
Сіздің компанияңыздың қызметін бәсекелестермен салыстыру
Шығыстағы бәсекелестеріне қарап, американдық өндірушілер олардың жетістіктерінің себептерін іздей бастады және өз процестерін оңтайландырды. Осылайша, бенчмаркинг оларға нарықтың көшбасшысы болуға көмектесті.
Синергетикалық
Кез келген қолайлы аймақтан оң тәжірибені енгізу
Нарық жағдайлары білім беру ұйымдарын өз тәжірибесіне маркетингті енгізуге мәжбүрлеуде. Осылайша, заманауи университеттер жаңа студенттерді тарту үшін әртүрлі саладағы компаниялардың тәжірибесін пайдаланады.

Осылайша, компания жұмысын жақсарту үшін ішкі немесе сыртқы бенчмаркинг жүргізе алады.
Кейбір деректерге сүйенсек, бенчмаркингтің қосымша түрлері де бар екені анықталды:
Қаржылық бенчмаркинг - қаржылық ресурстарды пайдалану тиімділігі мен кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігін бағалау үшін қаржы саласында талдау жүргізу және нәтижелерді салыстыру.
Инвестициялық бенчмаркинг - нарықтағы әртүрлі компаниялар арасындағы инвестициялық перспективаларды салыстырмалы талдау процесі. Бұл ретте талдау осы компаниялар инвестордың көзқарасы бойынша баламалы инвестициялық мүмкіндіктерді білдіреді деген ұстанымнан туындайды.
Өнімді салыстыру - бұл жаңа өнімдер әзірленетін немесе қазіргілері модернизацияланатын процесс. Кейде мұндай салыстыру шеңберінде кері инженерия әдісі қолданылады - болашақ өнімге қойылатын талаптар артықшылықтар мен кемшіліктерді көрсету үшін нарықта үстемдік ететін негізгі бәсекелестердің өнімдерінің қасиеттеріне негізделеді, тіпті содан кейін де нарық талаптарына сәйкес келетін өнімді әзірлеу. Бұл түр бәсекеге қабілеттілікті салыстыруға жақын, бірақ ол өнімнің өзіне, оның қасиеттеріне және болашақ модификацияларына көбірек бағытталған.
Функционалдық бенчмаркинг - белгілі бір саладағы бизнестің көрсеткіштерін жақсарту мақсатында оның негізгі функцияларының бірінің орындалуын салыстыру немесе ұқсас параметрлері бар компанияның жекелеген функцияларының (процестер, операциялар, жұмыстар) көрсеткіштерін салыстыру. Күрделі функциялар - HR (персоналды басқару), Бухгалтерлік есеп, Қаржы, IT (ақпараттық технологиялар) әдетте әртүрлі бизнес жағдайында бағалау үшін өте қиын салыстырылады, сондықтан олар негізгі процестерге бөлінеді және кешенді бағалау жүргізіледі.
Энергияны салыстыру - нарықтағы ең жақсы компаниялардың тәжірибесі негізінде энергияны тұтынуды азайту мүмкіндіктерін бағалау үшін ұйымдағы энергия сияқты ресурсты тұтынудың дәл үлгісін жасауды және жетілдіруді қамтитын өте сирек түрі.
Халықаралық бенчмаркинг - салыстыру басқа елдердегі серіктестерді іздеуді қамтитын арнайы түрге бөлінеді. Көбінесе ең жақсы тәжірибе басқа елде жәненемесе әлеуетті серіктестері тым аз өз елінде болуы мүмкін. Қазіргі уақытта ақпараттық технологиялардың дамуы мен жаһандану халықаралық жобалардың мүмкіндіктерін арттыруда. Дегенмен, көбірек уақыт пен ресурстар қажет болуы мүмкін екенін және психикалық және мәдени айырмашылықтарға байланысты нәтижелерді мұқият талдау қажет болатынын түсіну маңызды.

II тарау.Бенчмаркинг әдістемесін жетілдіру жолдары
2.1 Бенчмаркинг әдістемесі әлемдік арена бойынша
Бенчмаркинг көптен бері көзайым болып, жапондық, американдық, батыс еуропалық және скандинавиялық бизнесмендер мен ғалымдардың тәжірибесінде сәтті қолданылып келеді. Бұл терминнің туған жері Америка Құрама Штаттары деп есептеледі. Дегенмен, тарих салыстыру тұжырымдамасының ертерек қолданылғанына бізді сендіреді. Жапонияда Бенчмаркинг мазмұны жағынан жапонның дантоцу сөзімен байланысты, яғни күш, алаңдаушылық, жақсылыққа (көшбасшыға) қамқорлық жасау), одан да жақсырақ болу ( көсем). Қытай қолбасшысы Сунь Цзы билігі белгілі, ол былай деп жазды: Дұшпаныңды танысаң, өзіңді білсең, жүздеген соғыстың нәтижесінен қорықпайсың. АҚШ, Жапония, Батыс Еуропадағы көптеген фирмалардың өмірі мен табысы. Бенчмаркинг сөзбе-сөз мағынада алғаш рет 1972 жылы Кембридждегі (АҚШ) Стратегиялық жоспарлау институтында пайда болды. Содан кейін PIMS (маркетингтік стратегияның пайдаға әсері) зерттеу және консалтингтік ұйымы бәсекелестік саласында тиімді шешім табу үшін ұқсас жағдайларда табысты басқа кәсіпорындардың озық тәжірибесін білу қажет екенін белгілейді.
1979 жылы американдық Xerox компаниясы жапондық өнімдермен салыстырғанда өз өнімдерінің құны мен сапасын талдау үшін бәсекеге қабілеттілікті салыстыру жобасын іске қосты. Жоба үлкен жетістікке жетті.Бенчмаркинг Америка Құрама Штаттарында мамандар арасында тарай бастады және басқа кәсіпорындарда - ZM, HP, Dupont, Motorola, Chase салыстырмалы талдау тәжірибесіне қатысты бола бастады. , дағдылармен алмасу. Бенчмаркинг бүгінде көпшілік үшін серпінді. Оның білімінің жиынтығы тез өсіп келеді және оның нақты сипаттамаларын анықтау қиын.
Тәжірибеден мысал: 80-жылдары Xerox концерні көшіргіш машиналардағы нарықтағы үлесін күрт жоғалтудың себептерін іздей бастады. Себебі тез табылды. Жапондық өндіруші қызметі мен өнімділігі жағынан Xerox шығаратын өніммен бірдей, бірақ өндіріс құны жағынан айтарлықтай арзанырақ көшірме машинасын ұсынды.Xerox жапондық бәсекелестің тәжірибесін, өнімі мен материалын мұқият тексеру үшін маманды өндіріске жіберді: алынған білім негізінде, оның ішінде өндіріс шығындарын 50%-ға, ал өнімді әзірлеу уақытын 66%-ға қысқарту мүмкін болды.

Өнімділік және сапа орталығында бенчмаркинг ең жоғары бәсекеге қабілеттілік сипаттамасын анықтайтын озық тәжірибелерді үздіксіз зерттеу процесі ретінде қарастырылады.
Бенчмаркинг әдісін ең алғаш, өткен ғасырдың 70-жж. бизнесті жүргізудің оңтайлы әдісін іздеген АҚШ-тың Стратегиялық Жоспарлау Институтының ғалымдары ойлап тапты.
Ал енді кейбір деректерде:
1989 жылы XEROX компаниясының менеджері Роберт Кэмптің жарияланған мақаласынан кейін, бенчмаркинг әдісі танымалдылыққа ие болып, Спендолини, Ватсон, Зайри, Кросс, Харрингтон және т.б. авторлардың еңбектеріне негіз болды. деп те келеді.
Xerox корпорациясы бенчмаркинг бәсекелестікпен кездесуге ғана емес, сонымен бірге оны жеңуге бағытталған үздіксіз процесс болуы керек екеніне сенімді. Бенчмаркингте кәсіпкерлік функциялар өнімді немесе қызметті жасайтын және оны нарыққа жылжытатын процестер ретінде талданады. Бенчмаркинг ауқымы стратегияны әзірлеуді, операцияларды және басқару функцияларын қамтиды, бірақ сатып алушы (Y.K.Shetty) нарықтық интеллект пен бәсекелестердің интеллектінің негізгі көзі болып қала береді
Алғашында реинжениринг пен заттың ретроперспективті талдауы ретінде қарастырылған бенчмаркинг уақыт өте ауқымы кеңейіп ғылым ретінде қалыптасып, тәжірибеде сыналып, серіктес әрі бәсекелес кәсіпорындар додасында сапаның шыңына шығу жолы деп танылып, жаһандық деңгейде басы бүтін салалардың дамуына өз үлесін тигізді.
Соңғы жылдары көптеген дамыған елдер бенчмаркингті қолданысқа ендіріп жатыр. Ал, ТМД елдерінде болса, бенчмаркинг әлі де жат дүние. Біздің елімізде көптеген кәсіпкерлер әлі күнге дейін бұл ұғымға сақтықпен қарайды, ал өткен ғасырдағы тәрбие мен сәйкес оқытудың консервативті көзқарастағы аға буын өкілдері оны жаңадан шыққан сөздердің астына жасырылған өндірістік интеллектпен немесе тыңшылықпен шатастырады. Дегенмен, бенчмаркинг кеше немесе бүгін ойлап табылған жоқ.
Бенчмаркинг заманауи нұсқасы АҚШ-та 1970 жылдары жасалған, бірақ оның негізгі тұжырымдамалары әлдеқайда ертерек сұранысқа ие болды. 19 ғасырдың аяғында американдық инженер Фредерик Тейлор бенчмаркинг концепциясының негізін құрайтын жұмысты ұйымдастырудың ғылыми әдістерін зерттеді.
Сапаны бақылау бойынша маман Бернардо де Сузаның теориясы да бар, онда ол басқару қадамдарының кезеңділігін анықтайды. Осылайша, ол 20 ғасырдың соңғы жартысында әлем басынан өткерген басқару саласындағы өзгерістердің төрт кезеңін қарастырады:
1) 1950-1970 жж. - Мақсаттар бойынша басқару басшылығының қатаң бақылауымен сипатталады (Management by Objectives);
2) 1970-1980 жылдар. -Құндылық диаграммалары: құндылықтарды бағалау және салыстыру кезеңі, құндылық диаграммаларын құрастыру(The Value Chart);
3) 1980-1990 жылдар. - Бәсекелестікті жеңу: бәсекелестердің ықпалы артып келеді, бұл бәсекелестік жақсартуға, түрлендіруге, инновацияларға ұмтылудың катализаторы ретінде қызмет етеді (Beat The Competition);
4) 1990 ж. - ХХІ ғасырдың басы. - Процестерге назар аудару (Focus on Processes).
Менеджмент философиясындағы соңғы өзгерістер бәсекеге және оны талдауға деген қызығушылықтың артқанын көрсетеді. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.