Несеп - тас ауруы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 41 бет
Таңдаулыға:

З.Г.Мурзагулова атындағы Даналық Жоғары медициналық колледжі БМ

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Бүйрек-тас ауруы бар пациенттерді жүргізудегі мейіргер рөлі

Мамандық: 09130100 Мейіргер ісі
Біліктілік: 5АВ09130101 Мейіргер ісінің қолданбалы бакалавры

Орындаған: ________________ _________
А.Ж.Т. қолы
Жетекші: _________________ _________
А.Ж.Т. қолы

Баға: _________________________

2023 жыл
Мазмұны
1.Кіріспе:Қазақстандағы несеп тас ауруы статистикасы, маңыздылығы, таралуы, жана технология
2. Негізгі бөлім
2.1. Несеп-тас ауруы. Клиникасы. Этиологиясы. Емі
2.2. Тастардың классификациясы және түрлері
2.3. Несеп-тас ауры бар пациенттерге диагностикалық іс-шаралар жүргізудегі мейіргер рөлі
3. Практикалық бөлім
3.1. Астана қаласының әкімдігінің ШЖҚ МКК №4 қалалық емханасында жүргізілетін зәр шығару жүйесі аурулары кезінде жүргізілетін диагностика
3.2. Зәр шығару жүйесі аурулары бойынша диспансерлік есепте тұрған пациенттер арасында жүргізілген зерттеу жұмысы
диаграмма1: диагностика түрі: урография- 6, цистоскопия-40
Диаграмма 2: гломерулонефрит-6, нта-20,
3.3. Алдын-алу
4. Қорытынды
5. Әдебиеттер тізімі
6. Қосымша: карта, документация

1.Кіріспе
Несеп-тас ауруы (МКБ) - зәр шығару жүйесі органдарында тастардың пайда болуымен, несеп жүйесіндегі және тұтастай организмдегі анатомиялық және патофизиологиялық өзгерістермен сипатталатын және тиісті органда тастың болуына байланысты әртүрлі белгілермен көрінетін ауру. Қазақстанда УМПН бүйректі емдеудің жоғары тиімді әдісі 95% жетеді. Перекутанды нефролитотрипсия әдіске қатысты бір қатар артықшылықтарға ие. Ота барысында қан аз кетіп, ота дренажсыз, (нефростомиясыз) аяқталады және бүйректің өзі де онық қуыс жүйесіде аз жарақаттанады. Соның арқасында науқастар отадан кейін 3-4 кунде стационардан шығарылады. Тасты алып тастау отасы кезінде өте жұқа және жіңішке құралдарды қолданады. Тасқа диаметрі 3 мм тесу арқылы қол жеткізеді. Тас ұсақталып, ультрадыбысты литотриптермен жойылады. Бірнеше жыл бұрын мұндай диагнозы бар науқастарға бүйір тұсынан бір см, тесу арқылы ота жасалып келген. Бұл әдіс өз кезегінде бүйреккке көптеу жарақат келтіреді. Науқастың стаионарда жату ұзақтығы артып, ота кезінде және отадан кейінгі кезенде қан кету қаупін жоғарылататды. Көптеген адамдар біздің елімізде несеп-тас ауруымен жиі ауырады. Мысалы біздің 4-і қалалық емханада күніне 20-30 науқас адам қабылдауға келеді. Науқастардың қаралу себебі әр түрлі жағдайларда келеді. Біреуі жедел, біреуі жоспарлы түрде порталға ауаруханаға жоспарлы жатқызамыз. Ауруханада несеп тастарын әр түрлі жолдармен алады. Бүйректі УЗД, КТ тексереді. Несеп тастарын орналасқан жерін анықтап көреді. Тастар зәр шығару жүйесінің кез келген жерінде пайда болуы мүмкін. Көбінесе тастар бүйрек және несеп көздерінде несеп көпіршігінде уретрада оқшауланады. Несеп-тас ауруы бүйректің және зәр шығару жолдарының ең көп тараған ауруларының бірі болып табылады. МКБ-ның пайда болу ықтималдығы өте көп жағдайлада кездесіп жатыр. Бүйрек адамның ең кішкентай әрі нәзік, әрі ең маңызды мүшесі. Бүйрек қан құрамын улы заттардан тазартып, ағзадағы суды сыртқа шығарады. Бүйрек күніне 200 л қанды сүзгіден өткізеді екен. Әрі қан қысымын реттеп отырады. Егер аталған ағза зақымданып істен шықса адам өміріне қауіп төнеді. Көптеген адамдар дер уақытында бүйрек дертіне көңіл аудармайды. Ағзадағы токсиндер азот қосындылары зәр арқылы сыртқа шығатын болғандықтан созылмалы бүйрек жетіспеушілігі кезінде бүйректің зәр шыгару қызметі бұзылып, адам өздігінен кіші дәретке шыға алмайды. Бүйректің сүзгі қызметі істен шығып, улы қалдықтар ағзада қалып қояды. Бір сөзбен айтқанда ағза өз өзінен уланады. Қажетсіз қалдықтардың көбеюі миға, жүрекке, бауырға әсер етеді. Сондықтан мұндай дертке шалдыққан азаметтардың бүйрегін ауыстыру қажет. Біздің елімізде бүйректі ауыстыруда көптеген қиыншылықтар болады. Науқастардың біраз бөлігі гемодилаиз арқылы ем алады. Бұндай ем түрі адамдардың 5-6 жыл өмір сүруіне мүмкіндік береді. Ең тиімді жолы дерттен айығудың бүйректі ауыстыру, бірақ бұған кез келген жанның қолы жетпейді. Урология бойынша4-ши емханада МКБ ауруымен 180-200 адам диспансерлік есепте тұрады. Жылына 80-90 науқас емделіп, жазылып шығады. Диспансерлік науқастар жылына екі рет емханаға шақырылады, УЗД, зертханалық талдау жасалады. Сонымен қатар, профилактикалық тексеру кезінде анықталатын халықтың уролитиазбен шынайы сырқаттанушылығы 3-3,5 есе жоғары. Жоғары сырқаттанушылықтан басқа, проблеманың өзектілігі аурудың ұзақ, жиі қайталанатын ағымынан тұрады. Қазіргі мәліметтерге сәйкес, зәр-тас ауруына шалдыққан әрбір науқас ауруханада парталмен жатып емделеді. Урологиялық аурулардың салдарынан мүгедектік себептері арасында зәр-тас ауруы қатерлі ісік пен пиелонефриттен кейін үшінші орында тұр, бұл бүйректің және зәр шығару жолдарының анатомиялық және функционалдық жай-күйінің үдемелі бұзылуымен байланысты, созылмалы бүйрек жетіспеушілігімен аяқталады. МКБ - бұл хирургиялық патология, өйткені науқастардың аз ғана пайызында (несеп қышқылының тұздарынан жасалған тастармен) консервативті әдістер тиімді, атап айтқанда литолиз. Соңғы жылдары бүйрек тастары мен несепнәрселерді жоюдың экстракорпоральдық және эндоурологиялық әдістерін енгізудің арқасында уролитиазбен ауыратын науқастарды емдеуде айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізілді. Аурудың полиэтиологиялық табиғаты, тас түзудің көптеген патогенетикалық тетіктерінің рөлін білудің жеткіліксіздігі емдік тактиканы негізді таңдауды да, әрбір науқас үшін бастапқы және қайталама алдын алу іс-шараларын да қиындатады.

2. Негізгі бөлім
2.1. Несеп-тас ауруы. Клиникасы. Этиологиясы. Емі
Несеп-тас ауруы - бұл бүйректегі және зәр шығару жүйесінің басқа да органдарындағы тастардың пайда болуымен көрінетін ауру. Бұл ауру халықтың арасында өте көп кездеседі, - жас және орта жастағы адамдарда тастар көбінесе бүйрек пен несепте, ал балалар мен егде жастағы адамдарда - көбінесе несеп көпіршігінде пайда болады. Тастардың саны әртүрлі болуы мүмкін - бір жүзден бірнеше жүзге дейін. Олардың көлемі де құмтастардан диаметрі 10-12 см-ге дейін өзгереді. Бүйрекке тас байлану адам организінде минералды тұздар мен су алмасуының жане ішкі секреция бездерінің қызметінің бұзылуы салдарынан болады .Аурудың алғашқы белгісі науқас адамның буйрек тұсынан шаншу қадалып ,сыздап ауырады. Науқас адам шаншыған кезде бір орында тұра алмайды .Кейде несепағар түтікшесінде кішкентай түйіршік тастардың тұрып қалуынан зәр жүрмей қалады.Мұндай жағдайда жедел ауруханаға жатқызылады.Тастардың пайда болуы белгілі бір зат алмасуының бұзылғанынан болады .Дегенменде осы тас тузуші себептер екі топқа бөліннеді.Минералдар алмасуының бұзылуы ,витаминнің жетіспеуі,витаминнің мөлшерден тыс көбейіп кетуі ,кермек су ішу, ауаның ыссы және құрғақ болуы әсер етеді.
МКБ эпидемиологиясы таралуы мен сырқаттанушылығы, жасы мен жынысы бойынша бөлінуі, тастардың құрамы және олардың анатомиялық оқшаулануы тұрғысынан географиялық өңірге байланысты айтарлықтай ерекшеленеді. Мұндай айырмашылықтар нәсілдің, тамақтанудың және климаттың факторларымен түсіндіріледі. Оның үстіне, өзгеріп отырған әлеуметтік экономикалық жағдайлар тастардың таралуы, сырқаттанушылығы және жасы, жынысы.. Экономикалық дамыған елдерде жүргізілген эпидемиологиялық зерттеулер таралу деңгейінің 4% -дан 20% -ға дейін ауытқуын көрсетеді.
МКБ кезіндегі клиникалық көрініс зәр жолдарының тастармен бұзылу дәрежесі мен деңгейіне, сондай-ақ зәр шығару жолдары мен бүйректің қабынуының болуына немесе болмауына байланысты болады. Бүйрек және несепағар тастары кезінде ауру симптомсыз ағуы мүмкін
Несеп-тас ауруы негізінен уродинамиканың бұзылуымен, бүйрек қызметінің өзгеруімен, несеп жолдарындағы қабыну процесінің қосылуымен, сондай-ақ конкрементті оқшаулаумен байланысты өзіне тән белгілермен көрінеді. МКБ негізгі белгілері:
1. Ауырсыну синдромы.
2. Гематурия.
3. Дизурия.
4. Конкременттердің кетуі.
5. Анурия .
үзік болады. Гематурия болуы мүмкін.
МКБ клиникасы әр түрлі, тас бүйректің тостағаншаларынан көшіп-қонуы, бүйректің өзіндегі зәрдің кетуін бұзуы, сол арқылы бүйрек коликасының соғуын туғызуы, содан кейін тостағаншаға қайта қоныс аударуы мүмкін. Кейде клиника мүлдем жоқ болуы мүмкін, мысалы, егер тас бүйректе болса, үлкен көлемде болады, қозғалмайды және зәрдің кетуін бұзбайды. Сонымен қатар, зәр тасының жалғыз белгісі анамнездегі зақымдану жағындағы бүйрек коликасы болуы мүмкін.
Несеп тасы ауруы жан-жақты емдеуді қажет етеді және ол мыналарды қамтиды: 1. Диета сақтау. 2. Дәрі-дәрмекпен емдеу. 3. Физиотерапия. 4. Эндоурологиялық емдеу (тікелей тасқа әсер ету). 5. Экстракорпоральды соқпа толқынды литотрипсия. 6. Перкутанды (тері арқылы) нефролитотрипсия. 7. Ашық түрдегі операциялар (нефролитотомия, пиелолитотомия, уретеролитотомия).
Дәрі-дәрмекпен емдеу. Бүйрек шаншуын басу үшін анальгетиктер мен спазмолитиктерді (но-шпа 2,0-4,0 мл, баральгин 5,0 мл, спазган, триган 5,0 мл, спазмоверальгин 5,0 мл көк тамырға немесе бұлшық етке), есірткі анальгетиктерін (морфин гидрохлориді 1 пайызды-1 мл, промедол 2 пайызды-2,0 мл, омнопон 1 немесе 2 пайызды 1,0 тері астына) қолданады және бұларды шеткі холинергиялық процестерге әсер ететін дәрілермен ұштастыра пайдалануға болады.
Бүйректің шаншуын тоқтату мүмкін болмаған жағдайда, несепағарға қуық арқылы катетер енгізеді, мұнда катетерді конкременттің деңгейінен жоғары жерге жеткізуге тырысу керек.
Оперативті ем. Оперативті емге көрсеткіштер. 1. Науқасты еңбекке жарамсыз ететін бүйректің шаншуы мен ауырсыну сезімдерінің жиі қайталап ұстауы. 2. Зәрмен бірге ұзақ немесе көп қан кету. 3. Бүйректердің қабынуы мен субүйректің дамуына (пиелонефрит пен гидронефроз) әкеліп соқтыратын зәр шығуының бұзылуы (жедел іріңді пиелонефриттің дамуы, созылмалы пиелонефриттің үдеуі). Бүйрекке жасалатын ашық операциялар мүшені сақтайтын және мүшені алып тастау болып бөлінеді. Қазіргі уақытта бүйрек тастарын негізгі емдеу әдісі экстракорпоральды соқпа толқынды литотрипсия болып табылады. Бұл әдіс литотриптордың түрі мен тегіне қарай бүйрек тастарының 60-80 пайызын сауықтыруға мүмкіндік береді. Бірақ тастардың тығыздығы өте жоғары болған жағдайларда, тастарды тері арқылы шығару немесе перкутанды нефролитотрипсия тиімділігі жөнінен ашық операция мен соқпа толқынды литотрипсиядан кем түспейді және көптеген жағдайларда науқас пен мүшеге қауіп төндірмей-ақ жақсы нәтижелерге жетуге мүмкіндік береді. Ал несеп ағар тастарына тікелей эндоскопиялық литотрипсия жасау тиімді болып табылады. М. Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университетінің урология клиникасында бұл айтылған әдіс соңғы екі жылда кеңінен қолданылып келеді. Бұған университет ректоры, профессор Е. Бекмұхамбетов пен облыстық денсаулық сақтау басқармасының бастығы Қ. Сабыр көп көмектерін тигізуде. Қазір клиникада Швейцария мемлекетінің Litostar-clast атты литотрипторы (соқпа толқынды және ультрадыбысты электроды бар) жұмысқа қосылған. Сонымен қатар лазерлі байланысты электроды бар жабдығымыз да оперативті емдеуде өзінің ролін атқаруда. Соның арқасында осы айтылған жылдарда несеп тасы ауруы кезінде ашық операция жасау мен науқастарды басқа орталық қалаларға жіберу пайызы азайды. Жаңа қондырғы операция жасау уақыты мен операциядан кейінгі оңалту кезеңін едәуір қысқарады. Соған байланысты мемлекеттік шығынды да қысқартады. Қарап отырсақ, соңғы технологияларды қолдану арқылы біз медицина саласында, ең алдымен адамдардың денсаулығын дер кезінде сақтап қалуға, екіншіден уақыт пен шығынды үнемдеуге қол жеткізеді екенбіз. Осы жабдықтардың көмегімен облыс тұрғындары ғана емес, сонымен бірге еліміздің өзге де аумақтарынан келген науқастарға жоғарғы мамандандырылған көмекті бере аламыз. Енді алдағы жылдардың үлесінде дистационды соқпа толқынды литотрипсия жасайтын аппарат алу мүмкіндігі қарастырылуда. Және осы айтылған әдістерді меңгеруде дәрігерлердің білімін жетілдіру мәселесін ұдайы назарда ұстап отырған урология клиникасының жетекшісі, медицина ғылымдарының докторы, профессор Олег Құрманғалиевтің еңбегін ерекше айтуға болады.
Санаторлы - курортты емдеу. Санаторлы-курортты емдеу, минеральды сулардың емдеу тиімділігі -- олардың зәр шығару қасиетіне, несептіњ рН-ы мен су-электролиттердің балансын, қышқылды-негіздік жағдайды өзгертуге негізделген. Санаторлы-курортты емдеуге көрсетімдер: 1. Тастарды оперативті емдеуден кейінгі рецидивті тастардың пайда болуының алдын-алу. 2. Уратурия, оксалурия, фосфатурия кезіндегі заттар алмасуын қалпына келтіру үшін. 3. Нефрэктомиядан кейін жалғыз бүйрек тасының алдын-алу. 4. Бүйректегі шағын тастарды шығару үшін. 5. Бүйректің қызметі сақталған жағдайдағы екі жақты маржан тастар.
Санаторлы-курортты емге қарсы көрсеткіштер: 1. Бұзылған несеп пассажы кезінде несеп тас ауруы. 2. Бүйректің созылмалы жетіспеушілігі кезіндегі несеп тас ауруы. 3. Пиелонефриттің активті фазасы кезіндегі несеп тас ауруы.

2.2. Тастардың классификациясы және түрлері
Несеп тастарының пайда болуы кең таралған ауру болып табылады. Емдеу және алдын алу шаралары табылған тастың түріне байланысты болғандықтан, сенімді диагностикалық құралдар қажет. Қазіргі таңда тастарды диагностикалауда қол жетімді зерттеу әдістері жақсы дамыған. Тастардың құрамына байланысты түрлері көп, 1-ші оксалат, фосфат, урат, цистинді және баска турлері. Казіргі танда қолжетимді компьютерлік томография (КТ) табылған тастарды өрескел жіктеуге мүмкіндік береді. Шығарғаннан кейін тастың құрамын зертханалық талдаумен растауға болады.
Тастардың құрамы зертханалық талдауларда инфракызыл спектроскопия әдісімен анықталды. Биздин елімізде тастармен сырқаттану географиялық, климаттық әсері, этникалық, диеталық және генетикалық факторларға байланысты. Қайталану қаупі негізінен тастардың пайда болуын тудыратын аурумен немесе бұзылумен анықталады. Тастарды инфекциялар, жұқпалы емес себептер, генетикалық ақаулар көптеп кездеседі; немесе науқас адам дәрілерді көп пайдаланған жағдайда жанама әсерлері кездеседі. Несеп тастарын көлемі, оқшаулануы, рентгенологиялық сипаттамалары, білім этиологиясы, құрамы және қайталану қаупі бойынша жіктеуге болады.
Тастың өлшемі:
Тастың өлшемі әр науқаста әр түрлі болып кездеседі.Әдетте бір немесе екі өлшемде көрсетіледі және ең үлкен диаметрі 5, 5-10, 10-20 дейінгі тастарға бөлінеді.
Тастың орналасуы
Тастарды анатомиялық орналасуы бойынша жіктеуге болады: жоғарғы, орташа немесе төменгі тостағанша; бүйрек лоханкасы; жоғарғы, ортаңғы немесе дистальды несепағар; және қуық. Функциялары біріне электролиттер мен метаболизм өнімдерінің фильтрациясы болып табылатын жұп мүше. Зәрдің құрамында бұл қосылыстар ағзадан шығарылуы тиіс.Бірақ кейбір химиялық қосылыстар ,зәрде ерімей,кристалдар түзіп ,бүйректің ішінде,оның табақшаларында,түбекшесінде жиналып ,біртіндеп кокрементерді түзеді. Тастардың құрамы,оның көлемі,сыртқы көрінісі әртүрлі.Химиялық құрамы бойынша олар бейорганикалық жане органикалық болып бөлінеді. Бейорганикалық тастарға
кальций оксалттары, кальций фосфаттары , ураттар,магний фосфаты Ал органикалық тастарға ,цистинді, ксантинді тастар кіреді.
Рентгендік сипаттамалар
Тастарды минералдық құрамына байланысты рентгенологиялық белгісі бойынша жіктеуге болады. Компьютерлік томография қарама-қарсы күшеюсіз тастарды тығыздығы, ішкі құрылымы және құрамы бойынша жіктеу үшін пайдаланылуы мүмкін.
Этиопатогенез.
Зәр тастарының пайда болуының этиологиялық себептері генетикалық, жүре пайда болған немесе екеуінің де комбинациясы болып табылады. Соңғы жылдары несеп тастарының пайда болуының кең тараған себебі ретінде сипатталды. Несеп нефролитиазына жауапты негізгі патофизиологиялық тетіктер: 1) несептің төмен көлемі; 2) гиперурикозурия; және 3) шектен тыс қышқыл несеп.
oo Бүйрекке тас байлану адам организмінде минералды тұздар мен су алмасуының және ішкі секреция бездерінің, қызметінің бұзылуы, бүйрек түтікшелерінің қабынуы, бүйрек пен қуық арасындағы түтіктің тарылуы салдарынан болады. Көбіне 20 -- 50 жас арасында кездеседі. Аурудың алғашқы белгісінде науқас адамның бүйрек тұсынан шаншу қадалып, сыздап ауырады. Кейін шаншу күшейіп, науқас мазасызданады. Шаншу кіндікке, бүйрек пен қуық арасындағы түтікше бойымен шапқа да берілуі мүмкін. Бұл кезде науқас адам лоқсып құсады, іші кебеді. Несепке қан араласады (гематурия), егер несепте ауру тудыратын микробтар болса, дененің қызуы көтеріліп, зәрде ірің болады (пиурия). Науқас адамның кіші дәретке отыруы жиілеп, қуық ашиды. Кейде несепағар түтікшесіне кішкентай түйіршік тастардың тұрып қалуынан зәр жүрмей қалады.
Зәр қышқылынан тастардың пайда болуы және оның метаболикалық синдроммен байланысы
Өте қышқыл несеп (зәр рН 5,5) несеп қышқылды нефролитиаздың өзгермейтін белгісі болып табылады. Осындай қышқыл ортада несеп ортасы өте қаныққан, ерімейтін, несеп қышқылына айналады Қышқыл несептің негізгі екі себебі:
1) аммоний шығарудың бұзылуы (NH4 +);
2) эндогендік қышқыл өндірісін ұлғайту
Цистинурия
Цистинді нефролитиаз ересектерде бүйректегі тастардың аздаған бөлігін ғана құрайды, бірақ балалар мен жасөспірімдер арасында тастар көп таралған. . Инфекция және сирек тастар
Жұқпалы тастардың пайда болуының маңызды факторлары уреазаны шығаратын организмдердің қатысуымен зәрдің қатты сілтілі және зәрдің магний, аммоний және фосфат иондарымен қаныққан ортасы болып табылады.
Тас түзілу тәуекелі топтары
Тас түзілу қаупінің дәрежесі ерекше қызығушылық тудырады, себебі тастардың қайталану немесе өсу ықтималдығын ғана емес, сонымен қатар дәрі-дәрмекпен емдеу қажеттілігін де анықтайды .МКБ қайталанатын ағымы бар науқастардың шамамен 50% -ында өмір бойы тас түзілуінің бір ғана қайталануы байқалады
Жұқпалы тастар
:: Жалғыз бүйрек (жалғыз бүйректің өзі қайтадан тас түзілу қаупі жоғары емес, алайда бұл ретте ықтимал қайталанудың алдын алудың маңызы зор)
:: Гиперпаратиреоз
:: Метаболикалық синдром
:: Нефрокальциноз
:: Бүйректің поликистозды ауруы
:: D витаминінің жоғары деңгейі
Тас түзілуіне ықпал ететін анатомиялық және уродинамикалық бұзылулар
:: Медуллярлық кеуекті бүйрек :: Нәжіс-несеп сегментінің обсрукциясы
:: Дивертикул табақша, киста табақша
:: Несептегіш стриктурасы
:: Көпіршік-несеп-бүйрек рефлюкс
:: Табан тәрізді бүйрек
:: Уретероцель
Қоршаған орта факторлары
* Ауаның жоғары температурасы
* Қорғасын мен кадмийдің созылмалы әсері

2.3. Несеп-тас ауры бар пациенттерге диагностикалық іс-шаралар жүргізудегі мейіргер рөлі
Өз жұмысының табиғаты бойынша медбике көбінесе дәрігерге қарағанда науқасқа жақынырақ, сондықтан емделушіні жұбату және жігерлендіру, емнің нәтижелі болатынына және тез сауығып кетуіне үміт ұялату оған жүктеледі. Мейірбикенің маңыздылығын асыра бағалау мүмкін емес. Көбінесе емдеудің сәттілігі мен аурудың болжамы толығымен медициналық көмектің сапасымен анықталады. Мейірбике науқасты өз бетінше емдемесе де, оның емдеуші дәрігермен бірлескен ұжымдық жұмысы науқастың тез сауығуының, асқынулардың алдын алудың және тиімді профилактикалық шараларды жүзеге асырудың кілті болып табылады.
Осылайша, пациентке күтім жасау оның тиімділігіне айтарлықтай әсер ететін бүкіл емдеу процесінің міндетті құрамдас бөлігі болып табылады.
Науқастарды күтудегі медбикенің рөлін дұрыс түсіну өте маңызды. Жұмысына деген сүйіспеншілік пен емделушілерге деген ілтипатпен қараудан басқа, оның тиісті медициналық білімі болуы керек. Мейірбике белгілі бір медициналық процедураны орындау әдістемесін меңгеріп қана қоймай, сонымен қатар әрбір процедураның науқасқа әсер ету механизмін нақты түсінуі, оны жүзеге асырудың көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштерін білуі керек.
Мейірбикелік процесте мейірбике әрекеттері тәуелсіз, өзара тәуелді және тәуелді араласуға бөлінеді.
Медбикенің диагностикалық қызметі:
Несеп тас ауруы кезіндегі мейірбикелік процесс:
Науқастың проблемалары:
1. Бар (қазіргі):
1. Бел аймағындағы ауырсыну;
2. жиі және ауыр зәр шығару;
3. Жүрек айнуы;
4. құсу;
5. Әлсіздік;
6. Терлеу;
7. Бүйрек коликасы кезінде өзіне-өзі көмек көрсету туралы білімнің болмауы;
8. Аурудың мәні, уролития себептері және бүйрек коликасының себептері туралы ақпараттың болмауы;
9. Диетаны үнемі сақтау қажеттілігі;
10. Мүмкін болатын хирургиялық емдеуден қорқу.
2. Потенциал:
1. Естен тану қаупі
2. құлау.
3. Жедел және созылмалы пиелонефрит.
4. Гидронефроз.
5. Симптоматикалық гипертензия.
6. Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі.
Алғашқы тексеру кезінде ақпарат жинау:
3. Пациентке сұрақ қою:
1. туған жері және тұрғылықты жері;
2. өткен аурулар (пиелонефрит, простата аурулары, нефроптоз, зәр шығару жүйесінің ауытқулары);
3. тамақтану және сұйықтықты қабылдау сипаттамалары;
4. ауыз судың құрамы;
5. қуықтың босатылу жиілігі; жақын туыстарында аурудың болуы;
6. бүйрек коликінің ұстамаларының жиілігі және оны тудыратын себептер;
7. урологтың бақылауы және алдыңғы емдеу;
8. тексеру кезінде науқастың шағымдары.
4. Науқасты тексеру:
1. төсектегі позиция;
2. терінің түсі;
3. импульс пен қан қысымын өлшеу;
4. төменгі арқаға соғу симптомының анықтамасы.
Мейірбикелік араласу, оның ішінде науқастың отбасымен жұмыс:
1. Науқаспен және оның туыстарымен оның мазмұнын түсіндіре отырып, дәрігер тағайындаған диетаны қатаң сақтау қажеттігі туралы әңгімелесу. Диета және ішу режимі туралы (тәулігіне 2-3 литрге дейін сұйықтық ішу), физикалық белсенділік және қуықты босатудың жүйелілігі туралы.
2. Науқастың жеткізілуі тексерілетініне көз жеткізіңіз.
3. Бүйрек коликінің ұстамасы кезінде алғашқы көмек көрсету.
4. Бақылау:
* пациенттің режимді сақтауы,
* дәрігер тағайындаған;
* диета;
* импульс және қан қысымы;
* күніне ішетін сұйықтық мөлшері;
күнделікті диурез;
* зәр түсі;
* дәрі қабылдау.
5. Бүйрек коликінің ұстамасы кезінде науқасқа өзіне-өзі көмек көрсетуді үйрету.
6. Науқасты дәрігер тағайындаған дәрі-дәрмектер туралы хабардар ету (дозасы, қолдану ережелері, жанама әсерлері, төзімділігі).
7. Науқасты зәр анализіне, бүйректің ультрадыбыстық зерттеуіне, урографияға, цистоскопияға дайындаңыз.
8. Науқасты қосымша тексеру әдістеріне дайындауға үйрету. Бүйрек коликінің ұстамасы кезіндегі
алғашқы көмек
: Дәрігерді шақырыңыз
Бел аймағына жылыту жастықшасын жағыңыз немесе қарсы көрсетілімдер болмаса, науқасты ыстық ваннаға қойыңыз. Естен тану мүмкіндігіне байланысты науқасты ваннада жалғыз қалдыруға болмайды.
Науқасқа 20-25 тамшы цистенал немесе 1 таблетка но-шпа беріңіз.
Дифференциалды диагностика
Заманауи әдістер тастардың кез келген түрін анықтауға мүмкіндік береді, сондықтан әдетте уролитияны басқа аурулардан ажырату қажет емес. Дифференциалды диагнозды жүргізу қажеттілігі өткір жағдайда пайда болуы мүмкін - бүйрек коликі.
Әдетте бүйрек коликасын диагностикалау қиын емес. Несеп шығару жолдарының обструкциясын тудыратын тастың атипті курсы және оң жақты локализациясы кезінде кейде жедел холецистит немесе жедел аппендицит бар уролитияда бүйрек коликінің дифференциалды диагностикасын жүргізу қажет. Диагноз ауырсынудың тән локализациясына, дизуриялық құбылыстардың және зәрдегі өзгерістердің болуына және перитонеальды тітіркену белгілерінің болмауына негізделген.
Терапияның жалпы принциптері
Хирургиялық емдеу әдістері де, консервативті терапия да қолданылады. Емдеу тактикасын уролог науқастың жасына және жалпы жағдайына, тастың орналасуы мен мөлшеріне, уролитияздың клиникалық ағымына, анатомиялық немесе физиологиялық өзгерістердің болуына және бүйрек жеткіліксіздігінің сатысына байланысты анықтайды.
Әдетте, уролитиядан тастарды жою ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.