Ғылымның парадигмасы
Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті
Әлеуметтік - гуманитарлық ғылымдар факультеті
Мектепке дейінгі және бастауыш білім беру кафедрасы
Педагогикалық зерттеу әдіснамасы мен әдістері пәні бойынша
БӨЖ
Тақырыбы: Ғылым туралы түсінік Орындаған:
Тобы:
Оқытушы:
Түркістан-2023
КІРІСПЕ
1.1. Ғылымның ұғымы,
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1Ғылым оның сипаттары, 2.2Ғылымның парадигмасы 2.3 Ғылым эволюциясы
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
1.1. Ғылымның ұғымы,
Ғылым -- адам қызметінің шеңбері болғандықтан, оның нәтижесі ақиқат критерийіне жауапты шыңдық туралы жаңа білім.
Расселдің пікірінше: Ғылым адамы (мен түгелдей бәрін атап тұрғаным жоқ, яғни ғылым адамдарының көбі ғалым емес,- мен ғылым адамы туралы, оның қандай болуы туралы айтып тұрмын) - бұл ықыласты, абайлы, бірізгілікті, ол тек өз тәжірибесіндегі қорытындыларға сүйенеді және түгел жалпылауға дайын емес, ол теорияны тамаша, симметриялы және синтетикалық сипатта болғандығына қарап қабылдамайды; ол оңы бөлшектеп және қосымша зерттейді. Рассел ғылым туралы түсінік бере отырып, ғылым -- ол ең алдымен, көптеген бөлек мәліметтерді байланыстыратын, жалпы заңдылықтарды табуға ұмтылатын жалпы заң. Ғылым ақиқатты іздестіретін өнермен тең, бірақ ол өнерде жоқ практикалық манызға ие. Осыған орай ғылыми білімдердің қорғансыздық ерекше формасы пайда болады, яғни ғылым, өз жемісінің қалай қолданатының шешпейді. Ғылым адамдарға әдепті емес, мақсатқа жету жолын нұсқайды. Ал мақсат пен оған жету тілектері арасындағы қалау өмір түріндегі әдеп болып келеді. Ғылым деген термин бүгінгі күні ғылыми әдіспен алынатын білім жиынтығы. Ғылыми таным теориямен ғана жіктеліп қоймайды, ол ақиқатты іздестіру жолы. Ғылым адамның іс-әрекеті болғандықтан әдістермен сипатталады.
Шыңдықты практикалық және теориялық игерудің тәсілдер мен операциялар жиынтығын әдіс деген ұғыммен белгіленеді. Осындай тәсілдер мен операциялар зерттеушінің қылықтарын басқаратың міндетті норма, ереже қасиеті деп аталған. Зерттеу нормасын кеңінен Т.Кун былай түсіндіреді. Ол ғылымның екі жағдайы бар бірі төнкеріс фазасы, екіншісі қалыпты ғылым. Қалыпты ғылым бірсыпыра бұрынғы ғылыми жетістіктерге мықты сүйенетің зерттеу. Қалыпты ғылым деген терминмен парадигма деген термин байланысты.
2.1Ғылым оның сипаттары,
Ғылымның белгілі бір ерекше сипаттамалары бар, және егер сіз кез-келген уақытта ғылыми әдісті қолдануға лайықты процедураны жүзеге асырғыңыз келетінін ескеретін болсаңыз және онда ол қандай да бір сипаттамаларға ие болмаса немесе жоқ болса. Мұнда оларға ғылым дәл сол сәтте қолданылып жатыр деген ойдан мүлдем бас тарту керек.
Ғылымның оны сипаттайтын он сипаттамасы бар, сондықтан ғылыми зерттеулер әрдайым:
Ашық Зерттеулерде әрдайым өзгерістер болған және бола береді, сол себепті ғылым өзінің шекаралары мен тосқауылдарын өзгертуге әрқашан ашық болады, өйткені әлем Аристотель заманынан бүгінгі күнге дейін өзгергендей, оны өзгертуге де болады. екі жүз жылдан кейін.
Тексеруге болады Ғылыми әдіс кез-келген салада оны қолдану мен тәжірибе жүзінде өте қажет, сондықтан ғылыми мазмұн тексерілетін болу үшін демонстрация мен тәжірибе жасау арқылы қарама-қайшылық болуы керек. Кумулятивтік Теориялар жылдар бойына жаңа зерттеулер жүргізіліп жатқан кезде бір-бірімен байланысты жаңа бөлшектерді табу арқылы біртіндеп тұрғызылатын қабырғаларға ұқсайды. Ғылымда бірде-бір деректер жойылмайды, сондықтан оларды жинақталған деп айтады. Әдістемелік Мақаланы оқып шыққаннан кейін белгілі болғандай, ғылымды пайдалану үшін ғылыми әдісті қолдану қажет, өйткені дәл осы жүйеленген білім жиынтығының арқасында ғылымды жүйеге келтірілген және арнайы жетілдірілген түрде жүзеге асыруға болады. мүмкін, өйткені ғылым негізінен сынақ пен қателікке негізделген.
Нақты Зерттеулердің бұл түрлері әрдайым қорытынды тергеулерден немесе сынақтардан кейін көрінетін фактілерге негізделгендігімен сипатталады, өйткені егер ол қарапайым болжамдарға негізделетін болса, ол ешқашан біртұтас тұжырымға келмес еді. Мамандандырылған Орталықтандырылған зерттеуге мүмкіндік беретін көптеген ғылым салалары бар, сол себепті мамандандыру қажет, өйткені олар соншалықты көп мазмұнға ие бола алады, сондықтан оларды зерттеу сәл күрделенетүседі. Уақытша Тергеуден кейін айтылған тұжырымдар ешқашан түпкілікті және нақты нәтиже ретінде қабылданбауы керек, өйткені ғылым өте уақытша, демек, ол әрқашан өзгеруге ашық.
Жүйелі Ғылыми білім жүйелері барлығы өзара байланысты, жиналатын барлық нәрсенің бірыңғай базасы ретінде қалыптасады. Осы жүйелеудің арқасында тергеуді толығымен құруға болады.
Аналитикалық Зерттеу барысында әдетте түсіну қиын проблемалар байқалады, сондықтан ғылыми әдісті қолдана алатын негізгі құрал ретінде талдау қолданылуы керек.
Генералистер Мәселелерді жеке-жеке зерттеп болғаннан кейін барлық ақпаратты жүйелі түрде жинауға арналған барлық ықтимал шешімдермен немесе гипотезалармен схема жасалады, бірақ бұл жерде маңыздысы ақпарат емес, оны түсіну үшін оны жалпылау керек. проблеманы тудырады.
Ғылымның сипаттамалары - бұл осы түрдегі ғылыми процестерді қарастыратын зерттеу компоненттері, және байқалғандай, олар жүргізілуі керек процестердің жалпы құрылымы болып табылады, өйткені егер ғылыми әдісті қолдану кезінде осы сипаттамалардың бірі сақталмаса, онда зерттеудің жақсы тәжірибесі өткізілмес еді.
2.2Ғылымның парадигмасы
Парадигма - жаппай қабылданған эталон, заң, теория, оны практикалық қолдануы, әдіс, жабдық т.б. кіретін ғылыми зерттеу үлгісі. Бұл -- ескі парадигманы жойып, оның орнына жаңасын еңгізетін ғылыми қоғамда қабылданған ғылыми іс-әрекеттің ережесі және стандарты.
Парагдиманың болуы ғылымның немесе бөлек ғылыми пәндердің жетілу белгісіне жатады. Ғылыми психологияда парадигманың қалыптасуы В.Вундтың еңбектері мен оның ғылыми мектептерінде бейнеленеді.
Ғылым адамға өз өмірін сақтап калу үшін қажетті білім негізінде пайда болды. Адам шөптерді қоректену және дәрі-дәрмек ретінде пайдалануды үйреніп, жануарлардың мінезін бақылап, оларды қолға үйретті, рудамен тәжірибе жасап, әртүрлі металдарды балқытып шығаруды үйренді. Табиғатпен алуан түрлі тәжірибе жасау барысында адам өзінің өмірін ыңғайлы етуге бағытталған көптеген әдіс-айланы ойлап тапты. Қазіргі замандағы біз ыңғайлылық, денсаулық және ойын -- сауық үшін былай қарағанда өзінен өзі болуы керек сияқты көрінетін заттар мен құбылыстар ғылымның арқасында пайда болған. Қазіргі заманда ғылым түсінігінде, адамзат баласының жүріп өткен жолдары көрсетіледі және адамның қалыптасуының құралдары мен әдістері болып табылған, ғылымның тарихи - мәдени құбылыс ретінде пайдалануының нысандары көрініс тапқан.
Егерде бар болмыс туралы ғылым саласы ғылым дәрежесіне ұмтылса, онда міндетті түрде мынадай сипаттар болу қажет:
өз объектісі болу тиісті
өз пәні болу тиісті
өз заңы, заңдылықтары, принциптері, әдістері, әдістемесі
өз категориялық аппараты: ұғым, категория, термин т.б.
Ғылым-адам қызметінің шеңбері, оның нәтижесі болып ақиқат критериясына сай болмыс туралы жана білім жатады. Ғылыми білімнің тәжірибелігі, пайдалылығы, тиімділігі болып оның ақиқаттығы жатады. Ғалым, ғылыми қызметкер-өз әрекетін ақиқат-жалған критериясына жетекшіленіп өз қызметін құратын маман.
Бұдан басқа, ғылым деп ғылыми әдіспен бүгінгі күні алынған білім жиынтығын айтамыз.
Ғылымның белгілері
Ғылыми қызметтің нәтижесі болып текст, құрылымды кесте, графикалық тәуелдік, формула т.б. түрінде көрсетілетін болмысты жазу, процесс пен құбылыстардың болжауын түсіндіру жатады. Бірақ ғылыми таным теориямен аяқталмайды. Барлық ғылыми нәтижелерді шартты сатылап реттеуге болады: эмпирикалық-теориялық білім немесе дара дерек-эмпирикалық жалпылау-модель-заңдылық-заң-теория
2.3 Ғылым эволюциясы
Ғылыми эволюцияның білімді жинауға, сақтауға және ұрпақтан ұрпаққа беруге себеп болған басты фактордың бірі болып жазбаның ойлап табылуы болды. Шумерлердің пиктографиялық жазбасы б.э.д. 3200 ж.ж. бұрын пайда болды. Б.э.д. 3000 ж.ж. Египетте иероглифтік жазба деген атқа ие болған жазбаның жаңа жүйесі пайда болды.. Б.э.д. 2800 ж. бұрын шумерлердің көршілері болған вавилондықтар, ассириялықтар мен парсылар пиктографиялық жазуды ұшты жазбаға (клинопись) айналдырды. Ақырында б.э.д. 1300 ж. бұрын Сирияда ең алғашқы алфавит жасалып шығарылды. Онда 32 әріп болды, әріптің әрқайсысы белгілі бір дауысқа сәйкес болды. Көне гректер осы жазба жүйесін қабылдап, ол кейін латын алфавитінің негізі ретінде қолданылды.
Ніл өзенінің тасу уақытымен көптеген мерекелерді тойлау мерзімдерін анықтап отырды. 365 күннен тұратын ең алғашқы календарды египет астрономы Имхотеп жасап шығарғандығы белгілі.
Өз кезегінде шумерлер (б.э.д. 4000-3200 жыл бұрын) есептеудің ондық жүйесін ойлап тауып, өздерін шебер ... жалғасы
Әлеуметтік - гуманитарлық ғылымдар факультеті
Мектепке дейінгі және бастауыш білім беру кафедрасы
Педагогикалық зерттеу әдіснамасы мен әдістері пәні бойынша
БӨЖ
Тақырыбы: Ғылым туралы түсінік Орындаған:
Тобы:
Оқытушы:
Түркістан-2023
КІРІСПЕ
1.1. Ғылымның ұғымы,
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1Ғылым оның сипаттары, 2.2Ғылымның парадигмасы 2.3 Ғылым эволюциясы
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
1.1. Ғылымның ұғымы,
Ғылым -- адам қызметінің шеңбері болғандықтан, оның нәтижесі ақиқат критерийіне жауапты шыңдық туралы жаңа білім.
Расселдің пікірінше: Ғылым адамы (мен түгелдей бәрін атап тұрғаным жоқ, яғни ғылым адамдарының көбі ғалым емес,- мен ғылым адамы туралы, оның қандай болуы туралы айтып тұрмын) - бұл ықыласты, абайлы, бірізгілікті, ол тек өз тәжірибесіндегі қорытындыларға сүйенеді және түгел жалпылауға дайын емес, ол теорияны тамаша, симметриялы және синтетикалық сипатта болғандығына қарап қабылдамайды; ол оңы бөлшектеп және қосымша зерттейді. Рассел ғылым туралы түсінік бере отырып, ғылым -- ол ең алдымен, көптеген бөлек мәліметтерді байланыстыратын, жалпы заңдылықтарды табуға ұмтылатын жалпы заң. Ғылым ақиқатты іздестіретін өнермен тең, бірақ ол өнерде жоқ практикалық манызға ие. Осыған орай ғылыми білімдердің қорғансыздық ерекше формасы пайда болады, яғни ғылым, өз жемісінің қалай қолданатының шешпейді. Ғылым адамдарға әдепті емес, мақсатқа жету жолын нұсқайды. Ал мақсат пен оған жету тілектері арасындағы қалау өмір түріндегі әдеп болып келеді. Ғылым деген термин бүгінгі күні ғылыми әдіспен алынатын білім жиынтығы. Ғылыми таным теориямен ғана жіктеліп қоймайды, ол ақиқатты іздестіру жолы. Ғылым адамның іс-әрекеті болғандықтан әдістермен сипатталады.
Шыңдықты практикалық және теориялық игерудің тәсілдер мен операциялар жиынтығын әдіс деген ұғыммен белгіленеді. Осындай тәсілдер мен операциялар зерттеушінің қылықтарын басқаратың міндетті норма, ереже қасиеті деп аталған. Зерттеу нормасын кеңінен Т.Кун былай түсіндіреді. Ол ғылымның екі жағдайы бар бірі төнкеріс фазасы, екіншісі қалыпты ғылым. Қалыпты ғылым бірсыпыра бұрынғы ғылыми жетістіктерге мықты сүйенетің зерттеу. Қалыпты ғылым деген терминмен парадигма деген термин байланысты.
2.1Ғылым оның сипаттары,
Ғылымның белгілі бір ерекше сипаттамалары бар, және егер сіз кез-келген уақытта ғылыми әдісті қолдануға лайықты процедураны жүзеге асырғыңыз келетінін ескеретін болсаңыз және онда ол қандай да бір сипаттамаларға ие болмаса немесе жоқ болса. Мұнда оларға ғылым дәл сол сәтте қолданылып жатыр деген ойдан мүлдем бас тарту керек.
Ғылымның оны сипаттайтын он сипаттамасы бар, сондықтан ғылыми зерттеулер әрдайым:
Ашық Зерттеулерде әрдайым өзгерістер болған және бола береді, сол себепті ғылым өзінің шекаралары мен тосқауылдарын өзгертуге әрқашан ашық болады, өйткені әлем Аристотель заманынан бүгінгі күнге дейін өзгергендей, оны өзгертуге де болады. екі жүз жылдан кейін.
Тексеруге болады Ғылыми әдіс кез-келген салада оны қолдану мен тәжірибе жүзінде өте қажет, сондықтан ғылыми мазмұн тексерілетін болу үшін демонстрация мен тәжірибе жасау арқылы қарама-қайшылық болуы керек. Кумулятивтік Теориялар жылдар бойына жаңа зерттеулер жүргізіліп жатқан кезде бір-бірімен байланысты жаңа бөлшектерді табу арқылы біртіндеп тұрғызылатын қабырғаларға ұқсайды. Ғылымда бірде-бір деректер жойылмайды, сондықтан оларды жинақталған деп айтады. Әдістемелік Мақаланы оқып шыққаннан кейін белгілі болғандай, ғылымды пайдалану үшін ғылыми әдісті қолдану қажет, өйткені дәл осы жүйеленген білім жиынтығының арқасында ғылымды жүйеге келтірілген және арнайы жетілдірілген түрде жүзеге асыруға болады. мүмкін, өйткені ғылым негізінен сынақ пен қателікке негізделген.
Нақты Зерттеулердің бұл түрлері әрдайым қорытынды тергеулерден немесе сынақтардан кейін көрінетін фактілерге негізделгендігімен сипатталады, өйткені егер ол қарапайым болжамдарға негізделетін болса, ол ешқашан біртұтас тұжырымға келмес еді. Мамандандырылған Орталықтандырылған зерттеуге мүмкіндік беретін көптеген ғылым салалары бар, сол себепті мамандандыру қажет, өйткені олар соншалықты көп мазмұнға ие бола алады, сондықтан оларды зерттеу сәл күрделенетүседі. Уақытша Тергеуден кейін айтылған тұжырымдар ешқашан түпкілікті және нақты нәтиже ретінде қабылданбауы керек, өйткені ғылым өте уақытша, демек, ол әрқашан өзгеруге ашық.
Жүйелі Ғылыми білім жүйелері барлығы өзара байланысты, жиналатын барлық нәрсенің бірыңғай базасы ретінде қалыптасады. Осы жүйелеудің арқасында тергеуді толығымен құруға болады.
Аналитикалық Зерттеу барысында әдетте түсіну қиын проблемалар байқалады, сондықтан ғылыми әдісті қолдана алатын негізгі құрал ретінде талдау қолданылуы керек.
Генералистер Мәселелерді жеке-жеке зерттеп болғаннан кейін барлық ақпаратты жүйелі түрде жинауға арналған барлық ықтимал шешімдермен немесе гипотезалармен схема жасалады, бірақ бұл жерде маңыздысы ақпарат емес, оны түсіну үшін оны жалпылау керек. проблеманы тудырады.
Ғылымның сипаттамалары - бұл осы түрдегі ғылыми процестерді қарастыратын зерттеу компоненттері, және байқалғандай, олар жүргізілуі керек процестердің жалпы құрылымы болып табылады, өйткені егер ғылыми әдісті қолдану кезінде осы сипаттамалардың бірі сақталмаса, онда зерттеудің жақсы тәжірибесі өткізілмес еді.
2.2Ғылымның парадигмасы
Парадигма - жаппай қабылданған эталон, заң, теория, оны практикалық қолдануы, әдіс, жабдық т.б. кіретін ғылыми зерттеу үлгісі. Бұл -- ескі парадигманы жойып, оның орнына жаңасын еңгізетін ғылыми қоғамда қабылданған ғылыми іс-әрекеттің ережесі және стандарты.
Парагдиманың болуы ғылымның немесе бөлек ғылыми пәндердің жетілу белгісіне жатады. Ғылыми психологияда парадигманың қалыптасуы В.Вундтың еңбектері мен оның ғылыми мектептерінде бейнеленеді.
Ғылым адамға өз өмірін сақтап калу үшін қажетті білім негізінде пайда болды. Адам шөптерді қоректену және дәрі-дәрмек ретінде пайдалануды үйреніп, жануарлардың мінезін бақылап, оларды қолға үйретті, рудамен тәжірибе жасап, әртүрлі металдарды балқытып шығаруды үйренді. Табиғатпен алуан түрлі тәжірибе жасау барысында адам өзінің өмірін ыңғайлы етуге бағытталған көптеген әдіс-айланы ойлап тапты. Қазіргі замандағы біз ыңғайлылық, денсаулық және ойын -- сауық үшін былай қарағанда өзінен өзі болуы керек сияқты көрінетін заттар мен құбылыстар ғылымның арқасында пайда болған. Қазіргі заманда ғылым түсінігінде, адамзат баласының жүріп өткен жолдары көрсетіледі және адамның қалыптасуының құралдары мен әдістері болып табылған, ғылымның тарихи - мәдени құбылыс ретінде пайдалануының нысандары көрініс тапқан.
Егерде бар болмыс туралы ғылым саласы ғылым дәрежесіне ұмтылса, онда міндетті түрде мынадай сипаттар болу қажет:
өз объектісі болу тиісті
өз пәні болу тиісті
өз заңы, заңдылықтары, принциптері, әдістері, әдістемесі
өз категориялық аппараты: ұғым, категория, термин т.б.
Ғылым-адам қызметінің шеңбері, оның нәтижесі болып ақиқат критериясына сай болмыс туралы жана білім жатады. Ғылыми білімнің тәжірибелігі, пайдалылығы, тиімділігі болып оның ақиқаттығы жатады. Ғалым, ғылыми қызметкер-өз әрекетін ақиқат-жалған критериясына жетекшіленіп өз қызметін құратын маман.
Бұдан басқа, ғылым деп ғылыми әдіспен бүгінгі күні алынған білім жиынтығын айтамыз.
Ғылымның белгілері
Ғылыми қызметтің нәтижесі болып текст, құрылымды кесте, графикалық тәуелдік, формула т.б. түрінде көрсетілетін болмысты жазу, процесс пен құбылыстардың болжауын түсіндіру жатады. Бірақ ғылыми таным теориямен аяқталмайды. Барлық ғылыми нәтижелерді шартты сатылап реттеуге болады: эмпирикалық-теориялық білім немесе дара дерек-эмпирикалық жалпылау-модель-заңдылық-заң-теория
2.3 Ғылым эволюциясы
Ғылыми эволюцияның білімді жинауға, сақтауға және ұрпақтан ұрпаққа беруге себеп болған басты фактордың бірі болып жазбаның ойлап табылуы болды. Шумерлердің пиктографиялық жазбасы б.э.д. 3200 ж.ж. бұрын пайда болды. Б.э.д. 3000 ж.ж. Египетте иероглифтік жазба деген атқа ие болған жазбаның жаңа жүйесі пайда болды.. Б.э.д. 2800 ж. бұрын шумерлердің көршілері болған вавилондықтар, ассириялықтар мен парсылар пиктографиялық жазуды ұшты жазбаға (клинопись) айналдырды. Ақырында б.э.д. 1300 ж. бұрын Сирияда ең алғашқы алфавит жасалып шығарылды. Онда 32 әріп болды, әріптің әрқайсысы белгілі бір дауысқа сәйкес болды. Көне гректер осы жазба жүйесін қабылдап, ол кейін латын алфавитінің негізі ретінде қолданылды.
Ніл өзенінің тасу уақытымен көптеген мерекелерді тойлау мерзімдерін анықтап отырды. 365 күннен тұратын ең алғашқы календарды египет астрономы Имхотеп жасап шығарғандығы белгілі.
Өз кезегінде шумерлер (б.э.д. 4000-3200 жыл бұрын) есептеудің ондық жүйесін ойлап тауып, өздерін шебер ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz