Зиянды бақашық

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Семестрлік жұмыс
Тақырыбы: Зиянды бақашық. Систематикасы, биологиясы, зияндылығы және күресу шаралары.

Жоспары:
1. Кіріспе:
Зиянды бақашық. Систематикасы, биологиясы, зияндылығы және күресу шаралары.
2. Негізгі бөлім:
2.1. Зиянды бақашық. Систематикасы, биологиясы.
2.2. Қандаланың зияндылығы және күресу шаралары.
2.3. Есептеу әдістемесі.
Қорытынды
Пайдаланылған Әдебиеттер

Ғылыми жіктеу:
Зиянды бақашық қандала - Eurigaster integriceps.

Дүниесі: Animalia
Типі: Arthropoda
Табы: Insecta
Туыс: Hemiptera
Тұқымдасы: Scutelleridae
Тегі: Eurygaster
Түрі: E. integriceps

1-сурет. Зиянды бақашық қандала - Eurigaster integriceps.

Астық дақылдарда кездесетін зиянды бақашық қандаласы аса қауіпті зиянкес түріне жатады. Зиянды бақашық қандала жаздық бидай мен қара бидайды, арпа мен cұлыны, ал жемшөптік дақылдардан еркекшөп пен бидайықты және т.б. ерте көктемнен бастап өнімді жинап алуға дейін зақымдайды. Ересек қандаласы тоғай алқаптарының, орманның жапырақ төсемінің астында қыстайды. Жұмыртқаларын өсімдіктің жапырағына, қурап қалған өсімдік қалдықтарына, кейде топырақ кесектерінің үстіне салады. Жұмыртқасы шар тәріздес дөңгелек болып келеді. Көктемде орташа тәулік температурасы 14-16, ал күндізгі температура 20 Сº асқанда, яғни жазғы егіс көктеп шыққан кезде қандалалар егінге қарай ұша бастайды. Зиянды бақашық қандаласының ауыз апараты шаншып сорғыш болғандықтан бидайдың клейковинасын сорып алу арқылы зақым келтіреді.
1. Кіріспе:
Зиянды бақашық. Систематикасы, биологиясы, зияндылығы және күресу шаралары.
Зиянды бақашық қандала(Eurygaster іntegrіceps) - жартылай қатты қанаттылар немесе қандалалар отрядының қалқаншалы бақашықтар тұқымдасына жататын жәндік.
Қазақстанның шығыс, батыс, оңтүстік, оңтүстік-шығыс аудандарында таралған.Ұзындығы 10 - 13 мм, ақшыл сары түстен қара қоңыр түске дейін болады. Жылына бір рет ұрпақ беріп дамиды. Зиянды бақашық қандала әр түрлі ағаш бұталарының арасында қыстайды.Көктемде егіс көктеп шыққанда егінге қарай ұшады, 7 - 10 күннен кейін жұмыртқалауға кіріседі.
Жұмыртқаларын (200-ге жуық) астық дақылдарының жапырағына, өсімдік қалдықтарына, топырақ бетіне салады.Дернәсілдері 35 - 40 күн дамиды. 5 рет түлеп, ересек қандалаға айналады.Зиянды бақашық қандала астық дақылдарын (күздік және жаздық бидай, арпа, сұлы, тағы басқа) және жемшөп дақылдарын зақымдайды.Көктеу және түптеу кезеңдерінде зақымданған өсімдіктердің жапырағы солып, сарғаяды.
Сабақтану кезінде зақымданса масағы қурайды, ал тамырлану кезінде дәні бүрісіп, семіп қалады.Дәннің зиянкес қоректенген жерінде қара қоңыр дақ пайда болады.Ересек қандалалар және олардың дернәсілдері бидай дәнін зақымдағанда оның салмағын кемітіп қана қоймай, тауарлық және тұқымдық сапаларын да төмендетеді.
Зиянды бақашық қандала сілекейіндегі ферменттер дәннің уызын азайтады.Мұндай бидай ұнынан пісірілген нан көтерілмейді, сапасы төмендейді.
Күресу шаралары: ауыспалы егісті енгізу, астық өнімін қысқа мерзім ішінде жинап алу, көктемде және жазда қыстап шыққан қандалаларды және оның дернәсілдерін жою үшін егіске тиісті препараттар бүрку қажет
Зиянды бақашық қандала - жартылай қатты қанаттылар немесе қандалалар отрядының қалқаншалы бақашықтар тұқымдасына жататын жәндік.
Таралуы.Қазақстанның шығыс, батыс, оңтүстік, оңтүстік-шығыс және солтүстік аудандарында таралған.

2. Негізгі бөлім:
2.1. Зиянды бақашық. Систематикасы, биологиясы.
Ұзындығы 10 - 13 мм, ақшыл сары түстен қара қоңыр түске дейін болады. Жылына бір рет ұрпақ беріп дамиды. Зиянды бақашық қандала әр түрлі ағаш бұталарының арасында қыстайды. Көктемде егіс көктеп шыққанда егінге қарай ұшады, 7 - 10 күннен кейін жұмыртқалауға кіріседі. Әр қатарға 14 жұмыртқадан салып,оларды жеті-жетіден екі қатар етіп орналастырады. Жұмыртқаларын (200-ге жуық) астық дақылдарының жапырағына, өсімдік қалдықтарына, топырақ бетіне салады. Жұмыртқадан жаңа шыққан личинка қызғылт түсті,пішіні шар тәрізді болады.Бірнеше сағаттан соң ол бірте - бірте күңгірттеніп қара - қоңыр түске көшеді. Эмбриондық даму 9-16 күнге дейін созылады. Дернәсілдері 35 - 40 күн дамиды. 5 рет түлеп,ересек қандалаға айналады. Ересек қандалалар толық қанаттанған соң 10-шақты күннен кейін қыстайтын жерлеріне ұша бастайды. ІІ-жастағы личинканың басы,арқасының алды, құрсақ сегменттерінің ортасы мен шеттері қара-қоңыр денесінің қалған бөліктері бозғылт болады.ІІІ-жастағыларының басы және кеуде сегменттерінің қара - қоңыр,құрсағы ақшыл қанаттарының негізі біліне бастады.IV - жастағы личинканың денесі түгелімен ақшыл-сұр,ортаңғы көкірек сегментінің арқа бөлімінде бүйір өсінділері,яғни қанат өсінділері көріне бастайды.V-жастағы личинканікіндей,қалқанша құрсағының 2-2,5 сегментін жауып жатады.

2-сурет. Морфологиясы. Зиянды бақашық қандаланың дернәсілдері -Eurygaster integriceps Put.
Әр түрлі жастағы: 1 - бірінші; 2 - екінші; 3 - үшінші; 4 - төртінші; 5 - бесінші.

2.2. Қандаланың зияндылығы және күресу шаралары.
Зиянды бақашық қандала - дәнді дақылдарды зақымдайды. Қазақстанда оның екі түрі бар. Бақашық қандала Батыс Қазақстан, Ақтөбе, Жамбыл, Алматы, Шығыс Қазақстан облыстарына; Үшкір басты қандала Ақмола, Қостанай, Солтүстік Қазақстан облысытарына кезігеді. Бұлар аңызда, астық тұқымдас көп жылдық өсімдіктерді паналап қыстап шығады да, егіс көгін ойсырата жейді.Жаздық бидайды, қара бидайды, арпаны, сұлыны, ал жемшөптік дақылдардан еркекшөпті, бидайықты т.б ерте көктемнен бастап өнімді жинап алуға дейін зақымдайды.Осылардың ішінде көбірек зақымдайтындары жаздық және күздік бидай мен қара бидай.Көктеу және түптену фазаларында зақымданған өсімдіктің орталық жапырағы солып, сарғайып кетеді.Ал сабақтану кезінде зақымданса, онда оның масағы қурайды да, ақ масақ болып қалады.Қандалалар және олардың личинкалары бидай дәнін зақымдағанда оның тек салмағын ғана кемітіп қоймайды,сонымен қатар оның товарлық және тұқымдық сапаларын да төмендетеді.Себебі зиянкестің сілекейіндегі ферменттер дәннің клейковинасын бүлдіреді.
Күресу шаралары. егінді қысқа мерзімде жинау; егіс жағалауындағы арамшөптерді құрту; егістікті сыдыра жырту; не қайырмалы соқамен сүдігер жырту. көктемде және жазда қыстап шыққан қандалаларды және оның дернәсілдерін жою үшін егіске тиісті препараттар бүрку қажет. ДДТ дусы, 2,5%-ды метафос дусы, 65%-ды хлорофос қолданылады.
Зиянкестермен күресудің екі негізгі әдісі бар: биологиялық және химиялық. Олардың әрқайсысының өзіндік артықшылықтары мен кемшіліктері бар.
1-кесте. Химиялық заттар

Препарат класы
Атауы
Артықшылықтары
Кемшіліктері
Бағасы
Фосфорорганикалық заттар
Актиллик, Сумитион, Данадим
Ұзақ мерзімді қорғаныс әсері бар жүйелі әсер ететін препараттар
Өнімді көп тұтыну, адамдарға, жануарларға, араларға және пайдалы жәндіктерге уыттылық
22000 рубль 5л
10000 рубль 5л

8000 рубль 5л
Пиретроидтар
Циракс
Кинмикс

Дэцис
Олар өте тез әрекет етеді, 2-3 аптадан кейін толығымен ыдырайды
Өте улы, зиянкестерге тәуелді және қайта пайдаланған кезде тиімсіз.
4500 рубль 5л
20 рубль 2 мл

30 рубль ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.