Кәсіпорынды басқарудың экономикалық мәні

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Курстық жұмыс
Тақырыбы: Кәсіпорынды басқару (менеджмент)

Пәні: Өндіріс экономикасы
Студент: __________
Мамандығы:_______
Біліктілігі:________
Тобы:____________
Студент декларациясы
Мен ұсынылған жұмыс менің жеке жазғанымды, пайданылған көздер расталғанын растаймын.
Студенттің қолы_______
__ ________202_ ж

Бағалау: ________(___)
Қорғау күні:_________
Қабылдаған: ________

Алматы 202_
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1 БӨЛІМ. КӘСІПОРЫНДЫ БАСҚАРУДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ ЖӘНЕ ЖҮЙЕСІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.1Кәсіпорынды басқарудың экономикалық мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2Кәсіпорынды басқарудың жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3 Кәсіпорындағы қызметкерлер құрамын басқару жүйесі ... ... ... .. ... ..
2 БӨЛІМ .ҚАЗАГРОҚАРЖЫАҚ ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНЕ БАСҚАРУ ТИІМДІЛІГІН ТАЛДАУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.1 ҚазАгроҚаржы АҚ кәсіпорынының құрылымы және негізгі көрсеткіштері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..
2.2ҚазАгроҚаржы АҚ басқару тиімділігін талдау ... ... ... ... ... ... ... . .
3 БӨЛІМ .КАЗАГРОҚАРЖЫАҚ-НЫҢ БАСҚАРУДАҒЫ НЕГІЗГІ ПРОБЛЕМАЛАРЫ ЖӘНЕ ДАМЫТУ ЖОЛДАРЫ ... ... ... ... ... ... ...
3.1.ҚазАгроҚаржыАҚ-ның басқарудағы экономикалық проблемалары...
3.2ҚазАгроҚаржыАҚ-ның басқаруын дамыту жолдары ... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

Кіріспе
Кәсіпорын экономикалық көрсеткіштердің жақсы жетістіктерге жету мақсатында, тәжірибелік және ізденіс жүйесі меншікті басқару факторының негізі ретінде бағалау қызметі қолданылады. Қазақстан Республикасының заңына сәйкес мемлекеттік меншікті жекешелендіру кезінде, басқаруды сенімділікке беру немесе жалға беру, сату, сатып алу, жарғылық қордың салымы ретінде ипотекалық несиенің жүргізілуі кезінде қоғамдық бағалау үлкен роль атқарады. Кәсіпорын жұмысын ұйымдастырғанда, қызметкерлер мұқтажын барынша толық қанағаттандыруды, олардың жұмысын жандандыруды, әрі тиімділігін арттыруды көздеу қажет.
Кәсіпорын нарықтық экономика жағдайында өндірісті тиімді теориясы мен практикасы. Зерттеудің объектісі болып менеджменттің ерте заманнан бастап қазіргі кезеңге дейінгі даму эволюциясының ерекшеліктері болып табылады.Курстық жұмыс кіріспеден, бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімі мен қосымшалардан тұрады.
Нарықтық экономиканың қарқынды даму кезінде кәсіпорынға тиімді басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін қалыптасқан экономикалық жағдайды айқын көрсететін ақпараттық жүйенің болуы өте маңызды. Менің таңдаған осы жұмысым қазіргі күні өте керекті, өйткені жақсы ақпараттық жүйе жетістіктер мен бәсекеге қабілеттіліктің кепілі ғана емес күшті бәсекелестік жағдайында аман қалу құралы болып табылады.
Қазіргі заманда маңызды аймақ болып басқарушылық шешімдерді қабылдауға керекті болатын ақпаратты жинау және өңдеуді жүзеге асыратын ақпараттық қамтамасыз ету болып табылады. Кәсіпорынның қызметі мен жағдайы туралы ақпаратты басқарудың жоғары деңгейіне жіберу және кәсіпорынның өзара байланысты бөлімдері арасында ақпаратпен өзара алмасу жаңа электронды-есептегіш техника және басқа техникалық байланыс құралдар негізінде жүзеге асады.

1 Бөлім. Кәсіпорынды басқарудың экономикалық мәні және жүйесі
1.1Кәсіпорынды басқарудың экономикалық мәні.
Нарықтық экономиканың қарқынды даму кезінде кәсіпорынға тиімді басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін қалыптасқан экономикалық жағдайды айқын көрсететін ақпараттық жүйенің болуы өте маңызды.Ақпарат барлығына керек: басқарушы құрылымға, кәсіпорын қызметкерлеріне, қоғамдық ұйымдарға, барлық жұмысшыларға. Тек интуицияға, өмірлік және практикалық тәжірибеге сүйену мүмкін емес, шыққан мәселелерді шешуге көмектесетін кеңейіп жатқан ақпаратты алып игеру керек. Ақпарат қазіргі кезде маңыздылығы жағынан материалдық, шикізаттық және басқа ресурстардан кем тұрмайтын бірінші кезектегі ресурс ретінде шығады.
Басқарудағы ақпараттық жүйе дегеніміз ол басқарушылық қызметтегі жұмысшыларды ақпараттық қамтамасыз ету жүйесі болып табылады. Сонымен ол ақпаратты жинау, сақтау, жіберу және өңдеуге байланысты технологиялық функцияларды атқарады. Ол белгілі экономикалық объекте қабылданған басқарушылық қызметтің әдістеріне, құрылымына сәйкес қызмет етеді, олардың алдында тұрған мақсаттары мен міндеттерін жүзеге асырады.
Қазіргі заманда маңызды аймақ болып басқарушылық шешімдерді қабылдауға керекті болатын ақпаратты жинау және өңдеуді жүзеге асыратын ақпараттық қамтамасыз ету болып табылады. Кәсіпорынның қызметі мен жағдайы туралы ақпаратты басқарудың жоғары деңгейіне жіберу және кәсіпорынның өзара байланысты бөлімдері арасында ақпаратпен өзара алмасу жаңа электронды-есептегіш техника және басқа техникалық байланыс құралдар негізінде жүзеге асады.
Басқаруды ақпараттық қамтамасыз ету дегеніміз ол ақпараттың кәсіпорынды басқару жүйесі және жалпы басқарушылық процеспен байланысты. Ол басқарудың барлық функцияларын қамтитын жалпы түрде қарастырып қана қоймай, сонымен қатар кейбір жеке функционалды жұмыстарына, мысалы болжау және бағдарлау, есепке алу, талдау жұмыстарына байланысты қарастырылады.Қазақстанның нарықтық экономикаға көшуі басқаруда жаңа әдістерді қажет етеді: бірінші кезекте тиімділіктің экономикалық және нарықтық, икемділікке деген талаптарда жоғарлауда.
Кәсіпорынның тиімді қызметі қаржыны, қызметкерлерді, сату мен сатып алуды және өндіріс процесін басқаруды біріктіретін біртұтас күрделі жүйесі негізінде ғана жүзеге асырылуы мүмкін. Мұндай жүйелер бизнестің негізгі мақсаттарына (өндірілетін тауарлар мен қызметтердің сапасын арттыру, өндіріс көлемін ұлғайту, нарықта жетекші орынға ие болу және өз бәсекелестерін жеңу) жету құралдары ретінде қарастырыла бастады.
Нарықтық экономикаға өту басқару жүйесін жаңаша қалыптастыруды талап етеді. Кәсіпорының тиімді қызмет етуі көп жағдайда басқару шараларына байланысты.
Өйткені кәсіпорын аз шығын мен көп пайда табу үшін тиімді басқару, жоспарлау, ұйымдастыру, жігерлендіру, бақылауды жақсы жүргізе білуі керек. Мұның бәрі кәсіпорынды нарықта өз орнын ұстап тұруына, басқа кәсіпорындармен бәсекелестікке түсуге, жоғары сапалы өнім шығаруға, кәсіпорынның ішкі және сыртқы ортасымен дұрыс қарым-қатынас жүргізуіне жұмысшыларды еңбекке жігерлендіруге, жаңа технологияларды өндіріске қолдануға, нарықтық экономиканың ағымына байланысты жедел, тиімді шешімдер қабылдауына мүмкіндік береді. Сонымен қатар осы шаруашылықтардың шараларының барлығын белгілі бір жүйеге келтіріп, бақылау жасауға ықпал етеді.
Басқаруды ақпараттық қамтамасыз ету - ол ақпараттың кәсіпорынды басқару жүйесі және жалпы басқарушылық процесспен байланысы. Ол басқарудың барлық функцияларын қамтитын жалпы түрде қарастырып қана қоймай, сонымен қатар кейбір жеке функцианалды жұмыстарына, мысалы болжау және бағдарлау, есепке алу, талдау жұмыстарына байланысты қарастырылады
1.кәсіпорынды басқару жүйесін талдау;
2.қаржылық есеп берулермен талдап көрсеткіштердің есептелу жолдарын талдау;
3.кәсіпорынды басқаруға жәрдемдесетін қаржылық есеп берулерді автоматтандыру
Басқару ұғымының туындауы еңбек бөлінісінің пайда болуымен туындауымен байланысты. Мұның өзі жалпы процестің қарым - қатынасы басқарушы функциямен қамтамасыз етіледі, сондықтан басқару қоғамдық еңбекке тән. Өндіріс масштабы өскен сайын басқару ролі де атқарады. Сондықтан, әлеуметтік жүйелердегі басқару кең ұғымда қызмет түрі мен мақсатына тәуелсіз кез-келген ұғымдағы басқару ретінде қарастырылады.
1.2Кәсіпорынды басқарудың жүйесі.
Басқарудың мәнің оның іс жүзінде атқарылатын салаларын қарастырмай ашу, мүмкін емес. Осыған орай объективті үш саланы ажыратқан жөн: өлі табиғаттағы басқару; биологиялық жүйелердегі басқару; адам қоғамындағы басқару (әлеуметтік басқару).
Әлеуметтік басқарудың екі түрін ажыратады:
1)басқаруды әр адам еңбегінің элементі (бөлшегі) ретінде қарау;
2)басқаруды адамдардың өзара қарым-қатынасы элементі ретінде қарау.
Еңбек процессін жекелеген қызметкерлер арасында бөлу мен тұлғалардың арасында тікелей қатынас болуы басқару мен еңбек корпорациясымен бітісе байланысқанын көрсетеді. Басқару мәселесі барлық элементтердің мейлінше дәлдігін, ұйымдасу мен ұтымдылығын талап ете отырып, тек технологиялық аспекиілерді ғана қарастырып қоймай, сондай-ақ өндіріс процессінде адамдардың бірлескен әрекетін ұйымдастырудағы адамдар арасындағы қатынастар мен өзара қатынастар жиынтығын, олардың өндіріс құрал-жабдықтарымен өзара әрекеттесуін және т.с.с. зерттейді. Басқару теориясының маңызды мәселесі - басқарудың жалпы және өзгеше нышандарының ара-қатынасы.
Басқарудың жалпы заңдылықтары басқару механизмінің жұмысында, ақпаратты жинау, беру, ақпаратты өңдеу жүйесінде орын алады және т.с.с., бірақ басқарудың мәні әрқашан басқарылатын жүйенің өзімен, оның өзгеше заңдылықтарымен тығыз байланысқан.
Құрылымдық тұрғыда ол басқару органдарын, басқару кадрлерін, басқару техникасын қамтиды. Іс барысында басқару әр түрлі кезеңнен өтеді. Олар: жоспарлау, ұйымдастыру, ынталандыру және бақылау.
Басқару қызметінің негізгі мазмұны - болашақтағы процестерді болжау, ұйымдастыру, бақылау, үйлестіру, реттеу, зерттеу. Бұған тән ерекшеліктерінің бірі - адамдардың бірлесіп істейтін қызметіне бағытталғандығы.

Менеджменттің ғылым ретіндегі құрылымы. Басқару.ісі Басқару.ісі
Басқару экономикасы
Социология және басқару Басқарудағы ұйымдастыру
Биресми басқару
Ғылыми басқару
Ресми басқару
Басқару өнері
Менеджмент ғылым ретінде
Басқару жүйесі
Басқару механизмі Басқару процесі
Басқаруды жіктеу
Басқаруды интеграциялау
Басқарудың дамуы

Басқару теориясы дегеніміз басқарудың мәнін, мазмұнын және ерекшеліктерін анықтайтын категориялардың жиынтығы.
Өндіріс - бұл қандай да бір өнімді немесе қызмет көрсетуді әрқашан дайындап отырады. Өндірісті басқару адам қызметін басқару болып табылады. Өндірісті басқаруды басқа да элементтер қамтиды (материалдық техникалық қамтамасыз ету, ресурстар, өнімді өткізу, технологиялық үрдістер).Өндірістік менеджменттің ерекшеліктері басқару жүйесінің құрылымы мен міндетті істерін, басқару тетіктерінен және басқару шешімдерін әзірлеу технологиясынан білінеді.

1.3 Кәсіпорындағы қызметкерлер құрамын басқару жүйесі
Қызмектерлер құрамын басқару - кәсіпорын деңгейінде жұмыс күшін бөлу, қайта бөлу, қалыптастыру процесіне, кәсіпорынның нәтижелі қызметтік қамтамасыз ету және қызметкерлердің жан-жақты дамуын, іскерлік қасиеттерін пайдалану үшін жағдай жасау мақсатымен өзара байланысты ұйымдастыру-экономикалық және әлеуметтік шаралар көмегімен жүйеленген, бағдарлы түрде ықпал жасау.Қызметкерлер құрамын басқарудың көптеген тұжырымдамаларын қорытындылай келе, қоғамдық өндірісте адамның 2 түрлі рөлін көрсетуге болады:
- адам өндірістік жүйенің ресурсы ретінде - өндіріс және басқару процесінің маңызды элементі;
- адам тұлға ретінде өз қажеттіліктерімен, құндылықтарымен, байланыстарымен - басқарудың басты субъектісі.
Шаруашылық басқару әдістері экономикалық, әкімшілік-құқықтық, ұйымдастырушылық және әлеуметтік-психологиялық деп бөлуге болады. Бұл әдістердің барлығын ұйымдастыру жүйесімен басқару техникасы қамтамасыз ететін, жалпы өндірісті тиімді басқару жиынтығы болатын өзара байланысты жүйе ретінде қарастыруға болады. Басқару әдістерін толығымен қарастырамыз.
Өндіріс процесіне әсер етудің экономикалық әдістері және оның қатысушылары басқару жүйесінде негізгі орын алады. Бұл өндірісті басқарудың объективті экономикалық заңдарды тану мен нақты жағдайларда олардың әрекет ету ерекшеліктерімен негізделетінін көрсетеді. Экономикалық әдістер жеке кәсіпорын немесе сала, халық шаруашылығы үшін тиімді алуда экономикалық қатынастардағы әртүрлі тәсілдер әрекетін алуды көздейді: бағабелгілеу, қаржыландыру, несиелеу, экономикалық нормативтер жүйесі және басқалары. Жүйелердің 2 тобын анық бөлуге болады:
- экономикалық, онда материалдық игіліктердің өндіріс, айырбас, бөлу және тұтыну мәселелері басты, маңызды осыдан персонал (қызметкерлер құрамы) еңбек ресурсы немесе адамдар ұйымы (ұжымы) деп қаралады;
- әлеуметтік, онда адамдардың қарым-қатынастары, әлеуметтік топтар қаралады, ал қызметкерлер құрамы - бір-біріне ұқсамайтын тұлғалардан тұратын басты жүйе ретінде қаралады.
- Өндірістегі адам ролін талдауда осы барлық аталған амалдар (тәсілдер) бір құбылысқа деген әртүрлі көзқарастарды білдіретінін есептей келе, белгілі тұжырымдамаларды квадрат түрінде жіктеуге болады (сурет 1.1)

Сурет 1.1 - Қызметкерлер құрамын басқару тұжырымдамаларының жіктеуі

Қызметкерлер құрамын басқару - басқарушылық қызметтің ерекше функциясы. Қызмектерлер құрамын басқарудың қазіргі заманғы тұжырымдамалары бір жағынан әкімшілік басқарудың қағидалары мен әдістеріне, екінші жағынан - тұлғаның жан-жақты даму тұжырымдамасы мен адам қатынастары теориясына негізделеді

Кәсіпорынның еңбек ұжымы және жеке қызметкер де басқару объектісі бола алады. Осылай, еңбек ұжымына барлық персонал (қызметкерлер құрамы), сонымен қатар құрылымдық бөлімшенің (бөлім, цех) немесе өндіріс ұйымының (бригада - өндірістік топ қызметкерлер құрамы кіреді.
Басқару субъектілері ретінде кадр қызметінің жұмысын атқаратын мамандар және қарамағындағыларды басқарып отырған барлық деңгейдегі басшылар болады.
Кәсіпорынның қызметкерлер құрамын басқару жүйесі келесі құрауыштардан тұрады:
а) кәсіпорынның басты мақсаттарына жетуде қызметкерлер құрамын басқарудың рөлі мен орнын табу
б) қызметкерлер құрамын басқару қызметінің ұйымдастыру құрылымына қатысты мәселелерді шешу - қызметтің құрылымды тізбектерін тауып, олардың мақсаттары мен міндеттерін қысқа әрі дәл жеткізу, кәсіпорынның және ондағы қалыптасқан басқару құрылымына байланысты қызметкерлер құрамын (персоналды) басқару құрылымын құру, құрылымды бөлімшелердің және кәсіпорынның басқа да басқарушылық құрылымдарымен өзара байланыстарын анықтау;
в) қызметкерлер құрамын басқару қызметінің ұйымдастыру - құрылымдық құруына сәйкес басқарушылық шешімдердің ақпараттық қамтамасыз ету мәселелерін әзірлеу - ақпарат иелері, қозғалыс жолдары және маңызы
Осы жерден кәсіпорынның тиімді қызметі қаржыны, қызметкерлерді, сату мен сатып алуды және өндіріс процесін басқаруды біріктіретін біртұтас күрделі жүйесі негізінде ғана жүзеге асырылуы мүмкін. Мұндай жүйелер бизнестің негізгі мақсаттарына (өндірілетін тауарлар мен қызметтердің сапасын арттыру, өндіріс көлемін ұлғайту, нарықта жетекші орынға ие болу және өз бәсекелестерін жеңу) жету құралдары ретінде қарастырыла бастады.

Басқарудың жалпы және нақты қызметтері
Менеджменттің жалпы қызметтері
Жоспарлау - бұл басқару процесінің бір кезеңі.Бұл кезеңде іс қызметтің мақсаты,оған қажетті қаражат,басқада заттар сонымен бірге нақты жағдайдағы ең тиімді әдіс тәсілдерт жасалынады. Ұйымдастыру - бұл ұйымның құрылымын қалыптастыру кезеңі,сонымен бірге оның бір қалыпты тиімді жұмыс жасауын барлық қажеттіліктермен қамтамасыз ету. Мотивация - бұл іс әрекет,қызмет,оның мақсаты ұжым мүшелерінің жұмысын жандандыру,оларда тиімді еңбекке,мақсатқа жетуге деген ынта тудыру. Бақылау - бұл басқару қызметі,оның негізгі мақсаты жұмыс,еңбек нәтижесінің сапасы,сан жағынан бағалау және олардың есебін жүргізу.
Біз, менеджментті қолда бар ресурстарды ұтымды қолдану арқылы ұйымның мақсаттарын қалыптастырып, оған қол жеткізуді қамтамасыз етуге бағытталған білімдер мен кәсіби қызметтің саласы деп қарастырған ғалымдардың көзқарасын қолдаймыз.
Ұйымдастыру менеджменті: 1) тар мағынасында - басқарудың жалпы міндетті істерінің бірі - ұйымдастыруды жүзеге асыруға бағытталған басқару әрекеттерінің, амалдарының және тұжырымдарының жиынтығы; 2) менеджменттің бір бағыты ,жалпы ұйымдастырудың қағидалары мен ұйымдастырудың мәселелерін шешуді алдыңғы орынға қоятын басқарудың тәжірибесі және теориялық тұжырымдамасы.Бұл менеджмент мыналарды қамтиды: ұйымдық құрылымды жобалау әрі жасау (жетілдіру); міндетті істердің дәл ажырату, ұйымдастыру міндеттерін бөлу.

2 Бөлім .ҚазАгроҚаржыАҚ құрылымы және басқару тиімділігін талдау
2.1 ҚазАгроҚаржы АҚ кәсіпорынының құрылымы және негізгі көрсеткіштері.
ҚазАгроҚаржы АҚ (ҚазА-гроҚаржы, Компания, ҚАҚ) еліміздің агроөнеркәсіптік кешенін дамыту мақсаттарында отандық фермерлерге ауыл шаруашылығы техникасы мен жабдықтарын сатып алу бойынша лизинг қызметтерін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.