Төтенше жағдайлар туындаған жағдайда халықаралық ынтымақтастық

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 30 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе
Құтқарушылардың ТЖ зардаптарын жою кезіндегі негізгі міндеті зардап шеккендерді жедел іздестіруді ұйымдастыру және жүргізу және оларға уақтылы көмек көрсету болып табылады.
Көбінесе үйінділер жағдайында жасалуы керек. Үйінді-бұл құрылыс материалдары мен конструкцияларының, технологиялық жабдықтардың, санитарлық құрылғылардың, жиһаздардың, үй ыдыстарының, тастардың хаотикалық үйіндісі.
Үйінділердің пайда болу себебі табиғи табиғи апаттар (жер сілкінісі, су тасқыны, цунами, дауыл, дауыл, көшкін, көшкін, сел ағындары), материалдардың қартаюына және коррозиясына әкелетін табиғи факторлардың әсері (атмосфералық ылғал, жер асты сулары, шөгінді топырақтар, ауа температурасының күрт өзгеруі), жобалау және құрылыс кезеңіндегі қателіктер, объектіні пайдалану қағидаларын бұзу, әскери іс-қимылдар. Ғимараттардың зақымдану дәрежесі бұзушы фактордың күшіне, оның әсер ету ұзақтығына, құрылымдардың сейсмикалық тұрақтылығына, құрылыс сапасына, құрылыстардың тозу (қартаю) дәрежесіне байланысты.
Қираған ғимараттардың үйінділерінен зардап шеккендерді іздеу-бұл адамдардың орналасқан жерін, олардың функционалдық жағдайын және қажетті көмек көлемін анықтауға және нақтылауға бағытталған іздеу бөлімшелерінің жеке құрамының әрекеттерінің жиынтығы.
Зардап шеккендерді іздестіруді арнайы дайындалған құтқарушылардың іздестіру бөлімшелерінің (топтардың, буындардың, есеп айырысулардың) күштері барлау, зақымдану ошағы мен жұмыс объектісіне инженерлік барлау жүргізгеннен кейін жүргізеді.
Құтқару жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-шаралар нақты ТЖ-ға тәуелді және мынадай негізгі кезеңдерді қамтиды:
ТЖ туралы ақпаратты алу және талдау, шешім қабылдау;
құтқарушылар мен техниканың жұмыс жүргізілетін жерге көшуі;
құтқару жұмысын тікелей жүргізу;
зардап шеккендерді блоктан шығару, оларды тасымалдау;
зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету және оларды эвакуациялау;
материалдық құндылықтарды сақтау;

1. Төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жүйесі. қазақстан республикасының төтенше жағдайлардың алдын алу және іс-қимыл жөніндегі мемлекеттік жүйесі.
Қазақстан Республикасы басқа елдермен салыстырғанда төтенше жағдайлардың саны мен ауқымы бойынша ерекшелік болып табылмайды. Мұнда жер сілкінісі мен су тасқыны, СДВА бар объектілерде сел мен апаттар, аумақтың радиоактивті ластануы және көлік оқиғалары орын алады.
Табиғи, антропогендік, техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде және қазіргі заманғы зақымдау құралдарын қолдану кезінде халықты, экономика объектілері мен аумақты қорғау үшін Қазақстан Республикасында төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою жөніндегі мемлекеттік жүйе (азаматтық қорғаныс жүйесі) жұмыс істейді. Оның құрылымдық схемасы және басқару органдарының өзара байланысы 29-суретте келтірілген (Төтенше жағдайлар агенттігінің республикалық даярлау және оқыту орталығының - ҚР ТЖК РҚАО-ның деректері бойынша).
Елімізде азаматтық қорғанысты ұйымдастыру және жүргізу жөніндегі барлық қызмет ҚР 7.05.1997 ж. "Азаматтық қорғаныс туралы"Заңымен айқындалған. Қазақстан Республикасының азаматтық қорғанысына жалпы басшылық жасау Премьер-министрге (ол - Қазақстан Республикасының Азаматтық қорғаныс бастығы) жүктелген. Азаматтық қорғанысқа тікелей басшылық жасау үшін орталық атқарушы орган - Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар жөніндегі агенттігі құрылды.
Төтенше жағдайлар агенттігінің негізгі міндеттері:
-орталық және жергілікті атқарушы органдардың төтенше жағдайлардан келтірілген залалды азайту және авариялық-құтқару қызметтерінің дайындығын қамтамасыз ету жөніндегі қызметін үйлестіру;
- халықты, аумақты және материалдық құндылықтарды төтенше жағдайлардан қорғауға бағытталған бірыңғай мемлекеттік саясатты жүргізу;
- меншік нысанына қарамастан, төтенше жағдайларды жою кезінде жұмыстарға басшылық жасау және материалдық-техникалық ресурстарды жұмылдыру;
- азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінің жауынгерлік және жұмылдыру дайындығын қамтамасыз ету;
- республикалық бюджет қаражатынан бөлінетін ақшалай қаражаттың мақсатты жұмсалуын бақылау;
- Қазақстан Республикасының Үкіметіне мемлекеттік және жұмылдыру резервтерінің құрамындағы ресурстарды пайдалану туралы, сондай-ақ төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою үшін ҚР Үкіметінің резервтерінен қаражатты пайдалану туралы ұсыныстар енгізу;
- өз құзыреті мәселелері бойынша заңнаманы жетілдіру бойынша ұсыныстар дайындау;
- ҚР Төтенше жағдайлардың салдарын жою кезінде халықаралық ынтымақтастықты ұйымдастыру;
- төтенше жағдайларда халықты және лауазымды тұлғаларды іс-әрекетке оқытуды ұйымдастыру және жүргізу.
Агенттіктің орталық аппараты 30-суретте көрсетілген департаменттер мен құрылымдық бөлімшелерден тұрады (ҚР ТЖК РҚАО-ның деректері бойынша). Департаменттердің құрамын Республика Үкіметі бекітеді. Департаменттің басында Агенттік Төрағасы тағайындайтын директор тұр. Агенттік төрағасы лауазымы бойынша Қазақстан Республикасы Азаматтық қорғаныс бастығының орынбасары және бір мезгілде ведомствоаралық мемлекеттік комиссияның, жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі ведомствоаралық комиссияның, республикалық төтенше эпидемияға қарсы комиссияның және жарылыс по жөніндегі ведомствоаралық кеңестің төрағасы болып табылады.
Агенттіктің аумақтық органдарының басшыларын (облыстық, өңірлік, қалалық, аудандық ТЖ басқармалары), олардың орынбасарларын (аумақ бойынша бас мемлекеттік инспекторлар) тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің әкімдерімен келісім бойынша Агенттіктің Төрағасы тағайындайды.
Агенттіктің құзыретіне жатқызылған маңызды проблемалар бойынша ұсынымдарды қарау және әзірлеу үшін Агенттік жанынан ғылыми-техникалық кеңес құрылады, оның құрамына мүдделі министрліктердің, орталық және жергілікті атқарушы органдардың, ғылыми және қоғамдық ұйымдардың, қоғамдық бірлестіктердің өкілдері кіреді.
Агенттіктің практикалық қызметі Қазақстан Республикасында қабылданған мынадай заңдарға негізделеді: "табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туралы" 5.07.1996 ж., "Азаматтық қорғаныс туралы" 7.05.1997 ж., "авариялық-құтқару қызметтері және құтқарушылардың мәртебесі туралы" 23.03.1997 ж., "төтенше жағдайдың құқықтық режимі туралы" 15.10.1993 ж., "Өрт қауіпсіздігі туралы" 22.11.1996 ж., "Халықтың радиациялық қауіпсіздігі туралы" 23.04.1998 ж..
Бұл заңдар төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою кезеңінде Қазақстан Республикасының аумағындағы қоғамдық қатынастарды реттейді, авариялық-құтқару қызметтері мен құралымдарының қызметін айқындайды, орталық, жергілікті өкілді және атқарушы органдардың, ұйымдардың негізгі міндеттері мен өкілеттіктерін, Қазақстан Республикасы азаматтарының Төтенше жағдайлар саласындағы құқықтары мен міндеттерін айқындайды. Төтенше жағдайлардың алдын алу және олардың салдарын жою үшін "азаматтық қорғаныс туралы" ҚР Заңына сәйкес азаматтық қорғаныс күштері, олардың құрамы, мақсаты мен қолдану тәртібі айқындалған. Олар ҚР ақ әскери бөлімдерінен, ақ аумақтық құралымдарынан, АҚ Объектілік құралымдарынан, АҚ және ТЖ қызметтерінің құралымдарынан, жедел-құтқару жасақтарынан (республикалық - РОСО және облыстық - ҚОҚ) тұрады.
Құтқару жұмыстарын жүргізу кезеңінде Үкіметтің шешімі бойынша Қорғаныс министрлігі мен ҚР ІІМ әскери бөлімдері тартылуы мүмкін. ҚР қолданыстағы заңнамасына сәйкес облыстардағы, қалалардағы, аудандардағы және ұйымдардағы АҚ құрылымдары меншік нысанына қарамастан аумақтық-өндірістік қағидат бойынша әкімдердің шешімімен, ал меншік нысанына қарамастан өндірістер мен ұйымдардағы Объектілік құралымдар ұйым басшысының бұйрығымен құрылады.
АҚ құрылымдарының жалпы саны, құрылымы мен саны Халықты сенімді қорғауды қамтамасыз ететін жеткілікті қажеттілікке сүйене отырып және орындалатын жұмыстардың сипаты мен көлемін, адам ресурстарының, қажетті мамандардың, техниканың және жергілікті жағдайлардың болуын ескере отырып айқындалады. Жер сілкінісіне ұшыраған өңірлер үшін АҚ құрылымдары халықтың 10 адамына бір құтқарушы, ал су тасқынына, өртке ұшыраған өнеркәсіптік өңірлер үшін халықтың 15-20 адамына бір құтқарушы есебінен құрылады. АҚ құрылымдары мақсаты бойынша бөлінеді:
- негізгі құрылымдарға
- барлау, құтқару, медициналық, инженерлік, өртке қарсы, авариялық-техникалық, радиациялық және химиялық қорғау;
- байланыстарды, материалдық - техникалық қамтамасыз етуді, көліктік, қоғамдық тәртіпті қорғауды, жануарлар мен өсімдіктерді қорғауды және т.б. қалыптастыруды қамтамасыз ететін.
Бейбіт уақыттағы төтенше жағдайлардың зардаптарын жою үшін қолданыстағы АҚ және штаттық мамандандырылған құралымдар қатарынан саны тұрақты шұғыл ден қою жасақтары құрылады:
- облыста-кемінде 150 адам, қалада - кемінде 100 адам, ауданда - кемінде 50 адам.
Құрамаларды даярлыққа келтірудің ең жоғары мүмкін уақыты: шұғыл ден қою жасақтары үшін - 2 сағаттан аспайды; негізгі құтқару құралымдары үшін - 4 сағаттан аспайды; барлық басқа құралымдар үшін - 6 сағаттан аспайды.
АҚ құрылымдары еңбекке қабілетті жастағы ерлер мен әйелдермен жасақталады:

- бірінші, екінші, үшінші топтағы мүгедектер; жүкті әйелдер; 8 жасқа дейінгі баласы бар әйелдер; соғыс уақытында-жұмылдыру нұсқамасы бар әскери міндеттілер.
Авариялық-құтқару құралымдарынан басқа, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жою кезінде шұғыл медициналық көмек қызметі де дереу қолданысқа енгізіледі. Бұл қызметке тұрақты дайындықпен АҚбильді құрылымдар, мамандандырылған құрылымдар-эпидемияға қарсы жасақтар, санитарлық жасақтар, алғашқы медициналық көмек жасақтары кіреді.
Төтенше жағдайларда, әсіресе адамдар мен құрылыстардың жаппай зақымдануы кезінде (жер сілкінісі, соғыс және т.б.) байланыс пен ескерту құралдарының тұрақтылығы мен сенімділігі өте маңызды. Сондықтан ТЖ алдын алу және жою жөніндегі бірыңғай жүйеде байланыс ұйымдарына бірінші кезектегі мән беріледі. Әдетте, сенімділік үшін байланыстың барлық түрлері қолданылады: сымды, теледидар, радио, компьютерлік, ғарыштық және басқалар. Сонымен қатар, азаматтық қорғаныс штабы, мысалы, қалалар, релелік радио желісіне тікелей қол жеткізе алады. Сондай-ақ, резервтік құралдар мен қала сыртына шығарумен байланыс пункттері қарастырылған.
Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы ақпарат ашық және дауысты болып табылады және бұқаралық ақпарат құралдары, байланыс және хабарлау жүйелері арқылы жариялануға тиіс. Лауазымды адамдардың табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы көрінеу жалған ақпаратты жасыруына, уақтылы ұсынбауына немесе ұсынбауына жол берілмейді.
Төтенше жағдайлардың ауқымдылығына байланысты халықты беру құқығы мен хабардар ету тәртібі Үкіметке, ҚР ТЖ агенттігіне, ТЖ саласындағы жергілікті өкілді және атқарушы органдарға берілді. Мемлекеттік органдарды ақпараттық-техникалық қамтамасыз ету үшін ҚР-да төтенше жағдайлар жөніндегі республикалық автоматтандырылған ақпараттық-басқару жүйесі құрылды.
ҚР-дағы Төтенше жағдайларды жою және алдын алу жөніндегі жүйе үш режимде жұмыс істейді:
- қалыпты радиациялық, химиялық, биологиялық, гидрометеорологиялық және сейсмикалық жағдайларда бейбіт уақыттағы күнделікті қызмет;
- төтенше жағдайдың туындау мүмкіндігі туралы болжам алған кезде жоғары дайындық;
- бейбіт уақытта төтенше жағдай туындаған және жойылған кездегі режим.
Төтенше жағдайдың зардаптары туындаған және жойылған кезде "төтенше жағдайдың құқықтық режимі туралы"ҚР Заңымен регламенттелетін төтенше жағдай режимі енгізілуі мүмкін. Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында немесе оның жекелеген жерлерінде төтенше жағдай Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен енгізіледі немесе ұзартылады.
Төтенше жағдай халықтың өміріне нақты қауіп төндіретін дүлей ауқымды зілзалалар немесе техногендік авариялар кезінде, сондай-ақ төтенше шаралар қолданбай салдарын жою мүмкін болмайтын түрлі әлеуметтік қақтығыстар есебінен конституциялық құрылысты ауыстыру қаупі болған жағдайда енгізіледі. Төтенше жағдайды енгізу жағдайды қысқа мерзімде тұрақтандыруға, заңдылық пен құқықтық тәртіпті қалпына келтіруге және шұғыл құтқару және авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу үшін қажетті жағдайлар жасауға мүмкіндік береді.
1.2 Төтенше жағдайлар туындаған жағдайда халықаралық ынтымақтастық
Түрлі апаттар кезінде, әсіресе табиғи апаттар кезінде, құтқару жұмыстарының міндеттері зардап шеккендерді тікелей құтқарумен ғана шектелмейді, өйткені табиғи апаттың төтенше жағдайларында олар болашақта судың, азық-түліктің, киімнің және тұрғын үйдің болмауынан (әсіресе жылдың суық немесе ыстық мезгілінде), сондай-ақ уақтылы болмаған кезде ықтимал эпидеттерден өлуі мүмкін қаза тапқандарды жерлеу немесе зардап шеккендерге мамандандырылған медициналық көмектің болмауы.
Бірқатар іргелес елдерге жиі таралатын табиғи апаттармен күресу тәжірибесі зардап шеккен аудандардың тұрғындарына жан-жақты көмек көрсету кезінде халықаралық ынтымақтастықтың шұғыл қажеттілігін көрсетті.
1974 жылы ақпанда Каракаста (Венесуэла) өткен VII халықаралық конференция осы мәселелердегі халықаралық ынтымақтастықты жақсартуға арналды, оған 30-ға жуық мемлекет қатысты [26]. Конференция халықаралық ынтымақтастықтың негізгі міндеті апаттар кезінде көмек көрсету және зардап шеккендерді құтқару ғана емес, сонымен қатар өнеркәсіптік және көлік апаттары, қоршаған ортаның ластануы және т. б. кезінде ықтимал залалдың алдын алуға бағытталған шаралар екенін анықтады.
БЭЖ бюджетінде халықты қорғауға арналған шығыстардың арнайы баптары көзделген. Қабылданған бағдарлама мынадай қызмет түрлерін айқындады: апаттарды болжау және алдын алу, олардың салдарын жою және қираған объектілер мен байланыстарды қалпына келтіру. Табиғи апаттар-жер сілкінісі, көшкін, су тасқыны, өрт, қалың қар, толқын толқындары, сондай - ақ технологиялық авариялар мен апаттар жағдайында ЕЭК-ке мүше елдердің бірлескен іс-қимылдары жоспарлануда. НАТО және ЕЭК елдері табиғи апаттардың алдын алу және қауіптілігін төмендету жөніндегі іс-шараларға белсенді қатысуға ұмтылады. БҰҰ мәліметтері бойынша, соңғы 20 жылда жердің миллиардқа жуық тұрғыны үш миллионға жуық адамның өмірін қиған табиғи апаттардың салдарын бастан кешірді.
БҰҰ Бас Ассамблеясының 42-ші сессиясының шешімімен 1990 жылдар апаттардың алдын алу және азайту жөніндегі халықаралық онжылдық болып жарияланды. БЭЖ-нің Азаматтық қорғау жөніндегі бағдарламасы мынадай іс-шараларды өткізуді көздейді: қорғау іс-шаралары туралы білімді тарату және оқыту сапасын арттыру; бірыңғай терминологияны әзірлеу; апаттар мен авариялар болған жағдайда ғана хабарларға арналған бірыңғай телефон нөмірін белгілеу және радиожиіліктерді бөлу; спутниктерді пайдалана отырып, табиғи тәуекел аймақтарын анықтау жөніндегі желілерді дамыту; семинарлар, симпозиумдар, көрмелер және басқа қоғамдық іс-шаралар; еуропалық АҚ эмблемасын құру және құрметті наградалар құру. Қазіргі уақытта ТЖ проблемаларымен айналысатын бірнеше халықаралық ұйымдар жұмыс істейді.
Халықаралық Азаматтық қорғаныс ұйымы (ХҚҰ) штаб-пәтері Женевада орналасқан. Жарғыға сәйкес ХҚҰ-ның мақсаты бейбіт және соғыс уақытындағы қауіп-қатерлердің алдын алуға немесе азайтуға мүмкіндік беретін АҚ, әдістер мен техникалық құралдарды дамыту және жетілдіру болып табылады. ХҚҰ БҰҰ Бас Ассамблеясының шешімімен 1971 жылы құрылған БҰҰ-ның табиғи апаттарға көмек көрсету жөніндегі үйлестірушісінің бөлімімен (ЮНДРО) өзара іс-қимыл жасайды. ЮНДРО-БҰҰ-ның апатқа ұшыраған елдерге көмек көрсетуге арналған органы. 1996 жылдан бастап Қазақстан ХҚҰ мүшесі болды.
1957 жылы БҰҰ мамандандырылған мекемесі - Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттік (МАГАТЭ) құрылды. Оның міндеті атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастықты дамыту болып табылады. Оған 120 мемлекет кіреді.
Қоршаған ортаны қорғау бағдарламасы бойынша ЮНЕП-БиоСфера ресурстарын басқарудың ғылыми негіздерін әзірлейтін БҰҰ мекемесі жұмыс істейді. Сондай-ақ, ТЖ проблемаларына байланысты бірқатар басқа ұйымдар бар. Мысалы, Еуропалық апаттарға дайындық оқу орталығы (AFEM), Грецияда орналасқан Еуропалық жер сілкінісінің алдын алу және болжау орталығы (ECPP), Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ).
1986 жылы ЮНЕП ықтимал қауіпті өндірістер, халықты жаппай қоныстандыру аймағындағы көлік және жергілікті жұртшылықтың, әкімшіліктің және өндірушілердің төтенше жағдайлардың алдын алу және жою ісіндегі ынтымақтастығы туралы халыққа ақпарат беретін бағдарламаны (апелляциялық шағым) ұсынды. Бұл бағдарлама Ресей Федерациясында қолдау тапты және жүзеге асырылуда, оның тәжірибесі халықтың, жергілікті жұртшылықтың осы маңызды жұмысқа қатысуы жеткіліксіз екенін көрсетті.

1993 жылы ТМД деңгейінде "табиғи және техногендік сипаттағы ТЖ салдарының алдын алу және жою саласындағы келісім"жасалды. Халықаралық ұйымдар жаттығулар, кездесулер өткізеді, бұл мамандар арасындағы байланысты нығайтуға ықпал етеді, төтенше жағдайлардан қорғау әдістері мен құралдарын жетілдіреді 1931 жылы Париждегі құрылтай конференциясында құрылған.
Штаб-пәтері Женевада орналасқан. Жарғыға сәйкес ХҚҰ-ның мақсаты бейбіт және соғыс уақытындағы қауіп-қатерлердің алдын алуға немесе азайтуға мүмкіндік беретін АҚ, әдістер мен техникалық құралдарды дамыту және жетілдіру болып табылады. ХҚҰ БҰҰ Бас Ассамблеясының шешімімен 1971 жылы құрылған БҰҰ-ның табиғи апаттарға көмек көрсету жөніндегі үйлестірушісінің бөлімімен (ЮНДРО) өзара іс-қимыл жасайды. ЮНДРО-БҰҰ-ның апатқа ұшыраған елдерге көмек көрсетуге арналған органы. 1996 жылдан бастап Қазақстан ХҚҰ мүшесі болды.
1957 жылы БҰҰ мамандандырылған мекемесі - Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттік (МАГАТЭ) құрылды. Оның міндеті атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастықты дамыту болып табылады. Оған 120 мемлекет кіреді.
Қоршаған ортаны қорғау бағдарламасы бойынша ЮНЕП-БиоСфера ресурстарын басқарудың ғылыми негіздерін әзірлейтін БҰҰ мекемесі жұмыс істейді. Сондай-ақ, ТЖ проблемаларына байланысты бірқатар басқа ұйымдар бар. Мысалы, Еуропалық апаттарға дайындық оқу орталығы (AFEM), Грецияда орналасқан Еуропалық жер сілкінісінің алдын алу және болжау орталығы (ECPP), Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ).
1986 жылы ЮНЕП ықтимал қауіпті өндірістер, халықты жаппай қоныстандыру аймағындағы көлік және жергілікті жұртшылықтың, әкімшіліктің және өндірушілердің төтенше жағдайлардың алдын алу және жою ісіндегі ынтымақтастығы туралы халыққа ақпарат беретін бағдарламаны (апелляциялық шағым) ұсынды. Бұл бағдарлама Ресей Федерациясында қолдау тапты және жүзеге асырылуда, оның тәжірибесі халықтың, жергілікті жұртшылықтың осы маңызды жұмысқа қатысуы жеткіліксіз екенін көрсетті.
1993 жылы ТМД деңгейінде "табиғи және техногендік сипаттағы ТЖ салдарының алдын алу және жою саласындағы келісім"жасалды. Халықаралық ұйымдар жаттығулар, кездесулер өткізеді, бұл мамандар арасындағы байланысты нығайтуға, төтенше жағдайлардан қорғау әдістері мен құралдарын жетілдіруге ықпал етеді.
1.3 Табиғи апаттардың салдарын жою кезіндегі азаматтық қорғау күштерінің іс-қимылдары
Көп жағдайда табиғи апаттар материалдық құндылықтардың жойылуымен, кейде адам шығынымен бірге жүреді. Сондықтан, табиғи апаттардың салдарын жою кезінде АҚ күштерінің негізгі міндеті адамдарды және (мүмкін болса) материалдық құндылықтарды құтқару болып табылады. Құрылымдардың іс-әрекеттерінің сәттілігі көбінесе барлауды уақтылы ұйымдастыруға және жүргізуге және жағдайдың нақты жағдайларын ескеруге байланысты. Табиғи апаттар кенеттен пайда болғандықтан, л.с. құрылымдарды хабардар ету, оларды жинақтау және АҚ күштерінің топтарын құру қысқа мерзімде жүргізілуі керек. Жиын аудандарынан іс-қимыл аудандарына құралымдардың сөз сөйлеуі барынша мүмкін жылдамдықпен жүзеге асырылуға тиіс. Жұмыс аудандарындағы құрамалардың командирлері жағдайды үнемі біліп отыруы және оның өзгеруіне сәйкес бұрын қойылған міндеттерді нақтылауы немесе бөлімшелерге жаңа міндеттер қоюы тиіс. Су тасқыны қаупін болжау ықтимал шығындарды едәуір төмендететін, сондай-ақ су басу аймақтарында құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды жүргізу үшін қолайлы жағдайлар туғызатын алдын алу шараларының кешенін уақтылы жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Бұл іс-шаралардың мазмұны және олардың көлемі су тасқынының алдын алу уақытымен анықталады.

Сонымен, көктемгі сулардан туындайтын су тасқынының көлемін гидрометеорологиялық қызмет органдарының үнемі бақылауларының, қар жамылғысының биіктігін анықтаудың және су тасқынының пайда болуына тәуелділікті анықтаудың, жердегі ылғал қорын анықтаудың, өзендердің ашылу уақытын, су тасқыны кезіндегі ауа температурасын және т. б. алдын-ала жасауға болады су тасқынына қарсы іс-шаралар.
Кептелістен туындаған су тасқыны кезінде ескерту уақыты әдетте бірнеше сағатқа есептеледі, яғни ол жоғарыда қарастырылған жағдайға қарағанда айтарлықтай аз. Қалың жауын-шашынның түсуінен және мұздықтардың қарқынды еруінен туындаған су тасқыны көпжылдық бақылаулар негізінде болжанады.
Су тасқыны немесе сел ағынының болашақ қаупі туралы барлық ұйымдар мен халыққа хабарланады. АҚ бастықтары, штабтары мен қызметтері табиғи апатқа қарсы күрес жүргізуге тартылатын құралымдарды дайындыққа әкеледі, оларға міндеттер қояды, оларды орындау реттілігін, тәсілдері мен мерзімдерін көрсетеді, өзара іс-қимыл мәселелерін нақтылайды және басқаруды ұйымдастырады;
Жағдайды анықтау және нақтылау үшін барлау ұйымдастырылады. Ең жедел-бұл әуе, ол сонымен қатар маңызды аумақтар туралы ақпарат алуға мүмкіндік береді. Бөгеттер мен көпірлердің дәлірек күйі жердегі барлау деректерін пайдалану арқылы анықталады.
Елді мекендерде және су басу қаупі төнген объектілерде құралымдар құрамынан құтқару бекеттері қойылады және олармен байланыс орнатылады. Көпірлерді, бөгеттерді, су қабылдағыштарды және басқа құрылыстарды қорғау үшін апаттық командалар бөлінеді. Мұз кептелуі мүмкін жерлерде диверсиялық командалардың тәулік бойы кезекшілігі белгіленеді. Жергілікті билік органдарының шешімі бойынша: халықты алдын ала эвакуациялау, материалдық құндылықтарды әкету және ауыл шаруашылығы жануарларын қауіпсіз орындарға айдап әкету жүргізілуі мүмкін.

АҚ-ның басшы құрамы эвакуациялаудың басталуы мен тәртібі туралы халықты жергілікті радиотрансляция және теледидар арналары арқылы, АҚ әкімшілігі және үй басқармасы арқылы хабардар етеді. Су тасқыны болған жағдайда халықты ескерту барлық қолда бар техникалық құралдармен, соның ішінде дауыс зорайтқыш жылжымалы қондырғылармен жүзеге асырылады.
Құтқару жұмыстарын жүргізудегі жетістік барлаудың қаншалықты жедел ұйымдастырылғанына, қалыптасқан жағдайдың тез және толық бағалануына, күштердің іс-әрекеттері мен оларды нақты басқарудың уақтылы ұйымдастырылуына байланысты.
Су тасқыны және сел ағындары аймақтарындағы СДНР қауіптілікпен байланысты, әсіресе суда, мұзда және диверсиялық жұмыстарды орындау кезінде. Осы мақсаттар үшін тартылған жеке құрам суда жүріс-тұрыс ережелеріне, суға батып бара жатқан адамдарды құтқару әдістеріне және оларға алғашқы медициналық көмек көрсетуге үйретілуі керек. Жүзу құралдарында әрекет ететін құралымдар қажетті құрал-жабдықтармен: құтқару шеңберлерімен, белдіктермен, багарлармен, баспалдақтармен, арқандармен және т. б. жарақтандырылады.
Су басу аудандарында, халықты эвакуациялау жолдарында және оның шоғырланған жерлерінде, күштер қозғалысы маршруттарында, сондай-ақ автоАҚбиль және теміржол жолдарында тәртіпті сақтау үшін коменданттық қызмет ұйымдастырылады.
Дауылдар үлкен деструктивті күшке ие бола отырып, халыққа және халық шаруашылығына елеулі материалдық зиян келтіруі мүмкін және көбінесе адам өліміне әкелуі мүмкін. Олар атАҚсферадағы тепе-теңдіктің күрт бұзылуы нәтижесінде пайда болады, бұл ауа айналымының ерекше жағдайында көрінеді.

Дауыл кезінде тіректердегі электр сымдары үзіледі, телефон және телеграф байланысы бұзылады, тұрғын үйлердің, өндірістік ғимараттар мен мал фермаларының шатырлары бұзылады, әртүрлі зақымдар, апаттар, өрттер пайда болады.
Дауыл аймақтарында олардың пайда болу кезеңінде билік органдарының нұсқаулары бойынша Халыққа хабарланады және табиғи апаттардың салдарын жоюға бөлінген құрылымдардың дайындығына әкеледі.
АҚ әскери бөлімдері мен құралымдарының командирлері міндеттерді алғаннан кейін оларға бағынысты күштерді жұмыс объектілеріне шығарады; дауылдан зардап шеккен аудандарға келгеннен кейін адамдарды құтқаруды, зардап шеккендерге медициналық көмек көрсетуді және оларды эвакуациялауды, өрттерді оқшаулауды және сөндіруді, сондай-ақ коммуналдық-энергетикалық желілерде және байланыс желілерінде авариялар мен зақымдарды жою және тазарту жұмыстарын ұйымдастырады көшелер мен жолдардың үйінділері.
Коммуналдық-энергетикалық желілерді, байланыс желілерін және басқа да объектілерді қалпына келтіруді өздерінің арнайы жөндеу органдары бар тиісті ведомстволар ұйымдастырады; жұмыстардың үлкен көлемі кезінде авариялық-қалпына келтіру және авариялық-техникалық құралымдар пайдаланылуы мүмкін.
Көшкіндер айтарлықтай жойылуды тудыруы мүмкін. Олар тау жыныстарының тепе-теңдігінің бұзылуынан туындайды, оның негізін теңіз серфингімен, сөйлеу ағымымен жуу, атАҚсфералық жауын-шашынның немесе жер асты суларының шамадан тыс ылғалдануынан немесе тау жыныстарының беріктігінің әлсіреуінен, сондай-ақ сыртқы күштердің, әсіресе сейсмикалық соққылардың әсерінен. Көшкіндер жер бедерінің геологиялық жағдайларын тиісті есепке алмай құрылыс жұмыстарын жүргізуден де туындауы мүмкін.
Көшкіндердің алдын алу шаралары және оларға қарсы күрес осы көшкіндер тудыратын факторларға байланысты жүзеге асырылады. Мұндай іс - шараларға мыналар жатады: жағалауды беткейлерді жууға қарсы нығайтатын құрылыстар салу; жер асты суларын ұстап қалу және бұру бойынша дренаждық құрылыстарды жабдықтау; жер үсті дренажына арналған арықтар қазу, әртүрлі құрылымдардың тірек қабырғаларын орналастыру; беткейлерді өсімдіктермен және ең алдымен орман екпелерімен нығайту.
Көшкінге қарсы іс-шараларды жүргізу жөніндегі жұмыстарды жол-құрылыс және басқа да мамандандырылған ұйымдар жүргізеді, қажет болған жағдайда оларды орындауға жұмысты механикаландыру командалары және АҚ-ның өзге де құрылымдары тартылуы мүмкін. Көшкін аудандарындағы тиімді құрал-бұл жағдайды үнемі бақылау.
Жақын аудандардағы халық пен ұйымдарға тау жыныстарының қозғалысы басталғаны туралы дереу хабарланады. Қажетті күштер мен құралдар әзірлікке келтіріліп, адамдар эвакуацияланып, материалдық құндылықтар қауіпті аймақтан шығарылды.
Көшкіндердің зардаптарын жою үшін құрама отрядтар мен бригадалар, құрама отрядтар мен механизаторлар, кейбір қызмет бөлімшелері жұмылдырылған. Әскери бөлімдерді де пайдалануға болады.
Көшкін және опырылған аумақтардағы құтқару жұмыстары үйінді астынан адамдарды іздестіру және шығару, оларға алғашқы медициналық көмек көрсету және стационарлық емдеу мекемелеріне эвакуациялаудан тұрады. Бұл ретте үйінділер арқылы өткелдер жасалып, өрт ошақтары локализацияланады және сөндіріледі, газ және энергетикалық желілердегі апаттар жойылады. Көшкін тоқтағаннан кейін жолдар, көпірлер, желілер мен коммуникациялар жөнделіп, қалпына келтіріліп, көшелер үйінділерден тазартылуда.
Жер сілкінісі әдетте кенеттен болады, бұл өте қауіпті болуы мүмкін. Олардың басым көпшілігі әлсіз және жағымсыз салдар тудырмайды, бірақ көптеген апаттар тудыратын күшті, жойқын жер сілкіністері де аз емес. Жер сілкінісі жолдардың учаскелерін, су кедергілерінен өтетін көпірлерді және жол бойындағы елді мекендерді бұзатын тау және қар көшкіндерін тудыруы мүмкін.
Күштері 7 және одан да көп жер асты дүмпулері болуы мүмкін (12 баллдық шкала бойынша) қауіпті аймақтарда жойқын зардаптарды болдырмау үшін жер сілкінісіне төзімді тұрғын үйлер, өндірістік ғимараттар және басқа да объектілер мен құрылыстар салынады. Үйлерді берік ету үшін жоғары сапалы материалдар пайдаланылады, арнайы сейсмикалық құрылымдар қолданылады, шамадан тыс ауыр бөлшектерді пайдалануға жол берілмейді, тұрғын үйлердің қабаттарының саны шектеледі, құрылыс жұмыстарының сапасына қойылатын талаптар күшейтілді. құрылды. Қала құрылысында үйлер, кең көшелер мен кірме жолдар арасында жеткілікті бос орындар болуын қамтамасыз ететін кең жоспарлау басым болады. Жерасты коммуникацияларының сейсмикалық төзімділігін арттыру, сондай-ақ өрт қауіпсіздігін күшейту бойынша шаралар қабылдануда.
Зардап шеккен қалалардағы және қауіпті аймақтардағы жер сілкіністерінің салдарын жою кезінде авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге уәкілетті органдардың немесе төтенше жағдайлар комиссияларының шешімі бойынша басқармалардың мамандандырылған құрамалары, қалалар мен аудандардың азаматтық қорғаныс құрылымдары, әскери бөлімдер тартылады. , коммуналдық желілердегі апаттарды оқшаулау және жою және өрттерді сөндіру. Аса күрделі авариялық-құтқару және басқа да авариялық-құтқару жұмыстарын азаматтық қорғаныстың әскери бөлімдері, құрама жасақтар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.