Ежелгі философия

Жоспар

Жоспар:
1. Ежелгі Үнді философиясы
2. Кон.Фу.цзы философиясы
3. Дао
4. Қытай философиясы

Пән: Философия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Ежелгі Үнді философиясының бастауы – біздің дәуірімізге дейінгі 11 және 1
мыңжылдықтарда қалыптасқан Ведалар, олар тек Үнді елінің ғана емес, бүкіл
адамзаттың көне әдеби ескерткіштері болып саналады. Кейінірек Көне үнді
тілі санскритте жазылып алынған Ведалар Үнді қоғамының рухани мәдениетінің,
философиялық ойларының қалыптасып – дамуында айқындаушы рөл атқарады.
“Веда” сөзі “білім” деген сөзді білдіреді, бірақ бұл ерекше білім..
гиміндер, дұғалар, құрбандық шалу, садақа беру формулалары. Оларда дүние,
адам, адамгершілік туралы алғашқы философиялық түсініктер бейнеленеді.
Ведалар 4 бөліктен тұрады:
1. Сахмиттер – құдайларға арналған гиміндер жинағы. Олардың ең көнесі
Ригведалар құдайларға арналған 1028 гимннен тұрады.
2. Брахмандар – діни салт өлеңдер жинағы, философиялық маңызы аса зор
болмаса да, Сахмиттер мен Упанишадалардың арасын байланыстырып тұр.
3. Араньяктар -“орман кітаптары” – қоғамнан бөлектенушілерге немесе орман
кеңістігінде ақиқат пен табиғат туралы ойға берушілерге арналған ережелер
жиналады. Қоғамнан бөлектенудің өзі “іс - әрекет жолынан” “білім жолына”,
тереңірек пайымдау жолына көшу дегенді білдіреді.
4. Упанишадалар – философиялық мазмұны терең, рационалистік сипаты басым
негізгі бөлім, Ведаларды аяқтаушы болғандықтан кейде веданта (
“ведалардың соңы”) деп аталады. Алғашқы упанишадалар шамамен алғанда
біздің дәуірімізге дейінгі V11 – V1 ғасырларда қалыптасып, бұл дәстүр Х11
ғасырларға дейін жалғасты. Upani – sat (“қасында отыру”), яғни ұстазының
аяғының жаңында отырып, уағыз тындау, “жұмбақ білім” дегенді білдіреді.
Упанишадалар – ұстаздың шәкіртпен диалог - әңгімесі, оның тақырыбы –
болмыстың алғашқы бастауы, сол арқылы табиғат пен адамның бойындағы
құбылыстар түсіндіріледі.
Махабхарата көне Үндінің философиялыұ ескерткіштерінің бірі
болып табылады. Махабхарата – “Бхараттардың ұлы шайұасы туралы аңыз” діни,
мифологиялық, философиялық ойлар жинақталған көне Үнді эпосы, буддизмнің
қасиеті түпнұсқаларының бірі.
Брахман – бірнеше мағынаға ие ұғым
1) Абыздар кастасының, брахмандардың өкілі
2) Абыз
3) Қасиетті мәтіндер
4) Құдай
5) Субстанция.

2. Кон-Фу-цзы философиясы. Кун – Фу – Цзи ( Күн Ұстаз) – біздің
дәуірімізге дейінгі (551 – 479 жылдары өмір сүрген, көне Қытай
философиясының ең көрнекті өкілі, “қызмет етушілер философиясы” деген
атауға ие болған философиялық мектептің – Конфуцийшілдіктің негізін
қалаушы. Бұл мектеп алғашында жу – “ ғалым-интеллектуалдар мектебінің
ілімі” деп аталды. Өзінің философиялық мектебін Конфуций өмірлік тәжірибе
жинақтап, адамға қажетті алты өнерді – салттарды білу, музыканы түсіну,
садақ ата білу, күйме арба айдау, жаза және санай білу істерін меңгерген,
әбден кемелденген жасанды құрды деп есептеледі. Өзінің қоғамдағы рөлін
Конфуций өте қарапайым бағалап, өзін жаңа ілімді жасаушы емес, көне
данышпандардың (шэн) “Шу цзин” және “Ши цзин” кітаптарындағы даналығын
халыққа жеткізуші ғанамын деп түсінген. Конфуцидің ілімінше ең жоғарғы
жаратушы күш – ол “аспан”. Ол жерде әділеттіліктің болуын қадағалап
отырады. Конфуцзи өз ілімін, аспап денелерін, оның заңдылықтарын немесе
бабалар рухын зерттеуге арналмайды. Конфуцишылдық ілім біздің дәуірімізге
дейін 1 ғасырда мемлекеттік ілімге, ал Х1Х ғасырдан бастап мемлекеттің
негізгі діни көзқарасына айналды.
3. Дао – дұрыс жол, космостық және адамгершіліктік заң, Қытай
философиясының басты категориясы, ол басқа категориялардың бәрін қамтиды.
Дао өзінен өзі дамитын универсумның жоғарғы принципі, барлық бар
нәрселердің алғашқы бастауы, дүниенің гентикалық бірлігі ретінде
түсіндіріледі: бәрі одан туындайды және бәрі оған қайта оралады. Сонымен
қатар, дао – универсалдық заңдылық: Көктің өзі дао заңдарына бағынады,
яғни, адам Жер мен Көк заңдары арқылы дао жолымен жүреді, адамның өмірлік
мақсат – міндеті – даоны игеру, яғни, дұрыс өмір сүру. Дао аты жоқ, түрі
жоқ, мәнсіз, кішкентай. Ол еш уақытта мән өзгермейді, ешнәрсені бағындыра
алмайды. Бірақ басқа заттардың жетіліп дамуына бағыт береді және шексіз.
Дао заттардың табиғи жолы. Дао түсінігі бойынша әлемдегі денелер өмір сүру
занның арқасында гармониялық бірлікте болады.
Даосизм – бұл ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.