Философия пәні және оның қызметі
Кіріспе
Философия тарихы туралы жазылған еңбектер ерте заманнан белгілі.Ұлы ғұлама ойшылдардың шығармашылық мұраларын, олардың философияға қосқан үлестері, көтерген өзекті мәселелері жайлы әр елдің, әр заманның тарихшылары айқындап кеткен тұжырымдар, келелі ақыл мен сезімге, интеллектуалды интуицияға негізделген идеялар баршылық. Оларда философияның қоғамдық сананың ерекше түрі ретінде дүниеге келуіне басқадай алғы.шарттардың бастысы болып мифологияның, діннің, халықтың қарапайым санасының, ғылымның тигізген әсерлері толыққанды да ерекше сипатталған.
Философия тарихын зерттеудің басты мәселесі . тарихта өткен философтардың ой.пікірлерін, тұжырымдары мен айқындамаларын белгілі бір білімдік жүйеге лайықтап, осы заманға, қазіргі оқушылар мен зиялы қауымға бұрмалай жеткізу. Өткеннің білімі жаңаша философиялық ілімге мұрындық болып, түбегейлі және негізделген философиялық нәтижелерге бастауды қамтамасыз етеді.
Философия тарихы туралы жазылған еңбектер ерте заманнан белгілі.Ұлы ғұлама ойшылдардың шығармашылық мұраларын, олардың философияға қосқан үлестері, көтерген өзекті мәселелері жайлы әр елдің, әр заманның тарихшылары айқындап кеткен тұжырымдар, келелі ақыл мен сезімге, интеллектуалды интуицияға негізделген идеялар баршылық. Оларда философияның қоғамдық сананың ерекше түрі ретінде дүниеге келуіне басқадай алғы.шарттардың бастысы болып мифологияның, діннің, халықтың қарапайым санасының, ғылымның тигізген әсерлері толыққанды да ерекше сипатталған.
Философия тарихын зерттеудің басты мәселесі . тарихта өткен философтардың ой.пікірлерін, тұжырымдары мен айқындамаларын белгілі бір білімдік жүйеге лайықтап, осы заманға, қазіргі оқушылар мен зиялы қауымға бұрмалай жеткізу. Өткеннің білімі жаңаша философиялық ілімге мұрындық болып, түбегейлі және негізделген философиялық нәтижелерге бастауды қамтамасыз етеді.
Философия пәні және оның қызметі
Жоспар
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
1. Грек ойшылдарының ойы бойынша философияның анықтамасы
2. Даналық және құштарлық - философиямен тығыз байланысты түсініктер
3. Философиядағы адам туралы түсінік
4. Философиялық білімнің құрылымы (кесте)
Кіріспе
Философия тарихы туралы жазылған еңбектер ерте заманнан белгілі.Ұлы
ғұлама ойшылдардың шығармашылық мұраларын, олардың философияға қосқан
үлестері, көтерген өзекті мәселелері жайлы әр елдің, әр заманның
тарихшылары айқындап кеткен тұжырымдар, келелі ақыл мен сезімге,
интеллектуалды интуицияға негізделген идеялар баршылық. Оларда философияның
қоғамдық сананың ерекше түрі ретінде дүниеге келуіне басқадай алғы-
шарттардың бастысы болып мифологияның, діннің, халықтың қарапайым
санасының, ғылымның тигізген әсерлері толыққанды да ерекше сипатталған.
Философия тарихын зерттеудің басты мәселесі – тарихта өткен
философтардың ой-пікірлерін, тұжырымдары мен айқындамаларын белгілі бір
білімдік жүйеге лайықтап, осы заманға, қазіргі оқушылар мен зиялы қауымға
бұрмалай жеткізу. Өткеннің білімі жаңаша философиялық ілімге мұрындық
болып, түбегейлі және негізделген философиялық нәтижелерге бастауды
қамтамасыз етеді.
Философияның ежелгі грек ойшылдары дәуірінен бері даналыққа құштарлық
деп анықталып келгендігі белгілі. Алайда философияның кең танымал осы
ұғымынан өзге түсініктері де тарихи-философиялық очерктерде молынан
ұшырасады. Мысалы, Платон ...геометрия және басқа философиялар деген
сөздерінде философия ұғымын ғылым сөзінің мағынасына жақын қолданады.
Оның айтуынша, Сократ философия терминін даналыққа құштарлықты, ақиқатқа
жетуге деген құмарлықты белгілеу ретінде пайдаланған.
Даналыққа құштарлық сөз тіркесіндегі құштарлық белгілі бір нәрсеге
таңдануды, өзіңнен жоғары тұрған нәрсені сезіміңмен мойындауды және басқа
осындай әсерлерді білдірумен қатар, өзге үшін өзіңді ұмыту, өзіңнен бас
тарту сезімін де аңғартады. Даналыққа құштар осы адам үшін өзге нәрсе
нені білдіреді? Ол физикалық тұрғыдан алғанда да, рухани тұрғыдан алғанда
да өзіндік меннен өзге нәрсе. Тіпті, ішкі идеалды меннің өзі де
физикалық тәннің өмір сүруінен өзгешеленеді.
Бұл пәнилік өмірдің шектеулі екендігі белгілі. Былайша пайымдауға
болады: адамды өзінің шектеулі шеңберінен шығарып, өзгеге құштарлықпен
ұмтылуға мәжбүрлейтін құдіреттің бар екендігін ескерсек, оның жалғыз тәсілі
– бұл рухани күш-жігер болып табылады. Мұны идеалдық, руханилық, ақыл-ой
және т.б. атаулармен атауға болады. Осылай зерделеудің нәтижесінен мынадай
түйін келіп шығады: философия дегеніміз – адамның өзінің шеңберінен шығуға
мүмкіндік беретін рухани форма.
Сонымен, философияны даналық түсінігімен байланыстырсақ, онда бұл
соңғы ұғым білімнің жоғарғы синтезі, белгілі бір нәрсе туралы толық
жетілген білім деген мағынаны білдіреді. Демек, философия осындай білімге
деген құштарлық, ал бұл даналықтың объекті – менің өзімнен тыс табиғат және
адамзат әлемі, сонымен қатар, өзім және феномен ретіндегі білімнің өзі.
Адам – ақыл-ойы бар әлеуметтік мақұлық. Оның іс-әрекеті белгілі бір
мақсатқа бағынады. Күрделі қазіргі әлемде мақсатқа сай қимылдау үшін көп
біліп қана қоймай, сонымен қатар адамның түбірлі мүддесі мен заман талабына
сай дұрыс шешімдер қабылдап, дұрыс мақсаттар таңдай білу қажет. Ол үшін ең
алдымен әлемді терең және дұрыс түсіну, яғни жалпы және жеке мақсаттарды
және оларға жету әрекетінің тәсілдерін таңдауға мүмкіндік беретін
дүниетанымның қажеттіліг шарт. Адамға қоршаған ортада бағдар жасауына, оны
өзгертуіне көмек беретін – ғылым. Мысалы, физика бір энергия түрінің
екіншісіне ауысуына мүмкіндік береді, химия табиғатта жоқ нәрсені қалай
синтездеуді үйретеді, математика керемет компьютерлер жасауға жағдай
жасайды, техникалық ғылымдар жаңа транспорт құралдарын даярлайды, байланыс
жүйесін, ғарыш кемелерін және жаңа тұрмыстық техника жасап шығарады.
Ғылымның осы барлық салалары жекелей және барлығы жиылып әлемді белгілі
дәрежеде түсінуге септігін тигізгенімен дүниетанымның орнын алмастыра
алмайды. Дүниетаным ғылым жетістіктері негізінде қалыптасады, бірақ ол
сонымен қатар, қоғамның тарихи тәжірибесіне, оның мәдениетіне сүйенеді,
әлеуметтік дамудың жеткен деңгейі мен өмір сүру тәртібін бейнелейді. Мұның
бәрі білімнің ерекше жүйесі – философияны игеруді қажет етеді.
Дүниедегі өзінің орны туралы, жеке және қоғамдық өмірдің мақсат-
мүдделері туралы, өзінің өміірлік ұстанымы мен іс-әрекеті туралы ойлана
отырып адам белгілі бір философиялық көзқарастар қалыптастырады. Өзінің
мәдени деңгейіне байланысты, арнаулы немесе жалпы білім дәрежесіне орай, әр
түрлі өзара әңгімелесудің әсерімен және бұқаралық ақпарат құралдары мен
әдеби кітаптардан алынған мағлұматтарын жинақтай отырып, ол өзінің жеке
өмірлік философиясын, жүйелі және ғылыми негізделген болмаса да өз
дүниетанымын құрастырады. Кейде қарапайым тұрмыстық және өндірістік
жағдайлардағы бір сәттік дүниетанымның өзі де қанағаттандырарлық болуы
мүмкін. Белгілі француз философы Огюст Конт (1798-1857) философияның дәуірі
өтті деп санады. Қалыпты немесе оның терминологиясы бойынша позитивті
ғылымдар – физика, математика, химия және т.б. философияны керек етпейді.
Олар барлық мәселелерді өздері шеше алады, олар өздерінше философия. Бұл
көзқарас позитивизм деген атауға ие болды.
Контпен келісуге бола ма? Ол үшін кітапхана сөрелеріндегі әр елдерден
басылып шыққан жүздеген, тіпті мыңдаған философиялық кітаптар мен
журналдарға көз жүгіртіп, жоғары және орта арнаулы оқу орындарында
философияның оқытылатынын ескерсек жеткілікті. Ғалымдар мен мемлекет
қайраткерлері, саясаткерлер мен өнер адамдарының философиялық еңбектерге
деген қызығушылығын жоққа шығару мүмкін емес және бұл қызығушылық өсе
түсуде, сондықтан жоғарыдағы Конттың пікірі өзін ақтамайды.
... жалғасы
Жоспар
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
1. Грек ойшылдарының ойы бойынша философияның анықтамасы
2. Даналық және құштарлық - философиямен тығыз байланысты түсініктер
3. Философиядағы адам туралы түсінік
4. Философиялық білімнің құрылымы (кесте)
Кіріспе
Философия тарихы туралы жазылған еңбектер ерте заманнан белгілі.Ұлы
ғұлама ойшылдардың шығармашылық мұраларын, олардың философияға қосқан
үлестері, көтерген өзекті мәселелері жайлы әр елдің, әр заманның
тарихшылары айқындап кеткен тұжырымдар, келелі ақыл мен сезімге,
интеллектуалды интуицияға негізделген идеялар баршылық. Оларда философияның
қоғамдық сананың ерекше түрі ретінде дүниеге келуіне басқадай алғы-
шарттардың бастысы болып мифологияның, діннің, халықтың қарапайым
санасының, ғылымның тигізген әсерлері толыққанды да ерекше сипатталған.
Философия тарихын зерттеудің басты мәселесі – тарихта өткен
философтардың ой-пікірлерін, тұжырымдары мен айқындамаларын белгілі бір
білімдік жүйеге лайықтап, осы заманға, қазіргі оқушылар мен зиялы қауымға
бұрмалай жеткізу. Өткеннің білімі жаңаша философиялық ілімге мұрындық
болып, түбегейлі және негізделген философиялық нәтижелерге бастауды
қамтамасыз етеді.
Философияның ежелгі грек ойшылдары дәуірінен бері даналыққа құштарлық
деп анықталып келгендігі белгілі. Алайда философияның кең танымал осы
ұғымынан өзге түсініктері де тарихи-философиялық очерктерде молынан
ұшырасады. Мысалы, Платон ...геометрия және басқа философиялар деген
сөздерінде философия ұғымын ғылым сөзінің мағынасына жақын қолданады.
Оның айтуынша, Сократ философия терминін даналыққа құштарлықты, ақиқатқа
жетуге деген құмарлықты белгілеу ретінде пайдаланған.
Даналыққа құштарлық сөз тіркесіндегі құштарлық белгілі бір нәрсеге
таңдануды, өзіңнен жоғары тұрған нәрсені сезіміңмен мойындауды және басқа
осындай әсерлерді білдірумен қатар, өзге үшін өзіңді ұмыту, өзіңнен бас
тарту сезімін де аңғартады. Даналыққа құштар осы адам үшін өзге нәрсе
нені білдіреді? Ол физикалық тұрғыдан алғанда да, рухани тұрғыдан алғанда
да өзіндік меннен өзге нәрсе. Тіпті, ішкі идеалды меннің өзі де
физикалық тәннің өмір сүруінен өзгешеленеді.
Бұл пәнилік өмірдің шектеулі екендігі белгілі. Былайша пайымдауға
болады: адамды өзінің шектеулі шеңберінен шығарып, өзгеге құштарлықпен
ұмтылуға мәжбүрлейтін құдіреттің бар екендігін ескерсек, оның жалғыз тәсілі
– бұл рухани күш-жігер болып табылады. Мұны идеалдық, руханилық, ақыл-ой
және т.б. атаулармен атауға болады. Осылай зерделеудің нәтижесінен мынадай
түйін келіп шығады: философия дегеніміз – адамның өзінің шеңберінен шығуға
мүмкіндік беретін рухани форма.
Сонымен, философияны даналық түсінігімен байланыстырсақ, онда бұл
соңғы ұғым білімнің жоғарғы синтезі, белгілі бір нәрсе туралы толық
жетілген білім деген мағынаны білдіреді. Демек, философия осындай білімге
деген құштарлық, ал бұл даналықтың объекті – менің өзімнен тыс табиғат және
адамзат әлемі, сонымен қатар, өзім және феномен ретіндегі білімнің өзі.
Адам – ақыл-ойы бар әлеуметтік мақұлық. Оның іс-әрекеті белгілі бір
мақсатқа бағынады. Күрделі қазіргі әлемде мақсатқа сай қимылдау үшін көп
біліп қана қоймай, сонымен қатар адамның түбірлі мүддесі мен заман талабына
сай дұрыс шешімдер қабылдап, дұрыс мақсаттар таңдай білу қажет. Ол үшін ең
алдымен әлемді терең және дұрыс түсіну, яғни жалпы және жеке мақсаттарды
және оларға жету әрекетінің тәсілдерін таңдауға мүмкіндік беретін
дүниетанымның қажеттіліг шарт. Адамға қоршаған ортада бағдар жасауына, оны
өзгертуіне көмек беретін – ғылым. Мысалы, физика бір энергия түрінің
екіншісіне ауысуына мүмкіндік береді, химия табиғатта жоқ нәрсені қалай
синтездеуді үйретеді, математика керемет компьютерлер жасауға жағдай
жасайды, техникалық ғылымдар жаңа транспорт құралдарын даярлайды, байланыс
жүйесін, ғарыш кемелерін және жаңа тұрмыстық техника жасап шығарады.
Ғылымның осы барлық салалары жекелей және барлығы жиылып әлемді белгілі
дәрежеде түсінуге септігін тигізгенімен дүниетанымның орнын алмастыра
алмайды. Дүниетаным ғылым жетістіктері негізінде қалыптасады, бірақ ол
сонымен қатар, қоғамның тарихи тәжірибесіне, оның мәдениетіне сүйенеді,
әлеуметтік дамудың жеткен деңгейі мен өмір сүру тәртібін бейнелейді. Мұның
бәрі білімнің ерекше жүйесі – философияны игеруді қажет етеді.
Дүниедегі өзінің орны туралы, жеке және қоғамдық өмірдің мақсат-
мүдделері туралы, өзінің өміірлік ұстанымы мен іс-әрекеті туралы ойлана
отырып адам белгілі бір философиялық көзқарастар қалыптастырады. Өзінің
мәдени деңгейіне байланысты, арнаулы немесе жалпы білім дәрежесіне орай, әр
түрлі өзара әңгімелесудің әсерімен және бұқаралық ақпарат құралдары мен
әдеби кітаптардан алынған мағлұматтарын жинақтай отырып, ол өзінің жеке
өмірлік философиясын, жүйелі және ғылыми негізделген болмаса да өз
дүниетанымын құрастырады. Кейде қарапайым тұрмыстық және өндірістік
жағдайлардағы бір сәттік дүниетанымның өзі де қанағаттандырарлық болуы
мүмкін. Белгілі француз философы Огюст Конт (1798-1857) философияның дәуірі
өтті деп санады. Қалыпты немесе оның терминологиясы бойынша позитивті
ғылымдар – физика, математика, химия және т.б. философияны керек етпейді.
Олар барлық мәселелерді өздері шеше алады, олар өздерінше философия. Бұл
көзқарас позитивизм деген атауға ие болды.
Контпен келісуге бола ма? Ол үшін кітапхана сөрелеріндегі әр елдерден
басылып шыққан жүздеген, тіпті мыңдаған философиялық кітаптар мен
журналдарға көз жүгіртіп, жоғары және орта арнаулы оқу орындарында
философияның оқытылатынын ескерсек жеткілікті. Ғалымдар мен мемлекет
қайраткерлері, саясаткерлер мен өнер адамдарының философиялық еңбектерге
деген қызығушылығын жоққа шығару мүмкін емес және бұл қызығушылық өсе
түсуде, сондықтан жоғарыдағы Конттың пікірі өзін ақтамайды.
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz