Е-қаржымині жүйесіне қойылатын жалпы талаптар


Конкурстық құжаттамаға
2-қосымша
e -ҚАРЖЫМИНІ
БІРІКТІРІЛГЕН АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН
АҚПАРАТТЫҚ ЖҮЙЕСІ
ТЕХНИКАЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІК
бетте
Мазмұны
ТЕХНИКАЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІК 1
1ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР7
1. 1ЖҮЙЕНІҢ ТОЛЫҚ АТАУЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ШАРТТЫ БЕЛГІСІ . . . . . . 7
1. 2 КІРІСПЕ . 7
1. 3АНЫҚТАМАЛАР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР . . . 8
2ЖҮЙЕНІҢ ТАҒАЙЫНДАЛУЫ МЕНМАҚСАТТАРЫ . . . 13
2. 1ЖҮЙЕНІҢ ТАҒАЙЫНДАЛУЫ . . . 13
2. 2ЖҮЙЕНІ ҚҰРУ МАҚСАТТАРЫ . . . 13
2. 3ЖОБАНЫ ІСКЕ АСЫРУ КЕЗЕҢДЕРІ . . . 15
2. 4ӘЛЕУЕТТІ ӨНІМ БЕРУШІГЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР. . . 18
2. 5ЖОБАЛАУ КОМАНДАСЫНЫҢ ҚҰРАМЫНА ҚОЙЫЛАТЫН КӘСІБИ ТАЛАПТАР. . . . 19
2. 6УАҚЫТША ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАР БІРЛЕСТІКТЕРІНІҢ (КОНСОРЦИУМДАРДЫҢ) КОНКУРСҚА ҚАТЫСУЫ . . . 19
3е-ҚАРЖЫМИНІ ЖҮЙЕСІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ЖАЛПЫ ТАЛАПТАР. . . 19
3. 1БААЖ ҚОЙЫЛАТЫН ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ТАЛАПТАР . . . 21
3. 1. 1«ҚР ҚМ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ДАМУ ЖОСПАРЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЖӘНЕ ОРЫНДАУ МОНИТОРИГІ» КІШІ ЖҮЙЕСІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР. . . 23
3. 1. 2 «БЮДЖЕТТІК ӨТІНІМ ЖОБАСЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЖӘНЕ ҚР ҚМ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ ЖОСПАРЫНЫҢ ОРЫНДАЛУЫН БАҚЫЛАУ» КІШІ ЖҮЙЕСІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР . . . 25
3. 1. 3 «КОНЦЕССИЯ ШАРТТАРЫНЫҢ ТІЗІЛІМІН ЖҮРГІЗУ» КІШІ ЖҮЙЕСІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР . . . 28
3. 1. 4«Аудиторлық қызметті лицензиялауды және кәсіби аудиторлық ұйымдарды, кәсіби бухгалтерлер ұйымдарын және бухгалтерлерді кәсіби сертификаттау ұйымдарын аккредиттеуді автоматтандыру» кіші жүйесіне қойылатын талаптар . 29
3. 1. 5«Кеден одағына қатысушы мемлекеттердің салық органдары арасында ақпарат алмасу» кіші жүйесіне қойылатын талаптар32
3. 1. 6«МБ кіріс бөлігінің кеден төлемдері бөлігінде атқарылуы» кіші жүйесіне қойылатын талаптар. 34
3. 1. 7«Салықтық емес түсімдер және негізгі құралдарды сату (мемлекеттік меншікті басқару) бөлігінде МБ-нің атқарылуы» кіші жүйесіне қойылатын талаптар39
3. 1. 8«МБ-ның мемлекеттік қарыз алулар бөлігіндегі атқарылуы» кіші жүйесіне қойылатын талаптар50
3. 1. 9«РБ-ның атқарылуы, жергілікті бюджеттердің, ҰҚ атқарылуына қызмет көрсету» кіші жүйесіне қойылатын талаптар57
3. 1. 10«Мемлекеттік қаржылар бойынша есептілікті және статистиканы қалыптастыру, бюджеттердің атқарылуын талдау» кіші жүйесіне қойылатын талаптар. 58
3. 1. 11«Төлемге қабілетсіз ұйымдар мен дәрменсіз борышкерлерді қаржы-экономикалық сауықтыру» кіші жүйесіне қойылатын талаптар61
3. 1. 12«Қаржы мониторингі» кіші жүйесіне қойылатын талаптар64
3. 1. 13«ҚР Қаржыминінің кадрлық әлеуетін қалыптастыру, кадр құрамы бойынша есептерді қалыптастыру және табыстау» кіші жүйесіне қойылатын талаптар77
3. 1. 14«Бухгалтерлік есеп» кіші жүйесіне қойылатын талаптар79
3. 1. 15«ҚР Қаржымині органдарының АТ қамтамасыз ету» кіші жүйесіне қойылатын талаптар . . . 81
3. 1. 16«Қаржылық бақылау» кіші жүйесіне қойылатын талаптар84
3. 1. 17«Заңи қамсыздандыру» кіші жүйесіне қойылатын талаптар84
4Жүйелік қойылатын талаптар86
4. 1БААЖ-ға қойылатын жалпы талаптар86
4. 2Кешенді ақпараттық жүйе86
4. 2. 1Мұраға қалған жүйелердің жұмыс істеуіне қойылатын талаптар88
4. 2. 2БААЖ шеңберінде кіші жүйелерді біріктіру мен өзара іс-қимылға қойылатын талаптар. . . 89
4. 3БААЖ-дың аппараттық құралдарына қойылатын талаптар92
4. 4БААЖ-ды ақпараттық қамтамасыз етуге қойылатын талаптар93
4. 5Лицензиялау мен құқық иеленуге қойылатын талаптар94
4. 6Патенттік тазалыққа қойылатын талаптар94
4. 7Аудит ақпаратын жинау мен басқаруға қойылатын талаптар94
4. 8Стандарттау мен бірегейлендіруге қойылатын талаптар95
4. 9Ауқымдылығы мен ашықтығына қойылатын талаптар95
4. 10Сенімділікке қойылатын талаптар96
4. 10. 1Техникалық құралдар мен бағдарламалық қамтамасыз ету сенімділігіне қойылатын талаптар96
4. 10. 2БААЖ-ды құрудың әртүрлі сатыларында сенімділік көрсеткіштерін бағалау мен бақылау әдістеріне қойылатын талаптар96
4. 10. 3Резервке көшіру жүйесіне қойылатын талаптар96
4. 11Ақпаратты қорғау және оның қауіпсіздігіне қойылатын талаптар97
4. 11. 1Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету құралдарына қойылатын талаптар . . . 98
4. 11. 2Ақпараттық қауіпсіздік саясатына қойылатын талаптар99
4. 11. 3Түпнұсқаландыруға және авторландыруға қойылатын талаптар99
4. 11. 4Қол жеткізуді басқаруға қойылатын талаптар100
4. 11. 5Парольдік теңшеуге қойылатын талаптар100
4. 11. 6Жаңылысу және апаттар кезінде ақпаратты қорғауға қойылатын талаптар . . . 101
4. 11. 7Есептеу жабдығының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар101
4. 11. 8Базалық бағдарламалық қамтамасыз етуге қойылатын талаптар102
4. 11. 9Криптографиялық ақпарат қорғау құралдарын қолдану102
4. 11. 10Желіаралық экрандарға (FireWall) қойылатын талаптар102
4. 12Эргономика мен техникалық эстетикаға қойылатын талаптар102
4. 13Тілдерді қолдау бойынша қойылатын талаптар104
5арнайы қойылатын талаптар105
5. 1Кіші жүйелерді әзірлеу процесіне қойылатын талаптар105
5. 2Дерекқорды жүргізуге қойылатын талаптар105
5. 3Қазақстан Республикасы Салық комитетінің кіші жүйесі105
5. 4Қазақстан Республикасы Қазынашылық комитетінің жүйесі (ҚБАЖ) 105
5. 5Арнайы Іс жүргізу кіші жүйесіне қойылатын талаптар105
6жұмыстардың құрамы және мазмұны106
6. 1БААЖ кіші жүйелеріне жеке техникалық тапсырмалар құру жөніндегі жұмыстардың құрамы және мазмұны106
6. 2БААЖ кіші жүйелерін құру жөніндегі жұмыстардың құрамы және мазмұны . . . 106
6. 3Деректерді миграциялауға қойылатын талаптар106
6. 4БААЖ персоналының санына және олардың біліктілігіне қойылатын талаптар . . . 107
6. 5Таныстыру тренингтерін және оқытуды ұйымдастыруға қойылатын талаптар . . . 107
7БААЖ-ды бақылау және қабылдау тәртібі109
7. 1БААЖ-ды және құрамдас бөліктерін сынау түрлері, құрамы, көлемі және әдістері . . . 109
7. 2Сапаны тестілеу және бақылау рәсімдері110
7. 3Алдын ала сынақтар111
7. 4Тәжірибелі пайдалану112
7. 5Қабылдау сынақтары112
7. 6Жұмыстарды қабылдауға қойылатын жалпы талаптар114
8Құжаттамалауға қойылатын талаптар116
9БААЖ-ға техникалық қолдау көрсету118
1 ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР
- Жүйенің толық атауы және оның шартты белгісі
Осы құжатта және осының негізінде құрылатын барлық келесі құжаттарда Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі ақпараттық жүйелерінің құрылатын бағдарламалық-аппараттық кешені Біріктірілген Автоматтандырылған Ақпараттық Жүйе (бұдан әрі «БААЖ») болып аталады.
- Кіріспе
ҚР ҚМ (бұдан әрі «ҚР ҚМ»), оның құрылымдық бөлімшелері мен ведомстволарының мемлекеттік функцияларды орындау және мемлекеттік қызметтер ұсыну жөніндегі процестер автоматтандыру (біріктіру) объектісі болып табылады.
ҚР Қаржы министрлігі және оның ведомстволық бағынысты ұйымдары өз қызметін (процестерді) Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулыларымен, мемлекеттік органдардың (бұдан әрі «МО») қызметін реттейтін Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырады.
Кешенді функционалдық талдау шеңберінде ARIS жүйесінің CASE модельдерінің нотацияларында ҚР ҚМ және оның ведомстволарының «сол қалпындағы» процестері алынды. Процестердің моделін жетілдіру өлшемдерінің негізінде қайта қаралды және «қалай болуы тиіс» процестері алынды: қызметтің негізгі бағыттарын құрайтын (мемлекеттік функцияларды орындау және мемлекеттік қызметтер көрсету жөніндегі де, ҚМ және оның ведомстволарының жұмыс істеуін қамтамасыз ететін қызметтің де) ҚР ҚМ өтпелі процестері бөліп алынды.
Автоматтандыру объектілерінің құрылымдық құрамы былайша:
- Орталық аппарат;
- Салық комитеті;
- Кедендік бақылау комитеті;
- Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті;
- Қазынашылық комитеті;
- Дәрменсіз борышкерлермен жұмыс комитеті;
- Қаржылық бақылау комитеті;
- Қаржы мониторингі комитеті.
е-Қаржымині архитектурасын енгізгенге дейін ҚР ҚМ ведомстволарының ақпараттық жүйелері орталықсыздандырылып дамыды, бұл тұтастай алғанда ҚР ҚМ одан әрі дамуына шектеу қойды және түрлі айтарлықтай еңбекті көп қажет ететін және кертартпа функциялардың (ведомстволардың АЖ арасында деректерді шығару, салыстыру, жүктеу, қолмен жинақтау, деректерді немесе есептерді және т. с. с. шоғырландыру, беру) қатар болуына әкеп соқтырды .
Бірыңғай «электрондық Қаржы министрлігі» жаңа архитектурасында мынадай процестер оңтайландырылады:
- басқа (орталық емес) жүйеге немесе дерекқорға жүктеу мақсатында файл-есептерді қалыптастыру (жүйеден көшіру, экспорттау, алу) ;
- қандай да бір ақпараттық жүйеге жүктеу немесе импорттау алдында файлдардың, есептердің, құжаттардың форматы мен мазмұнының дұрыстығын салыстыру, салыстырып қарау, тексеру;
- ақпаратты файлдардан (немесе электрондық құжаттардан) ақпараттық жүйеге (орталықтандырылмаған) жүктеу (импорттау) ;
- деректерді тұрақты қолмен жинақтау, ұйымдарға - автоматтандыру объектілеріне немесе сыртқы ортаға беру үшін барлық түрдегі есептерді қағаз тасығыштарда тұрақты қалыптастыру. Функция автоматтандырылады және деректерді сақтау мен өңдеудің жалғыз орталығының арқасында Орталық аппараттың бір бөлімшесіне беріледі (орталықтандырылады) ;
- автоматтандыру объектілерінің қағаз ақпараттық-талдамалы, есепті, статистикалық және басқа да құжаттарды қолмен қалыптастыруы;
- жалпы датаорталық арқылы емес жергілікті ақпараттық жүйелер арасында деректердің көші-қонын, таратылуы мен бірнеше рет мұрағатталуын АТ қолдау;
- ҚР ҚМ бар ақпараттық жүйелерінде тіркелетін бастапқы деректерді қосарлы есепке алу («жалғыз терезе» қағидаты іске асыралады) .
Бұдан басқа ведомстволардың ақпараттық жүйелерде нормативтік-анықтамалық ақпаратты жүргізу толығымен орталықтандырылады, ол үшін ОА НАА жүргізу жөніндегі мамандандырылған бөлімше құру ұйғарылып отыр.
Кешенді функционалдық талдау жүргізу нәтижесінде «е-Қаржымині» БААЖ құруға Техникалық тапсырма мен Техникалық-экономикалық негіздеме әзірленді, онда шешім нұсқаларын талдау, құрауыштар, іске асыру кестесі, шешімнің архитектурасы мен шешім құнының алдын ала бағасы сипатталады.
- Анықтамалар мен қысқартулар
Анықтама/
қысқарту
БААЖ,
е-Қаржымині, Жүйе
- ЖҮЙЕНІҢ ТАҒАЙЫНДАЛУЫ МЕН МАҚСАТТАРЫЖүйенің тағайындалуы
Енгізілетін жүйе бөлімшелерді біріктіруге, бизнес-процестерді автоматтандыруға және ҚР ҚМ мен оның ведомстволарының аумақтық бөлімшелермен ақпараттық ресурстарын орталықтандыруға арналған. е-Қаржыминінің архитектурасы пайдаланушыларға ақпараттық жүйенің қосымшалары мен ресурстарына біріктірілген қауіпсіз және сенімді қатынауды қамтамасыз етуі тиіс.
- Жүйені құру мақсаттары
е-Қаржымині БААЖ құрудың негізгі мақсаты ақпаратты орталықтандырылған сақтау, өңдеу және біріктірілген, қауіпсіз және сенімді ақпараттық кеңістікте Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің барлық бизнес-процесін басқару болып табылады.
Біріктірілген ҚМ БААЖ құру үшін мынадай мақсаттарға қол жеткізу қажет:
- мемлекеттің «жалғыз терезе» қағидаты бойынша азаматтар мен бизнеске біріктірілген қызметтер ұсынуы;
- орталықтандыру, регламенттеу және біріктіру есебінен мемлекеттік қызметтер көрсетуге жауап беретін процестердің орындалуын жетілдіру;
- ҚР ҚМ бірыңғай ақпараттық кеңістігін құру;
- басқа мемлекеттік органдар мен ұйымдардың аралас ақпараттық жүйелерімен біріктіру;
- ҚР ҚМ және оның бөлімшелерінің қамтамасыз ететін процестерін орталықтандыру, бірегейлендіру;
- АТ-шешімдерін ауқымдандыру және тарату есебінен шығындарды қысқарту;
- ұйымдастыру бөлімшелері арасында өзара іс-қимыл жасау күрделілігін азайту.
ҚР ҚМ орталықтандырылған БААЖ құру үшін мынадай мақсаттарға қол жеткізу қажет:
- е-Қаржыминінің орталықтандырылған архитектурасын кезекті құру үшін АТ-жүйелерінің (АТ-жобалардың) портфелін орталықтандырылған басқаруды қамтамасыз ету;
- Министрліктің және оның ведомстволық бағынысты ұйымдарының мемлекеттік функцияларды орындау және мемлекеттік қызметтер көрсету жөніндегі әкімшілік рәсімдерін (бизнес-процестерді) кешенді автоматтандыруды қамтамасыз ету;
- Сервис-бағдарланған архитектура қағидатына сәйкес қосымшаларды құру және қолданыстағыларын пысықтау (SOA ұстанымы) ;
- НҚА талаптары өзгерген кезде процестерді бабына келтіру үшін икемділік пен айқындылықты қамтамасыз ету, күшіне енетін және ҚМ өтпелі процестеріне әсер ететін НҚА талаптарын қанағаттандыру, комитеттер жұмысының келісімділігі;
- ҚР ҚМ өтпелі процестерінің тиімді және жылдам орындалуы үшін сервистердің келісімділігі (үндесуі) ;
- пайдаланылатын платформалардың, қосымшалардың санын қысқарту және негізгі вендор қосымшаларының құнын азайту (жеңілдіктер) есебінен әзірлеуге және қызмет көрсетуге жұмсалатын шығыстарды азайту;
- ақпараттық жүйелер (е-Қаржымині процестерінің) арасындағы өзара іс-қимыл күрделілігін азайту;
- олардың көздерін анықтауды, түрлі даналардың біртекті еместігін және қарама-қайшылығын болдырмау есебінен деректердің сапасын өзгерту және пайдалану, жақсарту рәсімдерін қоса алғанда қолданыстағы деректерді бірегейлендіру және түгендеу;
- деректердің көші-қонына, сақтау қондырғысына, оларға қызмет көрсетуге құнынан жұмсалатын шығындарды азайту мақсатында деректердің шығындылығы мен фрагментарлығын қысқарту;
- деректерді, әсіресе мұраға қалған немесе ескірген қосымшалардың үлкен көлемінің болуына байланысты керек емес ауыстыруларды немесе көшіруді болдырмау;
- деректердің жалпы біріктірілген қоймасын қалыптастыру;
- өтпелі процестерді орындау үшін нақты уақыт режиміне жақындатылған режимде деректердің қол жетімділігін қамтамасыз ету;
- түрлі көздерден (АЖ немесе комитеттердің ДҚ) берілген деректердің тұтастығын қамтамасыз ету үшін метадеректерді біріктіру, сақтауды орталықтандыру;
- техникалық орындылықты қамтамасыз ету және негізгі вендор(лар) дың технологиялары мен өнімдерін пайдалану есебінен сатып алу мен қызмет көрсетуге жұмсалатын шығыстарды азайту ;
- е-Қаржымині БААЖ деректерінің сервистерін әзірлеу;
Қауіпсіз және сенімді инфрақұрылымды әзірлеу үшін мынадай мақсаттарға қол жеткізу қажет:
- қосымшалардың тиімді жұмыс істеуін және қажет жерде деректерді беруді (автоматтандырылған процестер ортасында) қамтамасыз ететін Комитеттер мен аумақтық бөлімшелердің инфрақұрылымын әзірлеу;
- бір жағынан санкцияланбаған қатынаудан қорғауды, екінші жағынан - өтпелі процестерде оларды пайдалану үшін деректердің жылдам қол жетімділігін қамтамасыз ететін кезекті және келісімді шараларды пайдалану негізінде деректерді қорғауды жақсарту;
- е-Қаржыминін қажетті есептеу қуатымен (есептеу инфрақұрылымымен) қамтамасыз ету;
- желілік сервистерді құру: жергілікті желілер (хаттамалар, кабельді жүйелер), жаһандық желілер (көлік, хаттамалар), қатынау технологиялары (қашықтан қатынау бар пайдаланушылар, терминалдардың эмуляциясы, шлюздер және т. б. ) ;
- қажетті қауіпсіздік сервистерін құру: авторлығын анықтау, сәйкестендіру (ішкі және сыртқы сәйкестендіру, желілік қауіпсіздік, деректерді өңдеу орталықтарының физикалық қауіпсіздігі, өзге қауіпсіздік сервистері (басып кіруді табу, вирустардан қорғау және т. с. с. ) . Жобаны іске асыру кезеңдері
Жобаны іске асыру процесі үш кезеңге бөлінеді. Осы құжатта 2009-2011 жылдары іске асырылатын міндеттер шеңбері қарастырылады. Жұмыстардың құрамы туралы толығырақ 6. «БААЖ ҚҰРУ ЖӨНІНДЕГІ ЖҰМЫСТАРДЫҢ ҚҰРАМЫ МЕН МАЗМҰНЫ» деген бөлімді қараңыз.
Жүйені құрудың бірінші кезеңі (2009 жыл) 1-кестеге сәйкес «Ең жоғары» басымдығы бар жүйелік және функционалдық құрауыштарды әзірлеу жөніндегі жұмыстарды қамтиды. Бұл ретте «е-Қаржымині» БААЖ құру жобасын іске асыру жөніндегі ең жоғары басымдық «Қаржы мониторингі» кіші жүйесін құру, осы Техникалық ерекшелікке қосымшаларда келтірілген техникалық талаптарды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің түрлерін сипаттау болып табылады.
Бұдан басқа «е-Қаржымині» БААЖ іске асырудың бірінші кезеңінде жұсыстар мен көрсетілетін қызметтердің мынадай түрлері көзделген:
1. ҚР ҚМ автоматтандыру жөніндегі қызметті жоспарлау және жобаны басқару;
2. БААЖ кіші жүйелерін әзірлеу және тәжірибелік пайдалану үшін қажетті есептеу жабдығын сатып алу;
3. Консалтинг (мынадай кіші кезеңдерді қамтиды) :
4. Өнім берушімен ҚР ҚМ персоналы үшін таныстыру тренингтерін өткізу;
5. Процестердің егжей-тегжейлі сипаттамасын қалыптастыру;
6. БААЖ кіші жүйелері деректерінің құрылымын қалыптастыру (объектілерді, олардың арасында байланыстарды құру, анықтамалықтарды бөліп көрсету) ;
7. БААЖ кіші жүйелерінің интерфейстерін қалыптастыру (кіріс және шығыс нысандары) ;
8. БААЖ бизнес-пайымдауын қалыптастыру (деректерді өңдеу алгоритмі) ;
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz