Ұйымның қаржылық нәтижелерінің есебі, аудиті және талдауы

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1. Ұйымның қаржылық нәтижелерінің есебі, аудиті және талдауы

1. 1. «» ЖШС жалпы сипаттамасы

1. 2. Қаржылық есеп беру нысандары

1. 3. Ұйымның қаржылық - шаруашылық іс - әрекеттерінің нәтижелері және қорытынды есеп элементтері

1. 4. Қаржылық қорытынды есепті пайдаланушылардың жіктелуі

1. 5. Ұйымның қаржылық нәтижелерінің есебін жүргізудің шетелдік тәжірибесі.

2. «» ЖШС қаржылық нәтижелерін талдау және аудиттеу

2. 1. Ұйымның табыстары мен шығыстарын талдау

2. 2. Ұйымның қаржылық нәтижелерін талдау

2. 3. Қаржылық қорытынды есеп аудиті

3. «» ЖШС қаржылық жағдайын жетілдіру бойынша шаралар

3. 1 Қаржылық қорытынды есеп үшін бухгалтерлік есеп қағидаларын унификациялауға өтудегі халықаралық стандарттар

3. 2 Халықаралық стандарттардағы қаржылық қорытынды есеп берудің концепциясына көшу жолдары

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Қосымшалар

КІРІСПЕ

Экономиканың барлық саласындағы кәсіпорындардың иелері мен еңбек ұжымдары шикізат пен материалдарды ұқыпты жұмсауға, өндіріс қалдықтарын азайтуға, ысырапты жоюға, бәсекеге жарамды өнімдерін өндіруге, оның сапасын көтеруге, өзіндік құнын төмендетуге, қоршаған ортаны сақтауға мүдделі. Бұл орайда, шаруаға қырсыздыққа, кәсіпорынның материалдық құндылықтарын, ақша қаражаттарын және басқа да ресурстарын заңсыз және тиімсіз жұмсауға және тонауға қарсы күресте бухгалтерлік есептің маңызы мен мәнін айрықша бағаламауға болмайды.

Шаруашылық жүргізудің қазіргі жағдайында шаруашылық жүргізуші субъектінің күрделі экономикалық тетігін нақты, жақсы жолға қоймайынша, сондай-ақ толық, сенімді ақпаратсыз басқару жүйесін іс жүзінде жүзеге асыру мүмкін емес.

Бүгінде бухгалтерлік есеп басқару жүйесінде ең басты орын алады. Ол кәсіпорынның қаржылық жағдайын сипаттап және басқарушылық шешімді қабылдау үшін негіз бола отырып, тұтынуды, таратуды, айналысты және басқа да өндіріс процесін шынайы көрсетіп береді.

Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп Стандарттарында және субъектілердің қаржылық- шаруашылық қызметіндегі бухгалтерлік есеп шоттарының типтік есеп жоспарында бекітілген жалпы қағидалары мен ережелерінің негізінде құрылады және ол бүкіл алынған ақпараттарды пайдаланушылардың талабына, қызметтің құрылымына, ұйымның нысанына, айрықша ерекшелігіне есептің сәйкес келуін қамтамасыз етеді.

Есепке алынған ақпараттардың көмегімен шаруашылық жүргізуші субъектілердің және олардың құрылымдық бөлімшелердің қызметін жедел басқару үшін, экономикалық болжамдар мен ағымдық жоспарлар жасау үшін, сөйтіп, ел экономикасының даму заңдылықтарын зерделеу және зерттеу экономикалық тетігінің бірі ретінде пайдаланады.

Экономикалық саласының мамандар, оның ішінде, бірінші кезекте, бухгалтерия қызметкерлері есепке алудың және есеп берудің барлық жүйесін жақсы білулері, оларды оңайлатуды қарастыру қажет, субъект қызметін бухгалтерлік және салықтық есепке алуды ұйымдастырудың ережелерін, нұсқауларын және басқа да нормативтік актілердің қатаң сақтаулары қажет.

Қазіргі нарық жағдайындағы экономикалық бақылаудың перспективті және тиімді түрлерінің бірі тәуелсіз бақылау болып отыр. Тәуелсіз бақылауды өз қызметін тапсырыс иесі-клиент есебінен шартты коммерциялық негізінде іске асыратын аудиторлар, аудиторлық ұйымдар (фирмалар) жүргізеді. Сонғы жылдары елімізде тәуелсіз аудиторлық бақылау жүйесін құру, аудитор кадрларды дайындау және олардың қызметін лицензиялау, қабылданған жекелеген заң актілеріне сай аудиторлардың кәсіби міндеттерін, құқықтары мен жауапкершіліктерін реттеу жөнінде көптеген жұмыстар жүргізілді.

Кәсіпорынның шаруашылық қызметін жүргізуде, сонымен қатар қаржылық-шаруашылық талдаудың да орны ерекше. Кәсіпорынның қаржылық жағдайына қаржылық- шаруашылық талдау жасау арқылы, сол кәсіпорынның бәсекеге қарсы тұру қабілеттілігін анықтайды. Сонымен қатар қаржылық-шаруашылық талдау кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын бағалау үшін қажет. Қаржылық-талдау кәсіпорынның қаржылық жағдайы мен оның қаржылық тұрақтылығын анықтап қана қоймай, болашақта кәсіпорын жұмыстарының жақсаруына бағыт береді.

Есепке алынған ақпараттың көмегімен шаруашылық жүргізуші субъектілердің және олардың құрылымдық бөлімшелерінің қызметін жедел басқару үшін, экономикалық болжамдар мен ағымдық жоспарлар жасау үшін, сөйтіп ел экономикасының даму заңдылықтарын зерделеу және зерттеу экономикалық тетіктің бірі ретінде пайдаланылады.

Қазақстан экономикасының дамуында, оның стратегиялық маңызды салаларында қызмет ететін ірі және орта кәсіпорындар ерекше орын алады. Олардың балансында мемелекеттің ұлттық байлығының маңызды бөлігін құрайтын негізгі құралдардың басым бөлігі шоғырланған. Ал кәсіпорын өз алдына олардың есебін жүргізуі тиіс. Кәсіпорынның қаржылық жағдайы - ол мекеменің ішкі ортадағы экономикалық саласына сипаттама болып табылады.

Жалпы бұл дипломдық жұмысты жазудың мақсаты - кәсіпорынның бухгалтерлік есебінің, аудитінің, қаржылық-шаруашылық талдауының іс жүзінде дұрыс, нақты, толық жүргізілуін зерттеу болып табылады. Дипломдық жұмыста зерттеліп отырған объект - ол «» ЖШС болып отыр.

1. ҰЙЫМНЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ ЕСЕБІ, АУДИТІ ЖӘНЕ ТАЛДАУЫ

1. 1 «» ЖШС жалпы сипаттамасы

«» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 2007 жылы құрылды. Мемлекеттік тіркеу куәлігі бар, Агибаев С. Қ. және Токашев Т. өз істерін біріктіріп, тең құқылы және тең пайдалы, яғни түскен кірісті тең бөліседі, біріге отырып қызмет көрсету орталығын ашады.

Оның бас директоры етіп, Абишева Б. Н. тағайындалды. Ал орынбасарлық қызметке Токашев Т тағайындалды. Ең алғаш ол кездегі істің бағыты жылу беру жүйесін жөндеу мен электр қондырғыларын қоятын арнайы шкафтармен, сөрелер жасап шығарады.

Кейіннен ол бағыт кеңейтіліп, оданда үлкен жұмыстармен айналыса бастады. Ол Семей, Өскемен қалалары бойынша ірі кәсіпорындармен жұмыс жасай бастады. Ірі тапсырыстардан кейін оның қызметкерлер қатары көбейіп толықтырылды. Шетелден жаңа аппараттар әкелініп, тапсырысты орындайтын аймақ кеңейтіліп, жұмысшыларға қолайлы орын салынды.

«» ЖШС өз жұмысын ары қарай жалғастырып, олар өз алдарына үлкен мақсат қойды:

• жаңа технологиялық аппараттар алып, өнім сапасын жақсарту;
• Өнімнің әртүрімен тұтынушыларды қамтамасыз ету;
• Нарықтық жағдайда бәсекелестікке қабілетті болу;
• Сапалы қызмет көрсету;
• Тапсырыстар қабылдау;
• клиенттің ұсыныстары мен талаптарын орындау;

«» ЖШС қазірдің өзінде қаншама мол қуатымен халыққа жылу беретін құбырларды жөндеп отыр. Олардың жұмыстарының маңыздылығы сонда уақытында тұтынушыларды жылусыз қалдырмау, құбырларды үнемі бақылап, жөндеп отыру.

Егер жылусыз қалсақ қаншама емханалар, түнгі кестемен жұмыс жасайтын жұмысшылар жұмыстарын дұрыс орындай алмаған болар еді.

Бұл кәсіпорын сегментіне байланысты 3 топ тұтынушаларына назар аударамыз:

Жылу алатын жекелеген өндірістік кәсіпорындар, тұрғын үйлер;

Ұйымдар мен мәдени орындар (базар мен дүкендер) ;

Емханалар мен түнгі дүкендер (супермаркет пен арнайы дүкендер)

Сурет 1 - Тұтынушылар топтары

Кәсіпорында сонымен қатар құбырлар, оларды жөндеу жұмыстары, монтаждау, өңдеу, құрастыру, жылу беру жұмыстары, арнайы сөрелер мен шкафтар жасау жұмыстары жүргізіледі.

Кәсіпорынның қазіргі уақыттағы негізгі тұтынушылары мыналар:

• Барлық Семей қаласындағы, оның басшылығындағы аймақтар;
• Емханалар мен мәдени ұйымдар;
• Барлық ірі және шағын кәсіпорындар;
• Білім орындары
• Кеңселер мен барлық ғимараттар;
• Үйлер мен барлық қоғамдық ұйымдар.

Семей қаласында осы кезеңнен бастап тұрақты жұмыс істеп, даму үстінде. Қазіргі уақытта бұл кәсіпорын қаламыздағы дамыған өндіріс орны деп танылады және оның бірнеше жер асты қоймалары мен негізгі орындары да бар. Осы кәсіпорын құрылғаннан бастап, өздерінің көрсететін қыметтерінің сапалылығын айқындап, сапалығының ішкі бақылау жүйесі және де оны әр жыл сайын жетілдіріп отыруды қолға алған.

Сонымен қатар қызмет көрсету үшін Семей қаласы бойынша қызмет көрсету орындары орналастырып, қоймалары кәсіпорын аумағында орналастырылған.

«» ЖШС негізгі техника-экономикалық көрсеткіштері төмендегі кестеде көрсетілген.

Кесте 1 - «» ЖШС негізгі техника-экономикалық көрсеткіштері

Кестеге қарағанда «» ЖШС барлық технико-экономикалық көрсеткіштерін анық көруге болады.

Осы көрсеткіштерді қарап, 2008 жылдың көрсеткіштері өткен жылдармен салыстырғанда өзгергенін көреміз. Жұмысшылардың орта тізімдік саны, 2007 жылы 2008 жылмен салыстырғанда өзгермегенін көреміз. Жалпы табыс 46 пайызды білдіреді.

1. 2 Қаржылық есеп беру нысандары

Қаржылық қорытынды есепті құру кәсіпорында жүргізілетін есеп жұмысының соңғы сатысы болып табылады. Қаржылық қорытынды есептің мәліметтер бойынша кәсіпорынның қаржы-шаруашылық қызметі қорытындыланады және де ол талдау жасау, кәсіпорынның шаруашылық қызметін жоспарлау үшін негізгі ақпарат көзі болып табылады.

Қаржылық жағдай деп шаруашылық жүргізуші субъектіге қатысты активтердің нақты бары мен оларға қарама - қарсы қойылған олардың құралу көздерін (меншікті капитал мен міндеттемелерді) түсіну керек:

Σ Α = Σ MK + M.

Қаржылық қорытынды есеп беру деп - кәсіпорынның

(шаруашылық жүргізуші субъектінің) өткен кезеңдегі қызметінің жағдайы мен нәтижесін сипаттайтын көрсеткіштер жүйесін атаймыз. Ол белгілі бір кезеңде субъектінің шаруашылық қызметінің жағдайы мен нәтижелері туралы жинақталған мәліметтерден тұратын ағымдағы есептің қысқаша мәлімдемесі болып табылатын есеп жазбаларының ерекше түрі.

Кәсіпорын қызметіндегі нақты нәтижелердің шынайы және дәл көрсетілуі, барлық көрсеткіштерінің бір - бірімен тығыз байланысты болуы, есепті құруда әдістемелік және басқадай ережелердің сақталуы, қорытынды есеп деректерінің инвестрлар мен басқадай пайдаланушыларға түсінікті болуы қаржылық қорытынды есеп беруге қойылатын негізгі талаптар болып табылады.

Қаржылық қорытынды есепті дайындаудың және тапсырудың концептуалдық негіздерінде қаржылық қорытынды есептің бухгалтерлік есеп жүйесін реттеудің екінші деңгейін құрайтын және барлық шаруашылық жүргізуші құрылымдар басшылыққа алуға міндетті нормативтік -құқықтық құжат болып табылатын бухгалтерлік есеп стандарттарымен айқындалатындығы атап көрсетілген.

Қаржылық қорытынды есеп мерзім сайын дайындалып тапсырылады және оны пайдаланушы қалың топтың ақпарат жөніндегі қажеттерін қанағаттандырып отырады. Кейбір пайдаланушылар өкілеттіктері болған жағдайда қаржылық қорытынды есепте бар ақпаратқа қосымша ақпарат талап ете алады. Пайдаланушылардың көпшілігі қаржылық мәліметтердің негізгі қайнар көзі ретінде қаржылық қорытынды есепке сенім артуға тиісті.

Субъектілер жылдық қаржылық қорытынды есепті меншік иелеріне-құрылтай құжаттарына сәйкес, мемлекеттік статистика органдарына - тіркелген жеріне, мемлекеттік бақылау және қадағалау органдарына - олардың құзіретіне сәйкес тапсырады.

Қаржылық қорытынды есеп Қазақстан Республикасының валютасымен жасалуға тиісті. Өлшем бірлігі мың теңге.

Қаржылық қорытынды есепке дер кезінде орындалуына және дұрыстығына жауап беретін субъектінің басшысы және бас бухгалтері қол қояды.

Жылдық қаржылық қорытынды есеп есепті кезеңнен кейінгі жылдың 30 сәуіріне дейін тапсырылуға тиісті. Меншік иелері осы мерзім шегінде қаржылық қорытынды есепті тапсырудың мерзімін анықтап тағайындай алады, бірақ ол жылына 1 реттен аспауы тиіс.

Жылдық қаржылық қорытынды есеп үшін есепті кезең болып 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейінгі күнтізбелік жыл алынады.

Жаңадан құрылған субъект үшін бірінші есеті жыл оның мемлекеттік тіркеуден өткен сәтінен басталып, сол жылдың 31 желтоқсанымен аяқталады.

Субъект тіркеуге алынған немесе заңды тұлға мәртебесін алғанға дейінгі жасалған операциялар бірінші есепті жылдық қаржылық есебіне кіреді.

Заңды тұлғаның қаржылық қорытынды есепбі оларды пайдаланушылар үшін жариялауға ашық болып табылады. Жылдың қаржылық қорытынды есептің дұрыстығы заңды тұлға немесе тәуелсіз аудитор ұсынған тәуелсіз аудиторлық қорытындымен расталады.

Қаржылық есептер қаржылық қорытынды есеп берудің құрамдас бөліктері болып табылады.

Субъектінің қаржылық қорытынды есебі төмендегі қаржылық есептерден тұрады:

1. Бухгалтерлік баланс
2. Қаржы-шаруашылық қызметтің нәтижесі жөніндегі қорытынды есеп
3. Ақша қаражаттарының қозғалысы жөніндегі қорытынды есеп
4. Қаржылық қорытынды есепке түсіндірме хат.

Төменде субъектінің қаржылық қорытынды есепті құру (жасау) бойынша әдістемелік ұсыныстардың негізінде құрылған қаржы - шаруашылық қызметінің нәтижесі жөніндегі қорытынды есебі келтірілді.

Кесте 2- Қаржы - шаруашылық қызметтің нәтижесі жөніндегі

қорытынды есеп

31 желтоқсан 2007 жыл

(мың теңге)

Субъектінің қаржылық қорытынды есебінің барлық нысандары белгілі бір мақсатпен құрылады. Баланста субъектінің экономикалық ресурстарының (активінің) белгілі бір мерзімдегі нақты бары мен оларды қаржыландыру көздерінің жағдайы көрсетіледі.

Субъектінің қаржы - шаруашылық қызметінің нәтижесі жөніндегі қорытындыесебінде оның есеп беру мерзімінде алған табысы көрсетіледі.

Ақша қаражаттарының қозғалысы жөнінде қорытынды есептің негізгі мақсаттары:

1. Есеп беру мерзімі ішінде заңды тұлғаларға ақша қаражаттарының келіп түсуі және шығуы жөнінде ақпараттарды беру;
2. Есепберу мерзімінде заңды тұлғаларға операциялық операциялық және қаржылық қызметі жөніндегі ақпараттарды беру.

Төменде Ақша қаражаттарының қозғалысы жөніндегі қорытынды есеп» деп аталатын ұлттық стандартының, қаржылық қорытынды есепті құру бойынша әдістемелік ұсыныстардың негізінде құрылған субъектінің Ақша қаражаттарының қозғалысы жөніндегі қорытынды есебі келтірілді.

Кесте 3 - Субъектінің ақша қаражаттарының қозғалысы жөніндегі

қорытынды есебі (тікелей әдіс бойынша)

31 желтоқсан 2007 жыл

Есеп беру деп кәсіпорынның өткен кезеңдегі қаржылық-шаруаіылық қызметін кешенді түрде сипаттайтын барлық көрсеткіштер жүйесін айтады. Есеп беру процесін жасау есеп жұмысының соңғы сатысы болып табылады.

Қаржылық есеп берудің мақсаты өз пайдаланушыларына заңды тұлғаның қаржыл ық жағдайы туралы сенімді, мәнді және пайдалы ақпараттарды беру болып табылады.

Қаржылық есеп берудің пайдаланушыларының қатарына инвесторлар, кредиторлар, жабдықтаушылар, сатып алушылар, еңбеккерлер, сондай-ақ мемлекеттік органдар, т. б. кіреді.

Қаржылық есеп беру басқарушы органдардың жүмысын және субъектінің ресурстарын, міндеттемелерін және ақша қаражаттарының болашақтағы ағындарын бағалауға, несие беру бойынша шешімдерге және ннвестициялық шешімдерді қабылдауға пайдалы ақпараттарды береді.

Есеп беруге қойылатын негізгі талаптар: кәсіпорын қызметінің нәтижесін анық және объективті көрсету, барлық көрсеткіштерді бір-бірімен қатаң түрде үйлестіру, бухгалтерлік пен жедел-статистикалық есеп берудің сабақтастығын (үйлесімділігін) сақтау, әдістемелік және басқада ережелерді сақтау болып табылады.

1. 3 Ұйымның қаржылық - шаруашылық іс - әрекеттерінің нәтижелері және қорытынды есеп элементтері

Кәсіпорынның қаржылық жағдайының баланстағы өлшемімен тікелей байланысты элементтер болып активтер, міндеттемелер және меншікті капитал танылады. Ал, кәсіпорын қызметінің нәтижесін қаржы шаруашылық қызметтің нәтижесі жөніндегі қорытынды есепте өлшеумен тікелей байланысты элементтер болып табыстар мен шығыстар танылады.

Қазақстан Республикасы Президентінің заң күші бар «Бухгалтерлік есепке алу туралы» Жарлығына сәйкес активтер, меншікті капитал, міндеттемелер және кәсіпорынның қаржы шаруашылық қызметін жүзеге асыру барысында орындалған шаруашылық операциялары бухгалтерлік есеп объектілері болып табылады.

Активтер дегеніміз - өткен кезеңдегі шаруашылық процестері нәтижесінде алынып, келешекте кәсіпорын одан экономикалық пайда табады деп күтілетін, кәсіпорын бақылауындағы ресурстар. Активтердің ең басты үш сипаты бар:

1. Өздерінде келешек экономикалық пайданы, яғни ақша қаражаттарының немесе олардың эквиваленттерінің кірісіне (қосылуына) тікелей немесе жанама салынған потенциалды сақтайды;
2. Кәсіпорынның бұл келешек экономикалық пайданы бақылауға

қабілеті бар;

3. Олар өткен келісімдердің немесе басқа да оқиғалардың нәтижесі

болып табылады.

Активтер екі категорияға жіктеледі: Ұзақ мерзімді активтер және ағымдағы активтер.

Кәсіпорынның шаруашылық қызметіне бір жылдан артық мерзімде пайдаланылатын активтер ұзақ мерзімді активтер деп аталады. Ұзақ мерзімді активтерге: материалдық емес активтер, негізгі құралдар, ұзақ мерзімді инвестициялар, ұзақ мерзімді дебиторлық қарыздар, алдағы кезеңнің есебіне жататын ұзақ мерзімді шығыстар және т. б. жатады.

Халықаралық бухгалтерлік есептің 1 «Қаржылық қорытында есепті дайындап тапсыру» деп аталатын стандартына сәйкес актив төиендегі жағдайларда ғана ағымдағы активтер ретінде есепке алынуға тиісті:

• оны сатып өткізу немесе сату үшін ұстау не болмаса кәсіпорынның

операциялық қызметінің әдеттегі жағдайында пайдалану ұйғарылған кезде;

• оның кәсіпорында көбінесе коммерциялық мақсаттар үшін немесе қысқа мерзім ішінде болатындығы және есепті кезеңнің басынан бастап 12 айдың ішінде сатып - өткізілетіндігі болжанған кезде;
• ол ақша қаражаттары немесе пайдалануына шек қойылмайтын оның эквиваленттері түріндегі актив ретінде танылған кезде.

Яғни, бір жыл ішіндегі немесе бір операциялық цикл ішінде жұмсалынатындығы, сатылатындығы, нақты ақшаға сатып өткізілетіндігі негізді түрде күтілетін активтер ағымдағы активтер деп аталады.

Ағымдағы активтерге: тауарлы - материалдық босақылар (өндірісте немесе жұмыстарды атқару мен қызмет көрсету үшін пайдаланылатын материалдар, шикізаттар, сатып алынған шала фабрикаттар мен құрастырушы бұйымдар, ыдыс және ыдыстық материалдар, қосалқы бөлшектер, құрылыс материалдары және басқадай материалдар) ; аяқталмаған өндіріс; субъектінің шаруашылық қызметі барысында сатып - өткізуге арналған дайын өнімдер, тауарлар; ақша қаражаттары (кассадағы, банкте ашылған шоттардағы), қаржылық инвестициялар (құнды қағаздарға салымдар), жабылуы (жойылу) мерзімі бір жылға дейінгі дебиторлық борыштар жатады.

Міндеттемелер деп - өтелуі (қайтарылуы) экономикалық пайдадан тұратын ресурстардың кәсіпорыннан шығып кетуіне алып келетін өткен кезеңдердегі оқиғалардан туындаушы кәсіпорынның борышын айтады.

Міндеттемелердің үш негізгі сипаты бар:

1. олар өздерінде активтердің шығып кетуі немесе қызмет

көрсету арқылы төлем жасауға әкеліп соқтырушы бұрыннан бар (бірақ келешектегі емес) тұрақты міндеттерді нақтылы түрде көрсетеді;

2. міндеттемелерді орындау кәсіпорын үшін міндетті және

олардың орындалмай қалуы мүмкін емес;

3. міндеттемелер өткен келісімдердің немесе өткен оқиғалардың нәтижесі болып табылады.

Міндеттемелер екі категорияға жіктеледі: ұзақ мерзімді міндеттемелер және ағымдағы міндеттемелер.

Келесі есепті кезеңде немесе белгілі бір операциялық цикл ішінде қайтарылуы (өтелуі) жоспарланбайтын кәсіпорынның борыштары ұзақ мерзімді міндеттемелер болып табылады. Ұзақ мерзімді міндеттемелерге:ұзақ мерзімді банк несиесі, банктен тыс мекемелердің ұзақ мерзімді қарыздары және т. б. жатады.

... жалғасы

Бухгалтерлік есеп пен аудиттің жалпы құрастырылу принципі

Ұйымның қаржылық жағдайын талдау

Еңбекақы формалары мен жүйелері

Банктің қызметіндегі табыстар мен шығындардың сипаттамасы

Кәсіпорынның шаруашылық – қаржылық қызметі. Бухгалтерлік есептің ұйымдастырылуы. Есеп саясаты

Кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижелерін сипаттайтын

Кәсіпорынның жарғылық капиталға

Ұзақ мерзімді активтерді жиынтығы

Кәсіпорынның өндірістік шаруашылық қызметіне талдау

Өңірлік келісімдерге қатысатын аккредиттеу жөніндегі органдар

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс