Шизофрения


Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым
Министрлігі
Л. Н. Гумилиев атындағы Еуразия Ұлттық Университеті
Педагогикалық факультет
Психология кафедрасы
Курстық жұмыс
Шизофрения
Орындаған: Сатбаева Н. А
ПЛК-31 тобының студенті
Ғылыми жетекші: Аға-оқытушы
Сайлинова Қ. Қ
Астана 2007 ж
Мазмұны
І Шизофрения
Барысы, түрлері, ақыры
Емдеу жолдары және алдын алу
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Шизофрения - созылмалы процесті, этиологиясы жағынан айқындалмаған ауру. Шизофрения өршіген бағытқа ие болған кезде ойлаудың бұзылуының ұлғаюына, сезімдік әсерлер мен ерік көріністерінің жұтаңдауына, енжар кемалдық күйге әкеледі.
Алайда аурудың даму кезінде тоқталуы мүмкін, сол кезде бұзылыстардың орны толығып, бастапқы сатысында толық сауығу да байқалады.
Шизофрения - жиі кездесетін психикалық аурулардың бірі. Сонымен бірге бұл ауру көбіне жастық шақта кездеседі. Шизофрения басталатын жағдайлар 20-25 жас аралығында жиі байқалады. Демек, шизофрения - ұзаққа созылатын, жас, жұмысқа қабілетті кезде жиі кездесетін ауру. Оның әлеуметтік маңызы осы арқылы айқындалады.
Симптомдар. Өз дамуында шизофрения бірнеше сатыдан өтеді. Оның өту барысының бірнеше түрі бар. Шизофренияның әрбір сатысы мен түріне симтоматиканың кейбір ерекшеліктері тән болып келеді. Сондықтан да ең алдымен шизофренияның ең бір жалпы және тән болатын көріністерін сипаттаймыз. Ауруға психика бірлігінің, бүтіндігінің бұзылуы және психикалық қызметінің сыртқы тітіргендіргіштерге сәйкес келмеуі тән. Мұның өзі аурудың мінез-құлқынан да байқалады. Ауру өмір жағдайлары мен қоршаған ортада өзін дұрыс емес қалыпта әрі түсініксіз ұстайды. Мысалы, мамандығы жағынан есепші бұрын биология мен медицина мәселелеріне қызықпайтын ауру медицина қоғамның мәжілісіне келіп, сол жерде тірі денелердің пайда болуы жөніндегі мәселеде пікір таласына түскісі келеді. Пойыз контролері аурудан жолақы билетін ғана емес, неке туралы куәлігін де талап етеді.
Аурудың ым-ишарасы, өзін ұстау да ерекше, түсініксіз бола түседі. Кейде белгілі бір қимылдар мен қозғалыстар бір күйде қайталана береді. Мінез-құлықтағы ерекшелік қаракетінің азаюына, еріктің жойылуына әкеп соғады.
Ауру еш себепсіз сүйікті мамандығын тастап кетеді, сабаққа бармайды, таныстарымен, достарымен, туыстарымен араласпайды, үйінен шықпайды, күн ұзағына төсекке аунап, салдыр-салақ күйінде жата береді.
Аурудың мінез-құлқы шизофренияға тән болатын және оның бұрынғы өмір тәжірибесімен де, ағымдағы жағдайларымен де анықталмайды. Сыртқы орта тітіркендіргіштері кездейсоқ, белгісіз әсер туғызады. Бұл тітіркендіргіштер аурудың бұрынғы өмірінде бекіген сигналдық мәндері жоғалтады. Ауру өршіген сайын ортаның әсері біртіндеп тітіркендіргіштік қасиетті жоғалтады. Онымен қоршаған ортаға қызығушылығын жоғалтады. Онымен байланыс жасау да қиындай түседі. Ол тұйық, түсініксіз, әрекетсіз, босаң болады. Психикалық бірліктің бұзылуы, психикалық байланыстардың ішкі тұтастығының кеселге шалдығуы аурудың ойынан айқын көрінеді, осыған сәйкес оның ауызша және жазбаша тілі де бұзылады.
Шизофрения заңды байланысты, ой ағымының реттілігін жоғалтады. Аурудың сөз байлығында грамматикалық байланыстар біршама сақталған кезде қисындық, мағыналық байланыс жойылады. Аурудың пікірлері мен жазуларында бастаушы та, баяндауыш та болады. Бірақ оның мазмұнын, мағынасын айыру қиын немесе мүмкін емес.
Көбінесе аурудың пікірлері жартылай ишара, белгісіз метафора, екі жақты мән сипатына ие болады. Ауру айтатын ұғымдардың мазмұны әдеттен тыс, өзгермелі, қайшы болады. Көбіне дыбысталу жағынан үндес, тегі жағынан әр түрлі сөздер, терминдер мен ұғымдар ұштасып келіп, олар тұтасып, бір сөзге бірігеді. Ауру пікірлерінде белгілі бір сөздер, сөз тіркестері, яғни сөздік көшірмелер жиі қайталанады. Ойлаудың байланыссыздығының өсе түсуіне орай бұл пікірлер сөздердің мәнсіз жиынтығына айналады. Сөз бен ойлаудың үзік-үзіктігі шизофренияға тән болады.
Шизофрениямен ауырған науқастың сөзі айқын байқалатын жағдайларда қарым - қатынас, ой алмасу құралы болудан қалады. Ауру үшін сөз шындықтың жинақтау сигналы ретіндегі қасиетін жоғалтады. Аурудың ойлауы соңғы ойынан ажырап, ол байланыссыз және өнімсіз болады.
Шизофренияға тән бұзылыстар аурудың эмоциялық реакциясынан көрініс табады. Ауру реакциясы сыртқы жағдайларға да, аурудың ойына, оның әрекеттерінеде лайық болмайды. өз баласын жерлеу жөнінде ауру әңгіме бір қызықты оқиға туралы болып жатқандай әлпетпен және қимылмен айтады. Ауру ізгі әрі ақжарқын үнмен көршісіне оны қайнатылған суға күйдірмек болғанын айтады.
Әдетте шизофрения үшін эмоциялық қасиеттің сәйкес келмеуі тітіркендіргіштер күшіне эмоциялық реакциялардң сай болмауынан болады. Ауру ауруханаға жатудан үзілді-кесілді бас тартады. Өз қалауына қарамай, ауруханаға күшпен әкелінген ауру ешқандай эмоциялық әсер жасамағанымен, бірақ керуетінің жанындағы төмпішкіге бірнеше түйір немесе пәшкі сигарет қалдыруға қарсы болғанға өте ызалана наразылық білдіреді. Үйіндегі немесе қызметіндегі үлкен оқиға болғаны жайындағы хабар және күнделікті ауру өміріндегі - ұсақ түйектер аурудың бірыңғай сезімдік әсерін туғызады.
1. 1 Барысы, түрлері, ақыры
Басқа да көпшілік аурулар сияқты шизофрения өз дамуында бірнеше сатыдан өтеді. Бұл сатылар: бастапқы саты, аурудың дамуы, соңғы (ақырғы) саты деп аталады.
Бастапқы саты. Жедел жеделден төмен және шизофрения баяу басталатын (біртіндеп) түрлерге бөлінеді.
Шизофренияның жедел басталуында психотиялық симптоматика кенеттен пайда болып, қысқа уақыт ішінде өрши өтеді (әдетте, бірнеше күн ішінде) . Психотик күй өршу алдында бірнеше күнге созылатын қысқа кезең болады. Бұл кезде ауру дәлелсіз үрейді, жалпы сырқаттануды, ұйқысыздық пен бас ауруын бастан кешіреді. Ауру оқта-санда науқастың өзі мен маңындағылар үшін күтпеген жерден, толық психикалық және дені сау күйге аяқ астынан тап келгендей күйде басталады. Жедел психотикалық күй кенеттен дұрыс мінез-құлықпен және өз күйіне сыншылдықпен қараумен алмасады, содан соң бірнеше күннен соң тағы да психотиялық өршу күйі байқалады. Ауру күйінің мұндай шұғыл алмасуы қайталай кезектесіп отырады.
Шизофрения жедел пайда болған кездегі жиі кездесетін симптокомплекстердің бірі шатасу болып табылады. Бұл жағдайда ауру уақыт пен орынға бағдар жасамайды, маңайындағыларды танымайды. Маңайындағыларды айтқан сөздерін төңірегіндегі өтіп жатқан басқа да оқиғалар сияқты пайымдайды. Оның пікірі үзік-үзік сөздер айқайына немесе белгісіз сыбыр-күбірге ұласады. Көзқарас алақ-жұлақ немесе кеңістіктегі бір қиырға тесіле қараған күйде болады. Ауру төсекте аунақшып, саусақтарымен жайманы жиырып алады, алақандарын қабырғамен жүргізеді. Эмоциялық сала жағы да шатысушылықпен сипатталады, абыржушылық, кейде үрей мен қорқыныш пайда болады.
Бастапқы жедел шизофренияға қозу мен ступор да тән болады. Бастапқы жедел шизофренияда қозу күйі әр алуан байқалады, бірақ бұл күй көбіне кататониялық қозу жағдайында көрінеді.
Сол сияқты параноидты синдром да бастапқы шизофренияға тән . Бұл сатыда сандырақ идеялары сирек білінеді. Ауруды қоршаған нақты жағдайды бейнелейтін аңду идеядан басым болады. Оның нақты адамдар (көршілер, қызметтестер), нақты мақсатпен (оның тұрғын орнын, қызметтік лауазымын иелену үшін), нақты әдістермен (оның тағамдық азықтарын бұзады, оның үстінен жала жабады, оған дұрыс емес қағаздарды қол қоюға тықпалайды және т. б. ) ізіне түседі. Аурудың бастапқы сатысындағы сандырақ әсермен қоса жүреді. Гебефрендік синдром оқта-санда жедел пайда болған шизофрения кезінде байқалып, әдетте қимыл мен қозғалыстың аздығымен ерекшеленіп, көбіне құрғақ көтеріңкілік пен мәнерлі көрініске саяды. Аурудың сезімдік күйі жедел сатыда абыржушылық, зарығу, үрей, қорқыныш, ыза, масаттану сипатталады. Жедел пайда болған бастапқы шизофренияда аурудың күйі өте өзгермелі келеді. Әр түрлі синдромдар бір-бірін жиі алмастырып, бір мезгілде ауру статусында ұштасып жатады. Бұл жағдайда шизофренияның екінші сатысына ауысқан кезде кататониялық немесе параноидтық ауру түрі білінеді. Кейде бұл түрлерді жедел пайда болған шизофрениялық бастапқы сатысында анықтауға болады. Апталар, айлар бойына ауру дамып, оның көріністері ұлғая түскенде жедел шизофренияның соңғы кезең туралы айтуға болады. Шизофренияның бұл басталу кезеңінде сарыуайымшылдық, жабысқақ құбылыстар, ипохондриялық синдром (шизофренияның неврозға ұқсас басталуы) басым болады. Біртіндеп ауру өзі бастан кешетін жабысқақ құбылыстарға сын көзқарасын жоғалтады. Жабысқақ құбылыстар жаттанды сипат алып, ипохондриялық құбылыстар сандырақтың идея сипатына ие болады. Сарыуайымшылдық тежелеу босандық пен кататониялық ступорға ауысады. Жеделден соңғы шизофренияның басталуы кезінде ұзаққа созылған едәуір жақсару күйі байқалуы мүмкін.
Шизофрения баяу, біртіндеп дамыған кезде аурудың өзінің қай кезде басталғанын анықтау қиынға соғады. Біртіндеп даму жасырын елеусіз басталғандай болады. Қабілетті, ет тірі және елгезек бозбала сабақтан шеттей түседі, достарымен араласқысы келмейді, жоғалтады, оның мектептегі үлгерімі төмендейді, ол тәртіпсіз әрі дөрекі жанға айналады. Маңайдағы адамдар мұны жасқа байланысты мінез-құлықтағы өзгерістермен, жағымсыз ықпалды әсерімен және басқалармен түсіндіруге бейім тұрады. Даму әзір айқын патологиялық симптомдарға (мысалы, галлюцинация) ие болғанға дейін мінез-құлықтағы сиықсыз келеңсіздіктерді психикалық ауру деп күдіктенуден аулақ болады. Шизофрения баяу дамыған кезде ауру ағымының жақсару жағдайы біршама сирек білінеді. Аурудың біртіндеп ұлғаятын көрінісінде босаңдық сезімдік толастық немесе ерекше сиықсыз көріністер мінез-құлықта ұдайы өрши түседі. Баяу барыс шизофренияның қарапайым және гебефренді түріне неғұрлым тән болып келеді. Аурудың бастапқы сатысы мен даму сатысының арасындағы алмасулардың ишарттылығын атап көрсету керек, сондай-ақ соңғы және ақырғы сатыға дейінгі өзгерісті де осылай түсінуі керек. Кейде аурудың ең басынан бастап, бастапқы сатыны айқын да белгілі бір түрде жанай өтіп, кейде аурудың басында шизофренияның ақырғы сатысына тән енжар кемақылдық белгілер байқалып, ұлғая түседі.
Шизофренияның екінші сатысында оның бастапқы сатысына қарағанда бұл аурулардың түрлері туралы едәуір анық айтуға болады. Шизофренияның жай түрі қызығу жоғалуының өрши түсуімен, босаңдық, сезімдік немқұрайдылықтың, тұйықтықтың, парасат жағынан өнімсіздіктің өсе түсуімен сипатталады. Бұл жағдайда, әдетте, дыбыс беру түріндегі жұтаң және қарапайым есіту галлюцинациясы орын алады. Әрқашанда, бірақ жиі-жиі айқын білінбейтін сезімнің орнықсыздығы әрекетінің еркше болуы, ойлаудың дәйексіздгігі байқалып, уақыт өте келе үзік-үзік түрде неғұрлым анық көрінетіндей күйге жетеді. Шизофренияның жай түрі үшін аурулық құбылыстардың баяу өсуі тән. Бұл жағдай аурудың беті қайтуы сирек байқалады. Гебефренияның көрінісінде мінез-құлықтың үзік-үзіктігімен қатар келеңсіздігі, сөздің ерекшелігі, сезімнің айқн орнықсыздығы білінеді. Ауру бет-аузын қисаңдатады, оның әрекеті ерекше сиықсыздығымен ерекшеленеді, кейде сотқарлық немесе есерлік сипат алғандай болады. Аурумен амандасса ол қолын берудің орнына артына бұрылып, аяғын береді. Түстік ас кезінде ауру бір ыдысқа бірінші, екінші және үшінші тағамды қотара құйып, соның бәрін қасықты пайдаланбай жей береді. Сезімдік әсер шектен тыс орнықсыз және дәлелсіз болған жағдайда құрғақ өнімсіз эйфория басым болады. Бұл түр 20 жасқа дейінгі жас адамдарда жиі кездеседі. Біршама қолайсыз уақыттан кейін ойлаудың үзік-үзіктігі айқын байқалатын кемақылдық тез басталады. Ал кейбір жекелеген жағдайларда едәуір терең ремиссия байқалады.
Шизофренияның кататониялық түрінде клиникалық көрініс кататониялық синдромның болуымен сипатталады. Бұл синдром көптеген ауруларда байқалады, алайда шизофренияда ғана ол толық айқын көрінеді. Көбіне басқа ауруларда кататониялық синдром әдетте ступор түрінде көрінеді. Шизофренияның кататониялық түрінде қозу күйі ступор жағдайындағы сияқты аурудың статуссын да соншалық жиі айқындайды. Әдетте белгілі бір ауруда қозу мен ступордың орын алмасуы кездеседі. Шизофрения кезіндегі кататониялық синдромның клиникалық көрінісі айқын білінетін негативизмнің болуымен ерекшеленеді. Кататониялық синдром жедел, күтпеген жерден дамуы мүмкін. Бұл жағдайда ауруда босаңдық пен тежелу құбылысының орнын басқасы, мысалы параноидты синдром басады.
Алғашқы жағдайда аурудың жағдай үлкен ауытқуға ұшырап, терең және ұзаққа созылған ремиссияға әкеледі. Ал параноидты синдром жағдайында ауру күйі бірқалыпты, сирек ремиссия, созылмалы процесс тән болады.
Шизофренияның параноидты түрінде ауру күйінде сандырақ идеялар басым келеді. Оның өзі галлюцинацияның көп байқалуымен қоса жүреді. Бұл түрдің барысы мен симптоматикасы алуан түрлілігімен ерекшеленеді. Бір жағдайларда ауру жедел дамып, бас кезінде үзік-үзік және ауытқымалы пікірлер нақты сипатта көрінеді («бейнелі» сандырақ) . Енді бір жағдайда сандырақ маңайдағылар үшін түсініксіз, ақиқаттан қол үзген елес түрінде жиі білінеді («дерексіз» сандырақ) . Кейде параноид басқа бір синдромды алмастырып, оның алдындағы жабысқақ құбылыстардан келе-келе пайда болады.
Параноидты түрде әр түрлі сандырақ идеялар: қарым-қатынас, ықпал ету, аңду, қызғану, жаңашылдық сандырақтары, ипохондриялқ сандырақ, ұлылықтың сандырақ идеялары түрлерінде байқалады. Көбіне сандырақ синдромның орталығы психикалық жаттандылық құбылысын құрайды (Кандинский - Клерамбро синдромы) .
Параноидты түрі барысының көптеген әр алуан варианттарында жалпы бағыт ретінде ұзақ уақыт болуға бейімдікті, ал баяу түріндегі сандырақ идеялардың жүйесі келуін, дегенмен парасат жағынан жұтаңданудың өсе түсетіндігін атап көрсету керек. Психика ыдырауының ұлғая түсу дәрежесіне қарай сандырақ жүйе де ыдырай береді.
Парафрения психоздың қазіргі заманғы жүйесінде жеткіліксіз орын алып отыр. Мұны дербес нозологиялық түр ретінде емес, синдром ретінде қарастыру керек. Бұл синдром аурудың мінез-құлқына әсер ететін жүйеленген сезімдік сандырақтың ұзақ уақыт бойына созылмалы болуымен сипатталады.
Парафрениялық синдром шизофренияның клиникалық көрінісі ретінде өз дамуында бір қатар сатылардан өтеді. Мұның алғашқысы инкубациялық кезең. Бұл кезеңде аурудың жеке басы баяу дамитын өзгеріске ұшырайды. Ашушаңдық, сарыуайымшылдық, ипохондриялық ойлар біртіндеп шүбәлану мен күдікшілікке ұласады. Екінші кезең - сандырақ идеялардың жүйеленуі. Бұл жағдайда есіту, дәм иіскеу, қимылдық, ал сирегірек көру галлюцинациясы пайда болады. Осы кезеңде психикалық жаттандылық синдромның әр алуан көріністері: ай жаңғырығы, қимыл галлюцинациясы, зорлық ойлар және басқалары байқалады. Үшінші кезең - ұлылық идеясының дамуы. Мұның өзі әр қилы түрде: байлық, құдіреттілік, өзгертушілік, жаңашылдық идеялары арқылы көрінеді. Төртінші кезең - кемақылдық. Бұл кезең шизофренияға тән кейіннен болатын енжарлық кемақылдыққа соқтырады. Кемақылдықтың дамуында сандырақ жүйесі ыдырап, сезімдік айқындығын жоғалтып, аурудың мінез-құлқын анықтаудан қалады.
Жүйелі созылмалы сандырақ (парафрения) шизофренияның параноидты түрінің бір варианты болып табылады, бұл әдетте 30 жастан асқан ауруда байқалады. Бұл варианттағы ауру барысы сезімдік дөрекі құбылыстың аз көрінуімен ерекшеленеді. Дегенмен, ақырғы нәтижесінде шизофренияға тән енжар кемақылдықтың ақыры басталды. Ауру құбылысы баяу, ондаған жылдар бойында өсе береді. Ремиссия өте сирек байқалады. Алайда өршу аурудың науқастың күйі тоқталғандай болады. Ауру өзінде жүйелі сандырақ болған жағдайда да ұзақ жылдар бойына кәсіптік міндетін орындау үстінде болады. Сонымен бірге ол өзін сандырақ мазмұнына сәйкес ұстайды, ал мұның өзі аңдушылар деп санаушыларға қауіпті шабуыл жасауға, әр түрлі қорғаныштық шаралар ұйымдастырып, әр алуан ұйымдар мен қоғамдық пікірлерге жүгінуге, ділмарсынуға, өзінің сандырақ жобалары мен ұсыныстарын жүзеге асыруды талап етуге әкеп соғады.
Ұлылық сандырағы басым болған кезеңде (жаңашылдық, қоғамға өзгеріс жасауға тырысушылық) сезімдік әсер эйфориясымен, көтеріңкі күймен сипатталады. Ауру өзін менмен, қадір-қасиетін биік сезімде ұстайды. Оның пікірлері өсиетттік, нақылдық сипат алады. Ол өзінің күнәсіздігіне және өз пайымдарының айрықша құндылығына аса сенімді келеді. Бұл жерде мынаны ескеру керек: келтірілген ауру сатыларының, парафренияның басқа да түрлерін, көбіне айнымалы түрін бөліп көрсетіп жүр. Бұл түр ұстамалар мен ремиссияның психотикалық күйі кезінде сарыуайым құбылысының немесе көтеріңкі күйдің басым болуы арқылы дүркін-дүркін алмасып, айналмалы психоздың тиісті тиісті фазасын (желікпе-сарыуайымшылыдық) еске түсіреді. Кейбір ғалымдар шизофренияның ипохондриялық, нервозға ұқсас және де басқа түрлерін айтады.
Нозологиялық бірлік шеңберінде аурудың жекелеген түрлерін шектеу әрқашан да шарттылықпен ерекшеленеді. Шизофрения кезінде, әсіресе, жедел жағдайларда жетекші синдромдардың алмасу байқалады. Алайда, бұл кезде аурудың клиникалық ерекшелігі жеткілікті түрде айқын көрінгенде бұлардың шүбәсіз түрде болжамдық мәні болады. Ауру жедел дамитын кататониялқ түрде ремиссия біршама жиі байқалатын жоғарыда атап көрсеттік. Ал баяу дамитын қарапайым және гебефрениялық түрлерде ремиссия сирек көрінеді дегенбіз. Сондықтан емдеу шараларын белгілеген кезде де ауру түрлерінің ерекшелігін ескеру керек.
Шизофрения түрлерін жүйелеуде синдромологиялық көріністің статикасын ғана емес, ауру динамкасын, оның барысының заңдылықтарын көрсетуге ұмытылу керек. Бұл жағдайда жетекші синдромдардың клинкалық тұрғыдан алмасуы аурудың өзіндік ағымын бейнелейді. Мысалы, аурудың даму барысында паранойялық синдром орнына галлюцинациялық-параноидты синдром келеді немесе кататониялық және параноидты құбылыстар ұштасып жатады. Осы бір күрделі клиникалық көрініс ауру таралуының өсуі мен ми қызметі бұзылуының дендеуіне ауру ағымына мидың жаңа жүйелерінің тартылуына айғақ болады.
Шизофренияның барлық түрлеріндегі ұстамалар жилігі мен ұзақтығы жағынан айқын заңдылықта болмай басталады. Ұстамалар санының өсу дәрежесіне қарай ремиссияның тереңдігі мен биіктігі азая береді. Шизофренияның босаң барысы мен неврозға ұқсас күй, психопатияға ұқсас симптоматика басым болатын жағдайлар байқалады. Мұндай жағдайларда ауру айқын білінетін психикалық ыдырауға соқтырмай-ақ ұзаққа созылады. Ал кейбір ауру ауруханада емделмей-ақ диспансерден қажетті жәрдем алып жүре береді. Босаң процесс шизофренияның барлық түрлерінде, әсіресе қарапайым түр мен параноидта байқалады.
Ғалымдар шизофрения барысының бірнеше типін көрсетеді. Оның қатерлі түріндегі тез өршитін барысында аурудың бірінші немесе екінші жылында аурудың жеке басының ыдырауы мен толық еңбекке қабілетсіздік басталады. Сондай-ақ созылыңқы барыста да аурудың қолайсыз түрі бар. Бұл жағдайда, алайда еңбекке қабілетсіздік аурудың бірнеше ылғи үздіксіз барысынан кейін басталады. Сөйтіп, баяу және босаң өтетін шизофрения көптеген жылдар, он жиырма жыл бойында неврозға ұқсас күй мен ипохондриялық күйде терең ремиссиясыз байқалады. Бірақ айқын білінетін ақау кездеспейді. Ұстама тәріздес өтетін өршіген шизофрениядағы ауру барыснда нашарлау ұстамадан келесі ұстамаға дейін бәсеңдей түсіп, терең ақаулық дәрежеге жетуі мүмкін. Сөйтіп, ауру ұстамаларының арасында күшті ремиссия басталады, оның үстіне алғашқы ұстамадын кейін еңбекке қабілеті толық қалпына келуі мүмкін.
Егер ауру ағымының тоқтауы мен жағдайдың жақсаруы өз бетімен немесе қабылданған ем нәтижесінде жақсармаса, сөйтіп, өршіген ремиссия созыла берсе, онда шизофренияның ақырғы барысы - шизофренияның кемақылдығы дамиды. Мұның өзі айқын білінетін ойлаудың бұзылуы мен әсерлік жұтаңдық арқылы сипатталады. Шизофрениялық кемақылдық тың өзгешелігі мынандай: бұрынғы білім қоры ұзақ уақыт бойы біршама сақталып, ақыл-естің терең кеселге шалдығуы аңғарылмайды. Егер аурудың зейінін, біршама уақыт шоғырландырудың сәті түссе, ол кейде едәуір күрделі есептік мәселелерді шешуге қабілетті болады, сонымен бірге ол парасаттық жағынан өнімсіз және қарекетсіз жүреді.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz