Қазақстан Республикасының салық жүйесі службасы органдарының функционалды міндеттері

Жоспар

ЖОСПАР
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
І тарау. Салық жүйесінің экономикалық мазмұны, қалыптасу және даму кезеңдері.
1.1. Салық жүйесінің мазмұны мен құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
1.2. Қазақстан Республикасындағы салық жүйесінің даму тенденциясы ... ...9

ІІ тарау. Қазақстан Республикасының салық жүйесі службасы органдарының функционалды міндеттері.
2.1. Қазіргі кездегі салық қызметі органдарының құрылымы, міндеттері, атқаратын қызметтері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
2.2. Салық қызметі органдарының салықтардың бюджетке уақытылы және толықтай түсуінде атқаратын ролі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15

ІІІ тарау. Экономикада салық ауыртпалылығын бөлудің проблемалары.
3.1. Қазақстандық және әлемдік салық төлеушілерге түсітін салық ауыртпалылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .18
3.2. Қазіргі жағдайдағы жеке табыс салығының проблемалары ... ... ... ... ... ..24

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 30

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
І тарау. Салық жүйесінің экономикалық мазмұны, қалыптасу және даму
кезеңдері.
1. Салық жүйесінің мазмұны мен
құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
2. Қазақстан Республикасындағы салық жүйесінің даму тенденциясы ... ...9

ІІ тарау. Қазақстан Республикасының салық жүйесі службасы органдарының
функционалды міндеттері.
2.1. Қазіргі кездегі салық қызметі органдарының құрылымы, міндеттері,
атқаратын
қызметтері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... 13
2.2. Салық қызметі органдарының салықтардың бюджетке уақытылы және толықтай
түсуінде атқаратын
ролі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15

ІІІ тарау. Экономикада салық ауыртпалылығын бөлудің проблемалары.
3.1. Қазақстандық және әлемдік салық төлеушілерге түсітін салық
ауыртпалылығы ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...18
3.2. Қазіргі жағдайдағы жеке табыс салығының
проблемалары ... ... ... ... ... ..2 4

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 29

Қолданылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..30

КІРІСПЕ
Осы курстық жұмыс Қазақстан Республикасының салық жүйесі деген
тақырыпта қазіргі мемлекетіміздің жүргізіп отырған саясатына талдау
мақсатында жасалды. 1991 жылдың желтоқсанында өз тәуелсіздігін алған жас
мемлекетіміздің жаңа экономикалық саясатында салық жүйесінің атқаратын
рөлін жан – жақты қамтуға арналған жұмыс. Аталған жұмыста еліміздегі
қазіргі салық жүйесі мен салық саясатына шолу жасап, еліміздегі қолданып
жүрген салықтар мен алымдардың мәні мен маңызын және де кемшілігін
көрсетуге тырыстым.
Салық жүйесі – қалыптасып келе жатқан экономиканың күрделі және
ажырамас бөлігі. Қай кезеңде болмасын кез келген елдің қоғамдық әлеуетті
мен тұрақтылығы, экономикалық дамуы мен өркендеуі салық жүйесінің іс-
әрекетіне байланысты екені белгілі. Бұл арада салық төлеушілер де,
мемлекетте арақайшылық болмайтын қатынас болу үшін салық жүйесін заң арқылы
дұрыс жолға қоя білу керек. Бүгінгі таңда мемлекеттік кіріс органы ретінде
кең ауқымды қамтыған бұл жүйенің ел игілігі үшін атқарып жатқан істері
қашанда айтуға тұрарлық.
Әрине, дербес салық жүйесі үшін 15 жыл деген көп мерзім емес.
Дегенмен, осы уақыттың ішінде ол жүйе ретінде қалыптасып үлгерді. Жалпы
республиканың салық қызметінің өткен тарихын мынадай үш кезеңге бөліп
қарауға болады: 1990-1995 жылдар – салық жүйесінің құрылу кезеңі, 1995-2000
жылдар оның қалыптасу кезеңі, ал 2000 жылдан бастан даму және рәсімделу
кезеңі.
Бүгінгі күні салықтар қоғам алдында тұрған негізгі мәселелерді шешуге
бағытталған жүйелік реформалар жиынтығының бөлігіне айналуы қажет. Салық
саясатын қалыптастыру барысында мемлекет бірқатар қиындықтарға соқтығысты.
Себебі оны қалыптастыруда көптеген жағдайлар мен факторлар қатар ескерілуі
тиіс. Олар: салық саясаты республикалық және жергілікті деңгейдегі
бюджеттерді кепілдендірілген кіріспен қамтамасыз етуі тиіс, экономиканың
дамуын ынталандыру мақсатында салық мөлшерлемесін күрт жоғарлатпау қажет,
салық салу механизмі барынша қарапайым және халыққа түсінікті түрде болуы
қажет.
1995 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің Салық және бюджетке
төленетін басқа да төлемдер туралы Заң күші бар Жарлығы салық жүйелері мен
салық саясатын қалыптастырудың базалық принциптерін негіздеп берді. Мұнда
салық органдарының ұғымдары, салықтық өзара қарым-қатынастардың негіздері
айқындалып қана қоймай, бірыңғай салық жүйесін қалыптастырудың іргетасы
қаланды. Сол жылдан бастап Салық кодексі әзірлене бастаған кезге дейінгі
уақыт ішінде жалпы салық қызметінде жетіспей жатқан тұстарды толықтыру мен
алға қойылған басымдықтарды дамыту мақсатында бұрыннан қолданыста жүрген
тәжірибелерді жүйелендіру жұмыстары жүргізіліп келді.
Қазіргі экономикалық дағдарыстан құтыла алмай отырған еліміз үшін
салық жүйесін жетілдіру, дамыту тақырыбы өте өзекті, маңызды және де қажет
деп ойлаймын.

І тарау. Салық жүйесінің экономикалық мазмұны және қалыптасу және даму
кезеңдері.
1. Салық жүйесінің мазмұны мен құрылымы.
Салықтар мемлекет қазынасына қоғамның жиынтық табысының бөлігін
мәжбүрлеп алудың нақты нысаны ретінде мемлекеттік құрылым және басқару
жүйесінің және экономикалық кеңістіктің барлық артықшылықтары мен
кемшіліктерін бейнелейді.
Салық ұғымымен салық жүйесі ұғымы тығыз байланысты. Мемлекетте
алынатын салық түрлерінің, оны құру мен алудың нысандары мен әдістерінің,
салық службасы органдарының жиынтығы әдетте мемлекеттің салық жүйесін
құрайды.
Салықтардың, оларды төлеушілердің, салықтарды төлеу әдістерінің, салық
жеңілдіктерінің жиынтығының болатындығынан, салық жүйелерінің әжептәуір
күрделі үлгілері болуы мүмкін.
Барлық өркениетті елдерде салықтардың бүкіл жиынтығы әр түрлі
қағидалар бойынша жіктеледі:
салық салу объектілері бойынша;
салықты алатын және салықтан жиналатын сомаға билік жасайтын органға
қарай;
пайдалану тәртібі бойынша;
объектінің экономикалық белгісі бойынша.
Салық салу объектісі бойынша олар тура және жанама салықтар болып
бөлінеді.
Тура салықтар – салық төлеушінің кірісі мен мүлкінен тікелей төленген
салықтар. Олар өз кезегінде нақты және жеке салықтарға жіктеледі. Нақты
салықтар - салық төлеушілердің мүлкінің кейбір түрлеріне (үй, кәсіп, жер)
салынады. Жеке тура салықтар – бұл жеке адамдар заңи ұйымдардың табыстары
мен мүлкіне салынатын салықтар. Нақты салықтардың айырмашылығы жеке салық
салу әрбір салық төлеушінің мүлкі мен жеке табысын, оның қаржы жағдайын
ескереді.
Жанама салықтар – бағаға немесе тарифке үстеме түрінде белгіленген
салық төлеушінің кірістері мен мүлкіне тікелей байланысты емес салықтар.
Жанама салықтарға қосылған құнға салынатын салық, акциздер жатады. Жанама
салықтарға сондай-ақ сыртқы экономикалық қызметтен түсетін түсімдер де
жатады.
Жанама салықтар мемлекеттің фискалдық мүдделерін білдіреді.
Жанама салықтарды салудың мәні салықтың тауар бағасына
қосылатындығында, кіріктірілетіндігінде. Бұл жағдайда салықты тауардың
нақты тұтынушысы төлейді, алайда тұтынушы мен мемлекет арасында тікелей
байланыс болмайды.
Салықты алатын және оған билік жасайтын органға қарай орталық
(жалпымемлекеттік) және жергілікті салықтарды ажыратады.
Пайдалану тәртібіне қарай барлық салықтар жалпы және мақсатты болып
бөлінеді. Жалпы салықтар тиісті деңгейлердің бюджеттерінде шоғыландырылады
және жалпымемлекеттік қажеттіліктерді қаржыландыруға пайдаланылады.
Мақсатты салықтардың нысаналы арналымы болады (мысалы, зейнетақы төлемдерін
қалыптастыру үшін пайдаланылатын әлеуметтік салық).
Объектінің экономикалық белгілері бойынша табықа салынатын салықтр
және тұтынуға салынатын салықтар болып ажыратылады. Табысқа салынатын
салықтар төлеушінің салық салынатын кез келген объектіден алған
табыстарынан алынады. Тұтынуға салынатын салықтар – бұл тауарлар мен
қызметтер көрсетуі тұтыну кезінде төленетін шығынға салынатын салықтар.
Салық салу объектілерін есепке алу және оларды бағалау тәсілдеріне
қарай салық алудың мынадай төрт әдісі қлһолданылады:
- кадастрлық;
- салық төлеушінің мағлұмасы бойынша;
- табысты алу көзінен ұстап қалу;
- патенттік негізде.
Бірінші жағдайда салықты есептеу мен оны алу, салық салу
объектілерінің нақты табыстылыған есепке алмай, табыстылық (жер, мүлік
салығы) нормасын көрсете отырып, олардың тізімдемесі негізінде жүзеге
асырылады.
Мағлұмдамада салық төлеушілер табыс көлемін, қажетті жеңілдіктерді,
шегерімдерді көрсетеді және салық сомасын есептеп, төлейді. олар
салықтардың түрлері бойынша салық мағлұмдамасын есепті салық кезеңіне
сәйкес тапсырып отырады. Мәселен, корпорациялық табыс салығын, жеке табыс
салығын, көлік құралдарына салынатын салықты және жер салағын төлеушілер
салық органына олар бойынша мағлұмдаманы есепті салық кезеңінен кейінгі
жылдың 31 наурызына дейін береді.
Үшінші әдіс бойынша салық төлеуші жұмыс істейтін ұйымның, мекеменің
бухгалтериясы одан салықты табыс алынған жерде есептеп, ұстайды.
Төртінші әдіспен салық кәсіпкерлік қызметтің сан алуан түрлеріне
берілетін патент негізінде төленеді. Патент - арнаулы салық режимін
қолдану құқығын куәландыратын және салық сомасының бюджетке төленгендігін
растайтын құжат.
Салықтық есептің екі әдісі қолданылады: кассалық және есептеу әдісі.
Кассалық әдіске сәйкес табыстар мен шегерімдер жұмысты орындау, қызмет
көрсету, мүлікті жөнелту мен кірістеу және ол бойынша жасалатын ақы төлеу
мезетінен бастап есепке алады.
Есептеу әдісі бойынша табыстар мен шегерімдер ақы төлеудің уақытына
қарамастан жұмысты орындау, қызмет көрсету, тауарларды өткізу және кіріске
алу мақсатымен тиеп жіберу мезетінен бастап есепке алады. Бұл әдіс салық
службалары үшін қолайларақ және оны Қазақстанның барлық төлешілері
қолдануға қабылданған. Төлеушілер үшін оның кемшілігі – салық төлемдері
жеткізілім тіпті уақытында төленбеген жағдайда да аударылуы тиіс, бұл
айналым қаражаттарын оқшауландыруға ұрындырады.
Қазақстан Республикасының салық жүйесі салықтардың, алымдардың және
баждардың түрлерін, салық қатынастарын реттейтін құқықтық нормаларды және
салық службасының органдарын кіріктіреді.
Қазіргі кездегі Қазақстан Республикасында келесідей салықтар бар:
1. Корпорациялық табыс салығы.
2. Жеке табыс салығы.
3. Қосылған құнға салынатын салық.
4. Акциздер.
5. Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен арнаулы төлемдері.
6. Экспортқа шығарылатын шикі мұнайға салынатын рента салығы.
7. Әлеуметтік салық.
8. Жер салығы.
9. Көлік құралдарына салынатын салық.
10. Мүлікке салынатын салық.
11. Қазақстан Республикасынының жасаған келісімшарттары бойынша өнім бөлу
жөніндегі үлесі.

2. Қазақстан Республикасындағы салық жүйесінің даму тенденциясы.
Салық реформасы салық салу жүйесінің қызмет ету жүйесін ауқымды қайта
құру және оны басқару механизмін өзгерту негізінде салық қатынастарын
шектеулі немесе түбегейлі қайта құруды білдіреді. Аталған қайта құру
салықтық қатынастары мемлекет дамуының экономикалық, әлеуметтік немесе
саяси жағдайларының елеулі өзгерістеріне сәйкес келмеуімен байланысты салық
саясатының негіздерін қайта қарастыру қажеттілігімен шарттастырған.
Кез келген салық реформасын жүргізудің, соңғы нәтижесі ел экономикасын
дамытудың басым міндеттерін шешуге бағытталған. Ол – мемлекеттік бюджеттің
кіріс бөлігін толтыру үшін салық түсімдерінің қажетті деңгейін қамтамасыз
ете отырып, ұлттық экономиканы көтеру.
Салық кірістерінің қажетті көлемін қамтамасыз ету, салық жүйесінің
фискалды функциясының тиімділігіне тәуелді. Сондай-ақ экономикалық өрлеу
басым дәрежеде салық салу жүйесінің басқа функцияларын, яғни реттеуші және
ынталандырушы функцияларын табысты жүзеге асырумен анықталады. Сондықтан
салық реформалары, ең алдымен, салық жүйесі өзінің функцияларын неғұрлым
тиімді орындауымен тығыз байланысты.
Экономикалық ғылым және тәжірибе салық реформаларының жалпы
сыныптамасын ұсынған. Мазмұны бойынша салық реформалары жүйелік және
құрылымдық реформаларға бөлінеді. Жүйелі салық реформасы кезінде бүкіл
салық салу жүйесінің тұжырымдамалық және әдістемелік ережелерінің ауқымды
құрылымдануы жүргізіледі. Бұл кезде салықтар тізбесі түбегейлі өзгереді,
тікелей және жанама салықтардың ұзақ мерзімді басымдықтары белгіленеді.
Құрылымдық салық реформалары неғұрлым жалпы нысанда салықтар
құрылымымен және салықты қайта құрулар ең бірінші, салық салу базасын
анықтау бойынша, салық мөлшерлемелерін тағайындау, салық жеңілдіктерін
ұсыну тетіктерін түбегейлі қайта құру бойынша өзгерістерді қамтамасыз етуге
бағытталған.
Нарықтық экономиканы қалыптастыру барысындағы Қазақстан
Республикасының салық реформаларына көз жүгіртейік. Бұл реформаларды 4
кезеңге бөліп қарастыруға болады. Салық реформаларының І кезеңінде, 1991-
1994 жылдары салық жүйесінің енгіздері қлыптасады. ІІ кезең, 1995-1998
жылдары салық жүйесі ықшамдалып, макроэкономикалық тұрақтылықты қамтамасыз
ету, кәсіпкерлікті қолдау барысындағы шараларға негізделген салық жүйесі
қызмет етті. ІІІ кезең, 1999-2001 жылдары экономикалық өрлеу тұрақталып,
мемлекеттік бюджет кірістерін жоғарылату көзделді. IV кезеңде, 2002 жылдан
бастап нарықтық экономика талаптарына жауап беретін, экономикалық
тұрақтандыруға бағытталған тұжырымдамалық жаңка салық жүйесі қабылданды.
Қазақстан Республикасының салық жүйесінің негізі 1991 жылы қаланған,
ол кезде КСРО-ның салық мәселелері бойынша құжаттар пакеті қызмет еткен.
әдеттегідей өз ережелерінің көпшілік жағдайында ол сол кездегі салық
салудың ешқандай айырмашылығы болмады. Бірақ Қазақстанның тәуелділігі
жарияланғаннан кейін, нарықтық қатынастардың қалыптаса бастауына қарай,
оның салық жүйесі де өзгереді. 1992 жылдың 1 қаңтарынан бастап бастап
күшіне енген Қазақстан Республикасының салық жүйесі туралы заңына сәйкес
келетін келесі салықтар алынады: Жалпы мемлекеттік салықтар; жалпыға бірдей
міндетті жергілікті салықтар мен алымдар. Осы жылдар ішінде салық
заңдылығына өзгерістер енгізіліп отырды, бірақ олар жүйелі болған жоқ және
өзінің бағытталуы бойынша нарықтық емес әкімшілік сипатта болады. Салықтар
мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің саны көбейе берді,
сонымен қатар салық жаңа жеңілдік түрлері де толассыз, ретсіз енгізіле
берді. Бірінші кезең, аяғында салық заңдылығы жүйесіз жинақталған, бір-
біріне қайшы келетін және бүкіл салық жүйесінің қызметін қиындататын,
заңдар және ішкі заңдық актілерге айналды. 1995 жылдың басында салық жүйесі
өте күрделі, басқарылмайтын және тиімсіз жағдайға жетті, ал салық
төлеушілерге жүктелетін ауыртпалылық басымдылығынан, ол экономиканың барлық
өрістеріндегі өндіріске кері әсерін тигізіп, қоғамдағы экономикалық
реформалардың тежеуішіне айналды.
1995 жылдың 1 шілдесінде енгізілген Салықтар және басқа да міндетті
төлемдер туралы Заң күші бар Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы
жағдайдың оңалуына себеп тигізді. 1995 жылға дейін салықтар, жоғарыда
аталып кеткендей, жалпы мемлекеттік салықтар, жалпыға бірдей міндетті
жергілікті салықтар мен алымдарболып бөлінді және олардың саны 1-ге дейін
қысқартылды. Салық реформаларының екінші кезеңінде экономика
субъектілерінің қаржы-шаруашылық қызметі үшін ыңғайлы жағдай құруымен,
макроэкономикалық тұрақтылыққа қол жеткізуге жағдайлар жасалды. Салық
жүйесі бірінші кезеңмен салыстырғанда барынша ықшамдалды.
199 жылы салық заңдарындағы өзгерістерге сәйкес салықтардың жалпы
мемлекеттік және жергілікті болып бөлінуіне шектеу қойылды, Қазақстан
Республикасының аумағында әрекет ететін Салықтар, алымдар және бюджетке
төленетін міндетті төлемдер деп аталып, олардың саны 11-ден 17-ге дейін
көбейді. 1998 жылы бюджеттен тыс қорлардың қысқартылуына сәйкес, салық салу
базасын кеңейтуге, мемлекеттік бюджетке түсетін салық түсімдерінің мөлшерін
жоғарлатуға бағытталады.
2002 жылғы салық реформасы жаңа, нарық талаптарына жауап беретін Салық
кодексінің енгізілуімен байланысты болды. Салық жүйесі жаңғыртуға және
шаруашылық жүргізуші нарықтық қағидаларына көшуіне бағытталды. Салық
реформасының төртінші кезеңі ерекшеліктеріне инвестициялық белсенділікті
қолдау, салық салу базасын кеңейту, салық ауыртпалылығын төмендету,
интеграциялық ақпараттық салық жүйесін енгізу жатады.
Сонымен кез келген салық реформасының мақсаты, елдің серпінді
әлеуметтік-экономикалық даму негізі ретіндегі, болашақтық фискалды
тетіктерді қалыптастыру болып табылады. Салық салу реформасы саяси,
экономикалық және құрылымдық қайта құрудан кейін жүргізіледі. Өйткені, ол
нәтижесінің тиімділігі жағынан неғұрлым инерциалды болып келеді. Осыған
байланысты салық реформалары салық жүйесінің қызмет ету аясындаанықталған
кемшіліктерді және қателіктерді жою жолымен, тым ұзақ уақыт аралығында
жүзеге асырылады. Аталып өткен Қазақстан салық жүйесінің реформаларын
кезеңдерге бөлгенмен, әрбір кезең барысында тұрақты салық жүйесі қызмет
етпейді, оған үнемі өзгерістер енгізіліп отырады. Салық қатынастарының
жағымсыз жақтары елдің экономикалық дамуының объективті қадамымен
анықталады. Нарықтық экономиканың салық реформалары кезекті және үздіксіз
жүргізіліп отырады.
Қазіргі кезде құрылған салық жүйесінде үнемі жетілдіру нәтижесі және
оның реформасы жалғасуда. Сондай-ақ соңғы кезде салық саясатындағы
пікірталастардың көбеюі байқалады, бұл бірігу үрдісі жаңа ынталарға
байланысты.

ІІ тарау. Қазақстан Республикасының салық жүйесі қызметі органдарының
функционалды міндеттері.
2.1. Қазіргі кездегі салық қызметі органдарының құрылымы, міндеттері,
атқаратын қызметтері.
Мемлекетте алынатын салық түрлерінің, оны құру мен алудың нысандары
мен әдістерінің, салық службасы органдарының жиынтығы әдетте мемлекеттің
салық жүйесін құрайды.
Салық қызметі органдарына салық және бюджетке төленетін басқа да
міндетті төлемдердің толық түсуін, міндетті зейнетақы жарналарының және
Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдардың толық
және дер кезінде аударылуын қамтамасыз ету жөніндегі, сондай-ақ салық
төлеушінің салық міндеттемелерін орындауына салық бақылауын жүзеге асыру
жөніндегі міндеттемелер жүктеледі.
Салық қызметі органдары уәкілетті мемлекеттік орган мен салық
органдарынан тұрады.
Мемлекеттің кірістерін жұмылдыру жөніндегі аса маңызды функцияларды
Салық комитеті орындайды.
Қаржы министрлігі жүйесінде ең көбі жергелікті қаржы органдарының
аппараты, ол облыстық, қалалық, аудандық қаржы басқармалары мен бөлімдерін,
салық комитеттерін қамтиды. Олар басқару жөніндегі жұмыстарды жүргізеді,
яғни жергілікті бюджеттердің атқарылуымен, ішкішаруашылық резервтерді
анықтаумен және шаруашылық кешенінің және әлеуметтік-мәдени сфераның барлық
буындарында ресурстарды үнемдеуді іздестірумен айналысады, шаруашылық
органдарды қаржыландыруды жүзеге асырады және олардың қаржы қызметін
бақылап отырады. Салық органдары жергілікті әкімшіліктің бағынышында
болады.
Осы мақсатпен олар шаруашылық органдары мен мекемелері жасаған
жоспарлар мен сметалардың дұрыстығы мен объективтігін тексереді, жергілікті
әкімшіліктер бөлімшіліктер бөлімшелерінің бухгалтерлік есептері мен
баланстарын қарайды.
Салық заңнамасына сәйкес салық органдарына облыстар, республикалық
маңызы бар қалалар бойынша салық комитеттері, ауданаралақ салық
комитеттері, аудандар, қалалар және қалалардағы аудандар бойынша салық
комитеттері.
Салық органдары тиісті жоғарғы салық службасы органына төменнен жоғары
қарай тікелей бағынады және жергілікті атқару органына жатпайды. Уәкілетті
мемлекеттік орган салық органдарына басшылық жасауды жүзеге асырады. Салық
органдарының бірінші басшыларын қызметке уәкілетті мемлекеттік органдарның
бірінші басшысы тағайындайды.
Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйкес салық қызметі
органдары келесідей міндеттерді атқарады:
1) Салық төлеушінің құқықтарын сақтауға;
2) Мемлекеттің мүдделерін қорғауға;
3) Салық төлеушінің салық міндеттемесін орындауына, Мемлекеттік
әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдардың толық
есептелуіне және уақытылы төленуіне, сондай-ақ жинақтаушы
зейнетақы қорларына міндетті зейнетақы жарналарының дер кезінде
ұсталуына және аударылуына салық бақылауын жүзеге асыруға;
4) Салық төлеушілердің, салық салу объектілері мен объектіердің
есебін, есептелген және төленген салық және бюджетке төленетін
басқа да төлемдердің есебін белгіленген тәртіппен жүргізуге;
5) Белгіленген салық есептілігінің нысандарын толтыру тәртібін
түсіндіруге;
6) Салық тексеруін қатаң нұсқамалар бойынша жүргізуге;
7) Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық кодексіне
сәйкес салық төлеушіге әкімшілік айыппұлдар салуға міндетті.

2.2. Салық қызметі органдарының салықтардың бюджетке уақытылы және
толықтай түсуін атқаратын ролі.
Мемлекеттік кірістер жүйесіндегі орталық орынды салықтар алады. Олар
нарықтық тұрпаттағы дамыған экономикалық жүйеде әрекет ететін қаржының
енгізгі қасиеттерін білдіретін әмбебаптық және сонымен қатар басты
категория болып табылады. Нарықтық экономика жағдайында салық нысаны
қаржылық өзара байланыстардың бүкіл жүйесінде басымырақ болады.
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық-экономикалық құрылысы мен
саяси іс-бағытына қарамастан мемлекет кірістерінің негізгі көзі – ұлттық
табысты қайта бөлудің басты қаржылық тетігі, мемлекет кірістерін, тиісінше,
бюджеттік қордың кірістерін де қалыптастырудың шешуші көзі болып табылады.
Салықтардың мемлекеттік бюджетті төлтырудағы ролін анықтау үшін
келесі кестені көрсетілген.
1-кесте.
1-кесте. Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджет кірістерінің
құрылымы.
2003 ж. 2004 ж. 2005 ж.
ТҮСІМДЕР 1022256 1305124 2098511
І. КІРІСТЕР 1004566 1286734 2098511
Салықтық түсімдер: 947251 1186137 1998314
корпоративті табыс салығы 272632 382814 834332
қосылған құн салығы 231338 242955 343926
акциздер 26986 29913 33416
Жеке табыс салығы 93281 98535 122999
Мүлікке салынатын салық 27189 31579 37272
Жер салығы 5497 5941 6903
әлеуметтік салық 157676 167995 197300
Салықтық емес түсімдер 44813 81500 66015
Негізгі капиталды сатудан түсетін 12502 19096 34182
түсімдер
Қайтарылған кредиттер 17690 18390 18184

*Дерек көзі: Қаржы министрлігінің статистикалық бюллетені №1 (85),
қаңтар 2006ж.
Кестеден көрініп тұрғандай, кірістердің негізін салықтық түсімдер
құрайды, ал салықтық түсімдердің негізгі көздері, корпоративтік табыс
салығы мен қосылған құнға салынатын салық болып табылады.
Мемлекет басшысы салық қызметі органдарына өзара байланысты үш
міндетті атап көрсетті:
• Салықтардың жиналуын және салық тәртібін күшейту;
• Салықтық әкімшіліктендіруді жеңілдету;
• Салықтық органдарындағы сыбайластықтық деңгейін төмендету
міндеттерін қойып отыр.
Қаржы министрлігі Салық комитетінің төрағасы Нұрлан Рахметовтың
айтысына қарағанда, қазіргі кезде ҚР ҚМ Салық комитеті
ақпараттықтехнологияларды қолдану арқылы салық әкімшіліктендіруін жетілдіру
бойынша жұмыстар жүргізілуде.
Ол бүгінгі күнгі Электронды үкімет инфрақұрылымдарын қалыптастыру
аясында Қазақстанның салық төлеушілеріне төмендегідей ақпараттық және
технологиялық қызметтерді ұсынып отыр:
▪ Салық төлеушілер барлық салық есептіліктерін эелктронды түрде беруге
және оны салық органдарына қабылдау мен өңдеу нәтижелерін алуға;
▪ Салық органына келмей-ақ барлық салық түрлері бойынша электронды салық
есептілігін толтыруға және жіберуге, салық есептілігінің кез келген
нысанын кәдімгі қағаздың парағына, сондай-ақ стандартты баспахана
бланкісіне басып шығаруға;
▪ Салық есептілігінің қабылдануы мен өңделуі туралы электрондық
хабарландыру алуға;
▪ Салық органы жіберген салық міндеттемелерінің орындалуы туралы
электронды хабарландыру алуға;
▪ Бюджетпен есеп айырысудың жай-күйі туралы, берешегі бар-жоғы туралы
ақпарат алуға;
▪ Белгілі бір күні құжатқа, мысалы бюджетке берешегі жоқ екені немесе бар
екендігі туралы анықтама Web арқылы тапсырыс беруге, сондай-ақ салық
органынан құжатты беруге дайындығы туралы ақпарат алуға және тағы
басқалары.
2006 жылы мынадай қызмет көрсетулер жоспарланып отыр:
• Салық есептемелерін камералық бақылау нәтижелері туралы, салық төлеуші
салық заңнамасын бұзған жағдайда салық төлеушінің дербес шоттарына
қоса есептелген сомаларды жүргізгені туралы хабарламаны салық
төлеушіге арақашықтықтан жіберу;
• Қосылған құн салығын төлеушілерді, жеке кәсіпкерлерді Салық комитетіне
бармай-ақ қашықтықтан тіркеу;
• Банкоматтар Web-киоскілер арқылы салықтарды төлеу;
• Электрондық инкассалық өкімдерді, банктік шоттар бойынша ақпаратты
қалыптастыру және басқалар.
Ал салық бақылауына барлық салық есептемелерінің электрондық түрде
ала отырып (қазір есептеменің 43% электрондық түрде тапсырылады), барлық
салық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.