Жүсіпбек Елебеков

Кіріспе

Елебеков Жүсіпбек (1904-1977) - әнші (тенор). Қазақстанның халық артисі. Қарағанды облысында туған. Елебеков бес жасынан ән айтуды бастаған. Ән өнеріне оны ағасы Ж. Балғабайұлы баулиды. Кейін Ғ. Айтбаевтан, Қ. Байжановтан, Ә. Қашаубаевтан дәріс алады. Елебеков музыкалық фольклордың талантты насихаттаушысы болып табылады. Халық композиторларының шығармалары (“Ардақ”, “Айтбай”, “Құлагер” және т. б.) Елебеков репертуарының негізін қалайды. Абай әндерін де ол аса шеберлікпен орындаған. Қазақ драма театрының сахнасында ол Жапал бейнесін (М. Әуезов “Еңлік-Кебек” ) , музыкалық театр сахнасында Әлібек (М. Әуезов пен И. В.Коцыканың “Айман-Шолпаны”), Төлеген (Е. Г. Брусиловскийдің “Қыз Жібегі”) бейнелерін сомдады. Елебеков өнері көңіл - күй иірімдері, сезім байлығымен ерекшеленеді.
Дарынды майталман әнші Қазақ КСР-ң халық әртісі, халқымыздың дәстүрлі ән мектебінің көрнекті өкілі Жүсіпбек Елебековтың шығармашылығы көп қырлы.
Жүсіпбек Елебеков өзінің көпқырлы сан-салалы әншілік таланты арқылы отандық музыкалық мәдениетіміздің тарихына өлшеусіз үлес қосты. Ол халқымыздың ән өнерінің жарқын беттерінде сөнбейтін жарық жұлдызына айналып оның атақ-даңқын биікке көтерген, бүкіл қазақ даласын оның әр тасы мен жылғасы, әр ауылына дейін әнге көмген, халқы мен жерін әнге бөлеген өнер тарланы.

Пән: Тарихи тұлғалар
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Жүсіпбек Елебеков

Елебеков Жүсіпбек (1904-1977) - әнші (тенор). Қазақстанның халық
артисі. Қарағанды облысында туған. Елебеков бес жасынан ән айтуды бастаған.
Ән өнеріне оны ағасы Ж. Балғабайұлы баулиды. Кейін Ғ. Айтбаевтан, Қ.
Байжановтан, Ә. Қашаубаевтан дәріс алады. Елебеков музыкалық фольклордың
талантты насихаттаушысы болып табылады. Халық композиторларының шығармалары
(“Ардақ”, “Айтбай”, “Құлагер” және т. б.) Елебеков репертуарының негізін
қалайды. Абай әндерін де ол аса шеберлікпен орындаған. Қазақ драма
театрының сахнасында ол Жапал бейнесін (М. Әуезов “Еңлік-Кебек” ) ,
музыкалық театр сахнасында Әлібек (М. Әуезов пен И. В.Коцыканың “Айман-
Шолпаны”), Төлеген (Е. Г. Брусиловскийдің “Қыз Жібегі”) бейнелерін сомдады.
Елебеков өнері көңіл - күй иірімдері, сезім байлығымен ерекшеленеді.
Дарынды майталман әнші Қазақ КСР-ң халық әртісі, халқымыздың дәстүрлі
ән мектебінің көрнекті өкілі Жүсіпбек Елебековтың шығармашылығы көп қырлы.
Жүсіпбек Елебеков өзінің көпқырлы сан-салалы әншілік таланты арқылы
отандық музыкалық мәдениетіміздің тарихына өлшеусіз үлес қосты. Ол
халқымыздың ән өнерінің жарқын беттерінде сөнбейтін жарық жұлдызына айналып
оның атақ-даңқын биікке көтерген, бүкіл қазақ даласын оның әр тасы мен
жылғасы, әр ауылына дейін әнге көмген, халқы мен жерін әнге бөлеген өнер
тарланы.
Атақты Әміре Қашаубаев, Қали Байжанов, Ғаббас Айтпаев, Манарбек
Ержановтар мәңгі өшпейтін даңқын шығарған екі ғасырлық тарихы бар
халқымыздың ән мектебі қазақ еліне түгелдей тараған. Бұл арқа немесе сары-
арқа дәстүрі делінеді. Арқа – Сары Арқа жері республикамыздың орталық,
солтүстік және шығыс облыстары.
Арқаның әндері мен әншілік дәстүрі ең бір көп тараған мол жайылған
беделді де белді дәстүр. Бұл өзі әндерінің саны мен көптігі, керемет сұлу
әндер шығарған авторларының баршылығы жағынан 20-ғасырдағы Қазақстан
композиторларының шығармашылығында кең көрініс тапқан танымал дәстүр. Осы
арқа дәстүрі әншілерінің көрнекті өкілі Әміре Қашаубаев 1925 жылы Парижде
өткен Бүкіләлемдік музыкалық көрмеде Қазақстан музыка мәдениеті тарихында
бірінші рет күллі Европа халқын сүйсінте таң қалдырып өзінің ерекше биік,
асқақ та күшті әдемі сұлу даусымен, ерен әншілік шеберлігімен тәнті етті.
Жүсіпбек осы арқа дәстүріндегі аты аңызға айналған Әміренің әншілік жолын
ұстап жөнін қуған тікелей өзінен үйреніп дәстүрін жалғастырған әнші. Қазақ
музыканттарының шығармашылығын көп зерттеген журналшы Мақсұтбек Майшекиннің
айтуы бойынша Әміренің өзі - “Арқа дәстүрін ұстап менің өнерімді
жалғастырған Жүсіпбектен асқан әншіні әлі естіген емеспін” - деп сенім
артып батасын беріп домбырасын ұстатып кеткен дейді.
Әнші Жүсіпбек Елебеков Егіндібұлақ ауданы Қарағанды облысында
28.08.1904 жылы дүниеге келеді. Ағасы белгілі әнші Жақыпбектен тәлім алған
ол өз бойына халық арасындағы жезтаңдай Ғаббас Айтпаев, Қали Байжанов,
Әміре Қашаубаев, Иса Байзақовтардан үлгі- өнеге алып, арқаның сан-алуан бай
ән дәстүрін бойына сіңіре білді. Осылармен қосылып жиын-тойларда,
жәрмеңкелерде, көпшілік арасында кештерде ән салғанда жас әнші небәрі 15
жастан енді асқан еді. Жүсіпбектің әншілік және актерлік талантын байқаған
ел азаматтары оны 1920-1922 жылдары Семейдегі “Ес-Аймақ” атты драма
үйірмесіне тартады, онда ол алғаш рет концерттерге шығып сахналық
қойылымдарға ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.