Натюрморт жанры
Жоспар:
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
I. Натюрморт жанрының тарихы және оның даму бағыты.
1.1 Натюрморттың жанр ретінде қалыптасу кезеңдері ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.2 Қазақстанның кәсіби бейнелеу өнеріндегі натюрморт жанрының дамуы және композициялық ізденістер ерекшелігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
II. Көркемөнер шығармасындағы бейнелеуші құралды меңгерудің мүмкіндіктері
2.1 Композициядағы түстік және реңдік байланыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
2.2 Композициядағы түстік шешім мен колорит үндестігі ... ... ... ... ... ... ... 9
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
I. Натюрморт жанрының тарихы және оның даму бағыты.
1.1 Натюрморттың жанр ретінде қалыптасу кезеңдері ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.2 Қазақстанның кәсіби бейнелеу өнеріндегі натюрморт жанрының дамуы және композициялық ізденістер ерекшелігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
II. Көркемөнер шығармасындағы бейнелеуші құралды меңгерудің мүмкіндіктері
2.1 Композициядағы түстік және реңдік байланыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
2.2 Композициядағы түстік шешім мен колорит үндестігі ... ... ... ... ... ... ... 9
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16
Жоспар:
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
I. Натюрморт жанрының тарихы және оның даму бағыты.
1.1 Натюрморттың жанр ретінде қалыптасу кезеңдері ... ... ... ... ... ... .. ... ... .4
1.2 Қазақстанның кәсіби бейнелеу өнеріндегі натюрморт жанрының дамуы және композициялық ізденістер ерекшелігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... 5
II. Көркемөнер шығармасындағы бейнелеуші құралды меңгерудің мүмкіндіктері
2.1 Композициядағы түстік және реңдік байланыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
2.2 Композициядағы түстік шешім мен колорит үндестігі ... ... ... ... ... ... .. ..9
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16
Кіріспе
Сурет салуды сүю-өмірді, табиғатты айнала қоршаған ортаны сүю, ол адамның ақыл-ой парасатын өсіреді, нанын кеңейтеді, ізгілікке, әсемдікке үйретеді. Өмірдегі келеңсіз құбылыстармен ымырасыз күресуге тәрбиелеп халыққа, елге, жерге деген сүйіспеншілікке баулиды. Өнер қашанда қамқорлықты оған асқан жауапкершілікпен, жаңаршылықпен қарауды қажет етеді. Әсіресе, осы бейнелеу өнерін жүйелеп қорыту жайы, оған жастай баулып тәрбиелеу ісі баршамыздың алдымызға байыпты міндеттер таратады.
Натюрморт композициясы және оның бейнелену мүмкіндіктерін хронологиялық рет бойынша әрбір ғасырларда пайда болған қылқалам шеберлерінің жұмыстарына тоқтала отырып сараптама жасалынған.
Натюрморт композициясы бойынша құрылған заттарды жазудың әдісі мен айқындаушы құрал-тәсілдерінің үйлесімділігін, байланысын, яғни бейнелеу өнеріндегі шығармалардың бояу реңдері қатынастарының жүйесін эмоционалды құрал-тәсілдер арқылы көрсетіледі.
Бұл жерде айта кететін негізгі жағдай - натюрмортты бейнелеу негізгі шартқа айналып, оларды оқушыларға салуға ыңғайлы тәсіл екендігі. Мысалы, натюрмортты кез-келген ыдыс-аяқтан немесе басқа да заттардан құарап сала беруге болады. Бір жағынан натюрморт қозғалмайды. Сол себептен, натюрморт, асықпай отырып қолдың икемін жаттықтыруға, түсініп сызуға және де сурет техникасын жеке меңгеруге таптырмайтын құрылым болып табылады.
I.Натюрморт жанрының тарихы және оның даму бағыты.
1.1 Натюрморттың жанр ретінде қалыптасу кезеңдері.
Бейнелеу өнерінде (французша nature morte- өлі табиғат дегенді білдіреді) деп ортақ композициялық топқа біріктірілген жансыз заттарды бейнелеуді айтады. Натюрморт жеке мағынаны да және жанрлы картина немесе портрет композициясының құрамдас бөлігі ретінде де мазмұнға ие болуы мұмкін.
Көптеген суретшілер тақырыптық картиналардағы натюрморт бейнесін шығарманың мазмұнын толығырақ аша түсу мақсатымен зер салады. Жеке жағдайларда натюрморттың маңызға ие болғаны соншалық картинаның ерекше композициялық негізіне айналады.
Натюрморт өнерінің өзінің тарихы мен өзінің дәстүрі бар. Оның даму деңгейі бейнелеу өнерінің жалпы қозғалыс деңгейімен тығыз байланысты. Оған живопистің ірі шеберлері үлкен әсер етті. Бұл әсер натюрморттың сипаты мен стильдік ерекшелігіне жалпы әсер ету линиясынан туындайды. Осылайша Ф.Снейдерстің барлық шығармашылығына оның П.Рубенспен шығармашылық байланысы жарқын із қалдырды.
Ж.Б.Шарден өнеріндегі жалпы демократиялық ұмтылысы ол жазған натюрмортында жол тапты. XIX ғасырдың II жартысындағы орыс реалистік өнер оның терең әлеуметтік бағыт алуы XX ғасыр және әсіресе кеңестік натюрморт мектебінің натюрморттық өнерінің гүлденуіне негіз қалап берді.
Бірақ натюрморт әрқашанда бейнелеу өнерінің жалпы даму бағытына сәйкестікте болмады. Картинаны құрамдас бөлігі ретінде кең сипат алуы оның біртіндеп Россияда XIX ғасырдың XX жартысындағыдай немесе Франциядағы Щардендік кезеңіне дейінгі кездегідей маңыздылығынан айырыла бастады. Соңғы кездері бұл жанрда әлемдік мәдени қазынаны құрайтын тамаша өнер туындылары пайда болды.
Біршама тараған және танымал болған натюрморт XVI-XVII ғ.ғ.
1.2 Қазақстанның кәсіби бейнелеу өнеріндегі натюрморт жанрының дамуы және композициялық ізденістер ерекшелігі
Натюрморт өлі табиғат немесе өлі зат талағанымен, сондағы бейнеленген заттар арқылы табиғи өмірдің, заман келбетін тіпті бір халықтың тұрмыс-тіршілігін , әдет-ғұрпын , тарихын танып білуге болады.
Осының куәсі ретінде қазақ әйелдерінен шыққан қылқалам шеберлерінің жұмыстарының ұлттық ерекшелігіміз, халқымыздың, қонақжай,ақжарқын кеңпейілдігін аса бір нәзік сезімдерімен жеткізе білгендіктерін көреміз.
Гүлфайруз Исмайлованың Қымыз және Сәукеле триптихінің шекті жақтарында халық өнері шығармасының шеңбері кеңейе түседі, бұл жерде суретші халық творчествасының фантазиясын сарқылмас кәусәр бұлақ екенін сезіндіреді.
Қымыз натюрморты молшылықты көрсетеді. Көрерменнің көзі жоғарғы жағынан қымызға арналған ыдыстар, ожау қойылған дөңгелек үстелге түседі. Исмайылова қарапайым дөңгелек кеселерді, осындай үлкен формала ыдыспен байланыстыра біледі.
Олардың тегіс, жай көлемдері қымыз құюға арналған өрнекті ожаумен, және геометриялық өрнектерге бар кілеммен бірге дастарханмен байланысады. Натюрморт композициясы келісілген дөңгелік формаларының нәзік ырғағында, өте ашық емес живописті дақтардың тепе-теңдігінің сақталу барысында тұрғызылған.
Бұл натюрморттың жай жеңіл мазмұны арқылы біздер Бас киімдер натюрмортында салтанатты өмірге ризашылық мәтін көреміз. Бұл жерде бірнеше халықтың мерекеге арналған, әйел адамдардың бас киімдері бейнеленген, сонымен қатар алқа және сақиналары бар білезіктер де бар.
Осы барлық заттардың әдемілігі, бояу түсінің сан алуандылығы, керемет материалдағы бірден көзге түседі.
II. Көркемөнер шығармасындағы бейнелеуші және айқындаушы құрал-тәсілдерді меңгерудің мүмкіндіктері.
2.1 Көркем шығармадағы түстік және реңдік байланыс.
Кез-келген живопистік міндеттерді шешу үшін (мысалы, күн көзі ашық кездегі пейзажды жазу) қатты жарық түсіп тұрған уақыттағы түстердің қалай өзгеретіндігін білу керек деген ой қалыптасқан. Пейзажда кеңістік тереңдігін сезіне білу үшін, алыстаған сайын түстердің қалай өзгеретінін байқауды үйрену керек. Затардың материалын бейнелеу үшін форманың жарық көлеңкесін оның әр түсті рефлекстерін бейнелесек жарайды. Бұл ұғым шындықтан әлдеқайда алыс жатқан ұғым. Түстердің өзгеруін натурадан жазған кезде әрине есте ұстаған жөн. Бірақ та, жаңадан бастаған кескіндемеші жоғарыда айтылған табиғат құбылыстарын, ауа перспективасын жарық, көлеңке және түсті гарадациясын (басқыштаушылық) заттың формасында сезіне білсе, бұл натюрмортты натурадан сауатты түрде жаза алады деген ұғым емес. Суретші натураны қайталап қана қоймай, оның колористикалық ерекшеліктерін живопись тілімен көрсетеді. Ауа перспективасының құбылыстары, рефлекстер және контрастарды форманың жарық және көлеңкесін реңдік, түстік байланыстары арқылы, өзара байланыстырып, пропорционалды принцип жүйесіне сүйенеді. Жай материалдан бейнелеуші , живопистік құралға айнала отырып майлы болу кеңістіктің және жарықтың қалпын тудырады.
Ашық, күн шығып тұрған күні тәжірибесіз суретші пейзаждың этюдын жазатын болса, ол жарықтың, түстің табиғи күшін бере алмай, өзіне деген көңілі толмай, ерекше сезімге бөленеді, яғни живопись-бояудың табиғи ашықтығын көрсететін жолын таба алмайды. Табиғаттың ашықтығының және қоюқандылығын түстік реңінің жалпы диапазоны бояу политрасында едәуір кең. Рефлекске байланысты көруші кенеп бетіндегі кеңістікті, көлемді, түсті және материалды дұрыс қабылдайды, яғни оның түстік және томдық.
Реалистік живопись үшін тек қана тондық байланыс емес, сонымен қатар натураны бақылау сәтіндегі заттардың түстік айырмашылығы да аса маңызды.
Живописьтік көрінетін жарық және түстің қоюқандылық тұрақтылығы, түсті дұрыс беру күшіне байланысты. Тондағы қателік, түстің қоюқандылығының қателігіндей көрінбейді. Түстік байланыстағы дәлелсіздік-кеңістік пландарының қате болуына және заттарды бейнелеген кезде олардың материалдық ерекшеліктерін табуға да әсері бар.
В.Суриковтың түстік байланыс туралы пікірін өте жақсы меңгерген. П.Кончаловский Натурадан нақты түсті алуға болмайды. Әйтпесе,әр минут сайын жарыққа байланысты түс өзгере береді. Оның ойынша, барлығында түстік байланыс арқылы тұрғызу керек. Түс көшірілмейді, натура негізінде пайда болады..
Кенептегі түстік байланыстарды іздеу суреттегі форманың перспективалық пропорциясын іздегенмен бірдей. Суретші детальдардың абсолюттік үлкендіктерін көшірмейді, керісінше олардың көрінетін байланыстарын пропорциональды кішірейтілген өлшемді табады. Майлы бояумен жұмыс жасау процесінде суретші көрініп тұрған натураны кенепке бейнелеп біртұтас тондық нақты тонның және түстің өлшемдерінсіз құрастырып қана қоймай , пропорцияға да мән береді. Заттардың көзбен қабылданатын пропорционалды тепе-теңдіктің байланысы живописті бейнелеуде тондық және сызықтық шындықты ақиқаттайды, өмірлік күшті көруге болады. Түстердің байланысын түсіндіре келіп живописте қандай да болмасын беттің түсін беру үшін бірнешеден, оның түстік реңін анықтау (көк , сары, жасыл тағы да басқа). Екіншіден, барлық беткейлердің жарықтығының айырмашылығын табу, яғни олардың бір-бірінен қанша есе қара немесе жарық, үшіншіден, әрбір беткейдің түстердің басқаларына қарағанда интенсивтілігін (қоюқандылығын) анықтау керек.
Жарық, көлеңке және түстер байланыстарды табу-бұлар бір-бірінен процесс заттың формасы локальды түсті ағарту мен немесе қарайтумен жабыстырылып қоймай, тоны,реңі түстің күшінің біруақытта байланысуымен жазылады, бірақ та бояудың суреттен айыруға болмайды:
қылқаламның әрбір жақындауымен кенепте форманы ойша орналастыру керек және де бұл кезде конструктірлік немесе анатомиялық құрылысын есте сақтаған жөн. Реалистік живописте форманы бейнелеуде тонды, түстік байланыста шешуші роль атқарады. Жарықтың және түстің күші дұрыс байланыста ұсталуы керек. Сол кезде картина жарықтығында көлем және заттың материалдағы , кеңістік және жарық пайда болады. Түстік байланыста қателік болса біртұтастық гармониясы жойылады, яғни одан сынған мозайка сияқты жекелеген түстік бөліктер көрініп тұрады және біртұтас колориттік ретке өз әсерін береді. Түстің реттік гармониясы-бұл ең алдымен натурамен бейнелеу арасындағы пропорционалдықтың қорытындысы.
Живописте майлы бояумен рефлекстермен толықтырылған түспен жаза келіп (ең қараңғы) көлеңкедегі дақтардан бастаған дұрыс.
Түсті табудың дұрыс жолдары жөнінде В.Поленовтың кеңесі бойынша-кенеп бетіне ең алдымен анықталған интенсивті түстерді салып, сосын ең қара және ең ашық түстерді жазу керек, ал жартылай көлеңкені ашық түспен қара түстерді , жылы және салқын түстерді салыстыра отырып жазу керек.
Ең алдымен ең негізгі объектілердің түстік айырмашылықты үлкен пландар мен дақтардың арасындағы айырмашылықты табу; Мысалы, натюрмортта үстел бетінің жазықтығымен жалпы топ заттардың түс айырмашылығын табу керек.
Заттардың арасы сияқты, олар орналасқан фона-этюдтың ең керекті, құраушы бөлігі. Табиғатта барлық объектілер нақты реңді және түстік байланыста , нақты қоршаған ортада және олардың барлығы да жарықтың қайнар көзін жалпылай бір жерден алады. Сондықтан да алыстағы орман фонындағы терек болса да, тау шыңымен көмкерілген үй болса да, натюрморт немесе портрет жазсақ та,-барлығында біруақытта жазу керек.
Тек барлық объектілерді арасындағы жалпы түстік байланыстарды беру әріқарай ұсақ бөлшектерді дұрыс жазуға көмектеседі.
Пейзажда, мысалы, егер негізгі түстік байланыстар қате көрсетілсе (аспан, жер, су) онда түстік реңдерді
әріқарай дамыту натураның жалпы колориттік бейнесін жоғалтады . Бейнеленген заттардың жарығын, материалдығын, кеңістігін сезіну жоғалып , жалпы колориттік жағдайда сезілмейді.
Натурадағы түс пен жарық, кенептегідей жарық пен түске және бірікке жазыөтық түсіне байланысты. Кенепке түскен бояу, басқа бірікке жазықтық түсіне байланысты. Кенепке бояу , басқа бояулармен көршілес болған жағдайда өз үнін жоғалтады. Егерде біз этюдтің бір бөлігін түзетсек, онымен бірге іргелес бөліктері ғана өзгереді. Көлеңке жерлерін қарайтсақ-көлемді форманың жарық түскен беттерінің ақшыл түсі күшейеді, фонды қарайтсақ-көлеңке беттерінің нақтылығы азаяды. Осы жағдайда бір маңызды анықтама пайда болады-яғни, түзетуді оқшау жүргізбеу керек.
Әр түрлі заттардың түстерінің ашықтығы үш жағдайға байланысты бірдей болмайды:
1. Фонның қарая түсуіне байланысты көлеңке жерлерінің контрастылығы жоғалады.
2. Фон қарайған сайын, заттар ағара ... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
I. Натюрморт жанрының тарихы және оның даму бағыты.
1.1 Натюрморттың жанр ретінде қалыптасу кезеңдері ... ... ... ... ... ... .. ... ... .4
1.2 Қазақстанның кәсіби бейнелеу өнеріндегі натюрморт жанрының дамуы және композициялық ізденістер ерекшелігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... 5
II. Көркемөнер шығармасындағы бейнелеуші құралды меңгерудің мүмкіндіктері
2.1 Композициядағы түстік және реңдік байланыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
2.2 Композициядағы түстік шешім мен колорит үндестігі ... ... ... ... ... ... .. ..9
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16
Кіріспе
Сурет салуды сүю-өмірді, табиғатты айнала қоршаған ортаны сүю, ол адамның ақыл-ой парасатын өсіреді, нанын кеңейтеді, ізгілікке, әсемдікке үйретеді. Өмірдегі келеңсіз құбылыстармен ымырасыз күресуге тәрбиелеп халыққа, елге, жерге деген сүйіспеншілікке баулиды. Өнер қашанда қамқорлықты оған асқан жауапкершілікпен, жаңаршылықпен қарауды қажет етеді. Әсіресе, осы бейнелеу өнерін жүйелеп қорыту жайы, оған жастай баулып тәрбиелеу ісі баршамыздың алдымызға байыпты міндеттер таратады.
Натюрморт композициясы және оның бейнелену мүмкіндіктерін хронологиялық рет бойынша әрбір ғасырларда пайда болған қылқалам шеберлерінің жұмыстарына тоқтала отырып сараптама жасалынған.
Натюрморт композициясы бойынша құрылған заттарды жазудың әдісі мен айқындаушы құрал-тәсілдерінің үйлесімділігін, байланысын, яғни бейнелеу өнеріндегі шығармалардың бояу реңдері қатынастарының жүйесін эмоционалды құрал-тәсілдер арқылы көрсетіледі.
Бұл жерде айта кететін негізгі жағдай - натюрмортты бейнелеу негізгі шартқа айналып, оларды оқушыларға салуға ыңғайлы тәсіл екендігі. Мысалы, натюрмортты кез-келген ыдыс-аяқтан немесе басқа да заттардан құарап сала беруге болады. Бір жағынан натюрморт қозғалмайды. Сол себептен, натюрморт, асықпай отырып қолдың икемін жаттықтыруға, түсініп сызуға және де сурет техникасын жеке меңгеруге таптырмайтын құрылым болып табылады.
I.Натюрморт жанрының тарихы және оның даму бағыты.
1.1 Натюрморттың жанр ретінде қалыптасу кезеңдері.
Бейнелеу өнерінде (французша nature morte- өлі табиғат дегенді білдіреді) деп ортақ композициялық топқа біріктірілген жансыз заттарды бейнелеуді айтады. Натюрморт жеке мағынаны да және жанрлы картина немесе портрет композициясының құрамдас бөлігі ретінде де мазмұнға ие болуы мұмкін.
Көптеген суретшілер тақырыптық картиналардағы натюрморт бейнесін шығарманың мазмұнын толығырақ аша түсу мақсатымен зер салады. Жеке жағдайларда натюрморттың маңызға ие болғаны соншалық картинаның ерекше композициялық негізіне айналады.
Натюрморт өнерінің өзінің тарихы мен өзінің дәстүрі бар. Оның даму деңгейі бейнелеу өнерінің жалпы қозғалыс деңгейімен тығыз байланысты. Оған живопистің ірі шеберлері үлкен әсер етті. Бұл әсер натюрморттың сипаты мен стильдік ерекшелігіне жалпы әсер ету линиясынан туындайды. Осылайша Ф.Снейдерстің барлық шығармашылығына оның П.Рубенспен шығармашылық байланысы жарқын із қалдырды.
Ж.Б.Шарден өнеріндегі жалпы демократиялық ұмтылысы ол жазған натюрмортында жол тапты. XIX ғасырдың II жартысындағы орыс реалистік өнер оның терең әлеуметтік бағыт алуы XX ғасыр және әсіресе кеңестік натюрморт мектебінің натюрморттық өнерінің гүлденуіне негіз қалап берді.
Бірақ натюрморт әрқашанда бейнелеу өнерінің жалпы даму бағытына сәйкестікте болмады. Картинаны құрамдас бөлігі ретінде кең сипат алуы оның біртіндеп Россияда XIX ғасырдың XX жартысындағыдай немесе Франциядағы Щардендік кезеңіне дейінгі кездегідей маңыздылығынан айырыла бастады. Соңғы кездері бұл жанрда әлемдік мәдени қазынаны құрайтын тамаша өнер туындылары пайда болды.
Біршама тараған және танымал болған натюрморт XVI-XVII ғ.ғ.
1.2 Қазақстанның кәсіби бейнелеу өнеріндегі натюрморт жанрының дамуы және композициялық ізденістер ерекшелігі
Натюрморт өлі табиғат немесе өлі зат талағанымен, сондағы бейнеленген заттар арқылы табиғи өмірдің, заман келбетін тіпті бір халықтың тұрмыс-тіршілігін , әдет-ғұрпын , тарихын танып білуге болады.
Осының куәсі ретінде қазақ әйелдерінен шыққан қылқалам шеберлерінің жұмыстарының ұлттық ерекшелігіміз, халқымыздың, қонақжай,ақжарқын кеңпейілдігін аса бір нәзік сезімдерімен жеткізе білгендіктерін көреміз.
Гүлфайруз Исмайлованың Қымыз және Сәукеле триптихінің шекті жақтарында халық өнері шығармасының шеңбері кеңейе түседі, бұл жерде суретші халық творчествасының фантазиясын сарқылмас кәусәр бұлақ екенін сезіндіреді.
Қымыз натюрморты молшылықты көрсетеді. Көрерменнің көзі жоғарғы жағынан қымызға арналған ыдыстар, ожау қойылған дөңгелек үстелге түседі. Исмайылова қарапайым дөңгелек кеселерді, осындай үлкен формала ыдыспен байланыстыра біледі.
Олардың тегіс, жай көлемдері қымыз құюға арналған өрнекті ожаумен, және геометриялық өрнектерге бар кілеммен бірге дастарханмен байланысады. Натюрморт композициясы келісілген дөңгелік формаларының нәзік ырғағында, өте ашық емес живописті дақтардың тепе-теңдігінің сақталу барысында тұрғызылған.
Бұл натюрморттың жай жеңіл мазмұны арқылы біздер Бас киімдер натюрмортында салтанатты өмірге ризашылық мәтін көреміз. Бұл жерде бірнеше халықтың мерекеге арналған, әйел адамдардың бас киімдері бейнеленген, сонымен қатар алқа және сақиналары бар білезіктер де бар.
Осы барлық заттардың әдемілігі, бояу түсінің сан алуандылығы, керемет материалдағы бірден көзге түседі.
II. Көркемөнер шығармасындағы бейнелеуші және айқындаушы құрал-тәсілдерді меңгерудің мүмкіндіктері.
2.1 Көркем шығармадағы түстік және реңдік байланыс.
Кез-келген живопистік міндеттерді шешу үшін (мысалы, күн көзі ашық кездегі пейзажды жазу) қатты жарық түсіп тұрған уақыттағы түстердің қалай өзгеретіндігін білу керек деген ой қалыптасқан. Пейзажда кеңістік тереңдігін сезіне білу үшін, алыстаған сайын түстердің қалай өзгеретінін байқауды үйрену керек. Затардың материалын бейнелеу үшін форманың жарық көлеңкесін оның әр түсті рефлекстерін бейнелесек жарайды. Бұл ұғым шындықтан әлдеқайда алыс жатқан ұғым. Түстердің өзгеруін натурадан жазған кезде әрине есте ұстаған жөн. Бірақ та, жаңадан бастаған кескіндемеші жоғарыда айтылған табиғат құбылыстарын, ауа перспективасын жарық, көлеңке және түсті гарадациясын (басқыштаушылық) заттың формасында сезіне білсе, бұл натюрмортты натурадан сауатты түрде жаза алады деген ұғым емес. Суретші натураны қайталап қана қоймай, оның колористикалық ерекшеліктерін живопись тілімен көрсетеді. Ауа перспективасының құбылыстары, рефлекстер және контрастарды форманың жарық және көлеңкесін реңдік, түстік байланыстары арқылы, өзара байланыстырып, пропорционалды принцип жүйесіне сүйенеді. Жай материалдан бейнелеуші , живопистік құралға айнала отырып майлы болу кеңістіктің және жарықтың қалпын тудырады.
Ашық, күн шығып тұрған күні тәжірибесіз суретші пейзаждың этюдын жазатын болса, ол жарықтың, түстің табиғи күшін бере алмай, өзіне деген көңілі толмай, ерекше сезімге бөленеді, яғни живопись-бояудың табиғи ашықтығын көрсететін жолын таба алмайды. Табиғаттың ашықтығының және қоюқандылығын түстік реңінің жалпы диапазоны бояу политрасында едәуір кең. Рефлекске байланысты көруші кенеп бетіндегі кеңістікті, көлемді, түсті және материалды дұрыс қабылдайды, яғни оның түстік және томдық.
Реалистік живопись үшін тек қана тондық байланыс емес, сонымен қатар натураны бақылау сәтіндегі заттардың түстік айырмашылығы да аса маңызды.
Живописьтік көрінетін жарық және түстің қоюқандылық тұрақтылығы, түсті дұрыс беру күшіне байланысты. Тондағы қателік, түстің қоюқандылығының қателігіндей көрінбейді. Түстік байланыстағы дәлелсіздік-кеңістік пландарының қате болуына және заттарды бейнелеген кезде олардың материалдық ерекшеліктерін табуға да әсері бар.
В.Суриковтың түстік байланыс туралы пікірін өте жақсы меңгерген. П.Кончаловский Натурадан нақты түсті алуға болмайды. Әйтпесе,әр минут сайын жарыққа байланысты түс өзгере береді. Оның ойынша, барлығында түстік байланыс арқылы тұрғызу керек. Түс көшірілмейді, натура негізінде пайда болады..
Кенептегі түстік байланыстарды іздеу суреттегі форманың перспективалық пропорциясын іздегенмен бірдей. Суретші детальдардың абсолюттік үлкендіктерін көшірмейді, керісінше олардың көрінетін байланыстарын пропорциональды кішірейтілген өлшемді табады. Майлы бояумен жұмыс жасау процесінде суретші көрініп тұрған натураны кенепке бейнелеп біртұтас тондық нақты тонның және түстің өлшемдерінсіз құрастырып қана қоймай , пропорцияға да мән береді. Заттардың көзбен қабылданатын пропорционалды тепе-теңдіктің байланысы живописті бейнелеуде тондық және сызықтық шындықты ақиқаттайды, өмірлік күшті көруге болады. Түстердің байланысын түсіндіре келіп живописте қандай да болмасын беттің түсін беру үшін бірнешеден, оның түстік реңін анықтау (көк , сары, жасыл тағы да басқа). Екіншіден, барлық беткейлердің жарықтығының айырмашылығын табу, яғни олардың бір-бірінен қанша есе қара немесе жарық, үшіншіден, әрбір беткейдің түстердің басқаларына қарағанда интенсивтілігін (қоюқандылығын) анықтау керек.
Жарық, көлеңке және түстер байланыстарды табу-бұлар бір-бірінен процесс заттың формасы локальды түсті ағарту мен немесе қарайтумен жабыстырылып қоймай, тоны,реңі түстің күшінің біруақытта байланысуымен жазылады, бірақ та бояудың суреттен айыруға болмайды:
қылқаламның әрбір жақындауымен кенепте форманы ойша орналастыру керек және де бұл кезде конструктірлік немесе анатомиялық құрылысын есте сақтаған жөн. Реалистік живописте форманы бейнелеуде тонды, түстік байланыста шешуші роль атқарады. Жарықтың және түстің күші дұрыс байланыста ұсталуы керек. Сол кезде картина жарықтығында көлем және заттың материалдағы , кеңістік және жарық пайда болады. Түстік байланыста қателік болса біртұтастық гармониясы жойылады, яғни одан сынған мозайка сияқты жекелеген түстік бөліктер көрініп тұрады және біртұтас колориттік ретке өз әсерін береді. Түстің реттік гармониясы-бұл ең алдымен натурамен бейнелеу арасындағы пропорционалдықтың қорытындысы.
Живописте майлы бояумен рефлекстермен толықтырылған түспен жаза келіп (ең қараңғы) көлеңкедегі дақтардан бастаған дұрыс.
Түсті табудың дұрыс жолдары жөнінде В.Поленовтың кеңесі бойынша-кенеп бетіне ең алдымен анықталған интенсивті түстерді салып, сосын ең қара және ең ашық түстерді жазу керек, ал жартылай көлеңкені ашық түспен қара түстерді , жылы және салқын түстерді салыстыра отырып жазу керек.
Ең алдымен ең негізгі объектілердің түстік айырмашылықты үлкен пландар мен дақтардың арасындағы айырмашылықты табу; Мысалы, натюрмортта үстел бетінің жазықтығымен жалпы топ заттардың түс айырмашылығын табу керек.
Заттардың арасы сияқты, олар орналасқан фона-этюдтың ең керекті, құраушы бөлігі. Табиғатта барлық объектілер нақты реңді және түстік байланыста , нақты қоршаған ортада және олардың барлығы да жарықтың қайнар көзін жалпылай бір жерден алады. Сондықтан да алыстағы орман фонындағы терек болса да, тау шыңымен көмкерілген үй болса да, натюрморт немесе портрет жазсақ та,-барлығында біруақытта жазу керек.
Тек барлық объектілерді арасындағы жалпы түстік байланыстарды беру әріқарай ұсақ бөлшектерді дұрыс жазуға көмектеседі.
Пейзажда, мысалы, егер негізгі түстік байланыстар қате көрсетілсе (аспан, жер, су) онда түстік реңдерді
әріқарай дамыту натураның жалпы колориттік бейнесін жоғалтады . Бейнеленген заттардың жарығын, материалдығын, кеңістігін сезіну жоғалып , жалпы колориттік жағдайда сезілмейді.
Натурадағы түс пен жарық, кенептегідей жарық пен түске және бірікке жазыөтық түсіне байланысты. Кенепке түскен бояу, басқа бірікке жазықтық түсіне байланысты. Кенепке бояу , басқа бояулармен көршілес болған жағдайда өз үнін жоғалтады. Егерде біз этюдтің бір бөлігін түзетсек, онымен бірге іргелес бөліктері ғана өзгереді. Көлеңке жерлерін қарайтсақ-көлемді форманың жарық түскен беттерінің ақшыл түсі күшейеді, фонды қарайтсақ-көлеңке беттерінің нақтылығы азаяды. Осы жағдайда бір маңызды анықтама пайда болады-яғни, түзетуді оқшау жүргізбеу керек.
Әр түрлі заттардың түстерінің ашықтығы үш жағдайға байланысты бірдей болмайды:
1. Фонның қарая түсуіне байланысты көлеңке жерлерінің контрастылығы жоғалады.
2. Фон қарайған сайын, заттар ағара ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz