Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің ресурстарын басқару әдістері

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 73 бет
Таңдаулыға:

Коммерциялық банктерiнiң ресурстарын басқаруды жетiлдiру мәселелерi

Жоспар

Кіріспе

1-ТАРАУ Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің ресурстарын басқарудың теориялық негіздері

1. 1. Коммерциялық банктер қызметіндегі ресурстарының мәні мен ролі

1. 2. Коммерциялық банктердің ресурстарын басқарудағы ерекшеліктер

1. 3 Қазақстан Республикасының коммерциялық банктерінің ресурстарының қалыптасуы

II - Тарау Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің ресурстарын басқару әдістері

2. 1. Коммерциялық банктердің қазіргі жағдайы мен даму тенденцияларын талдау

2. 2. Коммерциялық банктердің ресурстарын басқару әдістері

2. 3. Коммерциялық банктердің адам ресурстарын басқару

ІІІ Тарау Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің ресурстарын басқаруды жетідіру

3. 1 Коммерциялық банктердің ресурстарын басқару стратегиясын қалыптастырудың жолдары.

3. 2. Коммерциялық банктердің ресурстарын басқаруды жетілдірудің негізгі факторы ретіндегі инновациялық механизм

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе

Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың халыққа жолдауындағы «Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси модернизациялауды жеделдету жолында, біздің стратегиялық міндетіміз- бәсекеге барынша қабілетті елдер қатарынан беделді орын алу» ерекше атап кетеді. Осы мақсатқа жетудегі маңызды рольді экономикалық субъектілерді басқару, сол сияқты коммерциялық банктерді басқару алады.

Экономикада экономикалық қатынастардың субъектілері ретінде, өндірістік процестерді жүзеге асырушы фирмалар (кәсіпорындар) шығады. Өндіріс процесінің негізгі элементтеріне ақша құралдары, тауарлар, жеткізушілер, сатып алушылар жатады. Коммерциялық банк - бұл өз клиенттеріне қарыз беретін, тұрғындардың ақша құралдарын бөлу сияқты қаржылық қызмет көрсетулер мен айналысатын кәсіпорын. Қаржылық қызмет көрсетулерді (ақша құрамдары) тауар ретінде көруге болады. Банкке ақша салатын клиенттерді сатып алушылар ретінде, банк қызметін өндірістік процесс ретінде. Банк қызметін ұйымдастыру өрісінде банктік қызмет көрсетулерді өндіріс қызметінің тиімділігін жоғарылатуды қамтамасыз ету, қажет. Үнемі өзгеріп отыратын ортада, банктік құрылымның адаптациясын қамтамасыз етуші объект ретінде, банк экономикасының негізіне жататын элементтердің әрекеттестігі мен құру механизмін айқын көрсету қажет.

Басқару операцияларымен қатар өндірістік опреациялар коммерциялық банк қызметінің маңызды бөлігі болып табылады.

Банк қызметі өрісінде жоғары технологиялар мен ақпараттандырудың дамуы жағдайында, банктің экономикалық қызметінің мәні туралы ғылыми түсініктеді алдағы уақытта жетілдіру, актуалды мәселелердің бірі болып табылады. Өндірістік процесс (банк қызмет) үшін басқару жүйесі өте маңызды. Басқару ролінің үнемі өсуі - өндіріс сипатын нығайту мен даму процесіндегі басты тенденция.

Банктік қызметті басқару, банктік технологияларды жетілдіру мен өңдеуді, банк өнімдері мен қызмет көрсетулерін сапалы деңгейде қамтамасыздандыру, барлық есепайырысу түрлері мен банктік операциялардың орындалуын жоспалау мен бақылауды, персоналдармен қамтамасыздандыруды, таза табыстың тұрақтылығын ұстап тұруды кіріктіреді. Дамудың әр кезеңінде экономикалық субъектілердің қажеттілігіне сәйкес, басқарудың неғұрлым тиімді формалары мен әдістерін іздестіру, әрқашан рационалды шаруашылықтандыру шарттарының бірі және болады.

Нарықтық қатынастар жағдайында шаруашылық субъектінің экономикалық механизмін оның ресурстарының уақытылы қалыптасуынсыз басқару мүмкін емес.

Елдей экономикалық дамудың қазіргі уақыттағы кезеңі, кәсіпорындардың ғана емес, коммерциялық банктердің де ресурстарын басқарудың ғылымдылығына деген талаптарды күшейтеді. Барлық экономикалық агенттер үшін нарық заңдарын қолданудың әдістері мен формаларын неғұрлым тиімді өңдеуді қажет етеді. Нарықтық экономиканың барлық мүмкіндіктері мен артықшылықтарын жүзеге асыру, осыған байланысты болады. Коммерциялық банктердің ресурстарын басқару - бұл экономикалық қатынастардың субъектілері банк дамуының күрделі міндеттерін шешуге, жақсартуға мүмкіндік беретін, қуатты тетік болып табылады. Басқару әдістері мен ұйымдастырушылық формаларын үнемі және үздіксіз жетілдіріп отыруынсыз, банк қызметін жоғарылатудағы, жаңа технологияларды ендірудегі, ресурстар тиімділігін өсірудегі ілгерілікті елестету мүмкін емес.

Осымен байланысты, экономикалық агент ретіндегі коммерциялық банктердің ресурстарын басқаруды жетілдірумен байланысты ұсыныстарды өңдеу, мәселелерді ғылыми дәлелдеуге ие болды. Бірақ, Қазақстанның қаржылық нарығы тұрақтанбайынша, банктер үшін әлі де болса күтпеген және жиі болатын өзгерістер тән болады.

Табыстылық аспектілерін толық есепке алатын. Ресурстарды басқару әдістерін өңдеу, банктің сенімді және сапалы жұмысында басты орынды болып қала береді.

Дипломдық жұмыс мақсаты - нарықтық экономика жағдайындағы экономикалық агент ретіндегі коммерциялық банктердің ресурстарын басқаруды жетілдірудің жолдарын анықтау. Бұл мақсаттарға жету үшін келесі міндеттерді орындау қажет:

экономикалық қатынастардың субъектілері ретінде коммерциялық банктердің ресурстарын басқарудың мәні мен міндеттерін талқылаумен байланысты, қазіргі уақыттағы сұрақтарға қарастыру;
қазақстан Республикасының макроэкономикалық процестерінің комерциялық банктер ресурстарының қалыптасуына әсер етуін зерттеу
қазақстан коммерциялық банктерін ресурстармен қамтамасыз ету үшін сыртқы ортаның ерекшеліктерін талдау, олардың қызметінің тиімділігін жоғарылататын резервтерді айқындау;
коммерциялық банктердің ресурстарын басқару әдістерін сипаттау, қазақстандық банктерде әдістерді қолдану ерекшеліктерін қарастыру;
коммерциялық банктердің қаржылық ресурстарының қалыптасуын жан-жақты зерттеу және талдау;
ресурстарды басқару тиімділігін жақсарту бойынша экономикалық талдау негізінде ұсыныстарды дайындау;
адам ресурстарының қалыптасуына, коммерциялық банктердің кадрлар саясатының әсер етуін сипаттау;
коммерциялық банктерде адам ресурстарын пайдаланудың тиімділігін талдау;
қазақстан коммерциялық банктерінің ресурстарды басқару стратегияларының негізгі бағыттарын өңдеу;
қаржылық ресурстардың қалыптасуының көзі ретінде коммерциялық банктердің табыстылығын жоғарылату бойынша ұсыныстарды енгізу;
коммерциялық банктерде инновациялық процестердің тенденцияларын анықтау.

Бұл дипломдық жұмыста банктік қызметті басқару аясында отандық және шетелдік ғалымдардың концепциялары мен теориялары қолданылды. Сонымен қатар, Қазақстан республикасының Ұлттық банкінің заңды және нормативті-құқықтық актілері, статистика агенттігінің, Қазақстан Республикасының ЕДБ-ң мәжілістері пайдаланылды.

Жұмыстың бірінші бөлімінде коммерциялық банктердің ресурстарын басқарудың теориялық негіздері, олардың даму ерекшеліктері анықталады. Ал екінші бөлімінде Қазақстанның коммерциялық банктерінің ресурстарын басқару әдістерінің қазіргі уақыттағы жағдайына талдау жүргізіледі. Үшінші бөлімде коммерциялық банктердің ресурстарын басқаруды жетілдіру жолдары өңделіп, қарастырылады.

1-ТАРАУ Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің ресурстарын басқарудың теориялық негіздері

Коммерциялық банктер қызметіндегі ресурстарының мәні мен ролі

Экономикалық ресурстар дегеніміз - бұл экономикалық игіліктерді өндіру үшін қолданылатын элементтер. Солардың ішінде ең негізгілеріне жататындар:

адам еңбегі;
адамның іс-қимылымен айналымға тартылған жер, су, ауа, пайдалы қазбалар, өсімдік және жануар әлемі, табиғи энергетикалық көздер түріндегі табиғи ресурстар;
шаруашылық қызметте қолданылатын негізгі және айналымдағы құралдар түріндегі өндіріс құралдары;
еңбек және материалды - заттық ресурстарды иеленуге мүмкіндік беретін ақша құралдары;
экономикалық өнімді жасау үшін қажетті ғылыми-техникалық, технологиялық, ғылыми, басқару ақпараты түріндегі ақпараттық ресурстар;
өндірістік факторларын неғұрлым тиімді қолдану мүмкіндіктерін кіріктіретін адам ресурстарының ерекше түрі ретіндегі кәсіпкерлік мүмкіндіктер.

Экономистердің айтуынша, қолма-қол ресурстар шектеулі, яғни қазіргі қоғамдық даму деңгейіндегі біздің қажеттілігімізді қанағаттандыру. Ол аз. Әрине ресурстың шектеулілігі біршама. Қоғам дамуымен ол шындықтарды жеңуге болады. Бірақ ресурстардың шектеулілігінің де өз орны бар. Бұл дегеніміз барлық қажілеттіліктері бір уақытта және толықтай қанағаттандыру мүмкін емес.

Ресурстарда неғұрлым ұтымды пайдалануға тырысу, ресурстарының шектеулілілігінің салдары болып табылады.

Көптеген экономикалық мақсаттарға шектеулі ресурстардың неғұрлым альтернативті нұсқауларын пайдалана отырып, соғұрлым максималды қажеттіліктерді қанағаттандыруға қол жеткізуге болатындығы жатады.

Аристотель, одан кейін орта ғасырдағы ойшылдар еңбектері негізгі экономикалық ресурстардың біріне жатқызған. Сол сияқты дүние жүзіндегі бірінші экономикалық мектеп-меркантилизм де осы ойды қолдаған. Физиократтар мектебі экономикалық ресурс ретінде жерге көп көңіл аударған. Адам Смит ресурс ретінде еңбек, жер және капиталды қарастырған. Бірақ осы өндірістің үш факторының теориясын анық қалыптастырған француз экономисі Жан Батист Сэй. Ағылшын экономисі Альфред Маршал кәсіпкерлерлік қабілеттілікті төртінші фактор ретінде қосуды ұсынды. Көптеген қазіргі заман экономистері экономикалық өсудің факторы ретінде қазіргі уақытта бірінші орынға «Білім» факторын шығаруда. Оны әр түрлі атауда, яғни технология, ғылыми-техникалық прогресс, ғылыми, ақпарат.

Бәріне белгілі болғандай, ресурстың теориялық талдауын тереңдетпей, ғылыми-техникалық дамудың ілгері бағыттарын жүзеге асыру, қызмет көрсету аясы мен өндірісті дамытудың экономикалық және әлеуметтік критерийлерін табу, жоспарлау және басқаруды жетілдіру сияқты дамыған.

Нарықтық экономиканың маңызды халық шаруашылық мәселелері шешілмейді.

Бұдан басқа, нарықтық экономикада әлауқатты максимизациялау мен тиімділікті жоғарылату тіке түрде өзара шарттасқан. Бұл жағдай коммерциялық банктермен кеоммерциялық ресурстары жататын тиімділігін қозғалысының құрылымдық факторының маңызын өсуімен түсіндіріледі.

Экономикалық ресурстар кәсіпкерлік инициативамен біріктірілген басқару арқылы өндіріске тартылып, біртіндеп оның факторына айналады. Фактордың әсер етуі нәтижесінде өндірістік процесс қызмет көрсету, орындалған жұмыс, тауар, өнім түріндегі экономикалық өнімдердің пайда болуына әкеледі.

Экономикалық ресурсының жұмыс жасап тұрған өндіріс факторы ретінде қайта құрылуы, белгілі бір уақытты қажет етеді, яғни ресурстарды өндіріске тартумен олардың өндіріс процесінің агенті ретінде қатысуы арасында ресурстарының алғашқы фактор ретінде қайта құрылуы үшін белгілі бір уақыт қажет болады. Өндірушілер өндіріс факторын құру үшін бастапқыда керекті ресурстарды табады, шығындалады. Одан кейін осы факторларды қолдана отырып, өндірілген өнімдерді сату арқылы шығындардың орнын толтырады. Сондықтан, экономикада бастапқыда бір іске қаражат салып, жағдайын жасап, өндірістік процестің алдыңғы жағдайынан өтіп, содан кейін керекті нәтижесіне алуға тура келеді.

Қаражатты салу, ресурстарды тарту және олардың өндіріс факторына айналуы арасындағы аралық уақыт, әр түрлі өндіріс факторы үшін әрқалай болуы мүмкін, неғұрлым көлемі бойынша салмақты өндірістің негізгі құралдыры: ғимарат, құрылыс, машиналар, құрылғылар. Ақша құралдары өндіріске тартылғаннан бұрын қоймада «өлі жүк» ретінде біраз уақыт жататын материалдар мен шикізат өндіріс қорларын құру, өсіру үшін қажет болады.

Осыған қатысты энергия, материал, түріндегі айналмалы капитал өндірістің негізгі құралдарынан ерекшеленеді. Ол дереу өндіріс факторына айналып, өндірістің нәтижелі өніміне ауысады. Осы өнімді сатудан түскен ақшаға қайтадан айналысып құралдыр сатып ашылады.

Осылайша, өндірістік процесс коммерциялық банктерде өтеді. Айырмашылық, коммерциялық бактерде ресурстарды қайта құру нәтижесіне тауар емес, ақша массасын өсіру жатады.

Коммерциялық банк - бұл делдал ұйым, клиенттерге қызмет көрсетудің басты негізгі:

несиелік - клиенттердің 2 түрлі тобына, бірін- банк өз қаражаттарына сене отырып несиелейді,, екіншісі банктен қарызға ақша ала отырып несиелейді.
Төлем- есептесу - барлық клиенттерге.

Коммерциялық банктер өндірістік кәсіпорындар, сауда ұйымдары, банктік емес қаржы секторы мен тұрғындар сияқты нарықтың қатысушылары үшін нарықтық экономика мен шаруашылық байланыстың қиын жүйесінің жетекшісі ретінде қызмет атқарады. Банк, операцияның екі тобын жүзеге асырады: заңды және жеке тұлғалардан ақшалай салымдарды қабылдау және оларға ақшалай несиелерді беру (сонымен қатар иегердің тапсырысы бойынша капиталды салымдарды қаржыландыру) . Біздің ойымызша, осы операциялар банк қызметіндегі инновациялық, ақпараттық, қаржылық ресурстардың қажеттілігін анықтайды.

Банктің қаржы ресурстары эмиссиялық, тартылған және өзіндік қаражаттарымен құралады. Өзіндік капитал бағалы қағаздар нарығына орналастыру арқылы жұмылдырылады, . Өзіндік ресурстарға резервті капитал мен бөлінбеген таза пайда жатады. Резервті капитал ағымдағы таза пайдадан шегеріп отырудан қалыптасады. Ол валюта курсы мен бағалы қағаздардың түсіп кетуінен болатын зияндарды жабу үшін арналған.

Коммерциялық банктердің ресурстық базасын құрайтын негізгі көздерге жататындар: несиелік операциялардан түсетін табыс; шетел валютасымен операциялар; клиент базасының өсуі; қызмет көрсету спектрының кеңеюі мен санының өсуі (комиссиялық кіріс) ; бағалы қағаздармен операциялар; коммерциялық есепайырысу шотындағы қалдық түріндегі тартылған қаражаттар; басқа банктерден тартылған қаражаттар үлесі; өзіндік капитал; өзіндік бағалы қағаздар эмиссиясын орналастыру және басқа да активті операциялар.

Коммерциялық банктердің өзіндік капиталы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің активтері мен міндеттемелерімен орнатылған нормативті арақатынасты ұстап тұруы қажет, оның өсу тегі банктің өсу шегімен пропорционалды және активтер мен міндеттемелердің сапасына тәуелді болуы керек. Банктің өзіндік капиталы сомасының оның активінің сомасына қатынасы, қаржылық тұрақтылықтың көрсеткіші болып табылады. Өзіндік капитал шығымдарды жұмсартуға қажетті амотизатор сияқты, осы қатынастың өсуі, экономикалық тұрақтылықты көрсетеді. Банк ісінде капитал деп банк иелерімен салынған қаражаттарды айтады және ол акционерлік капитал, қосымша капитал, ойда болмаған шығындарға арналған резервтер және бөлінбеген таза табыстан тұрады. Сонымен қатар капитал банктің несиелік қызметінің болашақта дамуын қолдау және оның физикалық құрылымын кеңейту үшін негіз болып табылатын басқа да ұзақ мерзімді активтерге қосымша қызмет етеді.

Экономистердің айтуынша, коммерциялық банктердің негізгі капиталы банктің ресурстарының ұзақ мерзімді өмір сүру мүмкіндігін қамтамасыз ету және күнделікті қызметінде маңызды функцияларды атқарады. Біріншіден, капитал пайда болған мәселелерді басқарушы топ шешкенге дейін ағымдағы шығындардың орнын толтырып, банкроттықтан сақтайды. Екіншіден, жеткілікті депозиттер көлемін тартқанға дейін бактің құрылуы ұйымдасуы мен қызмет етуі үші қажетті қаражаттармен қамтамасыз етеді. Жаңа банкке ашылуына дейін жер алу, құрылыс немесе ғимаратты жалға алу, құрылғыларды орналастыру, жалданбалы персоналдарды алу үшін қаражат керек. Үшіншіден, банкке деген клиенттердің еншісіне қолдау бере отырып, өзінің қаржылық күшіне кредиторларды сендіре біледі. Экономикалық құлдырау кезеңін бастан кешіп жатқан күнде де, банк қарыз алушының несиелік қажеттіліктерін қанағаттандыра алатындығына сенімін қамтамасыз ету үшін капитал көлемі жеткілікті болуы қажет. Төртіншіден, капитал жаңа қызмет көрсетулерді, ақпараттар мен құрылғыларды өңдеу мен ұйымдастырушылық өсу үшін қажетті қаражаттармен қамтамасыз етеді. Өсу кезеңінде құрылыстың жаңа қуаттары мен жаңа қызмет көрсетулер ұсынумен байланысты тәуекелден қорғану және қолдау үшін банк капиталды қажет етеді. Біздің ойымызша, қосымша капиталды тарту клиенттерді жаңа қызмет көрсетулермен қамтамасыз ету үшін ғимараттарды алу үшін немесе филиалдар үшін жаңа офистерді салуға мүмкіндік береді.

Қазақстанның коммерциялық банктері өз қызметтерін ұзақ мерзімді перспективада нығайту уақыты жетті. Өзіндік капиталдың рөлі банктің өмір сүру мүмкіндігі мен өсу арақатынасына әкеп соғатын реттеуші типтік ретінде қызмет етуінде. Бұл реттеуші институты мен қаржы нарығының несиелер мен тәуекелді активтің өсу қарқыны капиталдың өсу қарқынымен бірдей болуы тиіс деген талабымен байланысты. Өзінің кридиттері мен депозиттерін жылдамдықпен ұлғайта бастаған банк (қазіргі Қазақстандық банктерге қатысты) бақылаушы инстанциялардан қосымша капиталды тарту немесе кредиттер мен депозиттердің өсуін баяулату керектігі туралы белгі ала бастайды. Біздің ойымызша капиталдың жағдайын тиісті органдардың реттеп отыруы, тәуекел деңгейін шектеудің маңызды құрамына айналды. Банк капиталының реттеуші тетігі ретінде нарық сенімсіздік тудыратындықтан Қазақстан Ұлттық банкісінің реттеуімен капитал көлемі банк қызметінің бір бөлігі болып қалыптасуда. Алайда ерікті нарық салымшылардың салған қаражаттарының жоғалу мүмкіндігін әкелетін тәуекелдің барлық түрлерін басқарудың тиімді құралына жатпайтындығы айтылуда. Қазіргі уақытта барлық банктерге өзіндік капитал көлемінің минималды стандарты қолданылуда. Капиталдың басты сыртқы көздеріне жататындар: жай акцияларды сату; артықшылығы бар акцияларды сату; капиталдық қарыз міндеттемелерін шығару; банк активтерін сату; жылжымайтын мүлікті жалға беру; акцияларды қарыз міндеттемелеріне ауыстыру.

Қәсіпорынның жақсы қызмет етуінің шартына оны экономикалық (қаржылық, адамдық, инновациялық, ақпараттық) ресурстармен қамтамасыз ету жатады. Бұл жерде шешуші рөлді резервтермен ақша құралдарының жеткілікті санының қолма-қолдылығы; қосымша шығындарды, минималды төлемдер арқылы қосымша ақша құралдарын ала алу мүмкіндігі алады. Негізгі тірек өзіндік көзге жататын таза табыс болуы керек.

Қазақстанның таза табысы нарық қатынастарының маңызды категориясы ретінде белгілі фуункцияларды орындайды.

Біріншіден, таза табыс Қазақстанның қызметі нәтижесінде алынған экономикалық тиімділікті сипаттайды. Таза табыс соңғы қаржылық нәтижені көрсетеді. Таза табыстың көлеміне мынадай факторлар әсер етеді: нарық конъюнктурасы, тұтынатын отын-энергетикалық және материалды-шикізат ресурстарына деген баға деңгейі, амортизациялық аударымдар нормасы, өткізетін өнімдерге деген баға деңгейі, жалақы, шаруашылық деңгейі, басшылық пен менеджерлердің жетіктілігі, өнімнің бәсекеқабілеттілігі, еңбек пен өндірісті ұйымдастыру, өндірістік және қаржылық жоспарлардың жағдайы.

Екіншіден, таза табыс ынталандырушы қызмет атқарады. Оның мағынасы, таза табыс бір уақытта негізгі қаржылық ресурстарының элементі және қаржылық нәтижесі болып табылады.

Осындай функцияларды таза табыс коммерциялық банктерде орындайды. Банктің таза табысына әсер ететін факторларға: нарық конъюнктурасы, несиелік ресурстарға деген баға деңгейі (несиеге пайыз) ; пайыздық емес кірістер мен шығыстар, банктік қызмет көрсетулердің бәсекеқабілеттілігі, банктік қызметті ұйымдастыруы, персоналдардың жетіктілігі.

Нарықтық экономикалық жағдайында таза табыстың мәні зор. Таза табысты алуға деген ұмтылыс тауар өндірушілерді. өндіріс шығындарын азайта отырып, тұтынушыларға қажетті, өндіріс өнімдерінің көлемін ұлғайтуға бейімдейді. Дамыған бәсеке кәсіпкерлерлік мақсатқа ғана емес, сонымен қатар қоғамдық қажеттілікті қанағаттандыруға қол жеткізеді. Кәсіпкер үшін таза табыс құнның неғұрлым өсуіне қол жеткізуге, сол салаға инвестициялау ынтасын тудыратын белгі болып табылады шығындар да өз ролін ойнайды. Олар өндіріс өнімдерін ұйымдастыруға кеткен қаражаттар есебінде және т. б. қателіктерді келесіде болдырмауға мүмкіндік береді.

Коммерциялық банктер де жоғарыда айтылып кеткен мақсаттармен сәйкес жүріп отыруы тиіс. Таза табысты өсіру үшін оларға клиенттерге қажетті банктік қызмет көрсетулерді, пайыздық емес шығындармен байланысты шығындарды азайту, тұрақты табыс әкелетін операцияарды жүргізуді жетілдіру қажет.

Коммерциялық банктердің кірістері мен шығыстары арасындағы айырмашылықты көрсете отырып, максималды пайда алу, ал есеп және есеп беру жүйесімен байланысты қалыптастыру моделі, коммерциялық банктердің қызмет етуінің негізгі мақсаты болып табылады. Пайда көлемінің өсуі банктің неғұрлым жоғары сыйақы алуы бойынша тәуелді операциялар шоты арқылы қалай етілуі мүмкін деп отандық және шетел зерттеушілері анықтайды. Нарықта банк өз қызметін жүзеге асыра алады, егер табыстары оның шығындарынан асып жатса мұндай банкті тиімді деуге болады.

Экономикалық қатынастардың субъектісі ретінде коммерциялық банктердің басты ерекшелігі - олардың бір уақытта несиелер және қоғамдағы ақша құралдарын бөлуші рөлін атқаруында. Бұл дегеніміз ақша операцияларының ең қарама-қарсы тобының бар екендігін көрсетеді. Активті және пассивті.

Пассивтерді микродеңгейде басқаруды коммерциялық банктер көп пайда табу және қаржылық ресурстарды қолдау мақсатымен жүзеге асырылады. Коммерциялық банктерде пассивтердің 70 пайызы (қаржылық ресурстар) депозиттік операцияларды жүргізу нәтижесінде қалыптасады.

Біз экономистердің пікірімен келісеміз. Олардың айтуынша, депозиттік операцияларды жүзеге асыра отырып, банктер келесідей қағидаларға бейімделуі тиіс:

депозиттік операциялар болашаққа пайда табу үшін жағдай жасай отырып, банктің пайда алуына жәрдемдесетіндей ұйымдастырылады.
Депозиттік операцияларды ұйымдастыру процесінде депозиттердің әртүрлі формаларының сәйкес және депозиттік опреациялар субъектілерінің әр түрлі болуына талпыну керек.
Депозиттік операцияларды жүзеге асыру барысында осы операциялар арасында өзара келісімділік пен өзара байланыстылықты және несиелік салымдар, депозиттер сомасы мен мерзімі бойынша қарызды беру кезіндегі операциялады қамтамасыз ету қажет.
Депозиттік операцияларды ұйымдастыру процесінде банк балансын ұстап тұруды қамтамасыз ететін жедел депозиттерге ерекше көңіл бөлу керек.
Депозитті операцияларды ұйымдастыра отырып, банк депозит шотарындағы еркін (активті операцияларға тартылмаған) құралдар резервінің минималды болуына талпынуы тиіс
Депозиттерді тартуға икемджейтін көрсетулердің сапасы мен мәдениетін және банктік қызмет көрсетулердің дамуы үшін шаралар қолдануы қажет.

Егер жоғарыда аталып кеткен қағидаларды ұсталатын болса, осы қағида

Қазақстанның коммерциялық банктерінің қаржылық ресурстарының қалыптасу деңгейінің өсуіне өз септігін тигізер еді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.