Тұлға мәселесін теориялық тұрғыдан шолу
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Тұлға мәселесін теориялық тұрғыдан шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2. Балалар тұлғасының қалыптасуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Тұлға мәселесін теориялық тұрғыдан шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2. Балалар тұлғасының қалыптасуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Тұлға мәселесін теориялық тұрғыдан шолу
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Тұлға мәселесін теориялық тұрғыдан
шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
2. Балалар тұлғасының
қалыптасуы ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... 8
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ..12
КІРІСПЕ
Бүгінгі таңда тұлға - психологиядағы ең өзекті мәселелерінің бірі
болып саналады. Өйткені қоғамымыздың қарқынды әлеуметтік дамуы белсенді,
жасампаз тұлғаны қалыптастыруға жоғарғы талап қояды. Ал қоғамның қазіргі
жағдайында, елдің саяси, мәдени, әлеуметтік-экономикалық жақтарын жаңарту
кезінде - жас ұрпақтың болашақта ізгі ниетті азамат болып дамуына олардың
тұлғасының дұрыс қалыптасу үрдісі үлкен ықпалын тигізетіні сөзсіз.
Сондықтан да тұлғаның теориялық зерттеулеріне, жалпы ұғымына сарапталған
талдауларға зер салайық.
Тұлға - бұл қоғамдық-тарихи дамудың өнімі. Адамның
қоғамдық қатынастар жүйесінде алатын орны, оның орындайтын іс-әрекеті -бұл
оның тұлғасының қалыптасуын анықтайтын жағдайлар. Тұлғаның
қалыптасуы адамның мінездемесі үшін маңызды орын алады, яғни оның мінез-
кұлык пен іс-әрекетінің жоғары саналы формаларын қамтамасыз етіп, оның
ақиқатқа байланысты барлық қарым-қатынастарының бірлігін құрайды.
Бұл көзқарас зерттеушілердің көпшілігіне негіз болып қаланды. Алайда,
көптеген авторлар тұлға бағыттылығының мазмұнын (мотивтер мен
қажеттіліктер, ұмтылу мен талаптану. бағдар және т.б.) түрліше қарастырады.
Сонымен тұлға - бұл біріншіден, әлеуметтік қатынас пен саналы
әрекеттің субъектісі ретіндегі индивид. Екіншіден, бұл индивидтің жүйелі
қасиеті, оның қоғамдық қатынасқа енуімен анықталып және де біріккен әрекет
пен қарым-қатынаста қалыптасып отырады.
Тұлға мәселесін теориялық тұрғыдан шолу
Психологтар арасында тұлғаға байланысты бірыңғай көзқарастардың
болмағандағынан 300 астам анықтамалар жүзеге асуда. Тұлғаның анықтамасы
сияқты оның құрылымдарында да біртұтас көзқарастар жоқ. Л.С. Выготский
алғаш рет психикалық қызметтерді жоғары - мәдени және төменгі - табиғи деп
бөлінуін ұсынды. Л.С. Выготский құрылымының негізінде, тұлғаның - өзегі
-оның бағыттылығы деп атады. Бұл көзқарас зерттеушілердің көпшілігіне негіз
болып қаланды (С.Л. Рубинштейн. 1957, Л.И. Божович, 1968, А.Н. Леонтьев,
1971, М. 3. Неймарк, 1972 және т.б.)-Алайда, көптеген авторлар тұлға
бағыттылығының мазмұнын (мотивтер мен қажеттіліктер, ұмтылу мен талаптану.
бағдар және т.б.) түрліше карастырады.
Л.С.Выготский пікірі бойынша, адамның тұлғасы өзінің енген қарым-
қатынастарының кешенді әсерінің нәтижесінде дамиды.
Тұлға - бұл қоғамдық-тарихи дамудың өнімі. Адамның
қоғамдық қатынастар жүйесінде алатын орны, оның орындайтын іс-әрекеті -бұл
оның тұлғасының қалыптасуын анықтайтын жағдайлар. Тұлғаның
қалыптасуы адамның мінездемесі үшін маңызды орын алады, яғни оның мінез-
кұлык пен іс-әрекетінің жоғары саналы формаларын қамтамасыз етіп, оның
ақиқатқа байланысты барлық қарым-қатынастарының бірлігін құрайды.
Нәтижесінде адамның кез келген реакциялары және ішкі аффективті
өмірінің құрылымы оның әлеуметтік тәжірибе барысында жинақталған
тұлғаның ерекшеліктерімен анықталады. Тұлғаның қалыптасуы биологиялық және
әлеуметтік факторларға байланысты екені мәлім. Сонымен қатар тұлғаның
дамуында негізгі болып - нақтылы тарихи орта саналады. Оқушылардың
тұлғасының дамуы - механизмді құрастыратын көптеген ішкі және сыртқы
факторларға тәуелді болып келеді.
Л.С. Выготскийдің: "баланың психикасы әлеуметтік
табиғатқа...", - деген пікірі осыған негізделеді. Л.С. Выготскийдің айтуы
бойынша, баланың тұлғалық дамуы - оның дамуындағы әлеуметтік жағдайлармен
байланысты.
Сонымен тұлға - бұл біріншіден, әлеуметтік қатынас пен саналы
әрекеттің субъектісі ретіндегі индивид. Екіншіден, бұл индивидтің жүйелі
қасиеті, оның қоғамдық қатынасқа енуімен анықталып және де біріккен әрекет
пен қарым-қатынаста қалыптасып отырады.
Кеңес психологиясында адамды тұлға деп - қоғамның субъектісі ретінде
оның қарым-қатынасқа түсу жүйесін сипаттайды.
Б.Г. Ананьев, А.Н. Леонтьев өз еңбектерінде объективті өмірді бейнелеу
үрдісінде, белсенді тұлға - қоршаған әлеуметтік өмір танымы, сана сезімімен
бірлестікте іске енетін тұтастай субъект ретінде көрініс береді деп
дәріптеледі. Тұлға сезімдік қасиеттермен бірлікте, яғни индивид пен
әлеуметтік ортаның шартымен бірлікте қарастырылуы да көрсетілген.
Сонымен қатар Б.Г.Ананьев тұлға құрылымының жан-жақты зерттелуін өз
еңбектерінде сипаттаған. Ол тұлғаның үрдістерін, күйлерін, қасиеттерін
психофизиологиялық функциялармен және тұлғаның бағдары мен қажеттіліктері
кіретін мінез-құлықтың жалпы мотивациясымен толықтырады. Автор, адамды
биологиялық түрінің көзқарасы бойынша, адамның онтегенезін индивид ретінде,
адамның дамуының тұлға ретінде қарастырады.
А.Н.Леонтьевтің пікірі бойынша, тұлға - бұл адам өмірінің қоғамда
туылуының ерекше түрінің психологиялық тұрғыда құрылуы. Әр түрлі іс-
әрекеттің бірлесе бағынуы - онтогенезде тұлғаның қалыптасу негізін құрайды.
Тұлғаның жүйелі қасиет ретінде пайда болуы - индивид басқа индивидтермен
біріккен іс-әрекетінде, ақиқатты өзгертіп соның арқасында өзінде өзгертіп,
тұлға дәрежесіне жетеді.
Сонымен қатар тұлға - белсенділігімен сипатталынады, яғни субъект өз
шектеуінен тыс шығу ынталығымен, өз іс-әрекеттерінің саласын кеңейтуімен
талап қойылған жағдайлардың шегінен тыс әрекет жасаумен (мотивация,
жетістік, қауіп-қатерге тәуекел ету) сипатталады. Индивидтің тұлғасы
бағыттылықпен бейнеленеді, яғни үстем болып табылатын адамның қажетті
көрініс беретін мотивтер -қызығушылықтар, сенімдер, көзқарас және т.б.
жүйелермен бейнеленеді.
Қатынастар психологиясы В.Н.Мясищевтің тұлға концепциясы болып
табылады. Ол тұлғаның құрамына адамның психикалық үрдістерімен,
қасиеттерімен, күйлерімен қатар қатынастарды да енгізді. В.Н. Мясищевтің
пікірі бойынша, тұлға — тек адамға тән толық психикалық құрылымның жоғары
шартталған қоғамдық-тарихи ретінде және оның психикалық іс-әрекеті мен
мінез-құлықтарын саналы тұрғыда реттеуші ретінде анықталады. Сонымен қатар
тұлғаның өзегін - өз-өзіне және сыртқы әлемге байланысты қатынас жүйесі
құрайды деп қарастырған.
Тұлға бағдар теориясының аумағында да зерттелінеді (Д.Н. Узнадзе,
1966, А.С. Прангишвили, 1975 және т.б.). Авторлар түрлі иллюзияларды
(елестерді) экперименталды тұрғыда зерттеп, олардың пайда болуындағы
маңыздылығын барлық иллюзиялар үшін ортақ нәрсеге тиселі екендігін
аныктайды. Осы ортақ нәрсе арқылы зерттеушілер бағдар ұғымын анықтады. Д.Н.
Узнадзенің теориясына сәйкес, ішкі бағдар - адам үшін ерекшеленген
"теориялық қажеттіліктің" әсерінен пайда болып, адамның алдына оны
қанағаттандыру міндеттерін табыс етеді. Осы ғалымдардың пікірі бойынша.
ішкі нұсқау - адамды таңдамалы белсенді іс-әрекетке бағдарлайтындықтан, ол
тұлға психологиясының негізгі ұғымы болып тыбылады.
Л.И.Божович балалар тұғасының психологиялық зерттеу міндетінде оның
қалыптасуы мен заңдылықтарын бақылау және қолайлы немесе бөгет жасайтын
жағдайларды анықтауы көзделеді.
Л.И.Божович және оның әріптестері түрлі жас шамасындағы балалардың
тұлғасын қалыптастырудың қозғаушы күштерін қарастырады.
Бірінші кезеңде оқушының оқу іс-әрекетімен тығыз байланысты мотивтері
зерттелді. Олар зерттеу барысында тікелей оқу іс-әрекетінен шығатын
әлеуметтік мотивтердің және мотивтердің әр түрлі жас шамасындағы ара
қатынастарының ерекшеліктерін анықтады.
Л.И.Божович теориялық талдаудың негізінде, тұлғаның толық құрылымы
оның бағыттылығымен анықталады, - деген болжам ұсынды. Тұлға бағыттылығының
негізінде адам өмірі мен тәрбилеу үрдісінде пайда болатын тұрақты түрдегі
басымды мотив жүйелері жатады, ал олардың негізінде жетекші мотивтер
басқаларын өздеріне бағындыра адамның мотивациялық сфераларының құрылымын
сипаттайды. Мұндай мотивтер жүйелерінің иерархиялық тұрғыда пайда болуы -
тұлғаның жоғары тұрақтылығын қамтамасыз етеді.
Зерттеулердің нәтижесінде, мектепке дейінгі және балалық шақ
аралығындағы бала тұлғасының қалыптасуында негізгі фактор болып - ересек
адамның қалуы анықталған. Өйткені олардың қолдауы балалардың қоршаған
ортасы мен эмоционалдық сәттіліктерін уайымдауының "берікті" қажеттілік
жағдайын құрайды. Бұл жаста ересектердің, әсіресе ата-аналардың, қолдауына
талаптануының күшеюі - баланың тікелей қажеттіліктерді сезбейтін мінез-
құлқына түрткі болуы да көрсетілген.
Ал Қазақстанда тұлға мәселесі Ж.И.Намазбаеваның жетекшілігімен және
оның шәкіртерінің, яғни ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Тұлға мәселесін теориялық тұрғыдан
шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
2. Балалар тұлғасының
қалыптасуы ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... 8
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ..12
КІРІСПЕ
Бүгінгі таңда тұлға - психологиядағы ең өзекті мәселелерінің бірі
болып саналады. Өйткені қоғамымыздың қарқынды әлеуметтік дамуы белсенді,
жасампаз тұлғаны қалыптастыруға жоғарғы талап қояды. Ал қоғамның қазіргі
жағдайында, елдің саяси, мәдени, әлеуметтік-экономикалық жақтарын жаңарту
кезінде - жас ұрпақтың болашақта ізгі ниетті азамат болып дамуына олардың
тұлғасының дұрыс қалыптасу үрдісі үлкен ықпалын тигізетіні сөзсіз.
Сондықтан да тұлғаның теориялық зерттеулеріне, жалпы ұғымына сарапталған
талдауларға зер салайық.
Тұлға - бұл қоғамдық-тарихи дамудың өнімі. Адамның
қоғамдық қатынастар жүйесінде алатын орны, оның орындайтын іс-әрекеті -бұл
оның тұлғасының қалыптасуын анықтайтын жағдайлар. Тұлғаның
қалыптасуы адамның мінездемесі үшін маңызды орын алады, яғни оның мінез-
кұлык пен іс-әрекетінің жоғары саналы формаларын қамтамасыз етіп, оның
ақиқатқа байланысты барлық қарым-қатынастарының бірлігін құрайды.
Бұл көзқарас зерттеушілердің көпшілігіне негіз болып қаланды. Алайда,
көптеген авторлар тұлға бағыттылығының мазмұнын (мотивтер мен
қажеттіліктер, ұмтылу мен талаптану. бағдар және т.б.) түрліше қарастырады.
Сонымен тұлға - бұл біріншіден, әлеуметтік қатынас пен саналы
әрекеттің субъектісі ретіндегі индивид. Екіншіден, бұл индивидтің жүйелі
қасиеті, оның қоғамдық қатынасқа енуімен анықталып және де біріккен әрекет
пен қарым-қатынаста қалыптасып отырады.
Тұлға мәселесін теориялық тұрғыдан шолу
Психологтар арасында тұлғаға байланысты бірыңғай көзқарастардың
болмағандағынан 300 астам анықтамалар жүзеге асуда. Тұлғаның анықтамасы
сияқты оның құрылымдарында да біртұтас көзқарастар жоқ. Л.С. Выготский
алғаш рет психикалық қызметтерді жоғары - мәдени және төменгі - табиғи деп
бөлінуін ұсынды. Л.С. Выготский құрылымының негізінде, тұлғаның - өзегі
-оның бағыттылығы деп атады. Бұл көзқарас зерттеушілердің көпшілігіне негіз
болып қаланды (С.Л. Рубинштейн. 1957, Л.И. Божович, 1968, А.Н. Леонтьев,
1971, М. 3. Неймарк, 1972 және т.б.)-Алайда, көптеген авторлар тұлға
бағыттылығының мазмұнын (мотивтер мен қажеттіліктер, ұмтылу мен талаптану.
бағдар және т.б.) түрліше карастырады.
Л.С.Выготский пікірі бойынша, адамның тұлғасы өзінің енген қарым-
қатынастарының кешенді әсерінің нәтижесінде дамиды.
Тұлға - бұл қоғамдық-тарихи дамудың өнімі. Адамның
қоғамдық қатынастар жүйесінде алатын орны, оның орындайтын іс-әрекеті -бұл
оның тұлғасының қалыптасуын анықтайтын жағдайлар. Тұлғаның
қалыптасуы адамның мінездемесі үшін маңызды орын алады, яғни оның мінез-
кұлык пен іс-әрекетінің жоғары саналы формаларын қамтамасыз етіп, оның
ақиқатқа байланысты барлық қарым-қатынастарының бірлігін құрайды.
Нәтижесінде адамның кез келген реакциялары және ішкі аффективті
өмірінің құрылымы оның әлеуметтік тәжірибе барысында жинақталған
тұлғаның ерекшеліктерімен анықталады. Тұлғаның қалыптасуы биологиялық және
әлеуметтік факторларға байланысты екені мәлім. Сонымен қатар тұлғаның
дамуында негізгі болып - нақтылы тарихи орта саналады. Оқушылардың
тұлғасының дамуы - механизмді құрастыратын көптеген ішкі және сыртқы
факторларға тәуелді болып келеді.
Л.С. Выготскийдің: "баланың психикасы әлеуметтік
табиғатқа...", - деген пікірі осыған негізделеді. Л.С. Выготскийдің айтуы
бойынша, баланың тұлғалық дамуы - оның дамуындағы әлеуметтік жағдайлармен
байланысты.
Сонымен тұлға - бұл біріншіден, әлеуметтік қатынас пен саналы
әрекеттің субъектісі ретіндегі индивид. Екіншіден, бұл индивидтің жүйелі
қасиеті, оның қоғамдық қатынасқа енуімен анықталып және де біріккен әрекет
пен қарым-қатынаста қалыптасып отырады.
Кеңес психологиясында адамды тұлға деп - қоғамның субъектісі ретінде
оның қарым-қатынасқа түсу жүйесін сипаттайды.
Б.Г. Ананьев, А.Н. Леонтьев өз еңбектерінде объективті өмірді бейнелеу
үрдісінде, белсенді тұлға - қоршаған әлеуметтік өмір танымы, сана сезімімен
бірлестікте іске енетін тұтастай субъект ретінде көрініс береді деп
дәріптеледі. Тұлға сезімдік қасиеттермен бірлікте, яғни индивид пен
әлеуметтік ортаның шартымен бірлікте қарастырылуы да көрсетілген.
Сонымен қатар Б.Г.Ананьев тұлға құрылымының жан-жақты зерттелуін өз
еңбектерінде сипаттаған. Ол тұлғаның үрдістерін, күйлерін, қасиеттерін
психофизиологиялық функциялармен және тұлғаның бағдары мен қажеттіліктері
кіретін мінез-құлықтың жалпы мотивациясымен толықтырады. Автор, адамды
биологиялық түрінің көзқарасы бойынша, адамның онтегенезін индивид ретінде,
адамның дамуының тұлға ретінде қарастырады.
А.Н.Леонтьевтің пікірі бойынша, тұлға - бұл адам өмірінің қоғамда
туылуының ерекше түрінің психологиялық тұрғыда құрылуы. Әр түрлі іс-
әрекеттің бірлесе бағынуы - онтогенезде тұлғаның қалыптасу негізін құрайды.
Тұлғаның жүйелі қасиет ретінде пайда болуы - индивид басқа индивидтермен
біріккен іс-әрекетінде, ақиқатты өзгертіп соның арқасында өзінде өзгертіп,
тұлға дәрежесіне жетеді.
Сонымен қатар тұлға - белсенділігімен сипатталынады, яғни субъект өз
шектеуінен тыс шығу ынталығымен, өз іс-әрекеттерінің саласын кеңейтуімен
талап қойылған жағдайлардың шегінен тыс әрекет жасаумен (мотивация,
жетістік, қауіп-қатерге тәуекел ету) сипатталады. Индивидтің тұлғасы
бағыттылықпен бейнеленеді, яғни үстем болып табылатын адамның қажетті
көрініс беретін мотивтер -қызығушылықтар, сенімдер, көзқарас және т.б.
жүйелермен бейнеленеді.
Қатынастар психологиясы В.Н.Мясищевтің тұлға концепциясы болып
табылады. Ол тұлғаның құрамына адамның психикалық үрдістерімен,
қасиеттерімен, күйлерімен қатар қатынастарды да енгізді. В.Н. Мясищевтің
пікірі бойынша, тұлға — тек адамға тән толық психикалық құрылымның жоғары
шартталған қоғамдық-тарихи ретінде және оның психикалық іс-әрекеті мен
мінез-құлықтарын саналы тұрғыда реттеуші ретінде анықталады. Сонымен қатар
тұлғаның өзегін - өз-өзіне және сыртқы әлемге байланысты қатынас жүйесі
құрайды деп қарастырған.
Тұлға бағдар теориясының аумағында да зерттелінеді (Д.Н. Узнадзе,
1966, А.С. Прангишвили, 1975 және т.б.). Авторлар түрлі иллюзияларды
(елестерді) экперименталды тұрғыда зерттеп, олардың пайда болуындағы
маңыздылығын барлық иллюзиялар үшін ортақ нәрсеге тиселі екендігін
аныктайды. Осы ортақ нәрсе арқылы зерттеушілер бағдар ұғымын анықтады. Д.Н.
Узнадзенің теориясына сәйкес, ішкі бағдар - адам үшін ерекшеленген
"теориялық қажеттіліктің" әсерінен пайда болып, адамның алдына оны
қанағаттандыру міндеттерін табыс етеді. Осы ғалымдардың пікірі бойынша.
ішкі нұсқау - адамды таңдамалы белсенді іс-әрекетке бағдарлайтындықтан, ол
тұлға психологиясының негізгі ұғымы болып тыбылады.
Л.И.Божович балалар тұғасының психологиялық зерттеу міндетінде оның
қалыптасуы мен заңдылықтарын бақылау және қолайлы немесе бөгет жасайтын
жағдайларды анықтауы көзделеді.
Л.И.Божович және оның әріптестері түрлі жас шамасындағы балалардың
тұлғасын қалыптастырудың қозғаушы күштерін қарастырады.
Бірінші кезеңде оқушының оқу іс-әрекетімен тығыз байланысты мотивтері
зерттелді. Олар зерттеу барысында тікелей оқу іс-әрекетінен шығатын
әлеуметтік мотивтердің және мотивтердің әр түрлі жас шамасындағы ара
қатынастарының ерекшеліктерін анықтады.
Л.И.Божович теориялық талдаудың негізінде, тұлғаның толық құрылымы
оның бағыттылығымен анықталады, - деген болжам ұсынды. Тұлға бағыттылығының
негізінде адам өмірі мен тәрбилеу үрдісінде пайда болатын тұрақты түрдегі
басымды мотив жүйелері жатады, ал олардың негізінде жетекші мотивтер
басқаларын өздеріне бағындыра адамның мотивациялық сфераларының құрылымын
сипаттайды. Мұндай мотивтер жүйелерінің иерархиялық тұрғыда пайда болуы -
тұлғаның жоғары тұрақтылығын қамтамасыз етеді.
Зерттеулердің нәтижесінде, мектепке дейінгі және балалық шақ
аралығындағы бала тұлғасының қалыптасуында негізгі фактор болып - ересек
адамның қалуы анықталған. Өйткені олардың қолдауы балалардың қоршаған
ортасы мен эмоционалдық сәттіліктерін уайымдауының "берікті" қажеттілік
жағдайын құрайды. Бұл жаста ересектердің, әсіресе ата-аналардың, қолдауына
талаптануының күшеюі - баланың тікелей қажеттіліктерді сезбейтін мінез-
құлқына түрткі болуы да көрсетілген.
Ал Қазақстанда тұлға мәселесі Ж.И.Намазбаеваның жетекшілігімен және
оның шәкіртерінің, яғни ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz