Әлеуметтік қызмет көрсету - әлеуметтік жұмыстың ажырамас бөлігі
Жоспар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3.5
Негізгі бөлім
2.1.Әлеуметтік қызмет көрсету . әлеуметтік жұмыстың ажырамас бөлігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6.8
2.2.Әлеуметтік қызмет көрсетудің түрлері, қазіргі түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9.24
2.3.Қазақстан Республикасында халыққа әлеуметтік қызмет көрсету мекемелер торабының дамуы және қазіргі жүйесі ... .25.30
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .31
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3.5
Негізгі бөлім
2.1.Әлеуметтік қызмет көрсету . әлеуметтік жұмыстың ажырамас бөлігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6.8
2.2.Әлеуметтік қызмет көрсетудің түрлері, қазіргі түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9.24
2.3.Қазақстан Республикасында халыққа әлеуметтік қызмет көрсету мекемелер торабының дамуы және қазіргі жүйесі ... .25.30
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .31
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
Кіріспе
90 жылдары әлеуметтік саясаттың ең бір маңызды үрдістерінің бірі әлеуметтік қызмет көрсету жүйесінің қалыптасуы болды. Халықпен жұмыс істеуде қазіргі технологиялар мен әдістемелер кеңінен қолдынала бастады. Әлеуметтік әдебиеттерде осы кезге дейін әлеуметтік қызмет көрсетудің бірдей қалыптасқан ұғымы жок деп айтуға толық негіз бар, әркім әртүрлі қарастырады. Халыққа әлеуметтік қызмет көрсетудің кейбір ғылымы еңбектерде әлеуметтік жұмыстың баламасы ретінде қарастырылады. Ал басқа да еңбектерде оны жоғарғы дәрежедегі әлеуметтік жұмыстың техлогиясы деп санайды.
Бұл әлеуметтік технологиялар қазіргі күрделі әлеуметтік ситуациялар кезінде азаматтарға нәтижелі әлеуметтік қолдау көрсетуде мүмкіншілік жасайды. Осы ситуация әлеуметтік өрістің маңызды секторы болып саналады, адамдардың кез- келген әлеуметтік топтың шын мәніндегі өмірдегі қызметін бұзады.
Қазақстанда әлеуметтік қызмет көрсетуді іске асыру мүмкіншілігі территориялық әлеуметтік қызмет көрсету органдарын ұйымдастыру, оларды одан әрі дамыту нәтижесінде іске асырылады.Әлеуметтік жұмыс саласында кәсіби әлеуметтік қызметкерді және басқа мамандарды даярлау жеткілікті дәрежеде жүріп жатыр деп айтуға болады. Әлеуметтік жұмыстың теоретиктері әлеуметтік қызмет көрсетуді әлеуметтік жұмыстың түрі деп тұжырымдайды. Іс жүзінде тәжірибеде - бұл жүйелер әлеуметтік адамгершілік, қайырымдылық қызметтің белгілі бір түрлері болып саналады. Ол жеке бастың, отбасының кез-келген адамдар жиынтығының қайта қалыптасып, түзетінілуін қамтамасыз етуге негізделген.
Әлемнің барлық елдерінде де әлеуметтік қызмет көрсету бірдей түсініліп, нақтылы ұғымы қарастырылмаған. Сондықтан да бұл терминнің мазмұны әр түрлі болып келеді.
Финляндияның «әлеуметтік қызмет көрсету заңында» әлеуметтік қызмет көрсетуді, әлеуметтік қолдаудың өмір сүруге керекті қаражаттардың, әлеуметтік жәрдемақылардың жиынтығы деп түсініледі.
Әлеуметтік жұмыстың сөздігінде әлеуметтк қызмет көрсету адамдардың қажеттіліктерін қанағаттандыру нақтылы қызмет түрлерін беру деп аталады.
Әлеуметтік қызмет көрсетудің Қазакстандағы жағдайы оның мәнінің, мазмұнының теориялық тұрғыдан дәлелденгенін көрсетеді және заңнамалық негіздері кұрастырылған.
Әлеуметтік кызмет көрсету жөнінде күні осы уакытка дейін бірде-бір президент жарлыктары немесе үкіметтін каулылары кабылданбаган.
Отбасына, карт адамдарга, балаларға, мүгедектерге, халыктың т.б. категорияларына әлеуметтік кызмет көрсетудің бағыттары орындалмаған. Өкінішке орай казіргі отандык әдебиетте әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерінің кұрылымы мен функциялары жеткілікті тереңінен дәлелденбеген.
Әлеуметтік қызмет әр түрлі мекемелердің ғылыми-әдістемелік қамтылуы бастапқы жағдайда болып отыр. Азаматтарға әлеуметтік тиімді, жетілдірілген қызмет көрсетудің критерийлерімен көрсеткіштері жеткілікті түрде белгіленбеген. Жұмысты мақсатқа сәйкес мына тұрғыдан қарастырған жөн. Халыққа әлеуметтік қызмет көрсету жүйе түрінде мынадай құрылымдардың жиынтығы болып табылады.
1. Әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерінің ұйымдастыру қызметінің түрлері.
2. Жалпы міндеттер мен мақсаттар мен функцияларымен бірлестерімен региондық жиынтығы құрамын анықтаудың белгілі бір тәсілі.
3. Әлеуметтік қызмет көрсету органдары мен мекемелердің өзара іс- әрекетін реттеп тәртіпке келтіру.
4. Ведомствалық өзара байланыс, халықтың әртүрлі қатарларын қолдауға бағытталған іс- әркеттің өз кезегінде орындалуы жэне негізделуі.
5. Мекемелер қызметін қаржылық- экономикалық, материалдық-техникалык ресурстармен қамтамасыз ету.
6. Аймақтық әлеуметтік мекемелердің қызметін кадрлармен қамтамасыз ету.
7. Нормативті, құқықтық базаның деңгейі.
8. Әлеуметтік мекемелер қызметімен клиенттердің қанағаттану дәрежесі.
9. Әлеуметтік қызмет көрсетудің тиімділігі
90 жылдары әлеуметтік саясаттың ең бір маңызды үрдістерінің бірі әлеуметтік қызмет көрсету жүйесінің қалыптасуы болды. Халықпен жұмыс істеуде қазіргі технологиялар мен әдістемелер кеңінен қолдынала бастады. Әлеуметтік әдебиеттерде осы кезге дейін әлеуметтік қызмет көрсетудің бірдей қалыптасқан ұғымы жок деп айтуға толық негіз бар, әркім әртүрлі қарастырады. Халыққа әлеуметтік қызмет көрсетудің кейбір ғылымы еңбектерде әлеуметтік жұмыстың баламасы ретінде қарастырылады. Ал басқа да еңбектерде оны жоғарғы дәрежедегі әлеуметтік жұмыстың техлогиясы деп санайды.
Бұл әлеуметтік технологиялар қазіргі күрделі әлеуметтік ситуациялар кезінде азаматтарға нәтижелі әлеуметтік қолдау көрсетуде мүмкіншілік жасайды. Осы ситуация әлеуметтік өрістің маңызды секторы болып саналады, адамдардың кез- келген әлеуметтік топтың шын мәніндегі өмірдегі қызметін бұзады.
Қазақстанда әлеуметтік қызмет көрсетуді іске асыру мүмкіншілігі территориялық әлеуметтік қызмет көрсету органдарын ұйымдастыру, оларды одан әрі дамыту нәтижесінде іске асырылады.Әлеуметтік жұмыс саласында кәсіби әлеуметтік қызметкерді және басқа мамандарды даярлау жеткілікті дәрежеде жүріп жатыр деп айтуға болады. Әлеуметтік жұмыстың теоретиктері әлеуметтік қызмет көрсетуді әлеуметтік жұмыстың түрі деп тұжырымдайды. Іс жүзінде тәжірибеде - бұл жүйелер әлеуметтік адамгершілік, қайырымдылық қызметтің белгілі бір түрлері болып саналады. Ол жеке бастың, отбасының кез-келген адамдар жиынтығының қайта қалыптасып, түзетінілуін қамтамасыз етуге негізделген.
Әлемнің барлық елдерінде де әлеуметтік қызмет көрсету бірдей түсініліп, нақтылы ұғымы қарастырылмаған. Сондықтан да бұл терминнің мазмұны әр түрлі болып келеді.
Финляндияның «әлеуметтік қызмет көрсету заңында» әлеуметтік қызмет көрсетуді, әлеуметтік қолдаудың өмір сүруге керекті қаражаттардың, әлеуметтік жәрдемақылардың жиынтығы деп түсініледі.
Әлеуметтік жұмыстың сөздігінде әлеуметтк қызмет көрсету адамдардың қажеттіліктерін қанағаттандыру нақтылы қызмет түрлерін беру деп аталады.
Әлеуметтік қызмет көрсетудің Қазакстандағы жағдайы оның мәнінің, мазмұнының теориялық тұрғыдан дәлелденгенін көрсетеді және заңнамалық негіздері кұрастырылған.
Әлеуметтік кызмет көрсету жөнінде күні осы уакытка дейін бірде-бір президент жарлыктары немесе үкіметтін каулылары кабылданбаган.
Отбасына, карт адамдарга, балаларға, мүгедектерге, халыктың т.б. категорияларына әлеуметтік кызмет көрсетудің бағыттары орындалмаған. Өкінішке орай казіргі отандык әдебиетте әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерінің кұрылымы мен функциялары жеткілікті тереңінен дәлелденбеген.
Әлеуметтік қызмет әр түрлі мекемелердің ғылыми-әдістемелік қамтылуы бастапқы жағдайда болып отыр. Азаматтарға әлеуметтік тиімді, жетілдірілген қызмет көрсетудің критерийлерімен көрсеткіштері жеткілікті түрде белгіленбеген. Жұмысты мақсатқа сәйкес мына тұрғыдан қарастырған жөн. Халыққа әлеуметтік қызмет көрсету жүйе түрінде мынадай құрылымдардың жиынтығы болып табылады.
1. Әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерінің ұйымдастыру қызметінің түрлері.
2. Жалпы міндеттер мен мақсаттар мен функцияларымен бірлестерімен региондық жиынтығы құрамын анықтаудың белгілі бір тәсілі.
3. Әлеуметтік қызмет көрсету органдары мен мекемелердің өзара іс- әрекетін реттеп тәртіпке келтіру.
4. Ведомствалық өзара байланыс, халықтың әртүрлі қатарларын қолдауға бағытталған іс- әркеттің өз кезегінде орындалуы жэне негізделуі.
5. Мекемелер қызметін қаржылық- экономикалық, материалдық-техникалык ресурстармен қамтамасыз ету.
6. Аймақтық әлеуметтік мекемелердің қызметін кадрлармен қамтамасыз ету.
7. Нормативті, құқықтық базаның деңгейі.
8. Әлеуметтік мекемелер қызметімен клиенттердің қанағаттану дәрежесі.
9. Әлеуметтік қызмет көрсетудің тиімділігі
Пайдаланылған әдебиеттер
1. «Технология социального обслуживания» Москва,2002 2.«Социальная работа: теория и практика» Москва 2004
3.« Социальное государство» Москва,2004
4.«Қазақстан -2030» стратегиясы
5.Жалғызбасты зейнеткерлер мен мүгедектерге арналған әлеуметтік тұрғын-үй туралы ереже. Алматы, 2002
6.2001ж 7 наурызда жарияланған «Мемлекеттік әлеуметтік көмек туралы» ҚР заңы
7.«Социальная работа» Холостова, Москва,2004
8.www.google.kz
9.«Введение в социальную работу» Тетерский, Санкт- Петербург,2003
10. «Егемен Қазақстан»: 2002ж. 23 желтоқсан
11. Қ.Р. Президенті мен Қ.Р. Үкіметінің актілер жинағы: 1996ж. №21
12. «Егемен Қазақстан»: 2003ж. 5 мамыр
13. «Заң» газеті: 2002ж. №12
14. «Ақиқат»: 2000ж. №8-9
15. «Егемен Қазақстан»: 2001ж. 13 қаңтар
16. «Егемен Қазақстан»: 2002ж. 2 сәуір
17. «Егемен Қазақстан»: 2006ж. 3 маусым
18. «Қазақстан заңдары»: 1998ж. №6
19. «Егемен Қазақстан»: 2001ж. 15 мамыр
20. А.А. Козлов «Социальная работа за рубежом»: 1998 год
1. «Технология социального обслуживания» Москва,2002 2.«Социальная работа: теория и практика» Москва 2004
3.« Социальное государство» Москва,2004
4.«Қазақстан -2030» стратегиясы
5.Жалғызбасты зейнеткерлер мен мүгедектерге арналған әлеуметтік тұрғын-үй туралы ереже. Алматы, 2002
6.2001ж 7 наурызда жарияланған «Мемлекеттік әлеуметтік көмек туралы» ҚР заңы
7.«Социальная работа» Холостова, Москва,2004
8.www.google.kz
9.«Введение в социальную работу» Тетерский, Санкт- Петербург,2003
10. «Егемен Қазақстан»: 2002ж. 23 желтоқсан
11. Қ.Р. Президенті мен Қ.Р. Үкіметінің актілер жинағы: 1996ж. №21
12. «Егемен Қазақстан»: 2003ж. 5 мамыр
13. «Заң» газеті: 2002ж. №12
14. «Ақиқат»: 2000ж. №8-9
15. «Егемен Қазақстан»: 2001ж. 13 қаңтар
16. «Егемен Қазақстан»: 2002ж. 2 сәуір
17. «Егемен Қазақстан»: 2006ж. 3 маусым
18. «Қазақстан заңдары»: 1998ж. №6
19. «Егемен Қазақстан»: 2001ж. 15 мамыр
20. А.А. Козлов «Социальная работа за рубежом»: 1998 год
Жоспар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .3-5
Негізгі бөлім
2.1.Әлеуметтік қызмет көрсету - әлеуметтік жұмыстың ажырамас бөлігі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... 6-8
2.2.Әлеуметтік қызмет көрсетудің түрлері, қазіргі
түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... 9-24
2.3.Қазақстан Республикасында халыққа әлеуметтік қызмет көрсету мекемелер
торабының дамуы және қазіргі жүйесі ... .25-30
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... 31
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
Кіріспе
90 жылдары әлеуметтік саясаттың ең бір маңызды үрдістерінің бірі
әлеуметтік қызмет көрсету жүйесінің қалыптасуы болды. Халықпен жұмыс
істеуде қазіргі технологиялар мен әдістемелер кеңінен қолдынала бастады.
Әлеуметтік әдебиеттерде осы кезге дейін әлеуметтік қызмет көрсетудің бірдей
қалыптасқан ұғымы жок деп айтуға толық негіз бар, әркім әртүрлі
қарастырады. Халыққа әлеуметтік қызмет көрсетудің кейбір ғылымы еңбектерде
әлеуметтік жұмыстың баламасы ретінде қарастырылады. Ал басқа да еңбектерде
оны жоғарғы дәрежедегі әлеуметтік жұмыстың техлогиясы деп санайды.
Бұл әлеуметтік технологиялар қазіргі күрделі әлеуметтік ситуациялар
кезінде азаматтарға нәтижелі әлеуметтік қолдау көрсетуде мүмкіншілік
жасайды. Осы ситуация әлеуметтік өрістің маңызды секторы болып саналады,
адамдардың кез- келген әлеуметтік топтың шын мәніндегі өмірдегі қызметін
бұзады.
Қазақстанда әлеуметтік қызмет көрсетуді іске асыру мүмкіншілігі
территориялық әлеуметтік қызмет көрсету органдарын ұйымдастыру, оларды одан
әрі дамыту нәтижесінде іске асырылады.Әлеуметтік жұмыс саласында кәсіби
әлеуметтік қызметкерді және басқа мамандарды даярлау жеткілікті дәрежеде
жүріп жатыр деп айтуға болады. Әлеуметтік жұмыстың теоретиктері әлеуметтік
қызмет көрсетуді әлеуметтік жұмыстың түрі деп тұжырымдайды. Іс жүзінде
тәжірибеде - бұл жүйелер әлеуметтік адамгершілік, қайырымдылық қызметтің
белгілі бір түрлері болып саналады. Ол жеке бастың, отбасының кез-келген
адамдар жиынтығының қайта қалыптасып, түзетінілуін қамтамасыз етуге
негізделген.
Әлемнің барлық елдерінде де әлеуметтік қызмет көрсету бірдей түсініліп,
нақтылы ұғымы қарастырылмаған. Сондықтан да бұл терминнің мазмұны әр түрлі
болып келеді.
Финляндияның әлеуметтік қызмет көрсету заңында әлеуметтік қызмет
көрсетуді, әлеуметтік қолдаудың өмір сүруге керекті қаражаттардың,
әлеуметтік жәрдемақылардың жиынтығы деп түсініледі.
Әлеуметтік жұмыстың сөздігінде әлеуметтк қызмет көрсету адамдардың
қажеттіліктерін қанағаттандыру нақтылы қызмет түрлерін беру деп аталады.
Әлеуметтік қызмет көрсетудің Қазакстандағы жағдайы оның мәнінің,
мазмұнының теориялық тұрғыдан дәлелденгенін көрсетеді және заңнамалық
негіздері кұрастырылған.
Әлеуметтік кызмет көрсету жөнінде күні осы уакытка дейін бірде-бір
президент жарлыктары немесе үкіметтін каулылары кабылданбаган.
Отбасына, карт адамдарга, балаларға, мүгедектерге, халыктың т.б.
категорияларына әлеуметтік кызмет көрсетудің бағыттары орындалмаған.
Өкінішке орай казіргі отандык әдебиетте әлеуметтік қызмет көрсету
мекемелерінің кұрылымы мен функциялары жеткілікті тереңінен дәлелденбеген.
Әлеуметтік қызмет әр түрлі мекемелердің ғылыми-әдістемелік қамтылуы
бастапқы жағдайда болып отыр. Азаматтарға әлеуметтік тиімді, жетілдірілген
қызмет көрсетудің критерийлерімен көрсеткіштері жеткілікті түрде
белгіленбеген. Жұмысты мақсатқа сәйкес мына тұрғыдан қарастырған жөн.
Халыққа әлеуметтік қызмет көрсету жүйе түрінде мынадай құрылымдардың
жиынтығы болып табылады.
1. Әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерінің ұйымдастыру қызметінің
түрлері.
2. Жалпы міндеттер мен мақсаттар мен функцияларымен бірлестерімен
региондық жиынтығы құрамын анықтаудың белгілі бір тәсілі.
3. Әлеуметтік қызмет көрсету органдары мен мекемелердің өзара іс-
әрекетін реттеп тәртіпке келтіру.
4. Ведомствалық өзара байланыс, халықтың әртүрлі қатарларын қолдауға
бағытталған іс- әркеттің өз кезегінде орындалуы жэне негізделуі.
5. Мекемелер қызметін қаржылық- экономикалық, материалдық-техникалык
ресурстармен қамтамасыз ету.
6. Аймақтық әлеуметтік мекемелердің қызметін кадрлармен қамтамасыз ету.
7. Нормативті, құқықтық базаның деңгейі.
8. Әлеуметтік мекемелер қызметімен клиенттердің қанағаттану дәрежесі.
9. Әлеуметтік қызмет көрсетудің тиімділігі
2.1. Халыққа әлеуметтік қызмет көрсету - әлеуметтік жұмыстың ажырамас
бөлігі.
Әлеуметтік кызмет көрсету- бұл әлеуметтік қолдану, әлеуметтік- тұрмыстык,
әлеуметтік- медициналық, психоло- педагогикалық, әлеуметтік-құқықтык кез-
келген материалдык көмек көрсету болып табылады.
Аталған көмек пен жәрдемақылар өмірдің киын кезеңдеріндегі адамдар мен
отбасыларына көрсетіледі.
Әлеуметтік кызмет көрсетудің негізгі мазмұны:
- материалдық көмек
- стационарлык жағдайда әлеуметтік қызмет көрсету
- әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерінде бір тәулік ұйымдасытыру
- консультациялык көмек
- азаматтардың, отбасылардыи әлеуметтік патронажы.
Қазақстан Республикасының заңнамалары жеке әлеуметтік топтарға кызмет
көрсетуді толықтырып, оның мазмұныны кеңітті.. Заңнамалық негізде
әлеуметтік қызмет көрсету өрісіндегі қарт адамдардың, мүгедектердіц
катынастардың реттеуге бағытталған. Бұл халыкты әлеуметтік қорғаудыц бір
түрі болып саналады.
Әлеуметтік кызмет көрсету біркатар принциптерге негізделеді.
1)атаулы
1.2) қол жеткізу деңгейіндегі
1.3) еріктілік, кайырымдылық
2) Өмірдің киын жағдайларындағы қарт адамдарға, мүгедектерге басымдылык
жағдайда бірінші кезекте көмек көрсету
3) конфеденциалдык принципі
4) алдын-ала көмек көрсету
5) адамнын және азаматтың құқықтарын сақтау.
6) әлеуметтік кызмет көрсетудің барлық түрлерін беру, олардың жалғасып
жатуы. Әлеуметтік қызмет көрсету термин сиякты мінсіз жоғары дәрежеде
калыптаскан деп санайды. Бұл объект көптеген жүйелерге кіретін
элементтерден тұрады. Формальды тұрғыдан қарағанда әлеуметтік кызмет
көрсету- бұл клиенттерге әлеуметтік кызмет түрлерін берегін әлеуметтік
жұмыстың түрі .
Сондықтан да әдістемелік түрғысынан қарағанда Әлеуметтік кызмет
үғымының мәнін түсіну, танып білудің практикалық маңызы арта түседі.
Отандык әдебиетге әлеуметтік қызмет әдетте әлеуметтік жұмыстың
ұйымдастыру түрі ретінде құрастырылған. Кейбір авторлар әлеуметтік қорғау
қызметінің ішінде көптеген жүйелердің, элементердің барлығын айырыкша атап
көрсетеді. Олар әртүрлі функционалдық жүктемелерді көтереді, өзара күрделі
іс-әрекетте болады. Әдебиеттер келесідей қызмет түрлерін ажыратады:
1. Отбасындагы әлеуметтік қызмет көрсету
2. Әлеуметтік- медициналық қызмет көрсету
3. Психологиялык көмек көрсету қызметі
4. Әлеуметтік қамтамасыз ету кызметі
5. Құкыктық комек көрсету кызметі
6. Экологиялык қызметтер
7. Жұмыспен камту кызметі
8. Балалардың әлеуметтік кызметтері
Екінші жагынан аймақтық әлеуметтік кызметтер-ведомствааралык,
муниципалдық әлеуметтік қызметті ұйымдастыру проблемасы, аймақтық сондай-ақ
ведоствааралык позиция тұрғысынан қарастыру қажет. Бірақ әртүрлі
министрліктер мен ведомствалардың әлеуметтік торабының ажыратылмайтын
компоненті болып табылады. Әлеуметтік қызметкерлік мекемелері екі жақты
әкімшілік бағыныштылықта болып келуі және қаржыландырудың көптеген көздерін
иеленуі жекелеген ведомствалардың қарамағында жұмыс атқаратындағы атап
керсетеді. Мысалы: ведомствалардың құрамында ішкі істер органдарында
әлеуметтік кызмет көрсетудің мәні келесідей проблемаларды ажыратып көрсету
арқылы аныкталады.
1. Әлеуметтік кызмет көрсету түрлері мен тәсілдері
2. Халыкка әлеуметтік көмек көрсету кызметінің және мекемелерінің
құрылымдары
3. Аймақтық және ведомствалык әлеуметтік кызметтін компоненттері мен
элементтері
4. Мемлекеттік, муниципалдық, қоғамдық, діни жеке мекемелер
5. Әлеуметтік кызмет көрсетуді ресурстармен қамтамасыз ету: мүліктік,
қаржылық, кадрлық, ғылыми- әдістемелік, ақпараттық.Әлеуметтік кызмет
көрсетудің жоғарыда аталған компоненттері мен элементтерінің құрылымы бұл
жүйенің тұрақтылығын сапалық жағынан анықталғанын сипаттайды.
Шын мәнінде әлеуметтік қызмет көрсетудің мәні осы өрісте жұмыс істейтін
мекемелердің әлеуметтік жұмыстарының әртүрлі субъектілерін талдау арқылы
айқындалады.
2.2. Әлеуметтік кызмет көрсетудің түрлері, қазіргі түсінігі, проблемалары.
Әлеуметтік кызмет көрсету проблемаларын зерттеушілср осы жүйе
функциясының екі тобын ажыратады.
1. мәндік қызметтегі функциялар: алдын-ала көмек көрсету, әлеуметтік-
реабилитациялық қызмет, әлеуметтік қорғауга бейімделу, әлеуметтік патронаж.
2. рухани- қайырымдылық функциялар: жеке адамдарға қайырымдылык,
әлеуметтік кызмет көрсету
Осы функцияларды практикада жүзеге асыру әлеуметтік қызмет көрсету
жұмысын тиімді басқарумен байланысты болып көмекті микро деңгейде бейнелей
алады.
Әлеуметтік кызмет көрсетудің тиімділігі нақтылық органдар бар кезде ғана
іске асырылады: мемлекеттік, муниципалдык жеке қызмет көрсету түрлері.
Қызмет көрсетудің келесідсй түрлері бар:
Материалдык көмек көрсету, ақшалай каражат, тағам өнімдері, медицииалык
көмектер, тазалық, денсаулык сақтау кұралдары, аяк киім, бірінші
қажеттіліктегі заттар, арнайы көлік техникалык құралдары, мүгедектерге
көмек көрсету.
2. Бөтен беруден стандартты емес, мұқтаж болып отырған азаматтар мен
отбасылық әлеуметтік патронаж. Әлеуметтік тұрмыс қажеттіліктерін өтейтін
көмек, медициналық көмекпен қамтамасыз ету, жартылай және толық өзін-өзі
қамтамасыз етуге қабілеті жоғары адамдарға көмек көрсету: медициналық,
психилогиялық, әлеуметтік еңбек қызметін ұйымдастыру
3. Тұрақты тұрғын үй, пәтері жоқ адамдарға, яғни қорғаныссыз қалған
балалар мен жасөспірімдерге уақытша бөлме беру
4. Өз бетімен жүріп тұратын кабілеттілік сақтаған қарт адамдарга,
мүгедектерге өмірдің қиын жағдайындағы адамдарга бір тәулік бойы баспана
беру.
5. Азаматтарлың отбасыларга әлеуметтік-экономикалык салада
консультациялық көмек көрсету жэне өмірлік
қызметін медициналык- әлеуметтік көмек көрсету, психологиялык,
педагогикалық, құқықтарын қорғау қызметтерін ұйымдастыру.
6. Реабилитациялык қызметтер: адамдарды кәсіби-әлеуметтік психологиялык
реабилитациялауда көмек көрсету. Жасөспірімдермеи реабилитациялык жұмыс
жүргізу.
Әлеуметтік қызметтер- әлеуметтік қызмет көрсетудің түрлеріне сәйкес
әлеуметтік органның қызметіне көмек беру іс- әрекеті
Қызметтер акылы және тегін болып келеді. Тегін кызмет түрлері келесідей
жағдайда беріледі.
1. Жасынан ауыруына, мүгедектігіне байланысты өзін-өзі күтуге кабілетсіз
адамдарға;
2. кәмілетке толмаған жетімдер мен қорғансыз балалар
3. жиынтық табысы әрбір отбасы мүшесіне есептегендегі 4- айлык
көрсетікіш тек төмен отбасыларға.
Қазакстан Республикасының мемлекеттік билік және жергілікті өзін-өзі
басқаратын органдары қызметтерді тегін берудің бөтен де бір қосымша
негіздерін белгілей алады. Акылы әлеуметтік қызметтен мемлекеттік және
тегін берудің бөтен де бір қосымша алады.
Ақылы әлеуметтік кызметтер мемлекеттік жэне муниципалдык әлеуметтік
органдарда қолданып жүрген заңнамалардыц тәртібі бойынша көрсетіледі. Жеке
немесе басқа органдарда дербес түрде және келісім шарт негізінде
көрсетіледі.
Әр түрлі отбасы клиент категориясына қарай: мүгедектер, зейнеткерлер,
әскери қызметкерлер, босқындар т.б. әлеуметтік тұрмыстын, әртүрлі
технологиялары колданылады.Олардың мақсаты-отбасын әлеуметтік кызметін
реттеу, сақтау. Әлеуметтік қызмет көрсетудің келесі түрлерін белгілеуге
болады.
1. Отбасының қатаюына бағытталған
а) жедел көмек көрсету, шұғыл әлеуметтік көмек
б) Отбасының тұрактылығын қолдауға отбасын және оның мүшелерінін
әлеуметтік дамуына бағытталған.
Отбасы қатыгездіктегі жедел көмек. Мұндай карым-қатынаста жасырын болады.
Біздің елімізде осы проблема ғылыми тұрғыдан казіргі кезде ғана
қарастырылып отыр.
Патронаж- бұл маманның жеке кызметі, оның көмегімен отбасы әлеуметтік
кызметтен накты көмек және қолдау алады. Қазіргі уакытта отбасы әлеуметтік
патронажының 2 бағытын ажыратуга болады.
1. Ерекше тәуекелді отбасылар және балаға қатысын әлеуметтік кызметті
жүзеге асыратын іс-әрекеттер сипатында негізделеді. Сонымен қоса ол өзіне
патронаждың бірнеше түрлерін камтиды:
- әлеуметтік
- әлеуметтік- медициналык
- әлеуметтік педагогикалық
- әлеуметтік- психологиялык
- әлеуметтік- экопомикалық (ж2рдемақы)
2. Патронаж обьектінің сипатына негізделеді.- Олар:
- жасы бойынша (балалар, жасөспірім)
- жынысы бойынша (қыз бала, үл бала)
- медициналык көрсетумен бойынша (мүгедектер, жүкті эйелдер)
- Әлеуметтік статусы бойынша (қараусыз бала, зорлық-зомбылық құрбаны)
- Отбасы проблемасы бойынша (бей берекетсіз отбасы, ішімдікке салынған
ата-аналар, балалар) бөлінеді.
Балалардың медициналық - әлеуметтік мекемелерінде әлеуметтік қызметтер
көрсету жүйесін одан әрі дамыту тақырыбына арналған дөңгелек үстел өтті.
Кемтар, басқа адамның күтімі мен көмегіне мұқтаж балаларға әлеуметтік
қызметтер көрсету жүйесін республикадағы интернат-үйлері мен үйде
әлеуметтік көмек көрсету бөлімшелерінің жүйесі көрсетеді. Қазіргі уақытта
дамуында терең ментальды ерекшеліктері бар балалардың - 18 интернат - үйі
қызмет етеді. 10 мыңнан астам кемтар
балаларға үйде қызметтер көрсетуді 90 бөлімше жүзеге асыруда.
Үстіміздегі жылы сәуір айында Қазақстан Республикасында мүгедектерді
әлеуметтік қорғау туралы Қазақстан Республикасы Заңының қабылдануына орай
түрлі меншік құқығындағы медициналық-әлеуметтік ұйымдарды ашу мүмкіндігі
пайда болды.
Әлеуметтік қызметтер көрсету мекемелерінің қызмет істеуі Әкімдер шешімімен
бекітілетін жекелеген Ережелер негізінде жүзеге асырылады, практикада бұл,
бұрын қолданылып жүрген Қазақстан Республикасында мүгедектерді әлеуметтік
қорғау туралы Заңды іске асыру үшін қабылданған, ұсынылатын мемлекеттік
қызметтердің көлемі мен сапасын айтарлықтай салааралық және функционалдық
саралауға әкеліп соғады.
Қазіргі уақытта медициналық-әлеуметтік мекемелердің қызметін реттеуде
нормативтік-құқықтық негізді жаңарту қажеттілігі туындады.
Министрлік көрсетілетін қызметтердің көлемі мен сапасына біріңғай
талаптарды көздейтін Мүгедектер мен қарттарға үйде әлеуметтік көмек
көрсету бөлімшелерінде, аумақтық әлеуметтік қызметтер көрсету
орталықтарында, мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелерде және
мемлекеттік емес медициналық-әлеуметтік мекемелерде әлеуметтік қызметтер
көрсету Мемлекеттік стандарттың жобасын әзірледі.
Әлеуметтік қызметтер көрсетудің үлгі ережесінің жобасы әзірленді, ол
мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелерде сияқты, мемлекеттік емес
медициналық-әлеуметтік мекемелерде де әлеуметтік қызметтерді көрсету
тәртібін көздейді.
Мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелер жүйесін қайта құру қажеттігі
туындады, үйде әлеуметтік қызметтер көрсету бөлімшелерінің жұмысын
ұйымдастыруды жетілдіру талап етіледі. Осыған байланысты Дөңгелек үстелде,
Кеңес мүгедектер қоғамдық бірлестігінің базасында сынамадан өткен Кемтар
балаларды кешенді оңалтудың бағдарламасы қаралды. Кеңес кешенді оңалту
бағдарламасы дамуында ерекшеліктері бар балаларды оқытудағы жаңа тәсілдерге
құрылған. Бағдарламаның негізіне өмірге қажетті, әлеуметтік жағынан
мағыналы машықтарды үйрету жөніндегі қызмет салынған. Бағдарлама, дамуында
ауыр паталогиялар бар балаларға әлеуметтік машықтар мен танылатын
процестердің деңгейін жетілдіре отырып, балаға сатыдан сатыға көшу
мүмкіндігін береді.
Кемтар балаларды кешенді оңалту мұқтаж балаларға техникалық көмекші
(компенсаторлық) құралдар беруді қамтамасыз етуді көздейді. Министрлік
қызметтер көрсету рыногынде белгілі Otto Bock (Германия), ЭШЕД-
прогрессивті ортопедия (Израиль) фирмаларының қатысуымен протездік-
ортопедиялық бұйымдар әзірлеу жөнінде келіссөздер жүргізуде.
1. Осы Үйде әлеуметтік қызмет көрсетудің қарттар мен мүгедектерді
қабылдаудың шарттарын және оларға бюджет қаражаты есебінен көрсетілетін
әлеуметтік қызметтерді көрсетудің тәртібін айқындайды.
2. Үйде әлеуметтік қызмет көрсетуді (үйде қызмет көрсетуді) жергілікті
атқарушы органдар, мемлекеттік емес ұйымдар жүзеге асырады.
3. Үйде қызмет көрсету жалғізілікті, сондай-ақ жалғыз тұратын қарттарға
және бөгде адамның күтімі мен әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж бірінші,
екінші топтағы мүгедектерге (бұдан әрі – қызмет көрсетілетін адамдар)
көрсетіледі.
Мамандандырылған медициналық ұйымдарда стационарлық емдеуді талап ететін
ауру процесінің белсенді стадиясындағы туберкулездің, невроздарды
қоспағанда, психикалық аурулардың, соматикалық ауру кезіндегі невроз ұқсас
жай-күйлердің, жарыместің жеңіл дәрежесінің, ақыл-ес кемшіндігі мен жеке
басының айқын білінетін өзгеруі жоқ, сирек ұстамасы бар (айына 2-3 реттен
артық емес) тырыспалы синдромдардың, карантинді инфекциялардың, жұқпалы
тері мен шаш ауруларының, венереологиялық аурулардың, ЖҚТБ болуы үйде
қызмет көрсетуге қарсы айғақтамалар болып табылады.
4. Үйде қызмет көрсету Қазақстан Республикасының Конституциясына,
Қазақстан Республикасының заңдарына, өзге де нормативтік құқықтық
актілеріне, сондай-ақ осы Үлгілік Ережеге сәйкес жүзеге асырылады.
5. Әлеуметтік қызметтерді қарттар мен мүгедектерді күту жөніндегі
әлеуметтік қызметкерлер (бұдан әрі - әлеуметтік қызметкерлер) қызмет
көрсету аумағы мен аймағының көлемі ескеріле отырып, әлеуметтік қызметтерді
көрсетудің мемлекеттік стандарттарында көзделгендерден кем емес көлемде
және түрлерде көрсетеді.
6. Әлеуметтік қызметкерлер үйде әлеуметтік қызметтер көрсету
бөлімшелерінің, жергілікті атқарушы органдардың және үкіметтік емес
ұйымдардың штат санында болуы мүмкін.
7. Әлеуметтік қызметтер көрсету кезінде қызмет көрсетілетін адамдардың
жасы мен денсаулық жай-күйі, оңалтудың жеке бағдарламасының (бұдан әрі -
ОЖБ) мазмұны, қозғалу белсенділігінің ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .3-5
Негізгі бөлім
2.1.Әлеуметтік қызмет көрсету - әлеуметтік жұмыстың ажырамас бөлігі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... 6-8
2.2.Әлеуметтік қызмет көрсетудің түрлері, қазіргі
түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... 9-24
2.3.Қазақстан Республикасында халыққа әлеуметтік қызмет көрсету мекемелер
торабының дамуы және қазіргі жүйесі ... .25-30
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... 31
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
Кіріспе
90 жылдары әлеуметтік саясаттың ең бір маңызды үрдістерінің бірі
әлеуметтік қызмет көрсету жүйесінің қалыптасуы болды. Халықпен жұмыс
істеуде қазіргі технологиялар мен әдістемелер кеңінен қолдынала бастады.
Әлеуметтік әдебиеттерде осы кезге дейін әлеуметтік қызмет көрсетудің бірдей
қалыптасқан ұғымы жок деп айтуға толық негіз бар, әркім әртүрлі
қарастырады. Халыққа әлеуметтік қызмет көрсетудің кейбір ғылымы еңбектерде
әлеуметтік жұмыстың баламасы ретінде қарастырылады. Ал басқа да еңбектерде
оны жоғарғы дәрежедегі әлеуметтік жұмыстың техлогиясы деп санайды.
Бұл әлеуметтік технологиялар қазіргі күрделі әлеуметтік ситуациялар
кезінде азаматтарға нәтижелі әлеуметтік қолдау көрсетуде мүмкіншілік
жасайды. Осы ситуация әлеуметтік өрістің маңызды секторы болып саналады,
адамдардың кез- келген әлеуметтік топтың шын мәніндегі өмірдегі қызметін
бұзады.
Қазақстанда әлеуметтік қызмет көрсетуді іске асыру мүмкіншілігі
территориялық әлеуметтік қызмет көрсету органдарын ұйымдастыру, оларды одан
әрі дамыту нәтижесінде іске асырылады.Әлеуметтік жұмыс саласында кәсіби
әлеуметтік қызметкерді және басқа мамандарды даярлау жеткілікті дәрежеде
жүріп жатыр деп айтуға болады. Әлеуметтік жұмыстың теоретиктері әлеуметтік
қызмет көрсетуді әлеуметтік жұмыстың түрі деп тұжырымдайды. Іс жүзінде
тәжірибеде - бұл жүйелер әлеуметтік адамгершілік, қайырымдылық қызметтің
белгілі бір түрлері болып саналады. Ол жеке бастың, отбасының кез-келген
адамдар жиынтығының қайта қалыптасып, түзетінілуін қамтамасыз етуге
негізделген.
Әлемнің барлық елдерінде де әлеуметтік қызмет көрсету бірдей түсініліп,
нақтылы ұғымы қарастырылмаған. Сондықтан да бұл терминнің мазмұны әр түрлі
болып келеді.
Финляндияның әлеуметтік қызмет көрсету заңында әлеуметтік қызмет
көрсетуді, әлеуметтік қолдаудың өмір сүруге керекті қаражаттардың,
әлеуметтік жәрдемақылардың жиынтығы деп түсініледі.
Әлеуметтік жұмыстың сөздігінде әлеуметтк қызмет көрсету адамдардың
қажеттіліктерін қанағаттандыру нақтылы қызмет түрлерін беру деп аталады.
Әлеуметтік қызмет көрсетудің Қазакстандағы жағдайы оның мәнінің,
мазмұнының теориялық тұрғыдан дәлелденгенін көрсетеді және заңнамалық
негіздері кұрастырылған.
Әлеуметтік кызмет көрсету жөнінде күні осы уакытка дейін бірде-бір
президент жарлыктары немесе үкіметтін каулылары кабылданбаган.
Отбасына, карт адамдарга, балаларға, мүгедектерге, халыктың т.б.
категорияларына әлеуметтік кызмет көрсетудің бағыттары орындалмаған.
Өкінішке орай казіргі отандык әдебиетте әлеуметтік қызмет көрсету
мекемелерінің кұрылымы мен функциялары жеткілікті тереңінен дәлелденбеген.
Әлеуметтік қызмет әр түрлі мекемелердің ғылыми-әдістемелік қамтылуы
бастапқы жағдайда болып отыр. Азаматтарға әлеуметтік тиімді, жетілдірілген
қызмет көрсетудің критерийлерімен көрсеткіштері жеткілікті түрде
белгіленбеген. Жұмысты мақсатқа сәйкес мына тұрғыдан қарастырған жөн.
Халыққа әлеуметтік қызмет көрсету жүйе түрінде мынадай құрылымдардың
жиынтығы болып табылады.
1. Әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерінің ұйымдастыру қызметінің
түрлері.
2. Жалпы міндеттер мен мақсаттар мен функцияларымен бірлестерімен
региондық жиынтығы құрамын анықтаудың белгілі бір тәсілі.
3. Әлеуметтік қызмет көрсету органдары мен мекемелердің өзара іс-
әрекетін реттеп тәртіпке келтіру.
4. Ведомствалық өзара байланыс, халықтың әртүрлі қатарларын қолдауға
бағытталған іс- әркеттің өз кезегінде орындалуы жэне негізделуі.
5. Мекемелер қызметін қаржылық- экономикалық, материалдық-техникалык
ресурстармен қамтамасыз ету.
6. Аймақтық әлеуметтік мекемелердің қызметін кадрлармен қамтамасыз ету.
7. Нормативті, құқықтық базаның деңгейі.
8. Әлеуметтік мекемелер қызметімен клиенттердің қанағаттану дәрежесі.
9. Әлеуметтік қызмет көрсетудің тиімділігі
2.1. Халыққа әлеуметтік қызмет көрсету - әлеуметтік жұмыстың ажырамас
бөлігі.
Әлеуметтік кызмет көрсету- бұл әлеуметтік қолдану, әлеуметтік- тұрмыстык,
әлеуметтік- медициналық, психоло- педагогикалық, әлеуметтік-құқықтык кез-
келген материалдык көмек көрсету болып табылады.
Аталған көмек пен жәрдемақылар өмірдің киын кезеңдеріндегі адамдар мен
отбасыларына көрсетіледі.
Әлеуметтік кызмет көрсетудің негізгі мазмұны:
- материалдық көмек
- стационарлык жағдайда әлеуметтік қызмет көрсету
- әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерінде бір тәулік ұйымдасытыру
- консультациялык көмек
- азаматтардың, отбасылардыи әлеуметтік патронажы.
Қазақстан Республикасының заңнамалары жеке әлеуметтік топтарға кызмет
көрсетуді толықтырып, оның мазмұныны кеңітті.. Заңнамалық негізде
әлеуметтік қызмет көрсету өрісіндегі қарт адамдардың, мүгедектердіц
катынастардың реттеуге бағытталған. Бұл халыкты әлеуметтік қорғаудыц бір
түрі болып саналады.
Әлеуметтік кызмет көрсету біркатар принциптерге негізделеді.
1)атаулы
1.2) қол жеткізу деңгейіндегі
1.3) еріктілік, кайырымдылық
2) Өмірдің киын жағдайларындағы қарт адамдарға, мүгедектерге басымдылык
жағдайда бірінші кезекте көмек көрсету
3) конфеденциалдык принципі
4) алдын-ала көмек көрсету
5) адамнын және азаматтың құқықтарын сақтау.
6) әлеуметтік кызмет көрсетудің барлық түрлерін беру, олардың жалғасып
жатуы. Әлеуметтік қызмет көрсету термин сиякты мінсіз жоғары дәрежеде
калыптаскан деп санайды. Бұл объект көптеген жүйелерге кіретін
элементтерден тұрады. Формальды тұрғыдан қарағанда әлеуметтік кызмет
көрсету- бұл клиенттерге әлеуметтік кызмет түрлерін берегін әлеуметтік
жұмыстың түрі .
Сондықтан да әдістемелік түрғысынан қарағанда Әлеуметтік кызмет
үғымының мәнін түсіну, танып білудің практикалық маңызы арта түседі.
Отандык әдебиетге әлеуметтік қызмет әдетте әлеуметтік жұмыстың
ұйымдастыру түрі ретінде құрастырылған. Кейбір авторлар әлеуметтік қорғау
қызметінің ішінде көптеген жүйелердің, элементердің барлығын айырыкша атап
көрсетеді. Олар әртүрлі функционалдық жүктемелерді көтереді, өзара күрделі
іс-әрекетте болады. Әдебиеттер келесідей қызмет түрлерін ажыратады:
1. Отбасындагы әлеуметтік қызмет көрсету
2. Әлеуметтік- медициналық қызмет көрсету
3. Психологиялык көмек көрсету қызметі
4. Әлеуметтік қамтамасыз ету кызметі
5. Құкыктық комек көрсету кызметі
6. Экологиялык қызметтер
7. Жұмыспен камту кызметі
8. Балалардың әлеуметтік кызметтері
Екінші жагынан аймақтық әлеуметтік кызметтер-ведомствааралык,
муниципалдық әлеуметтік қызметті ұйымдастыру проблемасы, аймақтық сондай-ақ
ведоствааралык позиция тұрғысынан қарастыру қажет. Бірақ әртүрлі
министрліктер мен ведомствалардың әлеуметтік торабының ажыратылмайтын
компоненті болып табылады. Әлеуметтік қызметкерлік мекемелері екі жақты
әкімшілік бағыныштылықта болып келуі және қаржыландырудың көптеген көздерін
иеленуі жекелеген ведомствалардың қарамағында жұмыс атқаратындағы атап
керсетеді. Мысалы: ведомствалардың құрамында ішкі істер органдарында
әлеуметтік кызмет көрсетудің мәні келесідей проблемаларды ажыратып көрсету
арқылы аныкталады.
1. Әлеуметтік кызмет көрсету түрлері мен тәсілдері
2. Халыкка әлеуметтік көмек көрсету кызметінің және мекемелерінің
құрылымдары
3. Аймақтық және ведомствалык әлеуметтік кызметтін компоненттері мен
элементтері
4. Мемлекеттік, муниципалдық, қоғамдық, діни жеке мекемелер
5. Әлеуметтік кызмет көрсетуді ресурстармен қамтамасыз ету: мүліктік,
қаржылық, кадрлық, ғылыми- әдістемелік, ақпараттық.Әлеуметтік кызмет
көрсетудің жоғарыда аталған компоненттері мен элементтерінің құрылымы бұл
жүйенің тұрақтылығын сапалық жағынан анықталғанын сипаттайды.
Шын мәнінде әлеуметтік қызмет көрсетудің мәні осы өрісте жұмыс істейтін
мекемелердің әлеуметтік жұмыстарының әртүрлі субъектілерін талдау арқылы
айқындалады.
2.2. Әлеуметтік кызмет көрсетудің түрлері, қазіргі түсінігі, проблемалары.
Әлеуметтік кызмет көрсету проблемаларын зерттеушілср осы жүйе
функциясының екі тобын ажыратады.
1. мәндік қызметтегі функциялар: алдын-ала көмек көрсету, әлеуметтік-
реабилитациялық қызмет, әлеуметтік қорғауга бейімделу, әлеуметтік патронаж.
2. рухани- қайырымдылық функциялар: жеке адамдарға қайырымдылык,
әлеуметтік кызмет көрсету
Осы функцияларды практикада жүзеге асыру әлеуметтік қызмет көрсету
жұмысын тиімді басқарумен байланысты болып көмекті микро деңгейде бейнелей
алады.
Әлеуметтік кызмет көрсетудің тиімділігі нақтылық органдар бар кезде ғана
іске асырылады: мемлекеттік, муниципалдык жеке қызмет көрсету түрлері.
Қызмет көрсетудің келесідсй түрлері бар:
Материалдык көмек көрсету, ақшалай каражат, тағам өнімдері, медицииалык
көмектер, тазалық, денсаулык сақтау кұралдары, аяк киім, бірінші
қажеттіліктегі заттар, арнайы көлік техникалык құралдары, мүгедектерге
көмек көрсету.
2. Бөтен беруден стандартты емес, мұқтаж болып отырған азаматтар мен
отбасылық әлеуметтік патронаж. Әлеуметтік тұрмыс қажеттіліктерін өтейтін
көмек, медициналық көмекпен қамтамасыз ету, жартылай және толық өзін-өзі
қамтамасыз етуге қабілеті жоғары адамдарға көмек көрсету: медициналық,
психилогиялық, әлеуметтік еңбек қызметін ұйымдастыру
3. Тұрақты тұрғын үй, пәтері жоқ адамдарға, яғни қорғаныссыз қалған
балалар мен жасөспірімдерге уақытша бөлме беру
4. Өз бетімен жүріп тұратын кабілеттілік сақтаған қарт адамдарга,
мүгедектерге өмірдің қиын жағдайындағы адамдарга бір тәулік бойы баспана
беру.
5. Азаматтарлың отбасыларга әлеуметтік-экономикалык салада
консультациялық көмек көрсету жэне өмірлік
қызметін медициналык- әлеуметтік көмек көрсету, психологиялык,
педагогикалық, құқықтарын қорғау қызметтерін ұйымдастыру.
6. Реабилитациялык қызметтер: адамдарды кәсіби-әлеуметтік психологиялык
реабилитациялауда көмек көрсету. Жасөспірімдермеи реабилитациялык жұмыс
жүргізу.
Әлеуметтік қызметтер- әлеуметтік қызмет көрсетудің түрлеріне сәйкес
әлеуметтік органның қызметіне көмек беру іс- әрекеті
Қызметтер акылы және тегін болып келеді. Тегін кызмет түрлері келесідей
жағдайда беріледі.
1. Жасынан ауыруына, мүгедектігіне байланысты өзін-өзі күтуге кабілетсіз
адамдарға;
2. кәмілетке толмаған жетімдер мен қорғансыз балалар
3. жиынтық табысы әрбір отбасы мүшесіне есептегендегі 4- айлык
көрсетікіш тек төмен отбасыларға.
Қазакстан Республикасының мемлекеттік билік және жергілікті өзін-өзі
басқаратын органдары қызметтерді тегін берудің бөтен де бір қосымша
негіздерін белгілей алады. Акылы әлеуметтік қызметтен мемлекеттік және
тегін берудің бөтен де бір қосымша алады.
Ақылы әлеуметтік кызметтер мемлекеттік жэне муниципалдык әлеуметтік
органдарда қолданып жүрген заңнамалардыц тәртібі бойынша көрсетіледі. Жеке
немесе басқа органдарда дербес түрде және келісім шарт негізінде
көрсетіледі.
Әр түрлі отбасы клиент категориясына қарай: мүгедектер, зейнеткерлер,
әскери қызметкерлер, босқындар т.б. әлеуметтік тұрмыстын, әртүрлі
технологиялары колданылады.Олардың мақсаты-отбасын әлеуметтік кызметін
реттеу, сақтау. Әлеуметтік қызмет көрсетудің келесі түрлерін белгілеуге
болады.
1. Отбасының қатаюына бағытталған
а) жедел көмек көрсету, шұғыл әлеуметтік көмек
б) Отбасының тұрактылығын қолдауға отбасын және оның мүшелерінін
әлеуметтік дамуына бағытталған.
Отбасы қатыгездіктегі жедел көмек. Мұндай карым-қатынаста жасырын болады.
Біздің елімізде осы проблема ғылыми тұрғыдан казіргі кезде ғана
қарастырылып отыр.
Патронаж- бұл маманның жеке кызметі, оның көмегімен отбасы әлеуметтік
кызметтен накты көмек және қолдау алады. Қазіргі уакытта отбасы әлеуметтік
патронажының 2 бағытын ажыратуга болады.
1. Ерекше тәуекелді отбасылар және балаға қатысын әлеуметтік кызметті
жүзеге асыратын іс-әрекеттер сипатында негізделеді. Сонымен қоса ол өзіне
патронаждың бірнеше түрлерін камтиды:
- әлеуметтік
- әлеуметтік- медициналык
- әлеуметтік педагогикалық
- әлеуметтік- психологиялык
- әлеуметтік- экопомикалық (ж2рдемақы)
2. Патронаж обьектінің сипатына негізделеді.- Олар:
- жасы бойынша (балалар, жасөспірім)
- жынысы бойынша (қыз бала, үл бала)
- медициналык көрсетумен бойынша (мүгедектер, жүкті эйелдер)
- Әлеуметтік статусы бойынша (қараусыз бала, зорлық-зомбылық құрбаны)
- Отбасы проблемасы бойынша (бей берекетсіз отбасы, ішімдікке салынған
ата-аналар, балалар) бөлінеді.
Балалардың медициналық - әлеуметтік мекемелерінде әлеуметтік қызметтер
көрсету жүйесін одан әрі дамыту тақырыбына арналған дөңгелек үстел өтті.
Кемтар, басқа адамның күтімі мен көмегіне мұқтаж балаларға әлеуметтік
қызметтер көрсету жүйесін республикадағы интернат-үйлері мен үйде
әлеуметтік көмек көрсету бөлімшелерінің жүйесі көрсетеді. Қазіргі уақытта
дамуында терең ментальды ерекшеліктері бар балалардың - 18 интернат - үйі
қызмет етеді. 10 мыңнан астам кемтар
балаларға үйде қызметтер көрсетуді 90 бөлімше жүзеге асыруда.
Үстіміздегі жылы сәуір айында Қазақстан Республикасында мүгедектерді
әлеуметтік қорғау туралы Қазақстан Республикасы Заңының қабылдануына орай
түрлі меншік құқығындағы медициналық-әлеуметтік ұйымдарды ашу мүмкіндігі
пайда болды.
Әлеуметтік қызметтер көрсету мекемелерінің қызмет істеуі Әкімдер шешімімен
бекітілетін жекелеген Ережелер негізінде жүзеге асырылады, практикада бұл,
бұрын қолданылып жүрген Қазақстан Республикасында мүгедектерді әлеуметтік
қорғау туралы Заңды іске асыру үшін қабылданған, ұсынылатын мемлекеттік
қызметтердің көлемі мен сапасын айтарлықтай салааралық және функционалдық
саралауға әкеліп соғады.
Қазіргі уақытта медициналық-әлеуметтік мекемелердің қызметін реттеуде
нормативтік-құқықтық негізді жаңарту қажеттілігі туындады.
Министрлік көрсетілетін қызметтердің көлемі мен сапасына біріңғай
талаптарды көздейтін Мүгедектер мен қарттарға үйде әлеуметтік көмек
көрсету бөлімшелерінде, аумақтық әлеуметтік қызметтер көрсету
орталықтарында, мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелерде және
мемлекеттік емес медициналық-әлеуметтік мекемелерде әлеуметтік қызметтер
көрсету Мемлекеттік стандарттың жобасын әзірледі.
Әлеуметтік қызметтер көрсетудің үлгі ережесінің жобасы әзірленді, ол
мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелерде сияқты, мемлекеттік емес
медициналық-әлеуметтік мекемелерде де әлеуметтік қызметтерді көрсету
тәртібін көздейді.
Мемлекеттік медициналық-әлеуметтік мекемелер жүйесін қайта құру қажеттігі
туындады, үйде әлеуметтік қызметтер көрсету бөлімшелерінің жұмысын
ұйымдастыруды жетілдіру талап етіледі. Осыған байланысты Дөңгелек үстелде,
Кеңес мүгедектер қоғамдық бірлестігінің базасында сынамадан өткен Кемтар
балаларды кешенді оңалтудың бағдарламасы қаралды. Кеңес кешенді оңалту
бағдарламасы дамуында ерекшеліктері бар балаларды оқытудағы жаңа тәсілдерге
құрылған. Бағдарламаның негізіне өмірге қажетті, әлеуметтік жағынан
мағыналы машықтарды үйрету жөніндегі қызмет салынған. Бағдарлама, дамуында
ауыр паталогиялар бар балаларға әлеуметтік машықтар мен танылатын
процестердің деңгейін жетілдіре отырып, балаға сатыдан сатыға көшу
мүмкіндігін береді.
Кемтар балаларды кешенді оңалту мұқтаж балаларға техникалық көмекші
(компенсаторлық) құралдар беруді қамтамасыз етуді көздейді. Министрлік
қызметтер көрсету рыногынде белгілі Otto Bock (Германия), ЭШЕД-
прогрессивті ортопедия (Израиль) фирмаларының қатысуымен протездік-
ортопедиялық бұйымдар әзірлеу жөнінде келіссөздер жүргізуде.
1. Осы Үйде әлеуметтік қызмет көрсетудің қарттар мен мүгедектерді
қабылдаудың шарттарын және оларға бюджет қаражаты есебінен көрсетілетін
әлеуметтік қызметтерді көрсетудің тәртібін айқындайды.
2. Үйде әлеуметтік қызмет көрсетуді (үйде қызмет көрсетуді) жергілікті
атқарушы органдар, мемлекеттік емес ұйымдар жүзеге асырады.
3. Үйде қызмет көрсету жалғізілікті, сондай-ақ жалғыз тұратын қарттарға
және бөгде адамның күтімі мен әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж бірінші,
екінші топтағы мүгедектерге (бұдан әрі – қызмет көрсетілетін адамдар)
көрсетіледі.
Мамандандырылған медициналық ұйымдарда стационарлық емдеуді талап ететін
ауру процесінің белсенді стадиясындағы туберкулездің, невроздарды
қоспағанда, психикалық аурулардың, соматикалық ауру кезіндегі невроз ұқсас
жай-күйлердің, жарыместің жеңіл дәрежесінің, ақыл-ес кемшіндігі мен жеке
басының айқын білінетін өзгеруі жоқ, сирек ұстамасы бар (айына 2-3 реттен
артық емес) тырыспалы синдромдардың, карантинді инфекциялардың, жұқпалы
тері мен шаш ауруларының, венереологиялық аурулардың, ЖҚТБ болуы үйде
қызмет көрсетуге қарсы айғақтамалар болып табылады.
4. Үйде қызмет көрсету Қазақстан Республикасының Конституциясына,
Қазақстан Республикасының заңдарына, өзге де нормативтік құқықтық
актілеріне, сондай-ақ осы Үлгілік Ережеге сәйкес жүзеге асырылады.
5. Әлеуметтік қызметтерді қарттар мен мүгедектерді күту жөніндегі
әлеуметтік қызметкерлер (бұдан әрі - әлеуметтік қызметкерлер) қызмет
көрсету аумағы мен аймағының көлемі ескеріле отырып, әлеуметтік қызметтерді
көрсетудің мемлекеттік стандарттарында көзделгендерден кем емес көлемде
және түрлерде көрсетеді.
6. Әлеуметтік қызметкерлер үйде әлеуметтік қызметтер көрсету
бөлімшелерінің, жергілікті атқарушы органдардың және үкіметтік емес
ұйымдардың штат санында болуы мүмкін.
7. Әлеуметтік қызметтер көрсету кезінде қызмет көрсетілетін адамдардың
жасы мен денсаулық жай-күйі, оңалтудың жеке бағдарламасының (бұдан әрі -
ОЖБ) мазмұны, қозғалу белсенділігінің ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz