Аутизм белгілері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

РЕФЕРАТ
Тақырыбы:Аутизим белгілері,статистика,шетелдегі балалардың жағдайы

Жоспар:
Кіріспе
Аутизмнің даму себептері
Аутизм белгілері
Аутизм диагностикасы
Аутизм түрлері
Аутист балалардың психикалық дамудың ерекшеліктері
Аутизм статистикасы
Аутизм шет елдерде
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Аутизм -- (гр. autos - өзім) - адамның сыртқы дүниеден оқшауланып, өзімен-өзі болып, іштей сары уайымға салынған кездегі көңіл- күйі. Бұл терминді 1912 жылы Э. Блейхер адамның ішкі эмоциялық кажеттіліктерімен реттелетін және шынайы әрекеттерге тәуелділігі шамалы аффективтік саланың айрықша түрін белгілеу үшін енгізген.

Аутизм ауруын бірінші ашып зерттеген америка психиатрі Лео Каннер. Балалық аутизмі әр түрлі болады және зиятпен сөйлеу дамуының деңгейлері әр түрлі болады

Инклюзия мәселесі қазіргі балалар патопсихологиясы, психопатология, арнайы педагогика салаларында өзекті тақырып болып табылады. Кемістіктің қай түрі болса да, мейлі ол соқыр, не саңырау, не туғаннан кем ақыл болса да оның өмірге деген көзқарасы өзгеріп қана қоймай, айналасындағы адамдармен де қарым-қатынас жасауын қиындатады. Кемістік ауру адамның әлеуметтік өміріндегі мінез-құлқының ауытқуына әкеп соқтырады. Әулеттегі кеміс балаға көбірек қамқорлық көрсетіп, оған басқа балаларға қарағанда ерекше көңіл бөлінеді. Бала басындағы бақытсыздық бәрінен бұрын оның маңындағы жақын адамдардың жаңашырлық сезімін оятып, оған деген көзқарасты өзгертеді. Кез келген отбасында кеміс балаға деген көзқарас оны басқа түскен масыл, не тағдыр жазасы деп санамай, қамқорлық пен мейірімділік құшағында болады. Балаға деген мұңдай қамқорлық оған жақсы әсер етіп, ол өзін басқа балалардан бөлексіткендей сезінеді. В.Г.Короленко өзінің Соқыр музыкант деген шығармасында соқыр баланың отбасында ерекше саналып, оның айтқандарын екі етпей бұлжытпай орындалып отыратындықтары туралы жазады.Дене кемістігі бар адам, сау адамға қарағанда, өзіне деген ерекше әлеуметтік көзқарасты қажет етеді. Табиғи кемістік адам тіршілігінде ақау туғызады, ол кәдімгі адам денесінің буынынан сүйегі тайғандай ауыр сезінеді, немесе тамақ ішуі мен зәрге отыруы қиындаған ауыр жағдайдың жанына батып, қиналуды басынан кешіреді. Табиғи кемістігн күнделікті бақылау мен рухани өмірін жүйелі түрде зерттеу нәтижелері арқылы анықталып отырады.
Аутизм- (грек тілінен autos- өзім)- адамның сыртқы дүниеден оқшауланып өзімен-өзі болып іштей сары уайымға салынған кездегі күйі. Бұл терминді 1911 жылы Э.Блейер ересек адамның ішкі эмоциялық қажеттіліктерімен реттелетін және шынацы әрекеттерге тәуелділігі шамалы аффективтік саланың айрықша түрін белгілеу үшін енгізген. Ерте балалық аутизмді 1943 жылы бірінші ашып зерттеген америка психиатрі- Лео Каннер, 1949 жылы Ганс Аспергер ұқсас синдромды сипаттады. Кейде аутизмді Каннер синдромы деп те атайды. Сонымен, аутизм дегеніміз- баланың экстремальдық жалғыздығы, эмоционалдық байланыс пен қарым-қатынас орнату қиындығы мен әлеуметтік даму қабілетінің төмендеуі .
Аутизм ұғымдарының бірі "Адамның сыртқы әлеммен бытыраңқылығы" деп аталынды. Бұл ауру тек сөйлеу және ойлау сияқты психикалық қызметтерді ғана зақымдап қана қоймай, баланың әлемнің біртұтас көрінісінде қамтылады. Аутизмнің басты мәселесі адамның айналадағы болып жатқан оқиғаларды пайымдаушылығы мен түсінбеушілігінде деп айтуға болады.
Аутизм- бала дамуындағы ауытқушылықтың ауыр түрі, ол әлеумиеттік ортамен қарым- қатынастың жоқтығын білідреді. Симптом ретінде аутизм көптеген психикалық ауруларда кездеседі, бірақ кейбір жағдайларда ерте жастан байқалып, бала дамуына кері әсерін тигізеді. Ерте балалық аутизм психикалық джамудың зақымдалуының бір түрі ретінде қарастырылады. Сонымен қатар, бала бойында аутизмнің кейбір клиникалық көріністері байқалса, оны аутистикалық тұлғалық қасиеттер деп атайды. Нақты симптом ретінде 2-3 жасқа қарай қалыптасуы мүмкін. Ерте балалық аутизм- бұл ерекше психикалық дамудың бұзылысы. Аутизмге шалдыққан балалардың тек қана когнитивтік деңгейі төмендеп қана қоймайды, әлеуметтік өзара әрекеттесідің дамуы бұзылады. басқа адамдармен қарым-қатынасқа түсуі қиындайды. Балалар аутизмі - психологиялық дамудың бұзылуы, мұндай балалар адамдармен қатынасуда және әлеуметтік әрекеттестікте қиындыққа ұшырайды. Аутистік дамудың бір ерекшелігі - сөйлеу және интеллектуалдық мүмкіндіктері қалыпты болғанына қарамастан, бала бұл мүмкіндіктерін шынайы өмірде, айналасындағылармен араласқанда қолдануға асықпайды.
Аутизм әлемдегі әрбір 10000 баланың 4-5-де кездеседі. Оның ішінде ерте балалық аутизм науқасы қыз балаларға қарағанда ұл балаларда 3-4 есе жиі кездеседі. Бұл көрсеткіштің жылдан-жылға өсу тенденциясы байқалады, әрі бұл жайдың ұлттық, нәсілдік, географиялық факторларға еш қатысы жоқ.

Жалпы дамуының бұзылыстары
Бала аутизмі (F 84.0)
Бас миының органикалық аурулар салдарынан болған бала аутизмі
(F 84.01)
Басқа себептермен болған бала аутизм (F 84.02)
Атипичный аутизм (F 84.1)
Ақыл-ой кемістігі бар а.аутизм (F 84.11)
Ақыл-ой кемістігі жоқ а.аутизм (F 84.12)
Ретта Синдромы(F 84.2)
Бала жастағы басқа дезинтегративті бұзылыстар (F 84.3)
Ақыл-ойы кемістігі мен стереотипті қимыл- қозғалыс қосылған гиперактивті бұзылыс (F 84.4)
Аспергер Синдромы(F 84.5)
Аутизм-бұл қозғалыс пен сөйлеудің бұзылуымен сипатталатын ауру, сондай-ақ пациенттің басқалармен әлеуметтік өзара әрекеттесуінің бұзылуымен бірге жүретін стереотиптік мүдделер мен мінез-құлық. Аутизмнің жеке көріністерінің ауырлық дәрежесі айтарлықтай өзгеруі мүмкін - әлеуметтік байланыстарға толық қабілетсіздіктен, ауыр ақыл-ойдың дамуы тежелуімен, адамдармен қарым-қатынас кезінде кейбір таңқаларлықтарға, сөйлеу педанттығына және тар мүдделерге дейін. Аутизмді емдеу ұзақ, күрделі, психиатрия мамандарының, психологтардың, психотерапевтердің, неврологтардың, дефектологтардың және логопедтердің қатысуымен жүзеге асырылады.
Аутизмнің даму себептері
Қазіргі уақытта аутизмнің себептері толығымен анықталмады, бірақ аурудың биологиялық негізі мидың белгілі бір құрылымдарының дамуының бұзылуы болып табылады. Аутизмнің тұқым қуалайтын сипаты расталды, дегенмен аурудың дамуына жауапты гендер әлі анықталуы керек. Аутизмі бар балаларда жүктілік кезінде және босану кезінде көптеген асқынулар байқалады (ішілік вирустық инфекциялар, токсемия, жатырдан қан кету, мерзімінен бұрын босану). Жүктілік кезіндегі асқынулар аутизмді тудыруы мүмкін емес, бірақ басқа болжамды факторлар болған кезде оның даму ықтималдығын арттыруы мүмкін.
Аутизм белгілері
Балалық аутизмнің міндетті белгілері (әдеттегі аутизмнің бұзылуы, Каннер синдромы) әлеуметтік өзара әрекеттесудің болмауы, басқалармен өнімді өзара байланыс орнатудағы проблемалар, стереотиптік мінез-құлық пен мүдделер. Бұл белгілердің барлығы 2-3 жасқа дейін пайда болады, ал аутизмді көрсететін жеке белгілер кейде нәресте кезінде де кездеседі.
Әлеуметтік өзара әрекеттесудің бұзылуы аутизмді дамудың басқа бұзылуларынан ажырататын ең айқын белгі болып табылады. Аутизммен ауыратын балалар басқа адамдармен толық қарым-қатынас жасай алмайды. Олар басқалардың жағдайын сезбейді, ауызша емес сигналдарды танымайды, әлеуметтік байланыстардың ішкі мәтінін түсінбейді. Бұл симптом нәрестелерде анықталуы мүмкін. Мұндай балалар ересектерге әлсіз жауап береді, көзге қарамайды, айналадағы адамдарға емес, жансыз заттарға көбірек қарайды. Олар күлмейді, өз атына жаман жауап бермейді, оларды алуға тырысқанда ересек адаммен кездесуге бармайды.
Өсіп келе жатқан науқастар басқалардың мінез-құлқына еліктемейді, басқа адамдардың эмоцияларына жауап бермейді, өзара әрекеттесуге арналған ойындарға қатыспайды және жаңа адамдарға қызығушылық танытпайды. Олар жақын адамдарына қатты жабысады, бірақ қарапайым балалар сияқты өздерінің сүйіспеншілігін көрсетпейді - олар қуанбайды, кездесуге бармайды, ересектерге ойыншықтарды көрсетуге немесе өз өмірлеріндегі оқиғаларды бөлісуге тырыспайды. Аутисттердің оқшаулануы олардың жалғыздыққа деген ұмтылысына емес, басқалармен қалыпты қарым-қатынас жасау мүмкін еместігіне байланысты қиындықтарына байланысты.
Науқастар кейінірек сөйлей бастайды, аз және аз сөйлейді, кейінірек жеке сөздерді айта бастайды және фразалық сөйлеуді қолдана бастайды. Олар есімдіктерді жиі шатастырады, өздерін сен, ол немесе ол деп атайды. Кейіннен жоғары жұмыс істейтін аутисттер жеткілікті сөздік қорын жинайды және сау балаларға сөздерді білу және емле бойынша тест тапсыру кезінде кем түспейді, бірақ суреттерді қолдануға, жазылған немесе оқылған нәрселер туралы қорытынды жасауға тырысады және т.б. аутизмнің төмен жұмыс істейтін формалары бар балаларда сөйлеу айтарлықтай нашарлайды.
Балаларға арналған аутизмге тән ерекше қасиеттер мен қиындықтар болған кезде пайдалануға ым процесінде контактілерді басқа адамдармен. Нәресте кезінде олар заттарды сирек көрсетеді немесе затты көрсетуге тырысады, оған емес, қолына қарайды. Үлкен болғаннан кейін, олар ым-ишарат кезінде сөздерді сирек айтады (дені сау балалар бір уақытта ым-ишарат жасап, сөйлеуге бейім, мысалы, қол созып, беріңіз). Кейіннен оларға ойнау қиын күрделі ойындар, үйлесімді біріктіруге қозғалыс және сөйлеу, көшетін қарапайым нысандарын коммуникация аса күрделі.
Аутизмнің тағы бір айқын белгісі-шектеулі немесе қайталанатын мінез-құлық. Стереотиптер байқалады-дененің қайталанатын тербелісі, басын шайқау және т.б. аутизммен ауыратын науқастар үшін бәрі әрдайым бірдей болуы өте маңызды: заттар дұрыс ретпен орналастырылған, әрекеттер белгілі бір ретпен жасалған. Аутизммен ауыратын бала, егер анасы әдетте алдымен оң шұлықты, содан кейін сол жақ шұлықты киіп жүрсе, айқайлап, наразылық білдіре бастайды, ал бүгін ол керісінше әрекет етеді, егер тұз шайғыш үстелдің ортасында болмаса, бірақ егер ол әдеттегі шыныаяқтың орнына ұқсас болса, оңға ауысады., бірақ басқа үлгімен. Сонымен қатар, дені сау балалардан айырмашылығы, ол өзіне сәйкес келмейтін заттарды белсенді түрде түзетуге ниет білдірмейді (оң жақ шұлыққа жету, сорғышты ретке келтіру, басқа шыныаяқ сұрау) және оған қол жетімді тәсілдермен болып жатқан жағдайдың дұрыс еместігін білдіреді.
Аутисттің назары бөлшектерге, қайталанатын сценарийлерге бағытталған. Аутизмі бар балалар көбінесе ойын үшін ойыншықтарды емес, ойын емес заттарды таңдайды, олардың ойындары сюжеттік негізден айырылған. Олар құлыптар салмайды, машиналарды пәтерге айналдырмайды, бірақ заттарды белгілі бір ретпен, мақсатсыз, сыртқы бақылаушының көзқарасы бойынша орналастырады, оларды бір жерден екінші жерге және артқа жылжытады. Аутист бала белгілі бір ойыншыққа немесе ойынға жатпайтын затқа өте қатты байланған болуы мүмкін, күн сайын бір уақытта сол телешоуды басқа бағдарламаларға қызығушылық танытпай-ақ көре алады және егер қандай да бір себептермен бұл бағдарламаны көру мүмкін болмаса, өте қарқынды болады.
Мінез-құлықтың басқа түрлерімен қатар, қайталанатын мінез-құлық аутоагрессияны (соққылар, шағулар және басқа да жарақаттар) қамтиды. Статистикаға сәйкес, аутисттердің шамамен үштен бірі өмір бойы аутоагрессияны және басқаларға агрессияны көрсетеді. Агрессия, әдетте, әдеттегі өмір салт-жоралары мен стереотиптерінің бұзылуына немесе өз қалауын басқаларға жеткізе алмауына байланысты гневтің шабуылына байланысты.
Аутисттердің міндетті генийі және олардың ерекше қабілеттерінің болуы туралы пікір тәжірибемен расталмайды. Кейбір ерекше қабілеттер (мысалы, бөлшектерді есте сақтау қабілеті) немесе басқа салаларда (савантизм) тапшылығы бар бір тар саладағы талант пациенттердің тек 0,5-10% - ында байқалады. Аутизмі жоғары балалардағы интеллект деңгейі орташа немесе орташа деңгейден сәл жоғары болуы мүмкін. Төмен жұмыс істейтін аутизммен ақыл-ой кемістігіне дейін ақыл-ойдың төмендеуі жиі анықталады. Аутизмнің барлық түрлерінде жалпыланған оқыту жеткіліксіздігі жиі байқалады.
Аутизм диагностикасы
Ата-аналар дәрігермен кеңесіп, аутизмді болдырмауы керек, егер бала өз атына жауап бермесе, күлмейді және көзге қарамайды, ересектердің нұсқауларын байқамайды, атиптік ойын мінез-құлқын көрсетеді (ойыншықтармен не істеу керектігін білмейді, ойын емес заттармен ойнайды) және ересектерге өз қалаулары туралы айта алмайды. 1 жасында бала мылжыңдап, мылжыңдап, қолдарын заттарға көрсетіп, оларды ұстап алуға тырысуы керек, 1,5 жасында - жеке сөздерді айту керек, 2 жасында - екі сөзден тұратын сөз тіркестерін қолдану керек. Егер бұл дағдылар болмаса, маманның тексеруінен өту керек.
Аутизм диагнозы баланың мінез-құлқын бақылау және әлеуметтік өзара әрекеттесудің, қарым-қатынастың және стереотиптік мінез-құлықтың жетіспеушілігін қамтитын тән үштікті анықтау негізінде жасалады. Сөйлеу дамуының бұзылуын болдырмау үшін логопедтің кеңесі, есту және көру қабілетінің бұзылуын болдырмау үшін сурдолог пен офтальмологтың тексеруі тағайындалады. Аутизм ақыл-ой кемістігімен біріктірілуі немесе біріктірілмеуі мүмкін, ал ақыл-ой деңгейі бірдей болса, олигофрениялық балалар мен аутист балалар үшін болжам мен түзету схемалары айтарлықтай өзгереді, сондықтан диагноз қою кезінде осы екі бұзылысты ажырата білу керек.науқастың мінез-құлқының ерекшеліктерін мұқият зерттей отырып.

Аутизм түрлері

Аутист балалардың
психикалық дамудың ерекшеліктері

Ерте балалық жастағы аутизмі бар балалардың негізгі 4 тобын ажыратады:
1. Баланың ерте жастан әлеуметтік белсенділігінің жоқтығы байқалады. Бала өзінің жақындарының ойнатқан, күлдірген, назарын аудармақ болған әрекеттеріне реакция жасамайды.
2. Бұл топтағы балалар белсендірек. Олар бөлектенбейді, тек қарым-қатынас жасауда талғампаздық тнытады. Өзіне ұнаған адамдарға ғана жауап береді. Олардың киім киюі, тамақ ішуі, ойнауы кезіндегі әрекеттерінде белгілі бір қалыптасқан жүйе бар. Согымен қатар, көңіл-күйлерінде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.