Оқу іс-әрекеті дамытуды эскпериментаиды зерттеу

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 78 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны.

Кіріспе.

I. бөлім. Оқу іс-әрекеті бастауыш мектеп оқушысының психологиялық ерекшеліктері.

1. 1 Бастауыш сынып оқушылары туралы ғылыми теорияларының қалаптасуы.

1. 2. Бастауыш сынып оқушыларына оқу техникасын дамытудың психологиялық ерекшеліктері.

II. бөлім. Оқу іс-әрекеті дамытуды эскпериментаиды зерттеу.

2. 1. Бастауыш сынып оқушылары оқыту іс-әрекетінде рефлексияның сипатталуы.

2. 2. Констатациялаушы эксперимент арқылы оқу үрдісінде оқышының психалық дамуын анықтау

2. 3. оқу үрдісінде дидактикалық дамытушы ойындарды оқыту әдісі ретінде қолдану.

III. бөлім. Бастауыш мектеп жасындағы оқушылардың танымдық әрекеттерін дамыту.

3. 1. Дамытушы эксперимент нәтижесі

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер мен деректер тізімі

Қосымшалар

Кіріспе

Жұмыстың өзектілігі. Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін реформалау барысында әрбір баланы мектептегі оқу мен қатынас ортасы өзгеру жағдайына еркін араласатындай етіп дайындау аса маңызды міндет.

Қазіргі мектептің бірінші сыныбына келген балалар ерік-жігері күшті, еңбексүйгіш қасеиттері мол, жұмыс қабілеттері жоғары, арнайы биімділік және икемділік сипаттары көзге түсерліктей болуы керек.

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңын басшылыққа алып біз ұлттық мектептерде балаларды тәрбиелеуде іскер мұғалімдер мен білімді балалар жүйесін қалыптастыруымыз керек. Өз ұлтымыздың рухани және адамгершілік, ұлттық қасиетін оқушылардың санасына міндетті түрде сіңіру қажет.

Қай мемлекеттің де негізгі тірегі-білімді, іскер де белсенді адамдар. Сондықтан қоғам талабына сай ол қоғамды көркейтетін, дамытатын жастар тәрбиелеу ең маңызды мәселе екені даусыз. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңында мемлекеттік саясат негізінде ең алғаш рет «әр баланың жеке қабілетіне қарай интеллектуалдық дамуы, жеке адамның дарындылығын дамыту сияқты өзекті мәселелер енгізіліп отырғаны белгілі» (66) .

Қоғамдағы болып жатқан әлеуметтік экономикалық және саяси өзгерістер білім саласын жетілдіруді талап етеді. Міне, бұндай мақсатқа жету білім мазмұнын жаңартумен қатар, оқытудың әдіс-тәсілдері мен әр алуан құралдарын қолданудың тиімділігін арттыру, міндеттін жүзеге асыруды қажет етеді.

Оқыту процесі екі жақты процесс болғандықтан, мұғалім өзінің ғана іс-әрекетінің дұрыс болуына қанағаттанып қоймай, оқушылардың да танымдық іс-әрекеті мен белсенділігі дамытуға ерекше көңіл аударуға тиіс. Мұның өзі оқыту мен бала дамуының заңдылықтары туралы өте күрделі психологиялық және педагогикалық проблема.

Зерттеу жұмысының мақсаты . Оқу іс-әрекеті бастауыш мектеп оқушысының психикалық дамуының негізі факторларын ашып көрсетуде дидактикалық дамытушы ойын ерекшелігі, оқу іс-әрекетінде жекелей және саралай оқуты мәселелерін, баланың психикалық дамуындағы іс-әрекеттің рөлін оқушылардың танымдық әрекеттерін ерекшеліктерін ашып көрсету.

Зерттеу жорамалы . Оқу іс-әрекетінде баланың психикалық дамуына оқудың әсері сананың жүйелік ой-құрылымы және оның онтогенездегі дамуы оқуға тікелей әсер етеді. Онда қатынастын дамуы және сананын ой жүйесінің қайта жасайды деп болжам жасаймыз.

Зерттеудің міндеттері . 1. Оқу іс-әрекеті-бастауыш мектеп оқушысының психикалық дамуының негізі факторлары туралы ғылыми теория жасау.

2. Дамытушы ойындарды бастауыш сынып оқушаларында оқу іс-әрекеті үрдісінде пайдалану шарттарын ашып көрсету.

3. Бастауыш сынып оқушыларының танымдық процестерінің этнопсихологиялық ерекшеліктері.

Зерттеу жұмысының методологиялық негіздері . Бастауыш мектеп оқушыларының оқу әрекеттерін зерттеген Л. В. Занков, А. А. Смирнов, В. В. Давыдов, А. А. Люблинская, Н. А. Менчинская, П. Я. Гальперин т. б. ғылыми еңбектеріндегі психологиялық теориялар.

Зерттеу объектісі . Бастауыш мектеп оқушысын оқыту үрдісі.

Зерттеу пәні . Бастауыш мектеп оқушысының оқу іс-әрекетін дамыту.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы . Қазақ мектептерінде бастауыш мектеп оқушысының психикалық дамуына әсер ететін оқу іс-әрекетінің ғылыми-теориялық негіздері қарастырылды.

2. Бастауыш мектеп оқушыларының танымдық процестерінің этнопсихологиялық ерекшеліктері.

3. Бастауыш мектеп оқушыларының оқу іс-әркетін дамыту жолдары көрсетілді.

Зерттеудің практикалық маңыздылығы .

-Ұжымға арнайы психологиялық кеңес әдістемелері әзірленді.

-Бастауыш мектеп оқушысының психикалық дамуының негізгі факторлары, оқу іс-әрекетінде бейімділудің психологиялық жақтары жүйелі түрде баяндалды.

Зерттеу әдістері .

-талдау әдісі (психологиялық, педагогикалық, әдістемелік әдебиеттерді талдау)

-берілген проблема бойынша тәжірибені толықтыру.

-жұмыс барысында оқушыларды мақсатқа сүйене бақылау.

Зерттеу жұмысының базасы, кезеңдері .

Эксперименталды психологиялық зерттеу ШҚО

1. Кезең. 2004-2005 жылдар мектеп арасы

-зерттеудің негізі мақсатын анықтау, ғылыми әдебиеттерді теориялық жинақтау

-констатациялаушы эксперимент мақсатын, міндеттерін нақтылау алынған нәтижелерді өңдеу, талдау, жинақтау.

2. Кезең 2006-2006 жылдар араса.

-қалыптастырушы эксперимент мақсаты мен міндеттерін талдау.

-теориялық және эскперименталды мәліметтерді өңдеу.

-конференцияға материалды әзірлеу.

I. Оқу іс-әрекет бастауыш мектеп оқушысының психологиядық ерекшеліктері.

Бастауыш сынып жасында баланың индифидуалдығы мен танымдық процестер көрінеді. Білімнің кеңеюі және тереңдеуі, баланың дағдысы мен іскерлігінің жүзеге асуы болады. Бұл процесс прогреске ұшырайды және III-IV сыныпта, көптеген балаларда түрлі іс-әрекеттерге жалпы және арнайы қабілеттіліктер баланың жаңа білімді, іскерлікті, дағдыны игеру жылдамдығы көрінеді, ал арнайы -жеке мектеп пәнін терең оқуда, еңбек іс-әрекетінің арнайы түрлерінде және қарым-қатынаста.

Кіші мектеп жасының сонына қабілетіліктердің ары қарай дамуы балалар арасындағы индифидуалдық ерекшеліктердің өсуін тударады, бұл олардың оқуына әсерін тигізіп, түрлі қабілеттіліктерімен балаларды деференциалды оқытуға қатысты психолого-педагогикалық негізделген шешімдеді қабылдау үшін оның негізгі жетістігі. Жоғарғы қабілеттіліктері бар балаларға үлкендерге арналған оқыту әдісі қолданылады (41) .

Бұл жастағы даму үшін ең маңызды оқу, ойын іс-әрекетіндегі жетістік мотифациясын максималды және стимулды пайдалану болады. Осындай мотивацияны күшейте ары қарай даму үшін кіші мектеп жасы өмірдің жағымды уақыты болып көрінеді, екі жақты пайданы әкелуі: біріншіден, балада өмірлік маңызды және жеткілікті берік жеке бастың қасиет-жетістікке жету мотивіне, сәтсіздікпен қашқалдақтау мотивіне доминантты: екіншіден, бұл баланың басқа түрлі қабілеттіліктерінң жылдам дамуына әкеледі.

I. Бастауыш сынып оқушысының жеке басы.

1. 1. Кіші мектеп жасында жеке бастың дамуы .

Бастауыш сынып жасы жеке бастың дамуында шешуші жас болмайды. Бұл кезеңде жеке бастың дамуы қалыптасады. Кіші мектеп жасында адамгершілік әрекетін фундаменті болады, әрекет және мороль қалыптарын сақтау жүреді, жеке бастың қоғамдық бағыттылығы қалыптасады. Бастауыш сынып оқушыларының адамгершілік санасы I және III сыныптар арасында өзеріске ұшырайды. Моральдық білім елестетулер, талқылаулар жас аяғына таман белгілі байиды, неғұрлым саналы болады, түрлі және жалпы болады. Бастауыш сынып жасында мінез енді қалыптасады. (63)

Кіші оқушылардың әрекетінде неғұрлым анық және ашық жүйеке-жүйесінің іс-әрекетінің типтері ерекшеліктері формалармен білінбейді.

Бастауыш сынып оқушыларының мінезі кейбір ерекшеліктерімен айрықша болады. Импульсивтілік-түрлі жағдайлардың ойланбай, тез әрекет ету. Бұл көрініс себебі анық болады: жастың әрекеттің еркін реттеу енжарлылы, сыртқы белсенді разрядта қажеттілік. Сондықтан кіші мектеп оқушыларының қате жіберуі ішкі тәртіп ережесі мектепте тәртіпсіздік деп аталмайды.

Жастың ерекшелік еріктің жалпы жетіспеушілігі болады (әсіресе 7-8 жас), қойылған мақсатқа жете алмайды, қиындық және бөгеттерді жеңе алмайды. Ол сәтіздікте өз күшіне сеніммен мүмкіндікті жоғалтуы мүмкін.

Бастауыш сынып жасындағы мінезінің жетіспеушілігі-қырықтылық, қынырлық-отбасылық тәрбиенің жетіспеушілігімен түсіндіріледі.

Кіші мектеп оқушыларының мінезінің жастық ерекшеліктеріне кішіпейілдік, жанашырлық, сенушілік те тән.

Маңызды жастық ерекшелігіне еліктеу жатады. (78)

Бастауыш сынып оқушылары өте эмоционалды. Бұл эмоционалдық, біріншіден, кіші оқушылардың қабылдау, бақылау, қиял, ақыл-ойлық іс-әрекет эмоция арқылы көрінеді. Екіншіден, кіші оқушылар (әсіресе I және II сынптар) өз сезімен ұстай алмайды, оның сыртқы көріністі қадағалай алмайды, балалар қуаныш, қайғы, мұнайылық, қорқыныш, қанағаттану және қанағаттанбау сезімін жасыра алмайды. (7) .

Кіші мектеп жасы мінездің жағымды қасиеттерін тәрбиелеу үшін үлкен мүмкіндік береді. Ақырындап өзінің әрекетін еріктік реттеуге қабілеттілік дамиды, өзін ұстау және қадағалау іскерлігі көрінеді, тура импульстерге берілмеу, қиындықты жену іскерлік, қайтымсыздық пайда болады. (11)

Мектепте оқудан бастап бала тәрбие әсеріне екі жақтан енеді, және де бұл бағыттар бір жақты жүру керек.

Мектепте оқудың алғашқы жылдарында қызығушылықтар дамиды, әсіресе танымдық қызығушылықтар, көпті тануға ұмтылу, интеллектуалдық қызығушылық. Психологтар айтулары бойынша ең алдымен бөлек факторға қызығушылықтар көрінеді, одан кейін себепті анықтау, заңдылықтар қызығушылықтары байқалады. Оқу дағдысының дамуы мен оқуға қызығушылық қалыптасады, содан кейін кітаптын өзіне де. Кіші мектеп жасында балалардың көркем-эстетикалық дамуына үлкен мүмкіндік бар. (57)

Балалар әдетте сурет салу, тапсыру, өлең айту, әнмен айналысады. Осы іс-әрекетті дұрыс ұйымдастыру оларда эстетикалық сезімнің дамуына әсерін тигізеді, екінші жағынан-сәйкес қабілеттердің компоненттерінің дамуына жағдай жасайды.

Ұжым, мұғалім әсерінен балалардың сыныптастарының жетістіктері, сәтсіздіктері, қателеріне қызығушылық тудырса, оқу іс-әрекет бүкіл сынып ісі ретінде қараса балалар «біздің сынып» деп қараса, құрыла бастайды. Ұжымды құруда үлкен мәнді қоғамдық ұжым құруда қатысады. Бұл жоспарда балалардың ұжымдық ойындары да орын алады.

Кіші мектеп жасында оқыту әсерінен балалардың психикалық дамуында кең қозғалыстар болады. (2)

1. 1. Бастауыш сынып оқушылары туралы ғылыми

1. 2. Әрекеттің белсенділігі және мотивтері теорияларының қалыптасуы .

Достарымен біріккен күнделікті жұмыс, қызығушылықтар жалпылығы, қоғамдық мінезге ақырындап ие болады. Ұжымдағы өмір оқушылар арасындағы жақсы достық қатынастарды тудырады. Олар өз күштерін біріккен достық еңбекті орындауға бағытайды.

Әрекет ұйымы, қызығушылықтары бойынша оқушылардың үйірмеге топтасулары. Қоғамдық маңызды істерде бала инициативасына нақты бағыттылықты береді. Балалар тек оқышулар ретінде ғана емес, қоғамдық міндет және жауапкершілікті сезінетін кішкентай азамат болып өседі. (6) .

Қоғамдық іс-әрекеттің түрлі көріністерінде үлкен және кіші балалардың әріптестігі үшін жағымды шарттар туады. Педагог балалардың инициативін, шығармашылық белсенділігін пайдалы және керек істерді шешу мен құруға бағыттайды, ол балалардың іс-әрекет мотивінің дамуында өз оқушыларының мінезінің жақсы қасиетін қалыптасуында нақты көрінетін жағымдық қозғалыстарды байқайды.

Э. Борщевская көрсеткендей, I -IV сынып оқушылары балалар үйіндегі бөбектерге өз жылылуғы және ойыншықтар жасайды. Мұндай жұмыста сегіз, он жастағы балалар өзінің іс-әрекетінің нақты қоғамдық бағыттылығын көрсетеді, жоғарғы адамгершілік және ерік сезімдерін және де білімдерін, дағдыларын және іскерлігін шығармашылық тұрғыдан пайдаланады.

Мұндай нәтиже балалардың дұрыс, мазмұнды ұйымдасқан белсенділігін оқу жұмыстарында жүзеге асады. Мұнда бастауыш сынып оқушыларының белсенділігі-олардың ерік күшіне, жоғарғы адамгершілік жан ашуға дайындығы-жеті он бір мүмкін болатын адамгершілік деңгейі жоғары болады (42) . Бұл мүмкіндіктер оқушылардың ұжым мүшесі ретінде қоғамдық белсенділіктерін ұйымдастыру мүмкіндігін береді.

Оқушылардың адамгершілігік әрекетінің қалыптасуында баланың әрекетке оятатын мотивтер роль ойнайды. Л. В. Божович, Л. С. Славина, М. С. НЕймарк зерттеулері оқушылардың дамуымен оның оқу іс-әрекетінің мотивтері өзгереді. Танымдық қызығушылықтарымен қатар үлкен ролді әлеуметтік мотив, қарым -қатынасқа және достармен біріккен іс-әрекетке ойнауды бастайды. Осымен байланысты сыныптастардың пікірінің мәні, олардың бағасы ойы, әрекеті, жүрісі, сөйлеуі мәнге ие болады, бұған бастауыш сынып оқушылары онай еліктейді.

Тоғыз-он жастағы балалардың әрекет етуші мотивтерінің бірі достарының арасында белгілі позицияға ие болуға ұмтылу. Мұнда барлық тәрбиелік жұмыс үшін балалар ұжымының ұйымы мәнге ие болады.

Л. . Божович, Л. С. Славина зерттеулері оқушының адамгершілік әрекетінің қалыптасуы құрдастар ұжымында оқушылар әрекетінің адамгершілік мотивін құру бойынша тек арнайы жұмыста мүмкін. Бұл арнайы ұйымдасқан жаттығуларды талап етеді, бұл процесте мотивтер стереотивтілік пен турақшылыққа ие болады. (15) .

Зерттеушілер әсіресе оқушыларды тек адамгершілік әрекетке жаттықтыруды ғана емес, сонымен бірге осы әрекет тудыратын мотивтері оятуды қалыптастыру қажеттігін көрсетеді.

Балаларға тек орындайтын әрекет мақсаты ғана емес, сонымен бірге мақсатты не үшін қоятын анық болу керек. (7)

Адамгершілік әрекеттегі жаттығу, көп эффектке жетуі, егер мұғалім балаларда мақсатқа жетудің белсенді ұмтылысын тудырса. Егер оянулар белсендірілмесе, онда қажет етілген жаттығулар адамгершілік мотивтерді үйреншікті істемейді және ақырғылары әрекет болмайды.

Қойылған мақсаттар бастауыш сынып оқушысы үшін тым күрделі және қиын болады . Бұларда элементтерге бөлшектеу керек және ішкі мен сыртқы жағдайларды баланың өз әрекетін игеру үшін тірек болатындай ұйымдастыру керек.

Қызықты берілгендерді Л. С. Славина келтіреді нашар дайындалған үй жұмыстарын орындау үшін сабақтан кейін сыныпта қалған оқушылар санын салыстырып көрсетеді (түрлі мотивтер бойынша) (16) .

Үш күн арасында 1 «А» сыныпта зерттеу басында сабақтан кейін 31 оқушыны қалдырды, 1 «В» сыныбында 30 оқушыны. Екі айдан кейін, 1 «А» сынып оқушыларында жұмысты жақсы орындауға тілектері оырндалды, 3 күн ішінде сабақтан кейін тек 1 оқушыны қалдырды; 1 «В» сыныптың оқушылар санынан, сабақтан кейін 21 оқушыны қалдырды.

Оқу іс-әрекеті-бастауыш мектеп оқушысының психикалық дамуының негізгі факторы (67) .

Қоғамдағы болып жатқан әлеуметтік экономикалық және саяси өзгерістер білім саласын жетілдіруді талап етеді. Міне, бұндай мақсатқа жету білім мазмұнын жанартумен қатар, оқытудың әдіс-тәсілдері мен әр алуан құралдарын қолданудың тиімділігін арттыру міндетін жүзеге асыруды қажет етеді.

Мұның өзі оқыту мен бала дамуының заңдылықтары туралы өте күрделі психолоигиялық және педагогикалық проблема.

Психологиялық зерттеуі анықтағандай кіші мектеп жасындағы оқушылардың оқуға деген ынтасы, қызығуы ең алдымен, оқу әрекетімен тығыз байланысты туады. Яғни оқуға деген қызығуы жеке пәндердің мазмұны бойынша емес, оқу әрекетінің түрлері бойынша жүреді.

Бастауыш сатыдағы кезең-оқушыда оқу әрекеті қалыптасуының ең қуатты жүретін кезеңі. Мұның нәтижесінде ғылыми ұғымдар мен түсініктерді менгере отырып оқушының өзі өзгеріп, дамуы жеке тұлғаның психикалық үрдістері мен қасиеттері қалыптасады; ырықты зейін, рефлексия, өзін-өзі бақылау, әрекет-амалдың ішкі жоспары сияқты басты жаңа пайда болады.

Баланың психикалық дамуындағы іс-әрекеттің рөлі қазіргі уақытта көптеген, сондай-ақ көпшілік зерттеулермен дәлелденді (Л. В. Занков, А. А. Смирнов, В. В. Давыдов А. А. Люблинская, Н. Ф. Менчинская, П. Я. Гальперин, Г. С. Котюк, Л. В. Скрипченко, З. М. Истомюна, Д. Б. Эльконин, Н. Ф. Талызина және басқалары) (54)

Алайда іс-әрекеттін даму сипатына ие болған жағдайдарларда анағұрлым толық аша аса қажет.

Нақты айтқанда оқушының оқу әрекетін тиімді меңгеруі нәтижесінде онда оқуға талап, ынта, құлшыныс туып, оқу біліктері қалаптасады яғни оқушы әр түрлі оқу тұжырымаларын өзігінен шешіп орындаудың жалпы ортақ тәсілдерін салыстыруды үйреніп жұмыс істейді.

Оқушының оқу әрекеті-күрделі ол оның барлық психологиядық рухани күшін керек етеді. баланың аықл-ой еңбегі белсенді әрекет болуға тиіс. Оқушының жалпы психикалық даму ерекшеліктеріне байланысты болады.

Баланың ақыл-ой әрекеті оның қажеттері мен қызығулары сезімі мен ерік сияқты т. б. психикалық процестермен байланысты іске асырылып отырады. Баланың оқу әрекеті мазмұнына мыналар кіреді: ғылыми ұғымдар мен ғылыми заңдарды түсіну практикалық міндеттерді шешуге бағытталған ойлаудың жалпы амал-тәсілдерін келтіру. Осыған орай ғылыми білімді және дағдылары меңгеруі-олардың оқушының негізгі мақсаты мен нәтижесі болып табылады.

Оқу әрекетінің құрылымы мыналардан тұрады:

-оқу міндеттері немесе тапсырмалар

-оқу әрекеттері (баланың қолданатын нақтылы практикалық және ой-тәсіл амалдары)

-бақылау (оқушылардың өзін-өзі қадағалап тексеріп отрыуы)

-бағалау (мұғалімдердің және оқушының өзіне өзі беретін бағасы)

Бастауыш мектеп оқуышысының іс-әрекеті дамитындай ие болуы үшін төмендегідей негізгі жағдайларды ескеру қажет.

1. Іс-әрекеттің мақасаты. балаларды қызықтырарлықтай нақты міндет қою керек.

Олар нені бақылауды керек?

Не үшін? Мұнда нені білу қажет?

2. Оқушының іс-әрекетінде себептер яғни алға қойған мақсатқа жету жолындағы әрекетке бар күш-жігерін салуға итермелейтін ынта зор атқарады. А. К. Дусавицкий мен мен В. В. Репкиннің зерттеулері көрсеткеніндей, барынша тиімді ұйымдастырылған оқу ісінде төмеңгі снып оқушылары бағаға қызығудан шынайы танымдық мүлдені білуге тез ауысады.

3. Іс-әрекеттің мазмұны -бұлар оқушыларға орындауға тиісті білімдер (елестетулер, түсініктер), -оларға белгілі болған білімдер ғана емес сондай-ақ оқушылар келешекте іс-әрекет үстінде яғни мұғалім берген тапсырмаларды шешу барысында меңгерген тиісті білімдер.

4. Оқушылар жүзеге асыратын іс-әрекетке кіретін қимл аса маңызды. Бұл -бала еңбекпен немесе ойынмен, музыкамен немесе математикамен айналысқанда қолдануға тиіс дағды шеберлік тәсіл. Оқушыдан әр түрлі ақыл-ой әрекеттерін талап ететін тапсырмалар, үлкендердің кейде айтуымен орындалатын операцияларды орындағанға қарағанда зор дамытушылық беретініне көз жеткізу қиын емес.

5. Оқушының іс-әрекеті дамушылық сипатқа ие ьолуы үшін балаларға өскелең талар қоя отырып, оны үнемі күрделендіріп отыру керек: іс-әрекеттің мазмұны, оның мақсаты мен міндеттері біртіндеп күрделендіріледі, орындалатын әрекеттің күрделенуі-өсіп келе жатқан оқушыға оның дамытушылық әсерінің көбірек болуы маңызды.

6. Бала өзінің жеьістіктері мен сәтсіздіктерін білу үшін алғашқысын бекітіп, екіншісін жою үшін, мұғалімнің тарапынан оның іс-әрекетін бақылау және бағдарлау -қызықты және нәтижелі іс-әрекетке ынталандыратын роль атқаруы тиіс.

Бастауыш мектеп оқуышысының оқу ісінің процесінде білімнің жетілуі төмендегідей бағыттар бойынша жүреді:

а) оқушы меңгеретін елестетулердің, түсініктердің, мәліметтердің көлемі өседі. Олар оқушының жеке -дара тәжірибесін құрайды.

ә) білім анағұрлым диффренцияланған және дәл бола түседі. Біріккен, аз бөлшектенген түсініктер мен бейнелерден оқушы дәлірек білім ұқсас білімдерді айыра білуге көшеді.

б) білім тереңірек бола түседі. Қимыл үстіртін бейнелеуден, яғни тек құбылыстың өзін танудан оның мәнің ашуға, бұл құбылыстардың заңдары мен заңдылықтарын ашуға бағытталады.

в) осыған байланысты білім анағұрлым жинақы және саналы сипатқа ие болады, демек берік те дәлелдене түседі;

г) білім категорияларға, жүйелерге бірігеді. Олар байланыстырушы болып шығады және бөлшектенген қатардан жүйелі құрылған «текке» айналады (И. М. Сеченов) ;

д) білім жылжымалық пен икемділікке ие болады. Олар субъектінің өзі басқара алатындай болады.

Жоғарыда көрсетілген бағыттардың әрқайсысы бойынша білімді меңгеруге оқушы ұмтылуы үшін, олармен, ол әр қилы әрекеттер жасаулары керек. Сонымен, білімді диффренциялау, анықтай түсу жұмыстары, оқушының қимыл бағытының көлемін немесе білімнің жинақталуын басқа мазмұнда және бағытта жүргізуін талап етеді.

Қазіргі уақытта жалпы білім беретін мектептердің міндеті-өзінің талантын таныта алатын жан-жақты жеке ьұлғаны қалыптастыру болып табылады. Ол үшін ең алдымен, оқушының танымдық іс-әрекеттерінің танымдық қызығушылықтарн арттыру, танымдық жан қуаттарының оянуына түрткі болу-ол мектептегі оқытулардың негізгі мәселелері.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.