Интернет желісі және оның маңызы



Жоспар

І Кіріспе
1. Интернет желісі және оның маңызы

ІІ Негізгі бөлім
1. Қазіргі таңда Білім беру саласында интернетті қолданудағы әр түрлі типологиялар.
2. Білім беруді ақпараттандырудың маңызы.
3. Ара қашықтықта оқыту өз бетінше білім алудың бір түрі.

ІІІ Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер
Интернет желісі және оның маңызы
Әлеуметтік пәнде болғандықтан адам әрқашанда өзі сияқтылармен араласу тәсілдерін іздестіреді. Соңғы кездегі интернет желісінің күрт дамып кетуі (қазіргі кезде 18 000 әр түрлі желілерді біріктіріп, күнбе – күн жаңаларымен толықтыруда) қашықтық кез – келген нүктесін бір – бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның көзді тартар ертеңі таң қалдырып, өзімнің соны пайдалана алатыны қуантады. Бірақ адам жаңалыққа тез үйренеді ғой, қазір де интернет жалпыға бірдей информациялық қор тәрізді ертектегі «ханшалардан» күнделікті «күніңізге» айналып барады. Оның құрамында миллиондаған компьютерлер терминалдары және қарапайым пайдаланушы адамдар бар. Кейбір есептеулер бойынша екі миллиондай компьютермен 30 миллионға жуық адам жұмыс істеп жатыр. Интернет желісіне күніне 1000 компьютер қосылады екен. 150 С (INTERNET SOCIETY – INTERNET ) президентінің жақында Интернет желісін пайдаланушылар саны бір миллиардқа жетеді деуі де бекер емес шығар. Мұнда таңданарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті Интернет бізге «даналық көзі» болып көрінсе, оның өзін қалай пайдаланатынымызды білген артық болмайды.
Интернет желісін алғашқы дүниеаге келтіруге себеп болған 70-жылдар басында АҚШ қорғаныс министрлігінің APRANET компьютерлік жүйесі болып саналады, онда соғыс жағдайында байланыс желілерінің жұмысы зерттелмеген еді. Желі нүктелерінің үлкен аумақта шашырап жатқандығына күрделілігіне байланысты оның аздаған бөліктері жылдам қайта құрылып, қалыпты жағдайына келе алатыны айқындалады.
Дегенмен Интернет тек желі ғана емес, ол желілердің желісі. Интернет көптеген байланыс желілерін бір – бірімен біріктіріп, дүниедегі ең үлкен компьютерлер торабын құрайды.
Оның қарапайым желілік нүктелері өкімет мекемелерінде, университеттерде, коммерциялық фирмаларда, жергілікті кітапхана жүйелерінде, тіпті мектептерде де орналасқан.
Интернеттің бір ерекшелігі оның құрамындағы көптеген компьютерлер нақты ВВS тәрізді жұмыс істейді. (шындығында, Интернет компьютерлерінің көпшілігі BBS сияқты істемейді, бірақ одан әркім файлдар алып, мәліметтер базасын пайдаланып, яғни оның ішкі мәліметтерін пайдалануға рұқсат алады). Интернетке қосылу дегеніміз – басқа желілерде тұрған 1000-даған компьютерлік жүйелермен байланысу деген сөз. Желідегі компьютерлерден өкімет архивіндегі, университеттің мәлісет базаларындағы, жергілікті қорлардағы көлеміндегі, кітапхана каталогтарындағы құжаттық мәліметтерді, суреттерді, дыбыс клиптерін, бейнелерді және т.б. цифрлық түрге айнала алатын барлық информацияны ала аласыз.
Интернет информация магистралына өте ұқсас, институт, мектеп терминалы арқылы оған жеңіл кіруге болады. Ол үшін интернеттегі жүйенің нөмірін теру керек. Мұнан кейін керекті жердегі (қала, мемлекет) желі нүктесімен байланысып, өзіңізге қажетті материалдарға қол жеткізесіз. Керек етсеңіз, NASA құжаттарын да, айта берсек, соңғы оқиғалар көрсететіндей, ЦРУ құпия архивтерін де оқуыңызға болады екен.
Интернет желісін сипаттау үшін оны телефон жүйесімен салыстыру қалыптасқан. Жалғыз телефон компаниясы болмайтыны сияқты Интернет компаниясы да тек біреу емес.
Интернетті нақты пайдаланудың да нақты себептері өте көп. Мысалы, сіздің Бурабайға барып дем алғыңыз келіп отыр, сол жердегі эквалангпен жүзеге ыңғайлы орын туралы білгіңіз келеді дейік. Олай болса, «SCUBA» экваланг) жаңалықтар тобын қарап шығу керек, мүмкін сонда демалған біреу мәлімет берген болар, әйтпесе сұрағыңызды сонда енгізіп, күтіңіз. Бірау сізге жауап беріп қалар (үлкен ықшамдықпен жауап алатыныңызға сенгіміз келеді).
Әлде әртүрлі заттар жинайтын коллекционермен танысқыңыз келе ме, жоқ әлде торт жасау рецептерін іздейсіз бе? IBM суперкомпьютерімен
Пайдаланылған әдебиеттер

1. В.П.Беспико «Слагоемые педагогической технологий» М., Педагогика., 1989.
2. Қ.Қабдықайырұлы, В.М.Монахов. «Оқытудың педагогикалық жаңа технологиясы». Алматы, 1999.
3. Б.Момынбаев. Білім жүйесіндегі жаңа педагогикалық, ақпараттық технологиялар. «Жас Алаш».
4. Л.Әліпбаева. Білім жүйесін ақпараттандыру /Егемен Қазақстан/ 1998 ж – 9 сәуір.
5. З.Бейсембаева. Педагогикалық технология – кепілдік нәтиже /Қазақстан жоғары мектебі/ 2001 ж - № 6 – 105 бет.

Жоспар

І Кіріспе
1. Интернет желісі және оның маңызы

ІІ Негізгі бөлім
1. Қазіргі таңда Білім беру саласында интернетті қолданудағы әр түрлі
типологиялар.
2. Білім беруді ақпараттандырудың маңызы.
3. Ара қашықтықта оқыту өз бетінше білім алудың бір түрі.

ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Интернет желісі және оның маңызы
Әлеуметтік пәнде болғандықтан адам әрқашанда өзі сияқтылармен араласу
тәсілдерін іздестіреді. Соңғы кездегі интернет желісінің күрт дамып кетуі
(қазіргі кезде 18 000 әр түрлі желілерді біріктіріп, күнбе – күн
жаңаларымен толықтыруда) қашықтық кез – келген нүктесін бір – бірімен
бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның көзді тартар ертеңі таң
қалдырып, өзімнің соны пайдалана алатыны қуантады. Бірақ адам жаңалыққа
тез үйренеді ғой, қазір де интернет жалпыға бірдей информациялық қор
тәрізді ертектегі ханшалардан күнделікті күніңізге айналып барады. Оның
құрамында миллиондаған компьютерлер терминалдары және қарапайым пайдаланушы
адамдар бар. Кейбір есептеулер бойынша екі миллиондай компьютермен 30
миллионға жуық адам жұмыс істеп жатыр. Интернет желісіне күніне 1000
компьютер қосылады екен. 150 С (INTERNET SOCIETY – INTERNET )
президентінің жақында Интернет желісін пайдаланушылар саны бір миллиардқа
жетеді деуі де бекер емес шығар. Мұнда таңданарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті
Интернет бізге даналық көзі болып көрінсе, оның өзін қалай
пайдаланатынымызды білген артық болмайды.
Интернет желісін алғашқы дүниеаге келтіруге себеп болған 70-жылдар
басында АҚШ қорғаныс министрлігінің APRANET компьютерлік жүйесі болып
саналады, онда соғыс жағдайында байланыс желілерінің жұмысы зерттелмеген
еді. Желі нүктелерінің үлкен аумақта шашырап жатқандығына күрделілігіне
байланысты оның аздаған бөліктері жылдам қайта құрылып, қалыпты жағдайына
келе алатыны айқындалады.
Дегенмен Интернет тек желі ғана емес, ол желілердің желісі. Интернет
көптеген байланыс желілерін бір – бірімен біріктіріп, дүниедегі ең үлкен
компьютерлер торабын құрайды.
Оның қарапайым желілік нүктелері өкімет мекемелерінде,
университеттерде, коммерциялық фирмаларда, жергілікті кітапхана
жүйелерінде, тіпті мектептерде де орналасқан.
Интернеттің бір ерекшелігі оның құрамындағы көптеген компьютерлер
нақты ВВS тәрізді жұмыс істейді. (шындығында, Интернет компьютерлерінің
көпшілігі BBS сияқты істемейді, бірақ одан әркім файлдар алып, мәліметтер
базасын пайдаланып, яғни оның ішкі мәліметтерін пайдалануға рұқсат алады).
Интернетке қосылу дегеніміз – басқа желілерде тұрған 1000-даған
компьютерлік жүйелермен байланысу деген сөз. Желідегі компьютерлерден
өкімет архивіндегі, университеттің мәлісет базаларындағы, жергілікті
қорлардағы көлеміндегі, кітапхана каталогтарындағы құжаттық мәліметтерді,
суреттерді, дыбыс клиптерін, бейнелерді және т.б. цифрлық түрге айнала
алатын барлық информацияны ала аласыз.
Интернет информация магистралына өте ұқсас, институт, мектеп
терминалы арқылы оған жеңіл кіруге болады. Ол үшін интернеттегі жүйенің
нөмірін теру керек. Мұнан кейін керекті жердегі (қала, мемлекет) желі
нүктесімен байланысып, өзіңізге қажетті материалдарға қол жеткізесіз. Керек
етсеңіз, NASA құжаттарын да, айта берсек, соңғы оқиғалар көрсететіндей, ЦРУ
құпия архивтерін де оқуыңызға болады екен.
Интернет желісін сипаттау үшін оны телефон жүйесімен салыстыру
қалыптасқан. Жалғыз телефон компаниясы болмайтыны сияқты Интернет
компаниясы да тек біреу емес.
Интернетті нақты пайдаланудың да нақты себептері өте көп. Мысалы,
сіздің Бурабайға барып дем алғыңыз келіп отыр, сол жердегі эквалангпен
жүзеге ыңғайлы орын туралы білгіңіз келеді дейік. Олай болса, SCUBA
экваланг) жаңалықтар тобын қарап шығу керек, мүмкін сонда демалған біреу
мәлімет берген болар, әйтпесе сұрағыңызды сонда енгізіп, күтіңіз. Бірау
сізге жауап беріп қалар (үлкен ықшамдықпен жауап алатыныңызға сенгіміз
келеді).
Әлде әртүрлі заттар жинайтын коллекционермен танысқыңыз келе ме, жоқ
әлде торт жасау рецептерін іздейсіз бе? IBM суперкомпьютерімен шахмат
ойнауға қандайсыз?
Периодты әдебиет жөніндегі анықтамалықты қарап, Ресей журналдарын
оқуыңызға болады.
Интернеттің бар мүмкіндігін, онда жиналған мәліметтерді де түгел
айтып беру қиын.
Оның үстіне күнбе – күн оған жаңа мәліметтер келіп түсіп жатады.
Интернетпен байланысқае провайдер компнаиясы деп аталатын мекемелер
әрбір компьютерді Интернетке қосып бере алады. Желіге қосылуын бірнеше түрі
бар, олар:
– қосылып тұратын тікелей байланыстар (кіру жолдары);
– тұрақты қосылып тұрмайтын байланыстар (кіру жолдары);
– почталық байланыстар.
Бұл атаулар әзірге түсініксіз шығар, енді олардың ерекшеліктерін
қарастырайық.
Тұрақты қосылып тұратын байланыс – мұнда жеке компьютер тікелей 1 CP
1 P желісіне қосылған түрінде болады, бұл Интернеттің бір шекті бөлігі,
яғни жеке компьютерлер мекемедегі желімен тұрақты байланыстағы негізгі
компьютермен жалғасып тұр. Мұндай байланыс ерекшеленген немесе тұрақты
тікелей байланыс деп аталады.
Ерекшеленген немесе тұрақты тура байланыс тек ірі компаниялармен
корпорацияларда болады. Провайдер – компания осындай мекеме бағдарлауыш
орнатып, бағдарлауыш Интернетке қызмет ететін компьютермен (хост –
компьютері) қосатын телефон каналын жолдап алады. Телефон каналы мен
Интернет арасындағы байланыс тұрақты сақталады, сондықтан провайдер –
компанияның компьютерімен байланысуға телефон шолу қажет емес, ауқымды
желіге әрбір адам өз компьютерімен кіреді де, қалаған жеріне Интернет
арқылы мәлімет жібере береді.
ІІ 1. Қазіргі таңда білім беру саласында Интернетті қолданудағы әр
түрлі типологиялар.
Интернетті қолдану – білім беру саласында әртүрлі Интернет –
технологияларын көптеген білім беру міндеттерін: оқыту, зерттеу және білім
беру процесін басқару міндеттерін шешу үшін қолданылады деп түсіндіріледі.
Интернетті қолдану тәжірибесін жүйелі түрде талдау білім беру саласында
алдын – ала көріну мен анықтаудың түрлерін ұсынады, ал бұл салыстыру мен
тұжырымдау мүмкіндігіне жол ашады.
Бұл орайда таңдап алынған көз алдыңдағы типологияны талдауға
байланысты тәжірибенің әр түрлі аспектілеріне сүйенеді.
Соңғы жылдары ағылшын тілдік әдебиеттерде білім берудегі Интернет
қосымшаларының әр түрлі типологиясы ұсынылды. (ПИО).
Бұл жерде назар аударатын жәйт, телекоммуникациялық технологияларды
қолдану тәжірибесінің жинақтауымен берілген пәндер облысты бөлуге
негіздерді таңдаудың екі ұстанымын белгіледі.
Ең кеңінен таралғаны технологиялық – бағдарлық келіс. Сонымен, 1995
жылы ЮНЕСКО – да коммуникацияның электрондық құралдарын ашық және ара
қашықтықта білім беру бағдарламасының интерактивтік технологиялары туралы
ақпарат жинау үшін қолдану тәжірибесін статикалық жүргізілген зерттеулерде,
қолданылатын телефоммуникация құралдары түрлеріне негізделген төмендегі
матрица пайдаалнылды:
1. Телефон; (сымтетік)
2. Факс;
3. аудио – конференция;
4. бейнеконференция;
5. электрондық почта;
6. мәліметтер базасына шығу.
ПИО – тәжірибесін зерттеулердегі мұндай келісте білім беру
мекемелерінің техникалық жабдықтарын талдау және білім беру процесіне
қатысушылардың сәйкес технологияны пайдалануға дайындығы басым болады.
Мұндай келістің модификациясы болуы да мүмкін, оның мысалы ретінде білім
беру мекемелерін жабдықтау деңгейі немесе оқытушылар мен дәріс оқушылардың
компьютерлік және телекоммуникациялық аспаптарын қолдануға машықтану
деңгейі негізінде құрылған типологияны айтуға болады.
Екінші жағынан, Интернет қосымшалары типологиясының топтарын білім
беру мен негіздеуге бөліп көрсетуге болады, оларды бөлуге ПИО -ның нақты
(сонымен бірге тұрақты дамушы) компьютерлік және телекоммуникациялық
технологияларға тіркеулерінен бос қағидалар тән.
Бұл типологиялар білім беру міндеттерін шешеді сипаттайтын
көрсеткіштерді талдауға бағдарлан. Сонымен, J. Ellsrvoroh (Ellsrvoroh,
1998) Интернет құралдарын төмендегі әртүрлі міндеттерді шешуде білім беру
процесіне қатысушылардың өзара әрекетін типтер бойынша бөлуді ұсынады:
1. Оқу процесіндегі студенттер мен оқыутшылардың өзара әрекеті.
2. Жүйеден (сеть) ақпараттарды іздеу процесіндегі студенттер мен
оқытушылардың өзара әрекеті.
3. Оқытушылар мен әкімшіліктің кәсіптік біріккен қызметі.
4. Студенттік біріккен зерттеу жобалары.
1. (J.Harris, 1995) білім беру облысында Интернет қосымшаларын
белгілі зерттеуші, білім беру курстары мен бағдарламаларын табысты
құрастыру мен нығайту тәжірибесін таңдай келе, Қызметтік құрылым
түсінігін енгізеді, бұл түсінік аясында жүйедегі білім беру
процесіне қатысушылардың белсенділігінің үлгісі көрінеді. Өзара
әрекет түрлеріне сәйкес үлкен үш тарауға бөлінген Қызметтік
құрылымдар, Harris бойынша, төмендегі типологияларды құрайды.
ПИО типологиясын құруға мүмкін келістердің бірін L.Harasim (Harasum,
1989), M.Rapaport, (Rapaport, 1991) ұсынды және M.Paulsen (Paulaen, 1995,
1998) дамытты. Интернеттің әр түрлі қосымшаларын айқын көрсету негіздері
ретінде Paulsen коммуникацияның төрт түрін (әдісін) және педагогикалық
техниканың түрлерін қарастырған жөн деп санады, ол бұларды оқыту
мақсаттарына қол жеткізу тәсілдері деп түсінеді. Бұл орайда
коммуникацияның әрбір түрі, Paulsen пікірінше, Интернет -
технологияларының (немесе СМС – devices) белгілі бір класынан қоладу
табады.
Paulsen-ның біріктірген түрлерінде бұл типология былайша көрінеді.
Интернет ұсынған ақпараттардың қайнар көздерін демонополизациялау мен
оқыту процеіснде дәріс алушының L. Learning Ibyies) жекелеген
ерекшеліктерін ескеру мүмкіндігінен шыға отырып, Knorules (Knorules, 1991)
тезисіне жүгініп, берілген контексте әртүрлі оқыту әдістерін қолдану
қажеттілігі туралы T.Pitt (L.Pitt, Pitt S Clark, 1998)
1. Білім беру конрактісі
2. Лекциялар
3. Пікірталастар
4. Өзін – өзі оқыту
5. Тәлімгерлік
6. Кіші топтармен жұмыс
7. Жобалар әдісі
8. Case – sbudy
9. Форум.
Сонымен, J.Davies (Davies, 1977) білім беруде Интернетті қолданудың
өз типологиясын (Types of internet rise in Educabion) қызмет түрдерінің
білім беру процесінде барлыө жақтарын есепке алу негізінде құрады.
ПИО типологиясының сипатталған түрлерінің соңғы - еуі сәйкес келетінін
аңғару қиын емес, өйткені олар жаңа компьютерлік және телкоммуникациялық
технологияларды қолдануда білім беру міндеттерінің алғышарттары туралы
алғышарттарға негізделеді. Мұндай келіс соңғы жылдары басым болып жүр. Осы
бойынша А.Barron мен G.Ornig (Barron Orwid,) оқыту мақсаты мен міндеттері
бірінші анықталуы тиңс, содан кейін ғана оларға қол жеткізудің нақты
технологиясы таңдалуы қажет.

ІІ 2. Білім беруді ақпараттандырудың маңызы
Қазақстан Республикасының жоғарғы білім жүйесін ақпараттандыру
жөніндегі мемлекеттік бағдарламасында төмендегідей міндеттер қойылған
болатын:
Ең алдымен жаңа ақпараттық технологияларды оқыту және сонымен қатар
оқу процесін басқару істерінде пайдалану үшін жоғарғы оқу мекемелерін
емептеу және ұйымдастыру техникаға құралдарымен қамтамасыз ету.
Барлық ЖОО – жа білім беру ақпараттарына қол жеткізуді қамтамасыз
ететін инфрақұрылымды дамыту.
Жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану және енгізу саласында
жоғарғы білім беру жүйесі үшін кадрлар даярлау, тағы басқа мәселелер. Атап
айтарлығы, Қазақстан Республикасы жоғарғы білім беру жүйесін ақпараттандыру
бағдарламасы 1997-2002 жылдар аралығында іске асты.
Көпшілікке белгілі Қазақстан Республикасы Президентінің өткен жылғы
қыркүйек айындағы Қазақстан Республикасының жоғарғы білім жүйесін
ақпараттандыру жөніндегі Қазақстан Республикасының Президенті мемлекеттік
бағдарламасы туралы өкімін жүзеге асыру жөніндегі ұйымдастыру –
әдістемелік және бағдарламалық – ақпараттық қамтамасыз ету туралы оңтайлы
щещім қабылданған болатын.
Білім берудің дамыған өркениетті елдердегі үлгісіне қарап,
мемлекетімізге сай ұлттық сана мен халықтық дәстүр және даму еркшеліктерін
ескере отырып, оқытудың жаңаша түрлі жүйесінің бағдарламасы қолға алынғаны
алға қарай талпыныс, бүгінгі күннің талабы.
Қоғамның болашақ азаматтарының жаңа өмірге көзқарасын қалыптастыру
жолдарын нақтылау бүгінгі зиялы қауымның, мұғалімдердің үлесінде болады.
Басты мақсат білім беру жүйесін жетілдіру, ғылымға және өмірге жаңалықтар
енгізу жарқын болашағымызды көркейте түседі.
Білім беру – оқыту мен тәрбиелеудің үздіксіз процесі. Қазіргі кезде
білім берудегі мақсат – жан – жақты, білімді, өмір сүруге бейім.
Өзіндік ой – толғамы бар, адамгершілігі жоғары, қабілетті жеке
тұлғаны қалыптатыру.
1997 жылдың 16 қыркүйегінде мемлекеттік басшысы резиденциясында
Елбасының білім жүйесін ақпараттандыру бағдарламасына қол қойған болатын.
Нұрсұлтан Әбішұлы өзінің сөзінде бұл бағдарламаның қабылдануы. Сол кездің
өзінде – ақ біздің еліміздің бюджеті үшін өте қымбат шешім деп атаған еді,
бірақ, сонымен қатар: Бізге бұдан да өте қымбатқа түседі, егер біз
Қазақстанның келешегі – өскелең ұрпақтың сапалы білімі туралы ойламасақ
деп атап көрсетті.
Бұл бағдарлама біздің елімізде ғана емес, одан тысқары форумында бұл
құжат бұрынғы Кеңес Одағының барлық территориясында бірінші қабылданған
дара құжат ретінде аталып өтті.
Енді Қазақстандық ЖОО – ның барлығы қазіргі компьютерлермен
жабдықталған кезде, біз ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Есептеу желіліердің түрлері жайлы
Желілердің мәні мен түрлері
Желілер
VPN - Виртуалды жеке желілері
Компьютерлік желі
Компьютерлік желілер жайлы ақпарат
Қазақстанда байланыс жүйесінің даму тарихы
Спутник байланыс желісіндегі ақпаратты қорғаудың маңыздылығы
Ethernet - жергілікті желі құрастыру мақсатында өте кең тараған технология түрі
Газет-журналдардың қоғамдағы рөлі
Пәндер