Қызылорда облысындағы мұнай өндіріс орындары

Пән: Мұнай, Газ
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Батыс Қазақстан Инженерлік - технологиялық колледжі

Өзіндік жұмыс

Тақырыбы: Қазақстан Республикасының экологиялық жағдайын талдау «Қызылорда қаласы»

Орындаған: ЭКР 21 топ студенті

Кеженова М. А.

Тексерген: Ишангалиева Ж. С.

Орал 2012 жыл

ЖОСПАР

Қызылорда облысындағы мұнай өндіріс орындары
Мұнай өндірісінің экологияға тигізетін зияны.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі

1. Қызылорда облысындағы мұнай өндіріс орындары

Облыс жерінде мұнайгаз барлауы соғыстан кейінгі жылдары жүрді. 1955 жылдары Сырдарияның төменгі ағысы Жосалы төбесі мен Төретам аралықтарында 100м тепеңдіктер бұрғылау жұмыстары жүргізілді. Көлемді сейсмологиялық барлау жұмыстары 1967 жылы басталды, соның негізінде шығыс Арал өңірі келешегі зор екендігін көрсетті. Мұнай мен газдың пайда болуы мен сақталуына Юра мен төменгі бордың құмшауыт қабаты қолайлы жағдай жасайды.

Облыстағы экономикалық жағынан басымы - мұнай. Бүгінгі таңда облыс жерінде Құмкөл, Арысқұм, Майбұлақ, Қызылой, Ақсай- Нұралы, Ақшабұлақ, Бектас т. б. кен орындары ашылды. Солтүстік Арал бассейіні (құланды, Қаратуп, Көкарал) Арал- Шалқар темір жолына дейінгі аралықты алып жатыр. 1988 жылы ҚазССР ғылым Академиясының геологич институтының мамандарымен Құланды- Жылан Тасарық зонасының геологиялық құрылысы мен Арысқұм мұнайгаз бассейінінің ұқсастығы анықталған. Барлау кқрсеткендей «Құмкөл» мұнайының барлық қоры 155 млн тонна, ал алынатыны- 90 млн тонна, Арысқұм бассейінде Құмкөлден басқа, барланған кендердің қоры 200 млн тонна. Ал солтүстік Арал бассейіндегі Түнгүріксор кенінің қоры 100-1500 млн тонна деп есептеледі.

Қазіргі таңда бұл өңірде шетелдік инвесторларды тартып, көптеген «мұнай- газ» өндіру фирмалары жұмыс істеуде. Олар бір жағынан жергілікті халықты да жұмыспен қамтуда біршама роль атқаруда.

Облыстың отын- энергетика кешені отын өнеркәсібі мен электр энергетикасын біріктіреді. Бұл екі ұғым бір сөзбен энергетика деп аталады. Энергетика бүкіл халық шаруашылығының басты, негізгі сапасы. Өйткені қазіргі атом, компьютер заманында халық шаруашылығының ешқандай саласы электр энергиясынсыз өз деңгейінде дамуы емес.

Облысымыз Республикасыздағы энергетиканың маңызды шикізаттық түрлерін өндіруден Батыс Қазақстан мен Орталық Қазақстан облысынан кейінг үшінші орында.

Облыс отын- энергетикасы Республикамыздың энергетика базасының маңызды бөлігі болып отыр. Мұнай мен газ отынның қатты түрін пайдалануды азайтудағы бірден бір көз.

Соғысқа дейінгі жылдары облысымыз сыртқа қатты отын дайындайтын орталықтардың бірі болған. Бәйгеқұм станциясында үлкен «Өзтопторг» мекемсі жұмыс істеді. Ол Өзбекстанға сексеуіл отының дайындап, вагон- вагон отын жіберіп отырды.

Отын өнеркәсібі- облыс энергетикасының негізі. Облыс экономикасының кірісінің 80 пайызын құрайды. Ол мұнай мен газ өндіруден тұрады. Бірақта газ өндіру әлі қолға алынған жоқ тек жоспарланып отыр.

Облыстағы отынның негізгі көзі- мұнай, оның жалпы қоры (Тұран айпатында) 450 млн. тоннадан астам, ал жылына 2 млн. тоннадан астам мұнай өндіреді. Облыс өңірінде мұнай - газ барлау жұмыстары 50 жылдардан кейін- ақ басталған. 1967 жылы кеңейтілген сейсмо- барлау жргізіліп, нәтижесінде Шығыс Арал өңірі келешегі зор екенін көрсетті. Республика Президентінің «Шығыс Арал өңірінің пайдалы қазбаларның игеріп, ел игілігіне айналдыру күттірмейтінмәселе»- деген сөзін халық бірден қуаттап кетті.

Облыс энергетикасының құрылысын былай сызып көрсетуге болады. Бұл жерде газдың рөлі әлі айтарлықтай емес.

Облыс энергетикасы

Отын өнеркәсібі Электр энергетикасы

Мұнай Газ ЖЭО

Облыс жерінде Құланды, Изенді жерінде көмір кендерінің қоры барланды. Бірақ олар әлі жергілікті қажеттікті ғана қамтамасыз ете алатын болғандықтан баланста тұр.

Құмкөл мұнай кеніші облысымыздағы ең ірі және алғашқы кен орындарының бірі. Әкімшілік жағынан ол Қарағанды облысының (бұрыңғы Жезқаған) Жезді ауданына қарайды. Ең жақын елді мекен Жалағаш темір жол стансасы (150 км) мен Қызылорда қаласы (160 км. «Құмкөл» кен орны 1984 жылы ашылды. Ол шығыс арқылы өтетін Омбы- Павлодар- Шымкент мұнай құбырына жалғасытрылған. Мұнай парафин қатарына жататын көмір сутектен тұрады. «Құмкөл» мұнайының жалпы қоры 155 млн тонна, онан алынатыны 90 млн тонна. Алғашқы мұнай 1990 жылы алынды.

Бастапқы жоба бойынша Құмкөл кенішінде 750- ге тарта бұрғылау скважина болуы тиіс, қазірге дейін 313-і орнатылған, ал жұмыс істеп тұрғаны 113 ғана.

Жақын арада Ақшабұлақ, Арысқұм, Қызылқия, Нуралы, Қоныс, Бектас, Ащысай, Ақсай, Арыс мұнай- газ- конденсат кен орындары барданды. Бұлардың барлығының келешегі зор кен орындары.

«Мұнайға қатысты проблемаларды реттеуге тиістіміз»- дейді облыс басшылары. Өйткені нарық заманында энергетикассыз экономиканың алға басуы мүмкін емес. Себебі, экономиканың барлығы осы халық шаруашылығына байланысты, ол энергетикасыз қарқынды жұмыс істеуі мүмкін емес. Осыған орай жоспарланып отыр.

2. Мұнай өндірісінің экологияға тигізетін зияны.

Қазіргі жағдайда атмосфералық қалдық - мазуттан қазіргіден де көп зиян шегеріміз хақ. Оны вакуумдық ректификациядан өткізіп, одан вакуумдық газойл алу керек. Одан қалған қалдық - гудрон - битум жасайтын шикізат. Қазіргі кезде асфальт жолдарын салу үшін битумды біз шет елден әкелеміз. Мазутты отқа жаға берсек көп өнімнен айырыларымыз анық. Бұған қоса мазут құрамында 2 пайызға дейін күкірт бар. Ол атмосфераға күкірт қышқылының газы болып ұшып, біздің төбемізден жауын болып жауады. Осы мазутты отын ретінде пайдалануға тыйым салатын заң қабылдау керек.

Бізде қалдықсыз өнім өндіру қалыптаспаған. Кейбірінің адам денсаулығына зияны шаш етектен екенін сезіп отырмыз. Егер осылай кете берсек, қазақ жері үйіндінің астында қалады. Оның зардабын біз емес, кейінгі ұрпақ тартады.

“Петро Қазақстан” компаниясы 10 миллион тоннаға жуық күкірттен құтыла алмай отыр. Осы мекемені шетелдіктерге берер кезде оның зияны мен пайдасы қалай болады деп сараптаудан өткізгенде, мұндай жағдайға тап болмас едік. Ел тізгінін ұстаған азаматтар сол тұста осы саланы жетік білетін кім бар, қандай ұсыныс айтасыздар деп бізбен санаспады.

Күкірт шаң сияқты ұшады. Онымен дем алған адамның алдымен өкпесі кетеді. Күкірт “кеселі” сонау жылдары келген инвесторлардың ығына жығылып, айтқанын істегеннен болғаны айдан анық. Шетелдіктер қалдықты қалдырып, мұнайды алумен болды. Күкірт қалдығын сорып алынған мұнайдың орнына қорғасындай балқытып құюға болатын еді. Қазақстаннан мықты инвестор шығып, Еуропа мен АҚШ-та жұмыс жасап, біздегідей қалдық қалдырар болса, олар сол күні мың емес, миллион доллар айыппұл арқалап, тіпті шекарадан шығарып жіберер еді. Сөлімізді алып, сүлдемізді қалдырғандарға салған айыппұлды естігенде жеріңді тоздырып, ауа мен суыңды улап жатқанда - бұл неткен кеңпейілдік деп жағаңды ұстайды екенсің. Осы жолсыздықты қатаң түрде реттеу үшін экология жөніндегі отандық заңымызды қайта қарап, талапты күшейту керек болар.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.