Журналистика «Хабаршысының» ғылыми кадрларды даярлаудағы рөлі

Пән: Журналистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 59 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе . . . 3

І тарау. Ғылыми «Хабаршының» теориялық және практикалық мән-маңызы . . . 7

1. 1. Басылым тарихынан . . . 8

1. 2. Ғылыми көсемсөздің көкжиегі . . . 13

1. 3. Қазақ журналистикасы ғылымының әлемдік ақпараттық кеңістіктегі орны . . . 25

ІІ тарау. Журналистика «Хабаршысының» ғылыми кадрларды даярлаудағы рөлі . . . 30

2. 1. Журналистика: қоғам саясат, экономика . . . 31

2. 2. Хабаршы э лектронды ақпарат құралдары туралы . . . 38

2. 3. Ғылыми шеберлік мектебі . . . 45

Қорытынды . . . 55

Ғылыми мақалалары талданған авторлардың алфавиттік тізімі . . . 60

Сілтемелер тізімі . . . 61

Пайдаланған әдебиет . . . 66

Кіріспе

Біздің қоғам өтпелі тарихи кезеңді бастан кешіруде. Уақыт дүбірі ел өміріне елеулі өзгерістер әкелуде. Ақпарат таратудың жаңа түрлері дүние есігін қақты. Адамзат өркениеті түрлі техникалық-технологиялық жетістіктер жемісін пайдалана отырып, хабар жеткізудің озық тәсілдеріне қол жеткізді. Дамыған, алдыңғы елдердің тәжірибиесіне енген жаңалықтар ХІХ ғасырдың аяғы ХХ ғасырдың бас кезінде қазақ кеңістігіне де жетті. Одан қоғамдық ғылым саласы да қалыс қалған жоқ. Филология ғылымының докторы А. Ж. Жақсылықов: «Қазіргі кезеңде, барша гуманитарлық ғылымдағы сияқты, ғылымда тоталитарлық тәртіп уақытындағы саражолдық, директивалық мәнге ие болған бұрынғы идеологиялық құрылымғылар, схемалар, постулаттардан бас тартуға байланысты әдебиет теориясы мен эстетикада негізгі методологиялық принциптертер, ережелер, базистік теориялар мен концепцияларды қайта саралау үрдісі жүріп жатыр. Бұл үрдіс ырғала-қинала ілгері басуда, соған қарамастан үздіксіз тереңдеп, қайтымсыз сипат алуда» , /1/ - деген пікірі дәл осы кезеңге орай айтылса керек. Бүгінгі таңда журналистиканың қоғамдағы рөлін, бүкіл болмысын тану үшін телехабар көріп, радио тыңдау немесе газет-журналдарды оқу, әрине жеткіліксіз. Өйткені, олар - үлкен ақпараттық индустрияның шығаратын дайын өнімдері ғана. Одан әрі журналистиканың қолтума арналары болып саналатын телевизия мен радио және газет-журналдар тек ақпарат құралы өрісінен шығып, ғылыми-зерттеу, оқу-тәрбиелік және өндірістік мақсаттарға кеңінен араласа бастайды. Бұл - журналистиканың іштей толысып, күрделене түсуінің көрінісі.

Қазіргі қоғам заңдылықтарын, келешек үрдістерді тап басу үшін журналистика практикасымен қоса, оның ғылыми теориясын және публицистика методологиясын жақсы білген абзал. Осы ретте журналистика факультеті профессор-оқытушыларының күшімен жүйелі шығып келе жатқан ғылыми хабаршының орны бөлек. Оның әр санында қазіргі заманғы ақпарат ауқымындағы түрлі тақырыптар барынша зерделеніп, гуманитарлық өредегі жаңа бағыттар бедерленеді. «Осы күнгі біздің көп мұқтаждығымыздың ішінде ең ірісі - ғылым . . . Ғылым тіліне қазақ сөзі жетпейтін, жететін болған күнде де аршылып, арналмағандығы анық. Қандай тілге бай болсын, ғылым жолына түсе бастағанда, тілі кемшілік қылып, қашанға ескіні алып қарастырып, бөтен жұрттың тілін жамау қылып, неше түрлі болып аламыштанады. Ғылым тілі - бұл уақытқа шейін қазақ оқығанының бір қалыпқа қойып, бір негізге құра алмай келе жатқан мәселенің бірі» /2/. Міне, қазақ ғылыми публицистикасының теориялық негіздері М. Әуезовтің осы дәйектемелерінен бастау алса керек. Оның айқын белгілерін соңғы жылдары Қазақстан аумағында ақпарат тасқыны үдей түскенінен де көреміз. Өйткені, қазіргі қиын кезде журналистің оқиғаны, құбылысты түсіндіретін сөзі өте маңызды. Яғни, журналистің пікірі алғы шепке шығады. Мәселен, М. Горький: « Сөз - барлық фактінің, барлық ойлардың киімі» деген. Ал, Шығыс даналығында сөзге мынадай анықтама берген: «Сөз қандай да бір ойды аңғаруға тиіс». Көпшілігіміздің қателігіміз сол, бізге алғаш кездескен, тіл ұшына үйіріле қалған сөзді ешбір ойланбастан айналымға қосып жібереміз де, сөздің қадірін кетіріп, құнын түсіреміз. Сөз құдыреті, сөз тылсымы деген ойдың төңірегінде бас ауыртып жатпаймыз. Тіл ұшына оралған сөзді айту қажет пе, жоқ па, ол туралы ойлану, толғану, оны соған ұқсас балама, мәнерлі, ойлы, терең мағынаға ие сөзбен ауыстыруды үйренсек, бүгінде біздің қоржынымыздағы ғажайып сөздердің әрбірі бейнелі көрініске айналып, біз «сөз пікірі», «сөз мәдениеті», «сөз қадірі» деген ұғымды ұғынықты бағалаған болар едік.

Демек, журналистика дегеніміз - көпшілік алдына айтылар басылым беттеріне шығар сөз өнері. ҚазҰУ-дың журналистика саласына арналған «Хабаршысын» ғылыми зерттеуге арқау етуімнің өз себептері бар. «Хабаршыда» бүгінгі күнге қажетті мағлұматтарды қамтитын, яғни, қазіргі кездің өзекті мәселелеріне арналған мақалалар жарық көреді. Бағалы ұсыныстар айтылады, лайықты қағидалық тұжырымдар жасалып, олардың мән-маңызын аша түсу үшін осы ғылыми еңбекті негізгі тақырыбы етіп отырмын. Бір айта кетерлігі, бұл тақырып дипломдық жұмысқа тұңғыш рет арқау етіліп отыр. Ғылыми жұмысымыздың басты жаңалығы осында деп білемін. Ғылыми журнал тарихын түбегейлі зерттеп, ондағы жарияланған ғылыми мақалаларды талдадым. «Хабаршыны» зерттеу барысында салыстыру әдісін пайдаландым, диаграммаларды және шеңбер түріндегі диаграммаларды қолдандым. Диплом жұмысы кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және тиісті ғылыми аппараттан тұрады. Ғылыми ізденісіміздің композициялық құрылымын дәл осылай жіктеу тақырыпты ашып көрсетуге септігін тигізеді деп ойлаймын.

Қазақ ұлттық университеті, журналистика серясының «Хабаршысы» 1997 жылдың 21-маусымынын бастап шыға бастады. Ғылыми басылымның жүйелі шығуына жауапты - баспа ісі кафедрасы. Мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап, бүгінге дейін «Хабаршының» 21 саны жарық көрді. Осы он жыл ішінде журналда 650 ғылыми мақала, жаңа кітапқа рецензия, мерейтой очерктері, эсселер жарияланды. Ондағы 340 ғылыми мақала қазақ тілінде ал, 305-і орыс тілінде, 5-і ағылшын және неміс тілдерінде жарияланған. Ғылыми жинаққа сондай-ақ Қырғыз, өзбек, қарақалпақ ғалымдары, Оклахома мемлекетік университетінің, (АҚШ) оқытушылары, Түркістандағы қазақ-түрік және «Қайнар» университетінен жүздеген авторлыры ат салысты. Олар өздерінің ғылыми ізденістері мен теориялық зерттеулерін, журналистика тарихы және методологиясы туралы пайымдауларын жариялауға мүмкіндік алды. Қазіргі кезде журналда қазақ, орыс, ағылшын және неміс тілдерінде ғылыми мақалалар жарық көреді. Журналды студенттер оқу құралы ретінде пайдаланады. Ол сонымен қатар қалың оқырман қауымға да арналған. Ғылыми хабаршыда жарияланатын ғылыми мақалалар редакция алқасының сараптауынан өтеді. Жыл сайын мақала жазатын авторлардың 10 пайызыға жуығы республикамыздың басқа оқу орындарынан тартылады. Ал, 12 пайызы - аспиранттар. Журналдың әр саны шыққан сайын редакция мүшелері дөңгелек үстел өткізіп, мақалаларды талқыға салады. 2001 жылдың қарашасында профессор Н. О. Омашевтің ұсынуымен «Қазақстан тәуелсіздігінің 10 жылдығы және БАҚ» деген жаңа айдар ашылды. Журнал ҚР Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министірлігінде тіркелген. Және ғылыми басылымдардың бірі ретінде қорғалатын кандидаттық және докторлық дисертациялар туралы хабарландырулар жариялауға құқықты, ЖАҚ-ның, «Қазпошта» «Газеттер және журналдардың» каталогтар тізіміне енгізілген және Қазақстанның барлық аймақтарына таралады. Журналдың беделі көтерілді, ол халықаралық деңгейге шықты. Соның бір белгісі ISSN 1563-0242 нөмірінің берілуі. ҚР «бұқаралық ақпарат құралдары» заңының 1-тармағының 16 бабына сәйкес ҚазҰУ хабаршысы, журналистика сериясының әр саны міндетті түрде мемлекеттің ұлттық кітап палатасына, ҚР Парламантінің кітапханасына, ҚР Ұлттық Ғылым Академиясының және тағы басқа кітапханаларға жіберіледі. Мақалалар алты негізгі тұрақты айдарлардан тұрады. «Журналистика. Қоғам. Саясат. Экономика», «Публицистика әлемі», «Баспасөз тарихынан», «Әлем және ақпарат», «Электронды ақпарат құралдары», «Шеберлік мектебі». Сонымен қатар 1997-1998 жылдары «Мұхтар Әуезовтың туғанына 100 жыл», 1997 жылы «Жаңа Астана жаңалықтары» және де «Факультет өмірінен», 1998 жылы «БАҚ тарихынан», 1999 жыл «Мерейтойлар», 2001 жылы «Қазақстан Тәуелсіздігінің 10 жылдығы және БАҚ», 2006 жылы «Жаңа басылымдардың тұсау кесері» атты айдарлар ашылып, оған сай ғылыми мақалалар жарияланды. «Хабашы» журналы тыңнан із салып берген ғалым, ұстаз, майталман журналистер Темірбек Қожакеев пен Марат Барманқұловтан басту алады. Тұрақты авторлары: Намазалы Омашев, Бауыржан Жақып, Қайрат Сақ, Төрегелді Бекниязов, Сағымбай Қозыбаев, Аязби Бейсенқұлов, Кәкен Қамзин, Құдайберген Тұрсын, Дәмегүл Баялиева және тағы да басқалары. Ғылыми хабаршыда жарияланған материалдары арқылы 50-ден астам адам кандидаттық дисертация қорғап шыққан. Ал, 4 адам докторлық дисертация қорғады. Мәселен: А. Х. Мархабаев, Ш. Ы. Нұрғожина, Б. Ө. Жақып, Қ. Ж. Тұрсын.

Журнал ҚазҰУ-дың журналистика факультетінің қаржысына шығарылады. Онда редакторға, редактордың орынбасарына, жауапты хатшыға, рецензенттерге және техникалық хатшыға қаламақы төленбейді. 2003 жылдан бастап «Хабаршы» журналы жылына 2 рет тұрақты түрде шығып тұрады, тиражы және оның салмағы мен баспа табағы бір қалыпты жарияланып келеді. Яғни, 1997 жылы тиражы 100 дана болса, ал, 2002 жылдың екінші санынан бастап 500 данаға жетті. Ал, қазақ халқының журналистік зерттеулерінің негізін қазақ зиялыларының тарихи деректерге құрылған құнды шығармалардан іздегеніміз жөн.

І тарау Ғылыми «Хабаршының» теориялық және практикалық мән-маңызы.

Баспасөз - әлеуметтік мінбер, ол қоғамдық пікір тудыру арқылы «төртінші билік» рөлін атқаратыны айқын. Қазіргі таңда ақпараттар ағыны әлемді бір-біріне барынша жақындастырып, мейлінше түсінікті етіп және адамдар қолы тұрғызған джунглиде - зәулім үйлер мен әсем ғимараттарда жасалатын тағдырлардың реттеуші, компасы болып отырған тағы да шындық. Әр түрлі ғылым салаларының өзіне тән негізгі ұғымдары болады. Мәселен әдебиет теориясында - «образ», экономикалық теорияда - «тауар», психологияда - «жан», зоологияда - «жануар», ботаникада - «өсімдік», астрономияда - «жұлдыз», тағысын тағы негізгі ұғымдардың алатын орны тіптен бөлек зор. Журналистика теориясындағы сондай негізгі ұғым «бұқаралық ақпарат» ұғымы. «Information» - латын сөзі, қазақша мағынасы - «мағлұмат беру, мазмұндау, хабарлау» болып келеді. «Нарықтық қатынастарға өтудің қиын-қыстауын басынан кешіп келе жатқан тәуелсіз, жас мемлекетіміздің алдында меніңше, жүгі зілден де ауыр төрт міндет тұр: а) халықаралық қоғамдастыққа өзімізге ғана тән бет-ажарды таныта білу; ә) шынайы экономикалық тәуелсіздікке жету; б) ғылыми-технологиялық дербестікке ие болу; в) ақпараттық идеологиялық дәрменділікті қамтамасыз ету» /3/. Бұл міндеттер басты рөл атқарады.

Жалпы, «Баспасөз тарихынан» атты айдарда 98 ғылыми мақала жарияланды. Оның 61-і қазақ тілінде, ал, 37-і орыс тілінде жарияланған мақалалар. Мәселен, Зерттеуші Л. Нұрғалиева «Түркістан өлкесіндегі 1917 жылғы қоғамдық-саяси ахуал және баспасөз» атты мақаласы 1917 жылғы ақпан төңкерісі, сол кездегі Алашорда партиясының құрылып, оның бас-қасында жүрген адамдар мен ондағы болған оқиғалардың баспасөз бетіндегі көрінісі жайында сөз қозғайды. Бастысы қазақ зиялыларының уақытша үкіметті қолдап, өздерінің Алашорда партиясын құруға қол жеткізгендігі. Сол кезде ақын, талантты жазушы, ойлы публицист Ж. Аймауытов пен туған халқының жарқын болашағы үшін күрес жолына арнаған асқарлы азаматтардың бірі М. Шоқайдың баспасөз бетінде жарық көрген мақалалары талданады. Мысалы, 1917 жылы ақпан төңкерісі болып, патша тақтан түскенде алғашқылырдың бірі болып «Сарыарқа» газетінің бетінде «Тұр, бұқара, жиыл, кедей, ұмтыл, жастар» деген мақаласында Ж. Аймауытов: «Жасыратын қылық жоқ - бостандық, теңдік күштіге, жемқорға келген теңдік емес, бұл өзі қара бұқараға, кедейге келген теңдік, жете алмай жүгендерге берілген бостандық», - деп жазғаны алға тартылады.

«Баланбайұлы Қайретдин өзінің «Тұла бойы қан сасиды» атты мақаласында: «18 гинуардан 10 финуарға дейінгі күндер Түркістан халқының есінен шықпас. Ол күндері адам-хайуан өзінің бет аузын Түркістан халқына ашық көрсетті. Ол күндер - Түркістан тарихында сиямен емес, қанмен жазылатын күндер» - деп атап көрсетті.

«Бұдан шығатын қорытынды - дәл сол кезде уақытша үкімет те, большевиктер де, Орталық Азия да, оның ішінде Қазақстанда автономия құруға, әсіресе конфедерация құруға деген ешбір құлықтары болмады және ол туралы өздерінің империялық саясатын одан әрі жүргізу үшін ойлағылары да келмеді»/4/ деп, сол кездегі кеңес үкіметінің солақай саясатына әшкерелейді.

Орта Азия мен Қазақстанды қолдарынан шығарып алмауды көздеген кеңес өкіметі бұл халықтарға қарсы түрлі айла-шарғы қолданудан бір сәт те болса бос тартқан емес.

«Мемлекет ішінде бассыздық, тәртіпсіздік ұлғайды, жұрт жүгенсіз кетті. Біреудің бірудегі сенімі жоғылып, араздық, алалық күшейді. Мұның аяғы үлкен насырға шауып, күші жеткендер әлсіздерді қырып-жойып, тонауға айналатын түрі бар. Енді һәркім, һәр халақ өз қарабасын қорғаудың қамын іздеу керек. Заман сондайға айналды.

Қазақ жұрты өз арасында халық әскери милиция жасауы тиіс. Бұл мәселе өте шұғыл һәм өте керекті мәселе. Сондықтан біз, төменде қол қоюшылар, елдің айна-бағыты - ақсақалдар мен зиялы оқығандарды жиып, жалпы қазақ съезін жасауға қаулы қылды, съездің мақсаты қазақ жастарының халық құлынан халық ғаскерін жасау мәселесіне келіспек.

Осындай қиян-кескі қатерлі уақытта біз өзімізді өзіміз қорғай алмасақ, біздің халық құрдалаға құрбан кетуі мүмкін. Соның үшін халықтың негізгі тіршілік мәселесі де қаралуы тиіс», /5/ делініп, астына Бөкейханұлы, Байтұрсынұлы, Дулатұлы, Бірімжанұлы, Ғұмарұлы, Досжанұлы сияқты біртуар арыстардың аты жөндері жазылған. Мұндағы мақсат қаймана қазақты ұйқыдан оятып, қазаққа төніп тұрған қатер жайында ой қозғайды. Яғни, кейен елінен, жерінен, мал-мүлкінен айырылып қалмасын деп жазды.

«Шындығына келсек «Алашорда» іс жүзінде баса-яғы бір жарым жылдай ғана. 1918 жылдың ортасынан 1919 жылдың желтоқсанына дейін өмір сүрді. Алашорда да жоғарыда айтқанамызжай, Ресейде бөлініп шығу жайында сөз болған жоқ. Олар бар болғаны Ресей демократиялық федеративті республика болсын деп өздері терреториялық автономияны мақсат тұтты», - деген пікір айтады зерттеуші Л. Нұрғалиева /6/ .

Мәселен: сол кезде Ташкентте шығып тұрған «Экономическая жизнь» газетіндегі мына цифрларға көз жүгіртіп өтейік. «Түркістанда 1914 жылы жылқы мен сиыр саны 15 миллион 399200 болса, 1919 жылы сол малдың не бәрі 561531-і ғана қалған. Ал, соғыс пен аштықтың салдарынан 1. 114000 адам өлген». Сөйтіп, бұл мақаладан шығар қорытынды не? Жалпы автор кеңес үкіметінің Қазақстанға бостандық әкелудің орнына бодандық саясатты одан әрі жалғастырып, қайғы мен қасіретті үдете түскенін көреміз.

Бұл тарихи еңбек. Өткенді есіңе алмай, жаңа жадыңа түспейді демекші, өткен тарихымызды бағамдап отыру бүгінгі күннің және ертеңгі келешектің кемелді болу үшін қажет. Л. Нұрғалиеваның бұл мақаласы өткен тарихымыздағы саяси ахуал мен баспасөз мәселесінен оқырманды хабардар етеді. Сол кездегі тарихи фактілерден ақпарат береді. Сонысымен де құнды. Мұндай зерттеу мақалалар көптеп жазылады. Әр қайсысында бір ғылыми жаңалығы болады. Міне, осы жоғарыда жазылған жолдардан мақаланың құндылығын, тақырыптың өзектілігін, ғылыми жаңалығын аңғаруға болады.

Филология ғылымдарының кандидаты Қ. Сақов өзінің «Ұлттық сана ұйытқысы» атты мақаласында осыдан ғасырға жуық уақыт бұрын қазақ өмірінде тарихи құны өлшеусіз қоғамға мәні зор өзгеріс «Қазақ» газетінің жарыққа шығуы, онда нендей мәселелер көтерілгені, оған кімдер ат салысқаны жайында ой қозғайды.

«Қазақ» бір ғана қазақ журналистикасының тарихын білу үшін, яғни, журналистерге ғана қажет басылым емес. Ол - берісі тарихшыларымыз бен әдебиетшілерімізге, тіпті керек десеңіз барша жұртымызға ауадай қажет ортақ қазына. Осы күні сананы ояту, соның бір жемісі - Отан сүйгіштік қасиетті тірілту, ел-жұртқа адал қызмет етіп, тәуелсіздіктің тұғырын мәңгілік етіп нығайту мәселелері - мемлекеттік деңгейдегі күн тәртібінде тұрған өзекті мәселелер»/7/.

«Аурудан құлан таза айығудың амалы - оның неден болғанын біліп, соған қарай ем қолданудаекені екінің біріне белгілі. Олай десек, кезінде соқыр саясаттың салдарынан жөн-жосықсыз жабылып қалған ұлттық бастаулардың көзін қайта ашып, шөліркеген жұртына сусынын қандыра қызмет етуіне жағдай туғызсақ, ел күйінің түзелуіне септігін тигізерінен үмітсіз емеспіз, сеніміміз мол»/8/.

Монархиялы диктатураның саяси-экономикалық және рухани-моральдық отарлауы параллель жүріп жатты. Бұл ретте белгілі алаштану саласының маманы, профессор М. Қойгелдиевтің мына пікірі назар аударарлық: «Міне, осындай жағдайда қоғамдық күреске қазақ қоғамы үшін мүлдем жаңа саяси-әлеуметтік күш - ұлттық интеллегенция араласа бастады. Негізінен метрополия оқу орындарында білім алып, отаршыл мемлекеттік басқару аппараттарындағы қызметке және қазақ арасына орыс мәдениетін егіп, тарату үшін даярланған зиялылар мұның бәрін жиып қойып, ұлттық тәуелсіздік пен ұлттық мәдениеттің өсіп-өркендеуіне, ұлт өмірін қайта құру мақсатына қызмет ете бастады»/9/.

«Бойға таралғалы тұрған кеселдің тамырын ұстап, уәжін айтқанда, әуелі ауыздарына іліккені «ұлттың сақталуына да, себеп болатын нәрсенің ең қуаттысы - тіл. Сөзі жоғалған жұрттың өзі де жоғалады. Өз ұлтына басқа жұртты қосамын дегендер әуелі сол жұрттың тілін аздыруға тырысады» деген сырттың сұқ қолымен таралатын кесел жайы болғаны тегін емес. Оған бүгінде халқымыздың ғасрлық қайғысына айналып отырған тіл мәселесі бұлтартпас дәлел»/10/.

«Қазақ» тек тарихымызды тану үшін ғана керек басылым екен деген ой тумауы керек. Оның бай мұрасынан бүгінгі тірлігімізбен үндес, әлі де қоғамдық мәнін жоймаған көптеген дүниелерді кездестіруге болады. Олардың ішіндегі ел егемендігінің ірге тасын қалап жатқан бүгінгі алмағайып заманда жолсыздан адаспай, өз соқпағымызды тауып жүріп кетуімізге жол көрсетіп, ақыл қосатын жағы да көп.

Автор Алашорда қозғалысын және оның көш басшылары жайындағы тарихи оқиғаларды түбегейлі зерттеп, ой елегінен өткізеді. Және де «Қазақ» газетінің шығуы туралы қалам тербейді. Осылайша қазаққа деген рухани игілікті енгізу жолында қызмет еткен «Қазақ» газетінің тарихын осы ғылыми еңбек арқылы автор молынан қамти алды. Бір сөзбен айтқанда толық мағлұмат берілген, сондықтан оқырман қызыға оқиды. Автор ойының түбегейлі орындалғанын осыдан байқауға болады. Газет өз заманында халықтың жол бастар серкесі, көш бастар көсемі болғандығын анықтауды қажет етпейтіндігі ақиқат. Оған халқымен қауышуды күтіп, архивтерде сарғайған газет тігіндісінің маңызды-маңызды материалдарын тілге тиек ету арқылы көз жеткізуге болады. Олардың әрқайсысы тарихымыздың алтынмен жазылар бір-бір парағы болуға лайық-ақ.

Тарих ғылымдарының докторы Қырықбай Аллаберген «Студенттерге «Ақтаңдақ мәселелерін» оқыту проблемалары туралы» атты мақаласында еліміздің тәуелсіздік алғанға дейін халқымыздың тарихын бұрмалаған күйі оқытылғандығы және де бір жақты идеология мен кеңестік саясат өткен-кеткен тарихымызды тереңінен зерттеуге мүмкіндік бермегендігін айтып, оған бел буғандар болса, қуғынға ұшырап, жер аударылғандығы жайында төмендегідей пікір білдіреді:

«Біріншіден, студенттерге «Қазақ баспасөздегі «ақтаңдықтар» мәселелері» оқыту біздің факультетте тәуелсіздікпен бірге келеді. Біздер оларға өткен тарихымызды шындық тұрғыдан айтуға мүмкіндік алдық. Осы тоғыз жыл ішінде біздің ғалымдар көптеген зерттеу жұмыстарын жазды. Кезінде байшыл, ұлтшыл, алашордашыл деген газет-журналдардың түпнұсқалары түгелдей болмаса да, қолымызға тиіп, ғылыми айналымға түсе бастады. Екіншіден, бұл жұмысқа студенттердің өздері де араласуға мүмкіндік алды. Олар реферат, диплом жұмыстарын жазу арқылы архивтерге барып, өткеннің шындығына көз жеткізуде.

Үшіншіден, Т. Қожекеев, Ш. Елеукенов, Ү. Сұхбанбердина, Н. Омашев, С. Қозыбаев, Қ. Сақов, Б. Жақыпов сияқты ғалымдар бұл тақырыпта орналған монографияларында, оқулықтарында, ғылыми мақалаларында көптеген тың деректердің көзін ашып, жастарымыздың сана сезімдерінің оянуына өзіндік үлестерін қосуда»/11/.

Ендігі проблема осы зертеулердегі рухани байлықтарды ертеңгі маман, бүгінгі студенттерге қалай жеткізу проблемелары тұр. Өйткені, біз қазақ баспасөзінің тарихын бірнеше кезеңдерге бөліп қарастырамыз. Енді тәжірибелі ұстаз аталмышпроблеманы өзіндік жолдарын ұсынады. .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.