Қазақстан Республикасындағы қонақ үй бизнесінің дамуын талдау

Жоспар

Пән: Туризм
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 42 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3

1
Қонақ үй шаруашылығының мазмұны: орналастыру құралдары мен нөмірлердің жіктелімі

1.1 Қонақ үй қызметтерінің мәні. Қонақ үйлер мен нөмірлер жіктелімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

5
1.2 Қонақ үй және орналастыру құралдарының қызмет сапасы
9
1.3 Қазақстанда қонақ үй бизнесінің даму эволюциясы ... ... ... ... ... .
13

2
Қазақстан Республикасындағы қонақ үй бизнесінің дамуын талдау ("Қазақстан" қонақ үйінің мысалында)

2.1 Қазақстан Республикасындағы қонақ үй шаруашылығының қазіргі даму бағыттары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

17
2.2 "Қазақстан" қонақ үйінің сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ...
20
2.3 "Қазақстан" қонақ үйінің нарықтық мүмкіндіктерін талдау ... ..
29

3
Қонақ үй клиенттерін орналастыруды және оларға қызмет көрсетуді ұйымдастырудың жетілдіру бағыттары

3.1 "Қазақстан" қонақ үйінде маркетингті ұйымдастыру ... ... ... ... .
33
3.2 "Қазақстан" қонақ үйін бәсекеге қабілеттілігін басқаруды және ұйымдастыруды жетілдіру ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..

36
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

40
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..

42

Кіріспе

Халықаралық туризмнің табыстары шамамен алғанда триллион долларды құрайды. Туризм үлесінде әлемдік экспорттың 8%, қызмет көрсету нарығының 31% және де бүкіл әлемдегі 100 млн. астам жұмыс орындары болып отыр. Ол бүгінде мұнай кәсібінен кейін екінші орындағы шаруашылық саласы болып отыр.
Соңғы кездері, қонақ үй бизнесі әлемде пайдалы бизнестің біріне айналды. Ол өзімен қоса туризмді дамытады. Ал туризм болса, әлеуметтік-тұрмыстық инфрақұрылымның салааралық кешені ретінде әлемдік экономикада басты рөлді алады, әлемдік ұлттық өнімнің 110 бөлігін қамтамасыз етеді. Сондықтан да алдағы кезеңде оның ең маңызды факторына айналмақ.
Халықаралық туризм халықтың жұмысбастылығына қатты әсер етеді. Қазіргі кезде әрбір 15-ші қызметкер әлемде қонақ үй бизнесінде жұмыс істейді. Туризм үлесіне әлемдік капиталдың шамамен 7%-ы, салық түсімдерінің 5%-ы, тұтынушы шығындарының 11%-ы келеді. Бұл көрсеткіштер, әрине туризм индустриясының, оның ішінде, әсіресе қонақ үй саласының жұмыс істеуіне тікелей экономикалық тиімділікпен сипатталынады.
Қонақ үйдің басты көзі - турист болғандықтан, қонақ үйде көрсетілетін қызметтердің сапасы әлемдік деңгейде әр түрлі болуы қажет. Тек сонда ғана қонақ үй саласы өркендеп, өз дамуын одан әрі жалғастырады.
Туризм - экономика салаларының ішіндегі қарқынды дамып келе жатқан, ірі қызмет көрсету салаларының бірі. Оның дамуының жоғары қарқындары мен валюталық түсімдердің үлкен көлемдері жеке туристік индустрияның қалыптасуына септігін тигізетін түрлі экономика секторларына белсенді ықпалын тигізеді.
Бұл жерде айта кету керек, қонақ үйлердің түрлі үлгілерімен берілген қонақжайлық индустриясы орналастыру орындары секторынан бастау алып, тарихи қалыптасқан. Классикалық түсінік тұрғысынан, қонақ үй деп жиһаздармен жабдықталған бөлмелері бар келушілерге арналған үйді атайды. Қазіргі жағдайда қонақ үй дегеніміз - азаматтарға, жеке туристерге және ұйымдасқан топтарға қонақүйлік қызмет көрсету мекемесі.
Қазіргі қонақүйлік мекеме тұтынушыларға тек жатар орын мен тамақтандыру қызметтерін ғана көрсетіп қоймай, сонымен қатар көлік, байланыс, ойын-сауық, экскурсиялық қызмет, медициналық, спорттық, сұлулық салондар қызметі мен т.б. қызмет түрлерін көрсете алады. Шындығында, қонақ үй мекемелері туризм мен қонақжайлық индустриясы құрылымының басты функцияларын орындауда, себебі, олар тұтынушыларға дайындалған құрама қонақүйлік өнімді ұсынады, бұл өнімді дайындап, алға жылжытуда туризм мен қонақжайлық индустриясының барлық элементтері мен бөлімшелері қатысады. Осыған байланысты, қонақ үй индустриясын немесе қонақ үй бизнесін туризм мен қонақжайлық индустриясының ең ірі құрама бөлігі ретінде қарастырған жөн.
Қонақжайлық - бұл келушілерді кішіпейілділікпен күтіп алу мен сыйлау, кезбелерді ақысыз қабылдау мен тамақтандыру немесе бір сөзбен айтқанда, кезбеқабылдау. Қонақжай болу дегеніміз - келушілерге жылы қабылдау ұсынып, олар үшін тыныш, қолайлы және жылы шырайлы жағдай ұсына білу.
Қонақжайлық - адам өркениетіндегі негізгі ұғымдардың бірі, ол қазіргі кезде ғылыми-техникалық үрдістің ықпал етуімен адам атаулыға жайлы жағдай мен комфорт жасаумен айналысатын миллиондаған кәсіпқойлар еңбек етіп жүрген әлуетті индустрияға айналды.
Курстық жұмыстың мақсаты: Қазақстан қонақ үй кешенінің бәсекегеқабілеттілігін жоғарылату бойынша бағыттар жасау
Қойылған мақсаттарға сәйкес берілген жұмысымызда келесі мәселелер шешіледі:
oo Қазақстан Республикасында қонақжайлық индустриясын талдай отырып мысалға алынған қонақ үйдің орнын анықтау
oo Қазақстан қонақ үйінің бәсекеге қабілеттілігін жоғарылату бойынша бағыттар ұсыну
Зерттеу объектісі ретінде - Қазақстан Республикасындағы үздік қонақ үйлердің бірі Қазақстан қонақ үйі алынды.

1 Қонақ үй шаруашылығының мазмұны: орналастыру құралдары мен нөмірлердің жіктелімі

1.1 Қонақ үй қызметтерінің мәні. Қонақ үйлер мен нөмірлер жіктелімі

Қонақ үй бизнесін туристік бизнес, сондай-ақ туризм мен қонақжайлылық индустриясынан бөліп қарастыруға болмайды, керісінше, оның маңызды құраушысы ретінде жүреді.
Соңғы кездері қонақ үй бизнесі әлемде пайдалы бизнестің біріне айналды. Ол өзімен қоса туризмді дамытады. Ал туризм болса, әлеуметтік тұрмыстық инфрақұрылымның салааралық кешені ретінде әлемдік экономикада басты рөлді алады, әлемдік ұлттық өнімнің 110 бөлігін қамтамасыз етеді. Сондықтан да алдағы кезеңде оның ең маңызды факторына айналмақ.

1-кесте -- Туристерді орналастыру құралдарының жіктелімі

Туристерді коллективтік орналастыру құралдары

Қонақ үйлер және қонақ үйге ұқсас орналастыру құралдары
1. 1. 1
Қонақ үйлер - нөмірлерден тұратын, көрсетілетін қызметтерге және елдің стандарттарына сәйкес класстар мен категорияларға топтастырылған, бірыңғай басшылығы бар және түрлі қонақ үй қызметтерін ұсынатын обьект.
Статистикалық мәліметтер бойынша олар былай ажыратылады:
А) көлемі бойынша: 100 нөмірге дейін, 100-ден-300 нөмірге дейін, 300-ден жоғары нөмірлер;
Б)қызмет көрсетудің сапасының деңгейі бойынша: люкс класс отельдері, бірінші класстағы отельдер, эконом - класс отельдері;
В) басқарылуы бойынша: тәуелсіз, қонақүй желісіне жататындар.
1. 1. 2
Қонақ үйге ұқсас мекемелер (туристік жатақханалар, жиһаздалған бөлмелер және басқа мекемелер), олар шектелген қызмет түрлерін ұсынады.
Ескерту: Қ.Р-ң статистика агенттігінен алынған

Нөмір - бір немесе бірнеше орыннан тұратын үй-жай. Оның мөлшері мен
белгіленуі туристік жолдамада көрсітіледі.
Қонақжайлылық индустриясы - қонақтармен қарым- қатынаста қонақжайлылық принциптеріне сүйенетін ықылас пен мейманшылдық таныту сияқты қызмет көрсету түрлерінен тұратын кәсіпкерлік түрі.
Қонақ үй - бұл қызметті өндіру мен ұсынуға байланысты күрделі шаруашылық кешен.
Басқару ерекшелігіне байланысты оқшауландырылған және қонақ үй желісіне кіретін қонақ үйлер болуы мүмкін.
Барлық қонақ үйлерде қызметтің төрт негізгі тобы ескерілген:
oo орналастыру;
oo тамақтандыру;
oo бос уақыт;
oo тұрмыстық қызмет көрсету.
Кез- келген қонақ үйдің қажетті жағдайы ретінде екі негізгі -орналастыру және тамақтандыру қызметтерінің болуы қарастырылады.
Орналастыру қызметінің мазмұны мынада:
Біріншіден, пайдалануға арнайы мекемелер (қонақ үй нөмірлері) ұсынылады;
Екіншіден, ұсынылатын қызметтер қонақ үй персоналымен тікелей байланыста атқарылады.
Орын (койка) - бір адамның пайдалануына арналған жарамды төсек орын ауданы.
Қонақ үй нөмірлері орналастыру қызметінің негізгі элементі болып табылады. Ол қонақтардың демалуына, көңілін көтеруіне, жұмыс істеуіне арналған көп функционалды үй-жай.
Қонақ үй нөмірлерінің ауданы, жиһазы, жабдықталуы, жарықтандыруы бойынша түрлі категорияларға бөлінеді. Қонақ үйдің категориясына тәуелсіз әрбір нөмір келесідей жиһаз бен құрал- жабдықтармен жабдықталуы керек:
oo төсек;
oo бір орынға есептелген кресло немесе орындық;
oo киімге арналған шкаф;
oo жалпы жарықтандыру;
oo қоқыс жәшігі;
oo қонақ үй жайлы ақпарат және өрт жағдайына байланысты эвуакация жоспары.

2-кесте -- Қызметтің негізгі сипаттамалары және басқару проблемалары
Қызмет сипаттамалары
Басқару проблемалары
Қызметтің сезілмейтіндігі
Стандарт үлгілерін ұсынудағы қиындықтар: тұтынушы үшін қызметті сатып алу тәуекелдікпен байланысты.
Қызметті тұтынушыға алдын-ала көрсету мүмкіндігінің болмауы. Анықталатын және өлшенетін физикалық сапа стандарттарының санының шектеулігі (нөмір көлемі және тағы басқа)
Тұтынушының қатысуы. Жеткізу және тұтыну үдерістерінің біртұтастығы.
Тұтынушылар қызметті ұсыну үдерісіне қатысады: сапаны басқарудың қиындығы. Қызмет көрсету - қызметті жеткізушілердің айрықша белгісі.

2-кесте жалғасы
Сапа тұрақсыздығы
Қызметті стандарттау персонал қызметімен анықталатын функционалдық сапа түсінігімен қиындатылады. Қызмет сапасын бақылау проблемасы қызмет көрсету жағдайының әртектілігі
Қызметтің сақталмайтындығы
Қызметті сақтап қоюдың мүмкін еместігі. Маусымдылықпен байланысты проблемалар. Қызметке баға белгілеудегі қиындықтар.
[12]

Қонақ үйлердің жіктелімі - бұл нақты қонақүйдің және нөмірлердің белгілі- бір белгілерге және қызмет көрсету стандарттарына сәйкес келуі. Әрбір елде қабылданған жіктелім стандарттың сапалық параметрі болып табылатын категориялар разрядынан тұрады.
Қазіргі кезде қонақ үй жіктелімінің отыздан аса түрі белгілі, олардың ішіндегі ең көп таралғандары болып мыналар саналады:
Орналасу орнына байланысты қонақ үйлер былай бөлінеді:
oo қала орталығындағы қонақ үйлер;
oo жол бойындағы, әдетте, аз қабатты және ашық автотұрағымен ерекшеленеді;
oo қала төңірегіндегі және аэропорт маңындағы қонақ үйлер;
oo қалқымалы отельдер.
Қонақ үй жұмысының ұзақтығына байланысты былай бөлінеді:
oo жыл бойы жұмыс істейтін қонақ үйлер;
oo маусымдық қонақ үйлер.
oo Қонақ үй тарифтерінің жүйесі бойынша былай бөлінеді:
oo тарифке тек қана тұру ақысы кіреді (Room only);
oo орналастыру және тек қана таңғы асты ұсынатын континенттік жоспар үлгісіндегі қонақ үйлер. Тарифке кіргізілген таңғы ас үш түрде болуы мүмкін:
oo континенттік (құрамына шырын, кофе, шәй, тоқаш кіреді)
oo ағылшындық (құрамына шырын, кофе, шәй, тоқаш, жұмыртқа кіреді)
oo шведтік (құрамына жеміс- жидектер, бал, шырын, кофе, шәй, джем, ірімшік, тоқаш өзіне- өзі қызмет көрсету бойынша ұсынылады)
oo жартылай пансионды қамтамасыз ететін қонақ үйлер (орналастыру+ таңғы ас + түскі ас немесе кешкіас-Half Board);
oo толық пансионды қамтамасыз ететін қонақ үйлер (орналастыру+үш немесе төрт рет тамақтандыру-Full Board).
oo Қонақтардың тұру ұзақтығына байланысты қонақ үйлер былай бөлінеді:
oo қонақтардың ұзақ уақыт тұруына арналған;
oo қонақтардың қысқа мерзімгі тұруына арналған.
oo Қонақ үй нөмірлеріне баға деңгейіне байланысты былай жіктеледі:
oo бюджеттік;
oo экономдық;
oo орта;
oo бірінші класстағы;
oo апартаменттік;
oo фешенебельдік.
Қонақ үй кәсіпорындарын ыңғайлылық деңгейі бойынша жіктеу қонақ үй қызметтерінің сапасын басқаруда қалыптасқан сұрақтарды шешуде үлкен рөлге ие болады. Негізгі белгілері:
oo нөмірлік қордың жағдайы: нөмірлердің ауданы (м ^2), бір орынды (бір бөлмелі), көп бөлмелі, апартамент нөмірлерінің үлесі, коммуналдық ыңғайлылықтың болуы және тағы басқа;
oo жиһаздың, инвентарьдың, санитарлық-гигиеналық заттардың жай-күйі;
oo тамақтандыру кәсіпорындарының (кафе, бар, мейрамхана) болуы және ұқыптылық жағдайы;
oo ғимараттың ұқыптылығы және қонақ үйге іргелес территориялардың жай-күйі;
oo ақпаратпен қамтамасыз етілуі және техникалық жабдықтандыру, соның ішінде телефон, спутниктік байланыстың, теледидардың, тоңазытқыштың, мини- бардың бар болуы;
oo қосымша қызмет қатарын көрсете алу мүмкіндігі.
Нөмірлік қордың сиымдылығы бойынша қонақ үйлер былай жіктеледі:
oo кішігірім - 100-ден 150-ге дейін нөмірі бар;
oo орташа - 100-ден 300-400-ге дейін нөмірі бар;
oo ірі - 300-ден 600-1000-ға дейін нөмірі бар;
oo гиганттар -1000-нан аса нөмірі бар.
Функционалдық тағайындалуы бойынша қонақ үйлер былай бөлінеді:
Транзиттік қонақ үйлер өткінші аялдаған туристерге қызмет көрсетуге арналған.
Мақсатты қонақ үйлер былай бөлінеді:
1. Іскерлік тағайымдағы қонақ үйлер іскерлік жұмыс мақсатында келген қонақтарға қызмет көрсетеді.
2. Демалысқа арналған қонақ үйлер (туристік, курорттық).
Іскерлік тағайымдағы қонақ үйлерге қойылатын талаптар:
1. Орналасуы жағынан әкімшілік, қоғамдық қала орталықтарына жақын болуы керек. Демалысқа және спорттық қызметке арналған жасылдандырылған территориясының болуы міндетті емес;
2. Нөмірлік қорда бір орынды нөмірлердің басым болуы;
3. Міндетті түрде нөмірде жұмыс аймағын ұйымдастыру;
4. Нөмірлік қорда апартамент нөмірлерінің болуы;
5. Нөмірлерді жинақталған жұмыс жағдайын қамтамасыз ету мақсатында сыртқы ортадан максималды түрде оқшаулау;
6. Семинарлар, келіссөздер, кеңес өткізуге арналған үй-жайлары болуы керек;
7. Бизнес-орталық;
8. Қаржылық қамтамасыз ету мақсаты.
Демалысқа арналған қонақ үйлерге қойылатын талаптар:
1. Жасылдандырылған массив маңайында орналасуы керек, максималды түрде қала орталықтарынан қашық болуы керек;
2. Демалыс және спортпен айналысу үшін жабдықталған және міндетті түрде жасылдандырылған территориясы болуы керек;
3. Нөмірлік қорда екі орынды нөмірлердің басым болуы;
4. Балалар алаңының, ойын-сауық орталықтарының болуы.
Туристік қонақ үйлердің тұжырымдамасының мәні мынада:
oo туристік маршруттарда орналасады және осы маршруттардан клиенттерді қарсы алады;
oo туристік қонақ үйлердегі қызмет жиынтығы маршрут бағдарламасына сәйкес құрастырылады және алдын-ала ваучермен немесе жолдамада анықталады;
oo туристік қонақ үйлер штаттарының құрамында экскурсоводтары, топ басқарушылары, спорт инструкторларының қызметі болуы керек.
Қонақ үй нөмірлерінің жіктелімі:
oo орын саны бойынша;
oo бөлмелердің саны бойынша;
oo тағайымдалуы бойынша.
Бөлмелердің саны бойынша бір бөлмелі, екі бөлмелі, үш бөлмелі және тағы басқа деп бөлінеді.
Тағайындалуы бойынша бизнес - класстағы нөмірлер, эконом класстағы нөмірлер, апартамент және тағы басқа болып бөлінеді.
Бизнес-класс нөмірлері іскерлік сапар мақсатында келуші тұлғаларды орналастыруға арналған. Нөмірдің стандарттық жағдайымен бірге жұмыс істеуге қажетті шарттар қарастырылуы керек.
Эконом класс нөмірлері кез-келген контингенттегі клиенттерді орналастыруға арналған. Олар орналастырудың арзандығымен және құрал - жабдықтардың қарапайымдығымен ерекшеленеді.
Апартамент нөмірлері - екі-үш, төрт бөлмелі нөмірлер, әдетте, жанұялардың ұзақ мерзімге орналасуына арналған. Апартамент нөмірлерінің бөлмелерінің құрамында міндетті түрде тұрмыс техникасымен жабдықталған ас үйі болуы керек.

1. 2 Қонақ үй және орналастыру құралдарының қызмет сапасы
Қонақ үй қызметтерінің негізгі сипаттамалары

Қызмет - бұл айырбас мәміле көмегімен клиентпен сатып алынатын өнім. Қызметтің өзіндік ерекшелігі бар, оны ұстауға, көруге, естуге болмайды, тек жүзеге асырғаннан кейін ғана қызметтің көрсетілгенін сезіне аламыз.
Қызмет сапасын түсіндіруде түрлі көзқарастар қарастырылады:
1. Қызмет сапасы тұтынушының белгіленген және болжамды қажеттіліктерін қанағаттандыру қабілеттілігін анықтайтын қызмет сипаттамасының жиынтығы.
2. Сапа түсінігі - клиенттердің қанағаттану сезімін арттыра түсетін кемшіліктердің жоқтығын білдіреді
3. Сапа техникалық және функционалдық түрде қарастырылады.
Демек, функционалды сапаны қамтамасыз етуде негізгі рөлді кәсіпорындардың персоналы алады. Қонақ үй персоналы келесі параметрлер бойынша сипатталынады:
oo жеке қасиеттер;
oo жоғары білім және дайындық деңгейі;
oo ынталандыру тәсілдері және кадрларды басқару.
Сонымен, орналастыру құралдарының сапасы - техникалық және функционалдық сапа түсінігінен құралады. Жоғары функционалдық сапа нөмірден алған әсерді арттыруы мүмкін.
Қауіпсіздік. Орналастыру құралдарының қызмет сапасын анықтауда тағы да бір маңызды аспект ретінде қауіпсіздік қаралады. Тұтынушы үшін қауіпсіздік оның өміріне, денсаулығына, мүлігіне қызмет көрсету барысында нұқсан келтіру мүмкін еместігімен түсіндіріледі. Орналастыру құралдарының қызметі барысында туатын кауіп-қатердің алдын-алу мақсатында мемлекеттік деңгейде экологиялық, технологиялық, санитарлық-гигиеналық, эпидемиологиялық нормативтік талаптар белгіленіп, бекітілді.
Тұтынушылардың күтімі. Қонақ үй қызметінің тұтынушыларының күтімі өмір сапасының жеке стандарттары, жақын адамдардың ой-пікірлерінің әсері, бәсекелестердің, қоғамдық ой - пікір, компания беделі, қызметті жылжыту бойынша компания жұмыстары, баға негізінде қалыптасады. Өмір сапасының стандарттары түсінігіне қонаққа тұрақталып қалған дағдылы әлеуметтік ортада уақытша тұру жағдайының лайықты деңгейін ұсыну, тамақтандыру сапасы, персоналмен қарым-қатынас жасаудың стилі мен сипаты жатады. Өмір сапасының жеке стандарттарын тұтынушылар ғимарат пен интерьердің, үй-жайдың, құрал- жабдықтардың ұқыптылығынан, қонақ үйде тұру бағасы мен қосымша қызметтердің сапа деңгейінің сәйкестігінен, мейрамхана қызметтерінің сапасынан, персоналдың жылдамдығы, көңіл аударушылығы, ізеттілігі сияқты қасиеттерден табады.
Орналастыру құралдарының қызмет сапасын бағалау және қабылдау. Қызмет көрсетуді бағалайтын негізгі компонент - қызметті тұтынушының қабылдауы болып табылады. Ол мынадан құралады:
oo қызмет көрсетумен байланысты түрліше әсерлердің жиналуы;
oo қызметті қабылдаудан алынған әсерді күтілген эмоционалдық әсермен салыстыру;
oo қызметті атқарушыға байланысты жалпы эмоционалдық демді қалыптастыру.
Орналастыру құралдарының қызмет сапасын қабылдауға әсер ететін негізгі факторларға мыналар жатады:
Қауіпсіздік - қорғаныштық және тыныштық сезімі. Мысалы, ондай сезімдер жақсы жарықтандырылған, қорғалатын көлік тұрағы немесе орналастыру кәсіпорындарының холлында күзет қызметінің арнайы өкілдерінің болуы арқасында қалыптасады;
Сенімділік - уақыт аралығына қарамастан бастапқы деңгейдегі қызмет көрсетудің жоғары сапасын сезіну;
Қол жететіндік - қызмет көрсету барысында тұтынушылардың күту уақыты;
Репутация - компанияға тұтынушылардың сенуі;
Толықтылық - каталогтағы (прейскурант, меню) ұсынылған қызмет жиынтығының нақты тұтынушылар қабылдаған қызметтерге сәйкестігі;
Құзырет тұтынушыларға сапалы қызмет ұсынуға қажетті персоналдың білімі мен шеберлігі;
Персоналдың мінез-құлығы - кәсіпорын қызметкерлері жағынан сый-құрмет көрсету әсерінен тұтынушылар алған ғанибет.
Өзінің күтіміне қабылдау дәрежесінің сәйкестігі бойынша тұтынушы алынған қызметті бағалайды, оны кеткен шығындармен (ақша, уақыт, күш, психологиялық шығындар) салыстырып қарайды. Демек, тұтынушы көзқарасындағы орналастыру құралдарының қызмет сапасы-тұтынушы күтіміне көрсетілген қызметтің сәйкестігі.
Қызметке байланысты күтімді қалыптастыру жеке үдеріс болып табылады. Ұсынылатын қызметке қатысты кәсіпорын билеушілерінің, басшыларының персоналдың жеке ой-пікірлері, практикалық тәжірибелері қалыптасқан. Қызмет сапасын басқаруда ең басты міндет - тұтынушы күтімінің дұрыс деңгейін анықтау болып табылады. Егер белгіленген күтім деңгейі өте төмен болатын болса, тұтынушылар қанағаттанады, бірақ олардың жеткілікті санын тарту қиынға соғады. Керісінше, егер олардың күтімі өте жоғары болатын болса, тұтынушылардың көңілі қалады.
Қазіргі кездегі бәсекелестіктің күшеюімен сипатталынатын нарықтық жағдайда орналастыру құралдарының табысты дамуын қамтамасыз ету үшін тұтынушылардың сүранымына сәйкес келетін белгілі-бір сапа деңгейін қалыптастыруы керек. Бәсекелестік күресте кәсіпорын жеңісін қамтамасыз ету үшін сапаның жоғары деңгейіне бағдарлану керек, өйткені жай ғана қанағаттанған тұтынушылар жақсы ұсыныстың пайда болуына қарай жабдықтаушыларды жеңіл айырбастайды.
АҚШ стратегиялық жоспарлау институтының ғалымдарының зерттеу мәліметтері мынадай: жыл сайын қызметтің төмен сапасын ұсынушы кәсіпорындар нарық үлесінің жиырма процентін жоғалтады, сату көлемінен түскен орташа пайда бір пайызды құрайды, ал жоғары сапасымен ерекшеленетін компаниялардың нарық үлесі жылына алты процентке өсіп отырады, пайда нормасы (сату көлеміне байланысты) он екі пайызды құрайды.
Қазіргі нарықтық жағдайда сапаға байланысты сұрақтарды шешу-бәсекелестік күресте жеңіске жету жолы болып табылады. Ең маңызды сұрақтардың бірі болып сапа тұрақсыздығын төмендетуге бағытталған біріңғай стандарттар мен нормативтерді, қызмет көрсету ережелерін әзірлеу болып табылады. Стандарт - белгілі-бір қызмет түріне, соның ішінде қонақ үй қызметіне қатысты ережелерден, жалпы принциптерден, сипаттамалардан тұратын нормативтік документ. Стандарт кез-келген қызметті өзінің нысандандырылған сапа көрсіткіштері, қауіпсіздік және тағы басқа тағайымдалуына сәйкестендіретін минималды қажетті талаптарды белгілеуге арналған.
Қызмет көрсетуге байланысты стандарттау элементтері:
oo қонақ үй индустриясында қызметті сипаттайтын түсініктерді бір мағынада қабылдауға және өзара түсінушілікті қамтамасыз етудегі терминдер мен анықтамалар, қызмет көрсету шарттары, қауіпсіздік;
oo орналастыру құралдарының түрлерінің және олардың қызметтерінің жіктелімі, орналастыру құралдарының санаты;
oo қызметті қалыптастыру, жылжыту, көрсету әдістері;
oo қызметті пайдалану барысында тұтынушылардың өміріне және денсаулығына келетін қауіп-қатер тәуекелдігін минималдау және бағалау әдістері;
oo орналастыру құралдарымен, турфирмалармен ұсынылатын қызметтер жайлы ақпарат нысаны, мазмұны және қызмет көрсетілмей қалған жағдайда өтемақы жолдары;
oo құжат нысандарына, олардың ішіндегі ақпарат құрамына және басқа да элементтерге қойылатын стандарттық талаптарды белгілейтін технологиялар.
Қонақ үйлік қызмет сферасындағы стандарттаудың мақсаты-қызметті тұтыну қауіпсіздігін және сапаның белгілі-бір деңгейін ұстап тұруды қамтамасыз ету және нарықтағы адал емес бәсекелестіктен тұтынушылардың мүдделерін қорғау болып табылады. Кәсіпорын деңгейінде стандарттар мен нормативтерді енгізу сапаны басқару жүйесінің маңызды элементі болып табылады. Олардың мақсаты ретінде функционалдық сапа бойынша қателіктер ықтималдығын төмендету және қызмет көрсетудің жоғары сапасының тұрақтылығын қамтамасыз ету қаралады. Стандарттар, нормативтер және ережелер өндірістік міндеттерді жеке бөлімшелерге және қызметтерге, орналастыру кәсіпорындарының лауазымды тұлғаларына жете бекітеді, олардың өзара әрекеттесу ретін және субординацияны анықтайды, сонымен бірге қызмет көрсету барысында түрлі операцияларды орындау үдерісін регламенттейді. Дәл тұтынушылар күтімін қалыптастыру негізі ретінде орналастыру құралдарының сапа деңгейі жайлы тұтынушыларды ақпараттандыруда стандарттау маңызды рөлге ие болады.
Нақты бір орналастыру құралын таңдау алдында тұтынушы сол кәсіпорын жайлы ақпарат жинауға тырысады. Қызметті кабылдау туралы шешім қабылдау үшін ақпарат көлемі Тұтынушылар күтімін қалыптастыруға қолданатын көрсеткіштер жиынтығына сәйкес келуі керек. Сатып алынатын қызметтің сапасы жайлы тұтынушы құқығы заңдық тәртіпте бекітіледі. Бұл құқықты жүзеге асыру - қызмет сапасын басқарудың маңызды құрамдас бөлігі болып табылады.
Қызметтің сезілмейтіндігіне байланысты кәсіпорын билеуінде тұтынушыға сапа жайлы ақпаратты жеткізуде әдістердің көп еместігімен түсіндіріледі. Орналастыру құралдары өзінің қызметтерінің сезілмейтіндігін мына жалдармен төмендетуге тырысады:
oo басылымдар, брошюралар, каталогтар арқылы;
oo түрлі тасушылардағы видео ақпараттар арқылы;
oo интернет арқылы.
Қызмет сапасының көрсеткіші (қызмет көрсетудің ) - сапаны құрайтын бір немесе бірнеше қасиетінің сандық сипаттамасы. Бұл көрсеткіштер және олардың нормативтік мағынасы - стандарттаудың іс-әрекеті болып табылады.
Кәсіпорындардың нормативтік талаптарын орындауын белгілеу сертификаттау үдерісінде жүзеге асады. Қызметті сертификаттау - ұсынылған қызметтің белгіленген талаптарға сәйкестігін жазбаша нысанда куәландыратын. Сәйкестілікті растайтын үдеріс. Онымен қызметті атқарушыға және тұтынушыға тәуелсіз ұйым айналысады. Орналастыру құралдарының қызметін сертификаттау қызмет сапасының деңгейін обьективті бағалауға мүмкіндік беретін қызмет сапасын басқару жүйесінің маңызды элементтерінің бірі болып табылады, сонымен бірге тұтынушыға олардын қауіпсіз екенін растайды. Сертификаттау міндетті түрде және ерікті түрдегі сипатта болуы мүмкін. Туристердің денсаулығын, өмірінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету, олардың мүліктерін сақтау, қоршаған ортаны қорғау сияқты мәнді талаптарды міндетті сертификаттау үдерісінің құрамына кіргізу қажет.
Туризм индустриясында стандарттарды енгізу, қызметті сертификаттауды қолдану арқылы өзінің қызметінің сапасын бағалаудағы белгілер мен тәсілдерді анықтайды және тұтынушыларға қызметтер белгілі-бір нормалар мен ережелер негізінде ұсынылғандығына сенімділік береді, қызметті пайдаланар алдында адекваттық күтімнің қалыптасуына алып келеді.
Қонақ үй қызметін сотқа дейінгі құқықтық мемлекеттік реттеу түрі-лицензиялау болып табылады. Лицензия - онда көрсетілген қызмет түрін белгіленген мерзімде жүзеге асыруына рұқсат беретін және қызметтің жүзеге асыру шартын анықтайтын ресми құжат. Лицензияны беру тұтынушы алдында мемлекеттің жауапкершілігін көрсетеді. Мемлекеттік органдар құжаттың рәсімделуінің дұрыстығын ғана тексермей, сонымен қатар кәсіпорынның лицензиялау талаптарын сақтауын міндетті түрде бақылауды жүзеге асырады.

3.3 Қазақстанда қонақ үй бизнесінің даму эволюциясы

Қазақстан - жүзден астам ұлты бар, қонақжайлы республика. Қонақжайлылық тарихы ежелден өзінің тамырларымен қонақты қабылдау әдеті мен салт-дәстүрінен басталады. Қонаққа әрдайым ерекше көңіл бөлінетін, ол төрде отағасының оң жағында отыратын.
Қонақжайлылықтың қарқынды дамуы Ұлы Жібек Жолының пайда болуынан басталды. Ежелден және Ортағасырларда Жерортадан Қытайға дейін Еуразияны қиылысқан керуен жолдарының жүйесі халықтың сауда және мәдени байланыстарының пайда болып, дамуының қайнар көзі саналды. Бұл жерлерде ірі сауда орталықтары тұрғызылған болатын, сондықтан да әр түрлі елдерден саяхатшылар келетін. Барлық саяхатшыларды киіз үйге сыйғызу мүмкін емес болды, сол себептен, тұрақты аулалар пайда бола бастады. Аулаларда ең қажетті қызметтер: орналастыру, тамақтандыру, су беру қызметтері көрсетілген. Сауда жолдарында керуен-сарайлар салынып, түйе мен жылқылар үшін арнайы жайғастыру пункттері болған.
Саяси жағдай дипломаттар мен саудагерлерге жол жүру кестесін таңдауды анықтап берді. Бұның өзі туризм мен қонақжайлылықтың пайда болуына себеп болды. Қалалар өздерінің базарларымен көріне бастады. Минералды сулары бар жерлерде - санаторийлер тұрғызылды. Емдік туризмінің Қазақстанда дамуымен байланысты таулы туризмнің рөлі зор, яғни маңызды болып туристерге арналған түнеу объектілері салына бастады.
Республикамыздың көптеген көркем жерлерінде туристік базалар салынды. Жыл сайын қонақ үй мен мотельдегі орындар санына қарағанда, орналастыру құралдарының қосымша түрлеріндегі орындар саны тез өсе бастады. Әуелі, орналастыру құралдары негізгі және қосымша түрлерін шектеу мүмкін емес болды, қонақ үйдегі сияқты, жалға берілетін жеке пәтерлерде де сондай қызметтер көрсетіледі.
Жаңа туризм мен қонақжайлылықтың Қазақстанда пайда болуы ХХ ғасырдан бастау алады. 1929 жылы таулы туризмнің энтузиастары Іле Алатаудың бөктерімен туристік демалыс ұйымдастырған, осы жылдың жазында Есік өзеніне бағытталды. 1930 жылы Ф. Л. Савиннің басшылығымен Алма - Аталық пошта мен телеграф ұжымының 16 жұмысшылары күрделі емес маршрутпен қозғалған: Алма-Ата--Көкжайлау--Үлкен Алма-Ата өзені. 1931 жылдың қаңтарында В. М. Зимин алғашқы қыс демалысын туристермен қосылып: Алма-Ата--Ұзынағаш--Қордай шатқалы маршрутын жасаған. 1936 жылы 50 орны бар Горельник (жаңғыш) туристік базасы пайда болды. 1952 жылы туристік-экскурсиялық бағыт (ТЭБ) қалыптасты. 1960 жылы Казсовпров кезінде туризмді республикалық басқару болды. Ал 1965 жылы Алма-Ата мен 5 облыстық Кеңесте ( Алма-Аталық, Шығыс Қазақстандық, Қарағандылық, Орал және Шымкент) туризм мен экскурсия бойынша қазақ республикалық кеңес ұйымдастырылды.
Халықаралық және ішкі туризмнің дамуымен байланысты арзан орналастыру құралдары - кемпингтерге сұраныс арта бастады. Олардың дамуы 60-80 жж. сипат алды.
Туризмнің дамуына мықты күш берген Елде туризм мен экскурсияның алдағы даму шаралары (1969 ж) үкімі еді. Осының арқасында Қазақстанда туризм мен экскурсия бойынша жаңа облыстық кеңестер, экскурсиялық бюро, саясат бюролары пайда бола бастады. Басты назар республикада туризмнің материалдық базасын нығайтуға - жаңа туристік базалар мен кинотеатры, мейрамханасы бар қонақ үйлерді салуға аударылған. Жаңа туристік базалар: Баянауыл, Қарқаралы, Алтай бухтасы, Орал, Алтын бор, Қазақстан, Есік (Қырғызстан) және т. б.
1959 ж Алма-Ата турбазасы салынса, 1968 ж Талғар ауданында орналасқан Алма-тау турбазасы салынды. Жоғары таулы Медеу мұз айдынының салынуымен қоса, 1975ж Медеу және Алатау қонақ үйлері іске қосылды.
Уақыт өте келе қазақстандықтар арасынан шетелге бару бір атақ болды, яғни халықаралық туризм пайда бола бастады. Оның нақты даму кезеңі деп 1956 жылды айтуға болады, тек осы жылы ғана 25 шет ел қонағы алғаш келген болатын. Ал 1976 жылдан бастап Казтур кеңесі кезінде шетел туристерін қабылдау мен оларға қызмет көрсету бюросы алдымен Алма-Атада, кейін Жамбыл, Шымкент, Қарағанды мен Целиноград (қазіргі Астана) қалаларында жұмыс істей бастады. Бүкілодақтық АҚ (БАҚ) Интурист агенттігі ашылды. Осы арқылы қазақстандықтар басқа елдерге қызықты саясат жасады. Арнайы шетел туристерін қабылдау үшін: Алматыда Отрар қонақ үй кешені мен Қазақ аулы туркешені салынды. Қонақтарды басты Тараз, Алма-Ата, Есіл, Восход, Жетісу қонақ үйлері қабылдаған болатын. 80-шы жылдардың ортасында туристерді қабылдау мен жіберу жөнінде басты 3 ірі: Интурист БАҚ, Халықаралық туризм бюросы (ХТБ), Спутник және Интурбюро атты ұйымдар айналысқан.
Қазақстанның түрлі облыстарында курорттар мен демалыс аймақтары пайда болды: Көкшетау, Алматы, Шымкент және т. б.

3-кесте - Қазақстанда қонақ үй индустриясының дамуы

Жылдар
Сипаттамасы
XI-XVғғ
76-100 км қашықтықта орналасқан жылқыларды алмастыру мен бәйгешілердің демалысына арналған керуен-сарайлардың пайда болуы
XV-XXғғ басы
Пошталық станса мен қонақ үйлер құрылысы
1910-1922 жж.
Номері бар трактирлер мен тұрғын аулалардың жұмыс істеуі
1922 ж
Коммуналды қонақ үйлерді құру, қонақ үйлерді ұлттандыру мен оларды жергілікіті Кеңеске өткізу
1935 ж
Қазақстан қонақ үйінің құрылысы
1940 ж
Алма-Ата, Қарағанды, Павлодар және басқа 10 қалада қонақ үйлер құрылысы
XX ғ. 40-60 жж
Қайта жөндеу, жаңа қонақ үйлер құрылысы
1960 ж
Қазақстанның 20 қаласында 96 қонақүйдің
XX ғ. 60-70 жж
20 жаңа қонақ үйдің пайдалануға берілуі. 1976ж Алма-Ата қонақ үйінің жұмысқа қосылуы
XX ғ. 70-80 жж
Медеу, Алатау Шахтер және басқа да қонақ үйлер құрылысы
Ескерту: Автормен құрастырылған

Қазақстанда 1994 жылға дейін қонақ үйлер жіктемесі Қонақ үйлерді разрядтарға, номерлерді категорияға жатқызу Ережесіне сәйкес жүзеге асырылды. Бұл Ереже бойынша барлық қонақ үйлер 7 разрядтарға жіктелінді: Люкс, Жоғары А, Жоғары Б, 1, 2, 3 және 4 категориялары. Мотельдер 4 разрядқа бөлінді: Жоғары А, Жоғары Б, 1, 2 және 3 разрядтар.
1994 жылы Туристік - экскурсиялық қызмет көрсету саласын стандарттау Мемлекеттік Стандарттарына (ГОСТ) сәйкес Қонақ үй жіктемесінің критерийлері туралы Ереже жасалынып, жіктеменің жұлдыздық (*) француз жүйесі енгізілді ( қонақ үйлер үшін 1-5*, мотельдер үшін 1-4*).
Ұлттық қонақ үй ісін қолдау мен шетел валютасының құйылымын ұлғайту мақсатында келесідей қауымдастықтар құрылған: Қонақ үйлер мен Мейрамханалардың Қазақстандық Қауымдастығы (ҚМҚҚ), Халықаралық Қоғамдық Туризм Академиясы (ХҚТА), Қазақстандық Туристік Қауымдастық (ҚТҚ) пен Франчайзингтің Қазақстандық Қауымдастығы (ФҚҚ).
ҚМҚҚ коммерциялық емес, үкіметтік емес ұйым болып 1998 жылы құрылды. Ол Қазақстанның ірі қонақ үй компанияларын, халықаралық қонақ үй тізбектерінің өкілдерін, Бұқаралық Ақпарат Құралдарын (БАҚ) біріктірді, қонақжайлылық саласын лоббилендірді (2010 жылда олардың саны - 31). ҚМҚҚ - ның аймақтық өкілдері Астана, Атырау, Ақтау, Орал, Баутино, Қарағанды, Теміртау, Петропавл, Тараз, Мәскеу қалаларында бар. Өзінің басты мәселесін ҚМҚҚ елде қонақ үй шаруашылығының өркениетті нарығын құру деп санайды. ҚМҚҚ ҚТҚ мен ФҚҚ - ның құрылтайшысы болып табылады.
Қауымдастықтың мақсаты: қонақ үй және туристік қызметтерді дамыту мен деңгейін көтеру, оларды қазақстандық ішкі және шетел нарығына белсенді түрде жылжыту. Ол үшін ноу-хау және инвестициялар сияқты шетел технологияларын жұмылдыру мүмкіндіктерін пайдаланған жөн.

2 Қазақстан Республикасындағы қонақ үй бизнесінің дамуын талдау ("Қазақстан" қонақ үйінің мысалында)

2.1 Қазақстан Республикасындағы қонақ үй шаруашылығының қазіргі даму бағыттары

Қонақ үй кәсіпорындары кез-келген туристік өнімнің базасы болып отыр. Кез-келген сапарда орналастыру қызмет жиынтығының құрамына кіреді, өйткені келген жерінде адамның түнейтін орыны болуы керек. Бұл негізгі қызметті қызмет көрсету деңгейі және типтері бойынша ажыратылатын қонақ үй кәсіпорындары көрсетеді.
Статистика мәліметтері бойынша Қазақстан Республикасында 2011 жылы қонақ үйлердің 64, 1%-ті кішігірім кәсіпорындарына, 26, 1%-ті орташа кәсіпорындарына, 9, 8%-ті ірі кәсіпорындарына жатады (4 кесте).

4- кесте - 2011 жылы 1 қаңтардағы ҚР-дағы қонақ үйлер және қонақ үйлік кәсіпорындар

Барлығы
Соның ішінде
Облыс
орталық-тарында

Қалалық
Жерлерде
Ауылдық
Жерлерде

2010
2011
2010
2011
2010
2011
2010
2011
Кішігірім кәсіпорындар
109
125
98
115
11
10
64
-
5 адамға дейін
30
38
26
33
4
5
20
-
6-10адамға дейін
17
24
15
21
2
3
7
-
11-20 адамға дейін
17
22
14
22
3
-
10
-
21-30 адамға
Дейін
9
13
9
13
-
-
6
-
31-40 адамға дейін
19
14
19
13
-
1
13
-
41-50 адамға дейін
17
14
15
13
2
1
8

Орташа кәсіпорындар
48
51
47
50
1
-
40
-
Ірі кәсіпорындар
8
19
8
19
-
-
8
-
4-кесте жалғасы
Барлығы
165
195
153
184
12
11
112
-
Ескерту: Қ.Р-ң Статистика Агенттігі

2011 жылы 1 қаңтарда республикада 195 қонақ үйлер, мотельдер, жатақханалар тіркелген. 2010 жылмен салыстырғанда қонақ үйлердің, мотельдердің, жатақханалардың саны отыз бірлікке артқан. Қонақ үйлердің басым бөлігі қалаларда орналасқан. Республика бойынша кішігірім кәсіпорындардың саны басым болып келеді.
Қонақ үйлердің санының қарқынды өсуі 2005-20007 жылдарға келеді. Ол шетел азаматтарының Қазақстанға іскерлік сапарларының ағынының өсуімен байланысты. 2011 жылы орналастыру құралдарында қызмет көрсетілген туристердің саны 2005 жылмен салыстырғанда 16, 9%-ке төмендеген. Ол мынамен түсіндіріледі:
1.Соңғы кездері жалға берілетін пәтерлер санының артуымен;
2.Туристік фирмалар мен қонақ үй кәсіпорындарының салық ауыртпалығына байланысты өздерінің қызметінің нақты көрсеткіштерін жасыратындығын;
3. Қонақ үйлердегі қызмет көрсетудің төмен деңгейін.
Орналастыру құралдарының 195-інің ішінде 16 кәсіпорын мемлекет меншігінде, 167 кәсіпорын жеке меншікте, 12 кәсіпорын басқа мемлекеттердің, заңды тұлғалардың, азаматтардың меншігінде.
Жалпы Қазақстан бойынша орналастыру обьектілерінің көрсеткіштері кестеде көрсетілген. Қонақ үйлердің 86%-ті жеке меншік нысанында, 7, 7%-ті мемлекеттің меншігінде, 6, 3%-ті басқа елдердің меншігінде.
Қазақстандық стандарттау жүйесі бойынша қонақтарды қабылдау нарығы келесідей жіктеледі: төрт қонақ үй 5 жұлдызды (екеуі Алматыда, Астана мен Атырауда бір- бірден ), он бес қонақ үй 4 жұлдыздыға, отыз алты обьект 3 жұлдыздыға жатады.
2010 жылы жалпы Қазақстан бойынша орналастыру обьектілерінің саны -273, соның ішінде ең көбі Алматы мен Шығыс Қазақстан облысынды (40), ең азы Қостанай облысына (3) келеді. Жалпы 2010 жылы 103468 туристке қызмет көрсетілген. Қазақстан бойынша толу коэффициенті-25, 3%, соның ішінде ең жоғары нәтижені Ақтөбе облысы (65%), ең төмен нәтижені Ақмола облысы (11, 8%) көрсетіп отыр. Астана мен Алматы қалаларының толу коэффициенттері- 32% және 27, 6%. Ел бойынша 2010 жылы төсек- орындардың уақытша сиымдылығы -24257 болған.
Қазақстан Республикасының статистика агенттігінің мәліметтері бойынша қонақ үйлік секторды пайдаланудан түскен табыс 2010 жылы 2009 жылмен салыстырғанда 6746, 7 миллионға өсті немесе 46, 4%-ті құрады.
Соңғы жылдардағы экономиканың интенсивті өсуіне байланысты қонақ үй қызметтеріне деген мұқтаждық өсіп келеді. Олардың көбісі іскерлік белсенділіктің өсуін бастан өткізуде және әлемдік стандартқа сәйкес орналастыру орындарының тапшылығына ұшырауда. Сұраныс пен ұсыныс арасындағы алшақтық әлі теңестірілмеген, саланың эксперттері бұлай болудың басты себебі қонақ үй инфрақұрылымының жеткілікті түрде дамымағандығымен түсіндіріледі. Қазіргі кезде салада 273 орналастыру обьектілері жұмыс істейді. Олардың айналымы 2010 жылы 110 миллион долларды құрады. Мезгілді сиымдылығы 24, 2 мың долларды құрады. Жалпы қабылданған классификацияға сәйкес жоғары категорияны түрік басқаруындағы белгілі бес жұлдызды отельдер алады. Олар Алматыдағы Hyatt Regency және The Regent Ankara, Астанадағы OKAN Inter Continental және Rixos Astana President Hotel. Орта деңгейді үш және төрт жұлдызды қонақ үйлер алады. Олар негізінен корпорациялық клиенттерге қызмет көрсетеді, бірақ олардың көпшілігінің бизнес-отельдің толық қызметін көрсету қолынан келмейді, яғни олардың дамыған телекоммуникациялары, конференц-залдары және іскерлік орталықтың басқа да қажетті атрибуттарының жоқтығымен түсіндіріледі.
Аймақтарда қонақ үйлер аз көлемде орналасқан. Бұл жерлердегі олардың саны мен деңгейі іскерлік белсенділіктің ауқымына немесе дамыған бизнес ортаға тікелей байланысты. Қонақ үй саны бойынша жетекші облыстарға Шығыс Қазақстан, Атырау, Қарағанды, Павлодар, Оңтүстік Қазақстан жатады. Қонақ үйлердің көп бөлігі Алматы және Астана қалаларында орналасқан. Астанада мемлекеттік қонақ үйлердің көп бөлігі орналасқан, олардың саны алтау. Жалпы Қазақстан бойынша мемлекет меншігіндегі қонақ үйлердің саны - жиырма бір.
Аймақтарда 8-40 нөмірлі жанұялық пішімдегі жаңа қонақ үйлер белсенді түрде салынуда. Бірақ бұл жағдайда қонақ үйлерді сертификаттаудың ауыр сызбасы күрделі мәселелердің біріне айналып отыр.
Саладағы баға белгілеу үдерісіне бренд, орналасқан жері, қонақ үй жіктелімі сияқты факторлар әсер етеді. Жалпы алғандағы қонақ үйлердің нөмір бағасы 20 доллардан 3000 долларға дейін құрайды. Сонымен бірге нарықта белгілі-бір мөлшерде қонақ үйлердің және ішкі туризмнің дамуын тежейтін баға үйлесімсіздігі орын алған. Отельдердегі жоғары баға бірінші кезекте шетел азаматтарын таң қалдырады. Бұл фактор қонақ үйлердің орташа жүктемесінің төмен болуының себебі болып табылады. Жоғары баға деңгейі қонақ үйді салушылардың көбі маркетингпен айналыспауымен түсіндіріледі. Олар өздерінің шығындарын тез арада жабуға тырысады. Көп жағдайда бизнестің маусымдылығын ескере отырып өздерінің клиенттерін жоғалтпау үшін қонақ үйлер жүктеменің төмендеге периодында белгілі-бір шегерімдерге барады. Мысалы, жай күндері клиенттерге қонақ үйде тұру құны, демалыс күндеріне қарағанда 20%-ға төмен түседі.
Статистикалық көрсеткіштерге сүйенсек, 2010 жылы қонақ үйлердің орташа жылдық толуы 25%-ды құрады. Аймақтық қимадағы жетекшілер Атырау және Ақтөбе облыстары болып табылады, олардың нөмірлерінің толуы орташадан жоғары, сәйкесінше, 68% және 65%.
Қазақстандағы үш-төрт жұлдызды қонақ үйлер сапаның әлемдік стандарттарына сәйкес келмейді. Мысалы, кейбір төрт жұлдызды қонақ үйлердің қызмет көрсетуі екі жұлдызды қонақ үйлердің стандартына сәйкес келмейді. Аудан, ас үй деңгейі, дыбыс өткізбеу сияқты қонақ үй нөмірлерінің параметрлері сәйкес келмейді. Көбінесе қонақ үйлер совет заманындағы жобалармен салынғандықтан, олар жоғары классты Еуропалық отельдердің стандартына сәйкес ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.