Жанама салықтарды есептеу және төлеу механизмі және олардың бюджеттегі орны

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 41 бет
Таңдаулыға:

Жоспар: беттер

Кіріспе 3

1. Салықтардың экономикалық мазмұны

1. 1. Салықтардың экономикалық маңызы және олардың даму эволюциясы

1. 2. Жанама салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні

2. Жанама салықтарды есептеу және төлеу механизмі

және олардың бюджеттегі орны

2. 1. Жанама салықтарды есептеу және төлеу механизмі және олардың бюджеттегі орны

2. 1. 1. Қосылған құн салығы

2. 1. 2. Акциздер

2. 2.

3. Жанама салықтар бойынша шетелдік тәжірибелер және оларды жетілдіру жолдары

3. 1. Жанама салықтар бойынша шетелдік тәжірибелер

3. 2. Жанама салықтардың даму перспективалары және

оларды жетілдіру жолдары

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Қазақстан Республикасы егемендік алып, жоспарлы экономикадан нарыққа көшу жағдайында салықтардың рөлі мен маңызы едәуір артты. Себебі әр егемен елдің дамуының негізі тұрақты қаржы базасының болуымен сипатталады. Мемлекет табыстарының қалыптасу мәселесі әрқашан да мемлекет үшін маңызды болған. Мемлекет қаржысының негізгі көзі салықтар болғандықтан салық жүйесінің мәселелеріне көп көніл бөлінеді.

Салық жүйесі мемлекетке оның әлеуметтік-экономикалық дамуын, өндірісті, экономикалық қатынастарды реттеуді жүзеге асыру үшін қажет.

Салықтар дегеніміз мемлекеттік бюджетке белгілі бір уақытта, белгілі бір көлемде заңды және жеке тұлғалар төлейтін міндетті төлемдер болып табылады. Ал салықтардың түрлері, салық салу қағидалары, басқару және бақылау органдары салық жүйесін құрайды. Салық жүйесінің дұрыс және тиімді ұйымдастарылуы елдің әлеуметтік-экономикалық жағдайы, өндірістің дамуы үшін аса маңызды.

Салықтар тек мемлекет қаржыларын қалыптастыру көзі ғана емес, мемлекеттік реттеудің негізгі құралы болып табылады. Олар ұдайы өндіріс процесіне әсер етіп, экономикалық өсуді қамтамасыз ететін маңызды фактор болып саналады.

Салықтар мемлекетпен бірге пайда болып, мемлекеттің кірістерінің негізі болып табылады. Экономикалық категория ретінде, салықтар - бұл қоғамдық өнімді бөлу және қайта бөлу процесінде шаруашылық жүргізуші субъектілар мен мемлекеииің арасында пайда болатын қатынасты білдіреді. Олар үш негізгі функцияны атқарады: фискальдық, реттеушілік және бақылаушылық.

Салықтар салық салу объектісіне қарай тікелей және жанама салықтар болып бөлінеді. Тікелей салықтар табысқа немесе мүлікке тікелей салынса, жанама салықтар тұтынуға, өткізуге салынады, оның нақты объектісі болмайды.

Жанама салықтар әлемнің көптеген елдерінің салық жүйелерінде маңызды роль атқарады және бүкіл салықтардың шамамен төрттен бір бөлігін құрайды. Олар негізінен фискальдық функцияны атқарады. Жанама салықтардың экономиканы реттеудегі маңызы зор. Олардың тиімді қолданылуы тұтынудың құрылымына және бағаны қалыптастыру процесіне оң әсерін тигізе алады.

Мемлекеттің даму дәрежесі мен түрлі макроэкономикалық көрсеткіштерге байланысты бұл салықтардың бюджеттегі үлесі мен ара қатынасы өзгеруі мүмкін. Тікелей салықтардың үлесі көбінесе экономикасы жоғары дамыған, салық жүйесі тұрақты елдерде жоғары болады. Бірақ әлемнің бүкіл дерлік мемлекеттерінде фискалдық саясатты жүзеге асыруда жанама салықтар негізгі рольді атқарады.

Жанама және тікелей салықтардың оптималды ара-қатынасы кез келген салық жүйенің маңызды мәселесі болып табылады.

Қазақстанда жанама салықтардың екі түрі қолдааныста: қосылған құн салығы және акциздер. Қосылған құн салығы - жанама салықтардың негізгі түрі болып табылады, ол өндірістің әр сатысында барлық сатулардан алынады. Ал акциздер Үкімет белгілеген белгілі бір тауарлар мен қызметтер түрлеріне салынады, әдетте бұл алкоголь және темекі өнімдері, бензин, ойын бизнесі және тағы басқа.

Бітіру жұмысының негізгі мақсаты - жанама салықтардың мәнін ашу, қызмет ету механизміне талдау жасау және олардың жалпы экономикаға тигізетін әсерін, оның экономиканы реттеудің негізгі құралы ретіндегі маңызын анықтау, сонымен қатар осы салықтардың Қазақстан Республикасындағы қолданылуын және шетелдік тәжірибелерді негізге ала отырып, оларды жітілдірудің кейбір бағыттарын ұсыну болып табылады.

Осы мақсатқа байланысты келесідей міндеттер анықталған:

жанама салықтардың экономикалық мәнін және қолдану нысандарын зерттеу;
жанама салықтардың функцияларын анықтау;
жанама салықтардың шетелде қолданылуын қарастыру және олардың Қазақстанмен салыстыру;
қосылған құн салығы мен акциздердің динамикасына талдау жасау және олардың бюджеттегі ролін анықтау;
нарықтық қатынастардың даму жағдайында жанама салық салудың шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржылық жағдайына әсер етуін талдау.

Осы жұмыста жанама салықтардың негізгі түрлері: қосылған құн салығы және акциздер қарастырылады. Жұмыс әрқайсысы екі бөлімнен тұратын үш тараудан құралады.

Бірінші тарау “Салықтардың экономикалық мазмұны” деп аталады. Оның бірінші бөлімінде салықтардың жалпы теориясы, яғни салықтар дегеніміз не, олардың атқаратын қызметтері, жіктелуі, олардың экономикалық мәні мен Қазақстан Республикасының салық жүйесі және оның дамуы сипатталса, екінші бөлімінде жанама салықтар ұғымы, олардың атқаратын қызметтері, әлеуметтік-экономикалық маңызы қарастырылады.

Екінші тарау “Жанама салықтарды есептеу және төлеу механизмі және олардың бюджеттегі орны” деп аталады. Бірінші бөлімде қосылған құн салығы мен акциздердің Қазақстанда дамуы, қызмет ету механизмі қарастырылады. Ал екінші бөлімде олардың бюджет кірісіндегі динамикасына талдау жасалады. Жанама салықтардың бюджетке түсуіне талдау Медеу ауданының салық комитетінің мәліметтері негізінде жүзеге асырылады.

Соңғы тараудың аты - “Жанама салықтар бойынша шетелдік тәжірибелер және оларды жәтілдіру жолдары”. Бірінші бөлімінде қосылған құн салығы мен акциздердің әлемдік тәжірибеде қолданылуына қысқаша шолу жасалынып, екінші бөлімінде осы салықтарды одан әрі дамытудың кейбір бағыттары қарастырылады .

Бітіру жұмысынаң теориялық және методологиялық негізін шетел және отандық авторлардың еңбектері, салықтарға байланысты құқықтық-нормативтік база, сонымен қатар статистикалық мәліметтер құрайды.

1. Салықтардың экономикалық мазмұны

1. 1. Салықтардың экономикалық маңызы және олардың даму эволюциясы

Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық-экономикалық құрылысы мен саяси іс-бағытына қарамастан мемлекет кірістерінің негізгі көзі, ұлттық табысты қайта бөлудің басты қаржылық құралы, мемлекет кірістерін қалыптастырудың негізгі көзі болып табылады.

Салықтардың экономикалық мазмұнының ғылыми түсінігі экономикалық ілімдер тарихында ұзақ жылдар бойы қалыптасты. Салық салу мәселелері сонау саяси экономияның классиктерінің еңбектерінде зерттеліп, ағылшын экономистері Фрэнсис Бэкон, Уильям Петти, Адам Смит және тағы басқа ғалымдар салық салуға байланысты өздерінің тұжырымдарын қалыптастырған.

Адам Смиттің ойынша, ” . . . салықтар - бұл халықтың мемлекет тапсырмаларын орындау барысында туындайтын шығындарды жабуға қажетті мемлекеттің табыстарын өзінің табысының бір бөлігімен қатысатын әдістің бірі. ”

Давид Рикардоның еңбектерінде салықтарға мынадай түсінік беріледі:”Салықтар үкіметтің пайдалануына түсетін елдің өнімінің және еңбегінің бір бөлігін құрайды, олар ақыр аяғында ел табыстарынан немесе капиталынан төленеді. ”

Қазіргі кездегі ғалымдарға келетін болсақ, салық салу аясында Тәуелсіз Мемлекеттер Достығы елдерінің Пушкарева В. М., Черник Д. Г. және тағы басқа экономист ғалымдар зор еңбегін сіңірген. Қазақстандағы салық салу мәселелерін Қарағұсова Г. Н., Мельников В. Д., Ермекбаева Б. Ж. және тағы басқа экономистер өздерінің еңбектерінде қарастырған.

Қазақстандық белгілі экономист Қарағұсова Г. Ж. ”салықтар деп жалпымемлекеттік мұқтаждықтарды өтеуге жұмсалатын және қабылданған заң негізінде мемлекетке алынатын еріксіз немесе міндетті алымдарды айтады” деген анықтама береді.

В. Д. Мельниковтың айтуынша, “Салықтар - белгілі бір көлемде және көлемде алынатын заң жүзінде көзделген міндетті төлемдер. ”

Б. Ж. Ермекбаеваның “Салықтар және салық салу” оқулығында салықтарға келесідей анықтама берілген: ”салықтар дегеніміз мемлекеттік бюджетке заңды және жеке тұлғалардан белгілі бір мөлшерде және мерзімде түсетін міндетті төлемдер болып табылады”.

“Салық” ұғымы әр түрлі экономикалық әдебиеттерде әр түрлі тұжырымдалады. Негізінен көптеген әдебиеттерде салықтар мемлекеттік бюджет қорына белгілі бір көлемде және белгілі бір уақытта түсетін міндетті төлем ретінде қарастырылады.

Қазақстан Республикасының Салық Кодексінде салықтарға келесідей анықтама берілген: ”Салықтар - мемлекет біржақты тәртіппен заң жүзінде белгілеген, белгілі бір мөлшерде жүргізетін, қайтарымсыз және өтеусіз сипатта болатын бюджетке төленетін міндетті ақшалай төлемдер”.

Салықтардың экономикалық мәні мынада:

салықтар шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық табысының қалыптасуындағы қаржылық қатынастардың бір бөлігін сипаттайды;
шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық табысының белгілі бір мөлшерін мемлекет үлесіне жинақтап, жиынтықтаудың қаржылық қатынастарын көрсетеді.

Экономикалық категория ретінде, салықтар халық пен мемлекет арасындағы мемлекеттік орталықтандырылған қаржы көздерін құруға байланысты туындайтын қаржылық қатынастарын сипаттайды.

Салықтар тек экономикалық категория ғана емес, құқықтық категория да болғандықтан, олардың экономикалық және құқықтық белгілерін ажыратуға болады. Негізгі экономикалық белгілеріне келесілер жатады:

салықтардың ақшалай нысаны;
салықтардың қайтарымсыздығы және баламасыздығы;
салық салу объектісінің, субъектісінің және салықты төлеу мерзімдері мен мөлшерлерінің анықтылығы,
мемлекет табысының көзі болып табылатындығы.

Салықтардың құқықтық белгілері:

- салықтар- бұл субъектілер табысының бір бөлігінің мемлекет табысына өтуі:

салықтар заңмен белгіленеді және енгізіледі:
салықтар - бұл міндетті төлем.

Салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні мен мазмұны олар атқаратын функциялары арқылы көрінеді. Салықтар келесідей негізгі қызметтерді атқарады: фискалдық, реттеушілік, бақылаушылық және қайта бөлу. Бұлардың әрқайсысы осы қаржы категориясының ішкі қасиетін, белгілері мен ерекшеліктерін сипаттайды.

Фискалдық қызмет - салықтардың барлық мемлекеттерге тән қызметі. Оның көмегімен бюджеттік қор қалыптасады, мұның өзі салықтардың қоғамдық міндеттерін арттыра түседі. Өйткені салықтар мемлекеттік бюджеттің кірістерін толықтыра отырып, экономиканы, әлеуметтік-мәдени шараларды жүзеге асыруды қамтамасыз етеді.

Салықтардың реттеушілік қызметі мемлекеттің экономикалық қызметінің ұлғаюымен байланысты пайда болады. Ол ұлттық шаруашылықтың өркендеуіне орай қабылданған бағдарламаларға сәйкес ықпал етеді. Бұл кезде салықтардың нысандарын таңдау, ставкалардың өзгеруі, жеңілдіктер мен шегерімдер пайдаланылады. Бұл тетіктер қоғамдық ұдайы өндірістің құрылымына, тұтыну ауқымына ықпал етеді, сонымен қатар ақша және баға саясаты, шетелдік инвесторларды ынталандыру, шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту жұмыстарын жүзеге асыру үшін қолданылады. Бұл қызметтің өзі ынталандырушы, шектеуші және ұдайы өндірістік болып бөлінеді

Салық мөлшерін көбейту мақсатында салық ставкаларын тым жоғары қою өндірістің тоқтауына, өндірушінің өз қызметіне деген ынтасын жоғалтуына алып келетіні көптеген ғалымдармен тұжырымдалып, дәлелденген. Осы тұжырымдардың көбісі мынаны айқындайды:

егер төленетін салық мөлшері салық төлеуші табысының 50%-нан көп болса, онда ол өндірістің тоқтап қалуына әкеліп соқтырады;
егер салық мөлшері салық төлеуші табысының 45-50%-ы арасында болса, онда жай ұдайы өндіріске әкеледі;
егер салық мөлшері салық төлеуші табысының 35-40%-ы аралығында болса, онда ол ұлғаймалы ұдайы өндіріске алып келеді1.

Салықтардың бақылаушылық қызметі арқылы салық механизмінің қызмет етуінің тиімділігі бағаланады, қаржы ресурстарының қимылына бақылау жүргізіледі, салық жүйесі мен бюджет саясатын жетілдіру жолдары қарастырылады. Салықтық бақылауды тиімді жүргізу арқылы салықтық тәртіпті қатаң сақтау, салық төлеушілердің заңға сәйкес төлейтін салықтары мен алымдарын толық және уақытылы бюджетке төлеп отырылуы қамтамасыз етіледі.

Қайта бөлу қызметі арқылы түрлі субъектілер табысының бір бөлігі мемлекеттің қарамағына өтеді. Бұл қызметтің іс-әректінің ауқымы жалпы ішкі өнімдегі салықтардың алатын үлесімен анықталады. (1-кесте)

1-кесте. ҚР Мемлекеттік бюджетіндегі салықтардың жалпы ішкі өнімдегі үлесі 2002-2004 жылдар, %*

Атауы

2002ж

2003ж

2004ж

Атауы: Барлық түсімдер

2002ж: 21, 7

2003ж: 23

2004ж: 23

Атауы: Оның ішінде салықтық түсімдер

2002ж: 19, 9

2003ж: 20, 5

2004ж: 20, 5

*Статистикалық бюллетень№

Салықтар бес ерекшелік белгілеріне қарай жіктеледі.

Салық салу объектісіне байланысты тікелей және жанама салықтар болып бөлінеді. Тікелей салықтар тікелей табысқа немесе мүлікке салынады. Оларға корпоративтік табыс салығы, жеке табыс салығы, жер салығы және тағы басқалар жатады. Жанама салықтарды тұтынушы төлейді, тауар немесе қызмет бағасына алдын-ала салық енгізілгендіктен, іс жүзінде оны сатушы төлейді. Оларға қосылған құн салығы, акциз жатады.

Қолданылуына қарай салықтар жалпы және арнайы болып бөлінеді. Жалпы салықтар бюджетке түскен соң жалпы мақсаттарға жұмсалады, ал арнайы салықтар алдын-ала белгіленген нақты шараларға жұмсалады

Салық салу органына байланысты салықтар жалпымемлекеттік және жергілікті болып бөлінеді. Республикалық бюджетке түсетін салықтар жалпымемлекеттік болып табылса, жергілікті бюджетке түсетін салықтар жергілікті салықтарға жатады.

Салық салу объектісін бағалау дәрежесіне байланысты салықтар нақтылы және дербес болып бөлінеді. Нақтылы салықтар салық салынатын объектінің сыртқы белгісіне қарай салынады, мысалы, жер салығы. Дербес салықтар салық төлеушінің салық салынатын объектісінен алатын табыс мөлшеріне қарай салынады, оған корпоративтік табыс салығы, жеке табыс салығы жатады.

Объектінің экономикалық ерекшелігіне байланысты салықтар табысқа салынатын салықтар және тұтынуға салынатын салықтар болып бөлінеді. Табысқа салынатын салықтар төлеушінің салық салынатын кез келген объектіден алған табыстарынан алынады. Тұтынуға салынатын салықтар - бұл тауарлар мен қызметтерді тұтыну кезінде төленетін шығынға салынатын салықтар.

Кез келген мемлекеттің салық саясатының негізгі мақсаты - тиімді салық жүйесін құру және оның қызмет етуіне мүмкіншілік жасайтын салық механизмін іске асыру болып табылады.

Салық механизміне салық салу қағидалары, салық элементтері, салық салудың әдістері мен жолдары, салық салуды ұйымдастыру жатады.

Салық салудың классикалық қағидаларын А. Смит ұсынған . Олар:

1) әділеттілік қағидасы, яғни салық салық төлеушінің табысына сәйкес алынуы тиіс;

2) анықтылық қағидасы, яғни салықтың мөлшері, оны төлеу мерзімі алдын-ала және дәл анықталуы тиіс;

3) қолайлылық қағидасы, яғни әрбір салық салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта және қолайлы әдіспен алынуы тиіс;

4) үнемділік қағидасы, яғни салықты алудың шығындары неғұрлым аз болуы тиіс.

Бұл қағидаларды пайдалану салық салудағы зорлық-зомбылыққа жол берілмейді, бұл салық салу процесін реттеді және А. Смитке “салықтар - оны төлейтіндерге құлшылықтың нышаны емес, бостандықтың нышаны” деп қорытынды жасауға мүмкіндік берді.

Қазақстан Республикасының Салық кодексінде салық салудың келесідей қағидалары белгіленген:

салық төлеудің міндеттілігі, яғни салық төлеуші салықтық міндетін толық және белгіленген мерзімде төлеуі тиіс;
салық салудың нақтылығы, бұл қағида бойынша Қазақстан Республикасындағы бюджетке төленетін төлемдер мен салықтар нақты болуы тиіс;
әділеттілік қағидасы бойынша Қазақстан Республикасындағы салық салу жалпыға бірдей және міндетті болады, жеке түрдегі жеңілдік жасауға рұқсат етілмейді;
біртұтастылық қағидасына сәйкес Қазақстан Республикасы аумағында жалпыға бірдей салық жүйесі қолданылады:
жариялылық қағидасы, яғни салықты реттеуші нормативтік-құқықтық актілер, заңдар ресми басылымдарда жарық көруі тиіс.

Салық салуда мынадай төрт әдісі қолданылады: кадастрлық, декларация бойынша, табысты алу көзінен ұстап қалу, патент негізінде. Бірінші жағдайда салықты есептеу және оны алу, салық салу объектілерінің табыстылық нормасын көрсете отырып, олардың тізімі негізінде жүзеге асады. Декларацияда салық төлеушілер табыстың көлемін, қажетті жеңілдіктерді, шегерімдерді көрсетеді және төленуге тиіс салық сомасын есептейді. Үшінші әдіс бойынша салық төлеуші жұмыс істейтін ұйымның бухгалтериясы одан салықты табыс алынған жерде есептеп, ұстайды. Төртінші әдіспен салықты кәсіпкерлік қызметтің сан алуан түрлеріне берілетін патент негізінде төленеді.

Салық салуда кассалық және есептік тәсілдер қолданылады. Кассалық тәсілде табыстар ретінде берілген уақыт аралығында алынған нақты табыстар, ал шығындар ретінде нақты төленген сомалар қаралады. Ал есептік тәсілде табыс деп берілген салық кезеңінде меншік құқығы пайда болған, олардың нақты алынуына байланыссыз, барлық сомалар саналады. Ал шығындар ретінде берілген салық кезеңінде пайда болған міндеттемелер қарастырылады.

Кез келген механизмнің құрамында әр түрлі тетіктер мен элементтер болады. Сол сияқты салық механизмінің де өзіне тән бірнеше әлементтері бар, олар: салық салу субъектісі, объектісі, салық көзі, салық өлшем бірлігі, салық оклады, салық жеңілдіктері, салық төлеу тәртібі мен мерзімі, салық төлеушінің және салық қызметі органдарының құқықтары мен міндеттері, салық төлеуін бақылау, салықтық жазалау шаралары және тағы басқа. Осы элементтердің әрқайсысына қысқаша тоқталып өтейік.

Салық салу субъектісі - салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеу міндеті жүктелген заңды немесе жеке тұлға. Қазақстанда салық төлеушілер:

резидент және резидент емес заңды тұлғалар;
Қазақстан Республикасының азаматтары, шетел азаматтары және азаматтығы жоқ тұлғалар болып бөлінеді.

Салық объектісі - заң жүзінде негізделген салық салуға негіз болатын табыс, мүлік, қызмет көрсету, ақшалай операциялар және тағы басқа тауарлық-материалдық игіліктер.

Салық көзі - салық салынатын табыс. Ол жылдық жиынтық табыс пен шегерімдердің айырмасы ретінде анықталады.

Салық ставкасы - бұл бір салық өлшем бірлігінен алынатын салық мөлшері. Ставкалар тұрақты және пайыздық болып бөлінеді. Тұрақты ставкалар нақты ақшалай нысанында белгіленсе, пайыздық ставкалар пайыз түрінде белгіленеді.

Пайыздық ставкалардың өздері прогрессивтік, регрессивтік және пропорционалдық болып бөлінеді. Прогрессивтік ставка салық салынатын табыстың өсуіне сәйкес ұлғайып отырады, регрессивтік ставка табыс өскен сайын азаяды, ал пропорционалды ставкалар салық салынатын табыстың өзгеруіне байланыссыз тұрақты болып қала береді.

Салық өлшем бірлігі - есептеу үшін берілген салық объектісінің өлшем бірлігі.

Салық оклады - салық төлеушінің белгілі бір салық объектісіне төлейтін салық сомасы.

Салық жеңілдіктері - заңға сәйкес салық төлеушіні салық төлеуден біртіңдеп немесе толық босату. Салық жеңілдіктеріне салық салынбайтын минимум, шегерімдер, салық ставкасын төмендету, салық төлеу мерзімін ұзарту және тағы басқалары жатады.

Салық төлеу мерзімі - салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің төленетін уақыты.

Салық төлеу тәртібі белгіленген мерзімде салықты төлеген кезде алдымен бюджетке қандай салықтар төлеу керек екенін, яғни төлеу кезіндегі белгілі бір дәйектілікті белгілейді.

Салық төлеушінің келесідей құқықтары бар.

қолданыста жүрген салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы, салық заңдарындағы өзгерістер туралы салық қызметі органдарынан ақпарат алу;
салық қатынастары мәселелері бойынша өз мүдделерін қорғау;
салық бақылауы нәтижелерін алу;
жеке шотынан салық міндеттемелерінің орындалуы жөнінде бюджетпен есеп айырысудың жай-күйі туралы көшірме алу,
салықтық тексеру актілері бойынша хабарламаға және салық қызметкерлерінің әрекетіне немесе әрекетсіздігіне шағым жасау;
салық құқпиясының сақталуын талап ету;
салық салуға қатысы жоқ ақпарат пен құжаттарды табыс етпеу.

Салық төлеушінің құқықтарымен қатар белгілі міндеттері бар:

салық міндеттемелерін дер кезінде және толық көлемде орындау,
салық қызметі органдарының анықталған салық заңдарын бұзушылықтырын жою туралы заңды талаптарын орындау;
нұсқама негізінде салық қызметі органдарының салық салу объектісі және салық салуға қатысы бар объектілерді тексеруіне жол беру,
салық есептілігі мен құжаттарды заңға сәйкес тәртіппен табыс ету;
салық операцияларын жасаған немесе қызметтер көрсеткен кезде тұтынушылармен есеп айырысуды фискальдық жады бар бақылау-касса машиналарын міндетті түрде пайдалану және тұтынушыға бақылау чегін беру.

Салықты төлеуді бақылау - салық заңнамаларының орындалуын, мемлекетке түсетін салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді есептеу дұрыстығын және олардың уақытылы төлену мәселелері бойынша заңды және жеке тұлғаларды тексеру болып табылады. Оны салық қызметі органдары жүзеге асырады.

“Салық” ұғымымен “салық жүйесі” ұғымы тығыз байланысты. Мемлекетте алынатын салық түрлерінің, оны құру мен алудың нысандары мен әдістерінің, салық қызметі органдарының жиынтығы салық жүйесін құрайды.

Қазақстан салық жүйесінің дамуына келетін болсақ, бұл процесс КСРО тарағаннан кейін басталды. Қазақстанның салық жүйесі терең өзгерістерден өтті. Қазақстан Республикасының салық жүйесінің дамуын төрт кезеңге бөлуге болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.