ЖШС «Жас-Қанат»кәсіпорында жүргізілу есебі

Жоспар

МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Ібөлім. Тамақтану мекемесінің есебі .
1.1 Өндіріс есебінің ерекшеліктері және кәсіпорындағы қоғамдық тамаққа деген өнімнің жүзеге асыруы ... ... ... ... ... ... .
1.2 Қоғамдық тамақтанудағы бағаның құрылуы және оны түсімдеуі ... ... ... ... ..
1.3Қоғамдық тамақтану қоймасындағы тауардың , шикізаттың және азық . түліктін есебі. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.4Кәсіпорындағы дайын өнімнің жүзеге асырылуы және азық түлік есебі. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.5Тамақтану мекемесінің синтетикалық есебі ... ... ... ... ... ... ... ..

ІІбөлім. ЖШС «Жас.Қанат»кәсіпорында жүргізілу есебі.
2.1 .ЖШС «Жас.Қанаттың» қаржылық және бухгалтерлік есебінің құрастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2 .ЖШС «Жас.Қанат»өндіріс есебінің ерекшеліктері және таммаққа деген өнімнің жүзеге асыруы. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.3 №41Халықаралық бухгалтерлік есеп стандарты. ... ... ... ... ... 13

ІІІбөлім. Тамақтану шаруашылықтағы өндіріс.
3.1 .Тамақтану мекемесінің есебін жетілдіру шараларының методикалық нұсқау. ... ... ... ... ... ... ..
3.2 .Жас.Қанат шаруа қожалығының тамақтану мекемесінің дамыту жолдары . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.3 Қазақыстан Республикада 1С бухгалтериада 8.0 бағдарламасының жүргізілуі.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 23
Пайдаланған эдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ...
Ібөлім. Тамақтану мекемесінің есебі .
Өндіріс есебінің ерекшеліктері және кәсіпорындағы қоғамдық
тамаққа деген өнімнің жүзеге асыруы ... ... ... ... ... ... . 3
Қоғамдық тамақтанудағы бағаның құрылуы және оны
түсімдеуі ... ... ... ... ..
1.3Қоғамдық тамақтану қоймасындағы тауардың , шикізаттың және 4
азық – түліктін есебі.
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 5
1.4Кәсіпорындағы дайын өнімнің жүзеге асырылуы және азық түлік
есебі. 7
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... 11
1.5Тамақтану мекемесінің синтетикалық
есебі ... ... ... ... ... ... ... . .
ІІбөлім. ЖШС Жас-Қанаткәсіпорында жүргізілу есебі.
.ЖШС Жас-Қанаттың қаржылық және бухгалтерлік есебінің 13
құрастыру ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ..
.ЖШС Жас-Қанатөндіріс есебінің ерекшеліктері және таммаққа
деген өнімнің жүзеге асыруы. 15
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... 16
№41Халықаралық бухгалтерлік есеп стандарты.
... ... ... ... ...

ІІІбөлім. Тамақтану шаруашылықтағы өндіріс.
.Тамақтану мекемесінің есебін жетілдіру шараларының методикалық 18
нұсқау. ... ... ... ... ... ... ..
.Жас-Қанат шаруа қожалығының тамақтану мекемесінің дамыту
жолдары . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
Қазақыстан Республикада 1С бухгалтериада 8.0 бағдарламасының
жүргізілуі. 21
Қорытынды 23
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ..

Пайдаланған эдебиеттер тізімі 25
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... .

Қосымша
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ...

Кіріспе.

Қазақстан ауыл шаруашылық өнімдері мен өсімдік шаруашылығын өркендету
жолында ең алдыңғы қатардағы мемлекеттердің бірі болып саналады.
Жыл сайын дамыған, жетілген жаңа технологиялық тәсілдерді ауыл
шаруашылығына енгізу арқылы көптеген жетістіктере қол жеткізуде.
Ауыл шаруашылық өнімдерін өндіру тәсілдерін түбегейлі өзгерту, оларды
осы күнгі талапқа сай қалыптастыра алу үшін талапқа сай қалыптастыра алу
үшін көптеген шаралар, жоспарлар даярланып, іске асырылуда. Бұрынғы кездегі
жеке –жеке шаруашылықтар ұжымға біріктіріп, коллективті түрде басқару
әдісіне көшірілді.
Жердің мал шаруашылығына, жеке адамдарға берілуі, олардың
жауапкершіліктерін арттырумен бірге,көптеген тимділігімен сапалық жағынан
жоғарлылығымен ауыл шаруашылығының,сонымен бірге эканомикалық жақсара
түсуіне әсерін тигізуде.
Қазіргі уақытта Қазақыстанда еңбек ету үшін жер байлығы пайдалануға ниет
еткен адамдарға көп жағдайлар жасалған. Қазақыстан президентінің Ауыл
шаруашылығнөркендету, жек шаруашылық иелеріне төменгі процентпен несие
беру шаралары басты назарда ұстанып отыр.
Ауыл шаруашылығының дамуына ауа –райының да тигізер әсері өте көп, жауын
–шашынның жеткілікті мөлшерде жаумауы, нмесе шамадан тыс көп жаууы
өнімдердідер кезінде төкпей-шашпайжинап алуға, онытасмалдауға,сақтауға
өзінің кері әсерін тигізеді. Бірақосындай қиыншылықтарғатөзе біліп,
еңбектену арқылы көп мөлшерде және сапалы өнім өндіріп халыққа жеткізу
ісінде кәсіпкерлердің еңбегі ерекше.
Ауыл шаруашылығының өнімдері –бидай. Арпа ,сұлы,бақша өсімдіктері
,өзінің күнделікті тұрмысқа аса қажеттілігімен өзіне деген сұранысты жыл
сайын үсиі-үстіне арттыра беруде. Жыл сайынғы осы сұранысты қамтамасыз ету
үшін алдағы уақыттарда да жердің құнарлылығын сақтай отырып, онын мол өнім
алу жолдарын қарастырып,жаңа техникаларды,тимді тынайтқыштарды пайдалана
отырып жоғары өнім алу,олардың санынан гөрі сапасына аса назар аудару
кәсіпкерлер нпзарына алынуы тиіс.
Ауылшаруашылығында жоғары жетістіктерге жету үшін келген шығын дер
кезінде есептеліп,оның қанша мөлшерде қандай себептермен келгендігі толық
мөлшерде басты назарда болуы тиіс.

1.Тамақтану мекемесінің есебі.
3
1.1Өндіріс есебінің ерекшеліктері және кәсіпорындағы қоғамдық тамаққа
деген өнімнің жүзеге асыруы.

Өндірістегі қоғамдық тамақтанудың шаруашылық қызметінің өзгешілігін,
ерекшеліктерін бухгалтерлік есеп анықтайды. Бір жағынан ол өндіріс
үрдісінің бейнелесе (азықты дайындау), екінші жағынан – сауда үрдісі
(жүзеге асыру).
Өзіндік өндіріс өнімімен қатар (жеңіл тамақтану, бірінші, екінші,
үшінші тамақтар, жартылай өңделген өнім, аспаздық өнім және т.б.) кейбір
сатып алынатын тауарлар (шырын, нан, аспаздық өнім және т.б.) ешбір
аспаздық өнімсіз жүзеге асырылады.
Өндірістің шығыны өз алдына 8010 Негізгі өндіріс шоты арқылы
есептелінсе, айналым 7110 Өнімді жүзеге асыру шығыны (жұмыстар,
ұсыныстар) есептелінеді, ал басқармамен байланысты шығындар7210 Жалпы
және әкімшілік шығындар шотына жатады.
Бухгалтерлік есептің үлгісіне сәйкес 7 Тауар-материалдар қоры
өндіріс көлеміне тәуелсіз әкімшілік шығыны және тауарды жүзеге асыру шығын
есебі тұрақты шығын ретінде анықталады. Сондықтан олар мезгілінде және
кезең бойынша шығын ретінде есептелінеді. Осының негізінде өнімнің деректі
түрдегі өзіндік құн мүмкіндік ретінде пайдаланылады. Негізгі өндіріс8010
шоты бойынша калькуляциялық өнеркәсіптен асханадағы азықтың есебіне,
қоғамдық тамаққа айналады.
Қазақстан Республикасының Сауда қызметін реттеу туралы Заңына сәйкес
Ішкі сауда ережесі өңделінген, бұл Қоғамдық тамақтану сауда объектісінің
тәртібін анықтайды. Сонымен қатар талаптарды және ұйымдардың міндеттерін,
қоғамдық тамақтану сферасында пайдаланылады.
Қоғамдық тамақтану өнеркәсібінің дамуы негізгі жарғыға сәйкес,
өндіріске құқығы берілген лицензияның бар болуы және өнімнің тұтынуы
арқылы ғана жүзеге асырылады. Қоғамдық тамақтану өнеркәсібі бірнеше
санаттардан тұрады (мейрамханалар, кафе, бар, асхана).
Қоғамдық тамақтану объектілері ҚР Сауда қызметін реттеу туралы
Заңының п.3 б.10 сәйкес келесі санаттардан тұрады:
1) Мейрамхана - қоғамдық тамақтану және дем алу объектісі, тамақтың
күрделі дайындықпен дайындайтын түрлілігі, сонымен қатар тапсырыс және осы
кәсіпорынға тән тамағы, алкогольдік ішімдіктер өнімдері, тұтынушыларға
даяшылардың қызмет көрсету;
2) Кафе - қоғамдық тамақтану және дем алу объектісі, тамақтың бірнеше
түрлілігі бар, алкогольдік ішімдіктер өнімдері, тұтынушыларға даяшылардың
қызмет көрсету;

4
3) Бар - қоғамдық тамақтану және дем алу объектісі, жеңіл тамақтану,
десерт, кондитер өнімі және алкогольдік ішімдіктер өнімдері ұсынылады.
4) Асхана - қоғамдық тамақтану объектісі, тұтынушылардың өздері
қызмет көрсету.
Қоғамдық тамақтану өнеркәсібінің сауда-өндірістік қызметі тамақ тізімі
және баға анықтамалығына, МЕСТ Р50762-95 талаптарына сәйкес, әртүрлі
азық дайындау үшін санитарлық қызметімен келісіп аспаздық өнімнің
пайдалануы жүзеге асырылады.

1.2Қоғамдық тамақтанудағы бағаның құрылуы және оны түсірімдеуі.

Баға – тауардың ақшалай құны. Қоғамдық тамақтану кәсіпорыны келесі
элементтерден тұрады: шығарылатын өнімнің өзіндік құн бірлігі және пайда.
Экономиканың басқа саласымен салыстырғанда қоғамдық тамақтанудағы
кәсіпорын шығаратын өнімнің өзіндік құн бірлігі есептелмейді. Сондықтан
қоғамдық тамақтану өнімнің бағасы тек шикізат құнының шығыны ғана бола
алады, ал қалған элементтері саудада бағаны өсіру кезінде ғана пайда
түседі.
Қоғамдық тамақтану өнімінің құны түсірімдеу әдісі арқылы анықталады.
Осы тұрғыда оның өзіндік құн өнімі емес, сатылатын құны болып есептелінді.
Бұл есеп әрбір тамаққа бөлек түсірімдеу карточкасы ақылы есептелінеді.
Шикізат мөлшері тамақтың рецепт жинақтарында және аспаздық өнімде,
Қазақстан халқының ұлттық тағамдар жинағында, ұннан жасалатын тағамдар
рецепттерінен және т.б. жинақтардан алынады. Сонымен қатар жинақтарда дайын
өнімнің мөлшері грамдап көрсетіледі (фарш, жартылай өңделген өнім және
т.б.). Қоғамдық тамақтану кәсіпорыны нормативтік құжаттарға сәйкес өзіндік
кәсіпорынға тән тамағын және ұлттық тағамдарды дайындауға құқығы бар.
Қоғамдық тамақтау кәсіпорынының барлық өнімі санитарлы - гигиеналық
және технологиялық талаптарының нормативтік құжаттарына сәйкес болу керек;
қауіпсіздік қызметі ұсыну және беру; азық-түлік шикізат өнімдерінің
қауіпсіздігі; экологиялық қауіпсіздік; өртке қарсы сақтық; электр
қауіпсіздігі және т.б.
Жинақтарда көрсетілген рецептуралардың жоқтығынан қоғамдық тамақтану
мамандарының көмегімен ұлттық тағамдар қарастырылады.

Егер кәсіпорын жаңа тағамдар рецептурасын құрса, онда ол технологиялық
картаға және қандай да бір кәсіпорын үлгісімен,
5
Мемлекеттік санэпид қадағалауына сәйкес және сапа сертификаттан өткен
кәсіпорынға сәйкес жүзеге асыруы қажет. Егер өнімнің құрамындағы
компоненттердің құны өзгерсе, калькуляция бағанасы да жаңа сатылым бағамен
өзгертіледі.
Әрбір тағам түрінің сатылатын бағасы калькуляция карточкасында
есептелінеді; немесе асханадағы өнімнің 100 үлесіне (тамақ) сәйкес 10 кг
(тұздық, фарш, кондитерлік өнім және т.б.). Баға өсіру шикізаттың
жиынтығына немесе әрбір шикізат түріне байланысты болады. Тамамдардың дұрыс
бағалануы өндіріс меңгерушісінің және калькуляцияны құрайтын адаммен
қолымен расталып, субъектінің басшысымен бекітіледі (6.1. қосымша)
Калькуляцияны асханадағы өнімнің 100 үлесіне (тамақ) сәйкес 10 кг
(тұздық, фарш, кондитерлік өнім және т.б.) шикізаттық, өнімнің бағасын
есептеп құрастырылады. Баға өсіру шикізаттың жиынтығына немесе әрбір
шикізат түріне байланысты болады және калькуляция бағанасы да жаңа сатылым
бағамен өзгертіледі.
Калькуляция карточкасы жоспар бойынша тағамдар түрлілігімен және
тізімімен құрастырылады; әрбір тағамға белгіленген шикізат мөлшері
(рецепттер жиынтығына сәйкес); сатылым бағасына сәйкес шикізат мөлшерінің
сатылым бағасы калькуляцияға енгізіліп, есептелінеді; алынған нәтижемен
сатылымға қойылған бағасы бір тағамы шикізат мөлшері 100 ге бөлінеді.
Белгілі тұлғалармен келісіп қол қойылғаннан кейін, бағалар калькуляция
карточкасының арнайы тізімінде тіркеледі. Осы амалмен есептеу алдын-ала
талдаудан өтіп жүзеге асырылуы тиіс.
Тұздыққа, жартылай өңделген өнімге деген баға түсірім әдісі арқылы
жүзеге асады. Сатып алынатын тауарлар бағасы буфет арқылы орындалады, сатып
алатын құнысына және өсіру сомасының нәтижесімен анықталады. Дәмдеуіштер,
тұз, және көк шөптің шығындары бөлек рецептураларда көрсетілмеген. Осы
өнімнің шығынының мөлшері рецептура жинағының кіріспе бөлімінде
келтірілген. (6.2. қосымша).

1.3Қоғамдық тамақтану қоймасындағы тауардың, шикізаттың және азық-түліктің
есебі.

Қоғамдық тамақтану кәсіпорындарына азық-түліктер және тауарлар өнім
берушілер арқылы (азық-түлік өнеркәсіп кәсіпорыны) және нарықта немесе
дүкендерден сатып алу арқылы келеді.

Өнім берушілерден келген тауарлар және шикізаттар олардың
кәсіпорындарын өнімдерінің сапасына мән беріледі. Саны мен сапасына
6
қарай өнімнің және тауардың нұсқауына сәйкес, ҚР Министрлер Кабинетінің
№1240, 02.11.1994 жылғы қаулысымен және тағы басқа нормативтік актілермен,
тауар құжаттамасының негізінде ілеспе құжаттар, тауар – көлік құжаттамасы
(автокөлікпен жеткізілетін), счет - фактура (б.242), тауарлар бойынша
қосылған құнды салыққа салу (ҚР Салық кодексі 211 б. ).
Сертификаты жоқ немесе көшірменің мөрмен басылмаса немесе уақыты өтіп
кетсе тауарды жүзеге асыруға және қабылдауға жатпайды; №1819, 29.12.1995
жылғы ҚР Басқарушысының бекітілген Тұтынуға немесе жүзеге асыруға
жарамсыз тауарларды құрту немесе қайта өндеуге жібері талабы қаулысына
сәйкес жарамсыз тауарлады құрту немесе қайта өңдеуге беріледі.
Өнім берушілерден алынған тауарлы – материалды қорды сенімхат
негізінде және төл құжатты, құжаттарды көрсету арқылы ғана алынады. Егер
тауарлы – материалды қорды беруші субъект арасында сенімділік болса
ешқандай сенімхатсыз жүзеге асады.
Шикізаттың және азық-түліктің қоймасы бухгалтерлік есебінің
синтетикалық 1330 Алынған тауарлар шоты және 1 Қоймадағы тауарлар
субшоты. Осы шоттың дебеті бойынша тауар қоймаға түсіп, несие бойынша олар
өндіріске (асханаға) немесе буфетке көшіріледі.
Тауардың кіріс операциялары:
1.Өнім берушілерден алынған тауарлар Дебет 1330Қоймадағы тауарлар,
Несие 3310 Төлем шоты, бағасы: 60 000 – 00;

2.Өнім берушінің шотындағы көрсетілген ҚҚС соммасы Дебет 1420 ҚҚС
өтемі, Несие 3310 Төлем шоты, бағасы: 9 000 – 00;

3.Қолма-қол есеп арқылы алынған құны ҚҚС соммасына Дебет 1330Қоймадағы
тауарлар, 3130ҚҚС өтемі, Несие 1010 Кассада ұлттық валютаның бар
болуы, бағасы: 8 000 – 00; 1 200-00

4.Есеп беретін тұлға арқылы тауардың құны ҚҚС соммасына Дебет
1330Қоймадағы тауарлар, 1420ҚҚС өтемі, Несие 1251Есеп беретін
тұлғалармен есеп, бағасы: 20 000 – 00; 3 000-00

5.Қоймадан жеке өндіріске жіберілген өнім Дебет 900 Негізгі өндіріс,
Несие 1330Қоймадағы тауарлар бағасы: 56 000 – 00;
6.Буфетті жүзеге асыру үшін тауарды сату Дебет 1330Жеке саудадағы
тауарлар, Несие 1330Қоймадағы тауарлар бағасы: 83 750 – 00;
7.Тауарды жүзеге асыру үшін жіберілген құны.

7
а) сауда өсімінің сомасы (30%) Дебет 1330Жеке саудадағы тауарлар,
Несие 1330Сауда өсімі бағасы: 25 125 – 00;
б) тауар бағасымен ҚҚС сомасы (83 750+25 125) *15% Дебет 1330Жеке
саудадағы тауарлар, Несие 1330Тауар бағасымен ҚҚС бағасы: 16 331 –
00.

1.4Кәсіпорындағы дайын өнімнің жүзеге асырылуы және азық-түлік есебі.

Қоғамдық тамақтану өнеркәсібі азықты жүзеге асыруымен ғана емес,
сондай-ақ өнімнің өндірісте қолдануымен айналысады. Сауда өндірісінің
бірлік құрамына қойма мен қатар кондитерлік өнімдер және жартылай
өндірістегі өнімді өндеу цехтері, буфеттер, ұсақ жекелеген желіге жатады.
Өндірістегі өнімнің материалдық жауапкершілігіне өндіріс меңгерушісі
және оның орынбасары немесе бригадасы жауап береді.
Қоғамдық тамақтану өндірісіндегі есептің бір ерекшелігі: келген
өнімнің өңделмеген шикізат массасын (масса, брутто), жартылай өңделген
өнім нетто массасы арқылы шығарылып, жүзеге асырылады. Ал есепке алынған
шикізат құны өңделген өнімге көшіріліп жазылады және калькуляция
карточкасының азық-түлік мөлшерімен анықталып, сатылған тағамдар және
кулинарлық тағамдар деректемесіне, тағамдар рецептурасының жиынтығында
тіркеледі.
Қоғамдық тамақтану кәсіпорындары өндіріс өнімін тамақ тізім жоспары
бойынша күнделікті жоспарланады. Бұл тізімде тағамдардың тізбесі, саны және
тағамдардың, тұздықтардың қысқа сипаттамасы көрсетіледі.
Тамақ тізім жоспарын өндіріс меңгерушісі құрастырып, өзіндік өнім
шығару, қоймадағы өнімнің бар болуы, өндірістік базасын сонымен қатар сатып
алушылардың сұранысымен жүзеге асырылады.
Тамақ тізім жоспары түр-түрімен топталады (суық жеңіл тамақтары,
бірінші, екінші, үшінші тағамдары және т.б.) (6.8 қосымша).
Тамақ тізім жоспары бойынша өнімнің тәуліктік қалдықтар есебімен
анықталады. Тамақ тізім жоспар негізінде бухгалтерияда сатылу (жекелеп)
бағасын ескеріп, келушілерге тамақ тізімінің бағасы белгіленеді. Бұл
тағамның құны калькуляция карточкасында және дайын түрдегі өнімнің
массасында көрсетіледі (6.9 қосымша).
Өндіріс меңгерушісінің қоймадағы өнімді алу үшін талап құрастырылады,
онда: атауы, өлшеу бірлігі және өнім саны көрсетіледі (6.10 қосымша).
8
Бұл талап бір данада толтырылып өндіріс меңгерушісімен расталады және
қоғамдық тамақтану кәсіпорынның басшысымен бекітіледі. Талаптың негізінде
қоймадағы өнімді жіберу үшін тауар құжаттамасы толтырылады (6.11 қосымша).
Сонымен қатар тәжірибеде құрамды құжат – тауар құжаттама талабы
қолданылады. Жіберу (Талаптанған бағанасы) және шығынды ақтайтын құжат
(Жіберілген бағанасы) көрсетіледі. Осындай құжат механикалық қаражаты
қолданылмағанда жүзеге асырылады (6.12 қосымша).
Өндіріс меңгерушісі қоймадан өнімдерді алғанда онымен қатар
материалдарға жауапты тұлғалар өнімнің саның, сапасын, сәйкестігін,
калькуляциядағы шикізат мөлшерін енгізіп, есептейді. Өндіріске түскен
шикізаттар өндіріс меңгерушісінің, оның орынбасары немесе цех
меңгерушісінің есебінде материалдық жауапкершілігіне және рационалды
пайдалануға жауап береді.
Өндірістегі шикізат есебі сатуға түсетін бағамен (калькуляция
карточкасымен есептелінген), ақшалай жүзеге асады, сондықтан шикізат
мөлшерінің шығынында ешбір ауытқушылық рұқсат етілмейді.
Ары қарай дайын өнімді жүзеге асыру үшін өндірісте үлестіру, буфеттегі
ұсақтап жекелеу жұмысы орындалады. Егер үлестіру өндірістен жекеленсе, онда
дайын өндіріс тауар құжатымен өндіріледі (6.13 қосымша).
Тауар құжаттамасы берілгеннен кейін оны нөмірлеп, арнайы журналға
тіркеледі. Өнімді шығарған кезде өндіріс меңгерушісі барлық бағаналарды
толтырып, екі данада жазып, әрбіреуіне өнім атауын және уақытын көрсетеді.
Екі дананы да кәсіпорын басшысы, бас бухгалтері, өндіріс меңгерушісінің
қолдары қойылады.
Тауар құжаттамада екі түрлі баға көрсетіледі (сатылым және есеп).
Сатылым бағасы бойынша олар сауда орындарда өнімді жүзеге асырады, ал есеп
бағасы (өзіндік құн) өндіріс меңгерушісінің есебінде көшіріліп жазылады.
Жүзеге аспай қалған өнімнің өндіріске қайтарылуы Қайтарылған бағанасында
белгіленеді. Күн аяғанда тауар құжаттамасы арқылы өндірістегі өнімнің
шығарылған саны және құны анықталады.
Тауар құжаттамасы материалды жауапкершілік тұлғалардың есебіне
салынып, бухгалтерияға өткізіледі.
Дайын өнімнің шығару құжаттарының рәсімдеуі қолма-қол есебі арқылы
асхана өнімінің жүзеге асу актісі (үлгі 1.) арқылы жүзеге асырылып, бақылау
журналында жалпы сан ретімен тіркеледі (6.14 қосымша). Жүзеге асырылған
тағамдардың ортақ құны бақылау-касса аппаратының көрсеткішімен сәйкес болу
тиіс.
Асхана өнімінің жүзеге асыру актісін 2 үлгімен де құрастыруға болады.
(6.15 қосымша).
9
Өндіріс меңгерушісі күнделікті асханадағы өнімнің жылжу есебін
құрастырып, қолхат арқылы бір данасын бухгалтерияға тапсырады, ал екінші
данасын өзінде қалдырады (6.16 қосымша). Есепке тамақ тізім жоспары және
бір дана тамақ тізімі салынады.
Өндірістегі өнімнің жылжуын, жартылай өңделген өнімнің және дайын
өнімнің сақтаушылығын түгендеуді пайдалану арқылы бақыланады. Бұл бақылау
ұйымның басшылар құрамымен, бухгалтермен және өндіріс меңгерушісімен айына
екі рет немесе бес күнде бір рет орындалады.
Өндірістегі деректемелік шығын Азық-түліктің және жартылай өңделген
өнімнің шығару актісі арқылы ресімделеді. (6.17 қосымша).
Акт екі данада құрастырылып, барлық комиссия мүшелерімен қол қойылады.
Актінің бір данасы бухгалтерияға, ал екінші данасы өндіріс меңгерушісіне
өткізіледі.
Шикізатты тапсыру актісі дәл осындай үлгімен ресімделеді және
бригаданың ауысым бойынша бір ауысымнан екінші ауысымға беріледі.
Өндірістегі деректемелік және жартылай өңделген өнімнің соммасы түгендеуде
белгіленген шығыны асханадағы өнімнің ақшалай есебінде көрсетіледі.
Асханадағы өндіріс өнімінің шығыны \8010 Негізгі өндіріс шотымен
жүзеге асырылады. Жоғарыда айтылғандай қоғамдық тамақтанудағы өндіріс
материалының калькуляциясынан өндірістен шығарылған шикізат саны
ескеріледі. Қалған шығындар яғни жұмысшылардың еңбек ақысы сауда құнысының
өсуіне байланысы болуы тиіс.
Сауда өсімінің есебі 6.18 қосымшасы арқылы асханаға келтірілген.
Өндірісте шығарылған өнімнің сақтау мерзімі, 24 сағат белгіленген
сондықтан асханада аяқталмаған өндіріс болмауы тиіс. Әрбір материалдық
жауапкершілік тұлғада және өндірісте сарапшыл есебі жүргізіледі.
Өнімнің жылжу есебі келесі желімен анықталады:
1. Қоймадан шикізаттың келуі Дебет 8010 Негізгі өндіріс, Несие
1330Қоймадағы тауарлар, бағасы: 56 000 -00
2. Шикізатты көшіріп тастау Дебет Жүзеге асырылған тауардың өзіндік құны,
Несие Негізгі өндіріс, бағасы: 23 400 -00
3. Дайын өнімдердің шығарылуы және ұсақтап жекеленген өзіндік құн есебі
Дебет 1330 Жекелеген саудадағы тауарлар, Несие 8010 Негізгі өндіріс,
бағасы: 21 200 -00
4. Дайын өнімге қосылған өсу бағасы Дебет 1330Жекелеген саудадағы
тауарлар, Несие 1330Сауда өсімі, бағасы: 6 360 -00

10
5. Тауардың құнына қосылған ҚҚС соммасы (16% өсу құнысының есебі) Дебет
1330Жекелеген саудадағы тауарлар, Несие 1330Тауар бағасындағы ҚҚС,
бағасы: 4 410 -00
6. Қолданылмаған өнімнің қоймаға қайтарылуы (құн есебі арқылы) Дебет
1330Қоймадағы тауарлар, Несие 8010 Негізгі өндіріс, бағасы: 3 000 -00
Қоғамдық тамақтану өндірісінің жұмысшыларына біріккен өнім беру
басшылар және ұжым жиналысында шешіледі. Шешімнің негізінде басшы бұйрық
шығарады. Ол бұйрықта азыққа жеңілдік беру туралы соммасы көрсетіледі.
Өндіріс меңгерушісінің құрастырылған қызметкерлерге азықтың берілу тізіміне
сәйкес астың құн есебі белгіленеді (6.19 қосымша).
Өндірістегі қызметкерлердің өзіндік өндіріс өнімнің құны ҚР Салық
кодексінің 145 б. сәйкес қарастырылып, белгіленген жалақы арқылы жеке табыс
салығы белгіленеді.Өндірістік цехтерде және асханадағы өңделген өнімдер
кассада беріледі. Осыған сәйкес келесі шот хат-хабары:

1. Жүзеге асырылған тауардың құны Дебет 8011 Жүзеге асырылған тауардың
құны, Несие 1333Жекелеген саудадағы тауарлар, бағасы: 88 000-00
2. Жүзеге асырылған тауар кірісінің есептелуі Дебет 2110 Алым шоты,
Несие 6010Алынған тауардың кірісі,3130 ҚҚС 62 000 -00, 9 300-00;
3. Есептелген шотқа жүзеге асырылған тауардың түсімі Дебет1040 Ағымдағы
шоттың ақшасы, Несие 2110 Алымдағы шот, бағасы: 71 920-00;
4. Касса аппаратымен сәйкес және жүзеге асырылған өнімнің түсімі
Дебет1010 Кассада ұлттық валютаның бар болуы, Несие 6010Алынған тауардың
кірісі, бағасы: 149 400-00
5. Кассаға ҚҚС сомасының түсуі Дебет 1010 Кассада ұлттық валютаның бар
болуы, Несие 1330Жекелеген саудадағы тауарлар, бағасы: 23 904-00
6. ҚҚС түзетулер Дебет 1330Тауар бағасындағы ҚҚС, Несие3130 ҚҚС,
бағасы: 23 904-00
7. Бюджетке ҚҚС аударылуы Дебет3130 ҚҚС, Несие 1040 Ағымдағы шоттың
ақшасы, бағасы 23 904-00.

Асты жүзеге асыру және басқа да өнімді сауда өсімінің өсуі
орындалғаннан кейін қарастырылады. Ай аяқталғаннан кейін сауда өсімі қызыл
масақ әдісі арқылы анықталады (6.20 қосымша).
Сауда өсімі қызыл масақ әдісі арқылы төмендегі жазбалармен
орындалады:
11
Дебет 1330Жекелеген саудадағы тауарлар,
Несие 1330Сауда өсімі
- 52 850 -38

Есеп кезеңінің аяғында жүзеге асырылған өнімнің өзіндік құны жалпы
пайданың азаюына байланысты:
Дебет 571 Жалпы пайдасы (шығыны)
Несие 7010Жүзеге асырылған тауардың өзіндік құны - 109 800 -00

Жалпы пайданың үлкеюі және көшіруі:
Дебет
Несие 571 Жалпы пайдасы (шығыны) -
229 920 -00

571. Жалпы пайдасы (шығыны) шоты салық салу пайдасының
(шығыны) кезеңі несие айналымының дебетерлігі:
572. 229 920 – 109 800= 120 120 - салық салу 30 % мөлшерінің пайдасы
Заңды тұлғаның табыс салылығы есептелінеді:
Дебет 7710 Бірлескен табыс салығының шығыны
Несие 3110 Бірлескен табыс салығының төлемі (120 120 – 30 %)
- 36 036-60
Жалпы пайданың азаюына байланысты табыс салығының көшірілуі:
Дебет 571 Жалпы пайдасы (шығыны)
Несие 7710 Бірлескен табыс салығының шығыны -
36 036-60
Салық салынғаннан кейінгі пайданың анықталуы:
Дебет 571 Жалпы пайдасы (шығыны)
Несие 5410 Бөлінбеген жыл есебінің пайдасы (ашық шығын)
(120 120 -36 036)
- 84 084 -00

1.5Тамақтану мекемесінің синтетикалық есебі.

Синтетикалық есеп №1

Бухгалтерлік есепте өндіріс шығынының және дәнді –дақылды өнімнің шығуы
келесі жазбалармен жүзеге асырылады:

1Өндіріс өнімінің шығыны:
12
Дебет 8011 Материалдар
Дебет 1315 Өзге материалдар
Несие 8012 Өндіріс жұмысшыларының еңбек ақысы
Дебет 3350 Еңбек ақысы бойынша қызметкерлерменесептесу
Несие 8013 Еңбек ақысынан бөлу
Дебет 31550 Әулеметтік салық
Дебет 8014 негізгі өндірістің Шығын құжаттары
Дебет 8020 Шығын құжаттары
Дебет 8012 Негізгі өндіріс және Дәнді –дақылды мәдениет субшоты
Несие Материалдар 8012 Өндіріс жұмысшыларының еңбек ақысы
8013 Еңбек ақысынан бөлу , 8014 Шығын құжаттары

2.Дайын өнімді кіріске енгізу.
Дебет 1320 Дайын өнім
Несие 8010 Негізгі өндіріс

3Қосымша өнімді кіріске енгізу.
Дебет 1315 Өзге материалдар
Несие 8010 Негізгі өндіріс және Дәнді –дақылдық мәдениет суб
шоты

4. Астық мәдениетіне жатпайтын шығындар.
Дебет 1340 Аяқталмаған негізгі өндіріс

Синтетикалық есеп №2
Тамақтану мекемесінен алынған өнім нысаналы қолданылмаса,
Дебет 1320 Дайын өнім және Тамақтану мекемесінің өнімі субшоты.
Несие 8010 Негізгі өндіріс және Тамақтану мекемесінің субшоты.
Тауар өнімнің мақсаты анықталғаннан кейін 1320 Дайынөнім және Тамақтану
мекемесінің өнімі субшотында қалады, ал басқа мақсатпен кеткен өнім
шығынға жазылады:
А) азық ретінде қолданылатын өнім (астық қалдығын қосқанда)
Дебет 1315 Өзге материалдар субшоты
Несие 1320 Дайын өнім субшоты
Б) Өндеуге жіберілетін өнім:
Дебет 1316 Өндеуге жіберілген материалдар
Несие 1320 Дайын өнім субшоты
В) өзінің шаруашылығындағы өнеркәсіпті өндеуге жіберілген өнім
13
Дебет 8011 Материалдар негізгі өндірістегі
Несие 1320 Дайын өнім .
Г) Тамақтану шаруашылығын басқа жаққа тарату:
Дебет 7010 Дайын өнімнің өзіндік құны (тауар, тжұмыс, қызмет)
Несие 8011 Дайын өнім
Тазалаушығындыры, өтке жылдың тамақтану шаруашылық өнімін кептіру және
сұрыптауы келесі жылдың шығынына жатады.
Дебет 8011 Дайын өнім және Тамақтану шаруашылығының өнімі субшоты.

Несие 8010 Негізгі өндіріс және Тамақтану шаруашылығы субшоты.
Синтетикалық есеп № 3
Несие 8010 Негізгі өндіріс және Дәнді –дақылды мәдениет субшоты.
5 Келесі есеп кезеңінің алдында
Дебет Негізгі өндіріс және Дәнді –дақылды мәдениет субшоты
Дебет 1340 Аяқталмаған негізгі өндіріс және қалған шығындарды
астықтын шығынына қосып, дәнді тасып даиын өнім ретінде кіріске енгізеді.
.
2.ЖШС Жас-Қанаткәсіпорында жүргізілу есебі

2.1 ЖШС Жас-Қанаттың қаржылық және бухгалтерлік есебінің құрастыру.

ЖШС Жас-Қанаттын қаржылық есептілігінің мақсатында тұжырымдамалық
негізіне сәйкес қаржылық есеп өзгерістерді және қызмет нәтижелері
ұсынылады. Бұл ұйымның қаржылық жағдайы туралы мәлімет береді. Осыған ұқсас
мәлімдемелер экономикалық шешімдер арқылы жүзеге асырылып, тұтынушылардың
алдына келеді. Қаржылық есеп өткен жылардың оқиғаларын, басшылардың
қызметін және тиімділігінің нәтижелерін көрсетеді.
ЖШС Жас-Қанаттын қаржылық есептілік ҚР Қаржылық және бухгалтерлік
есеп туралы Заңына (№329-П, 24.06.2003 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.