Қаржылық есеп беру және оның талдауы

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 36 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе.

Нарықтық экономика жағдайында кәсіпорын өз бетінше қалай және не өндіру, қандай мақсатқа және оның қарамағындағы ресурстарды қайтіп пайдалануды шешеді. Ондай материалдық ресурстарға: материалдық-техникалық, еңбек, қаржылық және ақпараттық т. б. жатқызуға болады.

Сонымен, экономикалық жауапкершілікте, барлық ресурстар түрін тиімді пайдалануды жақсартуда, кәсіпорын басшысы алдына қойған күрделі мәселелерді шешуге үлкен мақсат қоюы керек.

Бүгіні таңда, қоғамдық өндірістің даму бағыты - әлемдік нарықта инновацияға негізделген бәсекеге төтеп беретін өнім шығару. Мемлекетіміздің аталған экономикалық саясатын іске асыруда кәсіпорындардың атқаратын рөлі өте зор, себебі, олар қоғамдық өндірістің негізгі буыны болып табылады. Міне, сондықтан да, бұл деңгейде қоғамға қажетті өнім өндіріліп, қызмет көрсетілуі тиіс.

Өндірістік кәсіпорындар өндірістік-техникалық, ұйымдастырушылық, экономикалық және әлеуметтік бірлігімен сипатталады. Экономикалық бірлік - кәсіпорын алдында қойылған негізгі мақсатқа жету барысында барлық құрылымдық бөліктерінің бір нәтижеге атап айтқанда: сатылған өнім көлемінің сапасының, бәсекелестік қабілетінің өсуіне, жоғарғы табыстылық деңгейіне жетіуін көздейді.

Сонымен, кәсіпорынды ең алдымен өндірістік, экономикалық бірлік ретінде қарастырамыз. Бұл тұрғыдан кәсіпорынды белгілі бір әлеуметтік - экономикалық мүдделер арқылы бір-бірімен байланысқан ұжым ретінде қарастырып, оның негізгі мақсаты - тұтынушылардың материалды және рухани талаптарын өтеуге арналған табысқа жету.

Бұдан туындайтын талаптар мен міндеттерді абыроймен орындап шығудың басым бағыты экономиканы дамыту, осының негізінде еліміздің әлеуметтік - экономикалық жағдайын тұрақтандыру, халықтың әл- ауқатын түбегейлі жақсарту.

Қазақстан бүгінде әлемдік экономикалық және саяси үрдістерге тартылып еліміздің кемел келешегіне жарқын жол салынуда. Біздің экономикалық жүйесінің берікті қауіпсіздігі жастығы болған. Ұлттық қоры мен алтын валюта резерві кезінде Ұлттық қор қаржысын әлде кімдер өздерін дәріптеуді мұрат тұтып, жиналған қаржыны мақсатсыз жұмсауды тілге тиек етті. Егер де осынау қор шашта төк жұмсалғаны біздің елімізде экономикалық дағдарысқа ұшырау сөзсіз еді. Демек, ұлттық біздің елдің ахуалының тұрақтануына кепілдік береді.

Қазақстан Республикасындағы нарықтық қатынастарды қалыптастырудың қазіргі жағдайында өнеркәсіптік кәсіпорын қызметінің тиімділігін тұрақтандыру және көтеру экономиканың басты міндеті болып отыр. Осыған байланысты, кәсіпорын қызметінің көлемдік сипаты, өндіріс шығынын және тиімділігін анықтау әдісі экономиканы басқарудың түрлі дәрежесіндегі жұмысының негізгі мғынасы болуы тиіс. Экономикалық кадрлардыдаярлау барысында, негізгі және айналым капиталын пайдалануды сапалық және сандық талдау әдісін, кәсіпорын қызметкерлеріне еңбекақы төлеуді ұйымдастыру, шетелдік әдістемелерді пайдалану арқылы кәсіпорынның экономикалық тиімділігін және оның инвестициялық қызметін бағалау әдістерін және өнім өндірісіне жұмсалатын шығынды есептеу және калькуляциялау әдістерін білу кажет.

Өндрістік тәжірибені өту барысындағы мақсаты кәсіпорынға жалпы түсінік беріліп, кәсіпорынның экономикасы және оның негізгі факторлары, инновация, кәсіпкерлік қызмет туралы ақапарат алып, теориялық білімізді іс - жүзінде қолдану.

Кәсіпорынның маркетингтік ортасы, негізгі капитал, өндірістік негізгі қор, өндірістік емес қор, негізгі қордың активі және пассивті бөлігі, айналым қаражаттары туралы есепте қалай жүргізілгендігін білу болады. Кәсіпорынның экономикасын талдағанда кәсіпорынның құрылымы және оған әсер ететін факторлар, кәсіпорынның құрылымын жүзеге асыру жұмыстары, өндірістік процестерді ұйымдастыру тиімділігі, өндірістік цикл және кәсіпорынның тұрақтылы, белсенділігі, қызметінің эффектілігі және тауар айналымына танысып, оны қорытындылаймыз.

Ұйымның ұтымды қалыптасуын қамтамасыз ету, экономаканы ұқыпты басқаруды жүргізуді талап етеді. Анализдің көмегімен тенденциясы жоспар және басқару шешімдеріне негізделеді, өндірістің ұтымдылығын көтеру резервін шығарылады. Кәсіпорынның қызметінің қорытындысы бағаланады. Экономикалық стратегияның оның дамуы өнделеді.

Экономиканы жедел дамытып, әлеуметтік өмірді тұрақтандырудың басым бағыты - шағын, орта және ірі бизнесті дамыту қолға алынады. Бұл бағыт өз кезегінде оң нәтижесін беруде.

І. ЖШС «ҚАРАЖЫРА ЛТД»-дің қаржылық жағдайының мазмұны мен әдістерін талдау.

Кәсіпорынның қаржылық жағдайы кәсіпорынның өндірістік, коммерциялық және де басқа да қызмет түрлері үшін қажетті қаржы ресурстармен қамтамасыз етілуімен және оларды мақсатқа сай, тиімді тарату және пайдаланумен, сондай-ақ басқа шаруашылық субьектілермен қржылық қарым-қатынаста болу, төлеу қабілеттілігі және қаржылық тұрақтылықпен сипатталады. Кәсіпорынның уақтылы төлеу мүмкіндігі оның қаржылық жағдайының жақсылығын көрсетеді.

Серіктестіктің мақсаты таза пайда табу болып табылады.

Көрсетілген мақсатқа жету үшін серіктестік келесі қызметінің түрлерін көрсетеді:

құрылыс жұмыстарын жүргізу және жөндеу - құрылыс жұмыстарын жүргізу;
құрылыс - құрастыру жұмыстарын жөндеу:

құрылыс материалдармен өнімдерді және құрастыруларды өндіру;

сауда - саттық қызмет (көтерме және бөлшек) ;
коммерциялық және эмиссиондық сауда магазиндерін ашу;
өндірісті-техникалық өнімдерді шығару;
жиҺаздар жасау;
қоғамдық тамақтандыру саласында (кафе, асхана, дәмхана) қызмет көрсету;
халыққа тұтылатын өнімдерін дайындау;
автокөлік құралдарын жөндеу және техникалық қаматамасыз ету;
қонақүй шаруашылығы;
жайларды жалға беру;
құрылыс және өнеркәсіптік жадығаттарды, құрал - саймандарды және жарақты өндіру;
ағаш өнімдерін шығару;
күрделі жөндеу;
әрлеу жұмыстары;
сыртқы экономикалық қызмет;
түрлі-түсті және қара металдарды жинау, дайындау, сақтау, қайта өңдеу және сату;
автотұрақты ұйымдастыру;
автосервис саласында қызмет көрсету;
нан, макарон, кондитерлік, шұжық өнімдерін өңдеп сату;
маркетинг;
АЗС-ды ашу және жанаржағармай сату;
ауыл шаруашлық өнімдерін өңдеу, қайта өңдеу және сату;
ара және мал шаруашылығы (ірі мал, қой, құс, жылқы, шошқа және басқа да малдар) өсіру;
ағаштау жинау, дайындау, қайта өңдеу, пилорама;
халыққа ақылық қызмет көрсету;
өнеркәсіптік, транспорттық, ақпараттық, сервистік және тұрмыстық қызмет көрсету;
жүк және жол көлігі тағы басқа жол көлігі қызметі;
шаруашылық және сыртқы экономикалық қызмет түрлерінің барлық түрлерімен аумағы, соның ішінде импорт, әкспорт, сатып алу, сауда, айырбас саудасы, басқа коммерциялық қызметі агент принципі, делдал және басқа да сондай түрде;
Қазақстан Республикасының заңында тыйым салынбаған басқа да қызмет түрлерін көрсету.

Лицензияға жататын қызметті жүзеге асыру кезінде, серіктестік бектілген тәртіпте лицензия алуға міндеттінде.

Бухгалтерлік есеп кәсіпорында жеке құрылым ретінде ұйымдастырылған. Бухгалтерлік құрылым әр түрлі функционалдық секторлардан құрылады (кәсіпорынның орындалған қызметіне байланысты) .

Нарықтық қатынастар жағдайында кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың маңызы өте зор. Бұл кәсіпорындардың тәелсіздікке ие болуымен, сондай- ақ олардың меншік иелері, жұмысшылар, коммерциялық серіктестіктер және де басқа контрагентер алдында өзінің өндірістік - кәсіпкерлік қызметінің нәтижелері үшін толық жауапкершілікте болуымен байланысты.

Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау жөніндегі сұрақтарды қарастырмас бұрын, "қаржылық жағдай " дегеніміз не, соны анықтап алған жөн.

Соңғы жылдары шығарылған арнайы әдебиеттерде бұл ұғым әр түрлі түсіндіріледі. Профессор А. Д. Шеремет " Кәсіпорынның қаржы (активтер) жағдайы қаржыны тарату, пайдалану және оны қалыптастыру көздерімен ( меншіктік капитал жәнеміндеттемелер, яғни пассивтер) сипатталады" деп жазған.

В. М. Радионова мен М. А. Федотова кәсіпорынның қаржылық жағдайы "қаржы ресурстарының қалыптасуымен, тартылуы және пайдалануымен көрсетіледі" деп жазады.

М. Н. Крейнина, А. МКовалевжәне В. П Привалов қаржылық жағдай ұғымын былай түсіндіреді: "Қаржылық жағдай-бұл қаржы ресурстарының қолда барын, үлестіріліп таратылуы және пайдалануын сипаттайтын көрсеткіштер жиынтығы. "

ЖШС «ҚАРАЖЫРА ЛТД»-дің қаржылық жағдайы бұл оның қаржы бәсекелестік қабілеттілігінің сипаттамасын (яғни төлем қабілеттілігі, несие қабілеттілігіт) қаржы ресурстары мен капиталды пайдалану, мемлекет алдында және басқада шаруашылық сбьектілерінің алдында өз міндеттемелерін орындау. Шаруашылық субьектісінің қаржылық жағдайыңн талдаудың келесі түрлерін жүргізеді: табыстық пен рентабельділік; қаржылық тұрақтылық; несие қабілеттілігі; капиталды пайдалану; валюталық өзін-өзі өтеу болып табылады. Бірқатар түрлі әдістермен есетелетінбірыңғай көрсеткіштерге қарағанда ( мысалы, еңбек өнімділігі, қор қайтарымдылығы, өзіндік құн, жалпы табыс, тиімділік) қаржылық жағдай түрлі көрсеткіштерді есептеу нәтижесінде және олардың жалпы бағалауға тигізетін әсері зерттеу негізінде анықталатыны анық. Қорыта келе; кәсіпорынның қаржы жағдайы әлсіз және өмір сүру қабілеті жоқ кәсіпорындарға аяусыз қарайтын бәсекелі нарықтық экономика жағдайындағы кәсіпорынның сенімді болуын, тұрақтылығын және келешегі барлығын куәләндырылуы тиіс.

Қаржылық талдаудың тәжірибесі қаржылық есепті оқытудың негізгі ережелерін қалыптастырады. Олардың ішінен алатын негізгі әдісті бөліп қарастыруға болады:

1. көлденең талдау;

2. тікелей талдау;

3. трендтік талдау;

4. салыстырмалы талдау;

5. факторлық талдау;

6. қаржылық коэфицентер әдісі.

Көлденең талдау - есеп берудің әрбір позициясын өткен кезеңімен салыстыру. Ол өткен кезеңдегімен салыстырғандағы бухгалтерлік есептің түрлі баптарының абсолюттік және салысырмалы ауытқуларын анықтыуға мүмкіндік береді.

Тікелей талдау - әрбір есеп позициясының жалпы нәтижеге тигізетін әсерін айқындай отырып, қорытынды қаржылық көрсеткіштегі жеке баптардың үлес салмағын анықтауға мүмкіндік береді.

Трендтік талдау - барлық көрсеткіштер 100% деп анықталатын базистік жыл деңгейінен, бірқатар жылдар көрсеткіштерінің салыстырмалы ауытқуын есептеуге негізделеді. Басқаша айтқанда, трендті, яғни жеке кездердің дербес ерешеліктерімен кездейсоқ әсерлерінен тазартылған көрсеткіш динамиканың тенденцияны анықтауды көрсетеді.

Коэфицентер - салыстырмалы шамалар болып табылады, олар есептеу кезінде шамалардың біреуін бірлік ретінде алып, ал екінші бірлікке қатынасы ретінде көрсетеді. Қаржылық коэфиценттерді есептеу балансты жеке баптардың арасында болатын өзара байланыстарға негізделген.

Салыстырмалы талдау - бұл фирмалардың, бөлімшелердің және цехтардың жекелеген көрсеткіштері бойынша шаруашылық ішіндегі талдау болып табылады.

Факторлық талдау - бұл жекелеген факторлардың қорытынды көрсеткішке тигізетін әсерін зертеудің детеминді немесе рттелмеген тәсілдірді көмегімен талдау. Сонымен қатар факторлық талдау қорытынды көрсеткіштерді оның құрамдас бөліктеріне жіктелгенде - тура, ал оның жеке элементтерін жалпы қорытынды көрсеткішке біріктіргенде ол кері (синтез) болуы мүмкін.

Нарықтық экономика шартында кәсіпорын қаржылық жағдайын талдаудың негізгі тапсырмалары:

Қаржылық жағдайда жалпы бағасымен есептік кезеңде оның өзгеруі.
Акциялар мен оның қалыптасу көздерімен арасындағы сәйкестік олардың қолданудың тиімділігі.
Айналым капиталы оның өсімі, ағымдағы міндеттемелері мен қатынасының шамасы.
Қаржылық есептік несиелік тәртіптің сақталуы.
Кәсіпорынның активтік құрылымымен оның міндеттерімен танысу.
Ағымдағы дебиторлық қарыздар айналымдылығының есебі.
Баланс абсолют капитал көрсеткіштердің қаржылық тұрақтылықтың кәсіпорын төлем қабілетің өтімділігін анықтау.
Кәсіпорын табысының бағасы.
Кәсіпорынның табыстылығының қатыстық көрсеткіштерін есептеу.
Кәсіпорынның жұмыс активтілігін анықтау.
Кәсіпорынның қаржылық жағдайының тұрақтылығына ұзақ және қысқа мерзімді болжамның қаржылық талдау жасауы.

Қаржылық жағдайды және оның есепті кезеңде өзгерісін салыстырмалы аналитикалық баланс бойынша бағалау, сондай-ақ қаржылық тұрақтылықтық абсолюттік көрсеткіштерін талдау, олардың ойыны кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың бөліктерін дамытуға тиісті оның негізгі бастапқы пунктін құрайды. Баланс өтімділігін талдау, тұрақтылықты талдаудан туындап, ағымдағы төлеу қабілеттілігін бағалап, болашақтағы төлем қабілеттілігін бағалап, тепе - теңдіктің сақталу мүмкіндігі туралы қорытынды жасауға тиіс.

Тереңдетіліп нақтыланған талдау экспресс - талдауды бөлек тәртібін кеңейтеді, толықтырады және дәлелдейді. Оның мақсаты - шаруашылық субъектісінің қаржылық жағдайы туралы, оның өткен есепті кезеңде қызметінің нәтижесі, сондай-ақ кәсіпорыннан болашақтағы даму мүмкіндіктеріне соңғы толық баға беру болып табылады. Осыған байланысты нақтылы дәрежесі аудитордың өзінің ықылысына байланысты.

Кәсіпорынның қаржы жағдайын талдауда аудиторлық түрлі әдістер мен тәсілдермен қолдануға еркі бар. Оларды ұтымды пайдаланып, оны талдауды жүргізудің дәйектілігіне байланысты дұрыс әдісті таңдай отырып, аудитор қаржылық жағдай терең, жан - жақты әрі кешенді талдау жүргізе алады, сондай - ақ объективті және анық баға береді, қаржылық тұрақтылықтың нығаюы мен кәсіпорынның табыстылығының өсуі жөнінде ұсыныстар дайындайды.

Баланс активінің құрамы мен құрылымының динамикасының талдауы кәсіпорын бар мүлкімен оның жеке түрінің абсолют және қатыстық өсуіне кемуінің мөлшерін білдіреді. Өсу «кему» активті кәсіпорынның қызметінің элементі болып, олардың бары, құрамы, құрылысы ондағы өзгерістер табыстылығы. Активтің көбеюі: кәсіпорын жұмысының жақсы жүргінің көрсетеді, олардың арғарай дамуын сипаттайды. Бірақ кәсіпорын мүлкінің құнының өсуінің есебін талдай келе инфляция деңгейінде есептеу керек.

Инфляцияның жоғары деңгейі баланстық есептің капиталдық берілгендердің нақты да ауытқушылығына әкеледі. Отандық тәжірибеде инфляциялық процесс есебі баланстық құнның топтасуы кезінде жүргізіледі.

Активтердің құрамы мен орналасуын талдау үшін аналитикалық кесте құрылады. Ол активтердің ұзақ мерзімді және ағымдағы активтердің құнын бекітеді. Талдауда есептік ұзақ мерзімді және ағымдағы активтердің құның бекітеді. Талдауда есептік жылға көп-көңіл бөледі, кәсіпорын өндірістік потенциялының нарықтық жағдайы, мүлік шамасы, соны анықтау қажет, активтердің құрылымымен құрылысының динамикасын талдау кезінде мынадай коэффеценттер есептелінеді: кәсіпорын активінің мобильдік коэффициент ағымдағы активтерінің кәсіпорын барлық мүлкіне қатынасымен анықталады. Ол қарыздарды өтеу үшін қаражатының үлгісін сипаттайды.

Кәсіпорын активтерінің ұтымдылығын сипаттайтын көрсеткіштің бірі мобильдік қаражатының қатынастың коэффицентті болып табылады. Ол ағымдағы активтердің, ұзақ мерзімді активтердің құнына қатынасын білдіреді. Онда коэффиценттер бұл көрсеткіш деңгейі 0, 5 кем болмауы керек.

ІІ. Қаржылық есеп беру және оның талдауы.

Қаржылық есеп беру тұрады және жүргізіледі:

Есептің формалары

Есептің құру кезі

Есептің формалары: Бухгалтерлік баланс

Есептің құру кезі: ай сайын

Есептің формалары: Табыстар мен шығыстар туралы есеп

Есептің құру кезі: ай сайын

Есептің формалары: Ақша қозғалысы туралы есеп

Есептің құру кезі: квартал сайын

Есептің формалары: Өз капиталындағы өзгерістер туралы есеп

Есептің құру кезі: квартал сайын

Есептің формалары: Есепке алу саясаты туралы ақпарат және түсіндірме хаты

Есептің құру кезі: Есепті жылдың соңында

Қаржылық жағдай кәсіпорынның бәсекелестік қабілетін және оның іскерлік қатынастағы потенциалын анықтайды, кәсіпорынның өзінің және оның серіктестерінің қаржылық және де басқа қатынастар тұрғысындағы экономикалық қызығушылықтары қаншалықты дәрежеде кепілдендірілгенін бағалайды. Кәсіпорынның қаржылық жағдайының обьективті дұрыс бағасын алудың ең жақсы тәсілі. Ол кәсіпорынның даму бағытын бақылауға, оның шаруашылық қызметіне кешенді түрде баға беруге мүмкіндік береді және осындай жолмен басқарушылық шешімдерді өңдеумен кәсіпорынның өзінің өндірістік кәсіпкерлік қызметі арасында байланыстырушы қызметін атқарады.

Кәсіпорын осы мерзімге дейінгі уақытта қаржы ресурстарын қаншалықты дұрыс басқаруды деген сұраққа жауап береді: кәсіпорын осы мерзімге дейінгі уақытта қаржы ресурстарын қаншалықты дұрыс басқарды. Қаржы ресурстары жағдайының нарық талаптарына сай болуы және де кәсіпорынның дамуына байланысты қажеттіліктерге жауап бере алуы өте маңызды болып табылады, себебі қаржылық тұрақтылықтың жетіспеушілігі кәсіпорынның төлеу қабілетінің жоқтығына және оның дамуына қажетті қаражатының болмауына, ал көп болуы - дамуға кедергі жасап, басы артық қорлармен және резервтермен кәсіпорын шығындарын көбейтуіне әкеліп соқтыруы мүмкін.

Қаржылық есепті тексеру барысында аналитикалық жолдардың жүргізілуі қойылған мақсаттарға, сондай-ақ әр түрлі ақпараттық, мерзімдік, әдістемелік, кадрлық және техникалық қамтамасыз ету факторларына байланысты болады.

Аудитордың аналитикалық қызметінің логикасының, яғни талдауды екі модульдік құрылым ретінде топтастыруды көздейді:

Қаржылық есепті экспресс-талдау;
Қаржылық талдау тереңдетіп талдау.

Экспресс талдаудың мақсаты шаруашылық субъектінің қаржылық жағдаы мен даму динамикасын көрсететін түрі және қарапайым бағалауболып табылады.

Экспресс талдаудың үш кезеңде жүргізілуі орынды:

Дайындық;
Қаржылық есепке алдын ала шолу жасау;
Экономикалық оқу және есеп беруді талдау.

Бірінші кезеңнің мақсаты - қаржылық есеп беруді талдаудың мақсатқа сәйкестілігі туралы шешім қабылдау және соның оқуға дайындығына көз жеткізуге болады.

Аудиторлық есепте берілген ақпараттардың дәлдігі және олардың қолданылып жүрген нормативтік құжаттарға сәйкестігі туралы баға берілген есебінен тұратын аудиторлық қорытындымен танысу арқылы шешіледі.

Екінші кезеңнің мақсаты - балансқа қосымша түсіндірме хатпен танысу. Бұл есепті кезеңдегі жұмыс жағдайларын бағалау қызметтегі негізгі көрсеткіштердің тенденцияларын анықтау, сондай-ақ шаруашылық субъектісінің мүлік және қаржылық жағдайындағы сапалы өзгерістер анықтау үшін қажет.

Ережеге сай, түсіндірме хатта кәсіпорын қандай есеп саясатын жүргізетіндігі айтылады, сондай-ақ кәсіпорынның қаржылықжағдайына әсер етуі мүмкін белгісіз жағдайлар мен қандай да бір, тәуекелдер туралы қаржылық есепте көрсетілмеген кез келген ресурстармен міндеттемелер туралы мәліметтерден тұратын басқа да маңызды ақпараттар ашылып көрсетіледі. Сонымен қатар, мұнда есепті жылдағы кәсіпорын қызметінің шаруашылық және қаржылық нәтижесіне әсер ететін, негізгі факторлары, сондай-ақ кәсіпорындағы жылдық бухгалтерлік есепті қарастыру қорытындысы және таза табысты тарату бойынша шешімдер қабылдайды.

Түсіндірме хатта кәсіпорынның бірқатар жылдағыжұмысының маңызды экономикалық және қаржылық көрсеткіштерінің динамикасы, болашақтағы капиталының салымдары, жүргізілетін экономикалық шаралары мен басқа да жылдық бухгалтерлік есептің мүмкін болатын пайдаланушыларын қызықтыратын ақпараттар болуы тиіс.

Қаржылық есеп беру "Бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есеп беру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, мемлекеттік мекемелердің есеп берулерін қоспағанда, мынадай есеп берулерден тұрады:

1) бухгалтерлік баланс;

2) табыстар мен шығыстар туралы есеп;

3) ақша қозғалысы туралы есеп;

4) өз капиталындағы өзгерістер туралы есеп;

5) есепке алу саясаты туралы ақпарат және түсіндірме жазба.

Каржылык есеп беру Қазакстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есеп беру заңдылығымен, сонымен қатар бухгалтерлік есеп стандарттарының талаптарына сәйкес басқа да қосымша материалдармен топшыландырылуы мүмкін.

Бухгалтерлік баланс қаржылық есеп берудің ең басты нысандарының бірі болып табылады.

Қаржылық есеп беру Қазақстан Республикасының валютасымен құрылуы керек және өлшем бірлігі мың теңгемен бекітіледі.

Қаржылық есеп беруге, оны уақытында тапсыруға жауапкершілік атңаратын субъектінің басшысы мен бас бухгалтері (бухгалтері) қол ңояды.

Еншілес кәсіпорындары бар ұйым негізгі ұйымының қызметі бойынша қаржылық есеп беруден басқа Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есеп беру туралы заңдылығымен, сонымен қатар бухгалтерлік есеп стандарттарының талаптарына сәйкес консолидирленген қаржылық есеп беруді қүруға және оны тапсыруға міндетті.

Заңды тұлғалардың қаржылық есеп берулері қызығушылық білдіруші тұлғалар үшін баспада жария етуге ашық болып табылады. Жылдық қаржылық есеп берудің растылығы мен ақиқаттылығы аудиторлық ұйымның ұсынылатын тәуелсіз аудиторлық қорытындымен расталынады.

Қаржылық есеп беру нысандарын толтырған кезде келесілер бейнеленіп көрсетілуі керек:

* белгіленген тәртіппен тіркеуден өткен қүрылтай құжаттарына сәйкес қаржылық есеп беруді ұсынатын субъектінің аты;

* субъектінің мекен-жайы субъектінің заңды мекен-жайы көрсетіледі; саласы (қызмет түрі) - субъекті қызметінің түрі көрсетіледі;

* мемлекеттік мүліктерді басқару органы - мемлекеттік заңды тұлға иелігінде түрған және ңаржылық есепті тапсыратын органныңаты:

* меншіктін, ұйымдастырушылық құқықтық нысаны.

Жылдың қаржылық есеп берудің есепті кезеңі 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейінгі құнтізбелік жыл болын табылады.

Қайта құрылган ұйым үшін бірінші есепті кезең оның мемлекетіік тіркеуден өткен сәтінен бастап осы жылдың 31 желтоқсанына дейінгі мерзім болып табылады.

Кәсіпорын қаржылык есеп беруді келесілерге ұсынады:

1) құрылтай құжаттарына сәйкес меншік иелеріне;

2) Қазақстан Республикасы мемлекеттік статистика органдарына;

3) Құзыретіне сәйкес Қазақстан Республикасының мемлекеттік бақылау және қадағалау органдарына.

Кәсіпорын жылдық қаржылық есеп берулерін есепті кезеңнен кейінгі жылдың 30 сәуірінен кешіктірмей тапсырады.

Қазаңстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу қаржылың есеп беру туралы заңнамасын бұзғаны үшін Қазақстан Республикасының заңның актілерінде көзделген жауапкершілік жүктеледі.

Бухгалтерлік қорытынды есеп кәсіпорынның мүліктік және қаржылық жағдайын, сондай - ақ белгілі бір уақыттағы қызметінің қаржылық қорытындысының нәтижесін көрсететін көрсеткіштер жүйесінен тұрады.

Бухгалтерлік қортынды есеп өзінің негізгі болып саналатын белгілеріне қарай, яғни жасалу уақыты, мәліметтің көлемі және тағайындалуы бойынша жіктеледі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.