Ұлттық банкінің негізгі міндеті мен қызметі және олардың орындайтын операциялары

Жоспар

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім.
2.1. Ұлттық банкінің шығу тарихы.
2.2. Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінің негізгі міндеті
мен қызметі және олардың орындайтын операциялары.
2.3. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаржы рыногындағы
ағымдағы жағдайы.
ІІІ. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Банк сөзі үстел мағынасын беретін италияндық banco сөзінен
шыққан. Банко – үстелдер тауарлардың сауда-саттығы қызу жүретін алаңдарға
қойылған. Сауда-саттақ мемлекеттерде, қаларда және жекелеген қалаларда шақа
соғылатын (чеканившие) әр түрлі монеталармен жүзеге асырылады. Бұл жағдайда
көптеген монетаның әр түрлі айналасын хабары бар, айырбас бағамы бойынша
кеңестер беріп, бағалай арнайы мамандар қажет болды. Бұл айырбастаушы
мамндар әдетте өз үстелдерімен нарықтарда отырады. Х ғасырда Италия әлемдік
сауданың орталығына айналды, сол себепті де өздерінің ерекше банко-
үстелдері бар айырбастаушы банкирлер әйгілі болады әрі олар Ежелгі Грецияда
(трапезиттер деп аталған, трапеза - үстел), Ежелгі Вавилонда және басқа
елдерде кеңінен тарайды. Кеңес үкіметі кезеңінде Қазақстанның өзінің
банктік жүйесі болған жоқ, себебі республика аумағында КСРО-ның
орталықтандырылған несие жүйесінің филиалдары мен бөлімдері қызмет етті.
Осыған байланысты бенктік жүйенің тарихи КСРО мен революцияға дейінгі Ресей
тарихымен тығыз байланысып келді. Патшалық Ресейдің банктік жүйесіне:
мелекеттік банк, акционерлік банктер, ипотекалық несие банктері мен басқа
да несиелік мекемелер кірді.
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей мемлекеттік Орталық банкіге кең
өкілеттік беруі екінші деңгейлі банк жүйесінің тиімді жұмыс істеуін
қамтамасыз етеді.
Орталық банк мемлекет берген эмиссиялық құқығы негізінде экономиканы
жалпы экономиканы жалпы мемлекеттік тұрақтандыру саясатын, тауар-ақша тепе-
теңдік саясатын жүргізеді.
Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі туралы Заңы бойынша Қазақстан
Республикасының Ұлттық банкі Қазақстан Республикасының Орталық банкі және
республикамыздағы банк жүйесінің жоғарғы деңгейі болып тадылады. Банктік
жүйе- нарықтық экономиканың ең маңызды және біртұтас құрылымдарының бірі.
Банктердің және тауарлы-ақшалай қарым-қатынастардың дамуы тарихи тұрғыдан
қатарлас жүрді және де олар бір-бірімен өзара тығыз байланысты.

ІІ. Негізгі бөлім.
2.1. Ұлттық банктің шығу тарихы.
Бірқатар ғамылдардың пікірінше, алғашқы банктер капитализм дамуының
мануфактуралық сатысында – ХІV және ХV ғасырларды Италияда несие
қатынасының кең дамуымен байланысты пайда болған. Кейбір ғалымдар
банктердің бұдан да еректер – феодализм кезінде төлем далдалдары ретінде
пайда болды деп есептейді.
Кеңес үкіметі тұсында Қазақстанның өз банк жүйесі болмады, өйткені
республика аумағында КСРО – ның орталыдқатндырылған несие жүйесінің
филиалдары мен бөлімшелелері жұмыс істеді. Сол себепті де банк жүйесінің
тарихи КСРО тарихымен және революцияға дейінгі Ресейдің тарихымен
ажырағысыз байланыста болды. Патшалық ресейдің банк жүйесіне мыналар кірді:
мемлекеттік банк, акционерлік банктер, өзара несие қоғамы, қалалық банктер,
ипотекалар несие банкісі және басқа да несие мемкемелері.
Ресейдің Мемлекеттік банкісі (өз қызметін 1860 жылы бастады) бүкіл
несие жүйесінің Орталық банкісі болып табылды. Қағаз ақшаларды айналысқа
шығарудың монополиялық құқығы тек осы банкке ғана тиесілі болды. Ресейдің
Мемелекеттік банкісі 1914 жылы салым ақшалар мен ағымдағы шоттардың
жартысынан көбін, барлық акционерлік-коммерциялық банктердің шамамен 13
есептік-ссудалық операцияларын өз жағына тарта білді. Басқа елдердің
орталық эмиссиялық банктерден Ресейдің Мемлекеттік банкісінің
айырмашылығы: ол тек банктерді ғана емес, сонымен бірге, өнеркәсіпті, сауда
– саттықты және т.б. несиелерді. 1914 жылы оның 10 кеңесі, 124 бөлімшесі
және 791 байсыбайлы мемлекеттік қазынашылық кассасы болды.
Акционерлік коммерциялық банктердің (743 филиалы бар 47 банк) жағдайы
ссудалық капитал нарығында ұстем болды және 1914 жылы шоғырланудың жоғары
деңгейіне жетті.
Орта және ұсақ буржуйларға қызмет көрсету үшін ұсақ несие мекемелері
жұмыс істеді: өзара несие қоғамы (11081), қалалық-қоғамдық банк (343).
Қазақстандағы КСРО Құрылыс банкісінің республикалық кеңесі қаладағы -
өнеркәсіптегі, көліктегі және шаруашылықтың басқа салаларындағы
инвестицияларға қызмет көрсетті КСРО Сыртқы сауда банкісі валютамен
оперцияларды жүзеге асырады.
КСРО – ның банк жүйесінде, оның ішінде, Қазақстанда 70 жыл бойы қатаң
орталықтандыру мен шоғырландыру саысаты үстемдік етті, несие-банктік ықпал
ету әдістеріне әкімшілік және ұсақ реттемелеу, сондай-ақ шаруашылық
органдарының қазметінде де осындай жағымсыз жағдайлар басым болды.
Ақша-несие қалыптасқан іс-тәжірибесі нарық қатынасы тудырған
шарттармен сәйкес келмейді.
1990 жылдың желтоқсанында Қазақстан Республикасы егемендікке қол
жеткізгеннен кейін бірден нарықтық экономиканың талаптарына жауап бере
алатын өзінің банк жүйесін құруға кірісті. 1991 жалдың қаңтар айында Қазақ
ССР-інің банктері мен банк қызметі туралы заң қабылданды. Мәні бойынша бұл
заң елдегі банк реформасының бастамасы болды.
Республикалық мемлекеттік банк Қазақстан Республикасы Ұлттық банкісі
боп қайта құрылды. Облыстарда ҚР Ұлттық банктің бөлімшелері ашылды.
Республикалық Өнеркәсіп құрылыс банкісі – акционерлік-коммерциялық банк
болып табылатын Тұранбанкке, Аграрлық өнеркәсіп банкісі – акционерлік –
коммерциялық банк болып табылатын Қазақстан Республикасы Аграрлық өнеркәсіп
банкісіне, Сыртқы сауды банкісі – акционерлік- коммерциялық банк болып
табылатын Алембанкке, Республика Жинақ банкісі – акционерлік –
комменрциялық банк болып табылатын Қазақстан Республикасы Жинақ банкісі
айналды, 1993 жылы бұл банктер акционерлерлік банктер боп қайта құрылды, ал
Жинақ банкісі Қазақстан Республикасының Халық банкісі атауына ие болды.
19989 жылдан бастап алғаш рет коммерциялық, аралас, кооперативтік,
жеке меншік банктері пайда болады. Осы жылдары коммерциялық банктер –
Интеринвест, КРАМДС банк және т.б. ашылды.

2.2. Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінің негізгі міндеті
мен қызметі және олардың орындайтын операциялары.
Қазақстан Республикасының Ұлттық банктің негізгі міндеті- Қазақстан
Республикасының Ұлттық валютасының ішкі және сыртқы тұрақтылығын қамтамасыз
ету болып табылады.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісіне мынадай
қосымша жүктеледі:
- Қазақстанның экономикалық дамуы және оның дүниежүзілік экономикаға
интеграциялану мақсаттарына жетуге көмектесетін ақша айналысы, несие,
банктік есептеулерді және валюталық қатынастар саласындағы мемлекеттік
жасау және жүзеге асыру;
- Ақша – несие және банк жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге
көмектесу;
- Банктік және басқа несиелік мекемелердің қызметін реттейтін ережелерді
жасау және олардың орындалуына бақылау және негізінде банк несие
берушілердің, салымшылардың мүдделерін қорғауы.
Ұлттық банкі жұмысының негізгі бағыттары:
- елдегі несиелік ресурстарды және ақша айналысын басқару;
- өзіне бағынышты мекемелер арқылы ақшалай түсімді инкассациялауды
ұйымдастыру және жүзеге асыру;
- халық шаруашылығдағы нисиелік, есеп айырысу және кассалық
операцияларды жүзеге асыру бойынша ережелерді, әдістемелік
инструкциялық нормативтік актілерді шығару (барлық банктерге
міндетті), есеп жүргізу және банктердің есеп беруін ұйымдастыру;
- банк ісін лицензиялау, ақша-несиелік реттеудің әдістерінің формаларын
талдау;
- банк ісін бақылау және қадағалау;
- ғылыми-зерттеу және аналитикалық жұмыстар жүргізу;
- елдің банк жүйесінің тәуелсіз балансын жасау;
- валюталық операцияларды жүргізу ережелерін және тәртібін жасау,
біркелкі валюталық саясатын жүргізу және т.б.
Қазақстан Ұлттық банк төмендегідей қызметтер мен операцияларды орындайды:
- айналыстағы ақша массасының көлемін реттеу жолымен Қазақстан
респубилкасының мемелкеттік ақша-несие саясатын жүргізеді, Қазақстан
аумағында банкноталар мен монеталар айналысқа шығарушы жалғыз болып
табылады;
- кепіл берушісі Үкімет болып табылатын Қазақстан Республикасының ішкі
және сыртқы қырызына қызмет корсетуге қытысады;
- Қазақстан Республикасы аумағында еншілес банк ашуға рұқсат береді;
- Қазақстан Республикасы аумағында, одан тыс жерлерде банк филиалдарын,
өкілдіктерін ашуға келісімін және банк операцияларын жүргізуге
лицензия береді;
- Банктердің бағалы қағаздар эмиссиясы жобасының, оның тіркелуіне дейін
өзі белгілеген тәртіппен міндетті сараптауын жүргізеді;
- Ол банктерге несие беруге, банктердің қарыз капиталы нарығындағы ашық
позициясына бақылау жасауға құқылы. Банктерге соңғы сатыдағы несие
беруші болады, қайта қаржыландыру саясатын жүргізеді;
- Банктердің жұмысына және шетелдік валютаны сатып алу, сату және
айырбастау ұйымдарына бақылау мен қадағалау жүргізеді, әрі
пруденциялық нормативтер белгілейді;
- Қазақстан Республикасында ресми мөлшермелерді өзгерту арқылы пайыз
мөлшермелердінің деңгейін реттеуді жүргізеді;
- Қазақстан Республикасында ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.