Маркстік философия

Кіріспе

XX – ғасыр философиясындағы аса күрделі кезең – “қазіргі марксизм” деп аталатын ленинизмнің дүниеге келуі. Оның себебі бар. Ең алдымен оған объективті жағдай әсер етті. Егер Маркс пен Энгельс капитализмнің монополияға дейінгі кезеңдерінде өмір сүріп,сол кездің проблемаларына жауап іздеген болса, В. И. Ленин копитализмнің империалистік дәуірінде өмір сүрді. Бұл қайшылықтар еңбек пен капитал арасында ғана емес, капиталистік елдер арасында да пайда болды. Олай болса, капитализмнің біркелкі дамуы да бұзылды. Ақырында, капитализм Шығыс елдеріне, оның ішінде Ресейге де таралды. Ресей экономикасы алдыңғы қатарлы дамыған ел болмаса да, онда революция жасалуы әбден мүмкін еді. Ресейдегі буржуазиялық – демократиялық революцияның жетекші күші пролетариат болатыныайқын байқалды. Сондай – ақ, XIX – ғасырдың аяғы – XX ғасырдың басында жаратылыстану ғылымдарында, әсіресе физикада ірі жаңалықтар ашылды. Атомнан электронның бөлініп шығуы атомның ең кішкентай қарапайым бөлшек еместігін, электрон атомнан 2 мың есе кіші және қасиеті одан мүлдем басқа, жарық сәуледей жылдамдықпен қозғалатын аумағы (массасы) үдайы өзгеріп отыратынын көрсетті.
Міне, бұл жағдай материалист философтардан байсалды тұжырымдар күтті. Бірақ оған Г. В. Плеханов сияқты ірі философ материяның жойылуы мүмкін еместігі туралы пікір айтудан жалтарды, тіпті байқамаған сыңай танытты. Н. Бердяев былай деп жазды: “Философия, өнер, рухани мәдениет саласында Ленин өте артта қалған, қарапайым адам, оның ұнататыны мен тәуір көретіні өткен ғасырдың 60 – 70 жылдарының адамдарын ініндей еді”, - дейді.
В. И. Ленин философияны ең алдымен ең алдымен халықшылдарғақарсы күресеотырып дамытты. Халықшылдардың Ресей капитализмге соқпай дами алады деген пікірін сынай келіп, XIX ғасырдың екінші жартысында Ресей капиталистік даму жолына түсті, олай болса, ол капитализмге соқпай дамиды деген пікір – бос даурығу: мақсат – капитализм ауыртпалықтарынан тез өтуде, деп дәлелдеді. В.И. Лениннің Маркске қосқан тағы бір үлесі – оның империализмге берген анықтамасы. В. И. Ленин сол кезеңде капитализм өзінің

Пән: Философия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Маркстік философия

1.Маркстік философияның пайда болуының ғылыми себептері.
2.Маркстік философияның заңдылығы,орны оның негізгі кемшіліктері.
3.Жалпы дүниетанымдық ерекшеліктері маңызы.

XX – ғасыр философиясындағы аса күрделі кезең – “қазіргі марксизм” деп
аталатын ленинизмнің дүниеге келуі. Оның себебі бар. Ең алдымен оған
объективті жағдай әсер етті. Егер Маркс пен Энгельс капитализмнің
монополияға дейінгі кезеңдерінде өмір сүріп,сол кездің проблемаларына жауап
іздеген болса, В. И. Ленин копитализмнің империалистік дәуірінде өмір
сүрді. Бұл қайшылықтар еңбек пен капитал арасында ғана емес, капиталистік
елдер арасында да пайда болды. Олай болса, капитализмнің біркелкі дамуы да
бұзылды. Ақырында, капитализм Шығыс елдеріне, оның ішінде Ресейге де
таралды. Ресей экономикасы алдыңғы қатарлы дамыған ел болмаса да, онда
революция жасалуы әбден мүмкін еді. Ресейдегі буржуазиялық – демократиялық
революцияның жетекші күші пролетариат болатыныайқын байқалды. Сондай – ақ,
XIX – ғасырдың аяғы – XX ғасырдың басында жаратылыстану ғылымдарында,
әсіресе физикада ірі жаңалықтар ашылды. Атомнан электронның бөлініп шығуы
атомның ең кішкентай қарапайым бөлшек еместігін, электрон атомнан 2 мың есе
кіші және қасиеті одан мүлдем басқа, жарық сәуледей жылдамдықпен қозғалатын
аумағы (массасы) үдайы өзгеріп отыратынын көрсетті.
Міне, бұл жағдай материалист философтардан байсалды тұжырымдар күтті.
Бірақ оған Г. В. Плеханов сияқты ірі философ материяның жойылуы мүмкін
еместігі туралы пікір айтудан жалтарды, тіпті байқамаған сыңай танытты. Н.
Бердяев былай деп жазды: “Философия, өнер, рухани мәдениет саласында Ленин
өте артта қалған, қарапайым адам, оның ұнататыны мен тәуір көретіні өткен
ғасырдың 60 – 70 жылдарының адамдарын ініндей еді”, - дейді.
В. И. Ленин философияны ең алдымен ең алдымен халықшылдарғақарсы
күресеотырып дамытты. Халықшылдардың Ресей капитализмге соқпай дами алады
деген пікірін сынай келіп, XIX ғасырдың екінші жартысында Ресей
капиталистік даму жолына түсті, олай болса, ол капитализмге соқпай дамиды
деген пікір – бос даурығу: мақсат – капитализм ауыртпалықтарынан тез өтуде,
деп дәлелдеді. В.И. Лениннің Маркске қосқан тағы бір үлесі – оның
империализмге берген анықтамасы. В. И. Ленин сол кезеңде капитализм өзінің
ең соңғы сатысы - өзгеше, қайшылықтары мол қоғам екенін дәлелдеп топшылады.
Оның ерекшеліктері үш түрлі: біріншіден, империализм – монополистік
капитализм, екінші жағынан, паразиттік немесе іріп – шіріп бара жатқан
капитализм, үшіншіден, ол - өліп бара жатқан капитализм, олай болса, ол –
социалистік революция қарсаңы деп жорамалдады. Қазір озық дамыған жеті
капиталистік ел бар, олар: АҚШ, Англия, Канада, Жапония, Франция, Германия,
Италия. Бұлардың тез дамуының себептері, ең алдымен Қазан революциясының
нәтежесінде пайда болған социолистік елдер капиталистерге үрей салып,
оларды жаңа жол, жаңа әдіс тауып, күнін ұзартуға итермеледі. Олар енді
жұмысшылармен тіл табысты, түрлі акционерлік қоғамдар құрып, жұмысшыларды
капиталистік өндіріске аз да болса қосарлас иеге айналдырды. Жұмыс күнін
қысқартып, жалақыны жұмыс істеген сағаты бойынша төлеу әдісіне көшті. Бұрын
Маркс, Ленин дәуірінде жұмысшылар жұмыс уақытын азайту үшін күрескен болса,
енді олар жұмыс сағатының ұзақ болуына ынталы болды. Олардың бұлайша
дамуына тағы бір себеп : социализм жіберген орасан қателіктер, әкімшілік
- әміршілдік тәртіп, маркстік теорияны қатып қалған догмаға айналдырып,
оны өмірден алшақ, схоластикалық ілімге ұқсас ету болды. Капиталистік елдер
нарықтық экономика, бәсекелестік күрес арқылы ұдайы шындалып, даму жолына
түссе, социалистік елдер бір деңгейге жеткен соң бір орынды шиырлап,
ілгері баспады. Тек Дянь Сяо Пин сілтеген нарықтық қатынас жолымен жүрген
Қытай ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.