Семей ядролық полигонның алғашқы жүргізілуі



I Кіріспе
II Негізгі бөлім:
1) Семей ядролық полигонның алғашқы жүргізілуі;
2) Семей ядролық полигонындағы сынақтардың адамдарға, қоршаған ортаға әсері;
3) Суарылған ядролық темірмен;
4) Невада . Семей:
III Қорытынды.

Кіріспе
Ертедегі қазақ халқы ұлттық тағылымдарға, салт-дәстүрлері ұлттық тәрбие кешені жан-жақты жылдан-жылға сараланып, ғасырлар талқысынан өтіп отырған және де халқының табиғат туралы, оның байлықтары мен оларды қорғау туралы атадан балаға беріліп келе жатқан тізбекті ұлттық насихаты болды. Көшпелі өмір сүрген ата бабаларымыз күндіз-түні, жыл бойы малының жағдайын ойлап, көшіп-жүруінің өзі табиғатты қорғаудың көшпелік үрдісі. Өзі тұрған жерінің құсын, аңын, шөбін үнемдеп пайдаланды. Төрт түлікті бабын ойлап табиғатпен үйлесімді экожүйе ұйымдастыра білді. Қазақ халқының тұрмысындағы көктеу, жайлау, күздеу, қыстау болуының өзі табиғатты қорғаудың үлгісі. Табиғатты қорғау үлгісі қазақ жерінде өте ертеден бастау алды. Қазақ халқы көктемде аң ауламаған табиғатқа аяушылық көзбен қараған. Жаугершілік заманда жау келіп қалғанда Төле би бабамыз басқа халық көшсе де көшпеген, себебі киіз үйге қарлығаштың ұя салуы екен. Қарлығаш қашан да балапан шығарып кеткенше көшпеймін деуі, айтқанынан жауды қарсы алуы, табиғатқа деген үлкен жанашырлықтың, философиялық көзқарасының белгісі. Сонау заманнан бері ата-бабаларымыздың түсінігінде жер - қазына, су - алтын, мол байлық деп келген. Ұлтаралық болса да, Ата қоныс, жер қымбат деп туған жерді қорғау әрбір азаматтың борышы екендігін жырлап өткен.
Қазақ халқы ұғымында Табиғат пен туған жер деген сөздер мағыналы, мазмұндас Туған жердің топырағы да киелі, Жері байдың елі бай, Қара жер қарыз арқалайды, Тозған жерде тоқшылық болмайды, Күте білсең жер жомарт деген ұлағатты сөздер нақты өмір шындығынан алынған.
Ертедегі қазақ халқының тіршілік барысында мал бағумен айнала суына байланысты жайылым мен шабындығы мол жерлер іздеп, өмірінің болашағы тағдыры жерге байланысты екенін сезінген. Көкті жұлма көктей соласын деген нақыл сөздер көк шөпке деген жанашырлық, қамқорлық, философиялық терең мағына жатыр. Жерге байланысты бұдан басқа Жер - ырыстың кіндігі, жер байлықтың көзі деп жерге өте жоғары баға берген. Күнкөріс көзі өсімдік шөптер болғандықтан қазақ халқы сан ғасырлар бойы көптеген нақыл сөз, мақал-мәтелдерді өмірге келтірді. Ағаштың жемісін жеймін десең түбіне балта шаппа, қураған ағаш иілмес, қураған шыбық егілмес, суы көп бақтың жемісі көбейеді деген сөзден туындады.
Тіршіліктің өзегі суды қорғау туралы суды сабалама, бұлақты лайлама, күлді су басынан аулақ төк, суға түкірме деген нақыл сөздер де тазалығы ғана емес, судағы тіршіліктің қамын, құстар және су жиегіндегі өсімдіктердің де жағдайын ойлағандықтан болып табылады. Қазақ халқының жан-жануар мен табиғатқа деген сүйіспеншілік көзқарасы балаларына атын малдың төлін, әсем құстың, алғыр бүркіттің аттарын қоюдан байқалады. Жануарларға байланысты Құралай, Ботакөз, Қарлығаш, Тоты, Бүркітбай тәрізді аттар болса, өсімдіктерге байланысты Алма, Мейіз, Шырын, Гүлім, Қызғалдақ т.б. аттар бұған себеп табиғатқа деген құштарлық сезімді шығармашылық туындылар арқылы Ақсақ құлан, Бозторғай, Қараторғай, Аққу, Жез киік тәрізді ән-күй жыр, толғау түрінде ұрпақтан-ұрпаққа таратты. Ғасырлар бойы табиғат құшағында көшіп-қонып жүріп оның сырын жақсы білуге дағдыланған. Осының арқасында халқымыз табиғатпен етене біртұтас болып кеткен. Табиғат қамқоршысы бола білген халқымыздың дәстүрін танып білу, олардың ісін әрі қарай жалғастырушы бүгінгі ұрпаққа үлгі, өнеге ету болашақ ұстаздарының басты борышы.
Әрбір халықтың табиғатқа деген сүйіспеншілігі, мейір шапағаты, аялы алақаны сол табиғатқа деген қарым-қатынасы арқылы айқын білінеді. Қазақ халқы өзінің жаратылысынан-ақ эколог болып туылған халық. Біздің өмір салтымыз, табиғатқа көзқарасымыз, айналысқан шаруашылығымыз бойымызға асыл адамгершілік қасиеттеріміздің бәрі де табиғатқа деген жанашырлық сезімді айқын аңғартады. Тек ғана Табиғат ана деген сөздің өзінде ғана қаншама сұлулық, ұлағат тағылымы мол тәрбие, дарынды даналықтың үлгі өнегесі өмірмен өзектесіп, тағдырмен тамырласып жатқандығын көкірек көзімен де сезінуге болады. Халқымыздың өз ұрпақтарына қалдырған сан алуан асыл мұраларының ең қомақтысы да, ең бағалысы да табиғатты аялай білуге арналған толыққанды ой-пікірлер, ұтымды ұғымдар, даналық тұжырымдар.
Экология ғылымының зерттеу нысанының бірі тірі ағзалар арасындағы қоректік байланыс заңдылықтары. Қоректік тізбекке қатысы бар ұлттық ұғымдар түрлі ағзалар арасындағы қарым-қатынасы ғылыми тұрғыда дәлме-дәл мысалдар арқылы түсіндіреді.
Мал шаруашылығына қажетті жайылымдарды дұрыс пайдалануға ерекше көңіл бөлінген. Жусансыз жерді от деме, көжесіз елді ток деме деген нақылдағы от сөзі шөбін шүйгін, өсімдік мол өскен жер деген ұғымды білдіреді. Мысалы, бетеге, қаудан, қияқ, бидайын мол өскен алқапты - боз от деп атаған. Мұндай жер жылқы малы үшін өте қолайлы жер. Ал қара отты жер түйемен қой түлегіне ыңғайлы жер деп есептелінген. Өлеңді жерде өгіз семіреді - деген нақыл сөз көл жағалауында батпақты жерге шығаратын шалғын жайылымды өленді жер деп атаған. Мұндай өңір қара мал үшін өте қолайлы деп есептеген.
Табиғатты ойлауға оған қамқорлық жасау қажеттігі жөнінде ұлттық ұғымдардың тек тәрбиелік мәні ғана емес, сонымен бірге танымдық жақтары да мол. Мысалы, жеті жасар бала асырамайды, жеті жылдық ағаш асырайды. Арман көп болса, олжаң көп, Бағбан болсаң бақ өсір, балама деп тағы өсір. Мұндай экологиялық ұғымдар табиғаттың әрбір қайталанбас туындыларының да киелі, қасиеті бар екенін, олардың обалы болатынын кейінгі ұрпақтарына ескерту ретінде ерекше айбарлы ұғымдармен аңғартқан.
Ұлттық экологиялық ұғымдарды әрбір ұстазбен тәрбиеші отбасындағы ата-ана күнделікті өздерінің өнегелі істерімен байланыстырып отыруы абзал.
Табиғатты қорғау деген - қазақтың байырғы өзінің ұлттық дәстүріндегі табиғатты аялау, экология қазақ үшін тың нәрсе емес, ол біздің салт-дәстүрімізде бар, бұл ананың ақ сүтімен беріліп келген, туған табиғатын қорғап қастерлеуге негізделген ғылым.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Семей ядролық полигонның алғашқы жүргізілуі
Семей ядролық полигонындағы сынақтардың жалпы саны 456 ядролық және термоядролық жарылысты құрады. Олардың 116-сы ашық болды, яғни жер бетіндегі немесе әуе кеңістігінде жасалды. Семей полигонында әуеде және жер бетінде сынақтан өткізілген ядролық зарядтардың жалпы қуаты 1945 жылы Хиросимаға тасталған атом бомбасының қуатынан 2,5 мың есе көп болды. 1949 жылғы 29 тамызда тұп-тура таңғы сағат жетіде көз ілеспес жылдамдықпен ұлғайып бара жатқан отты доп кенеттен Жер денесіне қадалып, оны шарпып өтіп, аспанға көтерілген. Отты шардан соң, сұрапыл қуат пен көз қарастырар сәуле бас айналдырып жібергендей бір сәтте жер қабығының ыстық күлі мен иісі көкке көтерілген. Жер лыпасының өртең иісі қолқа атар түтіннің ащы иісін қолдан жасалған жел әп-сәтте жан жаққа таратты. Таяу жерлердегі сирек ауылдарда тұратын адамдар дір ете түскен жер мен жарты аспанды алып кеткен от-жалынға таңырқап, үйлерінен қарап тұрған. Жалғыз түп шөп қалмаған, түтігіп қарайып кеткен даланың тұл жамылғысы. Жан-тәсілім алдында жанталасқан тышқандардың, қарсақтардың кесірткелердің өлі денесі табылған. Жаңадан келгендер бұл тозақты Семей ядролық сынақ полигоны ретінде белгілі № 2 оқу полигонында РДС-1 (зымырандық көрсеткіш снаряды) плутоний зарядан жер бетінде сынақтан өткізу жарылысы деп атады. Бұл КСРО-да тұңғыш атом бомбасының жарылуы еді. Полигонда жаңа таталды жұлдыздың тууынЛаврентий Берия, Сергей Курчатов, әскери бастықтар мен атақты ғалымдар, Кеңестік атом бомбасының толып жатқан идеологиялық, идеялық және техникалық аталары тасадан бақылап тұрды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Семей ядролық полигонындағы сынақтардың адамдарға, қоршаған ортаға әсері
Тұңғыш атомдық жарылыстың радиоактивті өнімдері аймақтың барлық елді мекендерін жауып қалды. Көрші қонған әскери объектіде не болып жатқаны туралы титімдей түсінігі жоқ жақындағы ауылдардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Невада-Семей полигонының инфрақұрылымы
Семей ядролық полигонының алғашқы жүргізілуі
Осынау полигонның кемел инфрақұрылымы
Семей ядролық полигоны
Ғылыми техникалық даму
Семей полигонының инфрақұрылымы
Адам әрекеті нәтижесінде табиғи кешендердің өзгеруі
Ядролық қарудың жарылыс ошағы
Невада - Семей полигоны
Қазақстанның ядролық қарудан бас тартуы. Семей полигоны
Пәндер