Scythian Land туристік фирманың қызметіне аналитикалық баға беру
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
2 “ Scythian Land ” туристік фирманың қызметіне аналитикалық баға беру
2.1 “ Scythian Land ” туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама ... 4
2.2 «Scythian Land» туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы ... ... ... ..8
2.2.1 «Scythian Land» туристік фирмасының сапа саласындағы міндеттемелерді қамтамасыз ететін жолдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
2.3 Қазақстан Республикасындағы туристік нарыққа жалпы сипаттама және туристік фирмалардың бәсекелестік қабілеттілігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
2.3.1 «Scythian Land» туристік фирмасының бағалық саясаты ... ... ... ... ... ... ..18
2.3.2 «Scythian Land» туристік фирмасының маркетингтік саясаты ... ... ... ... .20
2.3.3 «Scythian Land» туристік фирмасының менеджменті және персоналы...23
3 «Scythian Land» туристік фирмасының қаржылық жағдайы
3.1 «Scythian Land» туристік фирмасының қаржылық саясаты ... ... ... ... ... ... .25
3.2 Шығындарды басқарудың стратегиялық бағыты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 30
Қолданылған әдебиет тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .32
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
2 “ Scythian Land ” туристік фирманың қызметіне аналитикалық баға беру
2.1 “ Scythian Land ” туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама ... 4
2.2 «Scythian Land» туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы ... ... ... ..8
2.2.1 «Scythian Land» туристік фирмасының сапа саласындағы міндеттемелерді қамтамасыз ететін жолдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
2.3 Қазақстан Республикасындағы туристік нарыққа жалпы сипаттама және туристік фирмалардың бәсекелестік қабілеттілігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
2.3.1 «Scythian Land» туристік фирмасының бағалық саясаты ... ... ... ... ... ... ..18
2.3.2 «Scythian Land» туристік фирмасының маркетингтік саясаты ... ... ... ... .20
2.3.3 «Scythian Land» туристік фирмасының менеджменті және персоналы...23
3 «Scythian Land» туристік фирмасының қаржылық жағдайы
3.1 «Scythian Land» туристік фирмасының қаржылық саясаты ... ... ... ... ... ... .25
3.2 Шығындарды басқарудың стратегиялық бағыты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 30
Қолданылған әдебиет тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .32
КІРІСПЕ
Берілген есеп «Scythian Land» туристік фирманың өткені туралы, және ол жерде жинаған мәліметтердің және жасаған талдаудың қорытындысы.
Тәжірибенің ең негізгі мақсаттары болып мыналар табылады:
- Студенттің фирманың жалпы басқару туралы және басқарудың жеке қызметтерін үйреніп, тәжірибе алу болып табылады;
- Фирманың қаржылық қызметіне экономикалық талдау жасап және оны ұйымдастыру, сонымен қатар өнімді өткізу нарығын талдау;
- Экономикалық басқаруды тәжірибеде қолдануды анықтау; (коммерциялық есеп, бағаның қалыптасуы, жоспарлау, мақсаттық жоспар әдісі, қаржылық саясат және тағы басқалар);
- Осы сияқты тәжірбиені өткені туралы есепті жазу үшін қажетті мәліметтерді жинау және оны өңдеу;
- Экономикалық мемлекеттік басқару әдісін анықтау;
- Фирманың құқықтық жағдайын және оның ұйымдастырушылық құрылымын, ондағы персоналдың дамуын және қалыптасу үрдісін басқарып, анықтау;
- Кейбір жоспарлық және талдау әдістеріне негізделген есептерді өз бетінше орындау, күн тәртібін анықтау;
- Келісім шарт, келіссөзді жүргізгенде қатысу, фирма жиналысын өткізу туралы тәжірибе алу;
Берілген мақсатымды ұстана отырып, мен айтарлықтай тәжірибе алдым деп айтсақ болады, ол менің келешектегі жұмысымның алға жүруіне көмектеседі. Менің ойымша тәжірибе оқытушының студентке берген білімінің қорытындысы, сондықтан ол өқу үрдісінің айырылмас бөлігі деп санаймын.
Берілген есеп «Scythian Land» туристік фирманың өткені туралы, және ол жерде жинаған мәліметтердің және жасаған талдаудың қорытындысы.
Тәжірибенің ең негізгі мақсаттары болып мыналар табылады:
- Студенттің фирманың жалпы басқару туралы және басқарудың жеке қызметтерін үйреніп, тәжірибе алу болып табылады;
- Фирманың қаржылық қызметіне экономикалық талдау жасап және оны ұйымдастыру, сонымен қатар өнімді өткізу нарығын талдау;
- Экономикалық басқаруды тәжірибеде қолдануды анықтау; (коммерциялық есеп, бағаның қалыптасуы, жоспарлау, мақсаттық жоспар әдісі, қаржылық саясат және тағы басқалар);
- Осы сияқты тәжірбиені өткені туралы есепті жазу үшін қажетті мәліметтерді жинау және оны өңдеу;
- Экономикалық мемлекеттік басқару әдісін анықтау;
- Фирманың құқықтық жағдайын және оның ұйымдастырушылық құрылымын, ондағы персоналдың дамуын және қалыптасу үрдісін басқарып, анықтау;
- Кейбір жоспарлық және талдау әдістеріне негізделген есептерді өз бетінше орындау, күн тәртібін анықтау;
- Келісім шарт, келіссөзді жүргізгенде қатысу, фирма жиналысын өткізу туралы тәжірибе алу;
Берілген мақсатымды ұстана отырып, мен айтарлықтай тәжірибе алдым деп айтсақ болады, ол менің келешектегі жұмысымның алға жүруіне көмектеседі. Менің ойымша тәжірибе оқытушының студентке берген білімінің қорытындысы, сондықтан ол өқу үрдісінің айырылмас бөлігі деп санаймын.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ:
1. Жүнісов Б, Мәмбетов Ұ, Байжомартов Ү. "Нарықтық экономика негіздері", Алматы, 1994, 160-170 беттер.
2. Гладкий Ю.Н; Лавров С.Б. "Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясы", Алматы, 2001, 96-97 беттер.
3. Ахметов К.Ғ; Сағындықов Е.Н; Байжомартов Ү.С; Жүнісов Б.А. "Менеджмент негіздері", Ақтөбе, 2005,264-266 беттер.
4. Дуйсен Г.М. "Основы формирования и развития индустрии туризма в Казахстане", Алматы, 2002, 80-89 беттер.
5. Ердавлетов С.Р. "География туризма Казахстана", Алматы, Гылым, 1992, 192 бет.
6. Реалии и возможности туристского рынка Казахстана // Деловой мир – Астана, 2000, №5, 28-29 беттер.
7. Кулибаев А., Адасбаев Е., Данышпанов Б., Дуйсенгалиев Т. Туризм на Шелковом пути как фактор устойчивого развития. // Транзитная экономика, 2000, №4, 48-53 беттер.
8. Уровень жизни населения в Казахстане. Статистический сборник.
1. Жүнісов Б, Мәмбетов Ұ, Байжомартов Ү. "Нарықтық экономика негіздері", Алматы, 1994, 160-170 беттер.
2. Гладкий Ю.Н; Лавров С.Б. "Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясы", Алматы, 2001, 96-97 беттер.
3. Ахметов К.Ғ; Сағындықов Е.Н; Байжомартов Ү.С; Жүнісов Б.А. "Менеджмент негіздері", Ақтөбе, 2005,264-266 беттер.
4. Дуйсен Г.М. "Основы формирования и развития индустрии туризма в Казахстане", Алматы, 2002, 80-89 беттер.
5. Ердавлетов С.Р. "География туризма Казахстана", Алматы, Гылым, 1992, 192 бет.
6. Реалии и возможности туристского рынка Казахстана // Деловой мир – Астана, 2000, №5, 28-29 беттер.
7. Кулибаев А., Адасбаев Е., Данышпанов Б., Дуйсенгалиев Т. Туризм на Шелковом пути как фактор устойчивого развития. // Транзитная экономика, 2000, №4, 48-53 беттер.
8. Уровень жизни населения в Казахстане. Статистический сборник.
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
2 “ Scythian Land ” туристік фирманың қызметіне аналитикалық баға беру
2.1 “ Scythian Land ” туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама ... 4
2.2 Scythian Land туристік фирмасының жалпы басқару
құрылымы ... ... ... ..8
2.2.1 Scythian Land туристік фирмасының сапа саласындағы
міндеттемелерді қамтамасыз ететін
жолдар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... 10
2.3 Қазақстан Республикасындағы туристік нарыққа жалпы сипаттама және
туристік фирмалардың бәсекелестік
қабілеттілігі ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...11
2.3.1 Scythian Land туристік фирмасының бағалық
саясаты ... ... ... ... ... ... ..18
2.3.2 Scythian Land туристік фирмасының маркетингтік
саясаты ... ... ... ... .20
2.3.3 Scythian Land туристік фирмасының менеджменті және персоналы...23
3 Scythian Land туристік фирмасының қаржылық жағдайы
3.1 Scythian Land туристік фирмасының қаржылық
саясаты ... ... ... ... ... ... .25
3.2 Шығындарды басқарудың стратегиялық
бағыты ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ...27
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30
Қолданылған әдебиет
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...32
КІРІСПЕ
Берілген есеп Scythian Land туристік фирманың өткені туралы, және ол
жерде жинаған мәліметтердің және жасаған талдаудың қорытындысы.
Тәжірибенің ең негізгі мақсаттары болып мыналар табылады:
- Студенттің фирманың жалпы басқару туралы және басқарудың жеке қызметтерін
үйреніп, тәжірибе алу болып табылады;
- Фирманың қаржылық қызметіне экономикалық талдау жасап және оны
ұйымдастыру, сонымен қатар өнімді өткізу нарығын талдау;
- Экономикалық басқаруды тәжірибеде қолдануды анықтау; (коммерциялық есеп,
бағаның қалыптасуы, жоспарлау, мақсаттық жоспар әдісі, қаржылық саясат және
тағы басқалар);
- Осы сияқты тәжірбиені өткені туралы есепті жазу үшін қажетті мәліметтерді
жинау және оны өңдеу;
- Экономикалық мемлекеттік басқару әдісін анықтау;
- Фирманың құқықтық жағдайын және оның ұйымдастырушылық құрылымын, ондағы
персоналдың дамуын және қалыптасу үрдісін басқарып, анықтау;
- Кейбір жоспарлық және талдау әдістеріне негізделген есептерді өз бетінше
орындау, күн тәртібін анықтау;
- Келісім шарт, келіссөзді жүргізгенде қатысу, фирма жиналысын өткізу
туралы тәжірибе алу;
Берілген мақсатымды ұстана отырып, мен айтарлықтай тәжірибе алдым деп
айтсақ болады, ол менің келешектегі жұмысымның алға жүруіне көмектеседі.
Менің ойымша тәжірибе оқытушының студентке берген білімінің қорытындысы,
сондықтан ол өқу үрдісінің айырылмас бөлігі деп санаймын.
2 “ Scythian Land ” туристік фирманың қызметіне аналитикалық баға
беру.
2.1 “ Scythian Land ” туристік фирманың шаруашылық қызметіне
сипаттама.
Біздің дәуір – жедел прогрестік дәуір. Қоғамымызда табиғи ескерткіштер
мен табиғи ресурстар нағыз табыс кезінде айналуда. Мұндай кешендерді туризм
деп атайды. Туризм дегеніміз (француз toyrizm – серуендеу, жол жүру)
белгілі бір маршрутқа жасалатын саяхат.
Туризм практика жөнінде өздік сала аралық шаруашылық индустриясына
айналды.
Туристік бизнес қазіргі уақытта күрделеніп барады, себебі мұнда әр
түрлі мемлекеттік және коммерциялық кәсіпорындар және қызметтер мүдделері
түйіседі. Еуропалық мемлекеттер үлесіне 90 пайызға жуық барлық еуропалық
шетел туризмі орын алып отыр. Шетел туризмі қазіргі кезде Францияның,
Германияның, Испанияның экономикасының ең динамикалық өрлеуіне себептігін
тигізеді. Олай болса, негізгі туризмнің түрлеріне тоқталамын: рекреациялық
туризм, экскурсиялық туризм, ғылыми туризм, іс-қызмет бабындағы туризм,
экотуризм.
Еуропа мемлекеттерімен қоса, Қазақстан Республикасында да туристік
қызмет нарығы жедел қарқынмен дамуда.
Мемлекеттің туристік саясаты – бұл туристік индустрияны және туристік
нарық субъектілерін дамыту, азаматтарға туристік қызмет көрсетуді жетілдіру
және соның негізінде өзінің саяси, экономикалық және әлеуметтік потенциалын
бекіту бойынша мемлекеттің қызметі.
Мемлекеттің туристік саясаты халық шаруашылық кешенін сақтап қалу және
дамыту мақсатына жету үшін туризм саласына мемлекеттің әсер етуінің
бағыттары, әдістері және формаларының жиынтығы болып табылады.
Мемлекеттің туристік саясатын жүзеге асыру механизмі мыналарды қамтиды:
- туризмді дамыту концепциясын дайындау;
- аймақ деңгейінде де, аймақтың жекелеген субъектісі деңгейінде де туризмді
дамытудың мақсаттық бағдарламасын құру;
- көздеген мақсатқа жету үшін нақты шараларды қарастыру;
- туристік қызметті мемлекеттік реттеу.
Туризмді дамыту бағдарламасының негізгі міндеттері:
- бәсекені дамыту, туристік ұйымдар жұмысында мамандандыру және
кооперациялау негізінде отандық туристік нарықты құру;
- туризм дамуының қазіргі заманғы нормативті-құқықтық базасын және туристік
қызметті мемлекеттік реттеу жүйелерін құру;
- елдегі әлеуметтік туризмнің дамуын қамтамасыз ету;
- туристік қызмет сипатын ескере отырып, туризм саласындағы меншік
қатынастарын реттеу;
- туризмдегі кәсіпкерліктің, осы саладағы отандық және орта бизнесті
ынталандыру;
- дәстүрлі туризм орталықтарының қайта өрлеуіне, жаңа туристік аудандарды
игеруге жағдай жасау;
- туризмнің тұрақты дамуын мәдени және табиғи ресурстарды қауіпсіз
пайдалану формасы ретінде жүзеге асыру;
- отандық туристік нарыққа туристік қызмет көрсетудің прогрессивті
технологияларын енгізу;
- бюджеттен тыс көздерден қаражат тарту арқылы туризмнің материалды базасын
дамытуды ынталандыру, соның ішінде туристік объектілерді жаңадан немесе
қайта салу үшін шетел инвестициясын тарту;
- туристік индустрияны ақпараттық қамсыздандыру, белсенді жарнама қызметі;
- туристік кадрлар дайындаудың, қайта даярлаудың, біліктілігін көтерудің
жаңа жүйесін құру;
- салалық туристік ғылымды дамыту, туризм саласында базалық ғылыми
зерттеулер кешенін жүзеге асыру.
Бағдарлама мақсаттары мен міндеттерін ескере отырып, оны жүзеге асыру
шаралары жасалады:
• нормативті-құқықтық сала;
• туристік қызметті ұйымдастыру және туризм дамуын басқару;
• туризмнің материалды базасының дамуына көмектесу;
• ішкі және сыртқы нарықта отандық туристік өнімнің жылжуын қамтамасыз
ететін жарнама – ақпараттық қамсыздандыру.
Зерттеуге түсетін объект Scythian Land туристік фирмасы. Бұл
зерттеуде туристік компанияның туристік қызметі мен қызмет көрсету нарығын
келтіруге болады. Бұл туристік компанияның негізгі қызметі – туристік
қызмет көрсету болып табылады.
Scythian Land туристік фирмасы 2006 жылы көктемде құрылып, Алматы
қаласының әділет басқармасында тіркелді және №000 3305 ЖШС 29.01.2006ж
мемлекттік кәулік алды. Негізгі құрылымы туристік салада қызмет көрсету.
Орналасқан жері – Алматы қаласы, Әуезов ауданы, Прокофев 89А.
Өз құрылған уақыт ішінде Scythian Land туристік фирмасы Алматы
қаласындағы үлкен туристік фирманың біріне айналды.
Сондай-ақ, бұл фирма барлық әлемдік стандарттарға сәйкес келеді.
Scythian Land туристік фирмасының налог бюджетінде қарызы жоқ. Фирма
квартал сайын Әуезов ауданы бюджетіне 230000 теңге налог ретінде, 195947
теңге зейнетақықорына, республикалық бюджетке НДС түрінде 288279 теңге
аударды.
Бұл туристік фирма туризмнің әр түрлі түрімен айналысады.
- емдеу түрі;
- демалу түрі, яғни рекреациялық туризм;
- тарихи-танымдық экскурсиялар;
- экотуризм.
Клиенттердің сатып алатын туристік қызмет түрлері көбінесе емделу,
демалу және экотуризм болып табылады.
Туристік қызметтің әрбір түрінің бөлшек бағамдық сату бағасы әртүрлі.
Яғни, шетелге ұшу бағасын, мекендеу жері, тамақтану, транспорт түрін таңдау
және қолдану және сақтандыру бағаларын қосып, жалпы бағасын орнатады.
Осыдан фирма 10% өз пайдасына алады.
Осы фирманың негізгі мақсаты – тұтынушыларға сапалы және тиімді қызмет
көрсету, сонымен бірге туристтердің қажеттіліктерін қанағаттандыру болып
табылады. Бұл бағытта олар туристік қызметтің көптеген түрлерін, яғни
экотуризмнен бастап, әртүрлі экскурсияларға дейінгі туризмнің түрлерін
ұсынады.
Фирма жұмысшылары маркетинг, юриспруденция және Қазақстандық менеджмент
білімімен жетілдірілген және Қазақстандық фирмаларда тәжірибе жинаған
менеджер және маркетологтар.
2.2 Scythian Land туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы
Scythian Land туристік фирмасының басқару органдарының қызметі,
сондай-ақ олардың шешімдер қабылдау және басқару органдары атынан әрекет
жасау тәртібі Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінде белгіленген.
1-cурет - Scythian Land туристік фирмасының басқару құрылымы:
Фирманың бас директордың ерекше құзыретіне:
1. фирманың жарғылық капиталы мөлшерін, орналасқан жері мен фирмалық
атауын жарғысын бекіту;
2. фирманың жылдық қаржылық есептемесін бекіту және оның таза табысын
бөлу;
3. фирманың ішкі қызметін реттейтін ішкі ережелерді, оларды қабылдау
рәсімін және басқа да құжаттарды бекіту;
4. фирманың коммерциялық емес ұйымдарға қатысуы туралы шешім шығару;
5. фирманы қайта ұйымдастыру немесе тарату туралы шешім шығару;
6. филиалдар мен өкілдіктерді ашу туралы шешім қабылдау және олардың
ережелерін бекіту;
Scythian Land туристік фирмасының негізгі жұмыс қағидалары:
1. Сапалы қызмет - бұл тұтынушының қалауы;
2. Фирмада сапа және қауіпсіз мәселелеріне бәрі де жауапты;
3. Әрбір қызметкер өз еңбегінің сапасына жауапты;
4. Кез – келген жұмыс бірінші кезекте атқарулуы тиіс;
5. Қателіктердің алдын - алу;
2.2.1 Scythian Land туристік фирмасының сапа саласындағы
міндеттемелерді қамтамасыз ететін жолдар :
1. Қазақстан нарығындағы туристік қызмет көрсету беделі және оған деген
көзқарасты бекіту, негізіндегі менеджмент жүйесінің көрсеткіштерін
жоғарылатуға және үнемі дамытуға, тиімді қызмет атқаруға бағытталған.
2. Фирманың барлық құрылым бөлімшелерінің және қызметкерлердің өзара
байланыстарын жетілдіру, бәсекеге төтеп бере алатын өнімді шығару
үздіксіз жақсартуға мүмкіндік жасайды, сапа және қауіпсіздікті
қамтамасыз етеді ;
3. Тұтынушылардың талаптарына сай әрдайым маркетингтік зерттеулер
жүргізу;
4. Басқа мемлекеттердегі қызметкерлермен өзара тиімді қарым-қатынас орнату
және оны өркендету , ортақ құндылық жасау .
5.Сәйкессіздікті болдырмау үшін алдын-ала ескерту және түзету шараларын
жүргізу;
6. Қызметтердің жаңа түрлерін жобалау және әзірлеу, ассортимент түрлерін
кеңейту;
7. Фирма қызметкерлердің кәсіби дайындықтарын үнемі көтеріп отыру және
олардың қажеттіліктерін қанағаттандыру сапа саласындағы саясаты, оның
мақсаттарын түсіндіру .
2.3 Қазақстан Республикасындағы туристік нарыққа жалпы сипаттама және
туристік фирмалардың бәсекелестік қабілеттілігі.
Қазақстан Республикасында туризмнің тарихи алғы шарты біздің
дәуірімізге дейінгі үшінші мыңжылдықта құрылған Ұлы Жібек Жолының құрылуы
мен дамуы болып табылады.
Қазақстан тәуелсіздік алуына байланысты халықтың тарихи және мәдени
мұрасын жаңғыртуға және туристік қызметті реттеу үшін негіз қабылданады.
Қазіргі уақытта біздің мемлекетімізде туризмнің дамуы 1992 жылы 3
шілдедегі №1508-XII "Туризм туралы" ҚР заңымен, 1997 жылы 30 сәуірдегі
№3476 ҚР Ұлы Жібек Жолында туризм инфрақұрылымын дамыту бойынша
Бүкіләлемдік Сауда Ұйымы және ЮНЕСКО жобасын және түркі тілдес елдердің
басшыларында Ташкент декларациясын іске асыру туралы және 1998 жылы 27
ақпанында №3859 "Жібек Жолындағы тарихи орталықты жаңарту, түркі тілдес
халықтардың мәдениетін сақтау және дамыту туризм инфрақұрылымын құру".
Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағдарламасы туралы Қазақстан
Республикасы Президентінің нұсқауымен қамтамасыз етілген. Бұл құжаттарды
қабылдау Қазақстанның туризм нарығының дамуына оң өзгерістер әкелді.
Туристік нарық туристік өнімді өндіруші және тұтынушы арасындағы
экономикалық қатынастардың көріну сферасы ретінде болады. Туристік өнімді
әрбір өндіруші және тұтынушының өз экономикалық мүдделері болады, олар бір-
біріне сай келмеуі мүмкін, ал сай келсе туристік өнімді сату-сатып алу акті
жүреді.
Туристік нарықтың мәні оны атқаратын қызметтерінде көрініс табады.
Еуропа мемлекеттерімен қоса, Қазақстан Республикасында да туристік
қызмет нарығы жедел қарқынмен дамуда.
Туристік нарық келесі қызметтерді атқарады:
- Туристік өнімдегі құнды және тұтыну құнын өткізу;
- Туристік өнімді тұтынуға дейін жеткізу процесін ұйымдастыру;
- Еңбекке деген материалдық стимулдарды экономикалық қамтамасыз ету.
Қазақстан Республикасында туристік нарық даму үшін келесі модельді
қолдану қажет:
2-сурет – Туризмнің тұрақты даму моделі
Тұрақты даму
1.Қоршаған Туристік қызметтерді
1. Теріс ықпал
орта дамыту жүйесі
2. Пайда
2. Қорлар
Қазіргі уақытта біздің мемлекетімізде туристік нарық жай қадамдармен
дами бастады. Туризмнің Қазақстан Республикасының экономикасында рөлі
жылдан-жылға артуда.Тек соңғы жылдары турсапарлардың саны орташа алғанда
187,6 мың.адамды құрады.
Қазақстан Республикасының статистика Агенствосының мәліметтері бойынша
2006 жылы туристтерге көрсетілген қызмет былай бөлінді – 45,9% - сыртқа
сапар туризмі болса, 16,2% - ішкі туризм.
1-кесте - Қазақстан Республикасында туристтерге қызмет көрсету туризм
түрлері бойынша
Туризм Қызмет көрсетілген туристтер саны
түрлері
адам саны % %
Барлығы: 146915 туризм түрлері елдер бойынша
Ішкі сапар туризмі23868 16,2 100
ТМД 3266 13,7
Басқа елдер 20602 86,3
Сыртқы сапар 67360 45,9 100
туризмі
ТМД 8027 11,9
Басқа елдер 59333 88,1
Ішкі туризм 55687 37,9
Туризм экономикалық құбылыс, сондықтан ол экономиканың дамуының
катализаторы болып табылады. Туризм жаңа жұмыс орындарын арттыруға,
мемлекеттік пайданы көбейтуге, жергілікті инфрақұрылымды дамытуға және
халықтың өмір сүру жағдайын жақсартуға ықпалын тигізеді. Туризм енгізілген
инвестицияларды тез қайтарылумен ерекшеленеді.
2006 жылы мемлекетіміз туризмнен 1882684,7 мың.теңге және 623,4
мың.доллар пайда көрді.
2-кесте - Қазақстан Республикасының туристік қызметтен түскен табысы
Туристік фирмалардың, Ішкі және сыртқы сапардан
агенстволардың тапқан табысы түскен табыс мөлшері, %.
мың.теңге мың.доллар теңге доллар
Барлығы: 1882684,7 623,4
Ішкі сапар 26959,1 290,0 14,3 46,5
туризмі
ТМД 24556,2 30,2
Басқа елдер 237495,9 259,8
Сыртқы сапар 1401220,9 333,4 74,4 53,5
туризмі
ТМД -32952,7
Басқа елдер 1165649,4 333,4
Ішкі туризм 211872,7 11,3 -
2006 жылғы түскен табыстың негізгі бөлігі резиденттерден – 74,4%, ішкі
туризмнен – 11,3%, нерезиденттерден – 14,3%. Резиденттер барлық табыстың –
53,5%, ал нерезиденттер – 46,5% әкеледі.
Нерезиденттерден түскен табыс облыстар бойынша былай бөлінеді: Алматы
қаласы – 82,7%, Астана – 2,2%, Алматы облысы – 7,6%, Ақтөбе облысы – 3,5%,
Жамбыл облысы – 1,6%, Шығыс Қазақстан облысы – 1,8%, Қарағанды облысы –
0,6%.
Резиденттерден түскен табыс облыстар бойынша былай бөлінеді: Алматы
қаласы – 60,7%, Астана – 20,2%, Қарағанды облысы – 6,9%, Маңғыстау облысы –
5,5%, Жамбыл облысы – 1,6%, Павлодар облысы – 2,0%, Ақтөбе облысы – 1,7%,
Алматы облысы – 0,6% және т.б.
Анализ бойынша келесі қорытындыларға келуге болады:
- Алматы қаласы туристтерге қызмет көрсету бойынша Қазақстан
Республикасында алғашқы орында (47,9%);
- 2006 жылы түскен табыстың көп бөлігі нерезиденттерден түсті.
Нерезиденттер Қазақстан Республикасындағы рекреациялық орындарда болды
(Алматы қаласы, Алматы, Шығыс Қазақстан және Жамбыл облыстары) және
тез дамып келе жатқан өндірістік орындарда (Астана қаласы, Ақтөбе,
Қарағанды облыстары.);
- Ішкі туризм көбінесе Алматы және Астана қалаларында шоғырланды, себебі
бұл қалаларда халықтың көпшілігі шоғырланған.
2000-2006 жылдар аралығында Қазақстан Республикасында 100-ден астам
елдердің азаматтары болды. Нерезиденттердің көпшілігі Германиядан, екінші
орында – Ресей, үшінші орында – АҚШ, Түркия және Жапония.
Пайыздық мөлшерлеме бойынша (2005ж) Германия – 42,9%, Ресей – 32,6%,
Түркия – 5,5%, АҚШ – 4,4%, Жапония – 4,1%, басқа елдер - 10,5%, 2006 ж -
Германия – 39,8%, Ресей – 36,8%, Түркия – 5,7%, АҚШ – 5,4%, Жапония – 4,1%,
басқа елдер - 7,7%.
Нерезиденттердің Қазақстан Республикасына сапар шегудің басты мақсаты –
демалу және іскери сапар.
Нерезиденттерден түскен табыс 2005 және 2006 жылдары – 709,1
мың.долларды құрады. Бұл барлық түскен табыстың - 51% құрады.
Біз келген туристтерді 5 категорияға бөліп қарастырдық: 1) 10 мыңнан
астам турист жіберген мемлекеттер; 2) 5 мыңнан 10 мыңға дейін турист
жіберген мемлекеттер; 3) 1 мыңнан 5 мыңға дейін турист жіберген
мемлекеттер; 4) 500-ден 1000-ға дейін турист жіберген мемлекеттер; 5) 100-
ден 500-ге дейін турист жіберген мемлекеттер;
2005 жылы осы категорияларға анализ жасасақ, бірінші категорияға тек
Германияны кіргізуге болады – 14838 турист, екінші категорияда мемлекеттер
жоқ, үшінші категорияда – алты мемлекет (АҚШ, Ресей, Түркия, Жапония,
Ұлыбритания және Қытай), төртінші категорияға Франция, және Пакистан
жатады, бесінші категорияға – 18 мемлекет, олар Корея Республикасы,
Өзбекстан, Украина, Австрия, Италия, Иран, Қырғызстан және т.б.
2006 жылы осы категорияларға анализ жасасақ, бірінші категорияда
Германия – 18503 турист, екінші категорияда мемлекеттер жоқ, үшінші
категорияда – 7 мемлекет (АҚШ, Ресей, Түркия, Жапония, Ұлыбритания, Қытай
және Франция), төртінші категорияға – 6 мемлекет (Австрия, Корея
Республикасы, Пакистан, Израиль, Үндістан және Нидерланды), бесінші
категорияға – 25 мемлекет (Өзбекстан, Филиппины, Италия, Қырғызстан,
Польша, Таджикистан, Швейцария, Греция және т.б.).
Осы анализға қарап, қорытынды жасайтын болсақ бір жылдың ішінде аса
үлкен өзгерістер болмағанын айтуға болады.
Сондықтан да, Қазақстан Республикасы өзінің рекреациялық және
экономикалық жағдайын пайдаланып, басқа мемлекеттердің туристтерін тартуға
күшін салуы қажет.
Туризмнің дамуының артықшылықтарымен қоса, кемшіліктері де бар. Оны біз
келесі кестеден анықтауымызға болады:
Артықшылықтары Кемшіліктері
1 2
Дүниежүзілік еңбек бөлінісіне қатысу Импорттың артуы
Сыртқы капиталды және валютаны тарту Жұмыссыздық қаупі
Жергілікті іскери айналымның өсуі Маусымдық жұмыс бастылық
Жұмыс орындарының көбеюі Инфляция
Еңбек табыстарының артуы Шетелдік компаниялардың билікті қолға
Мемелекеттің экономикалық имиджинің алуы
артуы Экономикалық дағдарыстың қаупі
Ішкі ресурстарды пайдалану
Халықаралық туризм миллирдтаған долларлық айналымы бар ірі механизм.
Халықаралық туризмде өзінің орнын таба білу үшін бәсекелестік қабілеттілік
өте жоғары болу қажет. Бәсекелестік жоғары болу үшін, кез-келген
мемлекеттің өзінің туристік өнімі болу қажет.
Қазақстан Республикасының басты туристік өнімі екі негізгі компоненттен
тұрады: Жібек Жолындағы мәдени туризм (қажылық және дәстүрлік) және
белсенді туризм (альпинизм, рафтинг, треккниг, сафари, аңшылық, балық
аулау). Белсенді туризмге негізделген орталықтарға – Жамбыл, Оңтүстік
Қазақстан, Шығыс Қазақстан облыстарын жатқызуға болады.
Қазақстан Республикасында туризмді дамыту үшін келесі орталықтар
негізгі болып табылады:
1. Іле (Алматы қаласы, Тургень, Есік қаласы, Талғар қаласы, Қаскелен
қаласы, Қапшағай қаласы).
2. Солтүсті Тянь-Шань (Кеген, Нарынқол, Жаланаш, Кольжат).
3. Талдықорған-Жаркент (Жаркент қаласы, Көктал ауылы, Текелі қаласы,
Талдықорған қаласы, Жаркент-Арасан курорты).
4. Балқаш (Балқаш көлі).
5. Солтүстік Жоңғар (Достық, Алакөл, Лепсі ауылы, Сарқанд қаласы,
Жарқұлақ ауылы, Қапал-Арасан курорты).
6. Жамбыл (Тараз қаласы, Мерке ауылы).
7. Түркістан (Түркістан қаласы, Отырар, Кентау, Шаян).
8. Сайрам-Шымкент (Шымкент қаласы, Сайрам, Арыс қаласы, Шардара қаласы,
Сары-Ағаш қаласы, Ванновка ауылы).
9. Жоғары Бұқтырма (Берел, Марқакөл көлі).
10. Маңғыстау (Фетисово ауылы, Ақтау қаласы, Ералиев ауылы.).
Бұл орталықтардан басқа Қазақстан Республикасының туристік сегментіне
Жібек Жолындағы аймақтар да жатады.
Қорытындылай келгенде, Қазақстандық туристік өнімнің болашақта өте
тиімді болуын көруімізге болады.
Қазақстан Республикасында қазіргі кезде 100-ден астам туристтік
агенстволар мен фирмалар бар. Бұл туристік агенстволар мен фирмалар әр
түрлі қызметтер көрсетеді. Қазақстан Республикасындағы туристік агенстволар
мен фирмалар ішкі және сыртқы туристтік сапарлар жасауға көптеген қызмет
түрлерін көрсетеді. Туристік агенстволар мен фирмалар дүниежүзінің кез-
келген нүктесіне туристтік сапар жасауға қызмет көрсетеді.
Scythian Land туристік фирмасының бәсекелестік қабілеттілігі жоғары.
Scythian Land туристік фирмасыны жоғары қызмет түрін көрсетеді,
бағалары өте тиімді, ... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
2 “ Scythian Land ” туристік фирманың қызметіне аналитикалық баға беру
2.1 “ Scythian Land ” туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама ... 4
2.2 Scythian Land туристік фирмасының жалпы басқару
құрылымы ... ... ... ..8
2.2.1 Scythian Land туристік фирмасының сапа саласындағы
міндеттемелерді қамтамасыз ететін
жолдар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... 10
2.3 Қазақстан Республикасындағы туристік нарыққа жалпы сипаттама және
туристік фирмалардың бәсекелестік
қабілеттілігі ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...11
2.3.1 Scythian Land туристік фирмасының бағалық
саясаты ... ... ... ... ... ... ..18
2.3.2 Scythian Land туристік фирмасының маркетингтік
саясаты ... ... ... ... .20
2.3.3 Scythian Land туристік фирмасының менеджменті және персоналы...23
3 Scythian Land туристік фирмасының қаржылық жағдайы
3.1 Scythian Land туристік фирмасының қаржылық
саясаты ... ... ... ... ... ... .25
3.2 Шығындарды басқарудың стратегиялық
бағыты ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ...27
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30
Қолданылған әдебиет
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...32
КІРІСПЕ
Берілген есеп Scythian Land туристік фирманың өткені туралы, және ол
жерде жинаған мәліметтердің және жасаған талдаудың қорытындысы.
Тәжірибенің ең негізгі мақсаттары болып мыналар табылады:
- Студенттің фирманың жалпы басқару туралы және басқарудың жеке қызметтерін
үйреніп, тәжірибе алу болып табылады;
- Фирманың қаржылық қызметіне экономикалық талдау жасап және оны
ұйымдастыру, сонымен қатар өнімді өткізу нарығын талдау;
- Экономикалық басқаруды тәжірибеде қолдануды анықтау; (коммерциялық есеп,
бағаның қалыптасуы, жоспарлау, мақсаттық жоспар әдісі, қаржылық саясат және
тағы басқалар);
- Осы сияқты тәжірбиені өткені туралы есепті жазу үшін қажетті мәліметтерді
жинау және оны өңдеу;
- Экономикалық мемлекеттік басқару әдісін анықтау;
- Фирманың құқықтық жағдайын және оның ұйымдастырушылық құрылымын, ондағы
персоналдың дамуын және қалыптасу үрдісін басқарып, анықтау;
- Кейбір жоспарлық және талдау әдістеріне негізделген есептерді өз бетінше
орындау, күн тәртібін анықтау;
- Келісім шарт, келіссөзді жүргізгенде қатысу, фирма жиналысын өткізу
туралы тәжірибе алу;
Берілген мақсатымды ұстана отырып, мен айтарлықтай тәжірибе алдым деп
айтсақ болады, ол менің келешектегі жұмысымның алға жүруіне көмектеседі.
Менің ойымша тәжірибе оқытушының студентке берген білімінің қорытындысы,
сондықтан ол өқу үрдісінің айырылмас бөлігі деп санаймын.
2 “ Scythian Land ” туристік фирманың қызметіне аналитикалық баға
беру.
2.1 “ Scythian Land ” туристік фирманың шаруашылық қызметіне
сипаттама.
Біздің дәуір – жедел прогрестік дәуір. Қоғамымызда табиғи ескерткіштер
мен табиғи ресурстар нағыз табыс кезінде айналуда. Мұндай кешендерді туризм
деп атайды. Туризм дегеніміз (француз toyrizm – серуендеу, жол жүру)
белгілі бір маршрутқа жасалатын саяхат.
Туризм практика жөнінде өздік сала аралық шаруашылық индустриясына
айналды.
Туристік бизнес қазіргі уақытта күрделеніп барады, себебі мұнда әр
түрлі мемлекеттік және коммерциялық кәсіпорындар және қызметтер мүдделері
түйіседі. Еуропалық мемлекеттер үлесіне 90 пайызға жуық барлық еуропалық
шетел туризмі орын алып отыр. Шетел туризмі қазіргі кезде Францияның,
Германияның, Испанияның экономикасының ең динамикалық өрлеуіне себептігін
тигізеді. Олай болса, негізгі туризмнің түрлеріне тоқталамын: рекреациялық
туризм, экскурсиялық туризм, ғылыми туризм, іс-қызмет бабындағы туризм,
экотуризм.
Еуропа мемлекеттерімен қоса, Қазақстан Республикасында да туристік
қызмет нарығы жедел қарқынмен дамуда.
Мемлекеттің туристік саясаты – бұл туристік индустрияны және туристік
нарық субъектілерін дамыту, азаматтарға туристік қызмет көрсетуді жетілдіру
және соның негізінде өзінің саяси, экономикалық және әлеуметтік потенциалын
бекіту бойынша мемлекеттің қызметі.
Мемлекеттің туристік саясаты халық шаруашылық кешенін сақтап қалу және
дамыту мақсатына жету үшін туризм саласына мемлекеттің әсер етуінің
бағыттары, әдістері және формаларының жиынтығы болып табылады.
Мемлекеттің туристік саясатын жүзеге асыру механизмі мыналарды қамтиды:
- туризмді дамыту концепциясын дайындау;
- аймақ деңгейінде де, аймақтың жекелеген субъектісі деңгейінде де туризмді
дамытудың мақсаттық бағдарламасын құру;
- көздеген мақсатқа жету үшін нақты шараларды қарастыру;
- туристік қызметті мемлекеттік реттеу.
Туризмді дамыту бағдарламасының негізгі міндеттері:
- бәсекені дамыту, туристік ұйымдар жұмысында мамандандыру және
кооперациялау негізінде отандық туристік нарықты құру;
- туризм дамуының қазіргі заманғы нормативті-құқықтық базасын және туристік
қызметті мемлекеттік реттеу жүйелерін құру;
- елдегі әлеуметтік туризмнің дамуын қамтамасыз ету;
- туристік қызмет сипатын ескере отырып, туризм саласындағы меншік
қатынастарын реттеу;
- туризмдегі кәсіпкерліктің, осы саладағы отандық және орта бизнесті
ынталандыру;
- дәстүрлі туризм орталықтарының қайта өрлеуіне, жаңа туристік аудандарды
игеруге жағдай жасау;
- туризмнің тұрақты дамуын мәдени және табиғи ресурстарды қауіпсіз
пайдалану формасы ретінде жүзеге асыру;
- отандық туристік нарыққа туристік қызмет көрсетудің прогрессивті
технологияларын енгізу;
- бюджеттен тыс көздерден қаражат тарту арқылы туризмнің материалды базасын
дамытуды ынталандыру, соның ішінде туристік объектілерді жаңадан немесе
қайта салу үшін шетел инвестициясын тарту;
- туристік индустрияны ақпараттық қамсыздандыру, белсенді жарнама қызметі;
- туристік кадрлар дайындаудың, қайта даярлаудың, біліктілігін көтерудің
жаңа жүйесін құру;
- салалық туристік ғылымды дамыту, туризм саласында базалық ғылыми
зерттеулер кешенін жүзеге асыру.
Бағдарлама мақсаттары мен міндеттерін ескере отырып, оны жүзеге асыру
шаралары жасалады:
• нормативті-құқықтық сала;
• туристік қызметті ұйымдастыру және туризм дамуын басқару;
• туризмнің материалды базасының дамуына көмектесу;
• ішкі және сыртқы нарықта отандық туристік өнімнің жылжуын қамтамасыз
ететін жарнама – ақпараттық қамсыздандыру.
Зерттеуге түсетін объект Scythian Land туристік фирмасы. Бұл
зерттеуде туристік компанияның туристік қызметі мен қызмет көрсету нарығын
келтіруге болады. Бұл туристік компанияның негізгі қызметі – туристік
қызмет көрсету болып табылады.
Scythian Land туристік фирмасы 2006 жылы көктемде құрылып, Алматы
қаласының әділет басқармасында тіркелді және №000 3305 ЖШС 29.01.2006ж
мемлекттік кәулік алды. Негізгі құрылымы туристік салада қызмет көрсету.
Орналасқан жері – Алматы қаласы, Әуезов ауданы, Прокофев 89А.
Өз құрылған уақыт ішінде Scythian Land туристік фирмасы Алматы
қаласындағы үлкен туристік фирманың біріне айналды.
Сондай-ақ, бұл фирма барлық әлемдік стандарттарға сәйкес келеді.
Scythian Land туристік фирмасының налог бюджетінде қарызы жоқ. Фирма
квартал сайын Әуезов ауданы бюджетіне 230000 теңге налог ретінде, 195947
теңге зейнетақықорына, республикалық бюджетке НДС түрінде 288279 теңге
аударды.
Бұл туристік фирма туризмнің әр түрлі түрімен айналысады.
- емдеу түрі;
- демалу түрі, яғни рекреациялық туризм;
- тарихи-танымдық экскурсиялар;
- экотуризм.
Клиенттердің сатып алатын туристік қызмет түрлері көбінесе емделу,
демалу және экотуризм болып табылады.
Туристік қызметтің әрбір түрінің бөлшек бағамдық сату бағасы әртүрлі.
Яғни, шетелге ұшу бағасын, мекендеу жері, тамақтану, транспорт түрін таңдау
және қолдану және сақтандыру бағаларын қосып, жалпы бағасын орнатады.
Осыдан фирма 10% өз пайдасына алады.
Осы фирманың негізгі мақсаты – тұтынушыларға сапалы және тиімді қызмет
көрсету, сонымен бірге туристтердің қажеттіліктерін қанағаттандыру болып
табылады. Бұл бағытта олар туристік қызметтің көптеген түрлерін, яғни
экотуризмнен бастап, әртүрлі экскурсияларға дейінгі туризмнің түрлерін
ұсынады.
Фирма жұмысшылары маркетинг, юриспруденция және Қазақстандық менеджмент
білімімен жетілдірілген және Қазақстандық фирмаларда тәжірибе жинаған
менеджер және маркетологтар.
2.2 Scythian Land туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы
Scythian Land туристік фирмасының басқару органдарының қызметі,
сондай-ақ олардың шешімдер қабылдау және басқару органдары атынан әрекет
жасау тәртібі Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінде белгіленген.
1-cурет - Scythian Land туристік фирмасының басқару құрылымы:
Фирманың бас директордың ерекше құзыретіне:
1. фирманың жарғылық капиталы мөлшерін, орналасқан жері мен фирмалық
атауын жарғысын бекіту;
2. фирманың жылдық қаржылық есептемесін бекіту және оның таза табысын
бөлу;
3. фирманың ішкі қызметін реттейтін ішкі ережелерді, оларды қабылдау
рәсімін және басқа да құжаттарды бекіту;
4. фирманың коммерциялық емес ұйымдарға қатысуы туралы шешім шығару;
5. фирманы қайта ұйымдастыру немесе тарату туралы шешім шығару;
6. филиалдар мен өкілдіктерді ашу туралы шешім қабылдау және олардың
ережелерін бекіту;
Scythian Land туристік фирмасының негізгі жұмыс қағидалары:
1. Сапалы қызмет - бұл тұтынушының қалауы;
2. Фирмада сапа және қауіпсіз мәселелеріне бәрі де жауапты;
3. Әрбір қызметкер өз еңбегінің сапасына жауапты;
4. Кез – келген жұмыс бірінші кезекте атқарулуы тиіс;
5. Қателіктердің алдын - алу;
2.2.1 Scythian Land туристік фирмасының сапа саласындағы
міндеттемелерді қамтамасыз ететін жолдар :
1. Қазақстан нарығындағы туристік қызмет көрсету беделі және оған деген
көзқарасты бекіту, негізіндегі менеджмент жүйесінің көрсеткіштерін
жоғарылатуға және үнемі дамытуға, тиімді қызмет атқаруға бағытталған.
2. Фирманың барлық құрылым бөлімшелерінің және қызметкерлердің өзара
байланыстарын жетілдіру, бәсекеге төтеп бере алатын өнімді шығару
үздіксіз жақсартуға мүмкіндік жасайды, сапа және қауіпсіздікті
қамтамасыз етеді ;
3. Тұтынушылардың талаптарына сай әрдайым маркетингтік зерттеулер
жүргізу;
4. Басқа мемлекеттердегі қызметкерлермен өзара тиімді қарым-қатынас орнату
және оны өркендету , ортақ құндылық жасау .
5.Сәйкессіздікті болдырмау үшін алдын-ала ескерту және түзету шараларын
жүргізу;
6. Қызметтердің жаңа түрлерін жобалау және әзірлеу, ассортимент түрлерін
кеңейту;
7. Фирма қызметкерлердің кәсіби дайындықтарын үнемі көтеріп отыру және
олардың қажеттіліктерін қанағаттандыру сапа саласындағы саясаты, оның
мақсаттарын түсіндіру .
2.3 Қазақстан Республикасындағы туристік нарыққа жалпы сипаттама және
туристік фирмалардың бәсекелестік қабілеттілігі.
Қазақстан Республикасында туризмнің тарихи алғы шарты біздің
дәуірімізге дейінгі үшінші мыңжылдықта құрылған Ұлы Жібек Жолының құрылуы
мен дамуы болып табылады.
Қазақстан тәуелсіздік алуына байланысты халықтың тарихи және мәдени
мұрасын жаңғыртуға және туристік қызметті реттеу үшін негіз қабылданады.
Қазіргі уақытта біздің мемлекетімізде туризмнің дамуы 1992 жылы 3
шілдедегі №1508-XII "Туризм туралы" ҚР заңымен, 1997 жылы 30 сәуірдегі
№3476 ҚР Ұлы Жібек Жолында туризм инфрақұрылымын дамыту бойынша
Бүкіләлемдік Сауда Ұйымы және ЮНЕСКО жобасын және түркі тілдес елдердің
басшыларында Ташкент декларациясын іске асыру туралы және 1998 жылы 27
ақпанында №3859 "Жібек Жолындағы тарихи орталықты жаңарту, түркі тілдес
халықтардың мәдениетін сақтау және дамыту туризм инфрақұрылымын құру".
Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағдарламасы туралы Қазақстан
Республикасы Президентінің нұсқауымен қамтамасыз етілген. Бұл құжаттарды
қабылдау Қазақстанның туризм нарығының дамуына оң өзгерістер әкелді.
Туристік нарық туристік өнімді өндіруші және тұтынушы арасындағы
экономикалық қатынастардың көріну сферасы ретінде болады. Туристік өнімді
әрбір өндіруші және тұтынушының өз экономикалық мүдделері болады, олар бір-
біріне сай келмеуі мүмкін, ал сай келсе туристік өнімді сату-сатып алу акті
жүреді.
Туристік нарықтың мәні оны атқаратын қызметтерінде көрініс табады.
Еуропа мемлекеттерімен қоса, Қазақстан Республикасында да туристік
қызмет нарығы жедел қарқынмен дамуда.
Туристік нарық келесі қызметтерді атқарады:
- Туристік өнімдегі құнды және тұтыну құнын өткізу;
- Туристік өнімді тұтынуға дейін жеткізу процесін ұйымдастыру;
- Еңбекке деген материалдық стимулдарды экономикалық қамтамасыз ету.
Қазақстан Республикасында туристік нарық даму үшін келесі модельді
қолдану қажет:
2-сурет – Туризмнің тұрақты даму моделі
Тұрақты даму
1.Қоршаған Туристік қызметтерді
1. Теріс ықпал
орта дамыту жүйесі
2. Пайда
2. Қорлар
Қазіргі уақытта біздің мемлекетімізде туристік нарық жай қадамдармен
дами бастады. Туризмнің Қазақстан Республикасының экономикасында рөлі
жылдан-жылға артуда.Тек соңғы жылдары турсапарлардың саны орташа алғанда
187,6 мың.адамды құрады.
Қазақстан Республикасының статистика Агенствосының мәліметтері бойынша
2006 жылы туристтерге көрсетілген қызмет былай бөлінді – 45,9% - сыртқа
сапар туризмі болса, 16,2% - ішкі туризм.
1-кесте - Қазақстан Республикасында туристтерге қызмет көрсету туризм
түрлері бойынша
Туризм Қызмет көрсетілген туристтер саны
түрлері
адам саны % %
Барлығы: 146915 туризм түрлері елдер бойынша
Ішкі сапар туризмі23868 16,2 100
ТМД 3266 13,7
Басқа елдер 20602 86,3
Сыртқы сапар 67360 45,9 100
туризмі
ТМД 8027 11,9
Басқа елдер 59333 88,1
Ішкі туризм 55687 37,9
Туризм экономикалық құбылыс, сондықтан ол экономиканың дамуының
катализаторы болып табылады. Туризм жаңа жұмыс орындарын арттыруға,
мемлекеттік пайданы көбейтуге, жергілікті инфрақұрылымды дамытуға және
халықтың өмір сүру жағдайын жақсартуға ықпалын тигізеді. Туризм енгізілген
инвестицияларды тез қайтарылумен ерекшеленеді.
2006 жылы мемлекетіміз туризмнен 1882684,7 мың.теңге және 623,4
мың.доллар пайда көрді.
2-кесте - Қазақстан Республикасының туристік қызметтен түскен табысы
Туристік фирмалардың, Ішкі және сыртқы сапардан
агенстволардың тапқан табысы түскен табыс мөлшері, %.
мың.теңге мың.доллар теңге доллар
Барлығы: 1882684,7 623,4
Ішкі сапар 26959,1 290,0 14,3 46,5
туризмі
ТМД 24556,2 30,2
Басқа елдер 237495,9 259,8
Сыртқы сапар 1401220,9 333,4 74,4 53,5
туризмі
ТМД -32952,7
Басқа елдер 1165649,4 333,4
Ішкі туризм 211872,7 11,3 -
2006 жылғы түскен табыстың негізгі бөлігі резиденттерден – 74,4%, ішкі
туризмнен – 11,3%, нерезиденттерден – 14,3%. Резиденттер барлық табыстың –
53,5%, ал нерезиденттер – 46,5% әкеледі.
Нерезиденттерден түскен табыс облыстар бойынша былай бөлінеді: Алматы
қаласы – 82,7%, Астана – 2,2%, Алматы облысы – 7,6%, Ақтөбе облысы – 3,5%,
Жамбыл облысы – 1,6%, Шығыс Қазақстан облысы – 1,8%, Қарағанды облысы –
0,6%.
Резиденттерден түскен табыс облыстар бойынша былай бөлінеді: Алматы
қаласы – 60,7%, Астана – 20,2%, Қарағанды облысы – 6,9%, Маңғыстау облысы –
5,5%, Жамбыл облысы – 1,6%, Павлодар облысы – 2,0%, Ақтөбе облысы – 1,7%,
Алматы облысы – 0,6% және т.б.
Анализ бойынша келесі қорытындыларға келуге болады:
- Алматы қаласы туристтерге қызмет көрсету бойынша Қазақстан
Республикасында алғашқы орында (47,9%);
- 2006 жылы түскен табыстың көп бөлігі нерезиденттерден түсті.
Нерезиденттер Қазақстан Республикасындағы рекреациялық орындарда болды
(Алматы қаласы, Алматы, Шығыс Қазақстан және Жамбыл облыстары) және
тез дамып келе жатқан өндірістік орындарда (Астана қаласы, Ақтөбе,
Қарағанды облыстары.);
- Ішкі туризм көбінесе Алматы және Астана қалаларында шоғырланды, себебі
бұл қалаларда халықтың көпшілігі шоғырланған.
2000-2006 жылдар аралығында Қазақстан Республикасында 100-ден астам
елдердің азаматтары болды. Нерезиденттердің көпшілігі Германиядан, екінші
орында – Ресей, үшінші орында – АҚШ, Түркия және Жапония.
Пайыздық мөлшерлеме бойынша (2005ж) Германия – 42,9%, Ресей – 32,6%,
Түркия – 5,5%, АҚШ – 4,4%, Жапония – 4,1%, басқа елдер - 10,5%, 2006 ж -
Германия – 39,8%, Ресей – 36,8%, Түркия – 5,7%, АҚШ – 5,4%, Жапония – 4,1%,
басқа елдер - 7,7%.
Нерезиденттердің Қазақстан Республикасына сапар шегудің басты мақсаты –
демалу және іскери сапар.
Нерезиденттерден түскен табыс 2005 және 2006 жылдары – 709,1
мың.долларды құрады. Бұл барлық түскен табыстың - 51% құрады.
Біз келген туристтерді 5 категорияға бөліп қарастырдық: 1) 10 мыңнан
астам турист жіберген мемлекеттер; 2) 5 мыңнан 10 мыңға дейін турист
жіберген мемлекеттер; 3) 1 мыңнан 5 мыңға дейін турист жіберген
мемлекеттер; 4) 500-ден 1000-ға дейін турист жіберген мемлекеттер; 5) 100-
ден 500-ге дейін турист жіберген мемлекеттер;
2005 жылы осы категорияларға анализ жасасақ, бірінші категорияға тек
Германияны кіргізуге болады – 14838 турист, екінші категорияда мемлекеттер
жоқ, үшінші категорияда – алты мемлекет (АҚШ, Ресей, Түркия, Жапония,
Ұлыбритания және Қытай), төртінші категорияға Франция, және Пакистан
жатады, бесінші категорияға – 18 мемлекет, олар Корея Республикасы,
Өзбекстан, Украина, Австрия, Италия, Иран, Қырғызстан және т.б.
2006 жылы осы категорияларға анализ жасасақ, бірінші категорияда
Германия – 18503 турист, екінші категорияда мемлекеттер жоқ, үшінші
категорияда – 7 мемлекет (АҚШ, Ресей, Түркия, Жапония, Ұлыбритания, Қытай
және Франция), төртінші категорияға – 6 мемлекет (Австрия, Корея
Республикасы, Пакистан, Израиль, Үндістан және Нидерланды), бесінші
категорияға – 25 мемлекет (Өзбекстан, Филиппины, Италия, Қырғызстан,
Польша, Таджикистан, Швейцария, Греция және т.б.).
Осы анализға қарап, қорытынды жасайтын болсақ бір жылдың ішінде аса
үлкен өзгерістер болмағанын айтуға болады.
Сондықтан да, Қазақстан Республикасы өзінің рекреациялық және
экономикалық жағдайын пайдаланып, басқа мемлекеттердің туристтерін тартуға
күшін салуы қажет.
Туризмнің дамуының артықшылықтарымен қоса, кемшіліктері де бар. Оны біз
келесі кестеден анықтауымызға болады:
Артықшылықтары Кемшіліктері
1 2
Дүниежүзілік еңбек бөлінісіне қатысу Импорттың артуы
Сыртқы капиталды және валютаны тарту Жұмыссыздық қаупі
Жергілікті іскери айналымның өсуі Маусымдық жұмыс бастылық
Жұмыс орындарының көбеюі Инфляция
Еңбек табыстарының артуы Шетелдік компаниялардың билікті қолға
Мемелекеттің экономикалық имиджинің алуы
артуы Экономикалық дағдарыстың қаупі
Ішкі ресурстарды пайдалану
Халықаралық туризм миллирдтаған долларлық айналымы бар ірі механизм.
Халықаралық туризмде өзінің орнын таба білу үшін бәсекелестік қабілеттілік
өте жоғары болу қажет. Бәсекелестік жоғары болу үшін, кез-келген
мемлекеттің өзінің туристік өнімі болу қажет.
Қазақстан Республикасының басты туристік өнімі екі негізгі компоненттен
тұрады: Жібек Жолындағы мәдени туризм (қажылық және дәстүрлік) және
белсенді туризм (альпинизм, рафтинг, треккниг, сафари, аңшылық, балық
аулау). Белсенді туризмге негізделген орталықтарға – Жамбыл, Оңтүстік
Қазақстан, Шығыс Қазақстан облыстарын жатқызуға болады.
Қазақстан Республикасында туризмді дамыту үшін келесі орталықтар
негізгі болып табылады:
1. Іле (Алматы қаласы, Тургень, Есік қаласы, Талғар қаласы, Қаскелен
қаласы, Қапшағай қаласы).
2. Солтүсті Тянь-Шань (Кеген, Нарынқол, Жаланаш, Кольжат).
3. Талдықорған-Жаркент (Жаркент қаласы, Көктал ауылы, Текелі қаласы,
Талдықорған қаласы, Жаркент-Арасан курорты).
4. Балқаш (Балқаш көлі).
5. Солтүстік Жоңғар (Достық, Алакөл, Лепсі ауылы, Сарқанд қаласы,
Жарқұлақ ауылы, Қапал-Арасан курорты).
6. Жамбыл (Тараз қаласы, Мерке ауылы).
7. Түркістан (Түркістан қаласы, Отырар, Кентау, Шаян).
8. Сайрам-Шымкент (Шымкент қаласы, Сайрам, Арыс қаласы, Шардара қаласы,
Сары-Ағаш қаласы, Ванновка ауылы).
9. Жоғары Бұқтырма (Берел, Марқакөл көлі).
10. Маңғыстау (Фетисово ауылы, Ақтау қаласы, Ералиев ауылы.).
Бұл орталықтардан басқа Қазақстан Республикасының туристік сегментіне
Жібек Жолындағы аймақтар да жатады.
Қорытындылай келгенде, Қазақстандық туристік өнімнің болашақта өте
тиімді болуын көруімізге болады.
Қазақстан Республикасында қазіргі кезде 100-ден астам туристтік
агенстволар мен фирмалар бар. Бұл туристік агенстволар мен фирмалар әр
түрлі қызметтер көрсетеді. Қазақстан Республикасындағы туристік агенстволар
мен фирмалар ішкі және сыртқы туристтік сапарлар жасауға көптеген қызмет
түрлерін көрсетеді. Туристік агенстволар мен фирмалар дүниежүзінің кез-
келген нүктесіне туристтік сапар жасауға қызмет көрсетеді.
Scythian Land туристік фирмасының бәсекелестік қабілеттілігі жоғары.
Scythian Land туристік фирмасыны жоғары қызмет түрін көрсетеді,
бағалары өте тиімді, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz