Менеджменттің мақсаты, міндеті, оның құрылымы
Менеджмент басқарудың мақсатына адамдардың еңбек белсенділігін ынта-ықыласы арқылы көтеріп, олардыңң тиімді жұмысының негізінде жетуді ұйғарады. Ғылымның бұл түрін білу барысында басқарудың мақсаттарын қою мен дәлелдеу үшін нақты білім және тәжірибелік дағды алуға болады, осы мақсаттарға жету жолында персоналдың күш-қуатын жинастыруға, ғылыми дәлелденген шешімдерді қабылдауға, кадрлар жұмысын жүйелеуге, кәсіпорындарды біртұтас жүйе түрінде басқаруға мүмкіндік береді.
Әртүрлі ғылымдар секілді менеджменттің де теориясы болады, онда осы пәнге тән қасиеттер, міндеттер, категориялар, заңдылықтар, принциптер, әдістер, функциялар және өзінің ізденіс жолы қамтылады.
Басқару адамдардың парасаттылық нысаналы іс-қызметінің көмегімен қоршаған әлемді бағындыру және тіртіпке келтіру жұмысынан тұратындығы бұрыннан белгілі. Менеджмент – басқарудың маңызды құрамдас бөлігі, оның пәні басқару үрдісіндегі әлеуметтік қатынастардан тұрады. Сөйтіп, менеджменттің ғылым ретінде айналыфсатын пәні басқару үрдісінідегі адамдардың арасындағы қалыптасатын қатынастар.
Менеджментті кәсіпкерлік іс-қызметтің түрі деп қарастыруға да болады. Осы көзқарасқа қарай менеджментті алдын-ала белгіленген экономикалық нәтижеге жеті үшін адамдардың күш-қуатын нысаналы түрде шоғырландыруды ұйғаратын іс-қызметтің бір түрі деп түсінген дұрыс.
Әр салада басқару іс-қызметтің жалпы қағидаларымен бірге өзіне тән ерекшелігі болады. Аграрлық сфераны алатын болсақ, онда басқару қатынастарының ерекшелігі ең алдымен оның іс-жұмысының көлеміне, сонымен бірге жұмыскерлердің санына қарай әрбір елдің экономикасының ірі салаларының бірі болып есептелетініне байланысты. Кәсіпорындар мен ұйымдардың іс-жұмысына өздерінің
Әртүрлі ғылымдар секілді менеджменттің де теориясы болады, онда осы пәнге тән қасиеттер, міндеттер, категориялар, заңдылықтар, принциптер, әдістер, функциялар және өзінің ізденіс жолы қамтылады.
Басқару адамдардың парасаттылық нысаналы іс-қызметінің көмегімен қоршаған әлемді бағындыру және тіртіпке келтіру жұмысынан тұратындығы бұрыннан белгілі. Менеджмент – басқарудың маңызды құрамдас бөлігі, оның пәні басқару үрдісіндегі әлеуметтік қатынастардан тұрады. Сөйтіп, менеджменттің ғылым ретінде айналыфсатын пәні басқару үрдісінідегі адамдардың арасындағы қалыптасатын қатынастар.
Менеджментті кәсіпкерлік іс-қызметтің түрі деп қарастыруға да болады. Осы көзқарасқа қарай менеджментті алдын-ала белгіленген экономикалық нәтижеге жеті үшін адамдардың күш-қуатын нысаналы түрде шоғырландыруды ұйғаратын іс-қызметтің бір түрі деп түсінген дұрыс.
Әр салада басқару іс-қызметтің жалпы қағидаларымен бірге өзіне тән ерекшелігі болады. Аграрлық сфераны алатын болсақ, онда басқару қатынастарының ерекшелігі ең алдымен оның іс-жұмысының көлеміне, сонымен бірге жұмыскерлердің санына қарай әрбір елдің экономикасының ірі салаларының бірі болып есептелетініне байланысты. Кәсіпорындар мен ұйымдардың іс-жұмысына өздерінің
МЕНЕДЖМЕНТТІҢ МАҚСАТЫ, МІНДЕТІ, ОНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
Менеджмент басқарудың мақсатына адамдардың еңбек белсенділігін ынта-
ықыласы арқылы көтеріп, олардыңң тиімді жұмысының негізінде
жетуді ұйғарады. Ғылымның бұл түрін білу барысында басқарудың
мақсаттарын қою мен дәлелдеу үшін нақты білім және тәжірибелік
дағды алуға болады, осы мақсаттарға жету жолында персоналдың күш-
қуатын жинастыруға, ғылыми дәлелденген шешімдерді қабылдауға, кадрлар
жұмысын жүйелеуге, кәсіпорындарды біртұтас жүйе түрінде басқаруға
мүмкіндік береді.
Әртүрлі ғылымдар секілді менеджменттің де теориясы болады, онда
осы пәнге тән қасиеттер, міндеттер, категориялар, заңдылықтар,
принциптер, әдістер, функциялар және өзінің ізденіс жолы қамтылады.
Басқару адамдардың парасаттылық нысаналы іс-қызметінің көмегімен
қоршаған әлемді бағындыру және тіртіпке келтіру жұмысынан
тұратындығы бұрыннан белгілі. Менеджмент – басқарудың маңызды
құрамдас бөлігі, оның пәні басқару үрдісіндегі әлеуметтік
қатынастардан тұрады. Сөйтіп, менеджменттің ғылым ретінде айналыфсатын
пәні басқару үрдісінідегі адамдардың арасындағы қалыптасатын
қатынастар.
Менеджментті кәсіпкерлік іс-қызметтің түрі деп қарастыруға да
болады. Осы көзқарасқа қарай менеджментті алдын-ала белгіленген
экономикалық нәтижеге жеті үшін адамдардың күш-қуатын нысаналы
түрде шоғырландыруды ұйғаратын іс-қызметтің бір түрі деп
түсінген дұрыс.
Әр салада басқару іс-қызметтің жалпы қағидаларымен бірге өзіне
тән ерекшелігі болады. Аграрлық сфераны алатын болсақ, онда басқару
қатынастарының ерекшелігі ең алдымен оның іс-жұмысының
көлеміне, сонымен бірге жұмыскерлердің санына қарай әрбір елдің
экономикасының ірі салаларының бірі болып есептелетініне
байланысты. Кәсіпорындар мен ұйымдардың іс-жұмысына өздерінің ықпалын
тигізетін сыртқы факторлардың қатарына жататындардың бірін
көрсетпесек те, келесілерді айтуға болады: халықтың төлем қабілеті
бар сұранысты, өндірістің, тауарды сыртқа шығарудың және оны шеттен
әкелудің, бәсекенің, табиғат пен ауа-райының демографияның жиі жағдайын.
Сонымен қатар, бұл кәсіпорындардың және ұйымдардың іс-қимылы олардың
қолындағы жердің, техниканың малдың, материалдық құралдардың және
ақша қаржысының болуына ғана емес, сонымен бірге оларда ең
алдымен жұмыс істейтін адамдардың барлығына байланысты.
Менеджмент стратегиялық және тактикалық мақсаттарға оңтайлы
жетуде әрбір кәсіпорындардың және олардың персоналдарын нысаналы
және келісімді жұмысаен қамтамасыз ететін басқару іс-қызметіне
ерекше түрінен тұрады. Ал басқару үрдісі белгілі мақсатқа жетуге
бағытталған дәйекті түрдегі істің жиынтығының көрінісі.
Мененджмент макро және микроэкономиканың негізгі қағидаларына
негізделеді. Бірақ, бұл бірыңғай экономикалық пән болып табылмайды.
Оның ғылым болып құрылуына айтарлықтай ролдә психология, педогогика,
социология, кибернетика және математика атқарады. Онымен қатар,
менеджменттің өзі маркетингті, коммерциялық іс-қызметті және басқару
іс жұмысын жүргізумен байланысты басқа қолданбьалы пәндерді
зерттеуге негіз болып табылады.
МЕНЕДЖМЕНТТІҢ НЕГІЗГІ КАТЕГОРИЯЛАРЫ
Басқару мен менеджментте бірдей категориялар пайдаланылады,
бұларға жататын ұғымдар мынадай – басқарудың объектісі мен
субъектісің, олардың арасындағы тура және кері байланысң, басқару
жүйесің, қоршаған ортаң.
Менеджмент пен басқарудың негізгі категорияларын кәсіпорындар
мен ұйымдар деңгейінде қарастырғанда, олардың іс-жұмысының
ерекшелігін және шаруашылық субъектілердің іс-қимылдарының жалпы
міндеттерін ескерген жөн.
Басқару объектісі – бұл бақарылатындардың барлығы, яғни сала,
кәсіпорын, бөлімшелер және т.б. Менеджментте басқару объектісі
ретінде әр уақытта белгілі бір мақсатқа жету үшін өздерінің іс-
қызметтерін үйлестіретін және бағытталатын адамдар тобы
қарастырылады. Басқару субъектісі – бұл басқарушылардың барлығы, яғни
саланың, кәсіпорынның, бөлімшелердің басқару аппараты.
Басқарудың объектісі мен субъектісінің арасында тура және кері
байланыс болады. Тура байланыс – бұл басқару объектісіне субъектіден
түсетін әмір (команда). Кері байланыс – бұл басқару субъектісіне
объектіден әмірдің орындалғаны және оның жағдайы туралы түсетін
ақпарат.
Басқару объектісі мен субъектісінің жиынтығы тура және кері
байланыстармен бірге басқару жүйесін құрайды.
Басқару жүйесінде басқару объектісін басқарылылатын жүйелілік, ал
субъектісін – басқаратын жүйелілік деп жиі айтылады. Басқару жүйесін
бірқатар жалпы шарттары сипаттайды. Ең алдымен басқарылатын
жүйеліліктің басқарушы жүйеліліктің ықпалымен өзінің параметрін
(немесе қасиетін) өзгертетін қасиеті болып табылады. Бұл орайда
басқарудың тиімділігі үшін критерийлер мен көрсеткіштер қажет,
олардың ішінде басқару объектісінің іс-қызметінің маңызды
паремтрін неғұрлым толық көрсететіндер (1 сурет).
Қоршаған орта
1 сурет – Басқарудың негізгі категорияларының өзара байланысы
Басқару субъектісі объектіге берілген мақсатқа сәйкес ықпалын
жүргізеді. Бұл үшін басқарылатын жүйе бөлігі басқару объектісіне
көрсетілген ықпалынан кейін оның жағдайы қандай екенін анық білуі
керек.
Мақсатқа анық бет бұру үшін басқару субъектісіне объектіге
ықпал көрсетілгенше және көрсетілгеннен кейінгі жағдайлары бойвынша
ақпарат түсіп отыруы қажет, басқаша айтқанда басқару жүйесінде
тура және кері байланыс айқын түрде ұйымдастырылуы керек. Сонымен
ақырында, басқарудың қайсы бір экономикалық жүйесі болса да, онда
белгілі материалдық, еңбек, қаржы және басқа ресурстар болуы
керек.
Әрбір кәсіпорын қоршаған ортамен өзара әрекетте болады.
Қоршаған орта – бұл осы кәсіпорынды қоршағанның барлығы: жеткізушілер
мен сатып алушылар, бәсекелестік ұйымдар, мәдениет, саяси ахуал және
т.б. Қоршаған орта қай ұйым болса да, оған кадрларды, еңбек
қаруын, шикізатты, материалдарды және қуат таситындарды бере отырып,
белсенді әсерін көрсетеді. Өз кезегінде кәсіпорын қоршаған ортаға
тауарлар мен қызметті өңдіргенде және өткізгенде өзінің ықпалын
тигізеді.
Менеджменттің бақылау функциясы
Бақылау басқару функциясы ретінде
Бақылау - бұл ұйымның мақсатқа жетуін қамтамасыз ететін процесс.
Бақылау не үшін қажет ?
Анықсыздық факторының маңыздылығы соншалық,сыртқы орта ықпалын
анықтау үшін қажетті механизм дайындалып, бейім тұру керек.
Дағдарыстық жағдайлардың пайда болуын ескерту.Бақылау функциясы бұл
мәселелерді анықтауға және ішкі жағдайлар дағдарысқа айналып кетпейтіндей
ұйымның қызметін сәйкесінше түзетуге мүмкіндік беретін басқару сипаттамасы.
Жетістікті қолдау.Мақсатқа жетуге ұйым қызметінің ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Менеджмент басқарудың мақсатына адамдардың еңбек белсенділігін ынта-
ықыласы арқылы көтеріп, олардыңң тиімді жұмысының негізінде
жетуді ұйғарады. Ғылымның бұл түрін білу барысында басқарудың
мақсаттарын қою мен дәлелдеу үшін нақты білім және тәжірибелік
дағды алуға болады, осы мақсаттарға жету жолында персоналдың күш-
қуатын жинастыруға, ғылыми дәлелденген шешімдерді қабылдауға, кадрлар
жұмысын жүйелеуге, кәсіпорындарды біртұтас жүйе түрінде басқаруға
мүмкіндік береді.
Әртүрлі ғылымдар секілді менеджменттің де теориясы болады, онда
осы пәнге тән қасиеттер, міндеттер, категориялар, заңдылықтар,
принциптер, әдістер, функциялар және өзінің ізденіс жолы қамтылады.
Басқару адамдардың парасаттылық нысаналы іс-қызметінің көмегімен
қоршаған әлемді бағындыру және тіртіпке келтіру жұмысынан
тұратындығы бұрыннан белгілі. Менеджмент – басқарудың маңызды
құрамдас бөлігі, оның пәні басқару үрдісіндегі әлеуметтік
қатынастардан тұрады. Сөйтіп, менеджменттің ғылым ретінде айналыфсатын
пәні басқару үрдісінідегі адамдардың арасындағы қалыптасатын
қатынастар.
Менеджментті кәсіпкерлік іс-қызметтің түрі деп қарастыруға да
болады. Осы көзқарасқа қарай менеджментті алдын-ала белгіленген
экономикалық нәтижеге жеті үшін адамдардың күш-қуатын нысаналы
түрде шоғырландыруды ұйғаратын іс-қызметтің бір түрі деп
түсінген дұрыс.
Әр салада басқару іс-қызметтің жалпы қағидаларымен бірге өзіне
тән ерекшелігі болады. Аграрлық сфераны алатын болсақ, онда басқару
қатынастарының ерекшелігі ең алдымен оның іс-жұмысының
көлеміне, сонымен бірге жұмыскерлердің санына қарай әрбір елдің
экономикасының ірі салаларының бірі болып есептелетініне
байланысты. Кәсіпорындар мен ұйымдардың іс-жұмысына өздерінің ықпалын
тигізетін сыртқы факторлардың қатарына жататындардың бірін
көрсетпесек те, келесілерді айтуға болады: халықтың төлем қабілеті
бар сұранысты, өндірістің, тауарды сыртқа шығарудың және оны шеттен
әкелудің, бәсекенің, табиғат пен ауа-райының демографияның жиі жағдайын.
Сонымен қатар, бұл кәсіпорындардың және ұйымдардың іс-қимылы олардың
қолындағы жердің, техниканың малдың, материалдық құралдардың және
ақша қаржысының болуына ғана емес, сонымен бірге оларда ең
алдымен жұмыс істейтін адамдардың барлығына байланысты.
Менеджмент стратегиялық және тактикалық мақсаттарға оңтайлы
жетуде әрбір кәсіпорындардың және олардың персоналдарын нысаналы
және келісімді жұмысаен қамтамасыз ететін басқару іс-қызметіне
ерекше түрінен тұрады. Ал басқару үрдісі белгілі мақсатқа жетуге
бағытталған дәйекті түрдегі істің жиынтығының көрінісі.
Мененджмент макро және микроэкономиканың негізгі қағидаларына
негізделеді. Бірақ, бұл бірыңғай экономикалық пән болып табылмайды.
Оның ғылым болып құрылуына айтарлықтай ролдә психология, педогогика,
социология, кибернетика және математика атқарады. Онымен қатар,
менеджменттің өзі маркетингті, коммерциялық іс-қызметті және басқару
іс жұмысын жүргізумен байланысты басқа қолданбьалы пәндерді
зерттеуге негіз болып табылады.
МЕНЕДЖМЕНТТІҢ НЕГІЗГІ КАТЕГОРИЯЛАРЫ
Басқару мен менеджментте бірдей категориялар пайдаланылады,
бұларға жататын ұғымдар мынадай – басқарудың объектісі мен
субъектісің, олардың арасындағы тура және кері байланысң, басқару
жүйесің, қоршаған ортаң.
Менеджмент пен басқарудың негізгі категорияларын кәсіпорындар
мен ұйымдар деңгейінде қарастырғанда, олардың іс-жұмысының
ерекшелігін және шаруашылық субъектілердің іс-қимылдарының жалпы
міндеттерін ескерген жөн.
Басқару объектісі – бұл бақарылатындардың барлығы, яғни сала,
кәсіпорын, бөлімшелер және т.б. Менеджментте басқару объектісі
ретінде әр уақытта белгілі бір мақсатқа жету үшін өздерінің іс-
қызметтерін үйлестіретін және бағытталатын адамдар тобы
қарастырылады. Басқару субъектісі – бұл басқарушылардың барлығы, яғни
саланың, кәсіпорынның, бөлімшелердің басқару аппараты.
Басқарудың объектісі мен субъектісінің арасында тура және кері
байланыс болады. Тура байланыс – бұл басқару объектісіне субъектіден
түсетін әмір (команда). Кері байланыс – бұл басқару субъектісіне
объектіден әмірдің орындалғаны және оның жағдайы туралы түсетін
ақпарат.
Басқару объектісі мен субъектісінің жиынтығы тура және кері
байланыстармен бірге басқару жүйесін құрайды.
Басқару жүйесінде басқару объектісін басқарылылатын жүйелілік, ал
субъектісін – басқаратын жүйелілік деп жиі айтылады. Басқару жүйесін
бірқатар жалпы шарттары сипаттайды. Ең алдымен басқарылатын
жүйеліліктің басқарушы жүйеліліктің ықпалымен өзінің параметрін
(немесе қасиетін) өзгертетін қасиеті болып табылады. Бұл орайда
басқарудың тиімділігі үшін критерийлер мен көрсеткіштер қажет,
олардың ішінде басқару объектісінің іс-қызметінің маңызды
паремтрін неғұрлым толық көрсететіндер (1 сурет).
Қоршаған орта
1 сурет – Басқарудың негізгі категорияларының өзара байланысы
Басқару субъектісі объектіге берілген мақсатқа сәйкес ықпалын
жүргізеді. Бұл үшін басқарылатын жүйе бөлігі басқару объектісіне
көрсетілген ықпалынан кейін оның жағдайы қандай екенін анық білуі
керек.
Мақсатқа анық бет бұру үшін басқару субъектісіне объектіге
ықпал көрсетілгенше және көрсетілгеннен кейінгі жағдайлары бойвынша
ақпарат түсіп отыруы қажет, басқаша айтқанда басқару жүйесінде
тура және кері байланыс айқын түрде ұйымдастырылуы керек. Сонымен
ақырында, басқарудың қайсы бір экономикалық жүйесі болса да, онда
белгілі материалдық, еңбек, қаржы және басқа ресурстар болуы
керек.
Әрбір кәсіпорын қоршаған ортамен өзара әрекетте болады.
Қоршаған орта – бұл осы кәсіпорынды қоршағанның барлығы: жеткізушілер
мен сатып алушылар, бәсекелестік ұйымдар, мәдениет, саяси ахуал және
т.б. Қоршаған орта қай ұйым болса да, оған кадрларды, еңбек
қаруын, шикізатты, материалдарды және қуат таситындарды бере отырып,
белсенді әсерін көрсетеді. Өз кезегінде кәсіпорын қоршаған ортаға
тауарлар мен қызметті өңдіргенде және өткізгенде өзінің ықпалын
тигізеді.
Менеджменттің бақылау функциясы
Бақылау басқару функциясы ретінде
Бақылау - бұл ұйымның мақсатқа жетуін қамтамасыз ететін процесс.
Бақылау не үшін қажет ?
Анықсыздық факторының маңыздылығы соншалық,сыртқы орта ықпалын
анықтау үшін қажетті механизм дайындалып, бейім тұру керек.
Дағдарыстық жағдайлардың пайда болуын ескерту.Бақылау функциясы бұл
мәселелерді анықтауға және ішкі жағдайлар дағдарысқа айналып кетпейтіндей
ұйымның қызметін сәйкесінше түзетуге мүмкіндік беретін басқару сипаттамасы.
Жетістікті қолдау.Мақсатқа жетуге ұйым қызметінің ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz