Турбо паскаль графикалық режимі
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І. БӨЛІМ.ТУРБО ПАСКАЛЬ ГРАФИКАЛЫҚ РЕЖИМІ
1.1.Графикалық режим туралы жалпы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.2. Graph модулі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
ІІ. ТУРБО ПАСКАЛЬ ПРОГРАММАЛАУ ТІЛІНІҢ ГРАФИКАЛЫҚ МҮМКІНДІКТЕРІ
2.1. Графикалық режимнің қосылуы және ажыратылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.2. Қарапайым бейнелерді құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
2.3.Турбо Паскальдың графикалық режимін пайдалану ... ... ... ... ... ... .14
2.4. Турбо Паскаль режиміндегі мәтін жазу есептері ... ... ... ... ... ... ... ..19
ҚОРТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..32
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..33
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І. БӨЛІМ.ТУРБО ПАСКАЛЬ ГРАФИКАЛЫҚ РЕЖИМІ
1.1.Графикалық режим туралы жалпы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.2. Graph модулі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
ІІ. ТУРБО ПАСКАЛЬ ПРОГРАММАЛАУ ТІЛІНІҢ ГРАФИКАЛЫҚ МҮМКІНДІКТЕРІ
2.1. Графикалық режимнің қосылуы және ажыратылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.2. Қарапайым бейнелерді құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
2.3.Турбо Паскальдың графикалық режимін пайдалану ... ... ... ... ... ... .14
2.4. Турбо Паскаль режиміндегі мәтін жазу есептері ... ... ... ... ... ... ... ..19
ҚОРТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..32
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..33
КІРІСПЕ
Turbo Pascal – жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі. Оның тұңғыш нұсқасын 1970 жылы швейцрия физигі Niklaus Wirth ұсынған.Автор тілді алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың ұлы ғалымы Блез Паскальдің құрметіне Паскаль деп атап, тіл атауын үнемі бас әріппен жазылуын сұраған. Кейінен тілдің көптеген нұсқалары жарық көреді. Turbo Pascal – Оның тұңғыш нұсқасын жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі .
Бұл курстық жұмыста Турбо Паскальдің графикалық режимде, графикалық объектілердің бейнеленуі үшін, әр түрлі функциялар мен процедуралар түрлері қарастырылады.
Турбо Паскальдің графикалық режимде отырып бағдарламалауды үйрену, жалпы графиктік режим туралы түсініктер қалыптастыру.
Осындай мақсаттардан келіп мынадай міндеттер туындайды:
Паскаль программалау тілі стандартқа қарағанда кеңейтілген мүмкіндіктерімен, операциондық жүйенің мүмкіндіктерін қолдана алатын, оверссызықты құрылымдарды құрастыратын, еңгізу-шығарулы ұйымдастыратын графикалық суретті құратын жақсы дамыған модульдердің қорымен және т.б. белгілі.
Тілді алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың ұлы ғалымы Блез Паскальдің құрметіне автор деп паскалия ғалымы Никлаус Вирт жасаған Паскаль программалау тілінен тарайды. Қарапайым Паскальді өңдеудегі А. Хейлсбергтің еңбегінің нәтижесінде Turbo Pascal қазіргі заман талабына сай, қуатты программалау жүйесіне айналды. Turbo Pascal – жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі. Оның логикалық құрылымы әр түрлі есептерді дәл шешуге көмегін тигізеді. Бейсик тілі сияқты, Паскаль оқып-үйренуге жеңіл, түрлі салалық информациямен жұмыс істеуде нәтижелі болғандықтан, дүние жүзінде көп тараған тілдердің бірі. Оның ыңғайлылығы:
- тілге дамытылған берілгендер типтері енгізілген. Олар өңделетін берілгендер элементтерін толық сәйкестендіріп сипаттауға және жаңа берілгендер типтерін енгізуге мүмкіндік береді;
- мұнда кішігірім жеңіл программалармен бірге күрделі құрылымды программаларды құру да мүмкін;
- тіл синтаксисі қиын емес; нұсқаулардың (операторлардың) саны мүмкіндігінше азайтылған, т.б.
Бұл біз қарастырып отырған Турбо Паскальдағы графиктік режимде программалау ортасы программалардың мәтіндеріндегі графиктік бөлшектерді құруға, оларды компияциялауға, яғни құрастыруға, қателерін тауып, оларды жедел түрде дұрыстауға, стандарт модульдерді қоса отырып, программаны бөлек бөлшектерден құрастыруға, кейінгіге қалдырылған программамен жұмыс атқаруға мүмкіндік береді.
Turbo Pascal жүйесінде қарапайым есептерді шешудің программасынан бастап, күрделі мәліметтер қорын құрудың сан қырлы жұмыстары жүргізіледі.
Turbo Pascal – жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі. Оның тұңғыш нұсқасын 1970 жылы швейцрия физигі Niklaus Wirth ұсынған.Автор тілді алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың ұлы ғалымы Блез Паскальдің құрметіне Паскаль деп атап, тіл атауын үнемі бас әріппен жазылуын сұраған. Кейінен тілдің көптеген нұсқалары жарық көреді. Turbo Pascal – Оның тұңғыш нұсқасын жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі .
Бұл курстық жұмыста Турбо Паскальдің графикалық режимде, графикалық объектілердің бейнеленуі үшін, әр түрлі функциялар мен процедуралар түрлері қарастырылады.
Турбо Паскальдің графикалық режимде отырып бағдарламалауды үйрену, жалпы графиктік режим туралы түсініктер қалыптастыру.
Осындай мақсаттардан келіп мынадай міндеттер туындайды:
Паскаль программалау тілі стандартқа қарағанда кеңейтілген мүмкіндіктерімен, операциондық жүйенің мүмкіндіктерін қолдана алатын, оверссызықты құрылымдарды құрастыратын, еңгізу-шығарулы ұйымдастыратын графикалық суретті құратын жақсы дамыған модульдердің қорымен және т.б. белгілі.
Тілді алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың ұлы ғалымы Блез Паскальдің құрметіне автор деп паскалия ғалымы Никлаус Вирт жасаған Паскаль программалау тілінен тарайды. Қарапайым Паскальді өңдеудегі А. Хейлсбергтің еңбегінің нәтижесінде Turbo Pascal қазіргі заман талабына сай, қуатты программалау жүйесіне айналды. Turbo Pascal – жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі. Оның логикалық құрылымы әр түрлі есептерді дәл шешуге көмегін тигізеді. Бейсик тілі сияқты, Паскаль оқып-үйренуге жеңіл, түрлі салалық информациямен жұмыс істеуде нәтижелі болғандықтан, дүние жүзінде көп тараған тілдердің бірі. Оның ыңғайлылығы:
- тілге дамытылған берілгендер типтері енгізілген. Олар өңделетін берілгендер элементтерін толық сәйкестендіріп сипаттауға және жаңа берілгендер типтерін енгізуге мүмкіндік береді;
- мұнда кішігірім жеңіл программалармен бірге күрделі құрылымды программаларды құру да мүмкін;
- тіл синтаксисі қиын емес; нұсқаулардың (операторлардың) саны мүмкіндігінше азайтылған, т.б.
Бұл біз қарастырып отырған Турбо Паскальдағы графиктік режимде программалау ортасы программалардың мәтіндеріндегі графиктік бөлшектерді құруға, оларды компияциялауға, яғни құрастыруға, қателерін тауып, оларды жедел түрде дұрыстауға, стандарт модульдерді қоса отырып, программаны бөлек бөлшектерден құрастыруға, кейінгіге қалдырылған программамен жұмыс атқаруға мүмкіндік береді.
Turbo Pascal жүйесінде қарапайым есептерді шешудің программасынан бастап, күрделі мәліметтер қорын құрудың сан қырлы жұмыстары жүргізіледі.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. О.Камардинов «Информатика», Алматы, 2004ж.
2. Н.Культин «Turbo Pascal в задачах и примерах», Санкт-Петербург,
3. 2002 г
4. А. Масанов «Turbo Pascal» , Алматы, 2000 ж.
5. В.В. Фаронов «Турбо Паскаль 7.0. Практика программирования. Учебное пособие. Издание 7, перераб.» - М., Нолидж, издатель Молгачева С.В., 2001–416с.:ил.
6. А.И. Марченко, Л.А. Марченко «Программирование в среде Турбо Паскаль», пятое издание, базовый курс, Киев, «ВЕК+», 1999 – 464с.:ил.
7. Электронный учебник «СИ и Паскаль», Ким С.Т., Мырзаев Р.С., 2003 г.
8. О.Н. Перминов «Программирование на языке Паскаль», М.. Машиностроение, 1986 г.
9. Р. Форсайт «Паскаль для всех», М., Машиностроение, 1986 г.
10. Г. Светозарова «Практикум по программированию на языке Бейсик», 1988 г.
11. Клинт Хикс «Руководство пользователя», Ин.лит., 2000 г.
12. В.В. Подбельский «Язык СИ++», С-П, Питер, 2001 г.
13. Бондарев В.М., Гублинский В.И., Качко Е.Г..
14. Основа програмирования/ худож. – оформитель С.А. Пяткова. – Харьков: Фолио; Ростов Н/Д: Феникс, 1997. –368с.
15. Турбо Паскаль 7.0 – К.: торгово – издательское бюро BHV, 1996 – 448с.: ил. Т. Рюттяна.
16. Игошев А.Д. Матинин Е.Г. Express Pascal. Учебное пособие для средних уч. Заведений.
17. Кузницов А.А. Патапова Н.В. Основы информатики. 8-9 кл.: Учеб. Для общеобразовательных учеб. Заведений 2001 176с.:ил.
1. О.Камардинов «Информатика», Алматы, 2004ж.
2. Н.Культин «Turbo Pascal в задачах и примерах», Санкт-Петербург,
3. 2002 г
4. А. Масанов «Turbo Pascal» , Алматы, 2000 ж.
5. В.В. Фаронов «Турбо Паскаль 7.0. Практика программирования. Учебное пособие. Издание 7, перераб.» - М., Нолидж, издатель Молгачева С.В., 2001–416с.:ил.
6. А.И. Марченко, Л.А. Марченко «Программирование в среде Турбо Паскаль», пятое издание, базовый курс, Киев, «ВЕК+», 1999 – 464с.:ил.
7. Электронный учебник «СИ и Паскаль», Ким С.Т., Мырзаев Р.С., 2003 г.
8. О.Н. Перминов «Программирование на языке Паскаль», М.. Машиностроение, 1986 г.
9. Р. Форсайт «Паскаль для всех», М., Машиностроение, 1986 г.
10. Г. Светозарова «Практикум по программированию на языке Бейсик», 1988 г.
11. Клинт Хикс «Руководство пользователя», Ин.лит., 2000 г.
12. В.В. Подбельский «Язык СИ++», С-П, Питер, 2001 г.
13. Бондарев В.М., Гублинский В.И., Качко Е.Г..
14. Основа програмирования/ худож. – оформитель С.А. Пяткова. – Харьков: Фолио; Ростов Н/Д: Феникс, 1997. –368с.
15. Турбо Паскаль 7.0 – К.: торгово – издательское бюро BHV, 1996 – 448с.: ил. Т. Рюттяна.
16. Игошев А.Д. Матинин Е.Г. Express Pascal. Учебное пособие для средних уч. Заведений.
17. Кузницов А.А. Патапова Н.В. Основы информатики. 8-9 кл.: Учеб. Для общеобразовательных учеб. Заведений 2001 176с.:ил.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 32 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 32 бет
Таңдаулыға:
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І. БӨЛІМ.ТУРБО ПАСКАЛЬ ГРАФИКАЛЫҚ РЕЖИМІ
1.1.Графикалық режим туралы жалпы
түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.2. Graph
модулі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ..7
ІІ. ТУРБО ПАСКАЛЬ ПРОГРАММАЛАУ ТІЛІНІҢ ГРАФИКАЛЫҚ МҮМКІНДІКТЕРІ
2.1. Графикалық режимнің қосылуы және
ажыратылуы ... ... ... ... ... ... . ... ... .9
2.2. Қарапайым бейнелерді
құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
2.3.Турбо Паскальдың графикалық режимін
пайдалану ... ... ... ... ... ... .1 4
2.4. Турбо Паскаль режиміндегі мәтін жазу
есептері ... ... ... ... ... ... ... ...19
ҚОРТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...32
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
33
КІРІСПЕ
Turbo Pascal – жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі. Оның тұңғыш
нұсқасын 1970 жылы швейцрия физигі Niklaus Wirth ұсынған.Автор тілді
алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың ұлы ғалымы Блез
Паскальдің құрметіне Паскаль деп атап, тіл атауын үнемі бас әріппен
жазылуын сұраған. Кейінен тілдің көптеген нұсқалары жарық көреді. Turbo
Pascal – Оның тұңғыш нұсқасын жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі .
Бұл курстық жұмыста Турбо Паскальдің графикалық режимде, графикалық
объектілердің бейнеленуі үшін, әр түрлі функциялар мен процедуралар түрлері
қарастырылады.
Турбо Паскальдің графикалық режимде отырып бағдарламалауды үйрену,
жалпы графиктік режим туралы түсініктер қалыптастыру.
Осындай мақсаттардан келіп мынадай міндеттер туындайды:
Паскаль программалау тілі стандартқа қарағанда кеңейтілген
мүмкіндіктерімен, операциондық жүйенің мүмкіндіктерін қолдана алатын,
оверссызықты құрылымдарды құрастыратын, еңгізу-шығарулы ұйымдастыратын
графикалық суретті құратын жақсы дамыған модульдердің қорымен және т.б.
белгілі.
Тілді алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың
ұлы ғалымы Блез Паскальдің құрметіне автор деп паскалия ғалымы Никлаус Вирт
жасаған Паскаль программалау тілінен тарайды. Қарапайым Паскальді
өңдеудегі А. Хейлсбергтің еңбегінің нәтижесінде Turbo Pascal қазіргі заман
талабына сай, қуатты программалау жүйесіне айналды. Turbo Pascal – жоғарғы
деңгейлі программалау жүйесі. Оның логикалық құрылымы әр түрлі есептерді
дәл шешуге көмегін тигізеді. Бейсик тілі сияқты, Паскаль оқып-үйренуге
жеңіл, түрлі салалық информациямен жұмыс істеуде нәтижелі болғандықтан,
дүние жүзінде көп тараған тілдердің бірі. Оның ыңғайлылығы:
- тілге дамытылған берілгендер типтері енгізілген. Олар өңделетін
берілгендер элементтерін толық сәйкестендіріп сипаттауға және жаңа
берілгендер типтерін енгізуге мүмкіндік береді;
- мұнда кішігірім жеңіл программалармен бірге күрделі құрылымды
программаларды құру да мүмкін;
- тіл синтаксисі қиын емес; нұсқаулардың (операторлардың) саны
мүмкіндігінше азайтылған, т.б.
Бұл біз қарастырып отырған Турбо Паскальдағы графиктік режимде
программалау ортасы программалардың мәтіндеріндегі графиктік бөлшектерді
құруға, оларды компияциялауға, яғни құрастыруға, қателерін тауып, оларды
жедел түрде дұрыстауға, стандарт модульдерді қоса отырып, программаны бөлек
бөлшектерден құрастыруға, кейінгіге қалдырылған программамен жұмыс атқаруға
мүмкіндік береді.
Turbo Pascal жүйесінде қарапайым есептерді шешудің программасынан бастап,
күрделі мәліметтер қорын құрудың сан қырлы жұмыстары жүргізіледі.
І. ТУРБО ПАСКАЛЬДЫҢ ГРАФИКАЛЫҚ РЕЖИМІ
1.1.Графикалық режим туралы жалпы түсінік
Дербес ЭЕМ-нің кең таралуы және жер-жерлерде компьютерлік
сауаттылықтың дамуы ЭЕМ-де есептеулердің түрліше әдістерінің мақсаты мен
механизмін жеңілірек қабылдауға да көмектеседі. Білім беру тәжірибесі
көрсеткендей көптеген математикалық емес мамандықтардағы студенттер
өздерінің қазіргі және болашақтағы іскерлік жұмыстарында ЭЕМ - ді және де
программалау тілдерін, түрлерін, әдістерін қолданып келеді.
Жалпы ЭЕМ - ді қолдана отырып көптеген математикалық есептер шешілуде.
Соның бірі математиканың бір бөлімі анықталған интеграл тақырыбын жуықтап
есептеудегі шешімдерді бағдарламалау тілі арқылы табуды қарастырып отырмыз.
Бағдарламалау тілі ретінде Паскаль құрылымдық тілін алып отырмыз.
Неліктен Паскаль программалау тілі алынды?
Паскаль тілі Алгол, Фортрон, Бейсик және басқа құрылымдық программалау
тілдермен салыстырғанда әлдеқайда жетілдірілген. Ол құрылымдық
программаларды және күрделі есептеулерді құруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ
мектеп информатика курсында негізгі оқытылатын бағдарламалау тілі болып
табылады.
Жазық фигуралардың ауданын жуықтап есептеуде үшбұрыш, төртбұрыш,
трапеция, дөңгелек және т.б. жазық фигуралардың ауданын табуға арналған
формулалар бар. Және біз бұл білімімізді күнделікті тұрмысымызда пайдаланып
та жүрміз. Алайда өмірде аталған фигуралар түрінде емес, кез-келген
қисықпен шектелген, еркін формадағы фигуралардың да ауданын табу қажеттігі
жиі туады. Ал мұндай есептерді шешуде анықталған интеграл ұғымына, оның
геометриялық мағынасына, сондай-ақ оның мәнін қалай есептеуге болатынына
тоқталамыз.
Монитордың тексттік немесе графикалық жұмыс кестесінің арасындағы
айырмашылықтарды анықтау визуалды мәліметтердің қорытындысының көмегімен
іске асады. Тексттік режимде экрандық бейненің минималды объектісі санды-
алфавиттік және қандай да болмасын символ болып табылады.
Санды алфавиттік режимде жұмыс жасайтын монитордың экраны қарапайым
жағдайда көлденеңнен 25 белгілерден және тігінен 80 белгілерден тұруы
мүмкін, яғни барлығы 2000 визуалды объекттен тұрады. Әрине мұндай режимде
экранға тек ғана қарапайым мәтіні ғана емес, сонымен қатар кейбір
графикалық бейнелерді шығаруға әбден болады. Бірақ та мұндай бейнелердің
сапасы ешқандай мінсіз болуы мүмкін. Бірақ бұл әдіс компьютердің тарихи
заманында жалғыз болды, сондықтан да ол графикпен түгел суретті экранға
шығарудың кең таралған түрі болып табылады. Бағдарламалаушылардың кейде
компьютерлік псевдографиканың нағыз шедеврлерін жасап шығаратын
мүмкіндіктері болады. Сөйте тұра күрделі жұмыстары үшін дисплейдің
тексттік режимінің бейнелері мүлдем сәйкес келмей қалатыны белгілі
жағдайлар да кездеседі.
Графикалық режимде минималды объект, бағдарламашы басқара алатын
қорытынды болып Пиксель мен Элемент табылады. Пиксель бейнелерге
қарағанда аз мөлшерде болады. Оның геометриялық өлшемесі монитордың шешімі
арқылы анықталады. Монитордың шешімі әдетте былай беріледі: rx*ry, мұндағы
rx-экрандағы пиксельдердің, ал ry-вертикаль пиксельдердің саны. Машықта
өнімдік емес, кейбір шешімдердің белгілі мағыналары қолданылады.
1.2. Graph модулі
Graph Турбо Паскаль модулінде графикалық экранға арналған
жұмыстар үшін елуден астам процедуралар мен функциялар бар. Осы модульде
кейбір реттелген константтар реті қалыптастырылған, олар графикалық
бағдарламада қолдануы мүмкін. Graph модулінің берілген барлық
мүмкіндіктерін пайдалану үшін, алдымен бағдарламаның қолдану (но)
операторын орналастыру керек.
Uses Graph.модульдің негізгі бөлімін графикалық элементтердің
базалық процедураларын енгізу құрайды,олар нүктелер,тік сызықтардың
кесінділері, доғалар және бүтін шеңберлер.
Graph Error функциясы.
String типінің мағынасын қайтарады.Онда көрсетілген код бойынша қателер
сәйкесінше текстік хабарлама беріледі.
Бастама.
Fanctional GraphError.Msg(Code:Integer):String ;
Мұнда Code-қатенің коды;
Graph Result-функциясына қайтарылған қатенің коды.
Close Graph фунциясы.
Экран жұмысының текстік режимін қарастырады. Және адаптердің
графикалық режимдегі жұмысын аяқтайды.
Бізге таныс мәтіндік режимге қарағанда, экран графикалық режимде
бірнеше нүктелермен жабылады, ол қарапайым емес нүктелердің әрқайсысы бірі-
бір өзіне тән түсті бейнелеуі мүмкін. Нүктелер біркелкі және бірдей пішінді
тіктөртбұрышты болып келеді, олар экранға тығыз орналастырылған, яғни бір
сөзбен айтқанда кез-келген нүктенің өз орны бар, оның қай жолда, қай
тармақта тұрғанын білуге болады. Графикалық режимде көлденең сызықтар мен
түзу сызықтардың нүкте координаталары қызметін атқарады, біздің білуімізше
координаталар әрқашан бүтінсанды болып келеді. Графикалық режим бойынша
координаталар бастауы экранның сол жақ жоғарғы бұрышында орналасқан болып
келеді, x осі оңға бағытталған болса, y осі төменге бағытталған.
Графикалық режимдер әртүрлі болып келеді, олар көлденең және тік
жатқан нүкте сандары арқылы ажыратылып бөлінеді, сонымен қатар мүмкін
болатын түстердің санына да қарай бөлінеді, мысалы: 320x200x16, 640x480x16,
640x200x16, 800x600x256 и т. п.
Графикамен жұмыс жасау стандартты Graph модулі арқылы жүзеге асады,
сондықтан оны uses сөзінен кейін қолданамыз.
ІІ. ТУРБО ПАСКАЛЬ ПРОГРАММАЛАУ ТІЛІНІҢ ГРАФИКАЛЫҚ МҮМКІНДІКТЕРІ
2.1. Графикалық режимнің қосылуы және ажыратылуы
Графикалық режимнің қосылуы үшін InitGraph(driver,mode,path)
процедурасын пайдаланамыз, енді оның негізгі параметрлерінің мағыналарын
жазайық:
driver ( integer түріндегі айнымалы, онда компьютерде орнатылған
видеоадаптер түрі беріледі. Модульде әртүрлі адаптерлер үшін константалар
берілген, олар бізге сандарды еске сақтау қиындықтарынан құтқарады. Сонымен
қатар мынадай константалар бар: CGA, EGA, EGA64, EGAMono, VGA, MCGA,
IBM8514 және т. б. Біз үшін detect константасы маңызды болады, нұсқау
бойынша InitGraph өздігінен компьютерде орнатылған басқа да адаптерлермен
қосараландыра адаптердің анағұрлым күшті түрін таңдап ала алады.
mode ( бұл да integer түріндегі айнымалы, бұнда таңдап алынған видеоадаптер
жұмыс жасайтын режим беріледі (бұл жерде константалар белгіленген). Әрбір
видеоадаптер өз қалаған бірнеше режимде жұмыс жасай алады, мысалы, VGA
640x200x16 (VGALo), 640x350x16 (VGAMed), 640x480x16 (VGAHi). Егер бірінші
параметрде detect мағынасы белгіленсе, онда InitGraph режимі mode көңіл
бөлмейді, өзіне ұнаған жақсы деген режимді орната алады.
path ( жолдық параметр. Әрбір видеоадаптер үшін (немесе ұқсас
видеоадаптерлер топтамасы) программа-драйвер бар, оның көмегі арқылы Graph
модулі видеоадаптермен байланыса алады. Мұндай драйверлер bgi
файлдарында сақталынған. Бұнда path параметрі каталогке сілтеме жасайды,
онда драйверлер сақталған. Егер олар ағымдағы каталогте сақталған болса,
онда бұл параметр бос жолға тең болғаны.
Әдетте біз графикаға қосылу үшін InitGraph мынадай түрде мынадай
түрде пайдаланамыз:
const gpath = ‘Y:\WIN_APPS\BP\BGI’
var gd,gm: integer;
...
begin
...
gd:=Detect;
InitGraph(gd,gm,gpath);
...
Графикалық жұмысты аяқтау үшін және мәтіндік режимге оралу үшін
CloseGraph процедурасы пайдаланылады. Осымен графиктік режим аяқталады.
2.2. Қарапайым бейнелерді құру
Графикамен жұмыс кезінде координаталар жүйесі экранның сол жақ
жоғарғы нүктесінен ((0,0)нүктесі) бастау алады. X осі оңға бағытталса, y
осі төменге қарай бағытталады. Көріп отырғанымыздай, экранның барлық
нүтелерінің бүтінсанды координаталры бар.
Кез келген суреттің қарапайым құрылымын бейнелеу үшін келесі
процедуралар мен функцилар пайдаланылады:
Кесте 1.
Атауы Мағынасы
PutPixel(x,y: integer; c: word); (x,y) нүктелерін салып, c түсін
пайдаланамыз. Түстің мағынасы көбінесе 0
ден 15 дейін өзгеріп отырады, түс нөмірінің
орнына Graph модулінің түсті константаларын
пайдалануға болады.
SetColor(c: word); Ағымдағы түсті бөліктер, құрақтар салу үшін
пайдалаануға болады. Бұл операторды
пайдаланғаннан кейін барлық сызықтар шартты
белгіленген түспен боялады.
SetBkColor(c: word); Ағымдағы түсті негізгі фонға қою (яғни
экранның толық түсі).
GetMaxX; GetMaxY; Бұл функциялар максималды рұқсат етілген x
және y координаталарының мағыналарын
орындайды.
Line(x1,y1,x2,y2: integer); (x1,y1) дан (x2,y2) ге берілген түс арқылы
бөлшек сурет салу.
Rectangle(x1,y1,x2,y2: integer);Берілген түс арқылы сол бұрышы ( (x1,y1),
ал төменгі оң бұрышы ( (x2,y2) болатын
тіктөртбұрыш салу.
Circle(x,y: integer; r: word); Берілген түс арқылы центрі (x,y) r радиусты
шеңбер сызу.
Arc (x,y: integer; a1,a2,r: a1 және a2 ( бастапқы және соңғы бұрыштары
word); бар (градус бойынша) шеңбер доғаларын
сызу., соответственно. Бұрыш әдеттегідей,
сағат тіліне қарсы, 0( болатын бұрыш,
мынадай сәулеге тең y=0, x0.
Ellipse(x,y: integer; Эллипс доғасын салады, оның a1бұрышынан a2
a1,a2,xr,yr: word); дейін жартыосі xr және yr болады.
DrawPoly(n: word; P); Көпбұрыш салады, оның қабырға сандары ( n,
аа ол туралы ақпарат типтік емес P
параметрінде сақталады. P ретінде мәтіннен
тұратын массивті пайдалануға болады,
олардың әрқайсысының x,y нүктелері бар:
integer;
MoveTo(x,y: integer); Бұл процедура осы позицияны ұстанады. Ол
(x,y) позициясын экранда сақтап қалады
осы позициядан бөлшектер салуға болады.
LineTo(x,y: integer); Берілген позициядан (x,y) бөлшек суреттер
салады. Позиция салынған бөлшектің соңына
барады.
MoveRel(dx,dy: integer); Берілген көрсеткіш бұрынғы (x,y) қалпынан
(x+dx,y+dy) қалпына өзгереді.
LineRel(dx,dy: integer); Алдыңғы процедура секілді, бірақ орын
ауыстыру кезінде кесінді (x,y) ден
(x+dx,y+dy)дейін созылады.
GetX; GetY; Ағымдағы көрсеткіштің координаталары кері
орнына келеді (жеке-жеке).
ClearDevice; Экран тазаланды.
Жоғарыда көрсетілген сурет салуға арналған процедураларының бәрі тек
қана контурлы суеттер салуға арналған (мысалы тіктөртбұрыштың не болмаса
шеңбердің ішін боямайды). Негізінен сурет салу жұқа сызық арқылы жүзеге
асады, алайда сызықтың қалыңдығы мен түрін
SetLineStyle(style,pattern,width: word) процедурасы арқылы өзгертуге
болады. Бұл берілген процедураның параметрлік мағынасын қарастырайық.
1. style ( сызық түрі. Бұл жерде нақты сандардан гөрі константалар
ыңғайлы болып келеді: SolidLn, DottedLn, CenterLn, DashedLn,
UserBitLn. Біріншісі – тұтас сызықты бейнелесе, қалған үшеуі (
кесілген сызықтар түрлерін, соңғысы ( сызықты, оның түрін пайдаланушы
өзі таңдай алады (төм. қараңыз).
2. pattern ( пайдаланушы өзі таңдап алған сызық түрі, бұл параметр іске
тек қана алдыңғысында UserBitLn деп көрсетілген. Мысал ( бұл сызық
фрагменті, ол сан түрінде беріледі. Нақты фрагменттен санға өту
мынадай түрде өтеді, мысалы, былай:
Алынған санда оналтылық санға айналдырып алу оңтайлы тәсілдердің бірі
болып келеді, бұл біздің мысалымызда $999C болып келеді. Сызықтың
суретін салғанда біз кодтаған фрагмент қанша рет керек болса сонша рет
қайталанады.
3. width ( сызықтың қалыңдығы. Бұл жерде сандарды да пайдалануға болады,
бірақ, 2 констант анықталып отыр, олар: NormWidth және ThickWidth
(қалыпты және қалың сызық).
Енді боялған фигураларды салуға кірісеміз. Негізінен фигураның
ішкі жағы ақ түспен тұтас боялады. Түс пен бояу түрін басқару үшін
SetFillStyle(style, color: word) процедурасы жүзеге асады; сондай-ақ сызық
стилі үшін, style үшін мынадай константалар қарастырылған: EmptyFill,
SolidFill, LineFill, LtSlashFill, SlashFill, BkSlashFill, LtBkSlashFill,
HatchFill, XHatchFill, InterleaveFill, WideDotFill, CloseDotFill, UserFill.
Біріншісі – бояудың жоқтығын, екіншісі ( түгел боялғанын, соңғылары (
бояудың әр түрлі спецификасын, соңғысы ( пайдаланушы өзі таңдап алған
бояудың түсін білдіреді. Пайдаланушы өзі таңдап алған бояудың түсін беру
үшін SetFillPattern(Pattern: FillPatternType; Color: Word); FillPatternType
процедурасын таңдап алу керек ол array [1..8] of byte деп белгіленеді, оның
әрбір массивінің элементі суреттің бір жолының бояу түсін кодтайды (сызық
үшін де осылай болады), ал бұндай нүктелер саны небары 8. Нәтижесінде
бояулар көлемі 8x8 болатын кішкене шаршылармен толықтырылады.
Төменде боялған фигурлардың процедуралары көрсетілген.
Кесте 2.
Атауы Мағынасы
Bar(x1,y1,x2,y2: integer); Боялған тіктөртбұрыш салады.
FillEllipse(x,y: integer; xr,yr: Боялған эллипс.
word);
FillPoly(n: word; P); Боялған көпбұрыш.
PieSlice(x,y: integer; a1,a2,r: Боялған шеңбер.
word);
Sector (x,y: integer; a1,a2,xr,yr: Боялған эллипстік шеңбер.
word);
FloodFill(x,y: integer; Cborder: Бояуды (x,y) нүктесіне құяды, ол
word); жерден ол барлық бағытта тарап
... жалғасы
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І. БӨЛІМ.ТУРБО ПАСКАЛЬ ГРАФИКАЛЫҚ РЕЖИМІ
1.1.Графикалық режим туралы жалпы
түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.2. Graph
модулі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ..7
ІІ. ТУРБО ПАСКАЛЬ ПРОГРАММАЛАУ ТІЛІНІҢ ГРАФИКАЛЫҚ МҮМКІНДІКТЕРІ
2.1. Графикалық режимнің қосылуы және
ажыратылуы ... ... ... ... ... ... . ... ... .9
2.2. Қарапайым бейнелерді
құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
2.3.Турбо Паскальдың графикалық режимін
пайдалану ... ... ... ... ... ... .1 4
2.4. Турбо Паскаль режиміндегі мәтін жазу
есептері ... ... ... ... ... ... ... ...19
ҚОРТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...32
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
33
КІРІСПЕ
Turbo Pascal – жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі. Оның тұңғыш
нұсқасын 1970 жылы швейцрия физигі Niklaus Wirth ұсынған.Автор тілді
алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың ұлы ғалымы Блез
Паскальдің құрметіне Паскаль деп атап, тіл атауын үнемі бас әріппен
жазылуын сұраған. Кейінен тілдің көптеген нұсқалары жарық көреді. Turbo
Pascal – Оның тұңғыш нұсқасын жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі .
Бұл курстық жұмыста Турбо Паскальдің графикалық режимде, графикалық
объектілердің бейнеленуі үшін, әр түрлі функциялар мен процедуралар түрлері
қарастырылады.
Турбо Паскальдің графикалық режимде отырып бағдарламалауды үйрену,
жалпы графиктік режим туралы түсініктер қалыптастыру.
Осындай мақсаттардан келіп мынадай міндеттер туындайды:
Паскаль программалау тілі стандартқа қарағанда кеңейтілген
мүмкіндіктерімен, операциондық жүйенің мүмкіндіктерін қолдана алатын,
оверссызықты құрылымдарды құрастыратын, еңгізу-шығарулы ұйымдастыратын
графикалық суретті құратын жақсы дамыған модульдердің қорымен және т.б.
белгілі.
Тілді алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың
ұлы ғалымы Блез Паскальдің құрметіне автор деп паскалия ғалымы Никлаус Вирт
жасаған Паскаль программалау тілінен тарайды. Қарапайым Паскальді
өңдеудегі А. Хейлсбергтің еңбегінің нәтижесінде Turbo Pascal қазіргі заман
талабына сай, қуатты программалау жүйесіне айналды. Turbo Pascal – жоғарғы
деңгейлі программалау жүйесі. Оның логикалық құрылымы әр түрлі есептерді
дәл шешуге көмегін тигізеді. Бейсик тілі сияқты, Паскаль оқып-үйренуге
жеңіл, түрлі салалық информациямен жұмыс істеуде нәтижелі болғандықтан,
дүние жүзінде көп тараған тілдердің бірі. Оның ыңғайлылығы:
- тілге дамытылған берілгендер типтері енгізілген. Олар өңделетін
берілгендер элементтерін толық сәйкестендіріп сипаттауға және жаңа
берілгендер типтерін енгізуге мүмкіндік береді;
- мұнда кішігірім жеңіл программалармен бірге күрделі құрылымды
программаларды құру да мүмкін;
- тіл синтаксисі қиын емес; нұсқаулардың (операторлардың) саны
мүмкіндігінше азайтылған, т.б.
Бұл біз қарастырып отырған Турбо Паскальдағы графиктік режимде
программалау ортасы программалардың мәтіндеріндегі графиктік бөлшектерді
құруға, оларды компияциялауға, яғни құрастыруға, қателерін тауып, оларды
жедел түрде дұрыстауға, стандарт модульдерді қоса отырып, программаны бөлек
бөлшектерден құрастыруға, кейінгіге қалдырылған программамен жұмыс атқаруға
мүмкіндік береді.
Turbo Pascal жүйесінде қарапайым есептерді шешудің программасынан бастап,
күрделі мәліметтер қорын құрудың сан қырлы жұмыстары жүргізіледі.
І. ТУРБО ПАСКАЛЬДЫҢ ГРАФИКАЛЫҚ РЕЖИМІ
1.1.Графикалық режим туралы жалпы түсінік
Дербес ЭЕМ-нің кең таралуы және жер-жерлерде компьютерлік
сауаттылықтың дамуы ЭЕМ-де есептеулердің түрліше әдістерінің мақсаты мен
механизмін жеңілірек қабылдауға да көмектеседі. Білім беру тәжірибесі
көрсеткендей көптеген математикалық емес мамандықтардағы студенттер
өздерінің қазіргі және болашақтағы іскерлік жұмыстарында ЭЕМ - ді және де
программалау тілдерін, түрлерін, әдістерін қолданып келеді.
Жалпы ЭЕМ - ді қолдана отырып көптеген математикалық есептер шешілуде.
Соның бірі математиканың бір бөлімі анықталған интеграл тақырыбын жуықтап
есептеудегі шешімдерді бағдарламалау тілі арқылы табуды қарастырып отырмыз.
Бағдарламалау тілі ретінде Паскаль құрылымдық тілін алып отырмыз.
Неліктен Паскаль программалау тілі алынды?
Паскаль тілі Алгол, Фортрон, Бейсик және басқа құрылымдық программалау
тілдермен салыстырғанда әлдеқайда жетілдірілген. Ол құрылымдық
программаларды және күрделі есептеулерді құруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ
мектеп информатика курсында негізгі оқытылатын бағдарламалау тілі болып
табылады.
Жазық фигуралардың ауданын жуықтап есептеуде үшбұрыш, төртбұрыш,
трапеция, дөңгелек және т.б. жазық фигуралардың ауданын табуға арналған
формулалар бар. Және біз бұл білімімізді күнделікті тұрмысымызда пайдаланып
та жүрміз. Алайда өмірде аталған фигуралар түрінде емес, кез-келген
қисықпен шектелген, еркін формадағы фигуралардың да ауданын табу қажеттігі
жиі туады. Ал мұндай есептерді шешуде анықталған интеграл ұғымына, оның
геометриялық мағынасына, сондай-ақ оның мәнін қалай есептеуге болатынына
тоқталамыз.
Монитордың тексттік немесе графикалық жұмыс кестесінің арасындағы
айырмашылықтарды анықтау визуалды мәліметтердің қорытындысының көмегімен
іске асады. Тексттік режимде экрандық бейненің минималды объектісі санды-
алфавиттік және қандай да болмасын символ болып табылады.
Санды алфавиттік режимде жұмыс жасайтын монитордың экраны қарапайым
жағдайда көлденеңнен 25 белгілерден және тігінен 80 белгілерден тұруы
мүмкін, яғни барлығы 2000 визуалды объекттен тұрады. Әрине мұндай режимде
экранға тек ғана қарапайым мәтіні ғана емес, сонымен қатар кейбір
графикалық бейнелерді шығаруға әбден болады. Бірақ та мұндай бейнелердің
сапасы ешқандай мінсіз болуы мүмкін. Бірақ бұл әдіс компьютердің тарихи
заманында жалғыз болды, сондықтан да ол графикпен түгел суретті экранға
шығарудың кең таралған түрі болып табылады. Бағдарламалаушылардың кейде
компьютерлік псевдографиканың нағыз шедеврлерін жасап шығаратын
мүмкіндіктері болады. Сөйте тұра күрделі жұмыстары үшін дисплейдің
тексттік режимінің бейнелері мүлдем сәйкес келмей қалатыны белгілі
жағдайлар да кездеседі.
Графикалық режимде минималды объект, бағдарламашы басқара алатын
қорытынды болып Пиксель мен Элемент табылады. Пиксель бейнелерге
қарағанда аз мөлшерде болады. Оның геометриялық өлшемесі монитордың шешімі
арқылы анықталады. Монитордың шешімі әдетте былай беріледі: rx*ry, мұндағы
rx-экрандағы пиксельдердің, ал ry-вертикаль пиксельдердің саны. Машықта
өнімдік емес, кейбір шешімдердің белгілі мағыналары қолданылады.
1.2. Graph модулі
Graph Турбо Паскаль модулінде графикалық экранға арналған
жұмыстар үшін елуден астам процедуралар мен функциялар бар. Осы модульде
кейбір реттелген константтар реті қалыптастырылған, олар графикалық
бағдарламада қолдануы мүмкін. Graph модулінің берілген барлық
мүмкіндіктерін пайдалану үшін, алдымен бағдарламаның қолдану (но)
операторын орналастыру керек.
Uses Graph.модульдің негізгі бөлімін графикалық элементтердің
базалық процедураларын енгізу құрайды,олар нүктелер,тік сызықтардың
кесінділері, доғалар және бүтін шеңберлер.
Graph Error функциясы.
String типінің мағынасын қайтарады.Онда көрсетілген код бойынша қателер
сәйкесінше текстік хабарлама беріледі.
Бастама.
Fanctional GraphError.Msg(Code:Integer):String ;
Мұнда Code-қатенің коды;
Graph Result-функциясына қайтарылған қатенің коды.
Close Graph фунциясы.
Экран жұмысының текстік режимін қарастырады. Және адаптердің
графикалық режимдегі жұмысын аяқтайды.
Бізге таныс мәтіндік режимге қарағанда, экран графикалық режимде
бірнеше нүктелермен жабылады, ол қарапайым емес нүктелердің әрқайсысы бірі-
бір өзіне тән түсті бейнелеуі мүмкін. Нүктелер біркелкі және бірдей пішінді
тіктөртбұрышты болып келеді, олар экранға тығыз орналастырылған, яғни бір
сөзбен айтқанда кез-келген нүктенің өз орны бар, оның қай жолда, қай
тармақта тұрғанын білуге болады. Графикалық режимде көлденең сызықтар мен
түзу сызықтардың нүкте координаталары қызметін атқарады, біздің білуімізше
координаталар әрқашан бүтінсанды болып келеді. Графикалық режим бойынша
координаталар бастауы экранның сол жақ жоғарғы бұрышында орналасқан болып
келеді, x осі оңға бағытталған болса, y осі төменге бағытталған.
Графикалық режимдер әртүрлі болып келеді, олар көлденең және тік
жатқан нүкте сандары арқылы ажыратылып бөлінеді, сонымен қатар мүмкін
болатын түстердің санына да қарай бөлінеді, мысалы: 320x200x16, 640x480x16,
640x200x16, 800x600x256 и т. п.
Графикамен жұмыс жасау стандартты Graph модулі арқылы жүзеге асады,
сондықтан оны uses сөзінен кейін қолданамыз.
ІІ. ТУРБО ПАСКАЛЬ ПРОГРАММАЛАУ ТІЛІНІҢ ГРАФИКАЛЫҚ МҮМКІНДІКТЕРІ
2.1. Графикалық режимнің қосылуы және ажыратылуы
Графикалық режимнің қосылуы үшін InitGraph(driver,mode,path)
процедурасын пайдаланамыз, енді оның негізгі параметрлерінің мағыналарын
жазайық:
driver ( integer түріндегі айнымалы, онда компьютерде орнатылған
видеоадаптер түрі беріледі. Модульде әртүрлі адаптерлер үшін константалар
берілген, олар бізге сандарды еске сақтау қиындықтарынан құтқарады. Сонымен
қатар мынадай константалар бар: CGA, EGA, EGA64, EGAMono, VGA, MCGA,
IBM8514 және т. б. Біз үшін detect константасы маңызды болады, нұсқау
бойынша InitGraph өздігінен компьютерде орнатылған басқа да адаптерлермен
қосараландыра адаптердің анағұрлым күшті түрін таңдап ала алады.
mode ( бұл да integer түріндегі айнымалы, бұнда таңдап алынған видеоадаптер
жұмыс жасайтын режим беріледі (бұл жерде константалар белгіленген). Әрбір
видеоадаптер өз қалаған бірнеше режимде жұмыс жасай алады, мысалы, VGA
640x200x16 (VGALo), 640x350x16 (VGAMed), 640x480x16 (VGAHi). Егер бірінші
параметрде detect мағынасы белгіленсе, онда InitGraph режимі mode көңіл
бөлмейді, өзіне ұнаған жақсы деген режимді орната алады.
path ( жолдық параметр. Әрбір видеоадаптер үшін (немесе ұқсас
видеоадаптерлер топтамасы) программа-драйвер бар, оның көмегі арқылы Graph
модулі видеоадаптермен байланыса алады. Мұндай драйверлер bgi
файлдарында сақталынған. Бұнда path параметрі каталогке сілтеме жасайды,
онда драйверлер сақталған. Егер олар ағымдағы каталогте сақталған болса,
онда бұл параметр бос жолға тең болғаны.
Әдетте біз графикаға қосылу үшін InitGraph мынадай түрде мынадай
түрде пайдаланамыз:
const gpath = ‘Y:\WIN_APPS\BP\BGI’
var gd,gm: integer;
...
begin
...
gd:=Detect;
InitGraph(gd,gm,gpath);
...
Графикалық жұмысты аяқтау үшін және мәтіндік режимге оралу үшін
CloseGraph процедурасы пайдаланылады. Осымен графиктік режим аяқталады.
2.2. Қарапайым бейнелерді құру
Графикамен жұмыс кезінде координаталар жүйесі экранның сол жақ
жоғарғы нүктесінен ((0,0)нүктесі) бастау алады. X осі оңға бағытталса, y
осі төменге қарай бағытталады. Көріп отырғанымыздай, экранның барлық
нүтелерінің бүтінсанды координаталры бар.
Кез келген суреттің қарапайым құрылымын бейнелеу үшін келесі
процедуралар мен функцилар пайдаланылады:
Кесте 1.
Атауы Мағынасы
PutPixel(x,y: integer; c: word); (x,y) нүктелерін салып, c түсін
пайдаланамыз. Түстің мағынасы көбінесе 0
ден 15 дейін өзгеріп отырады, түс нөмірінің
орнына Graph модулінің түсті константаларын
пайдалануға болады.
SetColor(c: word); Ағымдағы түсті бөліктер, құрақтар салу үшін
пайдалаануға болады. Бұл операторды
пайдаланғаннан кейін барлық сызықтар шартты
белгіленген түспен боялады.
SetBkColor(c: word); Ағымдағы түсті негізгі фонға қою (яғни
экранның толық түсі).
GetMaxX; GetMaxY; Бұл функциялар максималды рұқсат етілген x
және y координаталарының мағыналарын
орындайды.
Line(x1,y1,x2,y2: integer); (x1,y1) дан (x2,y2) ге берілген түс арқылы
бөлшек сурет салу.
Rectangle(x1,y1,x2,y2: integer);Берілген түс арқылы сол бұрышы ( (x1,y1),
ал төменгі оң бұрышы ( (x2,y2) болатын
тіктөртбұрыш салу.
Circle(x,y: integer; r: word); Берілген түс арқылы центрі (x,y) r радиусты
шеңбер сызу.
Arc (x,y: integer; a1,a2,r: a1 және a2 ( бастапқы және соңғы бұрыштары
word); бар (градус бойынша) шеңбер доғаларын
сызу., соответственно. Бұрыш әдеттегідей,
сағат тіліне қарсы, 0( болатын бұрыш,
мынадай сәулеге тең y=0, x0.
Ellipse(x,y: integer; Эллипс доғасын салады, оның a1бұрышынан a2
a1,a2,xr,yr: word); дейін жартыосі xr және yr болады.
DrawPoly(n: word; P); Көпбұрыш салады, оның қабырға сандары ( n,
аа ол туралы ақпарат типтік емес P
параметрінде сақталады. P ретінде мәтіннен
тұратын массивті пайдалануға болады,
олардың әрқайсысының x,y нүктелері бар:
integer;
MoveTo(x,y: integer); Бұл процедура осы позицияны ұстанады. Ол
(x,y) позициясын экранда сақтап қалады
осы позициядан бөлшектер салуға болады.
LineTo(x,y: integer); Берілген позициядан (x,y) бөлшек суреттер
салады. Позиция салынған бөлшектің соңына
барады.
MoveRel(dx,dy: integer); Берілген көрсеткіш бұрынғы (x,y) қалпынан
(x+dx,y+dy) қалпына өзгереді.
LineRel(dx,dy: integer); Алдыңғы процедура секілді, бірақ орын
ауыстыру кезінде кесінді (x,y) ден
(x+dx,y+dy)дейін созылады.
GetX; GetY; Ағымдағы көрсеткіштің координаталары кері
орнына келеді (жеке-жеке).
ClearDevice; Экран тазаланды.
Жоғарыда көрсетілген сурет салуға арналған процедураларының бәрі тек
қана контурлы суеттер салуға арналған (мысалы тіктөртбұрыштың не болмаса
шеңбердің ішін боямайды). Негізінен сурет салу жұқа сызық арқылы жүзеге
асады, алайда сызықтың қалыңдығы мен түрін
SetLineStyle(style,pattern,width: word) процедурасы арқылы өзгертуге
болады. Бұл берілген процедураның параметрлік мағынасын қарастырайық.
1. style ( сызық түрі. Бұл жерде нақты сандардан гөрі константалар
ыңғайлы болып келеді: SolidLn, DottedLn, CenterLn, DashedLn,
UserBitLn. Біріншісі – тұтас сызықты бейнелесе, қалған үшеуі (
кесілген сызықтар түрлерін, соңғысы ( сызықты, оның түрін пайдаланушы
өзі таңдай алады (төм. қараңыз).
2. pattern ( пайдаланушы өзі таңдап алған сызық түрі, бұл параметр іске
тек қана алдыңғысында UserBitLn деп көрсетілген. Мысал ( бұл сызық
фрагменті, ол сан түрінде беріледі. Нақты фрагменттен санға өту
мынадай түрде өтеді, мысалы, былай:
Алынған санда оналтылық санға айналдырып алу оңтайлы тәсілдердің бірі
болып келеді, бұл біздің мысалымызда $999C болып келеді. Сызықтың
суретін салғанда біз кодтаған фрагмент қанша рет керек болса сонша рет
қайталанады.
3. width ( сызықтың қалыңдығы. Бұл жерде сандарды да пайдалануға болады,
бірақ, 2 констант анықталып отыр, олар: NormWidth және ThickWidth
(қалыпты және қалың сызық).
Енді боялған фигураларды салуға кірісеміз. Негізінен фигураның
ішкі жағы ақ түспен тұтас боялады. Түс пен бояу түрін басқару үшін
SetFillStyle(style, color: word) процедурасы жүзеге асады; сондай-ақ сызық
стилі үшін, style үшін мынадай константалар қарастырылған: EmptyFill,
SolidFill, LineFill, LtSlashFill, SlashFill, BkSlashFill, LtBkSlashFill,
HatchFill, XHatchFill, InterleaveFill, WideDotFill, CloseDotFill, UserFill.
Біріншісі – бояудың жоқтығын, екіншісі ( түгел боялғанын, соңғылары (
бояудың әр түрлі спецификасын, соңғысы ( пайдаланушы өзі таңдап алған
бояудың түсін білдіреді. Пайдаланушы өзі таңдап алған бояудың түсін беру
үшін SetFillPattern(Pattern: FillPatternType; Color: Word); FillPatternType
процедурасын таңдап алу керек ол array [1..8] of byte деп белгіленеді, оның
әрбір массивінің элементі суреттің бір жолының бояу түсін кодтайды (сызық
үшін де осылай болады), ал бұндай нүктелер саны небары 8. Нәтижесінде
бояулар көлемі 8x8 болатын кішкене шаршылармен толықтырылады.
Төменде боялған фигурлардың процедуралары көрсетілген.
Кесте 2.
Атауы Мағынасы
Bar(x1,y1,x2,y2: integer); Боялған тіктөртбұрыш салады.
FillEllipse(x,y: integer; xr,yr: Боялған эллипс.
word);
FillPoly(n: word; P); Боялған көпбұрыш.
PieSlice(x,y: integer; a1,a2,r: Боялған шеңбер.
word);
Sector (x,y: integer; a1,a2,xr,yr: Боялған эллипстік шеңбер.
word);
FloodFill(x,y: integer; Cborder: Бояуды (x,y) нүктесіне құяды, ол
word); жерден ол барлық бағытта тарап
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz