Қайта өрлеу дәуірінің ерекшеліктері

Жоспар

XIV.XVI ғасырларда Италияда басталып, кейіннен Еуропада антиктік идеалдар мен құндылықтарды жаңғырту және орта ғасырлық мұрадан арылу етек алды. Осы уақыт қайта өркендеу дәуірі (ренессанс) деген атпен тарих парақтарына алтын әріппен жазылған.
Ренессанс . философия тарихындағы маңызды кезең. Қазіргі уақыттың философияның тамырлары сол уақыттан бастау алады, яғни антикалық философия мен мәдениетке қызуғышылық артып, өрлеу алады; діни білім шеттетіліп, ғалымдардың көзқарасы елеулі рөл атқара бастайды. Зайырлы мәденниеттің рөлі артады. Бұл дәуірдің мәдениеті гуманизм құндылықтарына негіздеген, сондықтан бұл дәуір қайраткерлерін гуманистер деп атайды. Оның өкілдері осы дәуір мәдениетіне ой еркіндкгі мен сыни көз карасты енгізді. Ренессанс дүние танымы антропоорталық сипатта болды. Дүниенің орталық тұлғасы . адам, ал Құдай . барлық заттардың бастауы, қоғам . адамдар әрекетінің нәтижесі. Бұл дәуір адамның өзіндік санасы өзін таныту, өз күш.қабілетін сезіну ретінде көрініс табады.
Жаңа философиялық мәдениетке:
1) Антисхоластикалық сипат;
2) Пантеизмдік көзқарас;
3) Антропоцентризм мен гуманизм тән.
Қайта өрлеу дәуірінде ойлаудың жаңа стилі қалыптасып, басты рөл ойдың мазмұнына беріледі. Бұл дәуірге дейін философиялық шығармаларға дәлел ретінде дәулетті адамды осы туралы пайымдауы болып, ал жаңа дәуірде шығармалар әдеби.риторикалық стильде жазылып, дәлелдемесі практикалық сипатта болған.
Ренессанс үш негізгі кезеңге бөлінеді:
І кезең . гуманисттік (XIV . XV ортасы) Данте Алигьери, Франческо Петрарка.
ІІ кезең . неоплатондық (XV ортасы . XVI) Николай Кузанский, Пикоделла Мирандолла, Парацельс.

Пән: Философия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Қайта өрлеу дәуірінің ерекшеліктері.

Жоспары:
1. Кіріспе;
2. Қайта өрлеу дәуірі философиясының жалпы көрінісі;
3. Ренессанс кезеңдері:
А) Гуманисттік;
Ә) Неоплатондық;
Б) Натурфилософиялық;
4. Қайта өрлеу жәуіріндегі ғылым;
5. Қорытынды.

XIV-XVI ғасырларда Италияда басталып, кейіннен Еуропада антиктік идеалдар мен құндылықтарды жаңғырту және орта ғасырлық мұрадан арылу етек алды. Осы уақыт қайта өркендеу дәуірі (ренессанс) деген атпен тарих парақтарына алтын әріппен жазылған.
Ренессанс - философия тарихындағы маңызды кезең. Қазіргі уақыттың философияның тамырлары сол уақыттан бастау алады, яғни антикалық философия мен мәдениетке қызуғышылық артып, өрлеу алады; діни білім шеттетіліп, ғалымдардың көзқарасы елеулі рөл атқара бастайды. Зайырлы мәденниеттің рөлі артады. Бұл дәуірдің мәдениеті гуманизм құндылықтарына негіздеген, сондықтан бұл дәуір қайраткерлерін гуманистер деп атайды. Оның өкілдері осы дәуір мәдениетіне ой еркіндкгі мен сыни көз карасты енгізді. Ренессанс дүние танымы антропоорталық сипатта болды. Дүниенің орталық тұлғасы - адам, ал Құдай - барлық заттардың бастауы, қоғам - адамдар әрекетінің нәтижесі. Бұл дәуір адамның өзіндік санасы өзін таныту, өз күш-қабілетін сезіну ретінде көрініс табады.
Жаңа философиялық мәдениетке:
1) Антисхоластикалық сипат;
2) Пантеизмдік көзқарас;
3) Антропоцентризм мен гуманизм тән.
Қайта өрлеу дәуірінде ойлаудың жаңа стилі қалыптасып, басты рөл ойдың мазмұнына беріледі. Бұл дәуірге дейін философиялық шығармаларға дәлел ретінде дәулетті адамды осы туралы пайымдауы болып, ал жаңа дәуірде шығармалар әдеби-риторикалық стильде жазылып, дәлелдемесі практикалық сипатта болған.
Ренессанс үш негізгі кезеңге бөлінеді:
І кезең - гуманисттік (XIV - XV ортасы) Данте Алигьери, Франческо Петрарка.
ІІ кезең - неоплатондық (XV ортасы - XVI) Николай Кузанский, Пикоделла Мирандолла, Парацельс.
ІІІ кезең - натурфилософиялық (XVI - XVII басы) Николай Коперник, Джордано Бруно, Галилео Галилей.
Гуманизм (латынша Нumanitas -- адам табиғаты) -- адамның еркін ойлауының әр түрлі көріністерімен байланысты; оған сәйкес еркіндікті, адамның индивидуалдық дамуын уағыздайды. Қоғамдық жағдайы мен өзінің шығармашылық күштерін еркін дамытатын жеке бас құқығына тәуелсіз түрде, адамның құндылығын, адамдардын арасындағы тендік, әділеттілік, адамгершілік қатынастарды қуаттайтын көзқарастар мен идеялар жиынтығы.
Ең алғашқы гуманист Франческо Петрарка (1304-1374) саналады. Итальяндық данышпан, ақын, көне кезеңдік классиканың жаңартушысы, өз заманының философиясының зерттеу объектісін сынап, табиғаттан адам жанына ауысып, гуманитарлық антикалық дәуір философиясын қалпына келтіруді ұсынды.
Енді осы көзқараста адам еркін, өзі мен қоршаған ортаны құрастырушы ретінде танылды. Осылайша схоластикамен тартыста өзінің философия болу құқығын дәлелдеп, жаңа көзқарастың тамыры болған гуманизм, қайта өркендеу дәуірінің бірінші кезеңін анықтады.
Антропоцентризм(грек. anthropos - адам, centrum - орталық) - дүниенің орталығына адамды қоятын италяндық Қайта Өрлеудің тұжырымдамасы. Ол Еуропалық Жаңа заман мен Ағартушылық идеологиясына әрі өмірлік өлшеміне және гуманизмнің маңызды шартына айналды. Жаңа заманда адам еріктері мен мінез-құлықтары туралы тұжырым қалыптасты, оның қағидалары нарыққа, демократияға, азаттық қоғамға бет бұрған әлеуметтік мәдениетті басшылыққа алды. Антропоцентризм принципі - адам дегеніміз барлық нәрсенің өлшемі деген тезисті Софист Протагор тұжырымдаған.
Пико делла Мирандола жазбаларында: Мен сені аспан, не жер жаны, өлетін, не өлмейтін етіп жатратпадым - дейді Құдай Адамға - сен жеке өзің, еркін, шеберсің, өзіңді қандай етіп құрастырасың, сондайсың.
Осы көзқарас бойынша Құдайдың адамға еркіндік берді, адам өзінің тағдырын анықтап, әлемдегі орнын өзі таңдауы тиіс және адам таусылмас табиғаттың иесі, ұлы басшы деп танылған.
Дегенмен, философия мақсаты - құдайлық пен табиғи қасиеттерді, рухани және материалдық дүниені қарсылыққа қою емес, оларды гармоникалық бірлікке келтіру.
Көзқарастың басты элементі болып ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.