Өнеркәсіп улары және улану туралы

Жоспар

1. ӨНЕРКӘСІП УЛАРЫ ЖӘНЕ УЛАНУ ТУРАЛЫ
2. УҒА ҚАРСЫ ҚОЛДАНЫЛАТЫН ДӘРІ.ДӘРМЕКТЕР

Адамзат қоғамының тарихына көз жүгіртсек, көне заманнан бастап бүгінгі күнге дейін қоғам дамуының барлық сатыларында әлеуметтік орын алғандығын байқауға болады. Біздің тілімізде «шиеленіс» деп аталып жүрген бұл құбылыс латын тіліндегі confliktus – қақтығыс деген ұғымды білдіреді.
Шиеленісті, даулы жағдайды көпшілік қолдамайды, тіпті одан іргелерін аулақ салуды көздейді. Алайда, күнделікті өмірде адамдар кейде өздерінің еркінен тыс осындай жағдайларға душар болып жатады.
Шиеленіс жекелеген адамдардың, әлеуметтік топтардың бір-бірімен қарым-қатынас жасау, өзара әрекеттесу процесінде туындайды.
Қазіргі кезді, әсіресе, біздің қоғамызда әлеуметтік шиеленістер жиі орын алып отыр. Еліміздің нарық қатынастарына көшу барысында қоғам өмірінің бар саласында қайшылықтар бұрын-соңды болып көрмеген шиеленісті жағдайда ұласуы жиі ұшырасып отырды.
Міне, сол себептен әлеуметтік шиеленістерді оқып-үйренудің теориялық және қолданбалық маңызы бар. Болашақ мамандар шиеленіскен жағдайларға басшылық ете білуі, оны дұрыс шешу жолдарын табуы, сол сияқты шиеленістің алдын алу шаралары туралы біліммен қарулануы қажет.
Шиеленістер барлық қоғамдық ғылымдарда қарастырылады. Бұл құбылыстың жалпы ғылыми тұжырымдамалары ең алғаш рет әлеуметтану ғылымда қалыптасты.
Әлеметтану ғылымындағы түрлі бағыттағы зерттеушілер өз кездерінде шиеленістің қоғам дамуындағы маңызы туралы ойларын білдіріп, бұл құүбылысты жан-жақты зерттеудің қажеттілігін мойындаған еді. XIX ғасырдың соңында жарық көрген Г.Спенсер, М.Вебер және Л.Гумпловичтің еңбектерінде шиеленістер әлеуметтік дамуға ықпал ететін құбылыс ретінде қарастырылады. Л.Гумплович К.Маркстен кейін көп ұзамай шиеленістердің шығу себептерін адамдардың материалдық қажеттерін өтеуге бағытталған қүрестен іздеу керектігін айтты.
«Әлеуметтік шиеленіс» деген терминді алғаш рет ғылыми айналымға енгізген неміс ғылыми Г.Зиммель болды. Г.Зиммель шиеленісті қоғам өмірінің қалыпты және маңызды формасы ретінде қарастырған.
Г.Зиммельдің бұл бағыттағы ғылыми көзқарастарын XX ғ. 20 –жылдары Чикаго мектебінің көрнекті өкілдері Роберт Парк, Эрнст Бюрджесс және Альбион Смолл қолдады. Олар «әлеуметтік өзара ықпалдасу теориясын» негіздеді. Бұл теория бойынша шиеленіс еркін бәсеке, бейімделу ассимиляция, әлеуметтік өзара ықпалдасудың түрлері ретінде қарастырылған.
Әлеуметтану шиеленісі әлеуметтану ғылымының құрамында өз алдына жеке бағыт ретінде XX ғ. 50 - жылдарында қалыптасты. Әлуметтік шиеленістер жан - жақты зерттеген конфликтологияның классиктері Р.Дарендорф (Германия), Л.Козер (АҚШ) және К.Боулдинг (АҚШ) деген ғалымдар болды. Олар өздерінің еңбектерінде шиеленістердің барлық қоғамдық жүйелерге тән жалпылама себептерін ашып көрсетуге ұмтылыс жасап, шиеленіс процестерін реттеу және шешудің жолдарын көрсетті.
Әлеуметтік шиеленістер мәселесі бүгінгі таңдағы күрделі, өзекті проблема болып табылады. Бұл мәселе - әлемдік масштабта назар аударылып отырған мәселе. Мәселен, саяси ғылымдардың халықаралық ассоциясының 1997-жылы Сеулде болған Дүниежүзілік конгресі осы мәселені талқылауға арналған.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ:

1. А.И.Икенов, А.Д.Жүсіпова «Әлеуметтану негіздері»
Алматы экономика 2004, 191-195-беттер

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

1. ӨНЕРКӘСІП УЛАРЫ ЖӘНЕ УЛАНУ ТУРАЛЫ
2. УҒА ҚАРСЫ ҚОЛДАНЫЛАТЫН ДӘРІ-ДӘРМЕКТЕР

Уланудан сақтаныңыз!

Химия өнеркәсібінде, үлкенді-кішілі заводтарда қазба байлықтарды
өңдеп, халыққа қажет заттар мен минералды тыңайтқыштар шығарғанда,
транспортта және ауыл шаруашылық жұмыстарында, тағы басқа көптеген
жағдайларда адамдарға химиялық қоспалар зиянын тигізеді. Әсірісе,химия
өнеркәсіп орындарында шикізат өңдегенде қолданылатын әртүрлі қоспалар
менолардан бөлініп шығатын заттар адам денсаулығы үшін қауіпті,өміріне
қатерлі. Кен қопару жұмыстарын атқарғанда мұнай өңдегенде айналаға бөлініп
шығатын химиялық заттар жұмысшылардың асқазандары мен тері қабаттарына
енеді, сөйтіп оларды кәсіби улану дейтіге әкеп соқтырады. Мысалы, мұнай
өндірушілер мен оны өндеушілер күкіртті сутегімен, көміртегімен, кен
өндірушілер мен көмір қазушылар, сондай-ақ қопару жұмыстарымен
айналасатындар көміртегімен және азот тотықтарымен, металлургтер көміртегі
тотығымен, күкірт газдарымен уланулары мүмкін. Ал металл балқытушылар болса
металл буларынан, машина жасаушылар цианды қоспалардан, түрлі қышқылдардың
буларынан, әртүрлі еріткіш заттардан, транспортта еңбек ететіндер іштен
жанатын двигательдердің газдарынан, көміртегі тотықтарынан т.б. газдардан
зардап шегеді.
Қазіргі кезде халық шаруашылығының көптеген салалары қарқынды түрде
химияландыруда. Бүкіл елімізге белгіглі мұнай-химия комбинаттары салынып.
синтетикалық каучук. жасанды талшық заводтары. осы жасанды талшықтарды жуып
тазартатын түрлі өнеркәсіп орындары қатарға қосылды,әлі де қосылу үстінде,
улы химикаттар мен тыңайтқыштар шығаратын заводтар, фавбрикалар көбеюде.
Осыған байланысты адам денсаулығы мен өміріне зиян өнеркәсіптік улы заттар
да күрт өсіп келеді. Ал улы химикаттарды дұрыс сақтамаған, олармен жұмыс
істеу ережелеріне үстірт қараған жұмысшылардың денсаулығына қауіп төнері
хақ.
Біздің елімізде химиялық заттармен жұмыс істейтін адамдарды уланудан
сақтанудыру мен зардаптың алдын алу ісіне жете назар аударылады. Өндіріске
қауіпсіз жаңа технология енгізіліп, жұмысшылар жаңа құрал – жабдықтармен,
арнаулы киімдермен қамтамасыз етіледі, жұмыс орындарында ауаны үздіксіз
тазартып тұратын сенімді желдеткіштер орнатылып келеді. Адамдар жұмысқа
алынарда және одан кейін де жиі-жиі дәрігерлік тексерулерден өткізіліп
тұрады. Улы заттардың жиналуын азайтып, адамдарды уланудан сақтандыру үшін
басқа да алуан түрлі шаралар қолданылады. Соның нәтижесінде соңғы жылдары
елімізде кәсіби уланулардың саны азайды, ал ауыр улануларға келсек, олар
мүлде сирек кездесетін болады.
Улану – жедел өтетін және ауыр паталогиялық (аурулық) процесс. Зардап
шеккен адамның организмін удан тез тазарту – дәрігердің білгірлігіне, удың
түрін жедел анықтай алатындығына байланысты. Ол әр удың адамға қалай әсер
ететінін, патогенезін (аурудың барысы мен дамуын) дұрыс анықтап, денеге
жайылмай тұрғанда шұғыл көмек көрсете білуіне байланысты. Дер кезінде дұрыс
көрсетілген көмек зардап шеккен адамды ажалдан және ауыр дерттен аман алып
қалады.
Денсаулық – зор байлық.Бұл тұрғыда орыстың ұлы физиологы И.В.Павлов:
Адам – табиғаттың айрықша жемісі. Табиғат қазынасынан ләззат алуы үшін
адамның дені сау, қайратты да ақылды болуы тиіс,- деп жазған.
Автор бұл еңбегінде медицина саласында істейтін мамандармен қатар
қалың оқырман қауымға түсінікті болуы үшін өнеркәсіп уларының физиологиялық
және биохимиялық өзгерістерін көрсетіп, улардың адамға тигізетін әсеріне,
симптомдарына, шұғыл жәрдем беру тәсілдеріне және уланудан сақтану
жолдарына баса назар аударады.

ӨНЕРКӘСІП УЛАРЫ ЖӘНЕ УЛАНУ ТУРАЛЫ
Улы заттар аз мөлшерде адам организміне еніп,тканьдармен химиялық
немесе физикалық-химиялық байланыстарға түседі, сөйтіп кейбір жағдайларда
денсаулықты бұзады, тіпті өмірге қауіп төндіреді. Бұл күнде қолданылып
жүрген химиялық заттардың бәрінің өздеріне тән уландырғыш қасиеттері бар.
Мысалы, өзімізге пайдалы деген ас тұзын көп мөлшерде жұтсақ та уланып
қалуымыз мүмкін. Бір ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.