Терроризмге қарсы күрестің халықаралық тәжірибесі

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 61 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

ҚАЗАҚ ГУМАНИТАРЛЫҚ ЗАҢ УНИВЕРСИТЕТІ

АЛМАТЫ ЗАҢ АКАДЕМИЯСЫ

Халықаралық құқық факультеті

Халықаралық құқық және халықаралық қатынастар кафедрасы

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

ТЕРРОРИЗМГЕ ҚАРСЫ КҮРЕСТІҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТӘЖІРИБЕСІ

АЛМАТЫ 2007

КІРІСПЕ . . . 3

1. Қазіргі терроризм және оған қарсы күрестің құқықтық негізі . . . 6

1. 1. Терроризм түсінігі және сипаты . . . 6

1. 2. Қазіргі терроризм және оның ерекшеліктері . . . 16

1. 3. Терроризмге қарсы күрестің құқықтық негізі . . . 29

2. Терроризмге қарсы күрестің халықаралық тәжірибесі . . . 34

2. 1. Терроризмге қарсы күрес практикасы . . . 35

2. 2. Терроризмге қарсы күрестегі халықаралық ынтымақтастық . . . 42

3. Қазақстан Республикасындағы терроризмге қарсы күрес әрекеттері . . . 50

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 59

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕЬИЕТТЕР . . . 61

Кіріспе

Зерттеу та0ырыбыны өзектілігі. Терроризм қазіргі танда ең қауіпті қылмыстардың бірі болуда. Ол күннен- күнге ұлғайып әртүрлі нысанда көрініс табуда. Террористік әрекеттер адам өліміне, материалдық және рухани байлықтардың жойылуна алып келеді. Мемлекеттер арасында қарама-қайшылықтар туғызады. Террористік әрекеттердің көбейуі қазіргі таңда терроризмге қарсы тұратын халықаралық жүйені құруға итермелейді. Бірақ нашар дамыған мемлекеттерде терроризм гүлденуде Бұндай елдерге Ливия, Иран, Иракті жатқызуымызға болады. Сонымен қатар дамыған Еуропа мемлекеттерінде террористік ұйымдар орын тапқан. Бұл кейбір опазициялық қозғалыстарға тиімді болуда. Мысалы: Ирландия сепаратистеріне, тоталитарлық діни ұйымдарға. Қазіргі уақытта қылмыстық терроризм көптеп орын алуда. Олар масштаб жағынан кішкентай болғанымен, жиі болып тұрады. Бұл әрекеттер қарсыластарын қррқыту, жою мақсатында, өздерінің қызметіне қолайлы жағдай жасау мақсатында мемлекеттік билікке әсер ету үшін жасалады. Қазіргі таңда саяси, діни, сепорратистік террористік ұйымдар пайда табу максатына бет алса, ал қылмыстық террористтер саяси бағытты көздейді. Осылардың бірігуі қоғамға қауіпті болып келеді. Біз білетіндей саясаткерлерді қылмыскерлермен теңестіруге болады, ол қылмыскерлер саясатқа ұмтылуда. Көптеген адамдармен ұйымдардың басты мақсаты терроризм арқылы өз мәселесін шешу. Терроризмге бас сұғатындар ол басқа жолмен жетістікке жете алмайтындар, баюдың жеңіл жолын іздейтіндер қолдайды.

Тақырыптың зерттелу деңгеиіне өтетін болсақ, бұл тақырып бойынша көптеген авторлар өз еңбектерін жазған болатын. Соның ішінде: Шведюк В. Ф «Уголовно-правовые аспекты борьбы с терроризмом» Право и государство. Будницкий О. «Терроризм в Россий: освободительное движение». «Современный терроризм: анализ оснавных направлений» под. ред А. Е Тараса. Устинов В. В «Мнждународный опыт борьбы с терроризмом». Кудайбергенов М. “Международно-правовое регулирование вопросов борьбы с терроризмом”. Осы әдебиеттерге қысқаша шолу жасайтын болсақ әлемде терроризмге қарсы күрес жаңадан үрдіс алуда. Терроризмге қарсы күрес әдістері айтылған. Қазақстан Республиксындада көптеген заңдар қабылданған. Одардың ішінде: Қазақстан Республикасының «Терроризмге қарсы күрес туралы заңы» 1999ж. Қазақстан Респуьликасының «Ұлттық қауіпсіздік комитеті туралы заңы» 1995ж. Қазақстан Респуьликасының «Қазақстан мен Венгерия Республикасы арасындағы терроризммен бірігіп күресу және өзара ынтымақтастықты бекіту туралы қаулысы» 1997ж. Қазақстан Республикасының Президентінің «Терроризм мен экстримизмді алдына алу туралы жарғысы» 2000 ж. Қазақстан Республикасының «Қазақстан мен Германия Федератифтік Республикасы арасындағы терроризмге қарсы, басқада қауіпті қылмыстарға қарсы бірігіп күресу туралы қаулы» 1997ж. Біздің зерттеп отырған тақырыбымыз яғни толық қарастырылмаған десек болады. Өйткені бұл заңдар мен қаулылар тақырыптың толық құқықтық қырларын ашуға жеткіліксіз деп ойлаймыз.

Зерттеудің мақсаты мен осы мақсатқа жету үшін орындалуға тиісті міндеттерді тұжырымдау өте маңызды мәселелердің бірі болып табылады. Біздің зерттеп отырған жұмысымыздың мақсаты терроризмге қарсы күрестің халықаралық деңгейдегі мемлекеттердің тәжірибесі зерттеу, тұжырымдау, ұсыныстар жасау.

Осы мақсатқа жету үшін келесі міндеттер белгіленді:

- қазіргі терроризм және оған қарсы күрестің құқықтық негізін саралау, талдау.

- қазергі терроризм және оның ерекшеліктеріне сипаттама беру, анықтау.

- терроризмге қарсы күрестің халықаралық тәжірибесін бейнелнп, жетістіктерін қорытындылау.

- терроризмге қрсы күрестің халықаралық ынтымақтастық деңгейін қорытындылау.

- Қазақстан Республикасындағы терроризмге қарсы күрес әрекеттерін сипаттау, талдау, болжау.

Зерттеудің пәні мен объектісі. Зерттеу объектісі ретінде терроризмге қарсы күрестің халықаралық ынтымақтастығы белгіленеді. Зерттеу пәні терроризмге қарсы күрес ынтымақтастығының құқықтық қырлары арқылы көрініс табады.

Зерттеу әдістері. Дипломдық жұмысымды зерттеу барысында келесі зерттеу әдістері қолданылды: жүйелеу, сараптау, талдау, салыстыру, синтез. Зерттеу барысында алынған тұжырымдар. ─ Қазіргі терроризм және оған қарсы күрестің құқықтық негізі ғаламдану, ғылыми - техникалық прогресс жетістіктерімен ұштасады. Ғылымның дамуы қазіргі уақытта терроризмнің нысандарының өзгеруіне алып келеді. Бұл өз алдына терроризммен күресуді қиындатады. Терроризм халықаралық деңгейде болғандықтан оған қарсы күрестің халықаралық құқықтық базасы қалыптасқан. Терроризмге қарсы күрес жүргізу үшін ең алдымен бұл құбылыстың кімге керек екенін және не үшін керек екенін түсінуіміз керек. Терроризм мемлекеттер арасында қарама-қайшылықтар туғызады. Сондай-ақ терроризм әлем бойынша қаружарақтың көптеп сатылуының бірден-бір көзі болып табылады. Жоғарыда айтылғандардың бәрі халықаралық қауымға әсерін тигізеді. Бұл құбылыстарды болдырмау үшін терроризмді түсініп, террористік әрекеттер үшін заңды жауапкершілікті қаталдату керек. Трроризм бұл әлемдік масштабта болғандықтан, оған қарсы күресті бірлесіп жүргізу керек. Мысалға қазіргі уақытта көптеген мемлекеттер арасында өзара ынтымақтастық, терроризм мен экстримизмге қарсы күресті бірлесіп жүргізу туралы келісімдер жасалған. Осындай келісімдер қазіргі уақытта көп, бірақ оның санына қарамай сапасын арттыру қажет. ─ Сонымен қатар терроризм мемлекеттердің қолындағы әлемдік саясатқа әсер ететін қаруы. Мемлекеттер біреулерімен күреседіде, екіншілерді қолдап өз қарсыластарына қару ретінде қолданады. Сондықтанда мемлекеттер терроризмге қарсы күресті қатал жүргізу керек. Әлемде терроризмнің ұлғайуына жол берілмеуі керек. Бұған себеп егерде терроризм ұлғайып, бір мемлекетті тұтастай жойып жіберетіндей жағдайға жетсе, терроризмді жеңу мүмкін болмай қалады. Сондай-ақ терроризмге қарсы күрестің мыңнан-бір емі бұл терроризмнің әлемге тигізетін зардаптарын ұғыну. Терроризм әлемдік масштабтағы мәселе болып отыр, оныменмемлекеттер ішкі саясатында күресуде. Мысалға АҚШ-қа қарсы жасалған террористік актіден кеиін АҚШ авиациясы Ливияны бомбылап, Иранға экономикалық санкция көздеді. Осыдан көріп отырғанымыздан бір қатыгездік екінші қатыгездікті туғызуда. Терроризм осынысымен қауіпті болады. Себебі екі жақтанда қарапайым халық зардап шегеді. Қазіргі уақытта террористерді қолдайтын ұйымдар көптеп пайда болуда. Олардың ішінде діни ұйымдар жиі кездеседі. Террористік қылмыстарды әшекерелеу өз қиындықтарын туғызады, оған себеп террористердің құқық қорғау органдарымен, лауазымды тұлғалармен сыбайлас жемқорлықта болуында. Сондықтан террористік өкілдерді тергеуге аса назар аудару керек. Осы мәселелерді шешу жолдарын көрсету қажет.

Диплом жұмысының құрлымы. Кіріспеден, үш бөлімнен, қорытынды мен әдебиеттер тізімінен тұрады. Жұмыстың жалпы көлемі 63 бет.

1. Қазіргі терроризм және оған қарсы күрестің құқықтық негізі.

1. 1. Терроризм түсінігі және сипаты

Терроризм әр түрлі және формасы көріну саны барлық әлемде үрдіс өсуіне статикалық деректердің талдауы көрсетеді. 60-ы- 80 жылдарында-ақ терроризм әлемнің әр елінде кең пәрмен қабылдай бастады.

«Интернационал секюрити ревью» журнал мәліметі бойынша, 1970-1978ж. Кезінде 5534 террорлық акт тіркелген «Джорнел оф енд диштомэси» амирикалық журнал деректері бойынша, 1981 әлемнің әр аудандарында, бірақ негізінде 50елде, әрекетеннетін 125 террористік топтармен 2700 террористік акт жасалды. 1985 жылы деректер, 1981ж. салыстыру бойынша ондай акттің 15 көбейгенін көрсетеді. Журналды террорлық зорлық-зомбылық акт дәрежесіне, топсалушылық, болса және т. б. азаматтар мүддесіне және меншілігіне қарсы бағытталған, шетелдік элементімен әрекетенуіне жатқызады. Егер 80ж. басында террористік акт саны жылына орташа- 500 құраса, сол журнал деректері бойынша 1984ж. Ол сан 700 дейін, 1985ж-800 ( 80өсу) дейін көтерілді. 1

Амиракандық жыл сайынғы терроризм бойынша шолуында, бұл әдіс көп емес ауытқуымен өсу жалғастыруын белгілейді. 1987ж. 832 терракт жасалды, 1989ж-856 және т. б. Терроризм оқиға саны КСРО және кеңес лагері күйрегеннен кейін әсіресе өсті. 1995-1997 жылдарында, көбінесе бейбітшіл халыққа қарсы бағытталған, террорлық акттер аса қатал бола басталды. 2

Террорлық ұйым байланысы, қылмыстық топтар бірігуі, қарулануы ұйымдастырылуы күшейді. Терракт саны азайсада, 1996-1998ж халықаралық терроризм саны өсті, террористер бейбітшіл халыққа қарсы ажал келтіретін қаруды аса пайдаланды. Сонымен, 1996ж. Халықаралық терракт саны қысқарсада, өлік саны 1995 ж- 177 адамннан 311 ге көбейді. 1996 жылы террористтер қолынан 2652 адам жарақат алды. Шри-Ланкіде жалғыз жарылыс кесірінен 1400аса адам жарақаттанып 90өлді. 3

«Халықаралық терроризм» ұғымы террор «терроризм» «террористік акт» секілді трактовкаға тығыз байланысты. Құқық әдебиетінде белгіленгендей, «терроризм» ұғымы нақ немесе кең қабылданған дифинициясы жоқ. М. Бассиони және В. Найди редакциялығымен АҚШ-та шыққан «Халықаралық қылмыстық құқық трактатында, террористіктің жалпы қабылданған заңдық анықтауы, террор және варварлық, қорқыныш, сонымен әр түрлі зорлық актілер сериясын білдіреді, қайта өңдеуі объективтік қиындығына көрсетеді.

Қылмыстың алдын алу және құқық бұзушыға үндеу бойынша БҰҰ

конгресінің қатысушылары, терроризмнің аса немесе кем нақты анықтауын беру қиын екендігін қортындылай келді.

Ондай дифиринция болмауы ол ұғымның қылмыстық сот әділ процесі түпмәтінінде қарағанда байыпты зардабы бар. Американдық авторлар В. Миллисон және С. Миллисон, террор және терроризм, айқын анықталған нақты оқиғалармен бірдейлендірілетін, ұғымға жатпайды деп есептейді. Құқықтық доктринада, кең маңызы бар, терминдер аз табылады. Сондықтан, террор және терроризм бірмағыналы факт немесе құқық тұжырымдамасына жатпайды.

Террор сөзі латын тілінен (Lerror-үрей) келген. Lerror (ағыл), Terreur(фр) -үрей сөздердің ұқсас мағынасы бар. Сонымен қатар террорлық акті (acle o e Lerreur) деген сөзі бар.

В. Миллисон және С. Миллисон мынадай анықтау береді: Террор зорлықпен көпшілік және саяси мақсатқа жету үшін зорлықпен қорқытуды шектен шыға жүйелі пайдаланылады. Олар саяси міндеттерді шешуінде террорды пайдаланады. «Халықаралық терроризм және барлық әлем қауіпсіздігі» кітабында терроризм аса кең және белгісіз деп сарамалдайды: зорлықпен урейлендіру, зорлық жеке акті немесе зорлық компаниялары, бірінші орынға бірте-бірте үрей иландырылуы террорландыру мақсатын қойып. «Халықаралық қылмыстық құқық трактатты» атаған авторлардың бірі 90 жылдары Дживанович, Лешкинжәне Салдана берген, «терроризм»ұғымының абстракті, формальдық анықтауына сүйеніп, белгілі мақсат және міндетке жету мақсатында зорлық және үрейлендіру арқылы істелетін, халықаралық қылмысты білдіру мүмкіндігін, көрсетеді. Қылмыстын алдын алу және құқық бұзушыға үндеу бойынша БҰҰ конгресінің баяндамашысы сөз сөйлегенде, азаптау және терроризм бір зұлымның екі жағын, адамдарды азап шегу немесе өлім үрейімен мемлекеттік аппарат жеке тұлға немесе топтарға бағыну мақсатымен зорлық қолдануында бекітілетін, сөзімен ұсынады.

1976 жылы алтыншы БҰҰ бас Ассамблея Комитетінде проблема талқылаукезінде «терроризм» ұғымына анықтау беруге тырысты. Р. Арой пікірі бойынша зорлық акті, оның психалогиялық акті, оның психалогиялық әсері оның күштік нәтижесінен кері тепе-тең жайында ғана террорлық секілді қаралады. Э Арегача терроризмді өз бетімен дәстүрлі нысананың жалпы қылмыстық қылмысы бар, бірақ үрей және ұйымдастырылған қоғамда тәртіпсіздік шақыру, қоғам тәртібін бұзу, террорға қоғамдық күш жағынан қарсы әрекетін дәрменсіздендіру және кесапатты және қоғам азап шегуін қарқындандыру мақсатында акт секілді анықтады. И. В. Даль түсіндірме сөздігінде, терроризм көзделуі-өлім, өлім жазасы, зорлықпен қорқыту, негізгі ой көрсетілген. И. В. Дальдің «терроризм» саражолдауы қазіргі заман «терроризациялау» ұғымына жақын 1) үрейлендіру, қорқыту, зорлық және күштік жою күш қолдану арқылы ырқына көндіруінде ұстау; 2) қатал жазалау шаралары және азаптаулар, атулар және т. б. түзетулер орнату.

С. И. Ожегов мынадай тәптішті нақтылайды; террор саяси қарсыластарға қатысы бойынша, күштеп жоюға дейінгі, күштік зорлық. Ондай нақтылау, егер оны тек саяси қарсыластарға жатқызсақ, терроризм ұғымын жөнсіз тарылтады.

Сонда, егер кінәлі саяси емес қарсыластар қатынасында, ал мысалы қарапайым азаматтар, саяси ниетпен зорлық қылса, онда ондай әрекет террорлыққа жатқызуға болмайтын болғаны.

Шет тілінің сөздігінде (И. В. Мхин және т. б. ред) террор қарсыласын күшпен жоюына дейін зорлық қолдану секілді анықталады. Әрі терроршы террорлық акт қатысушысы, террорлық -террор сияқты, үрей қорқыныш иландырады. И. В. Даль, М. В. Лехин және т. б. берген тұжымдалған саражолдауы, аса толық және нақты деп, С. И. Ожегов ойы артық саясиланған деп көрінеді, сөздік дайындалған сол тарихи-саяси жағдайын түсіндіру мүмкіндігін бізге ұсынады.

«Халықаралық терроризм» халықаралық сипатта террорлық акт, мемлекеттік терроризм ұғымдарына қатысты, әзір олардың жалпы танылған сипаттары жоқ.

Батыс авторлар қаламына «Халықаралық терроризм» ұғымының анықталуына елеулі саны жатады. Сонымен «Халықаралық қылмыстық трактаттарында» тероризм адам тыныштығы және қауіпсіздігіне қорқыныш, жалпыға бірдей ар-ожданның қорлауды және адамдық қасиетіне зиян келтіретін, халықаралық қылмыс. Арасынша терроризм сондай-ақ, елдің мемлекеттік және саяси нақтылығын қозғайды, адамдар мертігу және өлім себебі болады, елеулі материалдық зиян келтіреді, аумақтық тұтастықты қорқытады. Дж. Дугард (ОАМ) ойы бойынша, халықаралық терроризм -Халықаралық қатынасты үзетін және халықаралық қоғамдастықтың қажетті тәртіп мөлшерінде үйлесімсіз секілді қарайтын, саяси өзгерістер шақыру мақсаты бар, зорлық акттер. Дж. Дугард халықаралық жүйелі байланысын түсіруіне және халықаралық мораль және құқық мөлшеріне қайшылық келтіруіне бағытталған, террорлық акттер туралы айтады. 4

Дж. Дугард халақаралық терроризмнің алуан түрлілігінің бірі халықаралық қылмыстық терроризм жататын жағдайын есептемеген деп, ойлайық оған қатысушылар әлде-қандай саяси мақсаттан алыс болуы мүмкін, ал террор акциялары басқа елдерде бәсекелестік қылмыстық ұйымдарға қарсы бағытталуы мүмкін Ю. Динстейн (Израиль), терроризм мәні тәртіпсіздік зорлығында көрінеді, әдетте адамдарға қарсы талқысыз (террористік актін кінәсіз құрбандары) бағытталған идея массасын құру мақсатында, мақсат құралын ақтайды; қылмыс қанша сұм болса, сонша, террористер көзқарасы бойынша, жақсы. Елеулісі бойынша, ол «мемлекет ішкілік терроризм» ( саяси қылмыстық және басқа) және «Халықаралық терроризм ұғымы ортасына шектеу өткізуге тырысады.

С. Агравала (үндістан) «Халықаралық терроризм ұғымы жалпы дифиринция және оның қылмысының негізгі элементін қосатын, аралас анықталуы аса сәтті болады. Оның пікірі бойынша халықаралық терроризмнің қажетті элементі-жазықсыз адамдар немесе тұтасында ел үшін және халықаралық қылмыс сипатында қауіп жағдай жасайтын, зорлық қолдануы немесе зорлықпен қорқыту. Сондықтан, С. Агравала белгілі өлшемде халықаралық қатынасты қозғайтын бірақ олардың өзіндік субъектіне және халықаралық құқық тәртібіне емес, ал террористік акттің мақсатына қатынасы жоқ азаматтық тұрғын халықты адамдарды қорқытатын, террористік актке көрсетеді.

Л. Кабрал (Аргентина) халықаралық қылмыс ретінде мынадай әрікеттерді қарауын ұсынады: 1) шет мемлекет басшысына немесе оған еріп жүрген ресми тұлғалар, халықаралық ұйым өкілдеріне қастандық; 2) Халықаралық рейс уақытында ауа кемесін кепілге алу немесе басқа ұқсас әрекеттер; 3) Құралған немесе халықаралық байланыс жолына қарсы қылмыс; 4) халықаралық сипатта кездесу өткізу орнында, халықаралық ұйымның штабквартирасында, конгрессте, олимпиада өтетін ауылда және т. б. орындарда жасалатын қастандық. Осы тізбе, бірақ, сондай елеулі кезде шетел террористерінің қол сұғу объекті, саяси уәжінде де, бейбіт азаматтары болуы мүмкіндігін ескермейді. М. Тамноч (АҚШ), кез келген терроризм түрінің саяси мақсаты бар, пікіріне қарсы жазады; «терроризм, адам өмірінің бұзылуына және бұзу үшін бар тәртіпті мақсаттайтын, анархизмнен, аса көп . . . Терроризмде саяси дым жоқ; ол варварлықтың масқара түрі». Бірақ ол ескертпе жасайды; «Терроризм, дүниежүзілік үстемділігіне большевистік революциялық қарсылық түпмәтінінде қарастырылған жағдайда ғана, саяси маңызы бар. Саяси терроризмді сонша тығыз түсінуі, сондай-ақ, әр түрлі саяси терроризмді ескеруіне мүмкіндік бермейді, мысалы, ұлттық терроризм секілді ұсынады. Халықаралық ұлттық терроризм ашық көрінуіне келесі мысал қызмет етуі мүмкін: 20-ы жылдары Парижде өз көлігінде түрік дипломаты өлтірілді, Венада, әріптесінің өлгеніне 48 сағат өткеннен кейін. Бұл, армян террористерімен орындалған, кісі өлтірушілік, террористік акттың ұлттық түсінігінің ұзақ серия басы болды. Содан кейін 21 түрік дипломаты өлтірілді. Халықаралық терроризмнің саяси сипаттама акциясы 1972 ж қылмыстық ғылым өркендеу халықаралық институтымен ұйымдастырылған, халықаралық терроризм және саяси қылмыстар бойынша ІІІ Халықаралық симпозиумның қортынды құжатында көрсетіледі.

Бұл құжатта, халықаралық қауымдастық терроризмнің бірыңғай дифинициясына жетуге жағдайы жоқ, бірақ оны беруге тырысатының көрсетеді; Терроризм халықаралық қорғауындағы, объектке қарсы бағытталған немесе халықаралық қатынасын қозғайтын, террористік зорлық стратегиясына қызмет ететін жеке немесе топ тәртібінің мақсаттылығы. Анықтауының түсініктемесінде, күшпен орындалатын террористік акт мақсатында саяси, социалистік, экономикалық құрылым сақтау немесе өзгерту, көрсеткен мемлекеттің саясаты, аумақтық құқықтың мәртебесін сақтау немесе өсіру жатады.

Кейбір мамандар терроризмнің тек бөлек жағына көңіл бөледі, мысалы француз заңгері Г. Фоер дипломаттар немесе басқа дипломаттық миссия қызметкерлерін өлтіруді, халықаралық құқықты бұзатын, ауыр халықаралық қылмысқа жатқызады. М. Ч. Бассони пікірі бойынша, «халықаралық терроризмді халықаралық қорғаныс мақсаты немесе тұлға, немесе мемлекеттік құқымен қарастырылған зорлық қылмыс, біреуден аса мемлекет мүддесін қозғау тәсілімен орындалатын, құқыққа қарсы зорлық акты секілді қарау міндет» Халықаралық-құқық қорғаныс астындағы, арнайы субъекттерді жатқызады Біздің көз қарас бойынша, осыған, ондай субъектер ортасына кірмейтін, бірақ террористер қол сұғу объект күшінде халықаралық қорғанысты мақсатқа жататын, қатардағы азаматтарды да есепке алуға болады. Ауа кемесін айдап кеткенде терроршылармен кепілге алынған жолаушы-адамдарды мысалға алуға болады.

КСРО болған кезеңде әсіресе сталиндік кезеңде, террор өз халқына орындалды, халықаралық терроризм актінде де болды. КСРО және басқа социалистік елдер әркезде террордың кезкелген акциясатын ақтады, егер олар «революциялық» немесе «азаткерлік» қозғалысында жұмсалса. Атап айтқанда, кСРО ұлттық азаткерлік қозғалыс түрінде әлемнің әр аймағында террорлық ұйымдарды қаржыландырып және қаруландырып коммунистік тәртіп орнатуға тырысты. Батыс елдері бұған қарсы шаралар қолданды, терроризмге қарсы фронт құруға тырысты. Бұл үшін ол құбылысты және оған күресті түсініп бірыңғай тұжырымдама да құру талап етілді. 5

АҚШ ОТБ мынадай анықтау ұсынды: «Терроризм осы елде бар, үкіметке қарсы, қашан ондай әрекеттер соққы келтіру бағытталған немесе зорлық қолдануға қатысты тікелей құрбанға қарағанда, аса көп санды топты қорқыту үшін әрекеттенетін, топ немесе жеке тұлға саяси мақсатында зорлық қолдану немесе қолдану үрейі». Ондай анықтауын АҚШ террористік, «ұлттық-азапкерлік қозғалыс» орындалуын, зорлық санау негізінде берді.

Халықаралық терроризм оны шетел үкіметінің қолдауы немесе шетелдік азаматтарға қарсы бағытталған ұйымдар, немесе үкімет, шартында ОТБ ұғылды. Террорлық әрекетті, анықталған мемлекеттік қатарды қарсы қоятын, ұлттық немесе топтың әділсідігіне түзету немесе өз әрекетінің соңғы мақсаты секілді халықаралық тәртіпті бұзу тапсырысын қоятын, топтар жүргізеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.