Діни экстремимнің пайда болуымен теориялық негіздері

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 40 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кiрiспе. .

Құран туралы жалпы түсiнiкҚҰРАННЫҢ ҒЫЛЫМИ ФЕНОМЕНДЕРI ӘЛЕМНIҢ ПАЙДА БОЛУЫ. ӘЛЕМДЕГI ТӘРТIП ПЕН ЗАҢДЫЛЫҚТАР

Қорытынды.

Пайдаланылған әдебиеттер тiзiмi

КІРІСПЕ

Әуелі барлық әлемдерді Құран нұрымен нұрлы қылған Ұлы Раббымыз Аллаһ-Тағалаға сансыз алғыс-мақтауларымыз болсын, Ал заттың сүйікті пендесі және пайғамбары болған әзіреті Мұхаммедке (с. а. у) дуа сәлемдеріміз болсын. Міне, 1400 жылдан артық уақыттан бері адамзат әлемін бір Ұлы Кітап нұрлы қылып, жарқыратып келеді. Ол Аллаһ Тағаланың Өз пайғамбары Мұхаммед алйһис-сәлемге, ол кісі арқылы барлық адамдарға түсірген қасиетті Құраны.

Аллаһ Тағала бүкіл әлемді жаратып, сосын ол әлемге иелік қылсын, басқарсын деп адамзатты дүниеге келтірген соң, оған және оның ұрпақтарына жер жүзінде нағыз адам болып жасап өтулері үшін илааһи қолданба қылып Өзінің көрсетпелерін- кітаптарын жіберіп тұрды. Сол илаһи кітаптардың ең соңғысы және сонау Қияметке щейін жоғалмай бұзылмай тұрғаны және тұратыны Құрани Кәрім болып есептеледі. Бұл қасиетті кітаптың адамзат ғұмырындағы мәртебесін адам денесіндегі жанға ұқсатсақ еш бір қате кетірмеген боламыз. Өйткені адамның басқа жанзаттардан айырмасы, басқаша айтқанда, адамды айуаннан ажыратып тұрған нәрсе оның діні-иманы болса, сол діннің дінгегі-негізі Құран екендігі шексіз. Құран біздің, мұсылмандардың Қасиетті Кітабы болудан тыс, теңдессіз ұқсасы жоқ бір илаһи керемет. Сөз де болып, жалғыз мұсылмандар емес, басқа діндердің өкілдері де оған өзгеше сый-құрмет көрсетеді. Оның сырттай қарапайым көрінген аяттарындағы, сөздеріндегі өте терең мағына, бір аяттың өзіндегі тірлік дүниесі ақыретпен, жер тұрмысы аспанмен жанаса келтірілгені, ол түгілі, Құран мәнісінен бейхабар адам да оның өзгеше жағымды және өте әсерлі үнін ұққан кезде, өзі сезбеген жағдайда рахаттанып, демін ішіне тартып, құлақ түріп қалуы, ол түгіл тұла бойымен беріліп тыңдауы- бұлардың барлығы осы Ұлы кітап қарапайым адамның емес керісінше Жаратқан Аллаһтың сөзі екндігіне ашық-айқын дәлел. Міне, 14 ғасыр болады, бұл кітап мұсылмандарға илаһи қолданба болып және басқа барлық адамдарды да өзіне тартып, таң қалдырып келеді. Құран Аллаһ Тағала тарапынан пайғамбарымыз Мұхаммед алейһис-сәләмге түсіріле бастаған уақыттың өзінде бұған таң қалу басталған. Белгілі болғанындай, сол мезгілде арабтарда әдебиет өте дамып, ақындардың арасында әрдайым әдеби бәсекелер өткізіліп тұрған. Сондай сынақтарда жеңіске жеткен ең күшті шығармаларды сыйлық қатары, оларды Қағбаның дуалына іліп қоятын. Ел ол шығармаларды оқып, оларды жазған ақындарға алғыстарын айтатын. Сонда пайғамбарымыздың сахабаларының бірі, жеңіске жеткен шығармалардың қатарында Құрандағы ең қысқа сүре-« КӘУСАР» сүресін іліп қойғанда, бұл сүрені оқып көрген ең күшті ақындар бір ауыздан «Бұл сөз-адамның сөзі емес» деп таң қалған. Бұл оқиға Құран Аллаһ Тағаланың сөзі екендігіне ашық-айқын бір дәлел болса, енді Құранның басқа илаһи Кітаптардан айырмасы және де анық. Құраннан ілгері түсірілген Тәурат, Інжіл сияқты илаһи кітаптардың біреуінің де түп нұсқасы қалмаған, керісінше олардың барлығы түрлі тілдердегі аудармалардан оқылары мәлім. Ал енді Құран болса, дүниенің көп тілдеріне аударылғанына қарамастан, оның асыл нұсқасы бір таңбасы да бұзылмаған жағдайда қолымызда тұр. Бұған не себеп болды екен? Біз бұл сұрауымызға Құранның өзінен анық жауап табамыз. Аллаһ Тағала былай дейді :

Әлбетте, бұл ескертпені ( Құранды) Біз Өзіміз түсірдік және шек күмәнсіз, Өзіміз сақтаушымыз. ( һижыр сүресі 9 аят )

Түсінік: осы қасиетті аят ғасырлар бойы осы Құранның илаһи кітап екендігін қайта-қайта бекемдеп, анықтап келуде. Бізге шейінгі өткен ұзақ уақытты былай қояйық, 20- ғасырдың өзіндеғ бұл қасиетті- әзіз кітапты жоқ қылу үшін қанша- қанша әрекеттер болды. Оны отқа өртеді, өзендерге ағызды, қабірлерге көмді. Бұл ғана емес. Құранды жүрегінде-ділінде жаттап алған немесе өмірін осы илаһи Кітапқа амал қылып өткізуді қалаған миллиондаған адамдарды түрмелерге қамап, қырып жойып жіберді. Кейін ше? Кейін басқа миллиондардың қолдарында, тілдерінде және ділдерінде бірер таңбасы да бұзылмаған осы қасиетті-әзіз Кітап қайта пайда болды. «Шек-күмәнсіз, Өзіміө оны сақтаушымыз» деген илаһи сөздер өзінің нағыз шын екенін көрсетті. Ислам тәлімі бойынша Құран илаһи кітаптардың соңғысы. Сондықтан, міне осы аятта, оны сонау қияметке дейін жоғалтпай, бұзбай сақтауды Аллаһ Тағала Өз мойнына алған. Сол себептен, басқа бұрынғы үмбеттерге түсірілген илаһи кітаптарға өзгерістер енгізіліп, бұзылған ахуалда ( мәселен : Інжілдің жетпістен артық аудармалары бар, бәрі біріне бірі қарама-қайшы, бірақ түп нұсқасы еш жерде табылмайды ) . Құран міне он төрт ғасырдан бері пайғамбар алейһис -сәлемге қандай түсірілгген болса, тура сондай қалыпта, өзгерместен сақталып келуде.

ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫМНЫҢ МАҚСАТЫ МЕН БАСТЫ МІНДЕТІ:

Біз қазақ қауымы ислам руханиятын түгелдей басынан бастауға, қалпына келтіруге, қайта тұрғызуға, алға кеткендерді, қуып жетуге мәжбүр халдегі ел екенімізді түсінуіміз керек. Илаһи ілімде Құран мазмұны қанша терең, соншама кең ауқымды болса, оның тарихы да ұланғайыр бай. Сондай-ақ, ғылымның дамуына байланысты соңғы кездері пайда болған технологиялық жетістік, Құран Аллаһ Тағаланың сөзі екендігін, растай түсуде. Құрметті отандастар осы еңбекпен танысу арқылы бұрын соңдв Құран жайлы түсінігін, білімін одан ары тереңдете түседі деген үміттемін.

ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫМНЫҢ ҒЫЛЫМИ ЖАҢАЛЫҒЫ

Құрани- Кәрімдеггі әлемнің жоқтан жаратылуы, оның алты күнде жаратылуы және осы әлемдегі тәртіптілік пен заңдылықтарын Аллаһ Тағала тарапына екендігін ғылым тұрғысынан ашып көрсету. Сонымен қатар Құрани Кәрім барлық ғылымның атасы және 14 ғ бұрынғы Құранның болжамдаының, қазіргі ғылым концепциясы Құранның аяттарын қуаттап растауына талдау жасау.

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСЫМНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ МЕН МАЗМҰНЫ

Бұл зерттеу жұмысым кіріспеден, бiр тараудан, әр тарауда үш бөлімшеден, қорытындыдан, және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

ҚҰРАННЫҢ ҰЛЫ ЖАРАТУШЫНЫҢ КІТАБЫ БОЛУЫНЫҢ ДӘЛЕЛДЕРІ

Құранның 6 ғасырда Меккеде басталып, 23 жылда Абдулмутталибтің немересі және Абдуллаһтың ұлы Мұхаммед (с. а. у) атты хат танымаған умми кісіден араб тілінде адамзатқа таблиғ етілгені баршаға аян. Бұл мәселе жайында мұсылман мен дінсіздер арасында ешқандай қайшылық жоқ. Алайда хазіреті Мұхаммед (с. а. у) осы кітапты қайдан алды? Ұстазы кім еді ?

Әуелі осы сұраққа Құранның өзі: « Арыш» иесінің қасында беделді, күшті, сөзі тыңдалатын сенімді, ардақты елшінің әкелген сөзі», - деп жауап береді. Аяттағы елщі- Жәбрәйіл Ұлы Жаратушыдан Құранды алып, хазіреті Мұхаммедке (с. а. у) тұтастай жеткізген. Пайғамбарымыздың ешқандай алып қосары болмаған. Құранда : « Аяттарымыз оларға ап анық оқылған кезде, Бізбен қауышуға үміттенбегендер : « Бұдан басқа бір Құран әкел, яки мынаны өзгерт», -деді. Оларға айт: « Оны өзгертуге менің шамам әсте жетпейді. Мен тек уахи етілгенге ғана еремін». Уахи етілгеніне байланысты бұдан басқа да аяттар Құранда көп кездеседі. Әрі Құранның сөз тұрғысынан да уахи етілгені жайлы аяттар жеткілікті. Біз оны арабша Құран етіп түсірдік»

« Раббыңның Кітабынан саған уахи етілгенді оқы. Оның сөздерін өзгертетін ешкім жоқ». Мүзәмміл сүресінде : « Құранды анықтап, салмақтап оқы».

Аяттардың арабша болуы мен тіләуәт етіп оқылуы- Құранның мағынасы да, сөзі де Аллаһ Тағаладан келгені айдан анық.

Хазіреті Пайғамбарымыздың (с. а. у) Құранды алғаннан кейінгі міндеттері төмендегідей еді :

1. Жатқа білу.

2. Адамдарға жеткізіп, таблиғ ету.

3. Түсіндірме жасап тәпсірлеу.

4. Іске асыру.

Ендігі кезекте Құранның Аллаһтың кітабы екендігін ақыл таразысына салып, Пайғамбарымыздың өмірі мен өскен ортасына және Құранға ден қойып, пайымдап көрейік. /1/

ҚҰРАН ЖАЙЫНДА ЖАЛПЫ ТҮСІНІК

Адамды жаратып, оның әлсіздігі мен мұқтаждықтарын білетін Аллаһ тағала оны мына дүниеде қараусыз қалдырмады. Адамзаттың атасы хазіреті Адамнан бастап ақыр заманның үмбетіне дейін әр дәуірде адамзаттың қажеттілігі мен сана деңгейіне қарай илаһи хабарды сол қауым ішіндегі арнайы таңдалған пайғамбарлар арқылы жіберді. Адамзаттың санасы бұрынғыдан гөрі дамып, толықсыған уақытта ақырғы пайғамбар хазіреті Мұхаммед (с. а. с. ) арқылы 23 жыл бойы уахи етіп, Құранды с түсірді.

Құран-адамзаттың қараңғылыққа көмілген заманда қапастан құтқарып, нұнрға бөлеген нұр мен рақымға толы кітап. Құранда Аллаһ Тағала былай деді: «Ол сендерді қараңғылықтан жарыққа шығару үшін құлына ап-ашық аяттар түсірді. Сөзсіз Аллаһ седерген тым мейірімді, аса рақымды». Біз мұсылмандарға Құраннан шипа мен рақымды түсіреміз. Бұл залымдардың зиянын ғана арттырады.

Құраннан - тарихтағы өзіне дейінгі адамдардың қолымен бұрмаланған зге илаһи кітаптарға ұқсамаған жалғыз уаһидық кітап. Осы жағынан Құран-өзге кітап пен діндерді бағалауда жалғыз құқылы кітап. Оның неқты мәнісі - Таурат, Інжіл, Зәбур, және құранның біо бастаудың келуінле. Сабап - Тәурат пен Інжіл ғасырлар бойы адамдардың бұрмалауына үшырап, Құранның әлі күнге бір әрпі де өзгертілмей сақталуында.

Құран - жоқтан жаратылған жеті кат әлем атты алып кітаптың шексіз тәржімесі. Ұлы Жаратушы әлемді Өзінің ұлылығы мен құдіреттілігін таныту үшін жаратқан, Қасиетті хадисте Аллаһ Тағала: «Мен құпия қазына едім. Мені танып білсін деп әлемді жараттым», -дейді. Әлем кітабын адамзатқа арнайы ұсынып, сол кітабы арқылы бізбен тілдеседі. Едеше, адам баласы алып кітапты оқып, оның тылсым сырын-атқарып, негізгі мақсатты табуы шарт. Әлемнің мән мағынасын ұғынуы керек. Бірақ адам пендесінің санасы өлшеулі. Сансыз болмыстың құпия сырын адамзат Ұлы жаратушының пайғамбары арқылы жіберген кітап кілтімен ғана аша алады. Ол - Ұлы жаратушының әлемді көз алдымызға елестетеіп бізге танытқан Құран кітабы .

Құран адамзаттың сан ғасырлар бойы санасы дамып, кемелдік деңгейге жеткен сәтте түскен. Ол осыдан он бес ғасыр бұрын түссе де, қазір де, қияметке дейін де адамзаттың барлық мәселелерін шешуге жетіп артылады. Құранда Алаһ тағала : «Болашақта дәлелдерімізді ғаламзат және өз жаратылыстарында көрсетеміз. Сол кезде олар оның Құранның ақиқат екндігіне анық көздері жетеді» дейді. Яғни, келешекте адамзаттың күллі болмысы мен Құран арасындағы тылсым байланысты түгел зерттеп, ақыр соңында Құранның Ұлы Жаратушының кітабы екндігіне нағыз ақыл иелерінің көздері жетеді. Құранның бұрынғы кітаптардан тағы бір ерекшелігі- алғашқы түскен парақтар мен барлық кітаптардың мазмұнын қамтуда.

Құранның түсуі аса қажет еді. Адамзат- жеті қат алып сарайдың аса қадірлі қонағы . Бүкіл әлем тек адамға арналып жаратылған. Адамзат дүниеге Ұлы Жаратушының жарлығын орындап, ғаламат сарайын тамашалай жүріп, щған ғибадат етіп, хазіреті Мұхаммедтің (с. а. у) : «Адамның жақсысы-адамға пайдалысы» дегеніндей, ізгілік жасап, халыққа пайдасын тигізіп, кейінгі ұрпаққа өшпестей жақсы із қалдырып, жасаған жақсылығының қарымтасына алдағы ақырет әлемінен мәңгілік бақыт мекенін сатып алуға келген . Егер ақырет әлемі мен ондағы мәңгілік өмір болмаса, бұл өмір мен жаратылыстың ешбір мән мағынасы қалмас еді. Адам баласы бұ дүниеге текке келіп, құр қол кеткен болар еді. Алайда әлемнің жаратылыс мақсаты- адам. Әлем- алып ағаш, адам соның жемісі мен мәнісі Адамның жемісі мен мәнісі -мәңгілік бақытты ғұмыр кешу. Ендеше, ақырет болмаса, бұл ғұмыр босқа жаратылды деген мағына шықпай ма ?/2/

Адамзатты бұл фәниге қастерлеп әкелген Ұлы Жаратушының онымен тілдеспеуі, емтихан әлеміне нендей мақсатпен шақырғанынан хабар бермеуі мүмкін емес. Сөзсіз, елшісі арқылы хабар беруі тиіс еді. Сол хабардың ақырғысы осы Құран. Егер Құран болмаса, бұл ғұмырға неге келгенін ұға алмай, сахарада сағым қуған жанға ұқсар еді. Бұдан бұрынғы түскен кітаптар түгелдей адам қолымен бұрмаланғандықтан, Ұлы Жаратушыдан толық мәлімет ала алмай санасы сарсаңға түсері хақ. Әрі бұрынғы кітаптар сол заманның санасынан аса алмаған еді.

Құран- Аллаһ Тағаланың есімдері мен сипаттарының жер мен көкте жасырылған рухани қазыналарын табушысы. Онсыз Аллах Тағаланы тани алмайтын едік. Әлем- Ұлы Жаратушының есімдері мен сипаттарының шағылдары. Құран бізге әлемдегі сол шағылдарға көз тастатып, солардың нағыз иесінің қандайлығын танытады. Көзімізді мысал етейікші. Көру қасиетінің қайнары - Аллаһ Тағаланың Басир (көруші) сипаты. Басир Жаратушы күллі жаратылысты көреді. Біздікі шектеулі. Әрі бүгін бар, ертең жоқ . Мерзімі біткенде ғайыпқа айналады. Ендеше көру қасиеті тікелей бізге тән емес. Бар болғаны тасқа түскен сәуледей, Аллаһ Тағаланың Басир сипатынан түскен шағыл ғана. Күннің жарығы да Жаратушының Нұр есімін танытқан шағылы ғана. Күнге зер салсақ оның сөнуге бет алған дене екенін байқаймыз. Ендеше, ондағы сәуле мен қуаттың қайнары-Аллаһтың Нұр есімі. Құран әлемнің таңғажайыптылығынан сөз қозғай келе, олардың қайнар көзі- Ұлы Жаратушының есімдері екендігін айтып, адамзатқа ғибрат береді.

Құран- Исламның рухани кеңістігінің көгінде жарық шашқан нұрлы шырақ. Құран - Исламның негізі мен мәні. Құран-ақірет әлемінің де қасиетті картасы. Ол- тек қана бұл ғұмырлық адамдар арасындағы қарым қатынас емес, сонымен қатар келешек мәңгі әлемді де тамаша түсіндірген кітап. Құран ақыреттік мекен жайды, ондағы жәннаттың аса ғажайыптығы мен сұлулығын және жаһаннамның жан шошырлығы мен қорқыныштылығын суреттеп, бізге нендей қам жасауымызды үйреткен кітап. Задында, адам баласының Отаны- жәннат. Адамзаттың ата- анасы сол жерден келген. Бірақ адам баласы сол Отанына жеткенше әлі талай сапар шекпек. Құран- осы Отанына асығып, бұл ғұмырдан өтіп бара жатқан жолаушының қолына берілген жол картасы. Құрансыз адамзат күні ертең алдынан не күтіп тұрғанын біле алмай, қатты күйзеліске түсер еді. /3/

Құран әрі адамзаттың тәрбиешісі. Құранның басты мақсаты- адам баласының жан-тәнін кірден арылтып, рухына ғайыптық қанат тағып, жәннатқа лайық ету. Асылында, Құраннан тәлім-тәрбие алған адам рухының бұл дүниесі де жәннатқа ұқсас. Өйткені, адамның жан дүниесі мен болмысын тәрбиелеуде ең кемел әдісті адамды жоқтан жаратқан Аллаһ Тағала ғана біледі. Ендеше, Құран- адамзаттың жалғыз тәрбиешісі.

Құран- күллі адамзаттың заттық және рухани қажеттілігіне сай, кең ауқымға ие, қасиетті дара кітап. Құран- адам баласының тән азығы мен жан азығы, бұл фәнилік ғұмыры мен ақыреттік өмірі, адамның жеке басы мен отбасы, экономика, саясат, басқару жүйесіне бірдей жеткілікті кітап. Құран адам өміріне немқұрайдылықпен қарамай, оның барлық қажеттілігін қамтыған кітап. Адам баласы дүрбелең өмірдегі бөгеттер мен асулардан соның көмегімен өтіп, дертінің дауасын, рухының азығын Құраннан ғана таба алады. Құран-сөзі де, мағынасы да өзіне тән Хақ Тағаланың адамзатқа жіберген ақырғы кітабы. /4/

Құранның қайнар көзі

Құран-Ұлы Жаратушының сөзі. Біз оның барлық жағыныа ой салып қарасақ, оның илаһи қайнардан келгенін анық байқай аламыз. Құранның Аллаһ сөзі екендігіне оның өзі дәлел. Оның қырық түрлі мұғжизалық жағы бар. Бірақ бұл жағын әзірге қоя тұрып, оның сыртқы қайнарларына көз салып көрейік. Яғни, Құранның он төрт ғасыр бұрынғы түскен аймағын зерттеп, оның уахи жолымен түскеніне күмәнмен қараған адамдарға қисын жолымен жауап берейік. Ендеше, осы мәселеге тереңнен талдау жасайық:

Құранның уахи жолымен түскеніне күманданғандардың оның негізгі қайнар көзі турасындағы пікірлері мынадай . Ханифтер, пұтқа табынушылар, сабиилер, еврейлер мен христиандар, хазіреті Мұхаммед пайғамбардың (с. а. у) саяхаттары, хазіреті Мұхаммед пайғамбардың (с. а. у) умми болуы, өзіндік жеке пікірлер бар. Жерде өмірге қажеттінің борлығы бар. Солардың бірі, тірі организмдері ғарыштың зиянды жерлерінен қорғайтын ауа қабаты, қалқан есебінде. Бүгінде, жердегі ауа қабатының бірнеше қабаттан тұратыны белгілі, бір-бірімен қабаттасқан қабаттар . Жер атмосферасы дәл. Құран аяттарында айтылғандай, жеті қабаттан тұрады, бұл да Құран феномендерінің бірі болып табылады.

Аятта «үйлесімділікке» деп аударылған, Араб тіліндегі «тибакан» сөзінің басқа да мағынасы бар: ол «қабат жабу немесе жамылғы, бір нәрсені бүркеп тұрған», жоғарғы қабат төменгі қабат көлемімен дәл келетінін баса айтады. Және де бұл аятта, араб тілінде «табака табака» деп айтылатын осы сөз көпше түрде атмосфера қабаттарының құрылымын физиоллгиялық түрде анық көрсетіп тұр.

Бұл білім ғалымдар әлеміне және халыққа, ғылым дамуымен, техника дамуының арқасында, және қазіргі заманғы өлшем құралдары мен жүйелерін ойлап табудың арқасында тек 20-шы жүзжылдықта мәлім болды. Қазіргі заманғы зерттеулер, 1400 жыл бұрын Құрандағы жерге түскен білім, абсолютті Ақиқат және сирек ғылыми феномендер екенін, айқын растайды.

Қорғалан көк аспан күмбезі Құранда жоғарғы тәңір, сенушілерге аспан күмбезінің құрылымының маңызды ерекшелігі туралы хабарлайды.

(“Біз аспанды қорғалынған қабаттардан тұрғыздық, бірақ олар сонда да бұл құбылыстардан жеркенеді ( Әнбия сүресі, 21, 32) . )

Құранда айтылған аспан күмбезінің ерекшеліктері ғылыми зерттеулердің нәтижесінде тек 20 ғасырдың екінші жартысында

Табылып анықталды. Жер шарын барлық жағынан қорғап тұрған атмосфера, , тірі организмдердің және біздің өміріміздің қорғанысы мен жаңа жағдайларда қолдау бағытында, өте маңызды функцияларды атқарады. Мысалыға, ол Жерге жақындаған үлкен және кіші аспан метеорларын, меотериттер мен басқа да ғарыш денелерін, ерітіп жібереді және жояды, осылайша олардың аспан бетіне құлауының алдын алады. /5/

Құранның ғылыми феномендерi

Әлемнiң пайда болуы

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.