Алапішілік атыраудың дамуы мен қалыптасуы

МАЗМҰНЫ

Бет

КІРІСПЕ

Іле өзені Балқаш көліне құярда ауқымды атырау құрайды. Іле атырауының ауылшаруашылығындағы маңызы зор. Алапішілік Іле атырауы табиғат жағдайы мен адам іс-әрекетінен тармақталуында болып жатқан арналық процестердің дамуы мен көпғасырлық даму тарихы бар. Ең үлкен әсерді Қапшағай су желісі, оның бөгені мен СЭС пайдалану (1970 ж) : атыраудың сумен қамту режимі бұзылды, су жіберу көлемі азайды, қысқы су ысырабы көбейді және тағы басқа.

Курстық жұмыстың мақсаты ағындының реттелуіне дейін және кейінгі атыраудың гидрографиялық жүйесінің дамуын бағалау.

Курстық жұмыс төрт бөлімнен тұрады.

Бірінші бөлімінде алаптың қысқаша физико-географиялық сипаттамасы берілген.

Екінші бөлімі алапішілік атырадың дамуы мен қалыптасуына арналған.

Үшінші бөлімінде Іле атырауының гидрографиялық сипаттамалары 1:1 масштабтағы топографиялық карталармен анықталды.

Төртінші бөлімінде өлшеу жұмыстарын қорыту мен сараптау жүргізілді.

РЕФЕРАТ

Курстық жұмыс беттен, кестеден, пайдаланылған әдебиеттен тұрады.

Негізгі сөздер: арналық процесс, ирең, иреңнің ұзындығы және адымы, кіру бөрышы, шығу бұрышы, меандрлеу, шекті меандр, бос меандр, көптармақтылық.

Зерттеу объектісі: Іле өзені Жіделі тармағынан км төмен тармақталуынан Балқаш көліне дейін.

Жұмыс арналық процестін түрін орнатуға, әр түрлі жылдардағы топографиялық карталардың түсірілімдері бойынша Іле атырауының иреңдерінің гидроморфологиялық сипаттамаларын анықтау, табиғи және антропогенді жағдайдағы арнаның морфометриялық сипаттамаларын зерттеу.

Зерттеу әдісі: гидролого-морфологиялық. 1957, 1984, 1987, 1988, 1992 жылдардағы 1:1 масштабты топографиялық карталар түсірілім мәліміеттері сарапталды.

1. Іле атырауының физико географиялық жағдайыГеологиялық құрылысы және жер бедері

Балқаш көлі бассейінің территориясының геологиялық құрылысы үлкен қиындығымен және әртүрлілігімен сипатталады.

Кембрийге дейінгі түзілімдер шейстер, амфио, болиттер, кристалды тақта тастар Теріскей Алатаудың шектеулі алаңдарында кездеседі. Кембрикалық түзілімдер (сұр түсті құл, диабаза, мәрмәр, мәрмәр тәріздес әктас) Шу - Іле тауында белгілі Іле Алатау және Жоңғар Алатауының солтүстік беткейінің едеуір бөлігін алып жатыр. Карбонатты тау жынысы Іле Алатауының батыс бөлігін, Жоңғар Алатауының солтүстік беткейін және Балқаш маңының солтүстік баытс бөлігін алып жатыр. Бөл бөдіктер спилиттермен, құмдармен, диабазамен, әктер, эффузиялармен және құмдармен танылады.

Ордовикалық түзілімдер (құм, конгломераттар, тақтатастар, әктас, кремнилі және көмірлі тақтатастар, эффузив және олардың туфтары) . Солтүстік Балқаш маңы, Тарбағатай, Шыңғыстау, Шу-Іле тауларының едәуір бөлігін алып жатыр. Іле Алатауында және Жоңғар Алатауында, Кетмен, Күнгей -Алатау тауларында карбонатты тау жыныстары көптеп оңтүстік Жоңғарда кездеседі және Іле Алатауы, Кетменде, солтүстік Балқаш маңына белгілі.

Силур түзілімі. (құмтүйірлер, әктас, кремнилі тақтатастар, эффузивтар және олардың туфтары) тек шу - Іле тауларына белгілі. Оңтүстік Жоңғарда, Кетменде, Тарбағатайда, Шыңғыс тауларында карбонатты тау жыныстары кездеседі. Бұл түзілім кезеңі негізінде шамалы тараған. Солтүстік Балқаш маңындағы сиурлық бөлік жасыл түсті террикалық түрде кездеседі. (құмтастар, құмайтты яшма) . Барлық жағдайда сипатталатын түзілімдер Іле Алатау, Күнгей Алатау, Теріскей Алатауда қатпарланып жиналған. Ал Тарбағатай, Шыңғыс тау, Іле Алатауларының солтүстік батысында және солтүстік Балқаш маңында меридионалды созылып жатыр.

Девондық түзілімдер. Каледонды нығаю облыстары орогенді фармациялармен, қызыл түсті конгломераттармен, құмтастар, негізгі ортасы төменде қышқылдардың қабаты эффузиямен туфтардың жоғарғы кесіндісінде орналасқан. Олар Тарбағатайда, Шыңғыс тау, солтүстік шығыс Балқаш маңында және Шу-Алатауларында.

Девондық тау жыныстары герценді нығаю солтүстік Жоңғар мен солтүстік Балқаш маңында каледонды нығаюға қарағанда өте кең жайылған. Бұлар жасыл түсті теңіздік терригенді тәріздес. (құмтүйірлер, кремний, сазды тақтатасты, сирек әктасты және орташа құрамды эффузия) .

Төменгі таскөмірлі түзілім. Іле синклинориясымен оңтүстік Балқаш маңында, Тарбағатайда, атақты Кетменде, Теріскей Алатау беткейінде және Күнгей Алатауде кеңінен жайылған. Шу-Іле тауларында азғантай карбондық мульдалар кездеседі.

Іле синкинориясында тағы солтүстік Балқаш маңында карбондық түзілімдер эффузиясымен және оның туфтарымен қышқыл және орташа құрамда меншіктелген.

Солтүстік батыс Балқаш маңында, Шу-Іле тауларында, Күнгей және Теріскей Алатау сілемдерінде және Кетменнің оңтүстік беткейінде құмтүбірлер және конгломераттар, эфузиялар, әсіресе визей жікқабатында кең жайылған.

Балқаш маңының солтүстік батысындағы өзендерінің алаптары Іле маңының маңызды үлкен аймағын қамтиды. Іле Алатауы мен Кетменге белгілі солтүстік Балқаш маңымен оңтүстік Жоңғардың аймағында таскөмірлі интузиялар кеңінен жайылған.

Таскөмірлі түзілімдер. Герционды нығаю аймағында барлық жерде дерлік девондық құрылымы мен кескініне ұқсас жыныстар көрініс береді. - құмайтастармен, құмтүйірлерімен, туффиттермен, яшмамен аймақтың шеткі бөлігінде эффузиялармен және олардың туффтарымен ( Ішім -Балқаш су айрығының учаскелері) орталық Жоңғарда және солтүстік Балқаш маңдарында таскөмірлі түзілімдер арасында карбонатты түрлер едіуір қуаттылығымен орталық Жоңғарлар да орналасқан. Жоғарғы палеозойлы түзілім. Солтүстік Балқаш маңында каледонды және герцинді нығаю аудандарында орналасқан. Басқалары оүтүстік Жоңғарлары мен Кетменде кең дамыған. Түзілім эффузиялар және олардың туфтарынан тұрады. Гранитойдты интрузия орташа жоғары таскөмірлі кезеңде кең тараған.

Триас және Юра түзілімдері. Континетталды қызыл түсті жауын-шашынды фармациялардан тұрады. Іле ойпаңының шығыс бөлігінде және Кетмен жотасының солтүстік бөлігінде дарыған. Түзілімнің жалпы қуаттылығы триасқа 450 м., Юра 290 м жетеді.

Юра түзілімі Алакөл ойпаңының шығыс бөлігін және барлық жотасы сілемінің азғантый бөлігін алып жатыр.

Бор түзілімі. Іле ойпаңының 2700 м тереңдігінде жататын шығыс бөлігінде және Кетмен жотасының солтүстік беткейінде және Жоңғар Алатауының оңтүстік батыс сілемінде және Қарой үстіртінде орналасқан. Бұл жер өзендеі жіне атыраулы фармацияланған. Тербелу қуаттылығы 70-80 м 220 м дейін.

Палеоген және төменгі неоген түзілімдері. Іле ойпаңында Балқаш және солтүстік Жоңғарларға тән. Бұл жер өзен сазымен, сазыластарымен, қабаттталған құмтастардан және әксаздардан тұрады. Аккумуляцияның ауданының үлкендігімен төменгі неоген едәуір үлкен деп түсіндіруге болады. Палеоген түзілімінің қуаттылығы 720 м, төменгі неоген 1100 м жетеді.

Жоғарғы неоген түзілімі. Фационалды және литологиялық құрамына қарай әртүрлі. Ойпаңның орталық бөлігінде өзеннің көгілдір және жасыл саз, әксаз қабаттарымен құмтүйірлерімен гипстелген және тұздалған, ал бүйірінде үлкен кальцилі аллювиалды - пролювиалды қызғылт түсті шақпақтасты саз. Кесіндінің жоғарғы бөлігі жауын- шашынның көптігінен (ойпаңның ортасында болатын диференциацияланумен) аллювиалды- проллювиалды (көлсазы) шақпақтасты саздармен, қойтасты малтатаспен, борпылдақ конгломераттар мен құмтастар мен ажыратылады. Түзілу қуаттылығы бірнеше метрден 260 м дейін жетеді. Төрттік түзілім арасында төрт страгиграфиялы түзілімге бөлінеді.

Төменгі төрттік түзілім. ( қотыр бұлақ свитасы) қойтасты малтатастармен және масалық саздақтар тау етегінде дамып, суайрықтарда биік террасалар қалыптасады. Олардың тербелуі 10 м-290 м дейін. Ортатөрттік түзілім. Массалы саздақтармен және қатысты малтатастар аллюювиалды- проллювиалды жайылма беті террасасында ежелгі конус қалыптасады. Тербелу қуаттылығы бірнеше метрден 250 м дейін.

Жоғарғы төрттік түзілім. Олар қазіргі конуста бірінші қойтасты - малаймен, құмдармен, құмдақтар, саздақтар да жайылма үсті терррасасы өзеннен жайылмағы созылған. Тербелу қуаттылығы бірнеше метрден 150 м дейін.

Қазіргі түзілім. Негізінен малтатастан, құмдардан, құмдастардан тұрады. Бұлардан өте тұрақсыз өзен арнасы мен жайылма қалыптасады. Әдетте бірнеше метрден аспайды.

2. Климаты

Қарастырып отырған территория негізінен комтименталды, бірақ тым бір текті емес. Осының салдарынан оның едәуір ендік ұзындығымен жер бедерінің құрылысында үлкен айырмашылықтар бар. Климаттың негізгі белгісі солтіүстік жазық және аласатаулы аудандарда байқалатын температураның тәуліктік және жылдық суың қыс және ұзақ ыстық және құрғақ жаз болып табылады. Әсіресе жоғарғы температура және құрғақ климат болып оңтүстік Балқаш маңы ерекшеленеді. Таулы аймақтардың климаттық ерекшеліктері өте тұрақсыз.

Жауын шашынның мөлшері мен режиміне ауаның ылғалдылығы және температурасына, желдің жылдамдығы мен бағытына жергілікті жердің биіктігімен және жер бедерінің формалары үлкен дәрежемен себепші болады. Аласатаулы белдеу қоңыржай белдеуімен сипатталады, ол биік таулы ауданның климаттық жағдайлары, поляр климатына тән.

3. Ауа температурасы

Қарастырп отырған ауданның ауа температурасының өсуі қарқындылығы көктемде байқалады. Наурыз айынан сәуір айына дейін Балқаш маңында ауа температурасы +10+15 º көтеріледі, тау алдында +7+9º, тауларда 5-6º төмендейді. Жалпы жағдайда ауа температурасының салқындауы жиі байқалмайды, ауа температурасының төмендеуінен жиі байқалмайды. Жазықтарда ең ыстық ауа температурасы 20-25º құрайды.

Ең ыстық айдың орташа температурасы 2500 - 3000 м биіктікте 7-10º құрайды. Ауаның абсолютті максималды температурасы солтүстік аудандарда жазда 40º, оңтүстік жазықтарда 45º, ал таулардағы мұздақ аймақтарда 42º -20º дейін төмендейді. Температураның төмендеуі тамыздан ақ басталады, бірақ солтүстік аудандарында 1-ші онкүндігінде теріс мәнге ауысады. Ол оңтүстік таулы аймақтарда қаршаның 2-ші жартысында байқалады. Тауларда оң мәннен теріс мәнге ауысуы күзде 3000 м биіктікте қазанның бірінші күндерінен байқалады, ал осы айдың соңында 2000-2500 м биіктікте, ал 2000 м төмен қарашаның 1-ші онкүндігінде байқалады. Территорияның оңтүстік жазықтығымен тау алды бөлігінде жылы кезеңнің ұзақтығы 8-8, 5 айды құрайды. Ал биік тауларда мәңгі қар мен мұздақтарда асқанда 6-7 айдан орта тау белдерінен 1-2 айға жетеді. Қарастырылып отырған территорияның жазық аудандарда жылдың температурасының амплитудасы 35-40º, ал тауларларда 25º төмен болады

Оңтүстік Балқаш маңы және Алакөл көлі және таулы аймақтарда температура 5- 10 °қа дейінге өзгереді. Ал солтүстік ауданында ауаның орташа жылдамдық температурасы 2-5°ты құрайды. Тауда ауаның температурасы биіктігіне қарай төмендейді және өте биікте кері мәнге желгеді. Ауаның төмендеуіне байланысты биіктікте периодының ұзақ ғылыми теріс мәні өседі, ал жоғарыдағы қар суығы осы ау температурасының төмендеуәне байланысты жыл бойына сақталады. Ауа температурасы тау алды аймақтарында жазықтар мен биіктаулы аудандарға қарағанда ідәуір жоғары. Қарастырылған жердің орташа температурасының ең суығы 1300 - 1500 метр биіктікке дейін. Солтүстік Іле алатауыны биіктігінің ниверсиясы ауа температурасының ең төменін көрсетеді. Ауа температурасының жағдайлары тек биіктікке ғана емес сонымен қатар жергілікті жердің табиғатына байланысты . Әдетте биіктаулы үстіртте және тау беткелдерінде ең суық жыл болса да ауа температурасы -35 40 тан төмен болады, ал тау аралық қазамшұңқырларда минимальды температура кейде +50 ° қа дейін төмендейді. Қарастырып отырған территорияның солтүстік аудандарында жеке жылдары ауа температурасы -50 ге дейін төмендейді.

1. 4 Топырағы мен өсімдігі.

Іле Алатауы мен Жоңғар Алатауына қарағанда, Іле өзені бассейнінің сол жағалауының жоғарыдағы бөлігі, Күнгей Алатауының солтүстік шығыс беткейі және Теріскей Алатауының топырақты - өсімдікті белдеуі 200-250 м биіктікте жатыр.

Кетмен жотасы басқа жоталарға қарағанда шекарасы биік болғандықтан, көлденең құрған белдеу шекарасынан жоғары жатады. Ал жоғары биік белдеу Альпі болып табылады. Альпінің таулы шалғынды топырағын Альпінің аласа бойлы өсімдіктері басқан,

Субальпіні таулы-шалғынды топырақтар гумусқа бай, бірақ олар тым су өткізгіш 1900 - 2500 м биіктіктің едәуір ауданын орманды дала белдеуі алып жатыр. Топырағы орманды қоңыр. Өсімдігі қылқан жапырақты орман, шетелді ырғайлы итмұрын тоғайларымен араласқан шөпті жамылғысы сирек.

Таулы - далалы бөлігі қара-қоңыр топырақтан, бетегелі және орылған даладан тұрады. Іле өзені бассейнінің тауаралық қазаншұңқырының сол жағалауы және аласатаулы және тау бөктері аудандарының топырағы мен жамылғысы ( ашық-қоңыр, сұр -қоңыр, тақыр және аллювилі - шалғынды топырақ ) мөлшеріне қарай ауысатын жергілікті жердің төмендеуі және Іле және Шарын өзендерінің аңғарына жақындауы. Өсімдігі көбінесе бетегелі - жусанды Іле өзені жайылмасында тоғайлы қамысты.

Іле Алатауының солтүстік беткейі биіктік пен тау етегінің айналы және жота суайрығынан, осының салдарынан топырағы мен өсімдік жамылғысы құрамына қарай қаралады.

Жотаның ең биік бөлігіне гляционалды - нивальді белдеу жатады. (3800 м биік) .

Субальпілік белдеуінің топырағы таулы-шабындықты және шабындықты -далалы, өсімдіктері шабындық жіне шабындықты - далалы.

( Субальпілік белдеу) орманды шабындықты, таулы белдеу 1800-2300 м биіктікте жатыр.

Топырағы қара түсті таулы орман, және қара топырақты тектес шабындықты- таулы.

Өсімдігі парктиптес шыршалы орман жергілікті массивтер шабындықты фармацияларымен ауысып отырады ( жалбыз, түлкіқұйрық, бетеге) .

Таулы орманды- далалы белдеу 1400-1800 м биіктік шекарасында орналасқан. Топырағы таулы -орманыд қара сұр және қара топырақты. Өсімдігі жапырақты орман ( көктерек, долана, жабайы алма, өрік) . Ағаштардың арасында шөпті жамылғысы жақсы дамыған Іле Алатауының орталық бөлігінде таулы - далалы белдеу аласа таумен таубөктеріндегі 800-1400 м алып жатыр. Топырақ жамылғысы таулы қара топырақ және қою сарғылт. Өсімдігі ақселеулі - бұтақты әртүрлі ( ақселеу, бетеге, түлкіқұйрық, жсан, итмұрын, итжүзім) . Тау етегіндегі 600-800 м биіктік арасындағы жазықтық шөлді- далалы тау етегі белдеуіне қисаяды. Топырағы ақшыл -сарғылт, кәдімгі сұр топырақ. Өсімдігі бетегелі - жусанды және ақселеу, ебелек, жалбыз, көкнәр, қияқ) . Шу - Іле таулары биіктігіне байланысты 2 түрге бөлінеді. Таулы -далалы және шөлді - далалы.

Таулы - далалы белдеу қара - сарғылт және ақшыл - сарғылт карбонатты топтардан тұрады. (Шу-Іле ) қою сарғылт топырақтың ШУ-Іле тауының солтүстік шығысында кең таралған, ал ақшыл -сарғылт карбонатты топырақ (жер бедері мен қатты байланысты) тау аралық аңғарлардың жер бедерімен тығыз байланысты. Өсімдігі өте жырымдалған және жалбыз, ақселеу және арпабастан тұрады. Ал солтүстік шығыс бөлігі тал шіліктерден тұрады ( қарағай, жабайы шие) .

Шөлді - далалы белдеу ақшыл - сарғылт және кәдімгі сұр топырақтан тұрады. Ашық сарғылт топырақтың тау етегі еңістігінде 700-800 м биіктікте жатыр, ал одан төмен 300 м дейін Шу-Іле тауларының маңдарында кәдімгі сұр топырақ. Өсімдігі бетегелі -жусанды және ақселеулі - дәнді өсімдіктер.

4. Іле өзенінің гидрологиясы

Іле өзен Балқаш - Алакөл ойпаңының басты күре жолы болып табылады.

Іле өзені бас - ні суының 75 % - ін Балқаш көлінен алады. Өзеннің жалпы ұзындығы 1439 км. ТМД шекарасында 815 км. Бассейіннің жалпы ауданы 14 км², ал ТМД шекарасында 77 400 км ².

Іле өзені өз бастауын Тянь - Шаньнан келетін екі өзен Телес және Күнгей арқылы алады.

Іле өзенінің сол жақ жағалауындағы бөлігін құраушы Телес өзені Теріскей, Алатау жотасының солтүстік шығысындағы беткейі 3500 метр биіктіктен басталады. Өзеннің ұзындығы 438 км, сужинау алабы 28 100 км ². Молсулы жоғарғы ағысы төмен ағында Телес ойпаңымен қиылысында жер суаруға көп бөлігін жоғалтады. Бірақ Хан тәңірі мұздаұтары ерігенде су табиғи жолмен көбейеді.

Бассейін территориясының орта және айырылған гидрографиялық желгерінде жербеті ағысын толығымен қолданады. Территориясының төменгі және орташа желі бөліктерінде сирек гидрографиялық беттік ағыстан толығымен үлкен кеңістіктерде, басейіннің Іле өзені арасына бағытталған сол жақ бөлігі ғана белсенді. Бірақ бұл жерде ірі тармақтардың бар болғанына қарамастан Чарын және Шелек өзендерін басқа Іле өзеніне тағы да Түрген, Есік, Талғар, Қаскелен өзендерін қосып алады. Үлкен және кіші Алматы өзендерінің тармақтарын құраушы Іле алатауының солтүстік беткейінен ТМД шекарасындағы Іле өзенінің оң жағалауындағы ең үлкен тармақтары болып ( Хоргос, Усек және Борохудзер өзендері) Жоңғар алатауының оңтүстік беткейінен ағатын Хоргос, Усек, Борохудзер өзендері болып табылады. Тармақтардың көбі соның ішінде Түрген, Талғар, Борохудзир өзендері тау етегінде сүзілуінің және жер суаруға жұмсалуы салдарынан Іле өзеніне құймайды.

Іле өзені бассейіне (көптеген ұсақ өзендер) құяды. Жоңғар алатау сілемдіктерін және Шу - Іле тауларынан көптеген ұсақ өзендер келіп құяды. Жазда көбінесе бұл өзендер тартылып Іле өзені арнасына су құймайды. Қапшағай шатқалынан шықаннан кейін Іле өзені Балқаш маңы шөлінен сансыз көп тармақтарға тарлып, кең атыраумен аяқталатын Балқаш көліне барып құяды.

Балқаш көлі бассейнінің су режимі мынадай түрлерге бөлінеді:

1. көктемгі су тасу
2. жылдың жылы уақытындағы тасқын, көктемгі су тасу
3. көктем- жазғы су тасу
4. жазғы су тасу
5. грунт суымен қоректенуінің салдарынан су тасу

Іле жарығымен Балқаш-Алакөл ойпаты және солтүстік Балқаш маңындағы уақытша ағындар көктемгі қысқа уақытты су тасуына жатады. Көктемгі су тасу Тарбағатайдан Кетмен жоталарына Жоңғар Алатауынан бастау алатын және Шыңғыстауының аласатаулы белдеуінен ағатын өзендерде байқалады.

Көктемгі-жазғы су тасуы мен тасқын жылдың жылы мезгілінде Жоңғар Алатауында Тарбағатай жотасындағы биік белдеулердегі көптеген ағынды құраған үлкен өзендерге тән (Іле, Қаратал, Лепсі, Ақсу, Текес, Шарын, Қаскелен, Құрты, Үржар т. б. ) .

Жазғы тасқынмен су басуы биік таудың белдеулеріндегі және мұздықтармен қоректенетін басқа да үлкен өзендерге тән.

Ағындылардың құралу жағдайларының әртүрлілігіне қарамастан судың максималды өтімінің еі жоғарғы деңгейі кезінде өзеннің режимінің негзгі фазасы су тасуы болып табылады. Су тасуы тасқындар режимі өзендерде көктемгі су тасуына Тарбағатайдың оңтүстік батысында және Жоңғар Алатауының батыс беткейінде және Іле бассейнінде әдетте ақпанда және наурыз айының басында басталады. Ал Жоңғар Алатауының солтүстік беткейінде және Тарбағатайда наурыз айында, солтүстік Балқаш маңында наурыздың аяғында және сәуірдің басында басталады. Су тасу су жинау алабы кіші жерлерде 15 күннен аспайды, ал үлкен алаптарында 100 күнге дейін барады. Көктемгі су тасу әдетте тез көтеріледі. Әсіресе кішкене ағындарда. Ол орталап алғанда кішкене ағыстарда 8 күнге созылады. Ал орта және үлкен ағыстарда 18 күнге барады. Су тасуының ең ұзақ созылуы 50 күнге, ал ең қысқа уақыты 1 күн болады.

Су тасуының ағыстағы көлемі Шу-Іле және солтүстік Балқаш маңы өзендерінде 1 жылда 80 -100%, ал Аягөз өзені бассейні Тарбағатайдың солтүстік батыс жоталарында және Жоңғар Алатауы мен Іле Алатауында су тасу кезеңдерінде 1 жылда 70-80% болады.

1. 6 Су деңгейінің режимі

Іле өзенінің су деңгейінің режимі көктем-жазғы су тасу мен ұқсас. Аз ғана айырмашылығы ерте көктемгі су тасуынан су деңгейінің көтерілуі күнара бақыланады, өйткені ол кезде қар қайтуы байқалады. Көктем-жазғы су тасуының қарқынды көтерілуінің негізгі толқындары әдетте мамыр айының 1-шә онкүндігінде кейде ең көптеген су көтерілуінен кейін 15 күннен кейін мамыр айының соңында ең жоғарғы ға жетеді. Бірақ әдетте Іле өзенініңдегі су деңгейінің көтерілуі биік таулардағы қарлар мен мұздықтардың қарқынды еріген кезінде байқалады. Ең жоғарғы су деңгейі 3 күнге созылады. Су деңгейінің жоғарғысы 70 см, ал қар қайту кезінде 60 см түседі.

Іле өзенінің су деңгейінің қыстық режимі мұзқұрсау алдының төмендеуімен мұзқұрсаудың кезекті көтерілуімен сипатталады. Қысқы кезеңде мұз бөгеттерден мұз қызудың салдарынан су деңгейінің ауытқуы байқалады.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс