Ауылшаруашылық дақылдарның қоректенуінің оптимизациясы

Жоспар

Ауыл шаруашылық дақылдарының қоректену оптимизатциясы
Көгөніс және бақша өсімдіктерінің қоректенуі мен өнімділігінің артуына тыңайтқыштың ролі
Минерелді қоректенудің оптимизациясы
Қоректік заттардың өніммен бірге шығымдылығы
Өсімдіктер вегататсиясы кезінде қоректік заттардың пайдаланылуы
Арнаулы тыңайтқыштармен тамырсыз қоректендіруді қолданудың негізінде ауылшаруашылығы дақылдарының қоректенуінің оптимизациясы

Пән: Ауыл шаруашылығы
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Қазақ ұлттық аграрлық университеті
Агрохимия және топрақ тану кафедрасы

РЕФЕРАТ

Ауылшаруашылық дақылдарның қоректенуінің оптимизациясы

Орындаған: Сейткали Нурзихан
Қабылдаған: а.ш.ғ.к. үмбетовАманкелді

Алматы,2011
Ауыл шаруашылық дақылдарының қоректену оптимизатциясы
Минереалды қоректену оптимизациясы – өсімдік шауашылығының айрықша көзі . бүгінгі күнде ауыл шаруашылық өндірушілерінен , өнімнің өзіндік құнын төмендету үшін өсімдік шаруашылығына қажетті ресурстарды үнемдеу қажеттілігі жөніндегі пікірлерді үнемі естиміз . бірақ бұндай жолмен өнімнің мөлшері мен сапасын қалай арттыруға болады: минерелды қоректенудің оптимизациясы –осы екі көрсеткішті жоғарлату негізгі көзі болып табылады, бұл әдісті пайдалану арқылы бұрыннан келе жатқан яғни макро-микро тыңайтқыштарды баланысын реттемей өндіріске енгізу нәтижесінде болатын , өнімнің жоғарламауына акеліп соғатын жағдайдан практика жүзінде құтылуға болады.
МҚО-ның АШ –на енгізу отандық АШ-нда қазірге дейін маңызы болмай келеді. Егер шет елдердің тажірибесіне назар аударар болсақ оларда N P K қатарлы элементтердің баланысын реттеп қана қоймай сонымен бірге ондаған макро және микро элементтердің баланысын теңшеу арқылы барлық АШ өнімдерінің өнімділігін арттырудың негізгі әдісі ретінде қабылданып келеді.
Қазіргі күнде базарда қөптеген тамаша сорттар бар . бірақ олар көп жағдайда өздеінің потенционалды жағдайын жүзеге асыра алмайды не үшін? –өйткені еліміздің АШ- на тимді жерлернің жартысынан астамы өз қасиетін жоғалтқан. яғни: топырақтағы макро-микро элементдің құрамы төмендеген, микро элементтердің жетспеуі салдарынан маңызды биологиялық процецтер бұзылады, тыныс алу фотецинтез т.б. макро элементтердің игерілуі 30% ға төмендейді. Осының барлығы өнімнің саны мен сапасының төмендеуіне алып келеді.
Көгөніс және бақша өсімдіктерінің қоректенуі мен өнімділігінің артуына тыңайтқыштың ролі
Қазіргі уақыттағы өсімдік дақылдарынің сәтті айлалуы әртүрлі минералды қоректену элементтері ( N K P ) және топыраққа қосымша тыңайтқыштарды беру арқылы жүзеге асады. Әрбір элементтің өсімдіктің қоректенуінде белгілі ролі бар.
Азот – барлық жоғары сатыдағы өсімдіктердің негізгі қоректену элементі, құрғақ массаның 1-3% ын ұстайды, оның құрлымы өсімдіктің түріне байлансты, жасына байлансты, топырақ климатпен агротехниканың қолданылуына байлансты өзгереді. Азот көп мөлшерде жас өсімдіктердің вегативті органдарына кезігеді.
Фосфорда азот секілді көптеген биохимиялық процестерге әсер етеді, ол нитрафтардың амиакка дейін түзілуіне қатысады. Сахароза , крахмал, белок және тағы басқа қосылыстардың синтезі мен ыдырауына қатысады. Фосфордай соншалықты кең, алуан түрлі тршілік процестеріне қатысатын бірде-бір элемент байқалмағандығын атап өту керек. Оның қоректік ортада кем болуы өсімдіктің өнімділігін төмендетеді және өнімнің биологиялық құндылығына әсерін тигізеді .
Академик А.Л. Курсанова өсімдік тамырына түскен фосфор коптеген күрделі органикалық қосылыстардың тез арада жүзеге асуына қатысатындығын тұрақтандырады. Сондай-ақ комірсутектің өсімдік жолымен таралуын, олардың жапрақтатан басқа қор жиналатын органдарға тасымалдануын фосфор қышқылының қатысуы жүзеге асырады. Сонымен қатар организімде азотты қосылыстардың алмасуында төтенше маңызды рол ойнайды.
Өсімдіктің фосформен толық қамтамасыз етілуі өнімнің өсуі мен оның сапасының жоғарлауына мүмкіндік береді.
Астық тұқымдастардың дәнінің үлесін арттырады көкөністердің жемісінің сахарын картофелде крахмалдың артуын қамтамасыз етеді, жемістің дамуы мен пісуін тездетеді фосфордың топырақта табиғи жолмен келуі болмағандықтан азотқа қарағанда балансының бұзылуы оңай.
Калий өсімдіктеде көмір сулар мен белоктардың алмасуына қатысады. Оның әсерінен жапырақтарда сахардың түзілісі күшейіп, олардың генеретивті запас органдарға тасмалдануы артады. Асіресе бұл көкөністерде айқын көрінеді. Сахар түзілісінің еффектифті әсері кали және фосфор тыңайтқыштардың сайкестіріп беру нәтижесінде болады.
Калий тотықтырғыш интенсифтілікті арттырадыда нәтижесінде өсімдіктің тікандарында органикалық қышқылдардың құрамын арыттырады. Кали жетспеу салдарынан белок синтезі тежеліп, белок емес азоттың қоры артады. Кали азоттың игерілуін арттырып белок түзілу қабілетін жоғарлатады.
Әртүрлі дақылдар әртүрлі сандық шамадағы клиді қажет етеді, салстырмалы түрде оны көп қажет ететін жеміс-жидектер, қаныт қызылшасы, капуста,картоп, т.б өсімдіктердің калиді қоректенуін оптималды жағдайын жасау үшін өнеркәсіптік тыңайтқышты, жоғары азотты және фосфорлы қосылыс деңгейнде гумосқа тапшыл сұр топырақта, көңнің органикалық қосылыстары артық фосфордың корбанаттарымен қосылысын тежейді, көңді ұзақ уақыт қолдану барысында фосфордың жылжымалығы мен өсімдіктерге түсуі артады. Сұр топырақтарға көңді ритімді түрде енгізу торырақта ауысатын және ауыспайтын калиді көбейтіп, финсирленген калидің ауспалы формаға өтуін қабілеттендіріп оның өсімдіктерге таралыуын арыттырады, тәбиғи макро элементтер қорының топыраққа берілу практика барысында қызығушылық тудыратыны даусыз, өйткені ол жыл сайынғы өнімнің артуына алып келеді. Сондықтан топырақтағы жоғарғы деңгейде құнарлығын сақтау, әсіресе ондағы азот қорын сақтау үшін маңызды.
Халқаралық тәжірибеге негізделгенде биологиялық егін шаруашылық болашақта қарқынды түрде дамып белгілі үлесті иелейді, биологиялық егіншілік алвтернативті бағытта болмауы керек. Өиткені дақылдың өнімділігі төмендейді. Атыздың құнарлығы төмендеп, сонымен бір уақытта өнімнің сапасыда түседі. Елешевтің айтуынша биологиялық системалы текқана жоғары құнарлы потенциялы топырақтар немесе егіншілікті алдын-ала жасалған қарқынды тыңайтқыштар берілген жерлерде қолдануға болады. Қазақстан секілді топырағы құнарсыздау қоректік элементтердің байланысы теңшелмеген топырақта биологиялық егіншілікті қамтамасыз етудің болашағы жоқ. Бірақ В.И.Кирюшин-нің ойнша осы заманғы жоғары қарқынды системалы егіншілік бірте-бірте олардың биолозация бағытына қарай дамиды, осы арқылы техногенді-химиялық заттар биологиялық заттарға ауысады, жекелеген орындарда азотты фикцатсиялайтын жаңа штамдар арқылы биологиялық азоттың ролі арттырылады, сондықтан тыңайтқыштарды қолдану өсімдіктің жоғары өнімділігі мен сапалығына сайкес келу керек. Тыңайтқышты эффекті пайдалану, жоғары агро технологиялық фонды қамтамасыз ету негізіне жүзеге асады және топырақтың құнарлығын арттырады. Бұл әсіресе жоғары дозадағы тыңайтқышты қолданғанда айқын көрінеді.

Минерелді қоректенудің оптимизациясы
Агрохимиялық базалық принципі – қоректік элементтерді керек етеді. (Сa K P N)
Тыңайтқышты қолданудың мақсаты:
Өсімдіктің минереалды қоректенуне оптималды жағдай жасау

Топырақтағы қоректік элементтердің балансына көмектесу.

Уағында агрохимиялық зерттеу жүргізу – тыңайтқышты қалыпты деңгейде пайдаланудың негізі. Топрақтағы комустің, тасымалданушы фосфордың, калидің, микро элементтердің сондай-ақ топрақтың қышқылдық жағдайын анықтайды. Ресейдің нечерноземной зонасы, тасымаланушы Р мен К –дің құрамы бойнша 6 класқа бөледі . минералды тыңайтқыштың эффекті дозасы тыңайтқышпен бірге топыраққа енгізілген қоректік элементтердің құрамына тікелей байланст. Фосфорлы және калилі тыңайтқыштардың жоғары эффективтілігі топырақтағы осы элементтердің жылжымалы формасының аз болуына байлансты, жоғары құнарлы топрақты қолданғанда бұл элементтердің жылжымалы формасы көп тыңайтқыштар негізінен берілмейді. Бірақ бұл тыңайтқышты уақытымен қолданбаса онда топырақтың жоғары құнарлығы төмендейді. Өндірістік тимділік және экологиялық хаупсіздік жағынан алғанда төмендегідей тыңайтқыштар енгізу жоспарлануда: өнімді жинап алғансоң топырақта ешқандай қоректік заттар қалдығы қалмайтын. Яғни топырақтан жуылып шығады. Әсіресе бұл азотты тыңайтқыштарға байлансты, оның топырақтағы артық дозасы бір жағынан өнімде артық нитраттың жиналуына енді бір жағынан азоттың топырақтан шайылуы.
Тыңайтқыштың қолданылу қатаң түрде нормаланған болу керек, бұл принципті жүзеге асру үшін тек қоректік элементтердің құрамы мен топрақтағы өзара қатынасын игеру, сондай-ақ минералды қоректенудің опотизімизациясын топырақ және өсімдік диагностикасын қолдану нәтижесінде жүзеге асруға болады.
Агроценоздің қалыпты функтцияларын бұзатын басты факторлар бірі өсімдікке макро және микро элементтердің байланссыз берілуі болып табылады. Дақылдың химиялық құрамы мен өнімділігі әр-түрлі деңгейдегі топырақтың құнарлығымен қабылданған минералды тыңайтқышқа байлансты қазіргі кезде жоғары биологиялық бағалы ауыл шаруашылық өнімдерін алу үшін топырақ өсімдіктің химиялық құрамының белгілі заңдық шектемеде болуын талап етеді.
Ауыл шаруашылық ғылымының кезекті мәселесі ауыл шаруашылығының осы заманғы өндірісінің дамуының деңгейнде суармалы жайдада тамаша топырақ, климаттарының ресурстарымен, жоғары сапалы экологиялық таза ауарайымен әртүрлі шаруашылық ұймдастырудың факторларына ұшырамайтын көктат, және бау-бақша дақылдарын алатын технологияны ойлап табу. Бұл мәселені жүзеге асыру үшін жерді тимді пайдалану, Ауыл шаруашылығының негізгі заңдары мен егіншіліктің әр-түрлі ғлыми негіздері, сондай-ақ топырақтың құнарлығын сақтаумен жақсарту бағыттарынсыз мүмкін емес, бұл жерде негізгі ролді минералды және органикалық тыңайтқыштар ойнайды. Олардың үйлесімді пайдаланлуы ауыл шаруашылық өнімділігін арттыратын негізгі фактор. Тыңайтқышты топырақтың қасиеті,климат жағдайы дақылдың биологиялыққ және сорттық ерекшеліктерінсіз бталды енгізу, практика жүзінде топырақтағы өсімдіктің қоректік элементтерінің оптималды ара қатынасының бұзылуына өнімнің сапасының төмендеуіне көптеген нитраттардың жиналуына алып келеді. Нәтижесінде көп шығынмен өзіндік құны жоғары өнімдерді әсіресе азотты тыңайтқышты және қоршаған ортаның ластануын тудырады.
Қоректік заттардың өніммен бірге шығымдылығы(қайтуы)
Практика мақсатта ауыл шаруашылық дақылдарының қоректік заттарға қажетсінуі олардың өніммен шығу көлеміне негізделіп жіктеледі яғни ауыл шаруашылық шығынымен қоректік элементтер шығымы және олардың қажетсіну мөлшері 1-кестеден айқын көрінеді.
Бұл өсімдіктің химиялық құрамының ерекшелігі және өнімнің формалануының аутқыу деңгейне және құрлысының өзгеруіне байлансты. Өнімнің ауыл шаруашылық құнды жерлерінде дәндерінде, жемістерінде N пен Р көп болады, сабан мен сабақтарында таварлық бөліктерімен салыстырғанда K көбірек болады. Капуста, картоп, қаныт қызылшасы, мақта қатарлылар жоғары өнімділікке жету үшін қоректік заттарды анағұрлым көп керек етеді.
Қоректік заттардың өсімдіктермен шығымдылығы өнімнің артуына өседі, бірақ өнімнің артуы мен қоректік элементтер шығымының көлемі арасындағы тура пропорцияналдық үнемі байқалмайды, жоғары деңгейдегі өнім өндіруде өнім формалануындағы қоректік заттар шығыны төмендейді
Қанытқызылшасы,картоп, күнбағыс, капуста және басқада бір бөлім дақылдар үшін азотқа қарағанда калийді көп мөлшерде, сіміретіндігі байқалған олардың қатынасы N:P205:K20 немесе 2.5-3.5:1:3.5-5.0 қатынасын құруы мүмкін, тамыр және түйнді жемістерде, күнбағыстарда өсу жағдайына байлансты өнімнің құрлымы күрт өзгеруі мүмкін, бұл қоректік заттардың қажетсінуі мөлшері мен олардың ара-қатынасының күрт өзгеруіне әкеледі.
Жоғары деігейдегі агротехника мен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.