Интернет кең аумақты желісі



Жоспар
Кіріспе
1. Компьютерлік желілер
1.1. Компьютерлік желілер және оның ұғымы, түрлері
1.2. Желілік операциялық жүйелер
1.3. Жергілікті желілер
2. Интернет кең аумақты желісі
2.1. Интернет туралы ұғым
2.2. Интернеттiң негiзгi қосымшалары
2.3. Интернетттегі ауқымды іздестіру жүйелері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Жоспар

Кіріспе
1. Компьютерлік желілер
1.1. Компьютерлік желілер және оның ұғымы, түрлері
1.2. Желілік операциялық жүйелер
1.3. Жергілікті желілер
2. Интернет кең аумақты желісі
2.1. Интернет туралы ұғым
2.2. Интернеттiң негiзгi қосымшалары
2.3. Интернетттегі  ауқымды  іздестіру жүйелері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
                                 
 

Кіріспе

Компьютер (ағылшынша: computer — есептегіш), ЭЕМ (электрондық есептеуіш
машина) — есептеулерді жүргізуге, және ақпаратты алдын ала белгіленген
алгоритм бойынша қабылдау, қайта өңдеу, сақтау және нәтиже шығару үшін
арналған машина. Компьютер дәуірінің бастапқы кезеңдерінде компьютердің
негізгі қызметі — есептеу деп саналатын. Қазіргі кезде олардың негізгі
қызметі — басқару болып табылады. 
Негізгі принциптері: Өзінің алдына қойылған тапсырманы орындау үшін
компьютер механикалық бөліктердің орын ауыстырылуын, электрондардың,
фотондардың, кванттық бөлшектердің ағынын немесе басқа да жақсы зерттелген
физикалық құбылыс әсерлерін қолданады. Көбімізге компьютерлердің ең көп
таралған түрі — дербес компьютер жақсы таныс. 
Компьютер архитектурасы алға қойылған мәселені, зерттеліп отырған физикалық
құбылысты максималды айқын көрсетіп, модельдеуге мүмкіндік береді. Мысалы,
электрондық ағындар бөгеттер салу кезіндегі су ағынының үлгісі ретінде
қолданылуы мүмкін. Осылай құрастырылған аналогтық компьютерлер ХХ ғасырдың
60-жылдары көп болғанымен, қазір сирек кездеседі. 
Қазіргі заманғы компьютерлердің басым бөлігінде алға қойылған мәселе әуелі
математикалық терминдерде сипатталады, бұл кезде барлық қажетті ақпарат
екілік жүйеде (бір және ноль ретінде) көрсетіледі, содан кейін оны өңдеу
үшін қарапайым логика алгебрасы қолданылады. Іс жүзінде барлық
математикалық есептерді бульдік операциялар жиынына айналдыруға
болатындықтан, жылдам жұмыс жасайтын электронды компьютерді математикалық
есептердің, сонымен қатар, ақпаратты басқару есептерінің көпшілігін шешу
үшін қолдануға болады. 
Бірақ, компьютерлер кез-келген математикалық есепті шеше алмайды. Компьютер
шеше алмайтын есептерді ағылшын математигі Аланом Тьюринг сипаттаған
болатын. 
Орындалған есеп нәтижесі пайдаланушыға әр түрлі енгізу-шығару
құрылғыларының көмегімен көрсетіледі, мысалы, лампалық индикаторлар,
мониторлар, принтерлер және т.б. 
Компьютер — жай ғана машина, ол өзі көрсетіп тұрған сөздерді түсінбейді
және өз бетінше ойламайды. Компьютер тек қана бағдарламада көрсетілген
сызықтар мен түстерді енгізу-шығару құрылғыларының көмегімен механикалық
түрде көрсетеді. Адам миы экрандағы көріністі қабылдап, оған белгілі бір
мән береді.

Компьютерлік желілер

 1.1. Компьютерлік желілер және оның ұғымы, түрлері
Қазіргі уақытта компьютерді қолданудың ең маңызды аясы көптеген
қолданушылар үшін бірыңғай ақпараттық кеңістікті қамтамасыз ететін
желілерді құру болып табылады.
Желіге компьютерлерді біріктіру үлкен сыйымдылықты дискілерді,
принтерлерді, негізгі жадыны, программалық құралдарды бірге қолдану болып
табылады.
Компьютерлік желі деп қолданушыларды ақпараттық, программалық және
аппараттық ресурстарды және ақпаратпен алмасу құралдарын ұжыммен
пайдалануды қамтамасыз ететін өзара байланысқан компьютердің жиынтығы. 
Компьютерлік желілер – деп әртүрлі қорларды мысалы программаларды,
құжаттарды және  принтерлерді бірігіп пайдаланатындай етіп, бір-бірімен
кабельдің көмегімен арқылы қосылған компьютерлер тобын айтады.
Егер желі онша үлкен емес және мекеменің бірнеше бөлмесін қамтыса, онда
оныжергілікті желі деп атайды.
Қала, облыс, ел ішінде орналасқан желілер аймақтық деп аталады. Егер олар
қайсы бір ұйымға немесе ұйымдар тобына қарасты болса,
онда корпоративтік деп. Одан үлкен көлемдегі, бүкіл елдерге, құрлықтарға
таралған желілер ауқымды деп аталады. Олар корпоративтік те, жалпы да бола
алады.
Компьютерлерді желіге олардың ресурстарын бірлесіп пайдалану үшін және
ақпаратпен алмасу үшін біріктірілді.
Компьютердің ресурстары ақпараттық және техникалық деп екіге бөлінеді.
Ақпараттық ресурстарға программалар және деректер, ал техникалықтарға –
принтерлер, модемдер, сканерлер, график салғыштар кіреді.
Ақпаратты сақтау құралдары, CD-ROM, ZIP, DVD сияқтылар ақпараттық
ресурстарға кіреді. Олар программалар және деректері бар қапшықтар ретінде
қаралады. Оларға қосылу логикалық дискіге жазылғандай жүзеге асырылады.
Орналасқан компьютерінен ғана қол жеткізуге болатын ресурстар жергілікті
деп аталады. Желінің басқа компьютерлеріне де ашық компьютер
ресурстары ортақ немесе желілік деп аталады.
Жергілікті және ортақ ресурстар түсініктері шартты. Бұл жергілікті ресурсты
ортақ етуге болады және керісінше, ортақ ресурсқа жергілікті мәртебесін
беруге болады.
Ортақ ресурстар орналасқан компьютер сервер деп аталады. Сервердегі
ақпаратқа жол ашатын және осы ресурстар пайдаланатын компьютерлер клиенттер
немесе жұмыс станциялары деп аталады.
 
 

1.2. Желілік операциялық жүйелер 
Есептеу желілері операциялық жүйелер басқаруымен
жұмыс істейді. Негізгі желілік,опер ациялық
жүйелерге NovellWare, Windows NT, O S2, Warp Unix кіреді. Windows 95, 98
операциялық жүйелерінде құрамдас желілік құралд ар бар.
Желілік операциялық жүйе пайдаланушыларға желілің бір компьютерінен
басқасына файлдар көшіруге, желінің бір компьютерінен басқасында орналасқан
деректерді өңдеуге, ал кейбір жағдайларда басқа компьютер жадында
орналасқан программаны қосуға мүмкіндікбереді.
Компьютерлік желілерді қолдану мыналарды жүзеге асыруға мүмкіндік береді:
             ақпаратты өңдеу процесінің нақты бір
компьютерден тәуелсіздігі;
             желінің бір ДК-сында сақталу есебінен бір ақпаратты
қосарлау мүмкіндігініңжойылуы;
             ақпарат сақталуы сенімділігінің жоғарылуы;
             ақпаратты рұқсат етілмеген енуден қорғауды жақсарту;
             ұйымның бөлімшелер және қызметкерлері мен
арасында жылдам, қағазсыз ақпарат алмасу мүмкіндігі.
Компьютерлік желілерді аймақтық таратылу дәрежесі
бойынша классификациялауғаболады. О ларды ауқымды (глобальный), аймақтық
(региональный)  және жергілікті (локальный) желілер деп бөлуге болады.
 
 
 1.3. Жергілікті желілер
Компьютерлерді жергілікті желіге
біріктіру түрлі типті кабельдер көм егімен, желілік карта
немесе желілік адаптер деп аталатын
арнайы құрылғы арқылы жүзеге асады.  Адаптер компьютердің аналық
тақтайшасындағы кеңейту слотына қондырылады.
Компьютерлерді қосуға болатын көптеген әдістер бар. Компьютерлердің түрі
көбейген сайын әдістері де көбеюде. әр қосылу – деректер үшін
жаңа маршрут. Желілердің функционал дықмүмкіндіктерін жүзеге асыратын 
әр түрлі желі топологиялары қолданылады.
Желі топологиясы – бұл оның геометриялық пішіні немесе компьютердің бір-
бірінеқатысты физикалық орналасуы.
Желі топологиясы түрлі желілерді салыстыру және жіктеу
әдісін береді. Топологияның үш негізгі типі бар: жұлдызша, сақина
және шина.
Жұлдызша топологиясы бар желідегі барлық компьютерлер орталық
компьютермен немесе концентратормен жалғастырылған. Мұн дай желідегі екі
компьютер арасында тікелейқосылу болмайды. Мұ ндай жүйе қарапайым
және тиімді, деректер пакеттері әр компьютерден
концентраторға бағытталады. Концент ратор өз кезегінде тиісті
жеріне жеткізеді. Мұндайтопологияны ң негізгі жетістігі мынада: компьютерлер
мен концентратор арасындағы жекелегенжалғағыштар істен шыққанме н, бүкіл
желі жұмыс істей береді. Жұлдызша топологиясының кемшілігі оның негізгі
жетістігінен туындайды: егер концентратор бұзылса, онда ол бүкіл желіні
түгел істен шығарады.
Сақина топологиясына тән бір нәрсе – жалғағыштардың соңғы
нүктесі болмайтыны;деректер берілетін біртұтас
сақина құраған желі тұйықталған. Мұ ндай сақинада бір нүктеден қозғау алған
деректер ақыр аяғында желінің басына барады. Осындай ерекшеліктен деректер
сақинада барлық уақытта бір бағытта қозғалады. Сақинаның Жұлдызшадан
бір ерекшелігі – оған барлық желілік компьютерлер арасында үзіліссіз
жол қажет, өйткені желінің бір жері істеншықса, бүкіл желі тоқтап қалады.
Шина топологиясы бір жеткізетін каналды, әдетте шина деп
аталатын коаксиалдыкабельді пайдала нады. Барлық желілік компьютерлер
шинағатікелей қосылады. Бұл желіде деректер 2 бағытта
бірдей жылжиды. Кабель – шинаның екі шетінде арнайы бұқтырмалар
(терминаторлар) орнатылған. Сақина жағдайындағыдай, желілінің бір
жеріндегі қосылудың бұзылуы жұмысты бірден тоқтатады. Шина желісіндегі
деректердің қауіпсіздігі Сақинажелісіндегідей, оның осал т ұсы – бүкіл
желінің деректері әр желілік компьютерден өтеді.
Деректерді беру жылдамдығымен, оның құрамына сәйкес өзгешеленетін
деректерді берудің түрлі технологиялары бар. Е ң танымалдары: Enthernet,
ARCNET және IBM token ring.
Enthernet технологиясын 1973 жылы бір топ американ
зерттеушілері Palo Alto зерттеу орталығында жасады. Enthernet желіл ері
жұлдызша түрінде де, шина түрінде де құрыла береді.Канал
ретінде коаксиалды кабель қолданған да, Enthernet желісі шина
сияқты кескінделеді. Егер есулі қос өткізгіш
қолданған болса, Enthernet жұлдызша  кескінделеді. ARCNET технологиясыD atapoi
nt Corporation  фирмасында 1968 жылы жасалған. ARCNET технологиясын ың
желісі де,Enthernet желісі сияқты,  екі топология бойынша (жұлдызша және
шина) құрыла алады.  Token ringжұлдызша топологиясы бойынша көп
пайдаланушы кіруге болатын станция аталатын IBMарнайы құрылысымен
орталық хабра ретінде жұмыс істейді. Бірақ онымен байланысу үшін әр
компьютердің екі кабелі бар, біреуі бойынша ол
деректерді жібереді, басқасы бойынш а –қабылдайды.
 
 

Интернет кең аумақты желісі

2.1. Интернет туралы ұғым
Интернет – ауқымды ақпараттық инфрақұрылым. Қазіргі уақытта 20-дан аса
ауқымды желіліер бар, бірақ солардың ең танымалдысы – Интернет желісі.
Интернет – бір-бірімен байланыс каналдары және бірегей қабылдау,
мәліметтерді беру стандарттары арқылы өзара байланысқан компьютерлер мен
компьютер желілерінің жиынтығы. Ол деген жер шарын қамтып жатқан ауқымды
бүкіл әлемдік ақпарат жүйесі болып отыр. Алғашқыда интернетті құру мақсаты
- әртүрлі типтегі компьютерлік желілерді біріктіру болып табылады. Қазіргі
уақытта компьютер мен телекоммуникация аймақтарында ғана емес, сонымен
бірге әрбір адам өзіне қажетті ақпаратты тауып, оған қажетті дегенді бере
алады. Соның нәтижесінде интернет ақпарат ресурстарымен үздіксіз толығып
отырады.
1965 жылы Массачусет технологиялық институтындағы компьютер Калифорнияның
телефон байланысына қосылды. Интернет 1969 жылы АҚШ-та осы елдің қорғаныс
министрлігінің тапсырысы бойынша жасалған ARPANET желісінен пайда болды. 
ARPANET желісі оқу орындарын, әскерлер мен әскери мәдігерлерді біріктіретін
желі еді. Ол о баста зерттеушілердің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Желі туралы ұғым. Желінің түрлері
Жергілікті желі
Компьютерлік желіні үйрету
Сервері бар желі
Астана және Щучинск аумақтарына, компьютерлік желінің құрылу принципі мен эволюциясы
Желілік тақта - компьютерді желіге қосатын құрылғы
«Жылжымалы байланыс технологиясы» пәнінен «EDGE технологиясы»
Дербес компьютерлердің желілері
Компьютерлік желі түсінігі
Әлемдік ақпараттық кеңістікке ену жағдайында компьютерлік желі технологиясын оқушыларға меңгертудің тиімді әдіс-тәсілдері
Пәндер