Өндірістік объектілерге арналған өрт қатерінің нормативтік мәндері

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1. Ғимараттар мен үймереттердің өрт . жарылыс қауіпсіздігі бойынша жіктелуі. Материалдардың өрт класстары ... ... ... ...

2. Өндірістік объектілерге арналған өрт қатерінің нормативтік мәндері ... ... ... ..

3. Объектілердің өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі ұйымдастыру іс.шаралары ... ... ... ... ... ...

4. Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы өрт қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ...
5. Энергетика нысандарындағы өрт қауіпсіздігін қамтамассыз ету...

6. Өрт кезіндегі іс.қимыл тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

7. Өрттік хабарлағыштар және оларды орналастыру есебі ... ... ... ... ...

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету адамдардың өмiрi мен денсаулығын, меншiктi, ұлттық байлық пен қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi мемлекеттiк қызметтiң ажырамас бөлiгi болып табылады. Ғимараттардағы өрт қауіпсіздігі талаптарын қамтамассыз ету ҚР заңнамасында белгіленген тәртіппен бақылаумен жүзеге асырады. Мұндай бақылаулар Қазақстан Республикасының Өрт қауіпсіздігі туралы 1996 жылы 22 қарашадағы заңына сәйкес жүргізіледі. Осы заңға сәйкес елді мекендердің, сондай-ақ, барлық ұйымдардың өрт қауіпсіздігі саласындағы нормаларды, ережелерді, техникалық регламенттерді және стандарттарды сақтауы бақылануға жатады және мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары осы объектілерді қажеттілігіне қарай, бірақ үш жылда бір реттен асырмай, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың өтініші бойынша тексереді.
Қазақстанда өндіріс ғимараттыры мен өзге де нысандарда өрт және жарылыс қауіпсіздігін қамтамассыз ету бұл елдегі өмір сүру деңгейін арттырудың басты шарттарының бірі. Шымкент қаласы бойынша қазіргі таңда ғимараттар мен үймереттерді нормалар мен ережелерге сай жарылыс-өрт қауіпсіз етіп жобалау, салу дамуда.
Курстық жұмыстың зерттеу нысаны - Шымкент қаласындағы энертегика нысаны.
Жұмыстың мақсаты - белгілі нысандағы өрт және жарылыс қауіпсіздігі принциптерін талдау.
Курстық жұмыстың міндеттері:
ғимараттардың өрт және жарылыс қауіптілігі категорияларына
сипаттама беру;
ғимараттың технологиялық схемасына талдау жасау;
энергетика нысанында өрт және жарылыс қауіпсіздігін сипаттау;
Курстық жұмысты жазу барысында бақылау, мәлімет жинау, құрылыс материалдары сауда кешенінің өрт және жарылыс қауіпсіздігіне техникалық талдау жасау, анализ, синтез, жүйелеу тәсілі сияқты зерттеу әдістері қолданылды.

1. Ғимараттар мен үймереттердің өрт - жарылыс қауіпсіздігі бойынша жіктелуі. Материалдардың өрт класстары

Өндірістің өрт қауіпінің сол өндіріске қолданылатын материалдардың қасиеттері мен технологиялық процестердің өзгешіліктерін анықтайды.
Өрт қауіпі деп өрттің пайда болу немесе өрттің мүмкіндігін айтады. Өндірістің өрт қауіпі технологиялық процесстердің одақтық нормалары ОНТП-24-86 бойынша 5 категорияға :А,Б,В,Г,Д бөлінеді. Өндірістің категорияларға бөлінуі жоғарғы А-дан төменгі Д-ға дейін біртіндеп ажыратылып 1 кестеде көрсетілген.

1 кесте
Бөлменің категориясы
Өндіріс бөлмедегі материалдардың және заттардың сипаттамасы.

А-
жарылыс, өрт қау-іпті (түтану темпера-турасы 280С дейін)
Түтану температурасы 280С-дан аспайтын жанғыш газдар мен тез от алатын сүйықтар белгілі бір мөлшерде жарылғыш газ, бу, ауа қоспаларын түзейді және олар от алған кезде бөлменің қысымы 5 кПа-дан артық болса жарылысқа соқтыру мүмкін.
Бөлмедегі жарылыс кезінде есептелген қысым 5кпа-дан артық болғанда, сумен оттегімен немесе бірі-бірімен араласқанда жарылу және жану мүмкіндіг бар заттар мен материалдар.
Б-
өрт, жарылыс қауіп-ті (түтану тем-расы 28-610С дейін)
Жанғыш шаңмен талшықтар, тез от алатын сүйықтар түтану температурасы 280С дейін болғанда, жанғыш сүйықтардың мөлшері жарылу қауіпі бар шаң ауа немесе бу ауа қоспалары от алғанда бөлмедегі есептелген қысым 5 кПа-дан артық болады.
В
өртену қауіпі (түтану температурасы 610С жоғары)
Жанатын жануы қиын заттар мен материалдар (оның ішінде шаңдар мен талшықтар), А және Б категорияларына жатпайтын бөлмелерде су мен, отттегі мен немесе өзара араласқанда тек қана жанатын заттар мен материалдар.
Г
Өңдеу процесстерінде сәулелі жылу, үшқын және жалын бөлінетін ысыған қызған және балқыған күйлеріндегі жанбайтын заттар мен материалдар.
Д
Суық күйіндегі жанбайтын заттар мен материалдар.

Ғимараттардың өртену қауіпі олардың негізгі конструкциялық элементтерінің отқа төзімділігі дәрежесі мен анықталады да, құрылыс нормалары мен ережелері (СНиП 2.01.02-85) бойынша тағайындалады. Құрылыс материалдары мен конструкциялары жануына байланысты жанбайтын, жануы қиын және жанатын болып 3 топқа бөлінеді.
Жанбайтынға - оттың немесе жоғары температураның әсерінен от алмайтын, бықсымайтын және көмірленбейтін материалдар жатады. Оларға минерал талшықтарынан жасалған тақталар, табиғи және жасанды бейорганикалық заттар жатады.
Жануы қиын материалдарға - оттың әсерінен немесе жоғары температура әсерінен бықситын және көмірленетін, бірақ от алмайтын, от көзі барда ғана жануы және бықсуы тоқтайтын материалдар жатады. Ол асфальт бетоны, битум негізіндегі минерал тақталары, балшық ерітіндісі мен сыланған киіз, антиперен мен өңделген ағаштар.
Оттың әсерінен немесе жоғары температураның әсерінен от алатын, болмаса бықситын және от көзін алып тастағаннан кейін де жанаберетін материалдар жанатын материалдарға жатады. Жанатын материалдарға барлық органикалық материалдар, одан басқа оттың әсерінен және жоғары температураның әсерінен қорғалмаған жанғыш материалдардан жасалынған конструкциялар жатады.
Өндіріс орындарында жанғыш қоспалардың от алуы әр түрлі жылу көздерін электр тізбегіне қосқанда және ажыратқанда пайда болатын үшқынға, статикалық электрлену үшқынына, соғылу кезіндегі үйкеліс арқылы пайда болатын үшқынға байланысты болады. Сығылған газ бөлінбейтін жанғыш қоспаның тез күюі және түтануы жанғыш қоспалардың от алуына себепші болады.
Тұтану температурасы деп (арнайы сынақ жағдайында) жанғыш заттардың ең төменгі температурасын айтады. Осы кезде заттардың бетінде ауада от көзінен түтануы мүмкін бу мен газдар жиналды, бірақ олардың жиналу жылдамдылығы одан әрі жануына жеткіліксз болады.
От алу температурасы деп жанғыш заттардың температурасын айтады. Осы кезде от көзінен от алған газ бен будың бөліну жылдамдығы жануды қамтамасыз етеді. Басқаша айтқанда, кенеттен экзотермиялық реакциясы күшейетін заттардың (материал, қоспа) ең төменгі температурасы, ол жалыңдап жануымен аяқталады.
Белгілі сұйықтардың түтану температурасы от алу температурасынан төмен болады. Сол себепті сүйықтардың өрт қауіпі тұтану температурасы мен сипатталады. Өрт қауіпі ПВНЭ үлгісіндегі аспаппен анықталады.
Түтану температурасы 1 формуламен есептеледі:
ТТ =Т +-ΔТ; 0С 1
Мүнда: ТТ - сүйықтың есепті тұтану температурасы;
Т - тәжрибелі түтану температурасы;
ΔТ - барометр қысымына түзету коэффициент.
Барометр қысымына түзету коэффициентін 2 формуламен анықтаймыз:

ΔТ =0,345* (760- В); 2
В- барометр қысымы, мм.сн.бағ.
Тұтану температурасын сүйықтың қайнау температурасымен эмпирикалық формула мен есептеуге де болады: жобаланған
Тт=0,736 *ТҚ ; 3
ТҚ- сүйықтың қайнау температурасы ,анықтамадан алынады.

Жанатын және от алатын сүйықтардың барлығы ГОСТ 12.1.004-85 бойынша тез от алатын және жанғыш болып екіге бөлінеді:
1.Тез от алатын сүйық деп от көзін алып тастағаннан кейін өздігінен жанатын және тұтану температурасы жабық тиглде 610С аспайтын, ал ашық тиглде 660С аспайтын сүйықты айтады.
2.Жанғыш сүйық деп от көзін алып тастағаннан кейін өздігінен жанатын және тұтану температурасы жабық тиглде 610С-ден жоғары, ал ашық тиглде 660С-ден жоғары болатын сүйықты айтады.
Жануын болдырмаудың алдын ала тұрлері: сүйықтың температурасын тұтану температурасынан төмен ұстау, ыдыстың ішіндегі сүйықтан бос тұрған көлемін жанбайтын газ бен немесе бумен мысалы: азот, көмір қышқылымен ж.т.б. толтырып қою қажет, жарылудан қорғайтын жабдықтарды пайдалану; сүйықтың электрленуін азайтып және тағы басқа шаралар қолдану.
Өрт пайда болса оны сөндіретін құрал жабдықтар бөлінеді. Өрттің ауданы аз болса оны сөндіретін алғашқы құралдары - киіз, құм, көрпені, одеялды қолданады. Ал жанған ауданы көп болса онда өрттің класына байланысты айқындалады 2 кесте.

Өрт кластары және оны сөндіруге берілген заттар.
2 кесте

Өрт класы
Жанатын заттың сипаты
Отты сөндіретін құрал
А
Қатты жанғыш материалдар ( ағаш, көмір, қағаз, резина, ж.т.б.).
Өртті сөндіретін құралдардың барлығы, ең басты су.
В
Жанғыш сүйықтар және қызғанда балқитын материалдар (мазут, бензин, лак,майлар,
спирттер, стеарин,каучук,синтетикалық заттар).
Себілетін су, көбіктің барлық тұрлері.
С
Жанғыш газдар (сутегі, ацетилен, көмір сутектері ж.т.б.)
Газ құрамдары: өқшау сұйытқыштарыСО2,
N2, галлоид сутектері, ұнтақтар.

Д
Металлдар мен олардың қоспалары (калий, натрий, алюминий,магний ж.т.б.
Ұнтақтар (жанып тұрған бетке ыңғайлы етіп бергенде).

Е
Кернеуі бар электр қондырғылары.
Галлоид, көмір сутектері, көміртектің қостотығы, ұнтақтар).

Жанғыш сүйықтардың тұтану температурасы 200-тан 2500-қа дейін аралығында стандарттық әдіспен ПВНЭМартенс-Пенскийдың құралымен анықталады.
Құралдың құрлысы: жез тигл, оның ішіне сүйықты құяды; тигльдің қақпығында арластырғыш; тұттандырғыш фитиль; фитильдің қақпағын ашып жабатын заслонка; термометрді тильге тығып қоятын тетік бар. Тигльдің өзін электрқыздырғыштың ішіне салып қояды. Приборды трансформаторға немесе реостатқа жалғастырады, сол арқылы сүйықты қыздырған кезде температураның осу жылдамдылығын реттейді.

2. Өндірістік объектілерге арналған өрт қатерінің нормативтік мәндері
Ғимараттардағы, құрылымдардағы, құрылыстардағы және өндірістік объектілер аумақтарындағы жеке өрт қатерінің шамасы жылына 10 -6 аспауы керек. Қауіпті өрт факторларының әсерінің нәтижесінде адамдардың қырылу қатері ғимараттарды, құрылымдарды және құрылыстарды өрт қауіпсіздігімен қамтамасыз ету жүйелерінің қолданылуы ескеріліп анықталуы керек.
Жылына 10 -6 жеке өрт қаупінің шамасын технологиялық процестердің қолданылу ерекшелігіне байланысты мүмкін болмайтын өндірістік объектілер үшін, жылына 10 -4 мәніне дейін жеке өрт қаупін арттыруға рұқсат етіледі, мұндайда қызметкерлер құрамын өрт кезінде және жұмыскерлерді жоғары қауіп жағдайында олардың жұмысының орнын толтыратын әлеуметтік қорғау бойынша әрекеттерге оқыту бойынша шаралар қарастырылуға тиіс.
Объектінің жанындағы адамдар тұратын аймақта болатын адамдар үшін, өндірістік объектідегі қауіпті өрт факторларының әсері нәтижесінде жеке өрт қаупінің шамасы жылына 10 -8 аспауы керек.
Объектінің жанындағы адамдар тұратын аймақта болатын адамдар үшін, өндірістік объектідегі қауіпті өрт факторлары әсерінің әлеуметтік өрт қаупінің шамасы жылына 10 -7 аспауға тиіс.
Технологиялық процестердің өрт қауіптілігін талдау технологиялық процесс параметрлері болатын технологиялық процесте айналатын заттар мен материалдардың өрт қауіптілігі көрсеткіштерін салыстыруды қарастырады.
Технологиялық ортаның өрт қауіптілігі сипаттамалары үшін қажетті және жеткілікті олардың агрегаттық жағдайына байланысты, заттар мен материалдардың өрт қауіптілігі көрсеткіштерінің тізбесі осы
Өрт қауіпті технологиялық ортаның әлеуетті жану көздерінің тізбесі технологиялық процесс параметрлерін және заттар мен материалдардың өрт қаупінің көрсеткіштері болатын өзге жану көздерін салыстыру көмегімен анықталады.
Өндірістік объектідегі өрт қауіпті жағдайларды анықтау технологиялық процестің әрқайсысының өрт қаупін талдау негізінде іске асырылуға және қауіпті өрт факторларымен және қауіпті өрт факторлары әсерінің қайталанатын зардаптары әсер ететін аймақта болатын адамдар үшін туындайтын қауіпті жүзеге асыру кезінде жағдайды таңдауын қарастыруға тиіс.
Өрт қауіпті апатты жағдайларға адамдардың өмірі мен денсаулығы үшін қауіп тудырмайтын апатты жағдайлар жатады. Бұл жағдайлар өрт қауіптілігін есептеген кезде ескерілмейді.
Өндірістік объектіде әрбір өрт қауіпті жағдай үшін, өрт қауіпті жағдайлардың пайда болу және даму себептерін, адамдар болатын жерде олардың өмірі мен денсаулығы үшін қауіп тудыратын олардың факторлары мен туындау орындарын сипаттау берілуі керек.
Өрт қауіпті жағдайлардың туындау себептерін анықтау үшін, жүзеге асыру жанғыш ортаның түзілуіне және жану көзінің пайда болуына әкелетін оқиғалар анықталуға тиіс.
Өндірістік объектідегі өрт қаупін бағалау мыналарды қарастыруы қажет:
1) өндірістік объектінің өрт қауіптілігін талдау;
2) өндірістік объектідегі өрт қауіпті апатты жағдайлардың жүзеге асырылу жиілігін анықтау;
3) өрттің белең алуының түрлі сценарийлері үшін, оның қауіпті өрт факторларының алаңын салу;
4) өрттің белең алуының түрлі сценарийлері үшін, қауіпті өртфакторлары әсерінің зардаптарын бағалау;
5) өрт қаупін анықтау.
Өндірістік объектілердің өрт қауіптілігін талдау мыналарды
қарастыруға тиіс:
1) технологиялық ортаның өрт қауіптілігін және өндірістік объектідегі технологиялық процестер параметрлерін талдау;
2) өрт қауіпті апатты жағдайлар мен әрбір технологиялық процеске арналған параметрлер тізбесін анықтау;
3) әрбір технологиялық процесс үшін, жағдайды өрт қауіпті ретінде сипаттауға мүмкіндік беретін туындау себептерінің тізбесін анықтау;
4) адамдардың опат болуына әкелетін өрттің туындау және белең алу сценарийлерін құру.
Өндірістік объектіде өрт қауіпті жағдайлардың жүзеге асу жиілігін анықтау үшін, мынадай ақпарат пайдаланылады:
1) өндірістік объектіде пайдаланылатын жабдықтың істен шығуы туралы;
2) өндірістік объектіде қолданылатын жабдықтың сенімділік
параметрлері туралы;
3) өндірістік объектінің қызметкерлер құрамының қате әрекеттері туралы;
4) өндірістік объектінің орналастыру ауданындағы
гидрометеорологиялық жағдай туралы;
5) өндірістік объектінің орналастыру ауданындағы географиялық жер ерекшеліктері туралы.
Қауіпті өрт факторларын, олардың белең алуының түрлі сценарийлеріне арналған жарылысты бағалау өндірістік объекті аумағында және оған іргелес жатқан аумақта қауіпті факторлар динамикасын жасау туралы ақпаратты және адамдардың өмірі мен денсаулығы үшін талданатын өрт, жарылыстың қауіпті факторларының мәндері туралы ақпаратты салыстыру негізінде іске асырылады.
Өрт, жарылыстың қауіпті факторларының адамдарға әсерінің зардаптарын өрт қауіпті оқиғалардың белең алатын түрлі сценарийлері үшін бағалау, өрт, жарылыстың қауіпті факторларының әсер ету аймағына тап болған адамдар санын анықтауды қарастырады.
3. Объектілердің өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі ұйымдастыру іс-шаралары
Объектілерді пайдалану кезінде осы Техникалық регламенттің, " Қазақстан Республикасындағы өрт қауіпсіздігі ережелері " және объектілерді пайдалану кезінде өрт қауіпсіздігі талаптары болатын, белгіленген тәртіппен бекітілген өзге нормативтік-құқықтық актілер талаптары сақталуға тиіс.
Ұйым басшылары немесе жеке кәсіпкерлер өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында, жекелеген жұмыс учаскелерінде өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жауапты тұлғаларды белгіленген тәртіппен тағайындауға тиіс.

Әрбір ұйымда бұйрықпен немесе нұсқаумен олардың өрт қауіптілігіне сәйкес келетін өртке қарсы режим белгіленеді, оның ішінде мыналар:
1) ашық отты пайдалану тәртібі және қауіпсіздік шаралары анықталады;
2) темекі шегуге арналған орын анықталады және жабдықталады;
3) өрт сөндіретін автомашиналардың объектіге өту тәртібі анықталады;
4) үй-жайда бір мезгілде болатын шикізат, шала өнімдер және дайын өнімдердің орны және рұқсат етілген мөлшері анықталады;
5) жанғыш қалдықтар мен шаңды жинау, май болған арнайы киімді
сақтау тәртібі белгіленеді;
6) өрт жағдайында және жұмыс күні аяқталған кезде, электр
жабдықтарын тоқсыздандыру тәртібі белгіленеді;
7) уақытша отты және басқа өрт қауіпті жұмыстарды жүргізу тәртібі реттеледі;
8) үй-жайды жұмыс аяқталғаннан кейін қарап шығу және жабу тәртібі реттеледі;
9) жұмыскерлердің өртті байқаған кездегі әрекеттері реттеледі;
10) мамандықтар (лауазымдар) тізбесі, өртке қарсы нұсқамадан өту тәртібі және мерзімі және өрт-техникалық минимум бойынша оқытулар
анықталады, сондай-ақ оларды өткізуге жауапты тұлғалар тағайындалады.
Әрбір объектіде әрбір жарылыс-өрт қауіпті және өрт қауіпті учаске (шеберхана, цехтар) үшін, осы Техникалық регламенттің 16-қосымшасында берілген талаптарға сәйкес өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулар әзірленген болуы қажет.
Түтінді кетіру және өртті автоматты қондырғылармен байқау және сөндіру жүйелерімен жабдықталған ғимараттар мен құрылымдарды пайдалану үшін жауапты ұйым (оның ішінде тұрғындық-пайдалану) басшылары аталған жүйелерді дұрыс күйінде күтіп ұстауға міндетті.
Ғимараттың өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарының (өрт дабылының және өрт сөндірудің автоматты қондырғылары, түтінге қарсы қорғау жүйелері, өрт кезінде адамдарды құлақтандыру және басқа жерге көшіру және қолмен өрт сөндіргіштерді басқару) тиімді жұмысын қамтамасыз ету үшін, басшының бұйрығымен өртке қарсы қорғау жүйелерін пайдалану, бастапқы өрт сөндіру құралдарын сатып алу, жөндеу, сақтау және дайындау, техникалық қызмет көрсетудің (қолмен өрт сөндіргіштерді қайта зарядтау) және жоспарлы-сақтандыру жөндеуінің уақытылы және сапалы өткізілуіне жауапты тұлғаны ұйым басшыларының қатарынан лауазымды тұлға тағайындалған болуға тиіс.
Өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарының техникалық қызмет көрсету және жоспарлық-сақтандыру жөндеу бойынша жұмыстарды пайдаланушы-ұйым осы жұмыстарды орындау бойынша білікті мамандар болған кезде, өздері жүргізуге тиіс.
Арнайы оқытылған қызмет көрсетуші қызметкерлер болмаған жағдайда, өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарының техникалық қызмет көрсету және жоспарлық-сақтандыру жөндеу бойынша реттеу жұмыстарын дайындаушы-зауыттың техникалық құжаттамасы және реттеу жұмыстарын жүргізу мерзімдері ескеріліп жасалған жылдық жоспар-кестеге сәйкес, мамандандырылған ұйымдар келісім-шарт бойынша іске асыруға тиіс.
Өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарының техникалық қызмет көрсету және жоспарлық-сақтандыру жөндеу бойынша жұмыстарының есебі, бастапқы өрт сөндіру құралдарының болуын және жағдайын тексерулер арнайы журналда көрсетілуі керек.
Қондырғының (жеке желілер, хабарлауыштар) немесе жүйенің сөндірілуімен байланысты, техникалық қызмет көрсету және жоспарлық-сақтандыру жөндеуі бойынша жұмыстарды орындау кезеңінде, ұйым басшысы ғимаратты, құрылымды, үй-жайларды, жабдықтарды өрттен қорғау бойынша қосымша шаралар қабылдауға міндетті.
Ғимараттар мен имараттардың барлық үй-жайларында (тұрғын үйлер ғимараттарын қоспағанда), сондай-ақ заттар мен материалдарды ашық сақтау және технологиялық қондырғыларды орналастыру жерлерінде өртке қарсы қызметтің телефон нөмірі көрсетілген кестелер ілінуге тиіс.
Кестелер бастапқы өрт сөндіру құралдарын және ішкі өрт сөндіру крандарын орналастыру жерлерінде, сондай-ақ пайдалану шыға берістерінде орнатылуы керек.
Ұйым жұмыскерлері жұмысқа өртке қарсы нұсқамадан өткен соң ғана жіберілуге және өрт-техникалық минимум бағдарламасы бойынша кезекті оқудан өтуге тиіс.
Өртке қарсы нұсқамадан өту барысында, жаңа келген жұмысшылар мен қызметшілер мыналармен танысуға тиіс:
1) ұйымда белгіленген өртке қарсы режиммен, сондай-ақ ішкі тәртіп нұсқауларымен және өзге өрт қауіпсіздігі талаптарымен;
2) жұмыс учаскелеріндегі барынша өрт қауіпті жерлермен;
3) өрт туындайтын ықтимал көздермен және себептермен, олардан
сақтандыру шараларымен және өртті байқаған кездегі әрекеттермен;
4) жұмыс орнында, қондырғыда, аппаратта, цехта және ұйым аумағында лапылдап жануды болдырмау үшін, жұмысты бастар алдында, процесте және аяқтағаннан кейін, жұмыстан кетер алдында сақталуға тиіс өрт қауіпсіздігі шараларымен;
5) өрт сөндіру құралдарын пайдалану әдістерімен, өрт сөндіру
ережелерімен және тәсілдерімен.
Аумағында ғимараттар (құрылымдар), сондай-ақ жарылыс өрті және өрт қауіптілігі бойынша А, Б және В санатының сыртқы технологиялық қондырғылары, көпшілік адамдар болатын қоғамдық және өндірістік ғимараттар орналасқан ұйымдарда ұйым басшысының бұйрығымен өрт-техникалық комиссиялары және өртке қарсы ерікті құрамалар құрылуы керек.
Көпшілік адамдар болатын қоғамдық ғимараттар (құрылымдар), өндірістік және қоймалық ғимараттар (құрылымдар) үшін, сондай-ақ жарылыс өрті және өрт қауіптілігі бойынша А, Б және В1-В4 санатындағы өндірістік және қоймалық ғимараттар (құрылымдар) орналасқан ұйымдар үшін, ұйым басшысының бұйрығымен өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулық әзірленген болуға тиіс. Осы ғимараттардың (құрылымдар) жекелеген үй-жайлары, технологиялық қондырғылар үшін аталған нұсқаулықтарды және олардың тізбесін әзірлеу қажеттігін ұйым басшысы немесе егер бұл жалға беру келісім-шартында қарастырылған болса, мүлікті жалдаушы (қосалқы жалдаушы) анықтайды.
Ғимараттар мен құрылымдарда өртке қарсы бөлімшенің жеке құрамын өрт орнына ("Өрт сөндіру бөлімшелерін тасымалдаудың" жұмыс режимі болатын) жеткізу үшін қолданылатын лифтілерді пайдалану, ұйым басшысы бекіткен немесе Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің аумақтық органымен келісілген нұсқаулыққа сәйкес іске асырылады.
Көпшілік адамдар болатын ғимараттарда (құрылымдарда) (тұрғын үйлерден басқа), сондай-ақ басқа ғимараттар мен құрылымдарда, кез келген қабатта 10 немесе одан көп адам бір мезгілде болған жағдайда, ғимараттың әр қабатында, қабаттардан көшіріп шығаруларда және дәліздің ұзындығы бойынша 20 м артық болмайтын жерлерде адамдарды қауіпсіз аймаққа қауіпсіз көшіруді өткізу, өртке қарсы қызметті шақыру және өрт сөндіру бөлімшелері келгенге дейін өрт сөндіруді ұйымдастыру бойынша ұйым жұмыскерлерінің әрекет ету тәртібі болатын, өрт туындаған кезде адамдарды көшіру жоспары әзірленген және ілінген болуға тиіс.
Биіктігі 2 қабат және одан артық ғимараттарда орналасқан қонақ үйлер, кемпингтер, мотельдер мен жатақханалар нөмірлерінде өрт пайда болған кезде, аталған нөмірі және эвакуациялық шығуларға қарай қозғалу бағыты көрсетілген адамдарды эвакуациялау жоспары ілінуге тиіс.
Қонақ үйлер, кемпингтер, мотельдер жатақханаларда тұрып жатқан азаматтар адамдар тұратын ғимараттардағы өрт қауіпсіздігі шаралары туралы жадынамамен және өрт кезінде адамдарды эвакуациялау жоспарымен танысып, қол қоюлары керек.
Шетел азаматтарының тұруы үшін тағайындалған қонақ үйлерде, кемпингтерде, мотельдер мен жатақханаларда өрт қауіпсіздігі туралы жадынамалар және өрт және адамдарды эвакуациялауды басқару туралы хабарлау жүйелерінде тілдік хабарламалар бірнеше тілдерде орындалуға тиіс.
Өрт туындау кезінде ұйым жұмыскерлерінің әрекет ету тәртібін анықтайтын, адамдар тәулік бойы болатын ғимараттар (мектеп-интернаттар, қарттар мен мүгедектер үйлері балалар үйлері, ауруханалар) үшін әзірленген нұсқаулықтарда адамдардың өзіндік эвакуациялану, сондай-ақ өздігінен эвакуациялануға қабілетсіз адамдарды ұйымның қызметкерлер құрамының тәуліктің жарық және қараңғы уақыттарында эвакуациялау нұсқалары болуға тиіс.
Объектілер (мектеп-интернаттар, қарттар мен мүгедектер үйлері балалар үйлері, ауруханалар) басшылары:
1) орналасқан объектіден шығатын ауданда өрт сөндіру бөліміне өртке қарсы қызмет белгілеген уақытта күн сайын әр объектіде болатын адамдар саны туралы ақпаратты хабарлауы;
2) ғимаратты өртке қарсы қорғау жүйесінің барлық элементтерінің өрт кезіндегі жұмыс қабілеттілігін бір уақытта тексерумен, олардың әрекеттері бойынша қызметкерлер құрамын жаттықтыруды жарты жылда бір реттен кем өткізілмеуін қамтамасыз етуі;
3) өрт кезінде ғимаратта болатын адамдарды қауіпсіз эвакуациялауды ұйымдастыру үшін жеткілікті қызмет көрсететін қызметкерлер құрамының тәулік бойы кезекшілігін ұйымдастыруы керек.
Әр қабат бойынша жауапты кезекшіде өзімен бірге ғимараттың
эвакуациялық шығу есіктері кілттерінің жиынтығы болуы қажет.
Кілттердің қосалқы жиынтығы ғимараттың бірінші қабатындағы кезекші қызметкерлер құрамында сақталуға тиіс.
Әрбір кілтте оның қай құлыпқа тиісті екендігі жазылған жазу болуы керек.
Кезекшілер телефон орнатылған үй-жайларда орналасуға, түнде ғимаратта қалған ересектер мен балалардың нақты санын және олардың орналасуын білуге тиіс.
Ғимараттар мен құрылымдарда көпшілік қатысатын іс-шараларды (демалу кештері, дискотекалар, жаңа жылдық және басқа қойылымдар) өткізуге олардың өрт туындаған кезде, адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша талаптарға сәйкестігін тексергеннен кейін ғана рұқсат етіледі.
Тексеріс нәтижелері тексерістер журналында тіркелуге және іс-шаралар өткізу кезінде өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етуге жауапты тұлға немесе объекті жетекшісі қол қоюға тиіс.
Адамдар тұруға арналған ғимараттарда, сондай-ақ адамдар көп болатын ғимараттарда (құрылымдарда) өрт кезінде электр энергиясы сөніп қалған жағдайда, кезекші қызметкерлер құрамында жұмыс істейтін жағдайдағы электрлік қолшамдар болуға тиіс электрлік қолшамдар санын объектінің ерекшеліктеріне және кезекші қызметкерлер құрамының санына байланысты, ұйым басшысы анықтайды.
Үй-жайлардың, ғимараттардың (құрылымдардан), өндірістік және қоймалық қолданыстағы ғимараттардың эвакуациялық шығу есіктерінде, сыртқы технологиялық қондырғыларда олардың өрт-жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша санаттары туралы, сондай-ақ онда орналасқан жарылыс қауіпті немесе өрт қауіпті аймақтардың кластары туралы ақпарат орналастырылған болуға тиіс.
Ауылдық жерлердің елді пункттерінің, адамдардың коммерциялық емес бау-бақшалық және саяжайлық бірлестіктерінің (серіктестіктер, тұтынушы кооперативтері, коммерциялық емес серіктестіктер) өртке қарсы қызмет бөлімшелері, жергілікті атқарушы органдар немесе азаматтардың жоғарыда аталған коммерциялық емес бірлестіктерінің басқармалары орналаспаған аймағында осы үшін арнайы қашықтатылған жерде немесе жеке тұрғын үйлерде (аула ішіндегі құрылыстар) өрт сөндіру мотопомптарының ерікті өрт сөндіру құрамалары мүшелерінің өрт сөндіру кезінде пайдаланатын түтік құбырлар мен ұңғылардың, бастапқы өрт сөндіру құралдарының, механикаландырылмаған құрал-сайманның және өрт сөндіру керек-жарақтарының қажетті жиынтығын сатып алу және сақтау ұйымдастырылуға тиіс.
Өрт болған жерге түтік құбырлар мен ұңғылардың қажетті жиынтығы болатын өрт сөндіру мотопомптарын жеткізуге жауапты тұлғалар тағайындалуға тиіс.
Аталған елді мекендер үй-жайлар (участкелер) саны есептеліп, өрт сөндіру мотопомптарымен қамтамасыз етілген болуы керек:
1) 300-ден артық емес - тасымалданатын бір өрт сөндіру мотопомпасы;
2) 300-ден бастап 1 мыңға дейінгі - тіркемелі бір өрт сөндіру
мотопомпасы;
3) 1 мыңнан артық - екеуден кем болмайтын өрт сөндіру мотопомпасы.
Ауылдық елді мекендер аумақтарында, азаматтардың бау-бақшалық және саяжайлық коммерциялық емес бірлестіктерінде, блок-жүк сауыттық ғимараттарда жергілікті атқарушы органдар және азаматтар бірлестіктерінің басқармалары тиісінше, өрт туралы адамдарды хабарландыруға арналған дыбыстық сигнал беру құралдарын орнатуға, өрт сөндіру мақсаттары үшін су қоры сақталуға, сондай-ақ өртке қарсы қызмет бөлімшелерін шақыру тәртібі белгіленуге тиіс.
Құрғақ әрі ыстық жаз мезгілдерінде ауылдық елді мекендер аумақтарында, азаматтардың бау-бақшалық және саяжайлық коммерциялық емес бірлестіктерінде және кәсіпорындарда жергілікті атқарушы органдар, азаматтардың бау-бақшалық және саяжайлық коммерциялық емес
бірлестіктерінің басқармалары, кәсіпорын басшылары, тиісінше, өртке қарсы ерекше режимді белгілеп, өрттің туындау қауіптерін азайту бойынша қосымша шаралар қабылдап, өрт қауіпсіз жұмыстарды жүргізу, от жағу, автомотокөліктің орман алқаптарына шығуы бойынша шектеулер енгізуге, елді мекендер аумақтарындағы және онымен шектес жатқан орман (дала) алқаптарындағы тұрғындардың және бастапқы өрт сөндіру құралдары болатын ерікті өрт сөндіру құрамалары мүшелерінің күшімен шолу, сондай-ақ өрт сөндіру мақсаттары үшін бейімделген техниканы пайдалану мүмкіндігіне дайындық ұйымдастыруға тиіс.
Аталған кезеңде жергілікті өзін-өзі басқару органдары азаматтардың өрт қауіпсіздігі саласындағы әлеуметтік маңызды жұмыстарға тартылуын және өрт сөндіру автомобильдердің әскери есебін толық жиынтықтау үшін, өртке қарсы қызмет бөлімшелерінде олардың кезекшілігін ұйымдастыруды қамтамасыз етуге тиіс.
Телефон байланысымен қамтамасыз етілген елді мекендерде өртке қарсы қызметпен ақылы қызмет көрсететін таксофондарда байланысуға арналған телефон нөмірін жүргізуге тыйым салынады.

4. Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы өрт қауіпсіздігі

Технологиялық процестер регламентке, техниканы пайдалану ережесіне және басқа да белгілі тәртіппен бекітілген нормативтік-техникалық және пайдалану құжаттарына сәйкес жүргізіледі, ал өрт және жарылыс қаупі бар материалдарды пайдалануға арналған жабдық құрастыру құжаттамасына сәйкес болуы тиіс.
Әрбір кәсіпорында 12.1.044-89 МЕМСТ бойынша заттар мен материалдардың технологиялық процестерде қолданылатын өрт қаупінің көрсеткіштері туралы мәліметтер болуы, ал ғимараттар мен үй-жайлар үшін Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің қолданыстағы техникалық жобалаудың республикалық нормасы ІІМ ТЖРН 01-94 негізінде жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша санаты анықталуы қажет.
Өрт және жарылыс қаупі бар заттармен және материалдармен жұмыс істегенде орамада немесе ілеспе құжаттарда көрсетілген таңбаның және сақтандыру жазуларының талаптары сақталуы тиіс.
Бір-бірімен өзара әрекеттескен кезде жалын шығаратын, жарылатын немесе жанғыш және уландырғыш газдар (қоспалар) шығаратын заттар мен материалдарды (егер технологиялық регламентте қарастырылмаған болса) бірге қолдануға, сақтауға және тасымалдауға жол берілмейді.
Жобада және технологиялық регламентте немесе объектілік (цехтік) нұсқауларда қаралған болса, бір-бірімен өзара әрекеттескен кезде жалын шығаратын, жарылатын немесе жанғыш және уландырғыш газдар (қоспа) шығаратын заттар мен материалдарды тасымалдауға сақтауға және бірге қолдануға рұқсат етілмейді.
Сорғыш құралдарының (шкафтар, сырлайтын, кептіретін камералар т.б.), аппараттардың және құбырлардың құрылысы өртке қауіпті шөгінділердің жиналуын болдырмауға және оларды өртке қауіпсіз тәсілмен тазалау мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс. Тазалау жұмыстары технологиялық регламентке сәйкес жүргізілуі және журналға тіркелуі қажет.
Орнатылатын технологиялық жабдықтарда, құбырларда және басқа да орындарда ұшқын өшіргіш, ұшқын аулағыш, от тосқауылдағыш, от бөгегіш, шаң мен металл аулағыш және жарылысқа қарсы жабдықтар, статистикалық электрден қорғау жүйесі жұмыс істеуге дайын күйде болуы қажет.
Құралдарды, бұйымдарды және бөлшектерді жуу және майсыздандыру үшін жанбайтын техникалық жуу құралдары, сондай-ақ өртке қатысты қауіпсіз қондырғылар мен әдістер қолданылады.
Құбырлардағы суыған өнімді, суық, кристалл гидрантты және басқа да қақпақтарды жылыту ыстық сумен, бумен және басқа да қауіпсіз тәсілдермен жүргізілуі тиіс. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.