Қант диабеті



Диабет созылмалы инекциялық ауру болып табылады және ол сіздің қаныңызда глюкозаның (қанттың) өте жоғары деңгейде екенін білдіреді. Глюкоза ағза үшін аса маңызды энергия көзінің бірі болып табылады. Осы энергияны пайдалану үшін глюкоза қаннан дене жасушаларына өтуі тиіс. Ол үшін қанда жеткілікті деңгейде инсулин болуы қажет.
Диабеттің бірнеше түрі бар. Диабеттің 1 түрі әдетте, балалар мен жас адамдарда дамиды. Олардың ағзаларында инсулин өте аз немесе мүлдем өндірідмейді.
Диабеттің ең кең тараған түрі диабеттің 2 түрі болып табылады, ол әдетте, ересек адамдарда кездеседі. Диабеттің осы түріне асқазан асты безінің инсулинді жеткіліксіз мөлшерде өндіре бастауы, не болмаса, дене жасушаларының инсулинге деген сезімталдығы төмендегені тән болып келеді.
2 түрдегі диабет негізінен ересек адамдарда пайда болады. Дегенмен балалар мен жастар да ауырып қалуы көбеюде. Ауыр салмақ пен дененің белсенділігінің жетіспеушілігі диабеттің пайда болу қауіпін ұлғайтады.
Диабеттің 2 түрі ақырындап және байқаусыз дамиды. Сондықтан ол айтарлықтай ұзақ уақыт бойына анықталмаған күйі қалуы мүмкін.
Диабеттің ұзақ уақытты ағымында қанның құрамындағы қанттың жоғары деңгейі көздің, жүректің, бүйректің, жүйке мен қан тамырларының күрделі зақымдануларына алып келуі мүмкін.
Тиісті түрде емдегенде, диабеттің асқынуларын болдырмауға, және сол кезде сіз қалыпты өмір сүріп, мүмкін болғанынша, мансабыңызбен айналысып, спорттық іс түрлеріне қатысып, балалы бола аласыз.
Диабеттің 2 түрімен ауырып қалған кезде, өзіңіздің өмір сүру салтыңызды бейімдеп, салмақ төмендетуге жүйелі түрде дене шынықтыруларға баса назар аудару керек.
Қанның құрамындағы инсулиннің деңгейін және инсулинге сезімталдықты реттейтін дәрілерді қабылдау керек, бұл қандағы глюкоза деңгейін қалыпты шектерде ұстап тұруға көмектеседі. Қандағы глюкозаның деңгейін ұдайы өлшеп отыру міндетті болып табылады.
Қанттың деңгейін төмендететін таблеткалармен немесе инсулинмен емделген кезде қанның құрамындағы глюкоза деңгейі қалыпты деңгейден төмен түседі. (4ммоль/л немесе 70мг/дл.ден төмен). Бұл гипогликемия деп аталады.
Гипогликемия туындауы мүмкін:
Көмірсулар жеткіліксіз мөлшерде болғанда;
Инсулин инъекциясынан кейін көмірсуларды кеш қабылдағанда;
Денеге аса көп күш түскенде;
Инсулиннің көп мөлшерін енгізгенде;
Құсу немесе іш өту жағдайында;
Шектен тыс мөлшерде алкоголь қабылдағанда;
Гипогликемия түнгі уақытта болып, осы жағдайды сіз сезінбеуіңіз мүмкін. Сіздің өзіңізбен кез келген кезде глюкозаны, мысалға: 2.3 шақпақ қант немесе глюкоза таблеткаларын, сонымен бірге қан құрамындағы қант деңгейін өлшеуге арналған құрал.глюкометр болуы керек.
Гипогликемия белгілері әр адамда әртүрлі болуы мүмкін. Алғашқы белгілері аштықты сезіну, бастың аурулары, дірілдеу, қозғыштық, терлеу, бозару, көрудің

Пән: Биология
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Диабет созылмалы инекциялық ауру болып табылады және ол сіздің
қаныңызда глюкозаның (қанттың) өте жоғары деңгейде екенін білдіреді.
Глюкоза ағза үшін аса маңызды энергия көзінің бірі болып табылады. Осы
энергияны пайдалану үшін глюкоза қаннан дене жасушаларына өтуі тиіс. Ол
үшін қанда жеткілікті деңгейде инсулин болуы қажет.
Диабеттің бірнеше түрі бар. Диабеттің 1 түрі әдетте, балалар мен жас
адамдарда дамиды. Олардың ағзаларында инсулин өте аз немесе мүлдем
өндірідмейді.
Диабеттің ең кең тараған түрі диабеттің 2 түрі болып табылады, ол әдетте,
ересек адамдарда кездеседі. Диабеттің осы түріне асқазан асты безінің
инсулинді жеткіліксіз мөлшерде өндіре бастауы, не болмаса, дене
жасушаларының инсулинге деген сезімталдығы төмендегені тән болып келеді.
2 түрдегі диабет негізінен ересек адамдарда пайда болады. Дегенмен балалар
мен жастар да ауырып қалуы көбеюде. Ауыр салмақ пен дененің белсенділігінің
жетіспеушілігі диабеттің пайда болу қауіпін ұлғайтады.
Диабеттің 2 түрі ақырындап және байқаусыз дамиды. Сондықтан ол айтарлықтай
ұзақ уақыт бойына анықталмаған күйі қалуы мүмкін.
Диабеттің ұзақ уақытты ағымында қанның құрамындағы қанттың жоғары деңгейі
көздің, жүректің, бүйректің, жүйке мен қан тамырларының күрделі
зақымдануларына алып келуі мүмкін.
Тиісті түрде емдегенде, диабеттің асқынуларын болдырмауға, және сол кезде
сіз қалыпты өмір сүріп, мүмкін болғанынша, мансабыңызбен айналысып,
спорттық іс түрлеріне қатысып, балалы бола аласыз.
Диабеттің 2 түрімен ауырып қалған кезде, өзіңіздің өмір сүру салтыңызды
бейімдеп, салмақ төмендетуге жүйелі түрде дене шынықтыруларға баса назар
аудару керек.
Қанның құрамындағы инсулиннің деңгейін және инсулинге сезімталдықты
реттейтін дәрілерді қабылдау керек, бұл қандағы глюкоза деңгейін қалыпты
шектерде ұстап тұруға көмектеседі. Қандағы глюкозаның деңгейін ұдайы өлшеп
отыру міндетті болып табылады.
Қанттың деңгейін төмендететін таблеткалармен немесе инсулинмен емделген
кезде қанның құрамындағы глюкоза деңгейі қалыпты деңгейден төмен түседі.
(4ммольл немесе 70мгдл-ден төмен). Бұл гипогликемия деп аталады.
Гипогликемия туындауы мүмкін:
Көмірсулар жеткіліксіз мөлшерде болғанда;
Инсулин инъекциясынан кейін көмірсуларды кеш қабылдағанда;
Денеге аса көп күш түскенде;
Инсулиннің көп мөлшерін енгізгенде;
Құсу немесе іш өту жағдайында;
Шектен тыс мөлшерде алкоголь қабылдағанда;
Гипогликемия түнгі уақытта болып, осы жағдайды сіз сезінбеуіңіз мүмкін.
Сіздің өзіңізбен кез келген кезде глюкозаны, мысалға: 2-3 шақпақ қант
немесе глюкоза таблеткаларын, сонымен бірге қан құрамындағы қант деңгейін
өлшеуге арналған құрал-глюкометр болуы керек.
Гипогликемия белгілері әр адамда әртүрлі болуы мүмкін. Алғашқы белгілері
аштықты сезіну, бастың аурулары, дірілдеу, қозғыштық, терлеу, бозару,
көрудің нашарлауы болады. Гипогликемия қауіпті болуы мүмкін. Егер шара
көрсетілмесе немесе олар тым кеш қабылданса, естен тануы мүмкін.
Гипогликемия жағдайында дереу глюкозаның 3-4 таблеткасын, соратын
кәмпиттерді қабылдау немесе қантты сусын ішу керек. Физикалық жүктемені
доғарыңыз. Егер сіз рөлде болсаңыз машинаны тоқтатып, қандағы глюкоза
деңгейін өлшеңіз. Белгілер басылған соң құрамында көмірсулары бар тағамдар
қабылдаңыз. Тағы да қандағы глюкоза деңгейін өлшеңіз
Глюкозаны кез келген түрінде, сіз үйде немесе қандай да болса басқа жақта
болғаныңызға байланыссыз, әрдайым қол астыңызда болсын. Сіздің жанұяңыз,
достарыңыз бен әріптестеріңіз гипогликемия белгілерін танитын, қажет болған
жағдайда, қажетті шаралар көрсетуге қабілетті болулары керек.
Гипогликемия (қандағы глюкоза деңгейінің 12 ммольл немесе 200 мгдл-дан
жоғарылауы) жиі келесі белгілермен жүреді: шөлдеу, жиі және көп мөлшерде
зәр шығару, шаршағыштық. Ұзақ уақытқа созылған гипергликемия салмақ
жоғалтуға алып келуі мүмкін.
Егер қандағы глюкоза деңгейі 10 ммольл-дан жоғары ( немесе 180 мгдл)
көтерілген болса, глюкоза зәрмен шығарыла бастайды. Бұл жиі зәр шығаруға
және ағзаның айтарлықтай су жоғалтуына алып келеді. Ауыр жағдайда бұл жүрек
ұстамасына , есінен тануға, өлімге алып келуі мүмкін.
Егер қанда глюкоза деңгейі жоғары болса, құрамында қанты жоқ сусындарды ішу
керек (су, шәй). Глюкоза деңгейі өте жоғары болғанда физикалық жүктемелерді
тоқтату керек. Қандағы глюкоза деңгейін жүйелі түрде өлшеп отырыңыз және
дәрігерден глюкоза деңгейін қалай бақылау керектігі жөнінде кеңес алыңыз.
Қандағы глюкоза деңгейін сіз өзіңіз оңай тексере аласыз. Пациенттердің
көпшілігіне мақсатты деңгейлер:
Аш қарынға 5,6 ммольл (100мгдл) тамақтанғаннан соң 2 сағаттан кейін 7.8
ммольл (140мгдл)
Дәрігерден өзіңіздегі диабетті емдеудегі мақсаттарыңызды біліп алыңыз.
Өзіндік бақылау үшін сізге қажет:
Қанның құрамындағы глюкоза деңгейін өлшеуге арналған құрал, тест-жолақтар,
лаценттер мен тесуге арналған құрылғы.
Өлшеуге кіріспестен бұрын
А – қолдарыңызды жуып, оларды жақсылап, құрғатып сүртіңіз
Б –тесуге арналған құрылғыны дайындап, саусақ ұшының бүйірлік беткейін
тесіңіз.
В – қанның бір тамшысын тест-жолаққа тамызу және ары қарай да қандағы
глюкоза деңгейін өлшеу жөніндегі нұсқаулықты орындаңыз.
Г –нәтиже дисплейде көрінгенге дейін күте тұрыңыз және алынған нәтижені
өзіңіздің күнделігіңізге жазып алыңыз. Тест – жолақ пен лаценттерді жоюға
қатысты нұсқаулықты орындаңыз.
Қандағы глюкозаның сізге ұсынылатын деңгейін сіздің емдеуші дәрігеріңіз
анықтайтын болады.
Дәрігерге әрбір барған сайын өзіңізбен бірге қандағы глюкоза деңгейін өлшеу
күнделігін алып жүруіңіз керек.
Өзіңіздің шекерленген гем-оглобин деңгейін жүйелі түрде анықтап отыру
керек. Шекерленген гемоглобин – бұл алдыңғы 8-12 апта ішіндегі қан
құрамындағы глюкоза деңгейінің орташа көрсеткіші. Ол 7 % тең немесе одан
аз болуы тиіс.
Салауатты тамақтану диабеттің 2 түрі бар адамдар үшін емделу негізі болып
табылады. Артық салмағы бар адамдар салауатты емдәм ұстап, калориясы аз
тағамдарды қабылдаулары керек.
Салауатты өмір салты әркім үшін маңызды: күн сайынғы жарты сағаттық дене
шынықтырулар артық салмақтан арылуға, қандағы глюкоза деңгейін
қалыптастыруға және диабеттің асқынуларының алдын алуға көмектеседі.
Инсулин инъекциясын қажет ететің адамдар үшін әртүрлі тағамдардың
құрамында қанша көмірсулар барын білу маңызды. Ешқашан тамақтану уақытын
жібермеңіз. Күні бойына жүйелі түрде тамақтаныңыз.
Құрамында қарапайым қант бар (кәмпит, бал немесе кәдімгі қант) сияқты азық-
түлік өнімдерін мүмкін болғанша аз қабылдаңыз. Көмірсуларды (мысалға, нан,
макарон, картоп, күріш) қабылдауыңызды күні бойына бөліңіз.
Талшықтар пайдады. Ол қанттар мен майлардың сорылу процесін баяулатады және
жүрек пен қан тамырларын қорғайды. Сондай-ақ, талшықтар асқазан, ішек жолы
менішек қозғалысы үшін пайдалы. Көкөністер мен тұтас дәнді тағамдарда
талшықтар көп.
Талғамыңызды өсімдік майларына, мысалға, соя жүгері, күнбағыс және әсіресе,
зәйтүн майы сияқтыларға беріңіз. Қатты майларды қолдануды шектеңіз
(мысалға: сары май мен сало)
Мал мен өсімдік ақуыздарын (бұршақ, жасымық, атбұршақ және т.б.)
пайдалануды ауыстырып отырыңыз. Балықты, тауық еті мен жасық сиыр етін
қолдануға тырысыңыз.
Алкогольді ішпеуге тырысыңыз немесе алкоголь ішуді күніне 1 құты шарап
немесе 2 құты сыраға дейін шектеңіз. Егер сізде артық салмақ болса,
алкогольді сусындарды ішу ұсынылмайды, өйткені алкоголь құрамында калория
мөлшері көп.
Қантты пайдалануды шектеңіз. Тәтті тағамдар қандағы глюкозаның төмен
деңгейін жылдам түзету үшін ғана колайлы.
Диабеттің екінші түрі бар емделушілердің жартысына жуығы инсулинмен қосымша
емделлуді қажет етеді. Диабеттің 2 түрі бар адамдарға жиірек қандағы
глюкоза деңгейін бақылау үшін таблеткаланған дәрмектерге қоса инсулин шашу
тағайындалады.
Инсулиннің сан алуан түрлері қол жеткізімді. Емдеуші дәрігерден инсулиннің
қалай әсер ететінін түсіндіруін өтініңіз.
Әдетте, инсулинді енгізу үшін щприц-қаламсап – пайдалануға дайын,
инсулинмен толтырылған шприц қолданылады. Сүт түсті қоспа беркелкі болуы
үшін шприц – қаламсап ішіндегіні (аралас инсулин не ұзартылған әсерлі
инсулин) ақырын араластыру керек.
Инсулинді енгізбес бұрын әрдайым қолдарыңызды мұқият жуыңыз. Ұшындағы
мөлшерлегішті айналдыру арқылы сәйкес келетін мөлшерді таңдаңыз.
Инсулинді бұлшық еттерге емес, тері астындағы май ұлпасына енгізу керек.
Енгізу үшін мүмкін бөліктер: іш, бөксе. Инсулинді енгізу жерлерін әрдайым
алмастырып отыру керек.
Инсулинді тері беткейіне тік немесе теріні алдын ала жиырып енгізуге
болады. Сіздің емдеуші дәрігеріңіз сіз үшін ең тиімді әдіс ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Сусамыр - қант диабеті ауруы таңқаларлық ауру
Қант диабетінің бұзылусының себептері
Қант диабетінің патогенезі және этиологиясы
Қант диабеті кезіндегі аяқ күтімі
Қант диабеті және оның типтері
Қант диабетінің алиментарлық профилактикасы
Қант диабетінің асқынулары
Жылқыдағы қант диабетінің себептері
Ұйқы безінің эндокриндік жасушаларының инсулинді жеткіліксіз өндіруі
Балалардағы қант диабетінің морфологиялық ерекшеліктері. Мориак синдромы
Пәндер