Экономикалық басқаруда ақпарат жүйесін құру

Қазақстан РеспубликасыныңБілім және Ғылым министрлігі

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы «Кәсіпорынның стратегиялық дамуының ақпараттық жүйесін жобалау».

Жұмыс көлемі

Графикалық бөлімбеттер

Түсініктеме қағаз бет

Қорғаушы ()

Консультанттар

()

()

()

Жұмыстың жетекшісі

Кафедра менгерушісі

ФакультетіКафедрасы

«Бекітемін»

Кафедра мен.

«»2008ж.

Студенттің дипломдық жұмыс бойынша тапсырма

(аты, жөні)

1. Жұмыс тақырыбы

2. Студенттің біткен жұмысты тапсырған уақыты

3. Жұмыстың жобаға берілгендері

4. Есептің түсініктеме хаты (сұрақтарды өндеу)

5. Графиктік материалдардың көрсетілімі (міндетті сызбалардың нақты көрсетілімі)

6. Жұмыс консультанттары (жұмыстағы жобаның бөлімдеріне қатысты көрсетілімі)

7. Тапсырма берілген күні

Жетекші

(қолы)

Тапсырманың орындалуын қабылдау

(қолы)

КАЛЕНДАРЛЫҚ ЖОБА

Дипломдық жұмыс қорғаушы

Диплом жұмысының жетекшісі

АННОТАЦИЯ

На дипломную работу по теме: “ИС разработки стратегии развития предприятии”

В первой главе дипломной работы описывается технико-экономическая характеристика предприятия, ставится комплекс, решаемых задач, цель создания ИС разработки стратегии развития предприятия, а также проектируется техническая база информационной системы и обосновывается проектное решение комплекса задач.

Во второй главе описывается модельное обеспечение информационной системы. Формируется информационное обеспечение: инфологическая модель, перечных входных и выходных документов, база данных; программное обеспечение с характеристикой общесистемного программного обеспечения, характеристикой специального программного обеспечения, описанием программных модулей; технологическое обеспечение: с описанием организации пользовательского интерфейса и инструкции по выполнению технологических операций.

В третьей главе дипломной работы производится оценка затрат по созданию ИС разработки стратегии развития предприятия, рекомендации по совершенствованию решения комплекса задач.

Дипломная работа состоит из___ страниц печатного текста, ___ рисунков,

___ таблиц, приложение.

АННОТАЦИЯ

Дипломдық жұмыстың тақырыбы бойынша: «Кәсіпорынның стратегиялық дамуының ақпараттық жүйесін жобалау».

Дипломдық жұмыстың бірінші бөлімінде автоматтандырылған есеп теориялық негіздері және функционалды комплексті есебінің қойылымы қарастырылған.

Екінші бөлімінде «Жасулан және К» формацефтикалық кәсіпорынының стратегиялы дамуының АЖ ұйымдастырылу процесі көрсетілген. Бөлім ішіне келесі тармақтар кіргізілген: ақпаратты программалық қамтамасыздандыру, математикалық қойылым, программалық қамтамасыздандыру, техникалық қамтамасыздандыру.

Үшінші бөлімде нәтижелердің жалпы талдауы және автоматтандырудың экономикалық эффекті әдісі көрсетілген.

Дипломдық жұмыс__беттен печатталған текст, __ сурет, __таблица, қосымша.

THE SUMMARY

On diplomas the work on tem: «The Investigation of the automatic Information system in the - POSH»

In the first chapters diploma of work are considered the theoretical bases of automation of tasks supplying logistics and is carried out the post.

In second chapters is described the creation of information system the legal order. The chapter on parts information supplying, mathematics supplying, programs supplying and technical supplying.

In fourth chapter are considered of measure on safety living.

Diploma the work consists of___ the pages of printed texts, ___ of drawings, __ of tables, appendix.

Мазмұны

Кіріспе

1. Ақпарат жүйесін құрудың функционалды ториялық негіздері

1. 1. Кәсіпорын қызметіне сипаттама

1. 2. Кәсіпорындағы автоматтандырылған жұмыс жағдайы және АЖ құрудың болашағы

1. 3. АЖ экономикалық мәселелер комплексінің мінездемесі

1. 4. Ақпарат жүйесінің техникалық базасы және жобалық шешімге негіздеу

2. Экономикалық басқаруда ақпарат жүйесін құру

2. 1. Математикалық жабдықталуы

2. 2. Ақпаратпен жабдықталуы және мәліметтер базасы

2. 3. Объектілік-бағыттаушы орталығында программалық жабдықталуы. Delphi 7

2. 4. Қолданушы интерфейсін құрастыру

3. Нәтижелердің жалпы талдауы және автоматтандырудың экономикалық эффекті

3. 1. Кәсіпорынды автоматтандыру процесінің экономикалық эффекті

3. 2. Автоматтандырудың техникалық қауіпсіздігі және еңбекті қорғау іс шаралары

3. 3. Кәсіпорында стратегиялы дамуының ақпарат жүйесін құруды болашақта пайдалану туралы практикалық ұсыныстар

Кіріспе

Қазіргі қатты бәсекелестік заманында және фирмалар жағдайының тез өзгеру кезеңінде жұмыстың ішкі хал-жайына ғана көңіл бөлмей, қоршаған ортаның өзгерісіне үлгеріп отырып, ұзақ мерзімді стратегия істеп шығару қажет.

Стратегия-бұл ұзақ мерзімді мақсаттың негізгі анықтамасы және кәсіпорын мәселелері, қимыл бағыттарын бекіту және осы мақсаттарға жету үшін қажетті қорларды тарату.

Бұрын көп фирмалар негізінен күнделікті жұмысына, ағымдық қызметінде қорларды пайдаланудың эффектілігін көтерумен байланыстыратын ішкі проблемаларына көңіл бөліп табысты жұмыс істеген.

Қазір ағымдық қызметте потенциалды рационалды түрде пайдалану мәселесі қала береді, бірақ тез өзгеруші бизнесжағдайында фирмалардың үйренуін қалыптастыратын мүлде қажетті басқаруды іске асыру керек. Қоршаған ортада өзгерісті тездету, техникалардың және ғылыми жетістіктер негізінде ашылған бизнестегі жаңа күтпеген мүмкіндіктердің пайда болуы, ақпараттар алу және бірден таралу мүмкіндігін болдыратын ақпараттық желілердің дамуы, қазіргі заманға сай технологиаларға кең көлемде қол жетерлік, адамзат қорларының маңызыныңөзгеруі, басқа да себептер стратегиялық басқару мәнінің тез өзгеруіне әкеліп соқтырды.

Барлық компаниаларға бірдей стратегиялар табылмайды, сонымен қатар бірдей жан-жақты стратегиялы басқару да болмайды. Әр бір фирма өз саласында бірегей, сондықтан әр фирмаға стратегияны өңдеу процесі бірегей, себебі жарықтық заманда фирманың позициясына, оның даму динамикасына, оның потенциалына, бәсекелестер мінез-құлқына, олардың өндірілген өнімдерінің характеристикасына немесе олардың көрсететін қызметіне, экономикасының жағдайына, мәдениет ортасына және де басқа көптеген факторларына байланысты.

Стратегияны іске асыру процесі екі үлкен кезеңге бөлінуі мүмкін:

• стратегиялық жоспарлау процесі-кәсіпорынның базалық стратегиясынан бастап және жеке жобалармен және функцилналды стратегиялармне аяқталатын, стратегиялар жиынтығын жасап шығару;
• стратегиялық басқару процесі - жаңа жағдайда стратегияны қайта формулировка жасау, уақытқа сай анық стратегияны іске асыру.

Стратегияны жоспарлау негізінен рационалды ойлауға негізделген жүйеленген және логикалық процес. Сонымен қатар ол болжам жасау шеберлігі, зертеу жүргізу, есептеу және таңдау альтернативі.

Стратегияны басқару ұйым қызметтерінің жалпы эффективтілігі көтеру және ұйымды басқаруда кризиске ұшырамауын қорғауды іске асыру және өңдеуге уақытты қысқарту мақсатымен ұйымның өзінің процесіне паралель бағытталған болуы қажет.

Дипломдық жұмыста зерттеу объектісі ретінде “Жасұлан және К” формацефтикалық кәсіпорыны алынған.

Бірінші бөлімде кәсіпорынның техника-экономикалық мінездемесі сипатталады, шешілетін мәселер комплексі қойылады, кәсіпорынның стратегиялы дамуын өңдеудің ақпарат жүйесін құру мақсаты көрсетіледі, сонымен қатар ақпарат жүйесінің техникалық базасы жоспарланады және мәселелер комплексінің жоспарлы шешімі дәлелденеді.

Екінші бөлімде, яғни дипломдық жұмыстың негізгі бөлімінде ақпарат жүйесінің модельдерімен жабдықталуы сипатталады. Ақпаратпен жабдықталу құрылады: инфологиялық модель енетін жәнешығатын документтер тізімі, мәліметтер базасы; жалпы жүйелік программалармен қамтамасыздандыру негізінде, арнайы программалармен қамтамасыздандыру негізінде программалық модльдерді сипаттай отырып программалармен жабдықтау; технологиялық жабдықталуы; технологиялық операциялар орындау инструкциясымен және пайдаланушы интерфейсі ұйымдастырылып сипатталады.

Дипломдық жұмыстың үшінші бөлімінде кәсіпорынның стратегиялық дамуын өңдеудегі АЖ құруға жұмсалатын шығын бағаланады, мәселелер комплексін шешуді жетілдірілуі сипатталады, жәнеде ақпаратты қорғау, қоршаған ортаны қорғау шаралары қарастырылады.

Дипломдық жұмыстың мақсаты заттың сатылу көлемін көтеруге қалыптастыратын, осының негізінде таза табысты көбейтуге және ақша ағымын жақсартуға мүмкіндік туғызатын, басқарушыға басқару шешімін қабылдауға көмектесетін, кәсіпорынды стратегиялыдамыту ақпарат жүйесін құру.

1. АҚПАРАТ ЖҮЙЕСІН ҚҰРУДЫҢ ФУНКЦИОНАЛДЫ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1. Кәсіпорын қызметіне сипаттама

Шектелген жауапкершілікті жолдастық “Жасулан және К” компаниясы 1993 жылы 15 желтоқсанда құрылды. Директоры Омарова Жұмагүл Сагимбекқызы, ол ШЖЖ “Жасулан және К” компаниясының барлық мүлкінің 100% - нің қожасы (қозғалмалы және қозғалыссыз) . Қызметкерлер саны 70 адамды құрайды.

Бұл компания шетел фирмаларымен тікелей байланыста және қатынастарын бір-біріне қызмет ету арқылы жалғастыруда. Сонымен қатар ЖШШ “Жасулан және К” компаниясы маркетингке көп мән беретін бірден - бір компания.

1-ші қараша 1997 жылдан бастап ЖШШ “Жасулан және К” компаниясы өз еріктерімен келесі мөлшерде жеңілдіктер енгізді:

10% - зейнеткерлер мен 1-ші және 2-ші группалы мүгедектерге,

15% - тәжірибеленіп жүрген дәрігерлерге.

1996 жылдың қарашасынан бастап Фирма жоғаргыэкономикалы қызметте.

Келесі шетелфирмаларымен көпуақытқа келісім шарттқа отырған:

АҚ “Бермен - Хеми ” Германия, “Аста - медика АГ” Германия, “Санофи - Хиноин - Винтроп” Франция, “Бристол - Майерс - Сквибб” США, “Медэкспорт ”Италия, “Эли Лилли” США, “Геоден Рихтер” Венгрия.

Бір жолғы контрактілер:

“Лаборатория УПСА” Франция, “Смит Кляйн” Бичем Англия, “Миддл Джонсон” США, “Шеринг Плау” США, “Анджон” Бельгия.

Шетелдің фармацевтикалық компанияларымен қызмет ету келесі салалар бойынша:

• ұзақ мерзім негізінде дәрі - дәрмектерді екі жақа тиімді сату;
• өзіміздің фирмалар базасында дәрі - дәрмектерді өндіруді ұйымдастыру.

Қазіргі кезде фирма жоғарғы деңгейге көтерілді және қатайды, сонымен қатар Қазахстандағы ірі фармацевтикалық фирмалар қатарына көтерілуге әбден мүмкіншілікшіліктері бар. Өкінішке орай, фирманың дамуына өзінің қаржысының жетіспейтігінде. Ал Қазахстан банктері кредитті орташа есеппен 26% жылдық процентпен береді және ең көн дегенде 6 айға ғана - осы жағдайлар себебінде фирма өзінің ұзақ мерзімге дамыту бағдарламасын құра алмайды.

1-ші суретте ЖШШ “Жасулан және К” компаниясының басқару құрылымы көрсетілген. Осы құрылым негізінде кәсіпорынның бастығы басқару шешімдерін жасайтын директор болып саналады. Бұл шешімдер келешекте осы шешімдерді жүзеге асыратын орынбасарларымен келісіледі.

Қайбір кәсіпорын болмасын өзінен-өзі тіршілік ете алмайды, ол жалпы экономикамен тікелей байланысты, бірінші жағынан - өндіріс факторы рыногы, екінші жағынан - өткізу рыногы арқылы. Сондықтан да кәсіпорын экономикасы жеке кәсіпорындардың басқа шаруашылық құрылымдарымен қатынасатын рынокпен зерделеуге тиіс. Сонымен ол шаруашылық процесін жалпы және де жеке кәсіпорынның мүддесі ретіндегі көзқарасты қарайды.

Кәсіпорын экономикасы микро және макроэкономикамен тығыз байланысты. Микроэкономика - бұл сала, кәсіпорындар, отбасылар, яғни жекелеген экономикалық құбылыстарды қамтитын экономикалық ғылымның бір бөлігі. Осы салалардағы тауарлар және қаржы рыноктарын, банкілерді, түрлі фирмалар мен кәсіпорындарды тағы басқаларды зерттейді. Микроэкономика сол сияқты жекелеген тауарларды өндірудің көлемін қалай тағайындайтынын және олардың бағаларын, халықтың жинақ ақшаларына салықтар қалай ықпал ететінін т. б. зерделейді. Ол кәсіпкерлік қызметінің экономикасы мен ұйымдастыру мәселелерін де зерттейді.

Нарықтық қатынастар көптеген адамдардың өз ісіне деген табиғи ұмтылуды тудырып, өздерінің меншіктерін арттыра түседі. Ең соңында бұл қызметтің ерекше түрі - кәсіпкерлік қайраткерлерліктің пайда болуына әкеп соғады.

Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың ақпараттық негізі қаржылық есеп беру болып табылады.

ҚР Президентіміздің 1995 жылғы 26 желтоқсанындағы № 2732 “Бухгалтерлік есеп туралы” заң күші бар жарлығына сәйкес, 1998 жылдан бастап қаржылық есеп беруге мыналар жатады:

1. Бухгалтерлік баланс;
2. қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп;
3. ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп;

Онда сонымен қатар түсіндірме хат болады, сондай ақ қаржылық есеп беруге негізделген немесе қаржылық есептен алынған материалдармен толықтырылуы мүмкін және материалдар солармен бірге оқылады. Түсіндірме хатта, берілген субъектінің есеп және есеп берудің қандай саясатын ұстап отырғандығы және қаржылық есепті пайдаланушылардың талаптарына сай басқа да ақпараттар жазылуы тиіс. Мысалы оған субъектілерге әсер етуші тәуекел мен белгісіздік туралы, қаржылық есепте жазылған міндеттемелер туралы түсініктерді жазуға болады. Нарықтағы географиялық сегменттер, салалық еркшеліктер, қызмет түрлері туралы ақпараттар, баға өзгерісінің әсері туралы мәлімдемелер және басқалары қосымша ақпарат ретінде қарастырылады.

Субъектілерге қаржылық есепті бухгалтерлік есеп, стандартында анықталған жеңілдетілген түрде толтырып, көрсетуге рұқсат етіледі. Бұл егер де төмендегі көрсетілген 3-шарттың кез келген екеуі орындалғанда ғана маңызға ие болады:

1. Зейнетақыны, жәрдем ақша мен басқа әлеуметтік төлемдерді есептеу, сондай-ақ айыппұл санкцияларын, салық және басқа ҚР төлемдерін салу үшін жылдық табыс ҚР заңымен көрсетліген 1 есе есептік көрсеткіштен аспайды;
2. қаржылық жыл бойы қызметкерлердің орташа саны 50-ден аспайды;
3. активетрдің жалпы құны 6 еселік есептік көрсеткіштен аспайды;

Қазіргі кезде бізде қолданылып жүрген отандық қаржылық есеп негізгі шамалары бойынша халықаралық есеп стандартының талаптарына сай келеді, себебі ҚР-да соңғы жылдары бухгалтерлік есепті халықаралық тәжірбиеге бейімдей отырып реформалау процесі белсенді жүргізіледі, ол біріншіден, негізін құраушы нарықтық қатынастар болып табылатын жаңа әкономикалық жүйенің қалыптасуымен, екіншіден, біздің еліміздің әлемдік экономикалық кеңістікте кіруімен байланысты.

ҚР-да бухгалтерлік есепті рефомалау процесі барысныда есеп беруді құру мақсаттарына жаңа көзқарастар пайда болды және оның бағыты өзгереді.

Кәсіпорынның іс-әрекетіндегі басты көрсеткіштердің бірі - өнімнің өзіндік құны. Бұл өнімді өндіруге және оны сатудағы ақшалай нысанында көрсетілетін шығындардың жиынтығы. Сөйтіп, жалпы өндірістік тиімділігін анықтайды.

Өзіндік құнның экономикалық құны - жұмсалған шығындардың орнын толтыру және соның есебінен өндірілетін барлық элементтердегі жай ұдайы өндірісті өнімдік қорларды және жұмыс күштерін қамтамасыз ету. Осы арада, кәсіпорынның өзіндік құнының маңызды элементтері: амортизация, жұмсалған материалдық ресурстардың құны, еңбек ақы - бұл шығындардың басты статьялары. Сонымен, қатар, кәсіпорын бір уақытта басқа да шығындарды іске асырады: өздерінің қызметкерлеріне сыйлық, банктік несиеге процент төлеу, әлеуметтік объектілерді ұстау, бюджеттен тыс қорларға аударым жарлықтарын жасау - бұл шығындар кәсіпорынның қосымша шығындарын құрайды.

Өзіндік құн тиімділіктің мынадай маңызды көрсеткіштері: пайда және пайдалылығының деңгейі мен серіктестіктерін анықтайды. Өзіндік құнның маңызы оның орындау функцияларымен анықталады.

1. Өзіндік құн өнім құнының кең бөлігі болып табылады. Мұның мәнісі, өнімнің өзіндік құны арқылы өндіріс қаражаттарын жұмсауды қамтамасыз етеді.

2. Өзіндік құн көтерме сауда бағасын қалыптастырудың негізгі болып табылады, оның есепсіз жүргізілуі бағаның құрылуына негіздеме бола алмайды.

3. Өзіндік құнның негізінде пайданы, кейбір бұйымдардың пайдалылығын, яғни оларды шығарудың мақсатқа сай екендігін есептеу.

Кәсіпорынның өзіндік құны, жалпы табысы және пайдасы

Өнімнің өзіндік құнын құрайтын шығындар негізгі белгілермен топтастырылады:

• Шығындардың бастапқы элементтерімен;
• Пайда болу және міндет жүктеу сипатымен;

Экономикалық элементтердің шығыстарын топтастыру өндіріс шығындар системасын дайындағанда қолданылады. Бұл топтсатырудың мәні - әрбір шығынның элемент өнімнің өзіндік құнының жиынтығына қосылады, Сонымен, мына төмендегі шығын элементері бөлінеді:

• Материалдық шығындар (қайтарылма қалдықтар құрамынан шегеру) ;
• Еңбекақыға жұмсалған шығындар;
• Әлеуметтік сақтандыруға аударым;
• Зейнетақы қорына аударым;
• Жұмыспен қамтылу қорына аударым;
• Амортизация
• Басқа да шығындар.

Шығындарды жүйелі түрде төмендету - кәсіпорындардың жұмыс істеу тиімділгін арттырудың негізгі құралы болып табылады. Нарықтық экономика жағдайында залалды кәсіпорындарды қаржылай қолдау қағидаға жатпайды.

Ұлттық экономиканың барлық салаларында өндіріс шығындарын төмендетудің мына төмендегі негізгі бағыттарын айтуға болады:

• ғылыми-техникалық прогресстің жетістіктерін пайдалану;
• өндіріс және еңбекті ұйымдастыруды жетілдіру;
• экономикалық процестерді мемлекет тарапынан реттеу;

Ғылми-техникалық прогресстің жетістіктерін іске асыру - бұл бір жағынан өндіріс қуатын, шикізат және материалдар, оның ішінде отын-энергия ресурстарын көптен- көп пайдалану, ал екінші жағынан тиімді жаңа машиналарды, жаңа технологиялық процесстерді іске асыру.

Шығынның белгілі бір мөлшерін мейлінше тиімді ету - шаруашылықты жүргізудің әр түрлі мәселелерін шешуге келгенде басты талап осы болып отыр. Тек қанша өнім өндірілгендігінің ғана емес, оны өндіруге қанша еңбек жұмсалғандағының да маңызы зор. Мәселенің бұлайша қойылуы мынаны аңғартады: шикізат пен материалдардың құрылымы.

“Қаржылық есептің мақсаты-бухгалтерлік есепті” №2 “Бухгалтерлік баланс және қаржылық есептегі негізгі ашулар” деген стандартында көрсетілгендей, бұл қолданушыны заңды тұлғаның қаржылық жағдайы және оның қызметінің нәтижелері мен есепті кезеңдегі қаржылық жағдайында болған өзгерістер туралы пайдалы, маңызды әрі дәл ақпараттармен қамтамасыз ету болып табылады.

Қаржылық есеп негізінен өтелген жағдайлардың қаржылық нәтижелерін және де кәсіпорын үшін инвестициялық шешімдер мен несие беру бойынша шешімдерді шешу үшін, сондай-ақ субъектінің болашақтағы ақша ағымдарын және осы субъектіге сеніп тапсырылған ресурстар мен басқарушы органдардың жұмыстарымен байланысты ресурстар мен міндеттемелерді бағалау үшін қажетті пайдалы ақпарттарды сипаттайды. Алайда қаржылық есеп қолданушыларға экономикалық шешімдерді қабылдау үшін қажетті барлық ақпараттарды қамтымайды. Қаржы есебін пайдаланушылар қабылдайтын экономикалық шешімдер субъектінің ақша қаржаттарын айналдыру мүмкіндігі бағалаудағы, сондай-ақ оларды айналдыру уақытын есептеу және нәтижеге сенімді болуын талап етеді. Бұл нәтижесінде, субъектінің өз жұмысшыларына және жабдықтаушыларына, ақы төлеу, пайызды төлеу, несиені қайтару және табысты тарату қабілетін анықтайды. Бірақ коммерциялық құпияны қорғау туралы заң қолданушылар алатын қаржылық ақпаратқа шек қояды, дегенмен олардың ішінде кейбіреулері (тергеу органдары, ревизорлар, аудиторлар) өкілдігі болған жағдайда қаржылық есепте көрсетілген ақпараттарды талап ете алады. Қолданушылардың көпшілігі қаржылық есепке қаржылық ақпараттың басты көзі ретінде сенуі тиіс.

Кәсіпорынның жағдайын талдаудың негізгі ақпарат көзі қызметін - бухгалтерлік баланс атқарады.

Баланс - есепті жылдың басындағы және соңындағы кәсіпорынның қаржылық жағдайын сипаттайды және маңызды қызметтер атқарады. Баланс ақпараттары негізінде сыртқы қолданушылар берілген кәсіпорынмен өзінің серіктесі ретінде жұмыс жүргізудің мақсатқа сәйкестігі және оның шарттары туралы шешімдер қабылдай алады; өз салымдарының мүмкін болатын тәуекелдіктерін және берілген кәсіпорынның акцияларын иеленудің орындалынғанын және басқа шешімдерді бағалайды.

Бухгалтерлік баланс - қаржылық есептің негізгі түрі бола отырып, ол есепті кезеңдегі кәсіпорын мүлкінің құрамы мен құрылымын ағымдағы активтердің айналымдылығы активтердің айналымдылығы мен өтімділігін, меншікті капитал мен міндеттеменің қолда барын, дебиторлық және кредиторлық борыштың динамикасы мен жағдайын және кәсіпорынның несие қабілеттілігі мен төлеу қабілеттілігін анықтауға мүмкіндік береді.

Баланс көрсеткіштері кәсіпорынның капиталын орналастыру тиімділігін, оның ағымдағы және алдағы кезеңдегі шаруашылық қызметке жетуі, қарыз көздерінің көлемі мен құрылымын, сондай-ақ оларды ынталандыру тиімділігін бағалауға мүмкіндік береді. Осылайша, бухгалтерлік балансты талдау үшін және кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалауды ақпараттың ең қажетті түрі болып табылады.

1997 жылға дейін бухгалтерлік баланс екі бөліктен: актив пен пассивтен тұратын кесте түрінде құрылып келеді. Активтер, баланс кәсіпорынның есепті кезеңде бақылап, таратып отыратын мүмкіндік және қарыздық құқық құны ретінде көрсетіледі. Пассивтер кәсіпорынның заемдер мен кредиторлық қарыздар бойынша міндеттемелері болып табылады, оларды өтеу мүлік құнының немесе келіп түсетін табыстың төмендеуіне әкеліп соқтырады. Актив пен пассивтегі бұндай жеке элементтер қорытындылаған көрсеткіштер баланс баптары деп аталады. Баланста ұзақ мерзімді және ағымдағы міндеттемелердің жиынтық сомасы анықталады. Баланста ағымдағы активтер мен міндеттемелерді және олардың жиынтық соммасын анықтау, қаржылық есепті пайдаланушылардың кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалауда және дәлелді басқарушылық шешімдер қабылдауда қажет болатын ақпараттармен қамтамсыз етеді.

Кәсіпорынның ағымдағы активтерінің құрамы мен құрылымы

... жалғасы

Технологиялық ақпараттарды қайта өңдеу

Әлеуметтік-мәдени үрдістердегі Қазақстандағы ақпараттық процестерді басқару мәселелері

Кәсіпорын қаржысын басқару

Жаңа ақпараттық технология

Мемлекеттік басқарудың функциялары мен қағидалары

Ақпараттық технология және жаңа ақпараттық технология ұғымы

Кәсіпорынды басқарудың теориялық негіздері

Қаржылық басқару

Мемлекетті басқарудың тәсілдері

Басқару ғылымының заты, әдістері және мәселелері

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс