Мүмкіндігі шектеулі балалардың дамуы

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

МШБ-ға қазіргі заманға сай білім беру моделін құру.
Арнайы техникалық құралдарды қолдану.
Интерактивтік білім беру.
Қолданылған әдебиеттер.

Мүмкіндігі шектеулі балалардың дамуында қазіргі заманға сай моделін құруды басты бағыты - бұл білім беру қызметтерінің сапасын арттыру және қол жетімділігін қамтамасыз ету үшін жағдайларды жасау. Білім алуға дамуында мүмкіндігі шектелген балалар құқығының кепілдігі "Кәмелетке толмағандардың арасындағы құқық бұзушылықтар мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы", «Қазақстан Республикасындағы мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы», «Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы» «Білім беру туралы», «Қазақстан Республикасындағы бала құқығы туралы» Қазақстан Республикасының заңы, Қазақстан Республикасының конституциясында бекітілген. Дамуында мүмкіндігі шектелген балаларға білім беру құқығын іске асыру саласындағы негізгі міндеті ретінде олардың психофизикалық ерекшеліктері есебімен көрсетілген санаттағы барлық балалардың сапалы білімді алуына жағдай жасау қаралуда. Мүгедек балалар, денсаулығына байланысты тұрақты немесе уақытша білім беру ұйымдарына баруға мүмкіндігі жоқтар, үйден жеке бағдарлама немесе толық жалпы білім беру бойынша білім алуына қажетті жағдай жасауға міндетті. Орнын келтіретін қозғалыс және басқа реті бұзылған (мысалы, есту, көру қабілеті бұзылған), арнайы техникалық жабдықтың пайда болуына байланысты олардың сәтті әлеуметтік интеграция, мүгедектерге сапалы білім алуына мүмкін болады. Арнайы оқытуда компьютерлік технологияны қолдануында екі жұмыс істейтін міндеттің шешіміне байланысты:

жаңа құралдарды қолдану қызметімен балаларды үйрету;

ерекше білім беру қажетілігі бар баланың жалпы дамуы және бұзылғанды түзету мақсатында жаңа компьютерлік технологияны қолдану.

Оқытуда басқа құралдармен салыстыру бойынша компьютерлік технологияның артықшылығы:

жеке түзетумен оқыту мүмкіншілігі;
білімді меңгеру тәсілі мен тек қана оның теңдестік темпі үшін әр балаға қамтамасыз ету мүмкіншілігі;
дербес өнімді қызметтер мүмкіншілігін ұсынуда;
кепілденген жүйелік көмекті қамтамасыз ету.

Әртүрлі елдерден түзету педагогика саласындағы жетістік талдауы пайымдау негізін береді, бұл арнайы білім беруде компьютерлік технологияның ролі жаңа оқыту құралының дәстүрлі ролі шегінен шығуда. Компьютерлік технологияны дамытуда терең және кешенді ауытқуы бар балалар үшін өзара іс-қимылды қабілетті қамтамасыз ету мен қоршаған ортамамен қатынас, бірегейлі құралдар болып табылатындығын мойындаған. Компьютерлік технологияға арқасында мүмкіншілігі пайда болды:

баланы оқыту қызметін ынталандыру жағдайында, басқа құралдармен осыны жасау мүмкін емес;
тек қана осы технология базасында ғана мүмкін, жаңа «шығу жолын» оқытуды құру;
технология әзірлеуде оқыту мен дамыту арасындағы арақатынасты анықтау;
дәстүрлі оқыту мен түзетулер міндетін шешуге тиімді әдісінен аса мәнді болып табады:
сапалы жеке оқытудағы жаңа әдістерін әзірлеу;

Үйден оқыту - бұл білім беру формасы, яғни бала үй жағдайында алатын, ал оқыту үрдісі жекеше оқыту жоспары бойынша іске асады. Бұл медициналық көрсеткіштері бойынша білім беру ұйымдарында тікелей оқи алмайтын балаларға ұсынады. Үйден жекеше оқытатын міндет интеллектісі бұзылған (бірінші немесе екінші тұрпаты) балалар үшін арнайы (түзету) мектептің бағдарламасын меңгеруде немесе мемлекеттік білім беру стандар шегінде білім беру бағдарламасын оқушылардың меңгеруі болып табылады. Жекеше оқытудың нормативтік базасы білім беру үрдісіне қатысушылардың міндеті мен құқығын, оқыту үрдісін ұйымдастырудың жалпы ережесін анықтайды.

Арнайы техникалық құралдарды қолдануда үйде жеке оқытуды ұйымдастыруын реттейтін:

«Білім беру туралы» ҚР заңы
«Мүмкіндігі шектелген балаларға әлеуметтік пен медициналық-педагогикалық түзетумен қолдау туралы» ҚР заңы
« Материалдық-техникалықтың талабы мен оқыту-әдістемелік жабдықтау және дамуында мүмкіндігі шектелген балаларды оқытуды іске асыратын, білім беру ұйымдарын қамтамасыз ету» 08. 08. 200 №477, 01. 08. 2007 №187; 2007 жылғы 19 маусымдағы №367 еңбек пен әлеуметтік қорғау, денсаулық сақтау, білім және ғылым министрліктерінің бірлескен бұйрығы.
Үйден оқыту-тәрбиелейтін ұйымдарында (№974 2004 жылғы 26 қарашасындағы Қазақстан Республикасының БҒМ бұйрығы) мүгедек балаларды оқытуға ата-аналарына көмек көрсету тәртібі туралы ереже

Жұмыста қолдану үшін түзету педагогиканың Ұлттық ғылыми-практикалық орталығы әзірлеген, үйден оқитын мүгедек балалардың жұмыс орнын бағдарламалық-техникалық құралдармен қамтамасыз ету бойынша нұсқаулық-әдістемелік хат. (2011 жыл 6 сәуір №02-5/365) Республикада 2011 жылдың тамызында орасан зор ойды іске асыру басталды - үйден оқитын мүгедек балалардың жұмыс орнын жабдықтау- олар Қазақстанда 9000 астам - ғаламторға шығу мүмкіншілігімен, қазіргі дамудағы құрал-жабдықтардың жинақталымы.

Ой «өзімен өзі» туған жоқ. Компьютерлік техникалармен мүгедек балаларды қамтамасыз ету « қажеттілігі мен мүмкіншілігі, жекеше ерекшелік есебімен» білім беру дамытудағы Мемлекеттік бағдарлама анықталған болатын. Осы тапсырмаларды шешу үшін Мемлекетте 5 млрд. тг астам мөлшерінде мақсатты қаражатты бөлуге қарастырылған болатын. Бұл қаражат «Үйден оқитын мүгедек балалардың жұмыс орнын құрал-жабдықпен қамтамасыз ету: қажеттілігі мен мүмкіншілік, жеке ерешелігі есебімен бағдарламалық қамтамасыз ету мен компьютерлік техника жинынтығы, Ғаламтор желісіне осы орынды қосу» бөлінді. («2011-2020 жылына білім беруді дамытудағы мемлекеттік бағдараламаны іске асыру бойынша 2011-2015 жылына іс-шаралардың бекітілген жоспары туралы» № 130 2011 жылғы 11 ақпанындағы Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысының 9т. ) Жұмыста қолдану үшін түзету педагогикасының Ұлттық ғылыми-практикалық орталығымен жабдықтау үрдісін реттеу үшін (қосымшалар мен өзгерістерді енгізу 2012 жылғы 08 ақпанындағы № 205/647, 2011 жылғы 6 сәуірдегі № 02-5/365) үйден оқитын мүгедек балалардың жұмыс орнын бағдарламалық-техникалық құралдарымен қамтамасыз ету бойынша нұсқаулық-әдістемелік хаты әзірленген болатын. Жұмыс орнында арнай құрал-жабдықтарды қолдануға үйден мүгедек балаларды оқытуына оқушыларды дамыту мен әлеуметігі, білім беру матсатына бағдарланған, жүйелік іс-шаралардың жиынтығын қосу.

Электрондық білім беру ресурстары, мамандандырылған компьютерлік құрал-жабдықтарды білім беру үрдісінде қолданатын интерактивтік элементтерді қолдану, көрнекілік құралдарды арттыру есебінде дидактикалық мүмкіншілікті кеңейтуіне оқу материалдық жолымен мүгедек балалардың жақсы қабылдауына бағытталған. Үйден оқитын мүгедек баланың жұмыс орнын жабдықтауда білім беру үрдісінде қашықтық технологиялы қолдану ол баланы автоматтық қосуды білдірмейді. Үйден оқитында бала өзінің тұлғалық әлеуеті мен білімін тұрақты арттыру мүмкіншілігі бар ортаны тұрғызу қажеттілігі пайда болды. Үйден оқитын мүгедек балалар үшін телекоммуникациялық компьютерлік білім беру ортасындағы білім беру үрдісінде қиын техникамен қатар жай қосымша құралдарды қолданумен және жалпы білім беру технологиясына тікелей басқа оқушылар мен мұғалімдердің оқушылармен икемді өзара іс-қимыл жүйесі ретінде салынуға міндетті. Үйден мүгедек балаға құрал-жабдықтың жиынтығын орналастырудың басты жағдайы (мысалы, жоғарғы деңгейдегі миопия, тырысқақ мен тырысқақты көрсететін белгілері ) компьютермен жұмыс істеуге медициналық қарсы көрсеткені жоқ болғанда ғана есептеуге болады. Компьютерлік құрал-жабдықтармен баланың жұмыс істеу мүмкіншілігі туралы қорытындыны (қиын бұзушылығы бар мен соматикалық мүгедек балалар үшін) емдеу дәрігері немесе/ хирург және, невролог немесе/ және окулист береді. Үйде орналасқан арнайы жабдықтарды қолдануына қатысты материалдық мен моралдық жауапкершілікті ата-аналарға артылады. Компьютер үлкеннің бақылауымен ғана мүгедек бала қолдан алады және тек қана оқу қажеттілігінде (үйдің тапсырмаларын орындаған кезде) . Сабақтан тыс уақытта компьютермен баланың жұмысы жалғастығын ескертеді. 2011-2020 жылына Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудағы Мемлекеттік бағдарламаны орындауда Қостанай обласында 2011 жылы 5 тамыз «»2011-2013 жылына Қостанай облысы бойынша үйден оқитын мүгедек балалар үшін жиынтық жабдықтарды қанау мен сатып алу бағдарламасы» қабылданған болатын.

Рудный қ., Арқалық қ., (Қостанай қ., 2 ПМПК) психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация аймақтық бағдарлама мәліметіне сәйкес:

- үйден оқытуды ұйымдастыру үшін мүгедек балалар контингентін растайды;

- сол немесе басқа жабдықтарды ұсынады;

- мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушысына жазбаша ұсыныс дайындайды;

- жоғарыда көрсеткен барлық көрсеткендер бойынша білім беру органдарын уақытында (тоқсанда екі рет) ақпараттандырады.

Үйден оқитындарды Қостанай облысының мүгедек балалар контингентін нақтылау негізінде облыстық психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация мемлекеттік салып алу ұйымдастырушысының жазбаша ұсынысын дайындайды және білім басқармасына ақпараттандырады. 2010-2012 жылының барлық кезеңінде мүгедек балалардың 155 (немесе үйден оқитын мүгедек балалардың жалпы санынан 47, 84% ) жұмыс орны арнайы жабдықпен қамтамасыз етілді.

Бағдарламаға балалардың қатысуы мүмкін:

(үйден оқитындар)

«Мүгедек» дәрежесі бар және келесі санатқа қатысты - соқырлар; нашар көретін; нашар еститін және естимейтіндер, есту аппаратын қолданушылар; есту қабілетінің төмендеуінен жеңіл және орташа деңгейі (есту қабілетінің төмендеуінің І-ІІ деңгейі) ; есту аппаратын қолданылмайтындар; аяқ-қолдың төменгі жағы жоқ/ зақымданған тірек-қозғалыс аппараты бұзылғандар; зақымданған тірек-қозғалыс аппараты бұзылғандар/аяқ-қолдың жоғарғы жағы жоқ; эмоциялық-еріктік бұзылулармен мүгедек бала; ауыр ауытқумен мүгедек бала (соқырсаңраулық, соқыр немесе көру қабілетінің төмендеуімен кереңдер мен құлақтың мүкістігі әртүрлі қосумен; нараш көретін нашар еститін, яғни ақыл-есінің ауытқуында асқынған сенсорлық дефект және/немесе сөйлеу қабілеті ауыр бұзылғандар; эмоциялық-еріктік бұзулар мүгедек балалар жеңіл және орташа ақыл-есі ауытқығанмен қосылады) ;

«Компьютермен жұмыс істеуге қарсы көрсеткені жоқ туралы» дәрігерден анықтамасы бар. Осы немесе басқа жабдықтың түрлері туралы психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияда ұсыныс бар.

Білім беру үрдісінде оқушылардың психофизикалық дамыту мен мүмкіншілігіне байланысты өзінің ерекшелігі болуы мүмкін. Осы ерекшеліктерге жататын, біріншіден, білім беру бағдарламасын ( жалпы білім беру мектептермен салыстыру бойынша олардың өсуі мүмкін) меңгеру мерзімі әртүрлі; екіншіден, оқушылармен ( сабақты комбиниралық және үйдегі ұйымдарда өзткізу мүмкін, яғни сабақтың бір бөлігі ұйымдарда, бөлігі- үйде өткізіледі ) сабақты ұйымдастыру ерекшеліктері. Үйден жеке оқытуды жалпы білім беру мен түзету ұйымдарының барлық түрлері ұйымдастыра алады.

Құжаттар:

Бағдарламалық-техникалық құралдарды қолданумен үйде оқыту ұсынысмен ПМПК қорытындысы;

Мектеп (отбасының әлеуметтік климаты жайлы емес жағдайда және техниканы қолдануына толық (әлеуметтік интеграция және оқыту үшін) және сақталуына жауапкершілікті артуда ата-аналардың дайын еместігі) бөлмелерінде орналастыру немесе қымба тұратын жабдықты мүгедек бала отбасына беру мүмкіншілігі туралы қорытынды мен «Үйден оқитын мүгедек балалар отбасының әлеуметтік төлқұжаты»

«Кешенді жабдықты беру туралы келісім-шарт». Кешенді жабдықты уақытша қайтарусыз қолдануына (үйден оқитын мүгедек балалардың басқа өкілдері немесе ата-аналарымен келісімшарт жасалады) келісімшарт негізінде білім беру үрдісіне қатысушыларға беру мүмкін.

Жабдықтар бар есебімен (2012 жылғы 08 мамырындағы нұсқаулық-әдістемелік хат) ГОСО және басқада нормативтік құжаттарға сәйкес үйден оқитын мүгедек балаларға шығатын контингенті ретінде, білім беру ұйымдарымен әзірленген, мүгедек балаларды үйден арнайы жеке оқыту бағдарламасы

Мүгедек туралы анықтаманың көшірмесі

ОУ бойынша «үйден оқыту» туралы бұйрықтың көшірмесі

«Құралдармен немесе компьютермен жұмыс істеуге медициналық қарсы көрсетін жоқ турал» дәрігердің анықтамасы

Мүгедек балаларды оқытуда қолданылатын, ИК ресурстарының формасы мен түрлері

Мультимедиялық-кешендер, жүйелік, бағдарламалық дамыту;

Тақырып, бөлімін анықтау бойынша компьютерлік жаттығулар;

Пәндер бойынша қашықтық оқытуды ұйымдастыру үшін стандартталған электрондық білім беру ресурстары (білім беру порталы) ;

Қашықтық қосымша және кәсіби білім беруге дейінді ұйымдастыру үшін стандарттық электрондық ресурстар;

Кіші мектеп жасындағы балаларды (интеллектісін сақтаумен) оқыту мен тәрбиелеуде ең көп тиімдісі, сондай-ақ (интеллектісін сақтаумен) кіші мен орта мектеп жасында компьютерлік мультимедиялық білім беру жүйесі болып табылады. Ол баланың шығу дағдысы мен логикалық, аналитикалық дамытуына мүмкіндік береді, жад және сезгiштiктердi тиiмдi жетiлдiредi, сонымен бірге ойдағы және кризистiк ойлау.

Үйден оқитын мүгедек балалардың кейбір санатында жеке көрсету бойынша портативтік сөйлеу құрылғысының жинақталымен немесе сөйлеуге жаттығатын жинақталымымен қамтамасыз етіледі.

Құрал дербес және педагогтартың көмегімен сөйлеу дағдысын қалпына келтіру мен дамыту немесе меңгеру үшін арналған.

КОМПОНЕНТТЕР

Блоктар
Карточкалар
Планшеттер
Пазлар
Кітапханалық ғимарат (ПО)
Көмескі жарық беру перне тақтасы
Жай перне тақтасы үшін сызғыштар
Жұмыс парағы

Мақсатқа жетуде екі жүйе маңызды:

Дербестік іс-әрекетте білімді сатып алуда қолдануды білу
Логикалық ойлауды дамыту
Қауіпсіздік және сенімділік сенімін арттыру
Логикалық ойлау үрдісін дамыту
Сылтау табуды қолдану мен оқиғаны түсіне білуін дамыту
Кесте мен мәтінде қиыстыра білу

Мультимедиялық білім беру кешенінің негізгі құндылығы - жұмыс істеу үстелінде дидактикалық басқару элементерін және бағдарламаларын бір уақытта қолдануына нақты элементтермен (компьютердің көмегімен меңгереміз) абстрактылық ойлаумен қиыстыруына балаға мүмкіндік береді.

Түзету мақсаты:

Көру мен есту арқылы қабылдау, жадын дамыту;
Үш жақты әлемінен абстрактылық түсінуге және қайта ауысу;
Жинақтау мен талдау, оның толық және оның бөлігін көре білу
Сөздік қорын толықтырып, сөйлеу тілін дамыту;
Затты меңгеруіне байланысты, жаңа түсінікті меңгеру;
Аналитикалық және ақыл-есі қабілетін, бақылауын дамыту;

Белгілі ғалымдар Ж. Пиаже («Психогенездік білім»1961) және Л. С. Выготский («Оқыту үрдісінде балалардың ақыл-есінің дамуы», 1935) егер қабырғасын тең салу есебінде, үш кезеңде ұйымдастырылған жаңа білімге немесе жаңа іс әрекетпен оқыту бойынша қызмет жағдайында ғана педагогтар оқыту үрдісінен тиімді дамытуына үміт арттатындығын өзінің жұмыстарында жазды. Демек кез келген білу, тек, білім беруден басқа, түзету-дамыту салдары болатын, кесте бойынша істеліп өтелуі керек: көрнекті- кейпін ойлау деңгейінде (әріптермен) суреттермен жұмыс істеуге көрнекті-тәжірбиелік интеллекті деңгейінде сиқырлы іс-әрекеттен, олардан - виртуалдық іс-әрекет деңгейінде компьютермен жұмыс істеуде. Компьютерлік технологияның өзінің күшінде ол үшін жұмыс қиын болғанда балаға моивираттауға сөзсіз көмектеседі мысалы, қойылған мәтінен, өзінің мазмұндамасын жазудағы рутиндік үрдісі жұмысында акценті аударуға, мазмұндама оларды оймен түзеу, сөйлеу затына талдау жасау, дәстүрлі оқытудан көп қаматамасыз ету, сөздік материалдарды тәжірбиеде экспериментеу. Кіші мектеп жасындағы балаларға жазуын дамыту құралы ретінде мәтінде түзетудің қызығы осыда тұрады және арнайы белем беруде оны қолдану мағынасы. Дамуында ауытқуы бар көмекті есептегенде осы балалардың өзіне тән ерекшеліктері мен жалпы заңға сәйкестігін ескеретін, мамандандырылған педагогикалық технологиялар мен ерекше психологиялық-педагогикалық жол табу ғана математиканың меңгере алады, педагогикалық түзету институтында математиканы оқыту үрдісін қолдайтын, мамандандырылған компьютерлік бағдарламаны жасау тәжірбиесіне жол табуды іске асырған және әзірлеген. Ерекше мұқтаждығы бар балаларды оқыту кезеңінде осындай бағдарламаны қолдану міндетінде сипатталған, нақты жағдайды талдауға мүмкіншілік береді және кез келген таңбалы формаларда оны ұсынады. Жағдайдың математикалық ойын ұғынуға көмектесетін құралы ретінде көрнекілік тірегіне еркін дербес қатынас мүмкіншілігін қамтамасыз етеді. Сайып келген, компьютерлік технологияны қолдануға әрекет жасауға болады және оқушының белсенді позицияда қалыптастыру мақсатында.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.